CẢNH 6 Văn Phòng Bác Sĩ Merriam - Thứ Năm, Ngày 9 Tháng Sáu - 11:45 A.M

Hai mươi phút sau đó, chiếc xe chở Drury Lane dừng lại trước ngôi nhà ba tầng trên phố Thứ Mười Một nằm giữa đại lộ Thứ Năm và Thứ Sáu - một khu phố cũ yên tĩnh quý phái cách công viên Square vài dãy nhà. Drury Lane xuống xe, nhìn lên, bắt gặp một tấm bảng đen và trắng gọn gàng treo trên cửa sổ tầng hai:

Y. MERRIAM, BÁC Sĩ Y KHOA.

GIỜ KHÁM BỆNH 11-12 A.M. 6-7 P.M

Rồi từ từ bước lên hiên nhà bằng đá. Ông bấm chuông và một người hầu gái da màu ra mở cửa.

“Bác sĩ Merriam có nhà không nhỉ?”

“Mời ngài vào, thưa ngài.” Cô hầu gái dẫn ông vào một phòng chờ đang có vài người ngồi sẵn được bố trí tách rời khỏi sảnh trước. Trong phòng chờ có dăm bảy bệnh nhân, và Lane chọn một chiếc ghế cạnh cửa sổ đằng trước, kiên nhẫn chờ đến lượt mình.

Sau một tiếng ngồi không chờ đợi, một y tá ăn vận chỉnh tề mở cánh cửa trượt ở phía sau căn phòng và tiến về phía ông. “Ngài không hẹn trước, phải không?”

Lane lần mò tìm cái hộp danh thiếp. “Không. Nhưng tôi nghĩ bác sĩ Merriam sẽ tiếp tôi.”

Ông đưa cho cô y tá một tấm danh thiếp khiêm tốn của mình, và đôi mắt cô ta mở to. Cô vội vã tiến về phía cánh cửa trượt và nhanh chóng quay lại, theo sau là vị bác sĩ già Merriam, trong chiếc áo choàng phẫu thuật không tì vết.

“Ngài Lane!” vị bác sĩ nói, vội vã tiến về phía trước. “Tại sao ngài không thông báo trước cho tôi? Y tá của tôi thông báo rằng ngài đã ngồi đây chờ một tiếng rồi. Mời vào, mời vào.”

Lane đáp: “Chuyện nhỏ ấy mà,” rồi theo chân bác sĩ Merriam vào một văn phòng lớn, từ đó có thể trông thấy một phòng khám. Văn phòng này cũng giống như phòng chờ - gọn gàng, sạch sẽ và cổ điển.

“Mời ngồi, ngài Lane. Điều gì mang ngài đến nơi này? À, ngài cảm thấy không khỏe ư?”

Lane bật cười. “Không phải chuyện cá nhân đâu, bác sĩ à. Tôi lúc nào cũng khỏe như vâm ấy. Dấu hiệu duy nhất của tuổi già mà tôi để lộ ra là tôi thường hay khoe khoang về thành tích bơi xa…”

“Được rồi, cô Fulton,” bác sĩ Merriam đột ngột nói, và cô y tá đi ra ngoài, đóng chặt cánh cửa trượt lại sau lưng. “Bắt đầu đi, ngài Lane.” Ông cố gằn, bất chấp nét ôn hòa trong giọng nói, truyền đạt ấn tượng rằng rốt cục ông là một người chuyên nghiệp, mà mỗi giây phút đều quý giá.

“Vâng.” Đôi tay Lane siết chặt lấy cái đầu gậy chống. “Bác sĩ Merriam, có bao giờ ngài kê đơn cho một thành viên trong gia đình Hatter, hay bất cứ ai có liên hệ với gia đình họ, một loại thuốc hương vani?”

“Hừm,” vị bác sĩ đáp. Ông ngả người lên chiếc ghế xoay. “Tôi hiểu là ngài vẫn lần theo dấu mùi hương vani. Không, tôi chưa từng kê.”

