Chương 4
Nhà tù đã cố gắng giết Audie Palmer từng ngày. Lúc thức. Lúc ngủ. Khi ăn. Khi tắm. Trong sân tập thể dục. Cứ mỗi mùa qua đi, nóng cháy mùa hè, giá băng mùa đông, hiếm khi có thời tiết nào ôn hòa, nhà tù đều cố giết Audie Palmer, nhưng vì lý do nào đó, anh vẫn sống sót.
Trong tâm trí Moss, dường như Audie tồn tại ở một thế giới khác song song, nơi thậm chí những hành động tồi tệ nhất cũng không làm thay đổi thái độ của anh. Moss đã từng xem các bộ phim về những người như từ thiên đàng rơi xuống hay trở về từ địa ngục chỉ vì có chuyện gì đó trong đời họ bị dở dang. Anh tự hỏi liệu có phải Audie được trả về từ địa ngục bởi trục trặc nào đấy trong sổ sách của quỷ dữ hay nhầm lẫn gì không. Nếu đúng là như vậy thì hẳn cậu ấy sẽ rất mãn nguyện với cuộc sống trong nhà giam, bởi vì những gì Audie đã chứng kiến còn tồi tệ hơn rất nhiều.
Lần đầu tiên Moss chú ý tới Audie là khi người đàn ông trẻ này bước trên đoạn dốc cùng đám phạm nhân mới. Dài chừng một sân bóng với các phòng giam thiết kế hai bên, con dốc này trông như một cái hang với nền thô nhám và bóng đèn huỳnh quang kêu ro ro trên đầu. Các cư dân của nhà tù dõi theo từ phòng giam của họ, huýt sáo và la hét. Đồng loạt các cửa phòng giam bật mở, tù nhân ùa ra ngoài. Mỗi ngày cửa chỉ mở một lần và cảnh tượng giống hệt ga tàu điện ngầm giờ cao điểm. Đây chính là lúc các tù nhân lợi dụng để thanh toán nợ nần, mua hàng, thu thập đồ tuồn lậu vào hay tìm kiếm mục tiêu. Nó cũng là thời điểm tốt để đòi nợ máu và xóa sạch dấu vết.
Không mất nhiều thời gian để phát hiện ra Audie. Theo lẽ thường, bản thân anh đã là tin tức mới vì anh còn trẻ và đẹp trai, nhưng đa phần bị hấp dẫn bởi tiền hơn. Bảy triệu đô la là lý do để kết bạn với Audie hoặc nện anh nhừ tử.
Chỉ trong vòng vài giờ đồng hồ kể từ khi anh đến, tên của anh đã lan truyền khắp nhà tù. Có lẽ anh nên lo sợ và cầu xin được biệt giam trong khu Nhà Mồ, nhưng ngược lại, Audie bình tĩnh dạo bước trên sân tập thể dục, nơi đã in dấu hàng triệu bước chân của cả ngàn người trước đấy. Audie không phải kẻ cướp, xã hội đen hay kẻ giết người. Mặt khác, anh cũng không giả vờ mình thuộc một trong những thành phần đó và vì thế anh luôn gặp rắc rối. Anh không có đồng bọn. Không được bảo vệ. Để tồn tại trong tù, một người phải có đồng minh, gia nhập một băng đảng, hay tìm người bảo trợ. Anh không thể tỏ ra dễ mến, mềm yếu hay giàu có.
Moss theo dõi tất cả từ một khoảng cách nhất định, tò mò nhưng không tham gia vào. Đa phần các tù nhân đều cố đưa ra một tuyên bố ngay từ đầu, đánh dấu lãnh thổ hay cảnh cáo những kẻ săn mồi khác. Sự tử tế bị coi là yếu điểm. Lòng trắc ẩn. Tính bác ái. Thà rằng không ăn được thì đạp đổ còn hơn để kẻ khác giành được từ tay mình. Đừng bao giờ đề nghị chúng nhường cho mình một chỗ đứng.
Gã Xúc Xắc là người đầu tiên hành động. Gã mời Audie mua vài loại rượu mạnh rẻ tiền. Audie lịch sự từ chối. Xúc Xắc liền thay đổi phương thức tiếp cận. Gã hất đổ khay thức ăn của Audie lúc đi ngang qua bàn anh. Audie nhìn chằm chằm vũng nước thịt, khoai tây nghiền và thịt gà. Rồi anh ngước lên nhìn Xúc Xắc. Vài tù nhân ồ lên cười. Xúc Xắc dường như cao thêm mười lăm centimet nữa. Audie không nói một lời. Anh ngồi xuống, xúc đám thức ăn sền sệt lên, đổ lại trong khay.
