Phần XI

Từ ngày A Pa mất, A Pẩu sống lắt lay như một cái xác không hồn. Nỗi nhớ cha, nhớ bạn suốt ngày hành hạ nó khiến nhiều lúc A Pẩu không thiết sống nữa. Những đêm trằn trọc không ngủ được A Pẩu nhớ lại những câu chuyện được nghe Chứ Đa kể. Nó láng máng nghĩ đến Sủng Pả, quê của Chứ Đa. Trong suy nghĩ miên man, A Pẩu toan tính đến việc tìm về Sủng Pả để gặp lại người bạn mà nó có nhiều kỷ niệm. Nó bỗng thấy hối hận khi không hỏi rõ Chứ Đa đường về Sủng Pả. Nhưng rồi chính A Pẩu cũng tự an ủi mình rằng có ai ngờ Chứ Đa về thăm nhà và không sang Mã Lỳ nữa. Hay là Chứ Đa gặp chuyện gì rồi? A Pẩu lo lắng nghĩ. Cuối cùng nó quyết định tìm đường đến Sủng Pả. Trước khi đi A Pẩu bẻ đôi cây gậy, rút tờ giấy dó trong lõi gậy, đọc hết những chữ nho viết trên đó. Đọc xong nó đi thẳng đến gốc cây to, gần đường lên đỉnh Mã Lỳ, đến phiến đá thứ ba đếm từ Đông sang Tây để tìm chiếc hũ sành chôn dưới đó. Lần trước nó đã mở nắp hũ, ngó vào xem, bị nhiễm độc suýt chết. Hôm ấy chỉ vì cứu nó mà A Pa kiệt sức đến nỗi phải đi theo tổ tiên. Nay đọc kỹ nội dung tờ giấy A Pẩu biết được một điều: Trước khi mở nắp hũ phải đốt lửa phía trên và xung quanh miệng hố, đợi cho hơi nóng từ ngọn lửa làm chảy hết lớp nhựa cây gắn miệng hũ, chiếc nắp hũ sẽ tự bật ra, khí độc trong hũ bay đi hết mới được đến gần. Sau đấy đào hũ lên, dùng gậy đập vỡ hũ để lấy thứ đựng trong đó chứ không được móc tay vào trong hũ.

Mặc dù lần trước nắp hũ đã được A Pẩu cậy ra, khí độc chắc đã bay đi hết, nhưng để an toàn A Pẩu vẫn đốt lửa xung quanh, đợi lửa tàn, tro nguội mới dám đào chiếc hũ đó lên. Chiếc hũ khá nặng khiến nó phải loay hoay mãi mới lấy lên được. A Pẩu đặt chiếc hũ lên một tảng đá phẳng, cầm gậy đập một nhát. Mắt nó hoa lên khi nhìn thấy những đồng bạc trắng tóe ra xung quanh. A Pẩu gục xuống nức nở. Nó biết đây là số bạc cha để dành cho nó. Số bạc mà nó biết A Pa đã phải tích cóp cả đời mới có được. Nỗi nhớ thương cha chất chứa trong lòng thằng trai mới lớn. A Pẩu bốc số bạc trắng bỏ đầy chiếc mũ nồi vẫn không hết, nó phải cởi áo tà pủ ra để đùm. A Pẩu ôm số bạc trắng ấy đến trước mộ A Pa, xin phép cha được đem số bạc này sang Sủng Pả tìm Chứ Đa, để góp vốn làm ăn sau khi hai đứa đã kết nghĩa anh em.

Con ngựa trắng cứ giậm chân gõ móng không muốn rời khỏi tàu. Chắc nó tưởng A Pẩu lại đem nó cho người ta thuê đi chở hàng. Mấy hôm trước những con ngựa cùng tàu với nó đã được A Pẩu cho người ta thuê hết theo lời dặn của Pủ Sá, trong tàu chỉ còn lại mỗi mình nó. Con ngựa trắng này từ trước đến nay chỉ dành để cưỡi chứ chưa đi thồ hàng bao giờ. Có lẽ vì thế nên nó khục khoặc không muốn bước ra. A Pẩu phải kéo mãi con ngựa mới chịu đi, dáng vẻ bực dọc. Nó càng bực dọc hơn khi thấy chủ nhân đóng xong yên còn chất lên lưng nó bao nhiêu thứ đồ đạc. A Pẩu nhảy lên yên ngựa, ngoái nhìn khắp lượt ngôi nhà thân quen của nó một lần nữa trước khi từ giã, rồi thúc ngựa đi theo hướng Nam, về phía Sủng Pả.

