KHOẢNG LẶNG GIỮA THÀNH PHỐ XÀ BÔNG CÔ BA ĐÂU RỒI?
Tất bật cơm áo gạo tiền suốt tuần, sáng chủ nhật, tôi cũng dậy sớm nhưng thong thả đi xe đến vườn hoa nhỏ trước Nhà Thờ Đức Bà với bọc thóc nhỏ. Mới 6 giờ sáng ngày chủ nhật, đàn bồ câu chưa thức dậy, xe cộ thưa thớt, không gian như lắng lại, hơi sương còn ướt đọng quanh đây: khoảng không phía trên, thảm cỏ nho nhỏ và những bụi hoa bé tí của công viên xinh xắn.
Rồi, như có một dấu hiện riêng, một cuộc đổ bộ đáng yêu của đàn bồ câu từ trên nóc Nhà Thờ Đức Bà ào xuống công viên, bay vòng vòng những người mà hình như chúng biết sẽ cho chúng những nắm thóc, những bọc gạo ân tình. Vài vòng ngoạn mục đủ làm nức lòng người, đàn bồ câu xà xuống, từng nắm thóc, gạo được vung ra. Có người sang hơn cho cả đậu xanh, đậu đỏ. Đặc biệt đám se sẻ cũng ké phần nhưng thật kỳ diệu, chúng không tranh giành nhau, bồ câu không ỷ mạnh hiếp đáp se sẻ, se sẻ cũng chẳng cậy mình đông, dễ lòn lách tranh ăn với bồ câu. Chúng chia hai nhóm rách ròi, cùng hưởng sự bao dung, thương yêu của các cư dân thành phố, xem ra chúng cũng là cư dân thành phố chứ sao!
Ngày xưa, mỗi lần xem những bộ phim nước ngoài, thấy những đàn bồ câu bạo dạn “xin ăn” khách đi đường nơi các quảng trường, tôi ao ước Sài Gòn cũng có một đàn bồ câu như thế. Ước mơ thành sự thật khi một ngày không hiểu từ đâu những con bồ câu bé nhỏ xinh xắn đến tá túc dưới tháp chuông Nhà Thờ Đức Bà và Bưu Điện Thành Phố. Cũng có một thời, báo chí lên án khi đàn bồ câu vơi đi vì nạn săn bắt trộm của những kẻ thiếu ý thức bảo vệ một nét đẹp của Sài Gòn.
Cứ sáng chủ nhật, người độc thân đến đây cho bồ câu ăn, trò chuyện cùng nhau, giải tỏa nỗi cô đơn, phụ huynh đưa con đến, trao cho chúng những bọc gạo và dạy chúng bài học yêu thương loài vật, trân trọng những giá trị của thiên nhiên bằng những nắm tay nhỏ nhắn tung ra cho đàn bồ câu và se sẻ.
Thường ngày, bồ câu cũng có người cho ăn, những con người tự nhận mình “mắc nợ” bồ câu để phải đến mỗi sáng hay buổi trưa nắng gắt. Duy chỉ sáng chủ nhật, thật đông người đến, họ tìm thú vui bên những con vật dễ thương, và hơn hết, họ tìm những giây phút hiếm hoi lắng đọng bên những chú bồ câu, se sẻ và không gian yên tĩnh hiếm hoi giữa lòng thành phố nổi tiếng bụi bặm này.
XÀ BÔNG CÔ BA ĐÂU RỒI?
Nhỏ cháu tặng mười phiếu mua hàng tại Co_Op, tôi vui sướng cầm giỏ đi dọc các kệ hàng xà bông…Toàn nhãn hiệu nước ngoài. Tôi muốn mua vài cục xà bông Cô Ba coi như nhớ về kỷ niệm cũ…
Ngày xưa tại đất Sài Gòn này, thập kỷ 60, hầu như mọi người đều xài xà bông Cô Ba tắm gội, giặt khăn mặt. Xà bông nhãn hiệu nước ngoài như Dove…rất mắc. Xà bông Cô Ba rẻ, thơm mùi xả dễ chịu. Học trò thường đánh nhau, tôi ghì đầu nhỏ bạn xuống nhưng rồi buông ra ngay. Tôi thoáng nghe mùi xà bông Cô Ba, mùi của mẹ, của cô giáo cũ khi cô nghiêng đầu cầm tay tôi rèn từng nét chữ của những năm vở lòng. Như dấu hiệu đồng loại, tôi buông nhỏ ra trước đôi mắt kinh ngạc của các bạn cùng “phe”
Lúc đất nước mới mở cửa, tôi đã rất hãnh diện giới thiệu và mua tặng bạn bè nước ngoài những hộp xà bông Cô Ba đơn sơ giản dị. Xà Bông Cô Ba, một trong những sản phẩm đầu tiên của VN. Còn Cô Ba, người mẫu trong ảnh từng từ chối chụp quảng cáo cho công ty Pháp, để chỉ là mẫu quảng cáo cho sản phẩm xà bông VN. Xà bông Cô Ba, một tên gọi thật thân thương và đầy kiêu hãnh của một dân tộc vừa thoát khỏi nô lệ thực dân Pháp và bắt đầu hội nhập vào thương trường. Xà bông Cô Ba, nhỏ bạn ở Pháp thường về nước, mua mấy chục hộp sang Pháp xài để nhớ về hương thơm của một thời.
Vậy mà giờ đây, tôi đi loanh quanh hết các kệ xà bông vẫn không tìm thấy xà bông Cô Ba. Hỏi nhân viên siêu thị bắt gặp ngay nụ cười và câu nói hồn nhiên:
- Dạ, không ai mua loại xà bông đó nữa nên tụi con không bán”.
Nghe thật đau!
Về xóm, hỏi các tiệm tạp hóa quen, tôi cũng nhận những nụ cười và câu nói vô tư:
- Bây giờ không ai xài loại xà bông đó hết chị ơi, nhưng tôi phải nói xà bông đó tắm rất sạch, giặt khăn rất sạch.
- Như vậy xà bông Cô Ba biến mất rồi sao?
- Không, còn đó…Họ còn sản xuất đó, có lẽ được tiêu thụ ở những tỉnh xa xa.
Chị chủ một tiệm tạm hóa trả lời giọng buồn buồn. Ở tuổi gần 60, chị cũng có tình cảm ít nhiều với xà bông Cô Ba. Chị thú thật cũng do theo “trào lưu” xài xà bông ngoại nên quên mất xà bông của một thời thơ ấu của mình, bây giờ tìm lại, có lẽ hơi khó, phải vào tận các đầu mối ở Chợ Lớn.
Tôi thẫn thờ quay về nhà tự hỏi:_ Mai mốt nhỏ bạn ở Pháp về tìm đâu ra hương thơm ngày cũ, và lấy đâu ra những hộp xà bông Cô Ba quen thuộc mang về Pháp để gọi là một chút nhớ quê? Tôi bỗng tự trách mình…Cũng như chị chủ tiệm tạp hóa lúc nãy…Tôi đã có một thời gian dài theo “trào lưu” mà bỏ quên người bạn của mình. Vâng, một người bạn mỗi ngày đem đến cho tôi mùi thơm xả thân thiện. Tôi mang mùi thơm đó vào lớp học cùng cô giáo, bạn bè…. Khi nhớ lại, người bạn ấy ở đâu?