Chương 2 STEPHANIE VÀ GIA ĐÌNH NÀNG

Khi gặp con dâu, bà Françoise Dytteville ôm hôn nàng, cố ghìm cơn xúc động. Mặc dù bà luôn gọi nàng là "con của mẹ" nhưng bà vẫn thận trọng cân nhắc từng lời ăn tiếng nói để khỏi làm tổn thương lòng tự trọng của con dâu. Cố tránh không nhắc đến chuyện Stephanie "ra đi" rồi "trở về", bà chỉ nói đến chuyện nhà cửa. Stephanie rất hiểu sự tế nhị đó của mẹ chồng. Nàng xúc động nói:

- Thưa mẹ, con hết lòng biết ơn mẹ. Con rất sung sướng được trở về gia đình.

- Cùng trong một gia đình, đâu cần đến sự biết ơn, Stephanie! Con là con của mẹ và mẹ yêu con vô bờ. Con ở đây tức là ở trong nhà của con.

- Hệt như trước lúc con rời khỏi nhà ra đi, thưa mẹ.

- Đúng thế, mọi thứ vẫn y nguyên như mọi khi. Con thấy đấy, mẹ đã sai đem hoa đến, bởi mẹ biết con thích hoa.

Stephanie hỏi thăm tất cả mọi người trong nhà: bố chồng, em gái chồng, nhưng nàng không dám nhắc đến hai đứa con nàng. Đột nhiên nàng thấy mình có lỗi với chúng, mặc dù chúng là hai con người mà nàng không cần phải sợ. Sắp tới hai đứa con nàng sẽ phải làm quen với một phụ nữ lạ lẫm mà chúng gọi là "mẹ" nhưng cũng không hề làm thay đổi cuộc sống của chúng.

Biết tâm sự thầm kín của con dâu, bà Françoise Dytteville vẫn chủ động báo nàng biết mặc dù nàng không hỏi.

- Các cháu đều khỏe mạnh, ngoan ngoãn, Stephanie. Cả hai đứa đều đáng yêu vô cùng. Mẹ đã dạy cho chúng... mẹ đã cho chúng xem ảnh cũ của con và của bố chúng... cả hai đứa đều thuộc mặt và luôn mồm hỏi bao giờ mẹ chúng về.

Stephanie thầm nghĩ, hai đứa con nàng sinh vào tháng chạp năm 1853 và khi nàng đi chúng chỉ được vài tháng tuổi: Đến 21 tháng chạp năm 1856 này chúng sẽ tròn 3 tuổi. Nghĩ đến hai đứa con, Stephanie trào nước mắt. Nàng không lau mà cứ để cho dòng nước mắt chảy xuống trên hai gò má. Lúc trước Emelie đã tước vũ khí của nàng, bây giờ mẹ chồng nàng lại chỉ nói đúng những lời cần nói. Stephanie không thể nghi ngờ về chuyện mọi người quý mến nàng, thật vui mừng thấy nàng trở về. Hôm trước Stephanie đã hồi hộp chuẩn bị tinh thần đối phó, nhưng đến giờ nàng thấy mọi sự chuẩn bị đó đều không cần thiết. Nàng dịu dàng nói:

- Thưa mẹ, con sẽ hàng ngày đến thăm hai cháu, giống như trước khi chiến tranh nổ ra. Con muốn hai cháu không thấy có gì khác ngày trước.

- Thì bố mẹ cũng vậy, bố mẹ cũng như em Alida không thấy có gì khác trước, Stephanie ạ!

- Cô Alida sắp lấy chồng rồi phải không, thưa mẹ? - Stephanie hỏi.

- Đúng, nó sắp lấy cậu Erwan, dòng họ Monteuil. Cậu ta ít nói nhưng tính tình dễ mến lắm.

Achllle không muốn câu chuyện đụng đến Erwan bởi qua vợ, anh biết Erwan có ý nghĩ không tốt về Stephanie. Achille bèn lái câu chuyện sang những thành tích chiến đấu của Stephanie ngoài mặt trận, mọi sĩ quan cũng như binh lính đã yêu quý nàng ra sao. Achille còn kể ngoài mặt trận Stephanie đã trở thành một anh hùng huyền thoại, khiến các tướng lĩnh cũng biết đến và khâm phục nàng.

Stephanie nhận thấy mẹ chồng nàng có vẻ ngạc nhiên, tại sao Achille Resmont lại ca ngợi con dâu bà đến như thế và hình như bà cũng tin vào lời anh.

Lát sau bà Dytteville đứng dậy cáo từ. Bả mở xắc lấy một gói thư, chìa cho Stephanie:

- Thư gửi cho con mẹ cất cẩn thận để cho con đây.

Stephanie bủn rủn cả người nhìn thấy chiếc phong bì ngoài cùng nét chữ của René. Nàng cảm thấy như vừa bị một ngọn roi quất trúng vào giữa đỉnh đầu và nàng cố lấy hết nghị lực để khỏi khuỵu ngã. Nàng thấy không đủ sức đỡ tập thư kia, nhưng nàng không thể chối từ. Nàng cố nở một nụ cười cảm ơn vì cổ họng nàng tắc lại, không thể thốt ra một lời nào.

