Nhà tiên tri Isút và hai người

Một hôm trong một sòng bạc nọ có ba người cùng ngồi với nhau: nhà tiên tri Isút, một bác sĩ phẫu thuật giỏi và một người thợ sửa chữa ô tô. Nhà tiên tri thuyết giáo cho họ. Nghe xong buổi thuyết giáo, người thợ sửa chữa ô tô hỏi nhà tiên tri.

- Thưa đại tôn sư, con khát khao muốn làm việc thiện cho mọi người. Xin đại tôn sư dạy con phải làm như thế nào?

Nhà tiên tri trả lời:

- Trong kinh thánh của Chúa Trời nói thế nào thì con hãy làm như thế.

- Trong kinh thánh nói rằng, bác thợ sửa chữa ô tô nói, - cần phải làm điều tốt cho những người làm điều ác với anh, để cho họ phải xấu hổ về những việc mà họ đã làm.

- Con người bản chất là một sinh vật xấu xa, - ông bác sĩ phẫu thuật nói. – Tôi biết rõ điều đó qua kinh nghiệm của riêng mình.

- Tôi không đồng ý, - Bác thợ sửa chữa ô tô nói. Ở đâu và lúc nào cũng có người tử tế. Chả lẽ ông không phải là người tốt nấht của thị trấn Erikh này hay sao?

Qủa thực bác sĩ phẫu thuật là người giàu có nhất và cũng tử tế nhất trong thị trấn Erikh. Bác thợ sửa chữa ô tô không thể hiểu được tại con người tử tế này lại có những lời nói xấu về loài người như vậy?

- Tôi thuộc trường hợp hoàn toàn khác, - ông bác sĩ nói. – Tôi suốt đời chỉ làm điều thiện cho mọi người. Thế mà người ta lại luôn luôn trả ơn tôi bằng điều ác. Điều đó chứng tỏ con người ta rất xấu xa... Không một ai hiểu rõ hơn tôi cái chân lý đắng cay này.

Nhà tiên tri không tham gia vào câu chuyện, ông nhấp một ngụm rượu vang từ chiếc bát đất nung đặt trước ba người.

- Nếu vậy, - bác thợ sửa chữa ô tô nói với ông bác sĩ, - khi lên thiên đường ông sẽ bị cô đơn.

- Đúng vậy, - ông bác sĩ đáp, - đó chính là điều tôi sợ... Tôi sợ mình sẽ chết vì buồn chán.

Hai người tranh luận hồi lâu và cuối cùng đi đến quyết dịnh đánh cuộc. Nếu bác thợ cả, người cho rằng con người ta là tốt, đúng, thì toàn bộ của cải của ông bác sĩ sẽ về tay bác. Còn nếu, quả là con người ta chẳng có gì đáng ca ngợi, thì những gì bác thợ cả có, sẽ chuyển sang tay ông bác sĩ. Để tìm ra ai là người đúng, họ nghĩ ra cách thử và mời nhà tiên tri Isút làm trọng tài.

Cả ba người lên đường đi ra ngoại ô thành phố, nơi bắt đầu con đường từ Erikh đi Iêrux. Ông bác sĩ ở lại một mình để xem những người đi đường cư xử với ông ta ra sao. Còn nhà tiên tri và ông thợ cả thì trèo lên một quả đồi gần đó nấp sau một cây Ô-liu để quan sát.

Cả hai người đánh cuộc đều lẩm bẩm khấn vái Đấng tối cao phù hộ cho nhận định của họ là đúng.

Ông thợ cả giang hai tay đưa lên trời cầu nguyện.

- Ôi, Đấng tối cao của con người, cầu mong Người cho ông bác sĩ chỉ gặp những người tốt bụng.

"Nếu nhận định của mình là chính xác, - ông thợ già nghĩ bụng, - thì toàn bộ tài sản của ông ta, từ bệnh viện, trang trại, người hầu và cái chính là năm trăm ngàn đô la gửi trong nhà băng của ông ta, sẽ vào tay mình".

Ông bác sĩ cũng quỳ xuống, giơ hai tay lên trời, cầu Thượng đế:

- Ôi, lạy Đấng tối cao, cầu mong Người phụ hộ để người ta đối xử với con thật tồi tệ, cho con thu toàn bộ tài sản của ông thợ cả: cửa hàng, nhà cửa, người hầu và cái chính là bốn trăm ngàn đô la gửi nhà băng của ông ta.

Từ phía xa có tiếng bước chân dội lại. Ông bác sĩ bụng bảo dạ: "Đúng là kẻ cướp rồi!". Còn ông thợ già thì thầm mong đó sẽ là người tốt bụng.