Con ngựa nhẫn nại bước đi trên con đường đá gập ghềnh. A Pẩu đưa mắt nhìn về phía trước. Nó thấy cái gì cũng lạ, cũng khác so với Mã Lỳ. Trong đầu A Pẩu chợt hiện lên nỗi lo. Nó lo bị lạc đường, lo gặp phải những điều bất trắc, lo không tìm được Chứ Đa. Đây là lần đầu tiên nó đi khỏi Mã Lỳ, mà lại chỉ đi có một mình không có người dẫn đường chỉ lối nên nỗi lo càng lớn hơn. Trót đâm lao thì phải theo lao, cứ phải đi không thể lùi lại. Người già thường bảo “khắc đi khắc đến” lo gì chứ? Nghĩ vậy A Pẩu thấy lòng mình bớt nặng, nỗi lo vơi dần. Khi cả người và ngựa đều đói bụng, A Pẩu dừng lại nấu ăn. Nó tháo yên, thả ngựa ra bãi cỏ non. Trong lúc ngựa gặm cỏ, A Pẩu tìm một cái hang nhỏ nổi lửa nấu ăn. Nó hứng những giọt nước chảy ra từ mạch đá để nấu cơm. Con ngựa trắng ngừng gặm cỏ nhìn chủ nhân đang lúi húi thổi lửa. Hình như đến lúc này con ngựa mới hiểu được vì sao chủ nhân lại bỏ lên lưng nó nhiều đồ đạc đến vậy. Chút thịt nai khô cùng với mấy nắm rau rừng vừa kiếm được trở thành những món ngon nhất đối với A Pẩu. Chỉ một loáng nó đã chén hết nửa nồi cơm và số thức ăn vừa nấu. Nó chặt lá chuối rừng hơ lửa, gói số cơm còn lại để dành cho bữa sau. Xong xuôi mọi thứ, nó nằm lên phiến đá ngủ một giấc ngon lành. Tỉnh dậy, A Pẩu thấy trong người thật nhẹ nhõm, thoải mái. Nó vươn vai hít thở thật sâu, đưa tay huýt gió gọi ngựa đến, đóng yên cương đồ đạc tiếp tục lên đường.

❖ ❖ ❖

A Pẩu thúc ngựa đi. Đi mãi. Đi cho đến khi nó nhìn thấy ngôi nhà nhỏ nằm giữa một vùng đất đai rộng lớn, trù phú. Nó ghìm cương ngựa vào hỏi thăm đường đến Sủng Pả. Tiếp đón nó là một người đàn ông nó nhìn thấy quen quen nhưng không nhớ đã gặp ở đâu. Trong nhà có hai người đàn bà, một già một trẻ. Người đàn bà già trông có vẻ ngờ nghệch nhưng A Pẩu lại thấy quen quen, có nét hao hao như gương mặt của Chứ Đa. A Pẩu hỏi mọi người:

- Nhà ta có ai biết đường về Sủng Pả, biết nhà Chứ Đa ở đâu không?

Nghe nói đến Chứ Đa, người đàn bà ngờ nghệch vội nhào tới túm lấy áo A Pẩu. Đôi mắt bà ta loé lên tia hi vọng. Bà ta cuống cuồng hỏi A Pẩu:

- Chứ Đa à? Nó là con ta đấy. Nó đang ở đâu? Hả? Nó ở đâu?

- Bà cũng biết Chứ Đa sao? Nó là bạn của cháu. Cháu đang đi tìm nó!

Vợ chồng Lả tròn xoe mắt nhìn A Pẩu, nhìn sang Mùa rồi nhìn nhau. Sau một hồi ngạc nhiên, Sè Páo nói với Lả:

- Chàng trai này chắc chắn biết nhiều chuyện về Chứ Đa. Thử nói chuyện với nó xem sao. Biết đâu nhờ nó mà chị Mùa tìm thấy con cũng nên!

Lả gật đầu nói với chồng:

- Mình nói cũng phải. Để tôi nói chuyện với nó.

Nghe Lả nói người đàn bà ngờ nghệch kia là mẹ Chứ Đa, A Pẩu nhào đến ôm lấy bà khóc như đứa con lâu ngày gặp lại mẹ. Nó nói trong nước mắt:

- Mẹ ơi!... Con là bạn của Chứ Đa đây mà. Chứ Đa ở Mã Lỳ lâu nên nó nhớ cha, nhớ mẹ đã tìm về Sủng Pả. Nó về lâu rồi mà sao không gặp mẹ? Con nhớ nó quá phải tìm về Sủng Pả để gặp nó đây.