Phải cố gắng lắm Stephanie mới giữ được vẻ ngoài bình tĩnh vui tươi tiễn mẹ chồng ra cửa. Bà đi rồi, nàng vội chạy vào nhà, lên phòng riêng đóng cửa lại, ngồi phịch xuống ghế. Ôi, những lá thư của chàng. Những lá thư tình, tình yêu bất diệt! Ôi! René! Em đã theo anh ra tận chiến trường, đã ân ái với nhau bao nhiêu ngày ngoài đó, vậy mà bây giờ anh bỏ em, lấy cô gái Agnès xấu xí và đần độn kia!

Nhưng theo lời kể của Ameli, Stephanie thấy phải tha thứ cho René. Dù sao nàng cũng có phần lỗi. Nàng đã không đọc những lá thư từ Paris gửi đến Hắc Hải cho nàng. Tại sao nàng xé hết mà không đọc? Biết bản chất René nhu nhược, không có nghị lực, tại sao nàng không về Paris để giành giật lấy chàng? Nếu nàng có mặt ở Paris thời gian qua, chắc chắn René không bị rơi vào tay hai mẹ con bà Lomanais như thế này.

Trong những lá thư có một lá viết từ khi còn ở Paris. René kể rằng chàng đã chờ Stephanie mà không thấy nàng đến trong lần hẹn hò cuối cùng trước khi chàng ra trận. Hôm đó nàng đang hành quân cùng với đơn vị binh sĩ Bắc Phi rời khỏi kinh thành Paris. Rồi những lá thư René viết ở Marseille, cả ở Gallipoli... Và lá thư nào René cũng lặp lại những câu:

Anh yêu em vô cùng, Stephanie. Hãy chờ anh. Đừng quên anh. Anh mong từng lá thư của em. Hãy chăm chỉ viết thư cho anh, em yêu quý. Viết cho anh. Viết cho anh...

Stephanie đã làm còn hơn thế. Nàng đuổi theo chàng ra tận chiến trường Vậy mà bây giờ nàng ngồi đây, trong tòa nhà của hai vợ chồng Amélie, trái tim tan nát. Tuy nhiên khoảnh khắc đau đớn đến tuyệt vọng không kéo dài. Stephanie đã trấn tĩnh lại được. Xưa nay nàng vẫn là người có nghị lực lớn. Bây giờ nàng vẫn thế. Nàng không bao giờ chịu đầu hàng số phận.

Trong khi nước mắt chảy ròng ròng trên gò má, Stephanie vẫn cắn răng chịu đựng, vò từng lá thư, quăng vào lò sưởi đang cháy. Mặc dù bàn tay run rẩy, nàng không chừa lại lá thư nào, của cả René. Nàng nghiến răng nhìn những phong bì, những trang giấy chi chít chữ bên lửa, quăn lại rồi bùng cháy, lát sau biến thành tro tàn. Nàng lấy que cời đập nhẹ cho những tờ giấy thành than ấy nát vụn, không để lại gì hết.

Xong xuôi, nàng ra khỏi phòng, xuống nhà.

Nhìn thấy Stephanie, Amélie không ghìm được nỗi hoảng hốt. Stephanie như kẻ mất hồn. Giọng nàng thản thốt như kẻ mất trí:

- Khủng khiếp! Trong ngần ấy lá thư, lá nào anh cũng bảo tôi hãy ráng chờ, rằng anh ta... Tôi đã quẳng hết chúng vào lửa. Thế là xong. Tôi biết chị sẽ nói gì, Amélie, nhưng đừng! Chị đừng nói gì hết. Cái gì đã qua hãy cho nó qua! Tôi phải tìm một người khác để yêu, để quên anh ta đi.

- Ngày mai, Stephanie ạ...

- Vâng, ngày mai tôi sẽ gặp lại hai đứa con. Tôi sẽ tập để chơi đùa với chúng. Tôi phải dành lấy tình yêu của húng. Tôi phải thật sự là người mẹ. Nhưng tôi vẫn lo lắm, Amélie! Tôi lo sợ chúng không gần được tôi, không chịu cho tôi yêu chúng.

Lúc bước vào biệt thự của bố mẹ chồng, Stephanie đã thở phào nhẹ nhõm trước sự đón tiếp nồng nhiệt của mọi người nhà chồng. Bà Francoise Dytteville đón con dâu như thể thời gian qua nàng vẫn hàng ngày đến đây thăm con. Chị hầu phòng cũng chào niềm nở:

- Chào phu nhân Armand!

Chị ta cũng không lộ một vẻ nào khác so với "ngày xưa". Các đầy tớ khác cũng vậy, từ bà quản gia cho đến người làm, ai cũng niềm nở chào Stephanie, không ai tỏ ra chút ngạc nhiên nào là đã lâu không gặp nàng và biết tin tức gì về nàng. Mọi người giản dị, chân thành và tự nhiên đến mức Stephanie thấy nhẹ hẳn trong lòng.

Nàng vào phòng trẻ. Chị trông trẻ mỉm cười với nàng:

- Chào phu nhân!