Mọi người ngẩn ra trong giây lát, rồi nhoài người trên ghế. Có vẻ tất cả đều đang chờ đợi một thứ gì đó, giống như hành khách trên con tàu đã dừng lại. Audie vẫn ngồi xổm trên sàn, nhặt thức ăn lên, phớt lờ tất cả. Giống như anh đang sống trong thế giới do anh tạo ra cho riêng mình, nằm ngoài suy nghĩ của kẻ khác, một thế giới mà rất ít người có thể chạm tới.
Xúc Xắc nhìn xuống đôi giày bị nước thịt bắn vào của gã.
“Liếm sạch đi,” gã nói.
Audie thở dài mệt mỏi. “Tôi biết anh đang làm gì?”
“Thì sao?”
“Anh đang cố khiêu khích tôi đánh nhau hay thách đấu, nhưng tôi không muốn đánh nhau với anh. Thậm chí tôi còn không biết tên anh nữa. Anh đã bắt đầu chuyện gì đó và cho rằng mình không thể quay lại nữa, nhưng anh có thể. Sẽ chẳng ai coi thường, hay chế giễu anh đâu.”
Audie đứng thẳng người. Anh vẫn cầm cái khay.
“Có ai thấy người này buồn cười không?” Anh hỏi to.
Anh hỏi thành khẩn đến nỗi Moss có thể thấy một số người suy nghĩ thực sự nghiêm túc. Xúc Xắc nhìn quanh như thể đang cho rằng mình đang bị mất mặt. Gã đột ngột đấm mạnh vào mặt Audie vì đó chính là cách gã lấy lại thể diện của mình. Trong nháy mắt, Audie vung cái khay lên đập vào một bên đầu Xúc Xắc. Tất nhiên hành động đó chỉ thêm khiêu khích gã. Gã gầm lên, lao về phía trước, nhưng Audie nhanh hơn. Anh gí góc khay vào cổ họng gã với một lực khiến gã khuỵu xuống sàn, cong người, thở khò khè. Đám lính gác ùa tới, đưa Xúc Xắc đến bệnh viện của trại giam.
Moss từng nghĩ Audie là loại người mong mỏi cái chết, nhưng không phải thế. Nhà tù luôn đầy rẫy những kẻ tin rằng thế giới không tồn tại, ngoại trừ những thứ xảy ra trong tâm trí họ. Họ không thể hình dung ra cuộc sống bên ngoài bốn bức tường giam, vì thế họ tự xây dựng thế giới của riêng mình. Trong tù, con người chẳng có nghĩa lý gì. Anh ta chỉ là một hạt cát dưới gót giày của ai đó, một con bọ chét trên lưng con chó, là cái nhọt trên mông một gã to béo. Sai lầm lớn nhất mà một tù nhân mắc phải là cho rằng mình là kẻ quan trọng nhất.
Chuyện này lặp đi lặp lại vào mỗi buổi sáng. Audie phải chiến đấu với hàng tá tù nhân trong ngày đầu tiên và một tá khác vào ngày thứ hai. Đến khi phải quay lại phòng giam anh không thể nhai được, hai mắt thì sưng tím như quả cà.
Vào ngày thứ tư, Xúc Xắc từ trong bệnh viện của nhà tù truyền lệnh ra rằng gã muốn Audie Palmer phải chết. Băng đảng của gã liền lập tức bắt tay vào hành động. Tối hôm đó, Moss đã đặt khay thức ăn lên mặt bàn, nơi Audie đang ngồi một mình.
“Tôi ngồi đây được chứ?”
“Ở đây, anh muốn làm gì chẳng được,” Audie lầm bầm.
“Không hẳn vậy,” Moss đáp. “Nếu ở trong này đủ lâu như tôi, cậu sẽ thấy.”
Hai người im lặng ăn cho đến khi Moss tiết lộ điều mình định nói. “Bọn chúng sẽ giết cậu vào buổi sáng. Có lẽ cậu nên đề nghị Grayson chuyển cậu tới Nhà Mồ.”
Audie ngước mắt lên, nhìn chăm chú vào khoảng không trên đỉnh đầu Moss như thể đang đọc gì ở đó, rồi nói, “Tôi không thể làm thế.”
Moss đã nghĩ, hoặc Audie rất ngây thơ, hoặc là một kẻ dũng cảm ngu ngốc, hoặc có lẽ anh đang muốn chết. Đây không phải cuộc tranh giành số tiền biến mất. Chẳng kẻ nào trong tù có thể tiêu hết số tiền bảy triệu đô la - trừ phi gã nghiện nặng hoặc cần được bảo vệ. Nó cũng chẳng phải những mâu thuẫn vụn vặt như tranh nhau một thanh chocolate hay một bánh xà bông. Ở trong tù, gây gổ... anh sẽ chết. Nhìn đểu… chết. Ngồi sai bàn trong bữa ăn… chết. Đi bộ sai phía trên hành lang, trong sân tập, hay nhai tóp tép lúc ăn... chết. Thiển cận. Ngu ngốc. Bất hạnh. Chết chóc.
