MÀN II - CẢNH 1 Văn Phòng Công Tố Địa Hạt-Thứ Tư, Ngày 9 Tháng 9-9 Giờ 20 Sáng

Buổi sáng hôm sau, công tố viên Bruno và thanh tra Thumm ngồi đối diện nhau qua chiếc bàn làm việc của Bruno. Hai người đang vắt óc suy nghĩ về một vụ bí ẩn hóc búa. Bàn tay của vị công tố viên mân mê chồng thư đã được xếp gọn rồi lại xáo cả ra; cái mũi mềm nhão của Thumm thì sụt sịt do một buổi sáng ngoài trời lạnh lẽo, cộng thêm kết quả điều tra không đâu vào đâu.

“Thế đấy, sếp ạ,” giọng trầm bực dọc của viên thanh tra cất lên, “Tôi bối rối, quả thực vô cùng bối rối. Vụ độc tố, nút bần và kim châm đến sáng nay là đã bó tay. Chất nicotine ấy xem ra không phải mua sẵn mà hoặc là bào chế riêng hay được chưng cất ra từ loại thuốc sâu mà Schilling đã nói. Đến đây ta không nhích thêm được chút nào. Còn với cái ngài Drury Lane này của anh ấy mà - tôi mà không bảo ta đang phí thì giờ vô bổ thì cứ xem là thánh vật tôi đi.”

Bruno tỏ vẻ không mấy đồng tình. “Tôi chả bảo vậy đâu Thumm ạ, đừng cay nghiệt thế chứ.” Ông xòe hai tay. “Tôi nghĩ anh đánh giá chưa hết về ông ấy. Đúng vậy, ông ta quả là kẻ lập dị, sống ở một nơi như thế, vây quanh là mấy lão già cổ hủ, ưa thích dông dài kịch Shakespeare…”

“Chứ sao nữa! Thôi được, để tôi bảo anh tôi nghĩ gì nhé,” viên thanh tra làu bàu. “Tôi nghĩ gã ấy là phường chuyên phét lác, gã đang khiến hai ta nhảy xà quần. Tôi nghĩ gã chẳng qua chỉ hát kịch khi bảo rằng mình đã biết ai là người giết Longstreet.”

“Ồ, này Thumm! Anh đang bất công đấy,” vị công tố viên phản đối. “Xét cho cùng, ông ấy phải hiểu không thể phát ngôn thế rồi tính chuyện ca bài tẩu mã. Ông ấy hẳn phải chứng minh được những gì mình đã nói chứ. Không đâu, tôi thì cho rằng ông ấy biết mình nói gì - nhất định ông ấy đã tìm ra manh mối đâu đó - nhưng chưa tiện nói ra vì có lý do riêng, thế thôi.”

Thumm đấm bàn. “Bộ tôi khờ à, còn anh ngốc chắc? Ý anh sao nhỉ - gã ấy đã tìm ra manh mối ư? Thánh thần ơi, là loại manh mối gì nào? Thật tình chẳng có gì sất! Thôi thì nhẹ nhàng sau đấy bê gã khỏi chuyện này cho rảnh. Mà Chúa ơi, hôm qua anh cũng nghĩ thế thôi.”

“Ủa, tôi đổi ý cũng được chứ, đúng không?” Bruno ngắt lời. Rồi ông lộ vẻ ngượng ngùng. “Ta không được quên ông ấy đã lịch sự chỉ ra điều ta đã sơ suất về cái mớ bòng bong Cramer ấy. Và nếu có cơ may dù nhỏ nhất để giúp tháo gỡ cái vụ việc chả ra sao này, tôi vẫn sẽ nhất định không bỏ qua. Vậy nên, tôi không thể lịch sự mời ông ấy ra khỏi cổng sau khi đã mời ông ấy chung tay. Không đâu Thumm, ta phải chấp nhận thế thôi; ông ấy chả thể gây hại gì… Có gì mới không?”