Stephanie tưởng như suốt mấy năm qua ở đây hoàn toàn không có gì thay đổi. Nhưng kia rồi, hai con nàng. Nàng không nhận ra đứa nào là Armand, đứa nào là Charles. Cả hai giống hệt nhau và đều có làn tóc của cha chúng ngày xưa. Cặp mắt nữa, y hệt cặp mắt của Armand, người chồng xấu số của nàng. Cả hai đều có cái miệng tươi tắn và cái cằm bướng bỉnh của mẹ chúng.

Chúng chăm chú nhìn Amélie lúc này đứng sau lưng mẹ chúng. Sephanie chưa biết nên tỏ thái độ như thế nào, nên nói câu gì. Nàng chỉ sợ lỡ làm cử chỉ hay nói câu nào làm hai đứa con nàng sửng sốt. Nhưng tim nàng đập rất mạnh: nàng thấy hai con nàng chưa nhận ra mẹ chúng.

- Kìa, hai cháu của bà? - Mẹ chồng nàng khẽ nhắc.

Lập tức hai đứa trẻ quay đầu nhìn bà nội và cùng ùa chạy đến với bà.

- Không! - Bà Dytteville khẽ giơ một ngón tay lên đe.

Một đứa bé hỏi:

- Mẹ cháu đấy ạ? Bà khách kia là mẹ cháu thật không?

Stephanie như hụt hơi. Nàng thì thào rất khẽ:

- Mẹ đây... Mẹ các con đây.

Nàng cúi xuống. Hai đứa trẻ từ từ bước đến, cặp mắt vẫn còn vẻ ngạc nhiên, như thể chúng vừa khám phá ra thứ gì mới mẻ, lạ lẫm. Stephanie nhẹ quàng hai tay ôm cả hai đứa vào lòng, không ghìm được dòng nước mắt. Nàng không dám ôm chặt, sợ chúng hoảng sợ.

Một đứa con nàng nói:

- Mẹ khóc!

- Đúng thế... Bởi mẹ sung sướng quá... Mẹ lại được về với hai con của mẹ.

- Mai mẹ có đến nữa không?

- Có, cả ngày kia, ngày kìa. Ngày nào mẹ cũng sẽ đến với hai con.

Đứa trẻ từ nãy giờ không nói gì, bây giờ mới lên tiếng:

- Vậy thì tốt.

Nó nói bằng thứ giọng giống hệt em sinh đôi của nó. Hai đứa giống hệt nhau, chỉ khác nhau chút ít vẻ mặt, một đứa hơi nghiêm nghị hơn và mắt cũng ít đen hơn đôi chút. Tuy vậy sự khác biệt đó quá nhỏ, khó nhận ra.

- Mẹ về, các con có mừng không? - Stephanie lúng túng hỏi.

Đứa anh khẽ đáp:

- Có.

Rồi nó đưa hai cánh tay ôm cổ nàng.

- Cháu còn đợi gì nữa, Armand? - Bà nội chúng nhắc.

Đứa em bắt chuốc anh cũng ôm cổ Stephanie, hôn vào má nàng. Stephanie thầm nghĩ:

"Vậy đứa có cặp mắt ít đen hơn là Charles! Mình phải nhớ để còn phân biệt. Mình cần phải giành lấy tình cảm của chúng. Vậy là xong một bước đầu tiên. Nghĩa là mình đã trở về và cuộc sống lại tiếp tục dòng chảy ngày xưa".

Stephanie cố ghìm lại để nín khóc và nở một nụ cười.

- Rồi có lúc ba cũng về như mẹ hôm nay chứ?

Đứa hỏi câu đó là Charles.

Stephanie cắn chặt môi đến suýt bật máu. Nàng từ từ gỡ cánh tay đứa con ra khỏi cổ rồi đứng dậy, kéo Amélie ra ngoài. Sau khi khép cửa lại, nàng dựa lưng vào tường, nước mắt đầm đìa. Bao hình ảnh xa xôi vụt trở về: Armand trong ngày hôn lễ, buổi chàng ra đi rồi hôm tin chàng mất tích đưa đến nhà...

- Ôi, khủng khiếp quá, Amélie!

- Mình rất hiểu bạn, Stephanie thân mến. Mình không biết làm cách nào giúp đỡ được bạn đây. Amélie xót xa nói:

- Ôi, Amélie! Nguyên việc bạn cùng đi với mình và có mặt bên cạnh mình cũng đã là một sự giúp đỡ to lớn vô cùng rồi. Không có bạn, chưa biết mình sẽ ra sao đây, thằng Charles đột nhiên bỗng hỏi về ba nó...

Amélie thương xót khẽ ôm hai vai bạn. Stephanie đã bình tĩnh trở lại và bây giờ dắt con chó Cesar quay vào phòng trẻ. Hai đứa con nàng ngơ ngác nhìn con chó. Nhà này không có chó và chúng chưa hề được chơi với chó bao giờ. Stephanie hướng dẫn con Cesar làm thân với hai đứa trẻ và chỉ một lát sau, Armand và Charles đã quen với con chó to lớn và xấu xí nhưng cực kỳ khôn ngoan và chúng quỳ xuống hai bên, vuốt ve lưng nó.

