“Life is a moment in space...” Nguyễn Minh

Một buổi chiều Sài Gòn, mưa lớn, nước xối qua ô kính rồi chảy như suối men theo những vỉa hè chật hẹp. Hai người bạn, một người Sài Gòn xa xứ vừa trở về và một người nơi xa vừa đến. Đột nhiên có một khoảng lặng trong giữa ồn ào phố thị, một cuộc trò chuyện không lời và một lá thư viết vội...

“Bạn yêu quý,

...Giọng hát lười biếng, uể oải một cách quyến rũ của Amy Grant. Tôi thích cách hát như nói chuyện, rủ rỉ tâm tình của Amy Grant dù hát christian hay pop. Đã lâu rồi nhạc pop thế giới thiếu vắng những giọng nữ sang trọng như thế. Annie Lennox, Kate Bush, Lisa Stansfield, Amy Grant... và trước đó nữa là Barbra Streisand, Carole King, Diana Ross... đã làm nên những gì đẹp đẽ nhất cho nhạc pop, giờ đây họ bình thản, thỏa mãn nhìn lại những gì mình đã làm được, thỉnh thoảng thích thì thu một album chiều lòng những fan chung thủy.

Anh bạn người Sài Gòn thích nghe Barbra Streisand, đi đâu anh cũng mang theo đĩa Christmas Memories. “Để thấy mỗi ngày đều là Giáng sinh”, anh nói, “để cảm được nỗi khát khao sum họp gia đình trong từng câu hát. Nghe Barbra hát, mình thấy lại được không khí Sài Gòn xưa, dù giọng hát hay bản thân pa này chẳng liên quan gì đến Sài Gòn!”

Sài Gòn xưa, trong ký ức của bạn tôi, đẹp trong sự yên ả. Cho dù giữa lúc chiến tranh ác liệt hay khoảng giao thời bấn loạn, Sài Gòn vẫn đẹp, vẫn có những khoảng lặng mà ngày nay trở nên vô cùng hiếm hoi giữa dòng chảy xe gắn máy. Anh thích nghe Barbra và Thái Hiền. Thái Hiền có khả năng đặc biệt làm sang trọng hóa những gì cô hát. Từng âm tiết, từng nốt nhạc đều như được cô cân nhắc, uốn nắn kỹ càng trước khi thả ra, để những giai điệu bay lên đẹp nhất, tự nhiên nhất.

Những người lớn tuổi nghe Barbra Streisand hát có thể sẽ nhớ lại thuở Kim Tước, Thái Thanh, Khánh Ly, Lệ Thu... tóc buông, áo dài thướt tha, thả những âm thanh tinh khiết trong một phòng trà sang trọng với những khán giả ưa hồi cố, tìm đến phòng trà là tìm những khoảng lặng, tránh xa những xô bồ bên ngoài. Phòng trà là nơi mà nghệ sĩ và khán giả gần nhau nhất, có thể nghe rõ từng hơi thở của nhau, ngửi thấy làn khói thuốc hay hương cà phê trong tách của nhau. Nhiều người Sài Gòn, sau bao năm thăng trầm, vẫn không thể quên một nụ cười, cái liếc mắt tình cờ của một ca sĩ phòng trà dành cho mình.

Sài Gòn bây giờ cũng có nhiều phòng trà, nhưng giống những nightclub nhiều hơn. Phòng trà bây giờ có hệ thống âm thanh ánh sáng hiện đại hơn, nhưng chẳng hiểu có phải tai người nghe bây giờ kém thính hơn ngày trước không mà những phòng trà Sài Gòn thường để âm thanh rất lớn, ầm ĩ như sân khấu đại nhạc hội.

Anh khoe với tôi vừa tìm mua được những băng, đĩa nhạc có tuổi thọ đã vài chục năm, âm thanh mono, hòa âm đơn giản, ca sĩ hát rất giản dị. Dù nghe bằng CD tái bản đã được remastered hay băng cũ, đĩa nhựa, nhưng vẫn thấy thú.

