CHƯƠNG 32 NỖI KHÓ KHĂN CHỒNG CHẤT

Hôm ấy chị Hiền sang tôi hỏi mua một ít củi. Giao củi xong tôi cười:

-Thôi, từ nay cho ba vạn tôi cũng không dám đi củi rừng nữa.

Chị Hiền cũng cười:

-Mạng chị Ngọc cũng lớn lắm đó! Chị đi củi rừng hai chuyến mà chuyến nào cũng có xảy ra chuyện chết chóc! Khủng khiếp quá. Rõ ràng có bậc trên nào đó che chở cho chị chứ gì nữa! Xin mừng cho chị.

-Cám ơn chị Hiền. Nếu tôi cũng lâm vào cảnh rủi ro như mấy người bạn đó thì mẹ chồng tôi, các con tôi sẽ ra thế nào? Càng nghĩ tôi càng thấy hãi hùng!

-Bao giờ mình thoát khỏi cảnh khổ này hè? Công việc của tập đoàn càng ngày càng rối quá. Chị nghe ai kể chuyện đào hồ thủy lợi chưa? Ớn lắm chị Ngọc ơi. Thằng cha Lê Búa ấy làm ăn gian dối quá. Lãnh việc bốc dời mồ mả cho người ta mà bỏ sót xương cốt lại quá nhiều... Thôi, tôi về để chị nghỉ sáng mai đi cày tiếp...

Chị Hiền đã nói đúng. Lúc này công việc đồng áng ngày càng chật vật hơn vì nhân số lao động càng giảm nhiều. Một số người đã bỏ đi vùng kinh tế mới, một số khác lại kiếm đường buôn bán bay nhảy. Ngoài ra, tập đoàn còn phải chia từng toán ba người một để lần lượt tăng cường cho đội công tác thủy lợi. Thế là bao nhiêu công việc cứ đè nặng lên vai những người còn lại. Chưa hết, nghe đâu hợp tác xã cũng bắt đầu thực hiện kế hoạch dùng người thay trâu kéo cày nữa vì số trâu cày của hợp tác xã đã chết quá nhiều.

Trước đây, chính quyền cách mạng xã quá hăng say hưởng ứng việc đẩy mạnh đất nước tiến lên xã hội chủ nghĩa, đã vận động thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp Thiện Trường rất sớm. Bao nhiêu trâu cày và các phương tiện sử dụng trong nông nghiệp của tư nhân đều lần lượt được hóa giá thành tiền để hoàn lại cho chủ rồi tập trung về cho hợp tác xã sử dụng. Nhưng dưới tay những thành viên lãnh đạo quá giàu tinh thần phục vụ mà lại thiếu kinh nghiệm thực tế nên những con trâu cày vô tội lại trở thành những con vật hi sinh. Khi đã trở thành của chung còn mấy ai thật tình săn sóc chúng nữa? Người ta cứ sử dụng chúng một cách vô tội vạ, miễn sao chạy việc là được. Cỏ rơm thiếu, việc lại quá nhiều, có khi kéo cày cả ngày, tối còn đạp lúa đến nửa đêm. Vì vậy, con trâu nào càng giỏi lại càng chóng gục. Những đợt thi đua làm ăn vượt chỉ tiêu giữa các tập đoàn được phát động gần như thường xuyên đã bòn rút cùng kiệt sức lực của chúng. Khi có một con trâu ngã xuống, ít thấy ai thương tiếc mà ngược lại một số đông còn mừng nữa. Trâu chết tất nhiên hợp tác xã phải làm thịt và thế nào các thành viên hợp tác xã cũng sẽ được chia một ít. Cái chất thịt lúc bấy giờ quí như thuốc tiên ai dám chê?

Các lãnh đạo địa phương lại quá chủ quan, tin tưởng nay mai ngành nông nghiệp nước nhà sẽ tiến đến cơ giới hóa nên ít để tâm đến việc bảo vệ nguồn sức kéo hiện có. Điều họ cần là phải đạt thành tích cao trong công tác để lấy điểm. Tới khi thấy nhiều con trâu đã lần lượt đổ xuống họ mới giật mình lo lắng. Chuyện cơ giới hóa nông nghiệp đâu phải một sớm một chiều mà thực hiện được? Đành phải tận dụng sức dân để bổ khuyết vậy.

Thế rồi họ chỉ thị cho các tập đoàn lựa những người mạnh khỏe để tạm kéo cày bừa thế trâu. Ủy ban nhân dân xã một mực động viên, khuyến khích, kêu gọi mọi người gắng sức để khắc phục khó khăn. Tất nhiên ủy ban cũng hứa nay mai sẽ có máy cày thay thế trâu bò. Nhưng giờ đây ai cũng đã biết đặt câu hỏi nay mai là lúc nào? Căn cứ vào đâu để tin được những hứa hẹn này?

Số lương thực mà hợp tác xã cấp chỉ đủ cho gia đình tôi sống cầm hơi. Trong khi đó công việc hằng ngày chỉ thấy tăng mà không thấy giảm. Đuối sức lắm rồi, tôi cảm thấy bi quan hết sức! Vì cố giữ ngôi nhà hương hỏa cho chồng, tôi phải gắng làm việc với hợp tác xã nông nghiệp Thiện Trường nhưng lòng tôi luôn loay hoay hướng ngoại.

Làm sao để thoát khỏi cái hợp tác xã tiên tiến này? Không đi kinh tế mới thì chỉ còn nước đi buôn! Nhưng đi buôn tôi cũng đã bị trầy vi tróc vảy mấy lần rồi. Mỗi khi nhớ lại chuyện đi buôn tôi vẫn còn ngán! Vả lại, muốn đi buôn cũng không được, lấy nguồn vốn ở đâu? Trước đây tôi đã làm mất tiêu một số vốn do ông bà ngoại cho, giờ nghĩ lại còn hổ thẹn. Đâu dám mở miệng than vãn với ông bà nữa? Tôi chỉ còn biết trông mong ở anh Hảo. Nếu anh ấy bảo lãnh được ông bà ngoại sang Pháp, tôi sẽ có chút lộc làm căn bản để xoay xở. Đó là chút hi vọng duy nhất còn lại trong tôi!

