CHƯƠNG 38 KHI NHỮNG TRÁI CHANH KHÔNG CÒN NƯỚC
Dù đã cố mượn công việc để quên bớt những sầu não, đầu óc tôi vẫn rất khó trở lại bình lặng. Vụ buôn trầm đầy oan nghiệt kia vẫn tiếp tục ám ảnh tôi mãi. Trong những giấc ngủ tôi luôn bị những cơn ác mộng hành hạ. Có một cơn ác mộng đã làm khổ tôi qua một thời gian khá dài, đến bây giờ vẫn chưa phai:
Sau khi bị bọn bất lương làm hại, tôi trở về nhà rồi mang thai. Đã tới nước này thì chuyện xấu hổ của tôi đâu còn giấu giếm ai được! Rồi đây tôi biết ăn nói sao với chồng tôi? Làng nước sẽ coi tôi ra thế nào? Đau khổ tủi nhục tột cùng, tưởng chừng chỉ còn nước tìm đất mà xuống! Không lâu sau tôi sinh ra một bé gái. Quá phẫn hận trước cái tai họa quá phũ phàng này, tôi đặt tên cho đứa bé là Hồ Thị Hận Thù. Tôi lấy họ Hồ cho đứa bé vì tôi chẳng biết cha nó là ai mà chỉ biết bọn người hại tôi đều là cháu ngoan bác Hồ. Sự hiện hữu của đứa bé rõ ràng là chứng tích về nỗi ô nhục của tôi. Khốn nỗi đứa bé lại kháu khỉnh dễ thương lạ lùng! Nó chính là một phần máu huyết của mình tôi đâu có thể ghét bỏ nó? Mối mâu thuẫn đó đã làm đầu óc tôi càng rối loạn, bi thương. Ngày kia, giữa lúc tôi đang cho bé Hận Thù bú, anh Thành đột ngột xuất hiện. Trông thấy đứa bé, anh Thành giận dữ sấn vào cướp lấy nó. Tôi hoảng hốt năn nỉ: "Anh đừng làm gì nó, nó vô tội!". Nhưng chàng đã xách ngược chân con bé lên rồi đập đầu nó vào một tảng đá trước sân. Con bé bị vỡ óc não văng tung tóe. Tôi kinh hãi, đau đớn quá kêu thét lên...
-Mẹ, mẹ, cái gì vậy mẹ?
Tiếng hỏi của mấy đứa nhỏ đã làm tôi tỉnh giấc. Người tôi ướt đẫm mồ hôi, tim đập thình thịch, toàn thân còn run... Một hồi lâu tôi mới định thần lại được:
- May quá, chỉ là một cơn ác mộng!
Cơn ác mộng này đã làm tôi hồ nghi mãi trong lòng. Chuyện gì sẽ xảy ra nữa đây? Vì giấc mộng liên can đến chuyện kiêng kị sâu đậm của mình, tôi không dám thố lộ với ai hết! Nhưng để trong lòng cũng không yên! Tôi phải lần mò tìm hiểu cách đoán điềm giải mộng - dĩ nhiên tôi chỉ dám hỏi bóng hỏi gió những người nào có thể hỏi. Hầu hết đều cho là "sanh dữ, tử hiền", đại khái mộng thấy sinh đẻ là điềm dữ, mộng thấy chết chóc là điềm lành. Tôi lại ngẩn ngơ suy nghĩ! Nếu quả đúng mộng ứng như vậy có thể tôi sẽ gặp điềm dữ trước rồi điềm lành sau. Tuy không hằn tin điều đó nhưng tôi vẫn nơm nớp chờ đợi...
Một buổi tối chị Hiền sang nhà tôi chơi. Chị cười hớn hở báo một tin sốt dẻo:
- Chị Ngọc ơi, nghe nói thằng cha Phan Cẩn và thằng cha Phước bị mất chức rồi! Tôi đã biết trước mà! Ỷ quyền ỷ thế ham ăn cho nhiều rồi cũng có ngày mắc cổ thôi! Mấy tên đó có chết cũng chẳng ai thương.
Tôi cũng hớn hở hỏi lại:
- Chị nghe sao nói cho tôi biết với!
