Đoán tính cách qua nét chữ

Câu chuyện xảy ra vào năm 1944. Hồi ấy tôi làm cho một tờ báo hàng ngày, lương tháng bảy mươi lia. Từ chín giờ sáng đến mười hai giờ trưa tôi làm cho mục kinh tế và giáo dục. Buổi chiều tôi làm cho mục pháp luật. Ngoài ra, mỗi ngày tôi còn phải viết một bài phóng sự và soạn một phiếu thăm dò cho một đề mục nào đó. Buổi tối, tôi viết truyện ngắn cho báo, và có thời kỳ tôi còn sáng tác cả chuyện vui cho mỗi số. Ban đêm tôi nghe đài, nhận những tin cuối ngày từ Ankara chuyển về qua điện thoại. Thêm vào đó, nếu ông chủ giao cho bài báo nào để dịch, thì sau mười hai giờ đêm tôi lại phải ngồi dịch. Nếu dư thời gian, tôi còn làm đỡ viên thư ký toà soạn. Tôi làm ngần ấy công việc mà chỉ được trả có bảy mươi lia. Tất nhiên không dễ gì mà người ta phát cho anh bảy mươi lia. Thời kỳ đó rất khó khăn. Không hề có sự châm chước nào. Tôi phải tập sự hai tháng. Đương nhiên là không có lương. Nếu như tôi không nhắc thì người ta để mặc tôi tập sự đến hai mươi hai năm luôn chứ không phải hai tháng.

Sau hai tháng, tôi tần ngần nhắc ông về thời gian tập sự của tôi.

- Anh có triển vọng đấy, - ông chủ nói - Anh sẽ trở thành người làm báo giỏi. Tạm thời tôi sẽ trả anh năm mươi lia một tháng, nhưng với điều kiện anh phải đảm đương thêm việc soạn ô đố chữ cho tờ báo.

Cái "tạm thời" ấy kéo dài thêm năm tháng. Sau năm tháng tôi lại nhắc ông chủ và tôi được tăng lương thêm 5 lia. Sau ba tháng lại được tăng mỗi tháng 5 lia, như vậy cuối cùng lương tôi mới được bảy mươi lia.

Tôi lại tấn công ông chủ lần nữa, nhưng lần này ông không chịu:

- Lại còn tiền gì nữa? - Ông ta nói - Chúng tôi đã đào tạo anh thành nhà báo có tiếng.

Không phải chúng tôi trả tiền anh, mà anh phải trả tiền cho chúng tôi về việc đó.

Tôi quyết định chơi khăm ông ta một vố, nhưng về mặt này, ông ta có nhiều kinh nghiệm hơn tôi.

- Này, ông ta bảo tôi, - nếu anh biết đoán tính cách qua nét chữ thì tôi sẽ tăng lương cho anh thêm năm lia nữa.

- Thưa ông chủ, tôi không hiểu gì về môn này, làm sao tôi có thể làm nổi.

- Anh sẽ làm được!

Lương tôi thế là được tăng lên bảy mươi lăm lia. Nhưng đổi lại, tôi phải đoán tính cách bạn đọc theo những lá thư họ gửi tới. Một tuần liền trên trang nhất đăng quảng cáo:

"Với lòng mong muốn đem lại lợi ích cho độc giả, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn về tài chính, tờ báo chúng tôi vẫn cố gắng mời một chuyên viên nổi tiếng nhất về môn đoán chữ từ Đức về, ngài tiến sĩ Ruder Smit, người sẽ đoán tính cách con người qua nét chữ. Nếu bạn đọc đáng kính của chúng tôi vui lòng gửi đến cho toà soạn chỉ một dòng chữ viết tay, tiến sĩ Ruder Smit sẽ cho đăng trên báo chúng tôi những kết luận của mình về tính cách của người viết dòng chữ".

Tất nhiên các bạn đã đoán ra, chuyên viên giỏi nhất trên thế giới về môn đoán chữ, tiến sĩ Ruder Smit ấy là ai. Vì năm lia một tháng mà tôi trở thành một vị giáo sư người Đức.