Thumm cắn điếu thuốc làm đôi. “Collins, hắn lại gây chuyện. Người của tôi vừa phát hiện từ hôm thứ Bảy tới giờ, Collins đã ghé thăm DeWitt những ba lần. Tất nhiên hắn cố moi tiền từ DeWitt. Hừ, tôi sẽ để mắt trông chừng hắn, song đó lại là chuyện của DeWitt…”

Bruno bắt đầu bâng quơ lần mở những lá thư trước mặt. Hai lá đầu ông bỏ thẳng vào rổ tài liệu để lưu lại; đến lá thứ ba bên trong một chiếc phong bì trơn tầm thường thì ông bật dậy ồ lên. Ánh mắt Thumm nheo nheo nhìn Bruno mở to mắt đọc lá thư.

“Chúa ơi, này Thumm!” Bruno la lên. “Chả phải là cơ may ngọt ngào nhất đây sao…! Ha, cái gì đây?” Ông gắt người thư ký của mình.

Viên thư ký trình ra một tờ thiếp, Bruno giật lấy chăm chú đọc. “Hắn đến, đúng không?” Ông nói thầm bằng giọng khác hẳn. “Thôi được, Barney, mời ông ấy vào… ở đây nhé, Thumm. Có điều khác thường trong thư này, nhưng trước hết hãy xem con gà Thụy Sĩ này muốn gì đã, là Imperiale ghé thăm.”

Viên thư ký ra mở cửa để gã thương gia Thụy Sĩ thân hình cao lớn to ngang tươi cười bước vào. Như mọi khi, Imperiale tề chỉnh trong bộ lễ phục ban ngày chải chuốt phẳng phiu, một đóa hoa tươi cài trên ve áo, kẹp dưới nách là một cây gậy nhỏ.

“Chào buổi sáng tốt trời, ngài Imperiale. Chúng tôi giúp được gì ngài nào?” Bruno ra dáng khoan thai; nhưng lá thư ông vừa đọc đã biến mất. Ông để hai tay bám vào cạnh bàn. Thumm gầm gừ đế theo một câu chào chiếu lệ.

“Xin kính chào, thưa ngài. Chào buổi sáng, ngài Thumm.” Imperiale khẽ khàng ngồi vào một chiếc ghế da cạnh bàn Bruno. “Tôi không quấy quả ngài lâu, thưa ngài Bruno. Tôi đây,” gã nhã nhặn, “đã xong công chuyện của mình ở Mỹ, giờ đã sẵn sàng trở về Thụy Sĩ.”

“Thế à.” Bruno đưa mắt nhìn Thumm; Thumm thì trừng trừng nhìn cái lưng to bè của Imperiale.

“Tôi đã đặt chỗ trên chuyến tàu thủy tối nay,” gã Thụy Sĩ hơi cau mày tiếp, “và đã gọi nhân viên hỏa tốc sắp xếp gửi hành lý, thì chả hiểu từ đâu có một vị giăng-đam (31)* của ngài hiện ra trong nhà ông bạn tôi ngăn cản không cho tôi đi!”

“Rời khỏi nhà ngài DeWitt ấy ạ, ngài Imperiale?”

Imperiale từ tốn lắc đầu. “Ồ, không! Rời khỏi đất nước này ấy,” gã nói. “Ông ấy bảo hành lý của tôi không được phép mang đi. Việc này rất đỗi phiền nhiễu, thưa ngài Bruno! Tôi là thương nhân; hãng của tôi đang cần tôi có mặt gấp ở Berne. Lý gì mà tôi bị chậm trễ thế này? Chắc rằng…”

Bruno gõ gõ lên mặt bàn. “Nghe này, ngài Imperiale. Giờ vậy, tôi không biết bên nước ngài người ta xử lý ra sao, nhưng xem ra ngài đang không chịu hiểu mình đã bị dây vào một vụ điều tra án mạng ở Mỹ. Vụ điều tra án mạng đấy.”

“Có, tôi hiểu, nhưng…”

“Không nhưng nhị cả, thưa ngài Imperiale.” Bruno nhổm dậy. “Tôi lấy làm tiếc, thành thật đấy, nhưng ngài sẽ phải lưu lại đất nước này đến chừng nào vụ ám sát Harley Longstreet được giải quyết xong, hoặc chí ít đến khi có một quyết định chính thức nào đó. Tất nhiên, ngài có thể ra khỏi nhà DeWitt rồi đi đâu đó - tôi đây không thể ngăn ngài chuyện ấy, miễn rằng khi gọi là ngài phải có mặt.”