Bà Mùa bỗng ngửa cổ cười ằng ặc khiến A Pẩu phát hoảng. Bất chợt bà thôi cười, đẩy A Pẩu ra, nói như người tỉnh táo:

- Không! Thằng Chứ Đa chưa về. Nếu nó về Sủng Pả thì ta phải gặp nó chứ!

Sè Páo kéo A Pẩu ra một góc, kể hết sự tình về Mùa cho nó nghe. Nghe xong, A Pẩu lẳng lặng đến bên Mùa, nhìn bà thật lâu, rồi bảo:

- Mẹ ơi! Ngày mai mẹ dẫn con về Sủng Pả nhá!

Mùa nhìn A Pẩu, lắc đầu:

- Người này không phải con ta. Không phải là Chứ Đa. Chứ Đa của mẹ đẹp lắm, khoẻ mạnh lắm chứ không giống người này đâu. Ta từ Sủng Pả đi tìm nó không thấy, về đấy sao mà thấy được nó chứ!

Đôi mắt đờ đẫn mọi ngày của Mùa dần dần linh lợi trở lại, những câu nói của bà cũng trở nên mạch lạc, rõ ràng hơn. Sự tỉnh táo đang trở lại trong tâm trí của người đàn bà đẹp nhưng bất hạnh. Mùa dần dần nhớ lại mọi thứ. Cái ất ơ, ngờ nghệch không còn.

Vợ chồng Sè Páo rất mừng khi thấy Mùa đã khỏi bệnh quên, trở thành người bình thường, tỉnh táo. Nhưng họ không khỏi lo lắng cho mẹ con Chứ Đa. Họ băn khoăn không biết nên xử sự với chị Mùa ra sao. Giữ chị Mùa ở lại cũng khó, vì chị ấy đang đi tìm Chứ Đa, mà để chị ta đi thì lại lo nhỡ xảy ra chuyện gì không hay. Còn A Pẩu nữa, mới gặp lần đầu chẳng biết nó là người như thế nào. Nhìn gương mặt chân thật của A Pẩu có thể tin nó là một người tốt, nhưng để chị Mùa đi với nó thì có yên tâm được không?... Hàng loạt câu hỏi cứ hiện lên trong đầu Sè Páo. Nghĩ ngợi hồi lâu, Sè Páo hỏi Mùa:

- Chị Mùa à, ý chị thế nào? Chị có định về Sủng Pả với A Pẩu không?

- Tôi phải đi tìm bằng được thằng Chứ Đa thì mới về.

- A Pẩu nói Chứ Đa trở về Sủng Pả rồi mà! - Sè Páo nhắc Mùa.

- Nó về Sủng Pả thì phải về nhà chứ. Sao tôi không gặp?

- Có khi Chứ Đa trở về Sủng Pả đúng vào lúc chị đang đi tìm nó nên hai mẹ con không gặp được nhau cũng nên.

Nghe Sè Páo nói thế Mùa như chợt hiểu ra. Bà nhìn A Pẩu, nhìn vợ chồng Sè Páo, nhìn xung quanh như thể tìm kiếm một sự chỉ bảo nào đấy cho việc lựa chọn của mình. Cuối cùng bà nói:

- Sè Páo nói cũng phải. Biết đâu thằng Chứ Đa đã trở lại Sủng Pả rồi. Nhưng nếu nó về mà không thấy cha mẹ thì phải đi tìm chứ. Hay là nó cũng đang đi tìm? Phải rồi, đêm hôm qua tôi đã mơ thấy nó. Nó cưỡi một con ngựa trắng, giống như con ngựa của A Pẩu. Tôi phải về Sủng Pả tìm nó thôi! - Mắt Mùa sáng lên hi vọng. Nỗi khao khát được gặp đứa con yêu thôi thúc, giục giã bà. Đôi chân Mùa bước nhanh ra cửa.

- Chị định đi ngay sao? - Lả hỏi.

Như chợt nhớ ra, Mùa vội quay lại, ngồi xuống phản gỗ thẫn thờ. Sè Páo bàn với A Pẩu điều gì đó rồi quay lại nói với Mùa:

- Chị Mùa à, thằng A Pẩu mới từ Mã Lỳ đến còn mệt, để cho nó nghỉ một đêm đã, mai hãy về Sủng Pả. Chị cũng nghỉ ngơi để lấy lại sức mai còn đi đường!