Từ chỗ đường vòng xuất hiện một người. Khi đến gần ông bác sĩ, hắm lăm lăm con dao to trong tay xông đến gí vào người ông.

- Bỏ tiền ra! – Tên cướp thét to.

Ông bác sĩ mừng quá vừa cười mãn nguyện vừa rút hết tiền trong túi ra. Tên cướp kinh ngạc trước vẻ vui mừng của kẻ vừa bị hắn cướp tiền.

- Ta hành nghề cướp bóc đã lâu năm, - hắn nói, - nhưng chưa bao giờ thấy ai mất của mà lại vui mừng như ngươi.

Thấy lạ, để đề phòng bất trắc, hắn lục soát kỹ người ông bác sĩ. Khi đã lấy hết tiền, sắp đi xa, ông bác sĩ gọi với theo hắn:

- Này ông cướp đáng kính ơi, trong túi này còn sót năm trăm đôla mà ông không biết. Xin ông lấy nốt cho.

- Chắc là ngươi là thánh sống, - tên cướp nói, - muốn làm ta xấu hổ, nhưng nhà ngươi thật uổng công. Đưa tốt cả năm đôla ấy đi.

Hắn cầm nốt số tiền và đi xa. Ông bác sĩ ngất ngây sung sướng, gọi to ông thợ cả đang núp trên đồi:

- Này, giờ thì chính mắt ông chứng kiến con người xấu xa đến mức nào rồi chứ. Ông đã thua cuộc, mọi tài sản của ông sẽ thuộc về tôi.

Nhưng nhà tiên tri từ trên chỗ núp nói nhẹ nhàng xuống:

- Chớ vội vàng! Hãy tin và chờ thế nào cũng sẽ xuất hiện người tốt.

Ông bác sĩ nghe lời nhà tiên tri, bắt đầu chờ. Từ xa có tiếng bước chân đến gần. Và cả hai người, ông thợ cả, ông bác sĩ lại khấp khởi hy vọng. Một người thì mong gặp người tốt, còn người kia chờ mong kẻ xấu. Rồi cả hai người lại bắt đầu khấn vái Thượng đế.

Ông bác sĩ thầm thì cầu nguyện:

- Ôi, lạy Đấng tối cao, nếu người này xử tệ với con, con xin hứa sẽ làm điều thiện, con sẽ phân phát cho người nghèo một phần bốn mươi số tài sản mà con thắng cuộc của ông thợ già.

Ông thợ cả cũng không chịu kém ông bác sĩ:

- Cầu xin thượng đế để người này xử tốt với ông bác sĩ, được thế, con xin làm điều thiện: phân phát cho người nghèo một phần bốn mươi số tài sản mà con được cuộc của ông bác sĩ.

Từ chỗ ngoặt xuất hiện một người. Hắn tiến đến gần ông bác sĩ, gí dao vào ngực ông, quát to:

- Đưa hết tiền ra đây!

Ông bác sĩ lòng khấp khởi vui sướng, đáp:

- Than ôi, tôi không có tiền! Nếu không tin, ông cứ lục soát. Nhưng nếu ông muốn, ông có thể lấy đi tất cả những gì tôi có mà ông cho là quý giá.

Tên cướp tháo chiếc nhẫn trên tay ông bác sĩ, lấy đi cái bót thuốc là bịt bạc, cái bật lửa và cái bút máy ngòi vàng. Khi không còn cái gì cho tên cướp lấy nữa, ông bác sĩ bèn há mồm và bảo tên cướp.

- Nào, ông hãy nhìn vào miệng tôi đây này! Ở hàm trên phía trái có chiếc răng vàng đấy. Ông có cần thì lấy nốt đi.

Tên cướp liền vật ngửa ông bác sĩ xuống đất, nhổ nốt chiếc răng hàm bịt vàng ra. Ông bác sĩ lăn lộn vật vã trên đất vì đau đớn, nhưng vẫn gượng cười vì sung sướng, "Thằng này điên", - tên cướp nghĩ bụng, và nhét đầy túi tất cả những gì vừa cướp rồi bỏ đi.

Ông bác sĩ la hét to báo tin:

- Đấy nhé! Các ông thấy chưa, lại thêm một người xấu nữa. Tôi thắng cuộc rồi. Thế là toàn bộ tiền bạc, của cải của ông là của tôi rồi!

Nhưng nhà tiên tri từ trên đồi lại nói vọng xuống bằng một giọng dịu dàng, ấm áp.

- Hãy kiên nhẫn! Đừng mất hy vọng, và phải học cách chờ đợi!...