- Nghe đâu mấy thằng cha đó vẫn hay thông đồng với lão Bản trưởng tổ heo, một bên làm thịt heo, một bên lập biên bản heo chết vì bị bệnh dịch, quen miệng ăn gian của hợp tác xã đã nhiều lần. Mới đây bị ai đó tố cáo không biết. Hình như có liên can tới cả ông bí thư xã nữa... Chuyện này nói ra nguy hiểm lắm. Tôi cũng mới nghe mập mờ như vậy thôi, khoan cho ai biết nghe!
- Nghe thì nghe vậy chứ nói với ai làm chi!
Thật tình tôi cũng chỉ nghe được bấy nhiêu. Công việc bề bộn khiến tôi và chị Hiền không có thì giờ gặp nhau để nói chuyện thêm. Hơn nữa chuyện cũng chẳng ăn nhập gì đến công việc của mình thì quan tâm làm gì.
Chiều kia, khi đi chợ về gần tới nhà, nhác thấy một đám đàn bà đang lao nhao trước nhà chị Hiền, tôi tự dưng phát hoảng. Biết đâu chuyện chẳng lành đã đến với mình? Thấy chị Vàng cũng có mặt trong đám người ấy, tôi vội hỏi:
- Lâu ngày quá mới gặp lại chị. Có việc gì mà mấy chị tụ tập ở đây đông vậy?
Chị Vàng thấy tôi cũng chẳng lộ chút vẻ mừng, chị nói:
- Tôi vừa ghé nhà cô, nghe lũ trẻ nói cô đi vắng. Giờ hãy về thay đồ mà đi với chị em một chút cho luôn!
- Chuyện gì vậy chị?
- Chú Sự mất rồi cô chưa biết à?
Tôi kinh hãi, sửng sờ:
- Anh Sự tập đoàn trưởng tập đoàn mình hả chị?
- Chứ còn ai nữa! Nhưng chú ấy đã đổi qua tổ nuôi vịt hai ba tháng nay rồi.
- Trời ơi, anh ấy khỏe mạnh như vâm vậy mà chết à? Vì sao thế?
Chị Vàng thúc hối:
- Về thay đồ nhanh đi, chốc nữa rồi biết.
Khi nhập vào đám người cùng tập đoàn trước đây, tôi cảm thấy giữa tôi với họ lúc này hình như có sự gì ngăn cách. Ngoài chị Hiền và chị Lâm lâu nay vẫn qua lại bình thường, chỉ có chị Vàng nói chuyện với tôi có vẻ mặn nồng. Những người khác gặp tôi đều chỉ chào hỏi ậm ừ lấy lệ. Người ta đã có thành kiến gì với tôi rồi chăng? Thái độ của họ khiến tôi cảm thấy nhột nhạt trong lòng...
Chúng tôi đến nhà anh Sự vừa kịp nhìn mặt anh ấy lần cuối trước khi liệm. Người đến thăm khá đông. Chị Sự có vẻ ấm ức nhưng không lăn khóc bù lu bù loa như bao nhiêu người vợ mất chồng khác. Con cái anh Sự cũng chẳng có đứa nào khóc, trông nét mặt chúng chỉ có vẻ lầm lì, sợ sệt. Vợ chồng anh Nghiệp, em ruột của anh Sự cũng không thấy thấp thoáng. Xác anh Sự vừa được đưa từ bệnh viện về trước đây mấy giờ nhưng nghe nói phải đưa ra huyệt mộ ngay sáng hôm sau. Bà con, bạn bè và hàng xóm của anh đều phải hấp tấp chạy ngược chạy xuôi để lo mọi chuyện cho kịp. Đám tang tổ chức quá đơn giản và gấp gáp như một vụ phi tang. Tuyệt nhiên không có kèn trống, không có kinh kệ gì cả. Cái không khí nặng nề ấy đã khiến tôi liên tưởng đến những vụ chết trùng. Tôi hỏi quanh sao lại có trường hợp bất thường như vậy nhưng chẳng được ai trả lời thỏa đáng. Hình như hầu hết những người đi thăm đám đều không muốn bàn luận đến cái chết của anh Sự. Tôi chỉ nghe loáng thoáng những câu to nhỏ như "Ai ăn đâu mà mình gánh họa!" hoặc "Trâu bò húc nhau ruồi muỗi chết"... Những câu nói mù mờ ấy làm tôi càng khó hiểu. Có lẽ chị Vàng, chị Lâm hay chị Hiền cũng chẳng biết gì hơn. Sự bất an từ trong lòng cứ lan tỏa làm tôi càng thêm hoang mang. Khi thắp hương rồi lạy người quá cố xong tôi liền lấy lý do lo cơm nước cho lũ con để xin về trước.