“Ngài chắc chứ, bác sĩ? Có thể ngài quên thì sao. Có thể đó là một ca kích động thái quá, hoặc theo những gì tôi hiểu được gọi là suy nhược thần kinh.”

“Không!” ngón tay bác sĩ Merriam lần mò những hoa văn trên tấm khăn trải trước mặt.

“Coi như ông đã trả lời xong câu này. Thế trong vài tháng trở lại đây, có thành viên gia đình nào được kê một toa thuốc chữa bệnh về da mà trong thành phần dược chất có chứa nhựa thơm Peru không?”

Merriam nhảy dựng người, khuôn mặt ông đỏ lên. Rồi ông hạ mình trở lại, vẻ ngạc nhiên hiện trong đôi mắt xanh già nua. “Tuyệt đối không thể…” ông bắt đầu và dừng lại. Ông đứng lên đột ngột và tức giận nói: “Tôi từ chối trả lời các câu hỏi liên quan đến bệnh nhân của tôi, ngài Lane, và nó chẳng ích gì cho ngài…”

“Nhưng ông đã trả lời rồi mà, bác sĩ,” Lane nhẹ nhàng đáp. “Đó là York Hatter, phải không nào?”

Vị bác sĩ già vẫn đứng bên chiếc bàn, nhìn xuống tấm khăn trải bàn. “Rất tốt,” ông thấp giọng. “Vâng, đó chính là York. Khoảng chín tháng trước. Ông ấy đến gặp tôi với một cánh tay mang vết phát ban, chỗ phía trên cổ tay. Đó chỉ là chuyện vặt, dù ông ấy tỏ ra rất cảnh giác với nó. Tôi đã kê một loại thuốc mỡ có chứa nhựa thơm Peru - còn được gọi là nhựa thơm đen. Vì một số lý do mà ông ấy khăng khăng bảo tôi giữ kín - ông ấy e ngại về chuyện đó và yêu cầu tôi không nói với ai, thậm chí là người trong gia đình… Nhựa thơm Peru. Đáng ra tôi phải nghĩ đến rồi chứ…”

“Vâng,” Lane lãnh đạm đáp. “Ông nên nghĩ ra sớm; chúng ta sẽ tránh được nhiều rắc rối đáng kể. Ông ấy không đến khám lại nữa ư?”

“Không phải vì chuyện đó. Ông ấy hỏi ý kiến tôi về… những thứ khác. Có lần tôi hỏi ông ấy chỗ phát ban thế nào rồi. Ông nói chỗ phát ban tái phát định kỳ, và vẫn dùng chỗ thuốc mỡ tôi đã kê. Tôi nghĩ ông ấy tự kê đơn được - ông ấy có bằng dược sĩ mà. Và tự băng bó cánh tay được nữa.”

“Tự ư?”

Bác sĩ Merriam tỏ vẻ bị phiền hà. “Vâng, ông ấy bảo cô con dâu Martha có lần đi vào phòng trong lúc ông ấy đang bôi thuốc; và ông ấy buộc phải kể cánh tay mình bị làm sao. Cô ấy tỏ vẻ thương cảm, rồi sau đó thi thoảng giúp ông ấy băng bó cánh tay.”

“Thú vị thật,” Lane khẽ nói. “Bố chồng con dâu nhà này không có vấn đề gì đúng không nhỉ?”

“Tôi không tin như vậy. Ông ấy chẳng để tâm nếu cô ta biết, ông ấy bảo tôi; Martha là người duy nhất trong nhà mà ông có thể tin tưởng là kín mồm kín miệng.”

“Hừm… Martha. Hai người họ quả thực là những kẻ ngoài cuộc duy nhất, theo một nghĩa nào đó, sống trong ngôi nhà tại thời điểm đó.” Lane dừng lại, rồi nói nhanh: “Nguyên do bệnh ngoài da của York Hatter là gì, thưa bác sĩ?”