Mùa không nói gì. Bà ngồi lặng lẽ nhìn về phía Sủng Pả, khẽ gật đầu.

Sè Páo quay về phía vợ, nói nhỏ:

- Lả à, chuẩn bị một số thứ cho chị Mùa và A Pẩu sáng mai đi ăn đường nhá!

❖ ❖ ❖

Đêm ấy Sè Páo và A Pẩu nói chuyện gần suốt đêm. Mấy lần Sè Páo nói với A Pẩu là ngủ đi để có sức mai đi đường xa, nhưng cả hai không thể nào ngủ được, lại nói chuyện tiếp. Nghe Sè Páo kể A Pẩu mới hết thắc mắc là vì sao nhìn Sè Páo thấy quen. Hoá ra trước đây Sè Páo cũng từng ở Mã Lỳ, là hầu cận của lão Pủ Sá, chắc A Pẩu đã từng nhìn thấy. Sè Páo bảo rằng mình cũng có biết A Pa, đã từng đi cắt cỏ ngựa cho A Pa từ hồi A Pẩu còn bé. Nghe chuyện Sè Páo kể, A Pẩu mới biết rằng vùng đất Mã Lỳ quả là đáng sợ hãi. Thì ra đó là nơi trú ngụ của các băng nhóm cướp giật, là vùng đất chứa đựng bên trong toàn những điều ác hiểm và bí ẩn. Biết được chuyện Sè Páo cứu Lả khỏi bàn tay bạo hành của Pủ Sá rồi hai người trốn về đây sinh sống, A Pẩu nói như người lớn:

- Pủ Sá ác lắm đấy. Lão không dễ gì buông tha đâu. Có khi anh chị phải tìm chỗ ở khác xa hơn, kín hơn kẻo Pủ Sá tìm thấy thì nguy. Hay là đợi A Pẩu và mẹ Mùa về Sủng Pả tìm Chứ Đa xem thế nào rồi sang bên ấy ở?

Sè Páo nói:

- Tôi chẳng sợ. Từ ngày cứu được Lả khỏi vòng tay Pủ Sá tôi đã biết cách đối phó với lão. Nhưng hình như lão cũng chẳng đoái hoài gì đến Lả nữa đâu. Nếu lão đến đây tôi sẽ có cách chống lại.

- Chống lại lão bằng cách nào? - A Pẩu hỏi.

- Dậy, đi với tôi để xem cái này! - Sè Páo kéo A Pẩu dậy, đốt đèn ló dẫn nó vào một cái hang nhỏ ngay phía sau nhà. Vừa đi Sè Páo vừa chỉ cho A Pẩu xem những chiếc bẫy đá, hầm chông do tự tay mình làm, rồi bảo:

- Nếu Pủ Sá đến, vợ chồng tôi sẽ vờ trốn chạy vào hang, đợi cho Pủ Sá dẫn xác đến sẽ kéo sập bẫy đá, hầm chông.

Thấy A Pẩu tròn mắt ngạc nhiên trước cách phòng thủ của mình, Sè Páo nói:

- Đối với cái ác thì mình không thể nhẹ tay được. Mình phải dùng mưu mẹo để chống lại sức mạnh của kẻ ác. Hiền với người hiền chứ không thể hiền với kẻ ác! Gặp kẻ ác nếu mình không chống lại nó thì nó sẽ giết chết mình. Diệt kẻ ác để bảo vệ người lương thiện, bảo vệ dân lành là điều cần phải làm.

❖ ❖ ❖

Gà gáy canh tư Sè Páo đã gọi A Pẩu và Mùa thức dậy. Lả nấu sẵn cơm nếp gói lá chuối rừng cho hai người đi ăn đường. Mùa ôm lấy Lả thật chặt. Bà chỉ khóc mà không nói được lời nào. Hôm qua hai người cũng thức gần trắng đêm để nói chuyện. Mùa nghe Lả kể lại thời gian từ ngày bà nằm ngất ở trên đường được vợ chồng Lả đem về cứu chữa, rồi bà lại đi tìm con và ngã xuống vực bị chấn thương đến mất cả trí nhớ, hoá điên, hoá dại. Đến khi gặp A Pẩu, nói chuyện về Chứ Đa bà mới tỉnh lại. Mùa nghe và thấy thật khó tin, vì bà nghĩ mình có quên gì đâu, vẫn nhớ việc chính là đi tìm con trai ở Mã Lỳ. Mùa nằm nghĩ lại quãng thời gian ở nhà vợ chồng Lả, bà thấy cái số kiếp mình tuy gặp nhiều rủi ro nhưng lại may mắn là đã gặp được vợ chồng Sè Páo. Mặc dù họ nghèo về của cải nhưng rất giàu lòng nhân ái. Mùa không muốn xa những ân nhân, không biết lấy gì để hậu tạ, đáp đền.