Đợi mấy ngày sau mọi chuyện đã xong xuôi tôi mới đến thăm chị Sự để hỏi thăm và an ủi chị. Lúc ấy chị Sự mới kể lại cho tôi nghe câu chuyện.
Anh Sự mới rời tập đoàn sang làm việc ở tổ nuôi vịt chưa đầy ba tháng. Tổ nuôi vịt của hợp tác xã gồm có bốn người, do người em ruột của anh Sự tên là anh Nghiệp làm tổ trưởng. Tổ này lo việc chăn nuôi cả hàng ngàn con vịt. Anh Nghiệp vốn tính thật thà, lại siêng năng, cần cù nên được nhiều người thương mến. Nhưng anh lại có một nhược điểm là tánh tình rất cả nể.
Về phần anh Sự, tuy làm tập đoàn trưởng nhưng ngoài việc điều khiển, đốc thúc xã viên làm việc, anh không còn một quyền hành gì khác. Ông Nhiêu an ninh thôn vốn không ưa anh nên hay theo dõi công việc của anh một cách quá đáng. Anh Sự đã nhiều lần lớn tiếng cãi cọ với ông Nhiêu. Cấp trên luôn khiển trách anh vì anh không làm đúng theo ý muốn của họ. Ngược lại, xã viên nhiều người cũng trách anh không đòi hỏi quyền lợi cho xứng đáng với công việc họ làm. Anh rất buồn bực trước cái thế trên đe dưới búa đó nên nẩy sinh ý định thoát ra khỏi tập đoàn. Vì thế, khi nghe tổ nuôi vịt có một người xin nghỉ, anh Sự liền xin thế chân. Ông Nhiêu cũng muốn nhổ cái gai trước mắt nên đã đề nghị với hợp tác xã chấp nhận dễ dàng.
Khi sang tổ nuôi vịt rồi anh Sự mới biết tổ này cũng đang gặp nhiều điều khó xử.
Số là tổ nuôi vịt bình thường lúc nào cũng có một số lúa dự trữ do hợp tác xã cấp. Số lúa này hạt không được tốt, sàng lọc không được kỹ, khi xay ra tấm cám nhiều hơn gạo, thường dùng để chăn nuôi. Vào thời điểm sau vụ gặt hoặc lúc ruộng chưa cấy, tổ nuôi vịt vẫn lùa vịt ra đồng để cho chúng ăn lúa rơi lúa sót hoặc tôm cá cua ốc giữa ruộng hay ở các hói lạch. Khi cánh đồng đã cấy, vịt thả ra không được, tổ nuôi vịt mới dùng đến số lúa dự trữ đó. Trong khi hợp tác xã có tổ nuôi vịt thì nhiều cán bộ trong xã cũng có nuôi vịt riêng trong nhà. Cán bộ cũng có nhiều hạng, có hạng cứ thấy của công có thể lợi dụng được thì không kiềm chế nổi lòng tham. Mỗi khi cần một hai bơ lúa, năm bảy cái trứng, các cha cứ đến tổ nuôi vịt. "Lẻ tẻ vài ba chút kể làm gì!". Những cán bộ đi công tác đêm cũng hay ghé qua tổ nuôi vịt. Không nhiều, nay một bữa cháo, mai một hai dĩa mồi lai rai vài ly cho ấm lòng thôi! Họ vẫn thường trấn an anh Nghiệp: "Khỏi lo! Vịt nó cũng có khi bị trúng gió, cũng có khi bị rắn cắn chó vật chứ. Vài ba con nhằm nhò gì! Có gì chúng tôi làm chứng cho!". Cái tính cả nể đã dần đưa anh Nghiệp vào thế kẹt.