Hippolite bước vào. Stephanie thấy cậu em trai của chồng thay đổi quá nhiều. Có gì lạ đâu, năm nay Hippolite đã 20 tuổi và cậu ta nhìn chị dâu không chớp mắt. Chắc cậu không ngờ bà chị dâu mình sau một thời gian đi vắng, bây giờ trở về lại xinh đẹp, kiều diễm đến mức kia. Cậu nhìn Stephanie như cậu học trò trung học nhìn một nữ anh hùng huyền thoại đã từng bôn ba đất Thổ Nhĩ Kỳ, bán đảo Crimée, Hắc Hải và thành phố Sebastopol xa xôi...

Còn cô Alida em chồng Stephanie thì tuy vẫn tươi tắn, yêu kiều như trước nhưng hơi lộ một chút gì đó mà Stephanie chưa nghĩ ra. Và nàng cũng chưa kịp nghĩ thì bố chồng nàng, ông Dytteville bước vào. Như thường lệ, việc đầu tiên là ông hôn hai đứa cháu nội, sau đấy mới quay sang nhìn nàng rất lâu.

- Chào cha ạ - Stephanie lễ phép nói, bước đến gần bố chồng.

- Chào con, Stephanie. Ôi, văn phòng ở phố Vivienne đang cần con lắm đấy. Công việc kinh doanh hồi này mở mang rất lớn. Sau chiến tranh, mọi công việc đều phát triển ghê gớm. Bao giờ con đến văn phòng làm việc được nào?

Stephanie ngạc nhiên:

- Tùy cha, bao giờ cũng được ạ - Nàng khẽ đáp.

- Sáng mai được không?

Bà Francoise Dytteville vội nói ngay:

- Ông để con nó nghỉ ngơi vài ngày đã.

- Không, mẹ ạ. Mai con bắt đầu đi làm.

Ông Dytteville mỉm cười thích thú:

- Tính con dâu tôi chẳng khác gì trước. Thế là tốt! 2 giờ chiều nay cha sẽ đến nhà băng Vaudrieses. Việc đang rất chạy, con dâu của cha ạ. Bao nhiêu công việc đang bắt đầu tiến hành ở khu vực Saint Lazarre. Người ta quyết định xây ở đó một nhà ga hết sức lớn. Một ga xe lửa lớn đến mức chưa từng thấy. Công việc đang chạy... đang rất sôi động... Nghe đâu chính phủ sắp xây một đại lộ chạy từ cung điện Palais Royal đến tận quảng trường nhà hát Opera mới. Ông Hausmann đang vẽ mẫu thiết kế để trình đức vua. Hoàng thượng giới thiệu cha đến nhà băng Vaudrieres để vay tiền! Sắp tới sẽ xuất hiện hàng loạt đại lộ rất rộng. Nhà cửa lên giá mạnh. Mỗi tấc đất bây giờ trị giá thành vàng hết. Mà hãng ta đã tậu được khá nhiều. Số vốn của con đã tăng gấp 100 lần.

- Cha bảo 100 lần?

- Và còn tăng nữa, chưa hết đâu. Sáng mai đến văn phòng con xem sổ sách sẽ thấy.

Chưa bao giờ Stephanie thấy bố chồng nói nhiều như thế. Ông đang phấn khởi trước bao nhiêu đề án và việc tiến hành thi công những đề án ấy. "Công việc đang chạy" như ông nói. Và tình hình của Stephanie cũng "đang chạy". Lúc này trong lòng đã trở lại thanh thản, nàng chợt nghĩ, có được sự vui vẻ ngày hôm nay chủ yếu nhờ ai? Nhờ mẹ chồng nàng phúc hậu, tế nhị hay vì Amélie thật sự yêu quý nàng nên đã tận tình giúp đỡ?

Dù sao thì cả hai người phụ nữ đều chuẩn bị sẵn miếng đất cho nàng, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho nàng dễ dàng và mau chóng "hòa nhập" vào cuộc sống "dân sự" ở kinh thành Paris này. Nhờ họ mà phu nhân Dytteville, tức Stephanie bây giờ, chỉ thấy xung quanh toàn những nụ cười và bộ mặt niềm nở với nàng.

Họ thống nhất ngày hai gia đình sẽ cùng đến nhà Amélie ăn tiệc vào tuần sau.

Tối hôm đó mọi người đông đủ quanh bàn tiệc của gia đình Resmont. Mọi thứ đều được chuẩn bị và bố trí cốt để đề cao Stephanie. Cậu Erwan, hôn phu của Alida, cùng ới cô chỉ ngồi trố mắt thán phục nàng. Chuyện chiến trận và sự vắng mặt của Stephanie hôm nay được đề cập một cách minh bạch, công khai. Tuy không ai rõ động cơ thúc đẩy nàng tự nguyện xông pha ra chiến trường, nhưng người ta đều phỏng đoán là do nhiệt tình yêu nước lúc đó thúc đẩy, đồng thời còn bởi tâm trạng tuyệt vọng do chồng chết tạo nên đã đẩy người vợ góa trẻ tuổi lao ra nơi mũi gươm hòn đạn để quên đi nỗi đau thương. Tiếp đến vai trò của tính cách gan góc, hoàn cảnh chiến trường, dịch tả và các trận giáp chiến dữ dội đã tạo nên các chiến tích của nàng.

- Chị phục vụ trong bệnh viện quân y à, Stephanie? - Erwan hỏi.