Từ phía xa vọng đến tiếng chân người. Ông bác sĩ thầm hy vọng:

- Chắc là lại một kẻ xấu nữa... không biết nó sẽ làm điều gì ác với mình đây. Không sao hết, vì mình sẽ được đền bù bằng toàn bộ gia sản của lão thợ cả cơ mà!

Trong khi đó người thợ già vẫn đinh ninh trong dạ:

- Thế nào đây cũng là người tốt. Không hiểu anh ta sẽ làm điều gì tốt cho tay bác sĩ? Dù sao chăng nữa thì tài sản của lão bác sĩ rồi sẽ về tay ta hết. Lão ấy sẽ chết đói, chết rét.

Từ chỗ ngoặt xuất hiện một người. Đến gần ông bác sĩ, hắn rút dao gí vào ngực ông, quát to:

- Muốn sống đưa ví tiền đây!

- Có hai ông đáng kính đến trước ông đã lột sạch tiền của tôi rồi, - người bác sĩ đáp, - Tôi không còn gì cả. Nhưng tôi sẽ rất hân hạnh nếu ông lột nốt quần áo của tôi. Bộ cánh này và đôi giầy đều còn mới cả.

Tên cướp lột quần áo của ông bác sĩ cho vào cái túi rồi bước đi. Thấy thế ông bác sĩ gọi với theo:

- Ông cướp tôn kính ơi, tôi còn chiếc quần lót nữa. Ông có muốn lấy nốt không? Nó còn mới lắm. Tôi mới xỏ chân có một lần.

- Ông chắc phải là vị thánh sống. Nhưng với ta điều đó chẳng có ý nghĩa gì. Thôi được, cởi nốt ra, cho ta xem cái quần lót của ông nào!

Hắn lấy nốt chiếc quần lót, để ông bác sĩ trần như nhộng.

Ông bác sĩ chỉ còn biết nhảy cẫng lên vì quá sung sướng. Ông gọi ta bảo bác thợ cả:

- Ê! Tôi tin là ông đã tận mắt chứng kiến kẻ xấu xa kia đã vét sạch túi tôi như thế nào rồi chứ? Giờ thì toàn bộ tài sản của ông trở thành của tôi rồi.

Nhà tiên tri Isút từ sau cây ô liu trên đồi vẫn bằng một giọng nhẹ nhàng, từ tốn:

- Ôi, hỡi kẻ nô lệ của Chúa trời kia, nhà người hãy bình tâm mà chờ đợi thêm ít nữa, trên thế gian này chắc chắn sẽ có người tốt.

Ông bác sĩ nghe lời nhà tiên tri, lại bắt đầu đợi. Một lát sau nghe thấy tiếng bước chân.

Từ chỗ ngoặt một người xuất hiện.

- Tên cướp này chẳng còn gì để cướp nữa. Hy vọng đó là tên giết người và hắn chủ định giết mình. Như thế càng khẳng định rõ là mình đúng, và ta sẽ nhận toàn bộ tài sản của lão thợ già, - ông bác sĩ thầm nghĩ vậy.

- Đây chắc chắn sẽ là người tốt. Hy vọng người này sẽ cho ông bác sĩ mảnh vải che thân, - bác thợ cả thầm nghĩ.

Nhìn dáng đi lảo đảo của người lạ, thấy rõ hắn ta đang say xỉn. Hắn cầm một chiếc gậy trong tay. Khi đến gần ông bác sĩ, hắn liền vụt vào đầu ông mấy gậy.

Ông bác sĩ nén chịu đau, van nài hắn:

- Còn vài trái ông chưa đánh, ông làm ơn đánh nốt vào vai trái tôi đi.

Khi hắn đánh vào vai trái, ông bác sĩ lại xoay người chìa bên vai phải ra. Cuối cùng đau quá không đứng nổi nữa, ông bác sĩ ngã vật xuống đất, miệng không ngớt rên rỉ.

- Ôi, ông anh đáng kính, xin ông anh hãy đập thêm gậy nữa vào đầu, và nếu không khó khăn gì thì đánh vài gậy nữa vào lưng tôi đi! - Ông ta van vỉ.

- Nhà ngươi là thánh sống chăng, - gã say xỉn nói, - dù thế ta cũng mặc. Ta cứ việc làm theo ý ta.

Nói đoạn hắn giơ cao gậy nện cật lực vào đầu ông bác sĩ, rồi chân nam đá chân chiêu bước đi.

Ông bác sĩ máu me đầy người, nằm thẳng cẳng trên đất. Mặc dù hết sức đau đớn, ông vẫn cố nói to, bảo ông thợ già:

- Toàn bộ tài sản, tiền bạc của ông trở thành của tôi rồi.