Thậm chí nhiều lần anh Nghiệp phải bấm bụng xuất kín hàng chục con vịt cho cấp trên với sự tiếp tay của viên chủ nhiệm hợp tác xã Phan Cẩn. Chính Phan Cẩn hoặc ông Phước phó chủ nhiệm đã chứng nhận các biên bản báo cáo số vịt trên bị chết do bệnh dịch gây ra. Giữ được biên bản chứng nhận của cấp trên, anh Nghiệp cũng vững bụng.
Nhưng dần dần sự thật cũng lộ ngoài. Trâu cột ghét trâu ăn, cán bộ cũng phe này cánh nọ, cứ chờ sơ hở của nhau là triệt để tìm cách hạ uy tín nhau.
Thế rồi việc gì sẽ đến phải đến. Tổ heo đã bị tố cáo gian lận trong việc làm thịt heo bệnh. Nhiều viên chức của chính quyền xã đã bị liên hệ trong việc này. Ông Cẩn và ông Phước bị liên hệ tới việc ký xác nhận heo chết vì bệnh dịch. Ông Bản trưởng tổ heo thì khai chỉ làm thịt heo theo lệnh của cấp trên và mỗi lần như thế, ông chỉ được ông chủ nhiệm hợp tác xã cho một ít thịt. Bây giờ thì cả ông Cẩn, ông Phước lẫn ông Bản đều mất chức và có thể bị tịch biên tài sản để đền bù những thất thoát.
Nhân vụ này, chính quyền xã mở rộng việc điều tra sang tổ vịt luôn. Việc theo dõi tiến hành kín đáo quá nên anh Nghiệp chẳng hay biết gì.
Khốn nỗi anh Nghiệp lại chẳng bao giờ hé môi về những khó khăn của mình với anh Sự. Khi anh Sự đổi qua tổ nuôi vịt thì tệ trạng ở tổ này đã lún khá sâu. Lúc ấy ban thanh tra của xã đang điều tra về những thất thoát, hao hụt tài vật, của cải trong tổ vịt. Anh Sự với lòng dạ ngay thẳng, với sự tin tưởng người em mình, đã khảng khái bào chữa cho anh Nghiệp. Nhưng sự bào chữa của anh Sự đã gây nên tác dụng ngược. Đây là vấn đề trâu bò húc nhau mà anh Sự đâu có biết. Cuối cùng anh Sự đã bị gán cho cái tội thấy em mình ở tổ nuôi vịt làm ăn được nên bỏ tập đoàn sản xuất nông nghiệp để xin chuyển sang đó. Lúc này những biên bản báo cáo hàng trăm con vịt bị chết vì bệnh dịch do chủ nhiệm hay phó chủ nhiệm hợp tác xã chứng nhận đâu còn hiệu lực nữa! Cũng chẳng còn ai dám làm chứng cho chuyện vịt bị rắn cắn chó vật hay trứng vịt bị chuột tha! Anh Nghiệp bị đánh đập tả tơi một trận để rồi phải nhận tội lấy của công làm của tư, dùng của công để mua chuộc, hủ hóa cán bộ v.v... Đã đau xót cho em mình, lại quá uất ức khi bị vu oan anh xin qua tổ vịt chỉ vì gian ý, anh Sự bèn uống thuốc rầy tự tử. Anh đã được đưa đến bệnh viện nhưng không còn cứu kịp.
Chị Sự ghé miệng tận tai tôi nói nhỏ:
- Quyền thế mạnh vẫn hơn. Nghe vụ này liên hệ tới cả ông bí thư xã nhưng ông ta lại không muốn dính líu tí nào vào vết dơ đó. Vì thế nên thằng cha Cẩn đã bị trù dập xuống tận bùn đen. Đáng kiếp thằng nịnh, con rệp cuối cùng vẫn hoàn con rệp!
Cái tai họa của gia đình anh Sự làm tôi càng đau lòng và càng sợ hãi cái hợp tác xã Thiện Trường. Sực nhớ đến cơn ác mộng gần đây của mình, tôi chợt giật mình. Cái điềm mộng "sanh dữ tử hiền" có thật ứng nghiệm không? Nếu cái chết của anh Sự đã ứng vào phần dữ giấc mộng của tôi, biết đâu nay mai tôi có thể nhận được tin lành?