- Không, tôi làm cấp dưỡng - Nàng đáp và nhìn thẳng vào mắt cậu ta - Phục vụ trong các trạm quân y tiền phương chỉ là những soeur ở tu viện Saint Vincent de Paul. Còn tôi thì theo binh sĩ ra chiến trường. Ngoài việc nấu nướng cho họ, tôi làm cả việc cứu chữa thương binh, an ủi động viên họ, hỗ trợ về mặt tinh thần cho những binh sĩ hấp hối...

- Xin lỗi Stephanie - Achille đỡ lời, vì thấy Stephanie đang đi vào khu vực nguy hiểm - Tôi xin bổ sung để các vị biết cho chính xác. Ngoài mặt trận, từ tướng Saint Arnaud Tổng Tư lệnh đến người lính trơn, ai cũng yêu mến, khâm phục Stephanie. Những chiến tích của cô ấy được truyền tụng, làm cho mọi người ngạc nhiên, một phụ nữ kiều diễm, yếu đuối lại có thể xông pha đến như vậy vì các chiến sĩ, vì quyền lợi của Tổ quốc.

Stephanie khẽ nói:

- Ôi, Achille, xin anh để tôi nói thêm - Nàng khiêm tốn nói - Các vị đều biết, khi đã đứng trên bãi chiến trường thì ai cũng bị một bầu máu nóng thôi thúc. Không khí xung quanh cuốn hút, lôi họ đi và lúc đó mọi người không còn nghĩ đến tính mệnh bản thân, đến bất cứ thứ gì khác, ngoài nhiệm vụ người lính. Cho nên, thưa ông - Stephanie quay sang vị hôn phu của Alida - Nếu ông tiếp xúc nhiều hơn với ông Achille, ông sẽ thấy Achille Resmont dễ bị bốc và đôi khi nói hơi quá. Khi quá mến ai, ông Achille dễ cường điệu thêm những ưu điểm của người đó. Xin ông cho phép tôi nói rằng ông có một cái tên thánh nghe rất hay và lại khác người.

- Bà định nói cái tên "Erwan" phải không? Đấy là cái tên thánh tương đương với tên thánh "Yves" của Pháp. Gia đình tôi luôn có những tên thánh rất đặc trưng cho ngôn ngữ vùng Bertagne. Chẳng hạn tên thánh của cha tôi là Yann, anh cả tôi cũng vậy, em út tôi tên là Guenole, mẹ tôi là Corentine còn em gái tôi tên là Gwenaelle.

- Ông vừa giới thiệu toàn bộ gia đình ông với chúng tôi.

- Bà Stephanie, tôi rất mong được hân hạnh đón bà đến thăm quê hương tôi. Miền đất Bretagne là miền đất tuyệt vời, nơi nào cũng đầy thần tiên và truyền thuyết cổ xưa.

Stephanie thầm nghĩ, vậy là anh chàng kiêu căng rởm này cũng đã bị Achille xỏ mũi. Nghe đâu trước đây cậu ta khinh bỉ mình, một cấp dưỡng xoàng của trung đoàn lính Bắc Phi. Vậy mà bây giờ do Achille lái, cậu ta lại đề cao mình lên tận mây xanh. Achille quả là giỏi và quá tốt với mình nữa chứ. Chắc phần nào do tác dụng của vợ, Amélie.

Rõ ràng cả hai vợ chồng nhà Resmont đều quá tốt với Stephanie. Achille thì sôi nổi đưa câu chuyện quanh bàn tiệc vào thành một bản tuyên dương công trạng của nàng, còn Amélie thì hưởng ứng một cách trầm tĩnh, nhưng chân thành và đầy sức thuyết phục.

Sau cuộc mở đầu tốt đẹp, Achille tạo cho Stephanie để bước vào xã hội dân sự Paris, vợ anh, Amélie tiếp tục đẩy thêm. Chị dẫn nàng đến mọi nơi, ca tụng chiến công của nàng ngoài mặt trận Crimée và chẳng bao lâu Stephanie trở thành "phu nhân Dytteville quang vinh" trước cặp mắt mọi người. Nhất là sau ngày hội từ thiện hàng năm của Quỹ Từ thiện Sacre - Coeur, Amélie ngồi sau quầy quyên tiền với Stephanie, cánh cửa mọi gia đình thượng lưu đều rộng mở đối với nàng.

Chỉ trừ cánh cửa nhà ông Faverolle. Ông cậu nàng kiên quyết không chịu tiếp cháu. Ông nói:

- Nếu con cấp dưỡng lính tráng ấy dám cả gan đến nhà tôi, tôi sẽ mời nó xuống bếp, đãi nó một ly vang rồi bố thí cho vài xu tiền thưởng.

Chiều ý bố chồng, sáng nào Stephanie cũng đến văn phòng hãng ở phố Vivienne. Mỗi ngày nàng lại thấy thêm cuộc sống kinh thành Paris đang phồn vinh rực rỡ dưới triều đại hoàng đế Napoleon III. Không khí ở đây sôi động, náo nức chẳng khác gì ngoài chiến trường. Cả Paris như đang trong một trận đánh. Mọi người mở miệng là bàn về kinh doanh, tiền bạc. Họ lao vào các ngành kinh tế để kiếm tiền: hỏa xa, khí đốt, khai mỏ, tậu đất, xây cất nhà cửa.