Sè Páo giúp A Pẩu buộc xong các thứ lên yên ngựa, quay lại vẫn thấy Lả và Mùa đang ôm nhau khóc, liền gọi to:

- Còn gặp lại nhau nhiều mà, khóc vậy thôi! Đến giờ đi rồi!

Nhìn theo con ngựa trắng đem trên lưng một chàng trai trẻ và người đàn bà bất hạnh, Sè Páo nói với vợ:

- Chẳng biết về Sủng Pả chị Mùa có tìm thấy con trai không. Mong sao chuyến đi này của chị ấy gặp nhiều may mắn!

Lả gật đầu, nói giọng ngàn ngạt:

- Khổ thân chị Mùa quá! Chắc lần này về Sủng Pả chị ấy sẽ gặp Chứ Đa thôi.

Con ngựa trắng đang chạy nước kiệu, Mùa bỗng vỗ lưng A Pẩu, vội vã nói:

- Dừng ngựa, xuống đây đã!

A Pẩu ghìm cương ngựa vẻ ngạc nhiên. Nó hỏi:

- Có chuyện gì thế mẹ?

Mùa chỉ đống đất to phía trước mặt, nói trong nước mắt:

- Đây là mộ cha Chứ Đa. Ông ấy bị hổ ăn thịt!

- Ai đắp mộ cho cha?

- Trời đất đắp đấy.

Mùa và A Pẩu ngồi bên mộ Chư Pấu một hồi lâu. Đến khi con ngựa trắng sốt ruột gõ móng họ mới chợt tỉnh và leo lên lưng ngựa đi tiếp về hướng Sủng Pả. Những cảnh sắc quen thuộc đang hiện dần lên trước mắt Mùa. Họ sắp tới Sủng Pả. Trong lòng Mùa buồn vui lẫn lộn. Vui bởi có niềm hi vọng gặp được Chứ Đa, buồn vì sự lo lắng mông lung không rõ nguyên nhân. Gió thổi xào xạc trên nương ngô đang trổ hoa cờ, những bắp ngô non bắt đầu ngậm sữa. Mùa đang cố nhớ lại những gì đã xảy ra kể từ khi Chứ Đa đi theo lão Pủ Sá. Những hình ảnh thân quen của thung lũng Sủng Pả đang hiện dần lên trước mắt Mùa. Bỗng có một người đàn bà nhìn rất quen, cùng với một đứa gái sắp đến tuổi lấy chồng, bất chợt bước ra từ trong nương ngô. Chiếc quẩy tấu sau lưng người đàn bà đựng đầy rau rừng. Đứa gái cõng một vác củi khô. Khi đến gần hai người, Mùa bảo A Pẩu dừng ngựa, ngờ ngợ hỏi:

- Có phải… Dính… đấy không?

- Vâng… Tôi là... Dính đây.

Người đàn bà ngơ ngác nhìn về phía Mùa khẽ trả lời, rồi nhẹ nhàng hỏi lại:

- Mùa à? Có phải là Mùa đấy không? Trời ơi! Đúng là Mùa thật rồi! - Dính reo lên sung sướng khi nhận ra người bạn thân của mình.

Mùa nhảy khỏi lưng ngựa, nhào tới ôm chầm lấy Dính. Họ ôm nhau khóc nức nở. Nước mặt ướt đầm vai áo của nhau. Dính hỏi Mùa trong tiếng nấc:

- Tôi nghe mọi người bảo Mùa chết rồi cơ mà? Thế từ bấy đến nay Mùa đi đâu?

- Tôi vẫn còn sống đây. Tôi đi tìm thằng Chứ Đa.

Họ cuống cuồng hỏi nhau bao nhiêu là chuyện. Hết cười rồi lại khóc.

A Pẩu đến bên đứa con gái chỉ kém mình vài tuổi, lặng lẽ nhìn nó thật kỹ từ đầu đến chân khiến cho đứa gái ngượng đỏ cả mặt. Đôi mắt to tròn của nó ngơ ngác như mắt nai tơ. Khuôn ngực đầy đặn của đứa gái cứ phập phồng, phập phồng.