Nghĩ đến công tác đào hồ thủy lợi tôi càng run sợ. Việc đào đất đào đá, vận chuyển đất đá từ chỗ này sang chỗ khác, sức tôi mỗi ngày mỗi tàn dễ gì làm nổi? Tôi càng nản khi nghe thiên hạ xôn xao bàn tán về vụ làm ăn gian dối của gia đình Lê Búa nữa. Không biết họ bốc dời mồ mả ra sao mà nghe xương cốt còn sót quá nhiều. Giờ đây nghe đào xuống chỗ nào cũng có thể gặp xương! Nghe được điều này, những gia đình có mồ mả người thân để lại cho chính quyền di dời ai cũng hối hận, đau lòng. Chuyện những hồn ma hiện về than khóc hoặc hăm dọa người thân thế này thế nọ, chuyện cô Ánh bị chết chỉ vì gia đình cô không lo cải táng người thân v.v... lại có dịp lan truyền.

Số người tập đoàn 9 tăng cường cho đội công tác thủy lợi trong đợt 1 và đợt 2, mỗi đợt nửa tháng, đều là tình nguyện. Đến đợt 3 không thấy ai tình nguyện nữa nên tập đoàn phải cho bốc thăm. Nghe tin này tôi bủn rủn cả chân tay. Như thế chẳng sớm thì muộn tôi cũng phải dính! Ra ngoài tôi mới biết đám phụ nữ hầu hết cũng lo sợ như tôi.

Trong một buổi họp tập đoàn, khi vấn đề bốc thăm để lấy phiên đi đào hồ thủy lợi được đưa ra, chị Vàng đã phát biểu:

- Thưa bà con, việc đào đất, chuyển đất là công tác nặng nhọc, phần đông chị em phụ nữ chúng tôi không kham nổi. Lại nghe nói xương cốt người ta đào còn sót quá nhiều, chúng tôi yếu bóng vía mà gặp phải xương cốt lại càng mất tinh thần. Nếu giao cho phụ nữ công tác ấy tôi nghĩ hiệu năng công việc sẽ kém đi nhiều. Vậy, tôi xin đề nghị các bậc nam nhi đại trượng phu mạnh mẽ gan dạ gắng gánh vác luôn cho công việc đó, chị em phụ nữ sẽ gắng làm công việc khác bù lại!

Đám đàn bà đều vỗ tay. Ông Nhiêu thấy thế lên tiếng:

- Bà Vàng nói như thế không đúng. Tại sao các công trình thủy lợi trước đây đàn bà đều tham gia được hết? Thời này mà còn tin chuyện ma quỉ! Hiện giờ đang lúc làm đất mà trâu lại thiếu, người phải kéo cày thay thế, số đàn ông không đủ, liệu các bà có kéo cày nổi không? Tập đoàn chúng ta còn có rất nhiều ruộng sâu. Khi bước xuống ruộng nước có thể ngập tới rốn. Tôi chưa nói đến sức khỏe, liệu các bà có chịu nổi với những con đỉa tinh quái cứ rúc vào chỗ hiểm để hút máu không? Kinh nghiệm qua cái chuyện đã xảy ra cho bà Ngọc các bà còn nhớ chứ? Các bà sợ đào thủy lợi hay sợ đi cày?

Nghe ông Nhiêu nhắc chuyện cũ tôi lại rùng mình! Bao nhiêu con trâu khỏe mạnh của hợp tác xã đã lần lượt đuối sức mà chết vì việc cày bừa! Đàn ông kéo cày còn có lý, đàn bà sức đâu để kéo? Lại thêm cái giống đỉa tinh ma kia chực làm hại nữa! Giờ biết tính sao đây? Tôi đang phân vân bỗng nghe chị Lâm phát biểu:

- Ông an ninh nói vậy chứ thời nào mà chẳng có ma quỉ? Đào đất hay kéo cày đều nằm ngoài khả năng của đàn bà, đều có thể đuối sức mà chết! Nhưng kéo cày về nhà còn hi vọng ngủ được chứ đào đất gặp xương cốt thì làm sao khỏi bị chuyện ma quái ám ảnh gây thêm bệnh tâm thần? Lợi bất cập hại! Xin cân nhắc thật kỹ vấn đề này.

Ông Nhiêu nghe nói nổi giận xẵng giọng mắng:

- Có gì mà chị nói đến chết chóc? Làm việc là để mình ăn, không làm lấy gì ăn? Bà không được buông ra những lời vô trách nhiệm để làm mất tinh thần người khác! Nếu ai còn ăn nói bừa bãi như vậy tôi sẽ đề nghị đưa lên xã để kiểm thảo!

Thái độ hống hách của ông Nhiêu đã làm nhiều người bất bình. Trong khi cánh đàn bà trình bày về những khó khăn của mình trong việc đào thủy lợi và kéo cày thì cánh đàn ông cũng bàn tán sôi nổi. Nhiều người đã tỏ ra hiểu biết và thông cảm về những khó khăn của cánh đàn bà đối với những công việc đó.

Hú vía! Cuối cùng, nhờ tinh thần trượng phu vẫn tồn tại trong huyết quản, cánh đàn ông, tuy không nhiều nhưng họ vẫn thông cảm, chấp nhận gánh vác cả hai việc tăng cường cho đội thủy lợi lẫn việc kéo cày!