Rõ là thời buổi bây giờ...

Tôi đã ngoài bốn mươi tuổi, mà đến giờ vẫn chưa lấy vợ, và cũng chưa có dấu hiệu gì chứng tỏ là đến lúc nào đó tôi sẽ lấy vợ. Người ta nói rằng, người không có con chẳng khác nào cây không có quả. Nhưng dù sao cũng không thể coi tôi như là cái cây không có quả vì tôi có những đứa cháu. Tôi dành tất cả tình thương yêu cho các đứa con của các anh em tôi. Ông anh cả là một công chức xoàng, cuộc sống gia đình thiếu thốn, chật vật. Trong chi tiêu gia đình của anh ấy không bao giờ có khoản chi giải trí, du lịch hay hội hè. Xem phim không đi, nhà hát không đến, tắm biển lại càng xa vời. Đối với anh chị ấy, trò giải trí phù hợp hơn cả là sinh con, sòn sòn năm một.

Người em giữa thì công việc làm ăn bình thường, vì chỉ học hết có lớp bảy. Chú em đã lấy vợ được mười lăm năm. Nay đã có hai con.

Tôi còn một chú em út nữa. Nó học kém nên chật vật lắm mới học xong lớp bốn. Chính vì thế mà nó rất giàu. Hai vợ chồng nó ăn chơi thoải mái, không thiếu kiểu gì. Tôi chỉ thấy hơi lạ một chút, không hiểu sao giữa biết bao cuộc vui chơi giải trí triền miên như thế, mà hai vợ chồng nó vẫn có thời gian để đẻ con.

Chúng tôi có bốn anh em, thì cả bốn hằn thù nhau. Những người em không bằng lòng với ông anh cả, vì ông đã biến vợ mình thành "cái máy đẻ". Còn ông anh cả thì trả lời vui: "Tổ quốc cần có đàn ông". Còn tôi thì mọi người gọi là "cái cây không ra quả". Tôi thì lại nhìn nhận những cái quả của họ như thế này: một đứa thì giống quả đào sâu, đứa thứ hai giống quả lê úa, đứa thứ ba giống quả mơ héo... cho dù thế, nhưng tôi rất yêu những đứa cháu của mình. Và chúng cũng rất quý tôi. Hôm qua chúng ở chơi nhà tôi suốt cả ngày. Cả thảy những tám đứa. Đứa lớn nhất mười hai tuổi, đứa bé nhất ba tuổi.

Cháu Altan lên chín lục lọi cả đống sách của tôi rồi nói:

- Bác ơi, bác có nhiều sách thế mà chẳng có cuốn nào để đọc?

- Sao lại không có? Này nhé "Robinson Cruzo" "Juyn Vecnơ", "ở xứ sở của những loài huệ trắng"...

Bọn trẻ cười khanh khách. Thằng Alatn lại nói:

- Những cuốn ấy hãy để lại cho bác. Bác có cuốn "Những bậc thang đẫm máu', "Những bài học tình yêu" hay tối thiểu cũng phải có cuốn "Bách khoa toàn thư tình dục" chứ ạ?

Tôi không có cuốn nào trong số đó cả. Con bé Fotos mười một tuổi như là một con qủy con thực sự. Nó hỏi luôn mồm không biết chán. Cái gì nó cũng muốn biết. Đúng là tôi chưa được làm bố, nhưng tôi cũng hiểu đôi chút về giáo dục trẻ em. "Trẻ em trong quá trình tham gia tiếp xúc trực tiếp với thế giới bên ngoài, ngày càng tò mò hơn về những gì đang xảy ra xung quanh, và chúng liên tục hỏi người lớn. Cần phải trả lời tất cả những câu hỏi của trẻ em, và kiên nhẫn giải thích cho chúng tất cả".

Dù những đứa cháu tôi có hỏi bất cứ vấn đề gì, theo đúng những nguyên tắc giáo dục, tôi cũng đều cố gắng trả lời chúng như là câu hỏi đó của người lớn đang hỏi tôi chứ không phải trẻ con. Con quỷ con Fatos chỉ cho tôi một chỗ trong tờ báo và nói:

- Bác ơi, "thụ tinh nhân tạo" là gì hở bác? Chỗ này trong báo viết như thế.