Vị bác sĩ chớp mắt. “Tình trạng máu. Thật đấy, ngài Lane ạ…”

“Ông làm ơn cho tôi một bản sao của toa thuốc ban đầu nhé?”

“Chuyện nhỏ,” Merriam nhẹ nhõm đáp. Ông với lấy một tờ đơn thuốc và chăm chú viết bằng một cây bút cùn cũng cổ lỗ như cái văn phòng này. Khi hoàn thành, Lane nhận đơn thuốc từ vị bác sĩ và liếc qua nó. “Không có gì độc hại phải không?”

“Tất nhiên là không rồi!”

“Chỉ hỏi phòng xa thế thôi, bác sĩ ạ,” Lane khẽ nói, cất đơn thuốc vào trong ví. “Và giờ, ông có thể cho tôi xem bệnh án của York Hatter…”

“Hả?” bác sĩ Merriam chớp mắt một lần nữa, rất nhanh, và sắc đỏ dâng lên trên đôi tai mềm của ông. “Bệnh án của tôi?” ông la lên. “Thật là xúc phạm! Yêu cầu tôi phải tiết lộ chi tiết riêng tư về bệnh nhân của mình… Tại sao, tôi chưa từng thấy điều gì như vậy! Tôi…”

“Bác sĩ Merriam, hãy nói cho rõ nhé. Tôi hoàn toàn đánh giá cao và hoan nghênh thái độ của ông. Tuy nhiên, ông cũng biết rằng tôi ở đây như là một đại diện chính thức của luật pháp, mà mục đích của tôi chỉ là để bắt một kẻ giết người.”

“Vâng, nhưng tôi không thể…”

”Có thể sẽ còn những vụ giết người nữa. Việc hỗ trợ cảnh sát nằm trong tầm tay của ông, và có thể ông còn nắm giữ những thông tin giá trị mà chúng tôi còn chưa biết. Vậy đâu là bí mật nghề nghiệp của ông?”

“Tôi không thể làm vậy” vị bác sĩ lẩm bẩm. “Như thế là đi ngược lại đạo đức ngành y.”

“Cứ tạm treo đạo đức ngành y đấy.” Nụ cười tắt khỏi khuôn mặt Lane. “Tôi có nên kể ra vì sao ông không thể tiết lộ với tôi không nhỉ? Đạo đức nghề nghiệp! Ông nghĩ tôi điếc nên cũng mù luôn chắc?”

Điều gì đó như vẻ sợ sệt len vào đôi mắt vị bác sĩ già và bị giấu đi ngay tức khắc khi ông ta khép mi mắt lại. “Cái quái gì…” ông ta ấp úng. “Ý ngài là sao?”

“Ý tôi chính xác là thế đấy. Ông từ chối đưa thông tin tiền sử bệnh lý nhà Hatter cho tôi vì sợ rằng tôi sẽ phát hiện ra cái bí mật động trời trong gia đình họ.”

Bác sĩ Merriam cứ nhắm chặt mi lại. Lane dịu đi và nụ cười nhạt quay trở lại; không phải là một nụ cười đắc thắng mà là một nụ cười buồn bã. “Bác sĩ à, chẳng phải mọi sự quá dễ hiểu sao. Tại sao Louisa Campion sinh ra bị mù và câm, sau này bị điếc dần nữa…” Bác sĩ Merriam tái nhợt. “Tại sao Barbara Hatter lại là một thiên tài… Tại sao Conrad Hatter lại có những cơn thịnh nộ điên cuồng, tại sao anh ta cứ say xỉn bê tha như thế… Tại sao Jill Hatter lại phóng túng và xinh đẹp, sớm hư hỏng, một con người lăng loàn…”

“Ôi, dừng lại đi, vì Chúa,” bác sĩ Merriam la lên. “Tôi đã biết chúng quá lâu - nhìn thấy chúng lớn lên - chiến đấu cho bản thân, cho quyền sống như những con người tử tế…”

“Tôi biết, bác sĩ,” Lane nhẹ nhàng nói. “Ngài đã tuân thủ những luân lý khắc khổ nhất trong nghề nghiệp của mình. Đồng thời, lương tâm ngài đã thúc đẩy những hành động quả cảm. ‘Cơn bệnh bùng phát,’ như Claudius nói, ‘khi công cụ tuyệt vọng được giải phóng.”