A Pẩu dắt ngựa theo hai người phụ nữ. Đứa gái đi bên cạnh. Vừa đi A Pẩu vừa dỏng tai nghe những câu chuyện lõm bõm của họ về Chứ Đa. Mấy lần nó định hỏi đứa gái câu gì đó nhưng cái miệng cứ cứng lại không cất nổi lời. A Pẩu chợt nghe tiếng Mùa kêu to:

- Trời ơi! Thằng Chứ Đa con tôi mà ác thế sao? Không thể để như thế được! Dính ơi! Hãy nói cho tôi biết đi, phải làm sao bây giờ? - Mùa đứng sững lại như trời trồng, đôi chân nặng trĩu không bước nổi.

Dính an ủi:

- Mùa không phải lo quá đâu! Cứ về Sủng Pả gặp Chứ Đa xem thế nào đã, bây giờ khó nói lắm! Biết đâu được gặp mẹ, Chứ Đa nghĩ lại, sẽ không làm điều ác nữa!

Nghe Dính nói, Mùa tạm yên lòng. Nhìn đứa gái đi bên cạnh A Pẩu, Mùa hỏi:

- Cái Seo Mẩy, em thằng Seo Lử đấy à?

- Ừ! Nó đấy.

- Nó lớn nhanh nhỉ! Sắp đến tuổi lấy chồng rồi. Nhìn nó đẹp hơn Dính hồi xưa.

Dính gật đầu, chỉ tay về phía A Pẩu, hỏi Mùa:

- Thế thằng trai kia là đứa nào?

- Đấy là A Pẩu, bạn của thằng Chứ Đa ở bên Mã Lỳ. Nó tìm về Sủng Pả vì nhớ Chứ Đa quá. Cha mẹ A Pẩu chết cả rồi! Nó là thằng trai có nhiều cái khổ!

❖ ❖ ❖

Dính là bạn cùng tuổi với Mùa. Từ bé đến giờ hai người rất thân nhau. Chẳng biết ông trời sắp đặt thế nào mà mỗi khi Mùa gặp điều gì bất thường thì Dính đều là người biết đầu tiên. Cách đây gần hai mươi năm, lúc Mùa đẻ Chứ Đa, Dính đến đầu tiên. Khi Mùa định cõng Chứ Đa bỏ về nhà mẹ đẻ, Dính là người khuyên Mùa quay lại. Bây giờ Mùa từ Mã Sồ trở về Dính cũng lại là người gặp Mùa đầu tiên. Mối thâm tình của họ ngày càng bền chặt. Họ luôn thương yêu nhau như hai chị em gái. Tuy không đẹp bằng Mùa, nhưng Dính là một phụ nữ chăm chỉ, tốt tính.

Seo Lử, con trai của Dính, đẻ trước Chứ Đa một tháng. Chúng từng bú chung hai người mẹ, từng ăn chung những bát bột ngô, nhưng tính khí hai đứa lại rất khác nhau. Chứ Đa nhanh nhẹn, hoạt bát và liều lĩnh bao nhiêu thì Seo Lử nhẩn nha, điềm tĩnh và thận trọng bấy nhiêu. Tuy tính nết trái ngược nhưng hai đứa luôn chơi rất thân với nhau. Chứ Đa và Seo Lử có hai người bạn thân cùng bản, cùng lứa là Thào Mỷ và Mí Vư. Bốn đứa luôn là những người bạn tốt của nhau mặc dù mỗi đứa một tính, một nết khác nhau. Hình như sự khác biệt của mỗi đứa đã bổ khuyết cho nhau, cân bằng lẫn nhau, làm phong phú cho nhau... Khi vắng nhau đứa nào cũng buồn, cũng nhớ.

Nghe Dính kể về những điều ác do Chứ Đa gây ra, Mùa không thể tin vào tai mình. Trong đầu bà hiện lên biết bao nhiêu câu hỏi, rằng vì sao Chứ Đa lại trở nên ác độc? Vì sao nó không đi tìm cha mẹ? Vì sao nó lại giầu nhanh đến thế? Rồi bà nghĩ (cũng bằng những câu hỏi chẳng có câu trả lời), rằng liệu mình có thể khuyên nhủ nó đừng làm điều ác nữa được không? Nó có còn nhận mình là mẹ nữa không? Ai làm cho nó trở nên độc ác? Ngăn cản việc làm ác của nó bằng cách nào?...

Hàng loạt câu hỏi nảy ra trong đầu khiến Mùa bấn loạn. Nỗi sợ hãi xâm chiếm hết mọi suy nghĩ của người đàn bà khốn khổ. Mùa quay sang hỏi Dính:

- Thằng Chứ Đa giết nhiều người chưa?

