- VIII - Lên tiên lần thứ ba---

Quả nhiên, Sinh vừa chợp mắt, cụ già đã đánh thức nó dậy. Hai người cùng bay về núi và khi về tới nơi, cụ vui vẻ bảo Sinh:

- Bây giờ ngươi có thể là học trò của ta được rồi đây. Ngươi ở luôn đây với ta và hằng ngày hãy cố gắng rèn luyện thêm phép mà ta đã truyền cho ngươi.

Sinh vui mừng không kể siết, nhưng lấy làm ngạc nhiên vì lời của cụ già. Nó lật đật hỏi:

- Nào thầy đã truyền cho con pháp thuật gì đâu?

Tiên trưởng cười to:

- Ngươi mau quên thì thôi! Nếu không nhờ phép mầu của ta truyền cho, ngươi làm sao khỏi yêu ma quấy rối?

- Con nào có biết pháp thuật gì, chẳng qua con cố trấn tâm để giữ cho khỏi khiếp sợ đó thôi.

Ông tiên đưa tay vuốt râu bạc thân mật nhìn Sinh:

- Đó là một pháp thuật gọi là phép “Định Tâm”. Khi một người đã luyện phép đó, thì trước mọi sự hiểm nguy đều không biết khiếp sợ. Chính ngươi đã luyện được mà không biết đó thôi.

Từ đó, Sinh ở luôn tại tiên động. Đói thì ăn hoa quả, khát thì uống nước suối, hằng ngày chỉ quanh quẩn trên núi, không nghe thầy chỉ bảo thêm gì, hoặc truyền dạy những gì.

Buồn thì ra rừng nghe chim hót, hoặc ra suối nghe nước reo. Có khi nhìn trăng treo đỉnh núi, vượn hót đầu non, lòng bắt nhớ nhà vô hạn. Nó nhớ cha mẹ, bạn bè, nhất là ông nó. Nhưng nhớ mà không dám than thở.

Như đoán được ý nó (đã là tiên thì có gì mà không đoán biết được), ông tiên một hôm hỏi nó:

- Nhà ngươi buồn lắm phải không?

Nó ngần ngại một lúc, thú thật:

- Con không buồn lắm, nhưng con nhớ nhà quá. Vả lại, từ lâu nay, sư phụ chưa hề chỉ dạy con.

Ông tiên cười to:

- Bậc tiên cốt cho lòng thanh thản, không vướng bụi trần. Con ở nơi tiên cảnh mà lòng còn lưu luyến cảnh hồng trần, thương cha nhớ mẹ, tức là con mới định được tâm mà chưa diệt được vọng tâm. Vậy bây giờ con rán sao diệt được vọng tâm tức là con học được phép trường sanh bất tử đó.

Sinh suy nghĩ một lúc, thở dài:

- Phép trường sanh bất tử là như vậy đó hay sao? Chao ôi! Phép tiên giản dị quá nhưng thật là khó quá!

Ông tiên nhìn Sinh thương hại:

- Ở trần thế cũng như ở tiên cảnh, không có gì là huyền bí cả, chỉ có người là hay bày đặt ra những chuyện hoang đường, huyền bí mà thôi. Ở trần, con học ở nhà trường để rèn luyện tài trí mà thi thố với đời. Như thế con cho là chán và con muốn lên tiên. Ở đây, con rèn luyện tấm lòng để sống bất tử giữa cảnh thanh nhàn, con cũng chán nữa hay sao?

- Thế ra người tiên không có phép thuật gì cả như dưới trần người ta thường bảo?

Giọng ông tiên đượm đầy vẻ thuần hậu:

- Té ra con lên tiên để học những phép thuật đó? Nếu vậy thì con đã lầm rồi. Chỉ vì con hay tin theo những bộ truyện viết toàn những chuyện tưởng tượng, hoang đường mà không chịu hiểu những triết lý chứa đựng trong đó, thành ra con cũng như phần đông người trần đều tưởng thật. Thật ra, những phép thuật thần thông đó bọn tiên chúng ta không làm gì có, mà dầu có cũng không biết để làm gì. Người trần họ tưởng tượng chúng ta là những nhân vật kỳ quái quá! Họ ngỡ rằng tiên cũng như họ, cũng đầy dục vọng, ưa gây gỗ và ham đánh nhau. Nếu quả người tiên cũng như thế, thì khác gì họ đâu!