Kinh thành Paris cũng được mở mang. Người ta xây xong đại lộ rất lớn tiếp nối với đại lộ Strasbourg và được đặt tên là đại lộ Sebastopol để kỷ niệm chiến tranh Crimée. Đại lộ này cắt ngang đại lộ Riboli kéo dài cho đến phố Saint Antoine. Mặt đường ngày trước lát đá, bây giờ được thay bằng trải nhựa. Người ta trồng cây và dựng cột đèn dọc theo các đường phố, tạo màu xang đồng thời tạo ánh sáng cho các đại lộ.

Stephanie không ngờ hãng của gia đình nàng lắm tiền đến thế. Cổ phần của Công ty Dytteville tăng giá liên tục và cha mẹ chồng nàng bằng cách mua bán, thầu các công trình, thu tiền như nước. Stephanie vẫn sống cùng với Amélie tại biệt thự của gia đình Resmont. Nhưng tính chuyện sẽ đi nơi khác. Nàng viết thư bảo hai vợ chồng bác Suzanne và Ergene lên Paris gặp nàng cho nàng biết tình hình dinh cơ Vendee của nàng ở quê. Đồng thời nàng cũng yêu cầu Suzanne kiếm cho nàng một cô gái ngoan ngoãn, tháo vát rồi huấn luyện để sau này sẽ thay thế bác ta phục vụ nàng.

- Amélie này - Stephanie một hôm chìa lá thư của hai vợ chồng Suzanne nói - Chỉ tám hôm nữa vợ chồng Suzanne sẽ lên đây gặp tôi. Chị ta đã tìm được một cô gái nào đấy. Sau đây ít lâu tôi sẽ về nhà tôi. Chị biết đấy, bà mẹ chồng tôi rất chu đáo, cho sửa sang căn hộ tôi rất đầy đủ tiện nghi và hôm nào ở đó cũng có hoa tươi. Chị có thấy bà Francoise tuyệt vời chưa?

- Ôi, chị xứng đáng được như thế, Stephanie. Tất cả mọi người đều quý chị như vàng, cứ gì bà Francoise Dytteville.

- Tôi thì đến nay vẫn còn bàng hoàng. Chị và Achille đối xử với tôi quá tốt, trong khi thật ra tôi chỉ là một đứa con gái tầm thường, một cấp dưỡng quèn trong quân đội, đúng như ông Faverolle, cậu tôi nói. Vậy mà chị và anh Achille biến tôi thành một nữ anh hùng...

- Chị nhầm rồi, Stephanie! Chị là một phụ nữ nghị lực, tài ba. Quả Achille và tôi có giúp chị mau chóng chiếm lĩnh vị trí trong xã hội Paris, nhưng nếu không có chúng tôi, rồi chị cũng chiếm được vị trí đó. Chị là một phụ nữ mạnh mẽ.

- Vậy mà tôi lại cảm thấy tôi là một đứa không ra gì. Cuộc sống của tôi đã chấm dứt. Trước mắt tôi không còn thấy triển vọng gì hết. Tôi chưa trở về nhà tôi chỉ vì lẽ đơn giản là tôi sợ sự cô đơn. Lúc này tôi rất mong Suzanne bởi chị ta sẽ kiếm cho tôi một cô gái giúp việc, bầu bạn với tôi. Còn hiện nay tôi cảm thấy tôi chỉ được sống trong những giờ khắc khi tôi ngồi làm việc ở trụ sở công ty trên đường phố Vivienne. Tại đấy tôi lao đầu vào làm tất cả những công việc bố chồng tôi giao cho và tôi làm miệt mài để quên đi mọi thứ.

- Thời gian sẽ làm dịu đi những nỗi đau khổ của chị, Stephanie!

- Tất nhiên tôi sẽ quen dần, nhưng quên thì không bao giờ. Tôi ở đây với hai anh chị còn làm phiền thêm hai anh chị một điểm. Do tôi ở đây cho nên một trong số bạn thân nhất của Achille và chị tránh không đến thăm hai anh chị; đó là René de Guinchamp. Tôi nghĩ ngày mai hai anh chị nên mời hai vợ chồng René đến đây dự bữa tiệc khách hàng tuần của hai anh chị. Và tôi cũng thấy cần phải gặp họ.

- Tôi cũng đang định nói với chị về chuyện đó, Stephanie...

- Trong bữa tiệc ngày mai của chị, chắc sẽ chỉ có vợ anh ta đến thôi, tiểu thư Agnès. René chắc sẽ bận công việc ở Bộ Tổng Tham mưu. Vả lại anh ấy rất hèn, luôn ở thế bị động, chắc chắn anh ta không dám đến. Anh ta sợ gặp tôi.

- Sao lại sợ?

- Bởi vì tôi luôn bám riết anh ta, gây rắc rối cho anh ta. Ôi, vậy mà sao trước kia tôi lại điên rồ đến thế? Tôi yêu René. Đến nay vẫn còn yêu. Khổ không, Amélie thân mến, đến bây giờ tôi vẫn không sao quên được René, quên những giây phút được anh ấy ôm ấp, quên cảm giác kỳ diệu khi thân thể René đè lên thân thể tôi, lúc anh ấy chiếm đoạt thân thể tôi. Amélie, chị có biết không? Đêm nào tôi cũng mơ thấy đang ân ái với René.