- Cũng nhiều rồi đấy. Mấy chục người thợ xây; mấy chục người ở Pả Lý, ở Cao Mã và nhiều người khác nữa.

- Trời ơi! Thật thế sao? Tự tay nó giết hay sai ai giết?

- Tự tay nó giết cũng có, sai người giết cũng có. Nó chém giết, cướp của, cướp đất, cướp người. Đủ cả!

Nghe Dính nói thế đôi chân Mùa khuỵu xuống không thể bước nổi. Bà ngồi bệt trên con đường đầy đá lởm chởm, ôm mặt khóc. Dính đỡ Mùa dậy, cất lời an ủi:

- Thôi Mùa à. Mình về nhà đi! Còn nhiều việc phải làm đấy.

Mùa cố gượng đứng dậy, đi tiếp. Được mấy bước bà lại hỏi Dính:

- Thế thằng Seo Lử nhà Dính có theo thằng Chứ Đa giết người không?

- Trước thì có, nhưng gần đây thấy Chứ Đa ác quá, can ngăn mãi không được nên Seo Lử đã bỏ Chứ Đa, bỏ Đại Thạch rồi.

- Đại Thạch là cái gì?

- Là băng nhóm do Chứ Đa lập ra. Lúc đầu chỉ là buôn bán và chế biến thuốc phiện, sau thành băng cướp giật, đâm chém, giết người!

- Thằng Chứ Đa không nói gì à? Việc thằng Seo Lử bỏ Đại Thạch ấy?

- Chắc nó chưa biết. Nếu biết nó sẽ bắt phạt. Nhưng Seo Lử bỏ đi rồi.

- Nó bỏ đi đâu?

- Tôi không biết. Chẳng ai biết cả!

- Seo Lử bỏ đi lâu chưa?

- Nó mới đi được mấy ngày. Chẳng biết nó đi đâu, tôi lo quá!

- Sao tộc trưởng Nỏ Pó không ngăn Chứ Đa làm điều ác?

- Nỏ Pó không còn làm tộc trưởng nữa. Chứ Đa đã cướp mất chức tộc trưởng của ông ấy rồi. Trước khi bị cướp mất chức, Nỏ Pó đã nhiều lần can ngăn mà không được. Chứ Đa không nghe ai cả, chẳng sợ ai hết. Nó giầu nhất, mạnh nhất rồi!

- Sao mọi người không bảo nhau chống lại nó?

- Đại Thạch lắm quân lính, nhiều khí giới, sẵn bạc trắng không chống lại được đâu. Chứ Đa lại là người giỏi sai khiến quân sĩ, giỏi đánh nhau lắm!

Mùa ngao ngán kêu lên:

- Trời ơi thằng Chứ Đa! Sao con tôi lại thành người ác thế hả giời?

A Pẩu đã nghe rõ mọi chuyện. Nó cúi đầu bước đi lặng lẽ. A Pẩu đang nghĩ về thằng bạn thân mà nó hằng mong nhớ. Nó ước sao những lời bà Dính kể chỉ là sự nhầm lẫn nào đó mà thôi... Seo Mẩy vừa đi vừa ngước cặp mắt đăm đắm nhìn A Pẩu.

Sắp đến đoạn đường rẽ, Dính hỏi:

- Mùa về nhà cũ hay về dinh thự của Chứ Đa?

- Tôi chưa biết nên về đâu trước. Ý Dính thế nào?

- Theo tôi, Mùa và A Pẩu cứ về nhà cũ của Mùa trước. Bây giờ mà đường đột về dinh thự Chứ Đa ngay thì không biết thế nào. Hay là về nhà tôi nghỉ đã?

- Thôi! Tôi cứ về nhà cũ rồi sau này tính tiếp. Dính và Mẩy về đừng nói với ai là tôi đã về Sủng Pả nhá. Tôi chưa muốn gặp ai cả. Tôi có tội với dân bản vì đã không dạy được thằng Chứ Đa trở thành người tốt.