Imperiale nhổm dậy và gượng gạo đứng thẳng người; bộ mặt của gã đã mất đi sự tươi vui giờ trở nên xấu tệ. “Nhưng ngài phải biết chuyện làm ăn của tôi sẽ bị ảnh hưởng!”

Bruno nhún vai.

“Được lắm!” Imperiale chụp mạnh chiếc mũ lên đầu; mặt của gã đỏ au hệt như ngọn lửa trong lò sưởi của ngài Drury Lane. “Tôi sẽ lập tức gọi lãnh sự, ngài Bruno ạ, và yêu cầu làm cho ra lẽ. Ngài hiểu chứ? Tôi là công dân Thụy Sĩ, các ngài không có quyền gì mà câu lưu tôi cả! Tạm biệt!”

Gần như không buồn cúi chào, gã sấn sổ đi ra phía cửa. Bruno mỉm cười. “Nói sao thì nói, tôi khuyên ngài nên hủy chuyến đi, ngài Imperiale. Chả việc gì phải phí hoài chỗ tiền ấy…” Nhưng Imperiale đã đi mất rồi.

“Thế đấy!” Bruno nhanh nhẹn, “thây kệ vậy. Ngồi xuống đây, Thumm, xem cái này này.” Ông rút trong túi ra bức thư ban nãy rồi trải ra trước viên thanh tra. Thumm liếc ngay xuống phần dưới của tờ giấy - chả có chữ ký nào cả. Bức thư được viết bằng thứ mực đen loại tồi trên một tờ giấy kẻ dòng rẻ tiền, nét chữ mộc mạc chân phương. Thư đề gửi đến ngài công tố viên:

_Tôi là một trong số những người ở trên chiếc xe điện hôm ấy lúc người tên là Longstreet bị ám sát. Tôi đã phát hiện đôi điều về kẻ giết ông ấy. Tôi sẵn sàng cung cấp thông tin này đến quý ngài, thưa ngài công tố viên, nhưng tôi rất lo sợ kẻ giết người biết là tôi biết chuyện này và tôi cho rằng hiện giờ mình đang bị theo dõi.

Tuy vậy nếu ngài sẵn lòng gặp tôi, hoặc cho ai đó tới gặp tôi vào tối thứ Tư lúc mười một giờ đêm, tôi sẽ thuật lại điều tôi biết. Hãy gặp tôi tại phòng chờ bến phà Weehawken vào giờ đó, rồi ngài sẽ biết tôi là ai. Tôi sẽ tự xuất hiện vào lúc ấy. Vì an toàn của tôi mong ngài giữ kín chuyện này cho, thưa ngài công tố viên. Xin đừng nói với bất cứ người ngoài nào về lá thư này, kẻ sát nhân có thể biết được tôi đã nói ra, và tôi sẽ mất mạng vì thực hiện bổn phận công dân của mình với tiểu bang.

Ngài sẽ bảo vệ tôi, phải không ạ. Khi tôi gặp ngài vào tối thứ Tư này, ngài sẽ hài lòng là tôi đã gặp ngài. ‘Đây là điều quan trọng.’ (gạch chân rất đậm) Tôi sẽ cẩn thận giữ mình đến lúc ấy. Tôi không muốn bị bắt gặp trò chuyện với cảnh sát lúc ban ngày._

Thum cẩn thận vuốt lá thư; ông đặt nó lên bàn rồi nhìn đi nhìn lại mặt phong bì. “Đóng dấu bưu điện Weehawken, N. J., đêm qua,” ông nói khẽ. “Đầy cả dấu ngón tay bẩn. Một trong những gã Jersey ấy trên xe điện… Này Bruno, giờ tôi cũng chả biết mình phải nghĩ sao nữa, có lẽ chỉ là một lá thư nặc danh mà cũng có thể là không phải. Đấy là chỗ quỷ tha ma bắt của những chuyện này. Thế ý anh sao?”