Có những luật lệ ngầm để sống sót, nhưng tuyệt đối không thể nhầm lẫn chúng với bất kỳ ý nghĩa nào về tình bạn. Tù tội đưa con người xích lại gần nhau, nhưng không khiến họ thân thiết với nhau, mâu thuẫn vậy đấy.
Tám rưỡi sáng hôm sau, các cánh cửa đồng loạt mở ra và đoạn dốc chật kín người. Băng đảng của Xúc Xắc đã đợi sẵn. Bọn chúng định giao phi vụ này cho một thành viên mới gia nhập - kẻ đang giấu một chuôi dao sợi thủy tinh trong tay áo. Những tên còn lại sẽ đóng vai trò cảnh giới, giúp gã phi tang vũ khí. Audie sẽ bị làm thịt như một con cá thực sự.
Moss không muốn dính dáng tí nào, nhưng Audie có điểm gì đó khiến anh tò mò. Bất kỳ ai khác đều sẽ sẵn sàng đầu hàng hay quỵ lụy hoặc cầu xin được đưa tới khu biệt giam. Họ cũng có thể tự treo cổ bằng cách dùng ga trải giường mắc trên thanh chắn. Hoặc Audie là thằng khốn ngu xuẩn nhất, hoặc là người dũng cảm nhất. Cậu ta đã thấy gì trong cái thế giới mà chỉ mình cậu ta biết được?
Tù nhân đã tràn hết ra ngoài và giả vờ bận rộn gì đó, nhưng hầu hết đang chờ đợi. Audie vẫn chưa xuất hiện. Có lẽ cậu ta đã tìm ra cách đối phó, Moss thầm nghĩ, nhưng đột ngột tiếng nhạc mạnh mẽ, dứt khoát của bài hát Eye of the Tiger [9] ầm ĩ vang lên từ phòng giam của Audie.
Anh bước ra, ngực trần, mặc quần soóc của võ sĩ quyền Anh, đi tất dài và giày đen. Nhảy nhót, tung ra các cú đấm thăm dò, mỗi tay anh đeo một chiếc tất nhét đầy giấy vệ sinh giống hệt găng tay đấm bốc khổng lồ. Với khuôn mặt bị đánh bầm dập, trông anh giống như Rocky Balboa đang chuẩn bị thượng đài đấu với Apollo Creed * trong hiệp thứ mười lăm.
Thằng bé cầm dao không biết nên cười hay khóc. Audie nhảy nhót và tung cú đấm, né đòn rồi đi vòng quanh, đeo đôi găng tay lố bịch. Nhưng điều kỳ diệu đã xảy ra. Đám tù nhân cười sặc sụa. Vỗ tay. Hát hò. Lúc bài hát kết thúc, họ khiêng Audie lên giống như anh vừa giành giải hạng nặng thế giới.
Đó là ngày Moss cực kỳ ấn tượng, và mỗi khi nghĩ đến Audie Palmer anh lại nhớ tới nó - cảnh tượng anh nhảy nhót bên ngoài phòng giam, tung nắm đấm vào đối thủ tưởng tượng, né tránh và di chuyển vòng tròn. Sự kiện đó không khởi đầu hay kết thúc điều gì, nhưng Audie đã tìm ra cách để sống sót.
Dĩ nhiên, mọi người vẫn muốn biết tung tích khoản tiền đó, thậm chí cả đám cai ngục vốn lớn lên từ những vùng cùng tối tăm, nghèo nàn như những kẻ mà họ đang canh giữ, buộc lòng phải nhận hối lộ và buôn lậu. Một số sĩ quan nữ trong nhà tù còn đề nghị Audie chuyển tiền vào tài khoản của họ để đổi lấy vài đêm vui vẻ. Những người này có thể ăn cả chồng bánh hamburger to ngang người, nhưng mấy ai còn quan tâm giữ gìn vóc dáng mảnh mai sau bao năm làm việc ở đây chứ.
Audie từ chối tất cả. Anh cũng không hé răng nửa lời về vụ cướp hay số tiền cướp được trong suốt mười năm qua. Anh không lừa dối ai, cũng không hứa hẹn với bất cứ ai. Thay vào đó mọi người có cảm giác anh rất yên bình và thanh thản, giống như một người đã loại trừ được khỏi cuộc sống của mình mọi thứ tình cảm thừa thãi, niềm khao khát và cả tính kiên nhẫn cho những điều không cần thiết. Trong con người anh như tập hợp mọi đặc tính của Yoda [11] , Đức Phật và Đấu sĩ.