Nhà tiên tri từ sau cây ô liu thong thả bước ra.

Bằng một giọng nhẹ nhàng nhưng đầy sức thuyết phục, ông nói:

- Ôi, hỡi kẻ nô lệ của Chúa! Hãy kiên nhẫn, chớ vội vàng. Con hãy cố chờ đợi. Thể nào rồi còn cũng sẽ gặp được người tốt trên đời này!

Có tiếng bước chân gần tới. Ông bác sĩ đang rên rỉ trên đất, cố gượng nói:

- Lạy Chúa, đó là tên giết người, hắn muốn giết ta!

Từ chỗ ngoặt bước ra một người. Ông ta cúi xuống hỏi ông bác sĩ đang nằm trên đất:

- Người anh em làm sao vậy? Anh bị thương nặng à?

Ông bác sĩ hiểu ra người này muốn giúp đỡ ông, bèn cố nói thật khẽ nhà tiên tri không nghe thấy, nhưng giọng vẫn rít lên qua kẽ răng:

- Bước ngay khỏi đây đi!

Người lạ lôi chai rượu vang, chai dầu ô liu trong túi ra, định rửa vết thương cho người bị nạn.

Nhưng ông bác sĩ mặc cho cháy ròng ròng từ mũi và miệng ra vẫn quát lên:

- Hãy kệ ta, cút đi cho khuất mắt! Ai cần sự giúp đỡ của nhà ngươi!

- Làm sao tôi lại không giúp đỡ ông, trong khi ông ta đau đớn thế này? – Ngươi lại nói.

- Nếu nhà ngươi muốn giúp ta thì hãy nhanh nhanh xéo khỏi đây ngay! Và trước khi đi khỏi, ngươi đá ta vài quả vào mông thì có nghĩa là ngươi giúp ta đó!

- Nghĩa vụ của loài người là phải giúp đỡ nhau, làm điều tốt cho nhau. Ông đừng cản trở tôi làm việc thiện.

Nói xong người khách bắt tay vào việc xem xét và lau rửa các vết thương cho ông bác sĩ.

- Ta không muốn bất kỳ việc thiện nào của nhà ngươi! Hãy xéo đi cho khuất mắt ta! - Ông bác sĩ giận giữ gào to.

Vẫn không ăn thua gì. Ông bác sĩ hiểu ra rằng, không thể nào thoát khỏi con người tốt này, bèn bắt đầu chửi mắng anh ta bằng tất cả những lời lẽ thậm tệ nhất. Nhưng người khách vẫn không hề tỏ ra giận dữ vẫn tiếp tục lau rửa vết thương cho ông bác sĩ, rồi xé cái áo đang mặc ra băng bó cho ông ta. Ông bác sĩ nhận ra rằng chỉ vì lòng tốt này mà ông ta sẽ bị mất hết gia sản, tiền bạc, bèn vơ lấy hòn đá ở dưới đất và đứng dậy. Ông đập mạnh hòn đá vào đầu người qua đường tốt bụng, khiến anh ta ngã vật xuống đất. Ông bác sĩ vội xông đến đè lên người anh ta.

Nhà tiên tri Isút và bác thợ cả từ trên đồi vội chạy xuống:

Lúc đó bác sĩ đang cố thuyết phục người lạ đang bị ông đè:

- Trời ơi! Nhà ngươi đã gây tai hoạ cho ta rồi! Mau mau cút khỏi nơi này, nếu không ta sẽ giết ngươi!

Kẻ nằm dưới đất đáp:

- Tôi không thể bỏ đi, để ông trong cảnh tai hoạ này.

Bực quá, ông bác sĩ cầm hòn đá đập thêm một cú nữa vào đầu người khách lạ. Anh ta nín hơi vĩnh viễn, còn ông bác sĩ thì loạng choạng đứng dậy. Chìa hai bàn tay thấm đầy máu về phía nhà tiên tri, ông bác sĩ nói:

- Tôi đã thắng cuộc, như các ông đã chứng kiến, trên thế gian này không có người tốt.

- Làm sao ông biết được điều đó? – Người thợ cả xông vào ông bác sĩ.

- Tự bản thân tôi nghiệm ra, - ông bác sĩ nói. – Tôi biết điều đó qua bản thân tôi! - Ông ta kêu to rồi ngã vật xuống đất.

Bác thợ cả sợ mình mất hết tài sản, định đánh thêm cho ông bác sĩ chết hẳn.

Thấy thế nhà tiên tri liền nói:

- Hãy cõng anh ta về thành phố, giao cho cảnh sát, để ta đi rửa tay.