Sinh ngạc nhiên biết bao nhiêu khi nghe những lời tiên ông dạy bảo. Nó cúi đầu có vẻ thẹn:

- Nếu như lời thầy dạy, thì quả con lầm thật.

Ông tiên ra vẻ đắc ý:

- Vả lại, nếu chúng ta có phép thuật thật, thì ngày nay ta chưa chắc gì hơn được họ. Phép thuật thần thông của ta sánh sao nổi hỏa tiễn hay bom nguyên tử của họ.

- Vậy thì người tiên hơn người trần ở cái gì?

- Chúng ta hơn họ ở tấm lòng. Và tất cả phép thuật của ta chỉ có hai cách là “Định tâm” và “diệt vọng tâm” mà ta đã truyền cho con đó.

Hôm sau, Sinh theo thầy đi vân du ở khắp nơi động phủ, cố diệt mọi dục vọng, thả lòng thanh thản vui chơi với cảnh thú thiên nhiên.

Những ngày tháng lặng lẽ trôi qua nơi tiên giới còn phẳng lặng hơn là mặt nước hồ thu. Đời tuy thanh nhàn, nhưng dường như thiếu linh hoạt. Cuộc đời cũng trầm lặng như ngày tháng hững hờ trôi.

Sinh càng thêm nhớ nhà. Nó nhận thấy rằng nó không thể nào trường sanh bất tử vì vọng tâm nó không sao diệt được. Nó đâm chán cảnh tiên giới ngàn đời yên tĩnh, muốn sống một cuộc đời linh hoạt đầy ý nghĩa của sự sống hơn.

Tiên ông biết ý, gọi nó đến, ôn tồn bảo:

- Nhà ngươi lòng trần còn vướng, không thể ở yên được. Nhưng nhờ ở đây mà ngươi đã tìm được chân lý: chỉ ở trần thế mới có sự sống đầy ý nghĩa, chính ở nơi đó mới có nhiều người đã trường sanh bất tử. Ngươi không nhớ Nguyễn Du, Nguyễn Huệ đều là những người bất tử đó sao?

- Mấy người đó con có nghe nói đến.

- Vậy thì con nên trở về đi và rán theo gương những vị bất tử đó. Chớ thế giới chúng ta là một thế giới chết, con ở đây làm sao đặng. Những kẻ còn sống mà cố hãm mình vào vòng chết đều là những kẻ hôn mê cả.

Dứt lời, tiên ông sai một đồng tử đưa Sinh về. Đồng tử nắm lấy tay Sinh, vừa dẫn đi vừa nói:

- Tôi có nghe trộm lời thầy dặn anh. Nếu anh làm được như lời thầy bảo thì anh hơn chúng tôi nhiều lắm.

Đến một chiếc cầu bắc qua một dòng suối, tiên đồng thừa lúc Sinh vô ý, xô mạnh Sinh xuống suối. Sinh té ùm xuống nước chới với một lúc rồi... bừng tỉnh dậy. Thì ra lại là một giấc chiêm bao.

Rửa mặt xong, Sinh chạy tìm ông và thuật lại giấc mộng dài mà mình vừa thấy.

Lần này, ông Sinh nghe có vẻ chăm chút, đoạn kéo Sinh ngồi xuống bên cạnh mà rằng:

- Vậy bây giờ cháu còn muốn lên tiên nữa chăng?

Sinh lắc đầu:

- Lên thì vẫn thích nhưng ở trên ấy luôn thì không.

Ông Sinh chúm chím cười:

- Để ông thuật lại cho cháu nghe câu chuyện đời xưa rất lý thú.

- Nào, ông kể đi.

Ông Sinh tằng hắng lấy giọng, đoạn kể:

- “Ngày xưa, một hôm Tề Thiên Tiểu Thánh vốn là dòng dõi của Đại Thánh ở Thủy Liêm động qua chơi Âm Dương sơn. Thấy hai quả núi chắn ngang đường ngăn cả lối đi. Tiểu Thánh dùng Như Ý bổng chọc một lỗ thủng cho âm, dương hai núi được điều hòa. Bỗng từ trên núi chạy xuống một cậu bé đầu còn để trái đào, quần áo toàn sắc đỏ, chỉ Tiểu - Thánh mắng sao dám cả gan quấy rối, rồi cùng nhau giao chiến ba ngày, ba đêm không phân thắng bại. Cậu bé có 72 chiếc vòng tung ra bắt Tiểu Thánh: nào vòng sắc đẹp, giàu sang, quyền thế, nào vòng mừng, giận, vui, buồn v.v... Mỗi vòng biến hóa ra biết bao nhiêu cảnh sắc tân kỳ, như vòng sắc đẹp thì có các tiên nga, vòng giàu sang thì có các cảnh phù hoa xa xí... Những cảnh tượng ấy cứ lần lượt bao vây quanh Tiểu Thánh mà cám dỗ.