Amy Grant đang hát Simple Things. Tôi tìm được album này trong hành lý của một người bạn Pháp. Nếu không gặp tôi, chắc anh cũng cho mấy người bán CD ở gần khách sạn mượn để chép lại. Họ đã mượn của anh khá nhiều đĩa, họ copy lại rồi bán rẻ cho khách du lịch. Nhiều người vẫn tìm mua album mới ở những nơi này, do nguồn CD mới được cập nhật liên tục theo chân du khách đến ngụ tại khu “thiên đường của khách du lịch tiết kiệm” này.

Wake up baby look around

Birds sing, ooooh that sound

Reminds me of a line

From Unchained Melody

• Amy Grant - Simple Things

Lại Unchained Melody, đã bao nhiêu lần tôi nghe bài hát này rồi nhỉ, bằng tiếng Anh với bao nhiêu nghệ sĩ khác nhau, già có, trẻ vừa qua vị thành niên cũng có, rồi tiếng Việt, tiếng Hoa. À, mà tôi chưa từng được nghe ai hát tiếng Pháp bài này? Sẽ ra sao nhỉ? Phải chăng là word by word kiểu Mon amour, mon amant, jai soif de taimer hay văn hoa cầu kỳ như Mireille Mathieu hát lại Une femme amoureuse từ Women in Love của Barbra Streisand: Le temps qui court comme un fou. Aujourdhui voilà quil sarrête sur nous so với Life is a moment in space, when the dream is gone its a lonelier place. Thật tuyệt vời, “cuộc đời là khoảnh khắc” đối với “thời gian trôi đi điên cuồng”! Mới đọc trên internet có một chàng trai trẻ nước Anh, đã hát lại Unchained Melody và còn đứng nhất bảng xếp hạng Anh Quốc, thì hôm sau ghé qua shop CD đã được mời mua ngay, đĩa mới tinh, mang từ nước ngoài về, giá 300.000 đồng. Gareth Gates, chàng trai trẻ đã “cả gan” hát lại bài hát này trông hình trên bìa đĩa chỉ như một cậu trai mới lớn, nhưng giọng hát thì chững chạc, mượt mà, tình tứ như người đàn ông ngoài 30. Chẳng hiểu sao sau khi hát Unchained Melody sang trọng, “người lớn” đến thế thì gần đây Gareth Gates lại hát một cách ẻo lả, giọng mái với những bài hát nhàn nhạt. Có lẽ cậu ấy còn phải lo có thêm khán giả trẻ đã, sau đó mới quay lại chiều lòng những người lớn tuổi trọng quá khứ chăng?

Một hôm, ở phòng trà Đồng Dao, tôi được nghe một giọng nam đang ăn khách ở Sài Gòn hát Unchained Melody cùng với một pianist người Mỹ là John Ferguson và thấy cũng... hay. Anh này vốn rất ưa gào thét trên sân khấu. Có lẽ với một bài hát như Unchained Melody, người ta không nỡ làm “đau” nó. Hôm ấy, tôi còn được nghe Hồng Nhung hát Saving all my love for you đầy ngẫu hứng với saxophonist Trần Mạnh Tuấn, lả lơi và tình tứ. Lúc ấy, dù các ca sĩ kia hát bằng tiếng Anh, những bài hát của một xứ sở xa xôi, nhưng dường như họ đã gọi về không khí đích thực của phòng trà Sài Gòn bằng chính cái “đương đại” của mình...

...Mưa tạnh. Ngoài ô cửa, hàng trăm chiếc xe ùa ra như một cơn lũ, hối hả nhấn còi. Anh bạn tôi đứng lên. Tôi cũng phải tới một cuộc hẹn bị delay vì mưa. Life is a moment in space... Thế giới không chỉ có Unchained Melody...”