← Quay lại trang sách

"Ngày xưa nó có ra gì đâu...".

Hường lên thành phố ngót mười năm ròng rã, cày cật lực mới dành dụm đủ tiền về quê xây cho ba má tấm nhà mới, mua cho sắp nhỏ chiếc xe đạp mới để lên thị trấn học. Ngày trước Hường ăn nói nông cạn, nhưng trải qua thời gian sống một mình trên thành phố, va vấp nhiều, học được cũng nhiều, bây giờ Hường nói chuyện đằm thắm lại thông minh. Mấy bà thím ở chợ quê được dịp vểu môi: " Gớm chết, ngày xưa con Hường nó có ra gì đâu. Bày đặt!" Ông chú chín vác bó củi đi ngang qua nghe mấy bà tám nhiều chuyện kể xấu con Hường nên cũng ngứa miệng: "Mấy bà do ziên quá chừng! Ngày xưa nó không có gì mà bây giờ nó có gì, nó lo được cho ba má nó, lo được cho em nó thì phải mừng cho nó. Không mừng thì thôi chớ mắc gì lôi chuyện ngày xưa ra nói?" Nghe ông Chín nói, mấy bà cụp mắt xuống rồi im im cười gượng.

Chuyện "ngày xưa" có lẽ là câu cửa miệng của những người không bao giờ hài lòng với sự phát triển của người khác. Ai cho phép mày tốt hơn từng ngày? Ai cho phép mày ngày càng hoàn thiện? Ai cho phép mày khá hơn ngày hôm qua? Không được! Phải lôi "ngày xưa" ra để hạ mày xuống, cho mày chết!

Có cô kia tên Thắm, hồi xưa mập dữ lắm, cân chắc cũng được cả tạ chứ ít gì. Mặt mũi húp híp vì mỡ dồn từng tảng, dáng đi nặng nề, hai bắp chân to như cột đình, trai làng mỗi bận thấy cổ đi qua là cười rần rần kêu: " Heo ơi heo tới ngày xuất chuồng chưa em?". Cô Thắm mang nỗi mặc cảm về thân hình nên đến tuổi cập kê vẫn không dám yêu ai. Dân ở làng đó ai cũng nghỉ thôi chắc Thắm ế rồi, có ma nó mới thèm rước. Rồi "Internet" phát triển về làng quê, lên mạng coi đây coi đó với người ta, sách báo thông tin cũng được cập nhật. Thấy người ta bày giảm cân trong ba tháng theo thời khoá biểu ăn "low-carb" và tập luyện, cô Thắm thử làm theo. Mà hiệu quả thiệt, cân giảm đi, Thắm đẹp lên trông thấy. Thêm nước da trắng hồng sẵn, Thắm tự nhiên trông thật quyến rũ. Rồi người ta mở đường băng qua xã, Thắm được anh chủ thầu độc thân để mắt tới, ngày nghiệm thu công trình cũng là lúc anh kia đem sính lễ qua trước Thắm về làm vợ. Con Thắm béo phì ngày nào giờ tự nhiên làm bà chủ thầu, có xe hơi đưa rước, vòng vàng đeo đỏ tay, chuyển xuống thành phố ở nhà mặt phố với chồng. Đó là thông tin gây chú ý cho cả làng cả xã. Mấy bà tám mỗi lần thấy thắm đi qua lại liếc xéo: " Gớm, ngày xưa nó béo phì ghê lắm, chắc cũng tốn mớ tiền đi phẫu thuật thẩm mỹ, ngày xưa xấu òm!"

Rồi có anh kia tên Dũng, nhà nghèo nhưng học rất giỏi, bữa nọ do đói quá nên ra vườn hợp tác xã nhổ trộm một bụi khoai mì định bụng về luộc ăn cho đỡ đói lòng. Ai ngờ bị dân làng bắt được nên phạt vạ, Dũng xấu hỗ nên bỏ làng mà đi. nhiều năm sau, nghe tin có ông giám đốc xí nghiệp về làng tài trợ tiền cho xây cầu mới, xây trường học mới và giúp đỡ bà con nghèo. Ngày ông giám đốc lên phát biểu trước dân làng, người ta mới nhận ra đó là Dũng - Thằng nhổ trộm khoai mì năm nào. lời bàn tán vào nghe mà buồn: "Trời, tưởng ai, thằng này ngày xưa nghèo kiếp xác. Thằng này ngày xưa ăn trộm khoai mì mà!"

Ai ai cũng mong bản thân mình luôn tiến về phía trước, xã hội và đất nước luôn phát triển từng ngày từng giờ. Nhưng người ta sẵn sàng "phủi" sự tiến bộ của người khác bằng những câu chuyện mang tính "ngày xưa". Trong khi xã hội luôn tiến về phía trước thì họ lại chọn cách luôn ngoái nhìn về phía sau để bới móc chuyện đã qua, để phán xét rồi tự biến mình trở thành những người lạc hậu, nhỏ mọn và thiếu tinh thần cầu tiến. Liệu có nên chăng? Không có ai sinh ra đã hoàn thiện, một viên ngọc thô cũng cần phải có thời gian để trui rèn, mài giũa để trở thành một viên ngọc sáng và có giá trị. Đừng cố gắng kéo người khác lùi về phía sau bằng quá khứ của họ, điều đó làm chính bạn mới là người bị tụt về phía sau.