Bác sĩ Merriam thu mình vào trong chiếc ghế.

“Nào có khó hiểu gì đâu,” Lane tiếp tục bằng giọng nhẹ nhàng. “Tôi biết tại sao họ lại hơi điên cuồng, hoang dại, lập dị; tại sao ông York Hatter tội nghiệp lại tự tử. Tất nhiên, gốc rễ của sự việc là Emily Hatter. Giờ thì tôi dám chắc bà ta đã gây nên cái chết của người chồng đầu tiên, Thomas Campion, bằng cách lây nhiễm cho chồng trước khi ông ta biết mình gặp nguy hiểm; bà ta cũng lây bệnh cho người chồng thứ hai, Hatter, và truyền mầm mống bệnh tật cho con cái, rồi cháu chắt… Thật khủng khiếp khi chúng ta tận mắt thấy vấn đề này, bác sĩ ạ, và trong tình trạng khẩn cấp này phải quên đi việc cân nhắc đạo đức.”

“Vâng.”

Lane thở dài. “Bác sĩ Schilling không tìm thấy dấu vết của nó khi khám nghiệm tử thi, nên tôi đoán là ông đã áp dụng một phương thức chữa bệnh?”

“Khi đã quá muộn để cứu những người khác,” Merriam lẩm bẩm. Ông ta đứng dậy chẳng nói một lời và lê bước chân nặng nề đến chỗ cái tủ có khóa trong góc phòng. Mở khóa ra, ông tìm một tập hồ sơ và lấy ra một số thẻ bệnh án cỡ lớn. Ông ta lặng lẽ trao chúng cho Lane và lại ngồi xuống, người run rẩy và nhợt nhạt. Trong suốt thời gian Lane đọc chỗ bệnh án đó, ông ta chẳng thốt ra lấy nửa lời.

Những ghi chép dài dằng dặc, và tất cả đều gồm những nét đặc trưng tương tự nổi bật. Khi Lane đọc, ông gật gù suốt, biểu hiện của nỗi buồn hằn sâu dần trên khuôn mặt thân thiện còn chưa già. Tiền sử bệnh án của bà Hatter được liệt kê từ khi bác sĩ Merriam bắt đầu chữa bệnh cho bà ta, ba mươi năm trước, khi Louisa Campion, Barbara, và Conrad Hatter đã được sinh ra, cho đến lúc bà ta qua đời. Một bệnh án u ám, và Lane đặt nó sang một bên với một cái cau mày. Ông lướt qua mấy cái thẻ cho đến khi tìm thấy bệnh án của York Hatter. Bệnh án này ít chi tiết hơn, và sau một cái nhìn lướt vội vàng qua một số lượng lớn các ghi chú, Lane tập trung vào mục cuối cùng, một tháng trước khi York Hatter biến mất vào năm ngoái:

Tuổi 67 … Cân nặng 70kg, tốt … Chiều cao 1m65 … Huyết áp 190… Tình trạng tim yếu … Da ổn … Xét nghiệm Wassermann - dương tính 1 +.

Bệnh án tiếp theo của Louisa Campion mà Lane tra cứu, ghi ngày 14 tháng Năm ở dòng cuối cùng:

Tuổi 40 … Cân nặng 67kg (thừa cân) … Chiều cao 1m63 … Ngực chớm đau … Mắt, tai, thanh quản - không có hy vọng?… Loạn thần kinh chức năng ngày càng tăng … Xét nghiệm Wassermann - âm tính. Theo dõi tim … Chế độ ăn uống theo đơn số 114.