Tôi nhấp nhổm trên ghế không biết trả lời thế nào. Nhưng theo nguyên tắc sư phạm, tôi cần phải giải thích chi tiết tất cả những gì mà trẻ em hỏi.

- Đó là, - tôi bắt đầu, - nói thế nào cho cháu dễ hiểu nhỉ... Ví như những đứa trẻ...

Chúng nó xúm lại xung quanh tôi. Chúng nhìn chằm chằm vào miệng tôi.

- Sao nữa ạ? - chúng nó hỏi.

- Muốn có đứa trẻ ra đời thì cần có cái gì?

- Cần có bố và mẹ.

- Sao nữa ạ?

- Còn nếu người mẹ nào muốn tự mình sinh ra đứa con... Nếu người mẹ không tìm được người bố để cùng sinh ra đứa con... Thì lúc đó... Tôi toát cả mồ hôi. May mà thằng Erol bỗng xen vào và đã cứu thoát tôi.

- Bác ơi, "trong tư thế bất nhã" là thế nào ạ? Đây này, báo viết: "Cảnh sát đã bắt được đôi trai gái đang trong tư thế bất nhã".

Tôi không biết tác giả những cuốn sách giáo khoa sư phạm sẽ trả lời câu hỏi này thế nào. Họ viết rằng tuỳ theo lứa tuổi của trẻ mà bố mẹ tìm hình thức giải thích phù hợp, nhưng nên nhớ rằng nhất định phải nói sự thật.

- Tư thế bất nhã, - tôi lúng túng, - nghĩa là... Những đứa trẻ há hốc mồm tập trung chú ý... Không!... Đó là điều quá đáng... Xin các bậc chuyên viên giáo dục thứ lỗi cho tôi, cái gì cũng có giới hạn của nó. Tốt hơn hết là cứ để trẻ không biết thế nào là tư thế bất nhã, cho đến khi chúng tự hiểu khi rơi vào tứ thế tương tự như thế.

- Các cháu, - tôi nói tiếp, - tư thế bất nhã là khi người ta làm phiền người khác, ví như là ồn, la hét...

Bây giờ đến lượt bé gái đứng người:

- Bác ơi, ở đây có chữ "Anh ta đã quyến rũ cô gái" Nghĩa là thế nào ạ?

- Thôi chúng ta đi dạo nhé! - Tôi nói.

- Không, bác cứ kể tiếp đi! - Chúng nài ép tôi.

- Nghĩa là... nghĩa là người ta tước đoạt mất của cô gái một thứ vô cùng qúy giá...

- Vâng, hôm qua cháu cũng bị chúng nó lấy mất!... Ilđưz kêu lên.

- Im mồm! - Tôi vội cắt lời con bé. - Cháu không biết ngượng mồm à?

Thằng Aiđưn còn đi xa hơn:

- Bác ơi, thế trẻ con ở đâu chui ra!

Tôi muốn chuyển đề tài nói chuyện, nhưng thằng Altan kịp xen vào:

- Bắt được ngoài phố, phải không bác?

- Bắt được ngoài phố ít thôi, chứ không phải tất cả.

- Những thiên thần mang trẻ em đến trên đôi cánh của mình phải không ạ? - Ilđưngười hỏi:

Cả bọn cười ồ lên vui vẻ. Đứa cháu chín tuổi của tôi nói:

- Bác ơi, may mà bác không lấy vợ đấy!

Tôi đỏ mặt.

- Tại sao?

- Còn sao nữa? - Thằng bé đáp. - Cho đến tận bây giờ bác vẫn không biết trẻ con chui ra ở đâu. Rồi cả "tư thế bất nhã" bác cũng mù tịt nốt. Bác chả biết cái gì cả. Thế mà cũng là người lớn!...

Bọn chúng ôm nhau cười như nắc nẻ. Tôi cúi mặt, bước ra khỏi phòng.