- Tội nghiệp Stephanie! Tôi hiểu chứ và tôi rất thông cảm với chị - Amélie nói giọng thương xót.

- Thân thể tôi nhất định không chịu quên René. Tôi đã hy vọng trở về Paris sẽ lấy anh ấy và chung thủy với anh ấy suốt đời. Vậy mà bây giờ tôi lại cô đơn như thế này. Tôi cần có đàn ông bên cạnh, vậy mà bây giờ tôi không có ai hết. Tất nhiên rồi tôi sẽ phải đi bước nữa, phải có chồng...

- Tất nhiên rồi.

- Khốn nỗi, tôi không thể lấy người đàn ông nào tôi không yêu. Để xoa dịu nhu cầu xác thịt bức bối, tôi đành phải ngủ với người đàn ông nào đó, mỗi người trong một thời gian ngắn, nhưng không thể sống cùng nhà với họ. Tôi có thể lấy chồng cốt để có người thỏa mãn xác thịt, chị hiểu chứ, Amélie? Chị tha lỗi tôi nói những lời lẽ trắng trợn, sỗ sàng, nhưng sự thật là như thế. Những mối tình "dan díu" nhất thời như vậy đều sẽ ngắn ngủi và tuyệt đối bí mật. Tôi đã quen với sự tự do và tôi muốn tiếp tục cách sống tự do. Tôi rất tin cậy chị và không muốn lên mặt đạo đức giả với chị chút nào. Chị nghĩ sao, Amélie?

Amélie im lặng một lát rồi nói rất khẽ, như thể phải cố gắng lắm mới thốt lên được:

- Chị thành thật với tôi, tôi rất biết ơn và tôi cũng phải thành thật đáp lại. Yêu đến mức giả sử Achille có bị sao và tôi không được hưởng "thứ ấy" của Achille, tôi tin rằng tôi sẽ quen dần và không đòi hỏi "thứ ấy" nữa. Nhu cầu đó của tôi không đến nỗi bức bối như chị. Nhưng đấy chỉ là khí chất của tôi hơi khác chị mà thôi.

- Không chỉ khí chất, Amélie, mà còn là sự thăng bằng nữa.

- Tôi phải nói thật với chị, Stephanie thân mến. Sẽ có rất nhiều đàn ông khao khát chị và chị sẽ không chịu thiếu thốn xác thịt đâu. Dù sao tôi vẫn mong chị sẽ gặp một người khiến chị yêu và có thể chung sống lâu dài, có thể thành hôn...

- Tôi đã từng có chồng, Armand là người chồng tuyệt vời! Tôi lại đã có một người tình mà tôi yêu say đắm, nhưng bây giờ anh ấy đã thuộc về một người phụ nữ khác. Tôi không còn có thể yêu ai khác được nữa.

Hôm sau, trong buổi tiếp khách ở nhà Resmont, Stephanie đứng đón khách cùng với Amélie, chào hỏi từng người. Sau đấy nàng đi lần lượt từng bàn, mời họ uống và ăn, trò chuyện đôi ba câu. Lúc nàng quay lưng ra phía cửa, đang nghe phu nhân Horseille phàn nàn về chuyện cuộc sống bây giờ sôi động quá mà các con bà vẫn cứ sống theo tốc độ chậm rãi ngày xưa, thì gia nhân đứng đón khách ngoài cửa hô to:

- Phu nhân de Guinchamp! Phu nhân de Guinchamp!

Tên người khách mới đến làm tim Stephanie đập rất mạnh và nàng tưởng mình sắp xỉu đi. Phu nhân Guinchamp! Cái tên dòng họ này suýt nữa đã gắn vào tên nàng. Lẽ ra lúc này nàng phải là vợ của René và trở thành phu nhân Guinchamp! Nàng không quay lại, chưa nhìn thấy vị khách mới đến, chính là tiểu thư Agnès ngày nào. Nhưng nàng nghe thấy tiếng "cô ta" nói ngay bên cạnh. Agnès đã đứng sau lưng nàng, đang nghe phu nhân Herseille nói về các con bà.

Rồi tiếng Amélie nói dịu dàng:

- Agnès thân mến, tôi xin giới thiệu với chị bạn thân của tôi, phu nhân Dytteville.

Stephanie quay đầu lại. Nàng thấy nước da mai mái, làn tóc vàng quá nhạt gần như trắng và cặp mắt thật thà, nhút nhát của Agnès. Cặp mắt cô ta hiền lành, không có chút gì thâm hiểm. Cặp môi phẳng không một chút dâm dục. Cô ta nói nhạt nhẽo:

- Tôi đã có hân hạnh được gặp phu nhân Dytteville từ trước khi... - Cô nói giọng chia buồn - Trước cuộc hôn nhân và tiếp sau đó là nỗi đau buồn của phu nhân.