Lần khám bệnh cuối cùng của Conrad Hatter mà bác sĩ Merriam thực hiện, theo thẻ của anh ta, vào ngày 18 tháng Tư năm ngoái:

Tuổi 31 … Cân nặng 79kg (không tốt) … Chiều cao 1m78 … Tình trạng tổng thể xấu … Gan xấu … Tim nhiễm mỡ … Nghiện rượu nặng … Xét nghiệm Wassermann - âm tính… Nặng hơn lần khám trước … Khuyên sống thanh đạm, nhưng vô hiệu.

Barbara Hatter, từ mục cuối cùng trên thẻ của mình, vừa đến khám bác sĩ Merriam vào tháng Mười hai năm ngoái:

Tuổi 36 … Nặng 58kg (thiếu cân) … Chiều cao 1m70 … Thiếu máu nặng hơn … Đang điều trị gan … Tình trạng tổng thể tốt… Gan tốt sẽ giảm bớt thiếu máu … Xét nghiệm Wassermann - âm tính … Hôn nhân sẽ giúp ích.

Jill Hatter, ngày 24 tháng Hai năm nay:

Tuổi 25 … Cân nặng 61kg … Chiều cao 1m66 … Sức khỏe sa sút … Thử dùng thuốc bổ thần kinh … Tim chớm đập nhanh?… Nghiện rượu nhẹ … Áp xe răng khôn hàm dưới, bên phải, cần chú ý … Xét nghiệm Wassermann - âm tính.

Jackie Hatter, mồng 1 tháng Năm năm nay:

Tuổi 13 … Cân nặng 18kg … Chiều cao 1m42 … Theo dõi cẩn thận … Dậy thì muộn … Thể chất dưới trung bình … Xét nghiệm Wassermann - âm tính.

Billy Hatter, mồng 1 tháng Năm năm nay:

Tuổi 4 … Cân nặng 14,5kg … Chiều cao 86cm … Tim, phổi tốt … Có vẻ bình thường, tổng thể khỏe mạnh… Theo dõi thêm.

“Thật buồn,” Drury Lane nhận xét khi ông xếp các thẻ bệnh án lại và trả cho bác sĩ Merriam. “Tôi thấy rằng ông không có bệnh án của Martha Hatter.”

“Không,” Merriam đáp thẫn thờ. “Cô ấy đã khám vài lần ở chỗ bác sĩ khác, và vì lý do nào đó chẳng bao giờ để tôi khám, dù cô ấy vẫn mang các con đến chỗ tôi để kiểm tra định kỳ.”

“Vậy là cô ấy cũng biết?”

“Vâng. Chẳng trách cô ấy ghét và khinh miệt chồng mình.” Vị bác sĩ đứng dậy; rõ là buổi điều tra đã làm ông ta khó chịu, và có điều gì đó kiên quyết hiện trên khuôn mặt già nua khiến Lane cũng đứng dậy theo và cầm chiếc mũ của mình lên.

“Ông có giả thuyết nào liên quan đến vụ hạ độc Louisa Campion và vụ sát hại bà Hatter không, thưa bác sĩ?”

“Tôi chẳng ngạc nhiên nếu ngài phát hiện ra kẻ giết người và hạ độc là ai đó trong gia đình Hatter,” Merriam buồn bã đáp. Ông ta đi quanh bàn và đặt tay lên cánh cửa. “Ngài nên cố bắt, xét xử và kết án hung thủ, ngài Lane. Nhưng tôi xin khuyên ngài thế này.” Họ cùng nhìn vào mắt nhau trong khoảnh khắc. “Chẳng ai với kiến thức khoa học hoặc tri giác thông thường có thể trong chốc lát mà bắt một thành viên nào đó của gia đình Hatter phải chịu trách nhiệm về mặt đạo đức đối với tội ác kia. Đầu óc họ đã bị lệch lạc bởi sự di truyền tự nhiên khủng khiếp. Và tất cả họ sẽ đi đến một kết thúc tồi tệ.”

“Tôi thành thật tin là không,” Drury Lane đáp, và rời đi.