Hoá ra trên đời này số người muốn biết tính cách của mình lại nhiều đến thế. Hàng ngày có đến hàng trăm bức thư gửi tới toà soạn. Số lượng báo phát hành tăng lên vòn vọt. Ông chủ đưa ra những lời dạy bảo tôi:

- Người nào cũng nghĩ rằng con người mình còn tiềm tàng điều gì đó lớn lao hơn, rằng mình có tính cách tốt đẹp và nếu như anh ta chưa thành đạt, thì hoàn toàn đó phải là do anh ta không có tài năng. Hãy chú ý đến đặc điểm này mà viết.

- Biết làm thế nào bây giờ. Anh là người Đức, tôi làm phiên dịch cho anh.

- Thế ông có biết tiếng Đức không?

- Không. Tôi chỉ biết tiếng Pháp.

Toà soạn nhốn nháo cả lên. Chạy ngược chạy xuôi mãi mới tìm được người biết tiếng Đức. Mọi chuyện coi như ổn thoả, chỉ có điều trả lời bằng tiếng Đức thế nào được?

Ông khách bước vào phòng. Thoạt tiên ông nhìn ông chủ báo, sau đó nhìn sang người có nhiệm vụ dịch từ tiếng Pháp sang tiếng Đức.

- Ai trong số các ông là ngài giáo sư? - Ông ta hỏi.

Người ta chỉ vào tôi. Ông ta liếc xéo sang tôi vẻ ngờ vực, vì tôi trông giống người Nhật hơn là người Đức.

- Xin hãy chuyển giùm tôi tới ngài giáo sư đáng kính Ruder Smit lời khâm phục chân thành của tôi. Bài phân tích của giáo sư chính xác một cách không ngờ. Tôi là luật sư. Vị giáo sư đang kính đây đã ưu ái dành cho tôi lời nhận xét rằng tôi là một bậc thầy về nói năng. Ông chủ dịch những lời trên sang tiếng Pháp. Một đồng nghiệp của tôi lại chuyển sang tiếng Đức cho tôi nghe. Giờ đến lượt tôi trả lời. Tất nhiên một chữ bẻ đôi tiếng Đức tôi cũng không biết. Tôi quyết định lảng tránh bằng cách nở một nụ cười và bắt tay ông ta để tỏ lòng cảm ơn.

- Ja, Ja, tôi lúng búng giả giọng người Đức và bắt tay ông ta.

Đúng lúc đó người thợ sắp chữ bước vào, chưa kịp ngăn lại thì bác ta đã xồng xộc tiến lại gần tôi.

- Ông Haxan, - bác ta nói. - Ông chưa đưa bài phân tích tính cách qua nét chữ. Máy đang phải chờ đấy.

Tôi bèn quay lưng lại bác ta. Ông chủ kiếm cớ gì đó đã đẩy được ông ta ra ngoài. Nhưng trong cái nhìn của người luật sư đã thoáng hiện vẻ ngờ vực.

- Tôi có một yêu cầu với ngài giáo sư đáng kính đây? - ông ta nói. - Tôi sắp cưới vợ. Liệu tôi có thể biết tính cách của người vợ chưa cưới qua những bức thư của cô ấy không? Tôi có nên quyết định cưới cô ấy hay không tùy thuộc vào sự phân tích tính cách của ngài giáo sư.

Ông chủ báo dịch sang tiếng Pháp, người phiên dịch dịch sang tiếng Đức. Còn tôi thì đứng như trời trồng, miệng như ngậm hột thị, chẳng biết nói gì.

Tôi liếc nhìn ông chủ. Ông làm hiệu ra ý bảo "Thì cứ nói đại cái gì đấy".

Thế là tôi nói: - Das ajnen lugen ubed rithe Murger (4)

Người phiên dịch cái mớ hỗn độn ấy sang tiếng Pháp còn ông chủ báo chuyển thành tiếng Thổ cho ông khách nghe:

- Vị giáo sư đáng kính sẵn sàng nhận phân tích nét chữ ngay lập tức.