Vốn đinh ninh rằng René không thể yêu được một cô gái nhạt nhẽo đến như thế này, Stephanỉe vẫn phải mất mấy giây đồng hồ mới hiểu ra Agnès nói đến cái chết bi thảm của chồng nàng, Armand. Nàng mỉm một nụ cười buồn bã:

- Tôi rất nhớ buổi gặp gỡ với phu nhân hôm đó, thưa phu nhân thân mến.

Agnès quay sang Amelia:

- Chồng tôi rất tiếc là không thể đến dự buổi tiếp khách của chị hôm nay. René bận làm việc ở cung điện Tuileries. Hoàng thượng ưu ái anh ấy và muốn lúc nào anh ấy cũng có mặt bên cạnh.

- Quý hóa quá rồi còn gì - Amélie nói, khoác tay Agnès dẫn đi - Tôi biết ở trong triều...

Đột nhiên Stephanie rất muốn nghe kể về chàng, thậm chí do miệng vợ chàng cũng được, mặc dù nàng bị "cô ta" cướp mất chàng.

- Hình như chồng phu nhân bị thương nặng ngoài mặt trận?

Amélie hoảng hốt chững người lại. Chị biết xử sự cách nào bây giờ. Chị rất bối rối. Chị biết không thể ngăn Stephanie. Mỗi khi Stephanie nói bằng cái giọng ấy, họa chăng chỉ có Achille là chặn nàng lại được. Amélie thì chịu.

Agnès đáp:

- Vâng. Chồng tôi không kể ra bao giờ nhưng tôi biết anh ấy rất đau đớn. Do tình trạng sức khỏe, anh ấy không thể trở ra mặt trận. Tôi biết René rất đau lòng không được ra đó gặp lại đồng đội.

Agnès lộ vẻ thích thú khi kể về chồng. Giọng cô ta trở nên đầm ấm và nét mặt tươi lên. Stephanie thấy rõ là Agnès rất yêu chồng, yêu say đắm.

- Tôi cũng đã có mặt ngoài chiến trường Crimée - Stephanie trỏ ghế bành, mời Agnès ngồi xuống rồi ngồi ngay ghế bên cạnh - Ai từ ngoài đó về cũng mang theo bao nhiêu kỷ niệm đau lòng, những kỷ niệm không bao giờ quên được.

Agnès không dám cưỡng lại người phụ nữ đầy nghị lực và nổi tiếng đã từng là chiến binh gan dạ ngoài chiến trường, đành phải ngồi. Amélie lảng đi nơi khác.

- Chồng phu nhân tham dự tất cả các trận đánh phải không?

- Ồ, không - Agnès sôi nổi đáp - Chồng tôi bị thương ngay lúc đầu, trên cao nguyên Inkermann, trong cái trận người ta gọi là gì ấy nhỉ? À, phải rồi trận bao cát.

- Trận bao cát là trận pháo binh ta nã đạn vào trận địa địch.

- Hình như thế. Chồng tôi là người nhạy cảm, dễ xúc động cho nên sau trận đó anh ấy cố quên đi những kỷ niệm khủng khiếp diễn ra xung quanh. René cấm tôi không bao giờ được nhắc đến chiến tranh Crimée. Nhiều lúc tôi thấy chồng tôi đột nhiên trầm tư. Tôi biết những lúc ấy René đang nghĩ đến các bạn bè tử trận. Mỗi khi anh ấy như thế, tôi chỉ im lặng. Hình như chiến trường khủng khiếp lắm phải không, thưa phu nhân?

- Đúng thế. Thậm chí sự thật còn khủng khiếp hơn người ta tưởng. Ai đã nếm trải thực tế mới thấy hết được nỗi khủng khiếp ngoài đó. Bọn tôi đều đã nếm trải và đều biết rõ. À, chồng phu nhân thuộc binh chủng nào?

- Kỵ binh.

- Còn tôi phục vụ ở trung đoàn lính Bắc Phi.

- Trung đoàn Bắc Phi? - Agnès sửng sốt kêu lên.

Và thế là Agnès vừa sợ hãi vừa bị lôi cuốn theo câu chuyện kể khá tỉ mỉ của Stephanie. Nàng thuật lại mọi thứ bằng giọng nói xa xôi và sôi nổi. Agnès không hề biết gì về chiến trận. Stephanie vừa kể, theo dõi phản ứng của cô gái chân thật, quá hiền lành kia, vừa thầm nghĩ: "Chiến trường Crimée ở Hắc Hải chính là ta, là tình yêu của ta, là điều bí mật của ta. René không thể quên ta. Chính miệng vợ chàng cho ta biết chàng vẫn còn yêu ta. Nhiều lúc chàng trầm tư. Tất nhiên những lúc đó chàng nhớ đến ta, đến những kỷ niệm tuyệt vời giữa ta với chàng".

Agnès thật thà đâu có biết các câu Stephanie hỏi là đều có mục đích, nhằm tìm hiểu xem René hiện ra sao, còn yêu nàng không. Và cô ta cứ cặn kẻ trả lời, không hề nghi ngờ gì hết.

Lúc chia tay, Agnès, tức phu nhân de Guinchamp, rất đôn hậu và chân thật ngỏ lời mời hai vợ chồng Amélie cùng phu nhân Dytteville đến nhà cô ăn một bữa tối.