“Khó nói đấy.” Bruno chăm chú nhìn lên trần nhà. “Nghe chừng có thể là manh mối. Tôi đến đấy cũng được thôi. Phòng khi đúng là thế.” Ông lắc lư đứng dậy, bắt đầu đi qua đi lại. “Thumm này, tôi linh cảm đây sẽ là điều tốt. Cái việc con gà này không dám ký tên trong thư xem ra đáng tin cho dù hắn là ai. Lời lẽ của hắn nghe rời rạc, cường điệu thái quá sự quan trọng của mình, và trên hết là đang run đến vãi ra vì sợ hậu quả của việc hắn sẽ làm. Còn nữa, lá thư còn nguyên những dấu vết thông thường - luộm thuộm, lặp từ, lo âu - còn sai chính tả từ ‘gặp’ viết là ‘gạp’ và có vài chữ t bị thiếu mất gạch ngang. Ái chà, càng nghĩ về nó tôi lại càng thích nó.”

“Hừ…” Thumm tỏ ra hoài nghi, nhưng rồi vẻ mặt ông lại quay sang tỏ vẻ hả hê. “Đằng nào thì, cái này chắc sẽ quật cho ngài Drury Lane một phát hỏng cẳng đây. Rốt cuộc biết đâu ta lại chả cần đến cái sự tư vấn trời hành của hắn nữa.”

“Ý tôi là thế, Thumm. Cái chính là ta có thể chóng đưa vụ này ra truy tố.” Bruno xoa tay khoái chí. “Bảo anh này, giờ hãy liên lạc với công tố viên Rennells của hạt Hudson bên kia sông và thu xếp vài việc cần thiết để điều cảnh sát Jersey giám sát nhà ga Weehawken. Quỷ tha cái mớ lộn xộn liên miên về thẩm quyền này đi, đằng nào cũng thế! Không có cảnh sát đồng phục nhé, Thumm - thường phục tất. Mà anh đến đấy chứ?”

”Đố ai bảo tôi ở nhà xem,” thanh tra Thumm tỏ ra hùng hổ.

Thumm vừa sập cửa đi khỏi, công tố viên Bruno nhấc một máy điện thoại trên bàn và gọi đến lâu đài Hamlet. Ông kiên nhẫn chờ đợi, gần như hoan hỉ, cho đến lúc chuông máy reo lên. “A lô! Lâu đài Hamlet hử? Ngài Drury Lane… công tố viên Bruno gọi đây… A lô! Ai thế?”

Một giọng run rẩy léo éo trả lời: “Quacey đây, thưa ngài Bruno. Ngài Lane ngay cạnh tôi đây ạ.”

“À, ừ nhỉ, tôi quên - ông ấy không nghe được.” Giọng Bruno trở nên thân mật. “Vậy nè, bảo ngài Lane tôi có tin có ngài ấy.”

Ông nghe thấy giọng nói già nua của Quacey lặp lại từng từ.

“Ngài ấy bảo ‘Thực thế ư!’” giọng Quacey rít lên kót két. ”và ‘thưa ngài?’”

“Hãy bảo là ngài ấy không phải người duy nhất biết ai đã giết Longstreet,” Bruno đắc thắng.

Ông chăm chú lắng nghe Quacey đọc lại từng từ cho Lane, rồi nghe thấy giọng Lane nhận xét, thình lình thật rõ ràng: “Bảo ngài Bruno đó là tin tức mà thôi, đúng như nghĩa đen của nó. Thế có người thú tội à?”

Bruno thuật lại với Quacey về nội dung của bức thư nặc danh. Đầu dây bên kia nín lặng, thế rồi giọng Lane vang lên, điềm đạm và thong thả.

“Bảo ngài Bruno tôi rất tiếc không thể nói chuyện trực tiếp cùng ngài ấy. Hỏi ngài liệu tôi có thể hiện diện ở cuộc gặp ấy tối nay được chăng.”

“Ồ, được chứ,” Bruno bảo Quacey. “À này, Quacey, thế ngài Lane có vẻ gì bị ngạc nhiên không đấy?”

Bruno nghe ở đầu dây tiếng cười lạ lùng nhất, giống một tiếng cười khúc khích. Tiếp theo là giọng của Quacey, vẫn còn run chắc vì cười: “Không ạ, thưa ngài, ngài ấy chừng như hài lòng với diễn biến sự kiện. Ngài ấy thường bảo mình luôn mong đợi điều không hề được mong đợi. Ngài ấy…”

Nhưng công tố viên Bruno đã vội gác ống nghe sau hai tiếng “Tạm biệt!” cụt lủn.