Thoạt đầu Mùa định về gặp ngay Chứ Đa, nhưng sau khi hỏi ý kiến Dính, bà thấy Dính nói đúng. Những lời Dính kể về Chứ Đa khiến bà đau đớn vô cùng, cứ như thể có ai đang cầm dao cắt ruột bà. Nỗi ám ảnh về những tội ác Chứ Đa gây ra không lúc nào rời khỏi tâm trí Mùa. Bà không thể tin thằng Chứ Đa lại đổ đốn như vậy, mặc dù Mùa biết rất rõ rằng, từ trước đến nay Dính không bao giờ nói sai điều gì với mình. Bà muốn được kiểm chứng chuyện Dính kể trong một sự hi vọng mỏng manh rằng, có khi những người bị Chứ Đa sát hại là những kẻ đáng nhận tội chết; hoặc là họ đã tranh chấp việc làm ăn, buôn bán rồi gây thù chuốc oán với nó cũng nên. Bà cũng muốn được tận mắt chứng kiến việc làm ác của Chứ Đa để có bằng chứng kết tội nó. Bà muốn biết chắc mọi chuyện trước khi gặp lại thằng Chứ Đa mặc dù trong lòng bà lúc nào cũng mong ngóng được gặp lại nó cho thỏa nỗi nhớ mong, chờ đợi bao ngày! Mùa đành lòng nén lại tình cảm của mình.

Mùa chỉ đường cho A Pẩu đưa mình về ngôi nhà cũ ở Sủng Pả. Sau bao ngày không có người ở ngôi nhà đã dột nát, xiêu vẹo và đầy mùi ẩm mốc. Mùa cùng A Pẩu sửa sang, quét dọn lại để ở tạm. A Pẩu đốt đống lửa giữa nhà để có hơi ấm. Nó kê cho mẹ Mùa một chiếc phản gỗ, còn nó thì ngủ ở trên sàn gác. Mùa dặn A Pẩu:

- Con mới về đây chưa quen thung thổ, muốn đi đâu phải hỏi mẹ nhá. Đừng cho ai biết mẹ con mình về đây, nghe chưa?

- Con biết rồi. Thế bao giờ mẹ con mình đi gặp Chứ Đa?

- Để từ từ xem thế nào đã!

❖ ❖ ❖

Từ cái lần theo mẹ đi nương lấy rau, lấy củi được gặp A Pẩu, Seo Mẩy thấy trong lòng mình có nhiều điều mới lạ. Hình ảnh chàng trai Mông có gương mặt hiền khô làm cho cô cảm thấy rạo rực. Hôm ấy tuy hai đứa chẳng nói với nhau câu nào nhưng ánh mắt của A Pẩu lúc nhìn Seo Mẩy cứ ám ảnh cô từ bấy đến nay, làm trái tim cô thổn thức. Seo Mẩy nghĩ, anh ấy cất công mãi tận Mã Lỳ về Sủng Pả để thăm bạn cho đỡ nhớ thì nhất định tình bạn giữa A Pẩu và Chứ Đa thân thiết lắm. Một người trọng tình nghĩa bạn bè như A Pẩu chắc hẳn phải là người tốt. Tuy chưa đến Mã Lỳ nhưng Seo Mẩy đoán đó là vùng đất lạ, ở một nơi nào đó rất xa Sủng Pả, bởi đây là lần đầu tiên cô nghe nói đến cái tên này. Nơi ấy chắc phải rất xa, rất khó đi thì bác Mùa mới đi lâu như vậy. Đi lâu đến nỗi mọi người ở bản Sủng Pả đã tưởng bác ấy chết rồi! Nghe bác Mùa nói A Pẩu đã mất hết cha mẹ, Seo Mẩy thấy động lòng. Bỗng nhiên cô muốn làm một điều gì đó để chia sẻ cái khổ mất cha, mất mẹ với A Pẩu nhưng chưa biết phải làm như thế nào.

Đôi mắt tròn, trong veo, lúc nào cũng mở to ngơ ngác như nai tơ của Seo Mẩy đã hút mất hồn A Pẩu. Từ hôm gặp mẹ con Seo Mẩy ở nương ngô, bắt gặp đôi mắt ấy, A Pẩu cứ thấy lòng mình lâng lâng. Đôi mắt đẹp của Seo Mẩy lúc nào cũng ám ảnh A Pẩu, theo vào cả những giấc mơ của nó. A Pẩu nghĩ, nếu không có cái chuyện làm ác của Chứ Đa khiến mẹ Mùa đau khổ và nó phải bận lòng thì có lẽ nó đã hỏi mẹ đường đến nhà Seo Mẩy rồi. Ngày nào A Pẩu cũng muốn được gặp Seo Mẩy để ngắm đôi mắt đẹp đã làm xao động tâm hồn mình, nhưng nó đành phải gác lại cái mong muốn nhỏ nhoi ấy để giúp đỡ mẹ Mùa những việc cần thiết hơn.