Nhưng Tiểu Thánh vẫn không hề nao núng, không hề vương víu. Bao nhiêu ảo ảnh lại tan đi vòng phép lại rơi xuống đất. Cậu bé con ném hết 71 vòng mà không sao thủ thắng, đến đêm thứ ba, cậu liền ném cái vòng cuối cùng. Lạ thay Tiểu Thánh đang dương dương tự đắc bỗng sa vào cái vòng này. Càng cố vươn mình cao lên trăm trượng, vòng cũng cao theo, khi cố hạ mình thấp xuống vòng cũng xuống thấp.

Tiểu Thánh không sao thoát được, phải đeo cả vòng lên cung Đẩu xuất tìm Thái Thượng Lão Quân.

Lão Quân dạy rằng:

- Con khỉ con kia! Mầy sinh sau đẻ muộn, thật không hiểu tí gì? Cậu bé ấy là Tạo-hóa-nhi tức là Trời con hay là Trẻ Tạo đó.

Tiểu thánh giật mình:

- Nếu vậy thì tôi thua trận cũng không lấy gì làm lạ. Nhưng vòng Tạo Hóa bắt tôi là vật gì xin Lão Quân chỉ giáo? Ô này! Tôi toan nhờ Lão Quân gỡ giúp, sao vòng ấy đã biến đi rồi?

Lão Quân cười:

- Có vòng nào đâu? Vòng ấy chính là tâm mầy tự tạo ra rồi tự buộc vào: 71 vòng kia là 71 duyên chướng, không che lấp nổi tâm mầy, nên mầy thoát được, vòng 72 là vòng Hiếu thắng do tâm mầy khởi ra nên mới tự hãm mầy. Nay mầy đã tự nhận kém Trời, tánh Hiếu thắng mầy đã hết thì vòng kia cũng tự nhiên tan. Sự thật, không có vòng nào cả, chỉ có tâm mầy tạo nên duyên chướng mà thôi.

Tiểu Thánh nghe nói như bừng tỉnh giấc mơ, bèn từ giã Lão Quân trở lại cõi trần” [1].

Nghe ông thuật dứt, Sinh vỗ tay reo lên:

- Ồ, tài quá nhỉ!

Ông Sinh nhìn nó, ôn tồn nói:

- Cháu có hiểu câu chuyện đó muốn nói gì không?

- Ồ, rất dễ! Câu truyện đó bảo rằng: người phàm thì đừng mong gì thắng nổi Trời, dầu là Trời con.

Ông Sinh bật cười, vò đầu nó mà rằng:

- Không phải vậy đâu. Đó chỉ là một câu truyện mà nhà văn ngày xưa thêu dệt ra để răn đời. Tác giả tưởng tượng ra những nhân vật ấy để dạy người đời rằng: mọi hệ lụy ở đời chỉ do vọng tâm của người tạo ra mà thôi. Câu chuyện mà cháu đã thấy trong giấc mộng cũng cùng một ý nghĩa với truyện này.

Sinh suy nghĩ một lát lại hỏi:

- Té ra những pho truyện con đọc lâu nay, người ta viết ra để dạy đời, chớ không có thật hay sao?

- Có thật thế nào được? Nhưng đó là ông nói truyện của các nhà văn ngày xưa mà thôi. Ngày xưa người ta viết truyện bằng tưởng tượng. Bây giờ thì lại khác...

Sinh nghe ông nói, tâm trí như mở ra. Nó cầm lấy tay ông, âu yếm nói:

- Cháu đã hiểu rồi. Không làm Tiên bất tử, rồi cháu sẽ làm Người bất tử cho ông xem.

Hai ông cháu đồng cười. Tiếng cười vang giòn tan trong nắng sớm như là tiếng chim gọi bình minh.

Thẩm Thệ Hà

Chú thích:

[1] Trích ở tập “Hậu Tây Du ký”.