- Tôi cũng biết chút ít tiếng Đức, - người luật sư nói, - nhưng tôi không hiểu gì qua câu giáo sư vừa nói:

- Giáo sư đây là người vùng Bavar, - ông chủ báo nhanh trí đáp, - ngay cả chính người Đức cũng khó hiểu ngài, nói gì ông.

Rõ trớ trêu! Ngay hôm đó chúng tôi gặp hết xúi quẩy này lại sang xui xẻo khác. Nhân viên tạp dịch mang cà phê vào phòng.

- Ông Haxan, ông gọi nước trà phải không ạ? Ông chủ đỡ tách trà và đuổi anh ta ra ngoài. Nhưng vị luật sư bắt đầu đề phòng. Đúng lúc đó thì điều đáng sợ nhất đã xảy ra. Người bán thực phẩm khô khu phố tôi, ngày nào cũng vào tìm tôi vài lần, nhưng không gặp vì tôi đã dặn trước đồng nghiệp trả lời hộ là tôi không có mặt ở sở, nay anh ta mò đến, và bước thẳng lại phía tôi. Anh ta vừa đi vừa nói:

- Cuối cùng thì tôi cũng tìm được anh, anh Hanxan ạ. Tôi còn phải đến đây bao nhiêu lần nữa hả? Rõ không biết xấu hổ! Hết hôm nay lại ngày mai, mai dài hơn cuốc à, sao anh cho tôi ăn "quả hứa" mãi thế? Tôi đã xử tốt với anh, bán hàng chịu cho anh. Hay là tôi làm điều gì xấu?

- Ông cần gì thế, thưa ông? - Ông chủ nói. - Ngài đây không biết tiếng Thổ.

- G-ì-ì-th-ế-ế? Không nói được tiếng Thổ.

Thế sao lúc anh ta mua hành, mua đậu lại hót hay như khướu ấy, - người bán hàng nói xong quay lại phía tôi:

- Anh Haxan, tôi không muốn nghe gì nữa, hãy trả tiền tôi đi!

- Ih bin kaine ah zajtung ziuh!

Người bán hàng trợn tròn mắt nhìn tôi:

- Anh bị điên hả?

- Havo!... Subenaben Zulc mi hen...

- Anh thôi cái trò đùa ấy đi! Nếu không tôi sẽ "dựng" cho anh vở kịch này, anh sẽ tha hồ mà đau đớn.

Người phiên dịch của chúng tôi không nhịn được nữa, phì ra cười. Ngài luật sư tròn xoe mắt ngạc nhiên, lúc thì nhìn tôi, lúc nhìn sang ông chủ, rồi lại nhìn người bán hàng. Ông chủ nói với người bán hàng:

- Này bác ơi, có lẽ bác nhầm với ai rồi. Ngài đây là vị giáo sư người Đức đấy!

- Giáo sư người Đức? Chà, chà, đồ đểu cáng!

Thế là nó lừa cả ông. Giáo sư người Đức cái con cừu gì hắn! Ông nhìn khuôn mặt hắn mà xem. Chẳng có người Đức nào lại có khuôn mặt giống người Nhật như thế này.

Tôi cố làm ra vẻ ngạc nhiên thực sự, lơ láo nhìn xung quanh, ngầm ý bảo tôi chẳng hiểu chuyện gì đang xảy ra ở đây cả.

- Ligoiner kamaaradin siftangin Zuhne?... - Vị luật sư gạt phắt người phiên dịch ra, nói toạc ra với tôi.

- Tại sao ông lại đỏ mặt lên thế?

Lúc ấy tôi quên khuấy mất mình là giáo sư Đức:

- Tôi không biết.

- Khỉ thật! - Viên luật sư nhổ vào mặt tôi rồi đi ra.

Người bán hàng khô cũng nhổ một bãi nữa vào mặt tôi rồi đi ra. Còn trơ lại tôi và ông chủ báo.

Tôi lấy tay lau mặt.

- Anh không biết làm cái cóc khô gì! - Tôi hạ lương anh bớt mười lia. Khỉ thật! - Nói xong ông ta cũng nhổ vào mặt tôi rồi đi ra.