- 3 -

Em… hãy nâng tay như thế này…

Yang nói lõm bõm tiếng Việt pha lẫn tiếng Anh nghe rất tức cười khiến Phố Hoài đang phiên dịch cũng che miệng cười.

Sửa cánh tay cậu bé để cầm cây Vĩ cho đúng, chợt tiếng đàn gắt lên, méo đi, làm cho cho cô gái giật mình.

Ánh mắt Yang chợt lóe sáng màu tím biếc khó hiểu, cô gái vội nhìn theo, đường sá vắng hoe, trừ một chiếc xe ô tô hạng sang vừa lăn khuất. Anh ta nhìn gì nhỉ? Cô gái tự hỏi.

- Để tôi đàn cho em xem.

Yang Cheng đột ngột nói vậy và cầm cây violon lên, tiếng đàn bất ngờ rít lên vẻ chói tai, cuồng nộ như ngàn vó ngựa lẫn trong những âm thanh chát chúa khó chịu làm cho chú bé tập lẫn cô phiên dịch ngẩn người nghe.

Phố Hoài liếc nhìn gương mặt đẹp như tạc tượng của Yang Cheng, trái tim đập rộn ràng, thoáng trong cô một ao ước xa vời… liệu… liệu… nhưng rồi cố lắc đầu từ chối viễn cảnh xa xôi mộng mơ ấy.

Nhưng hình như Yang biết điều đó, đôi môi anh ta nhếch nở nụ cười huyền bí.

Ngồi trong một quán cà phê nhỏ, ấm cúng, phong trang trí mang kiểu giả cổ của Nam bộ xưa. Những người phục vụ cũng mặc áo bà ba quấn khăn rằn, có điều hơi tức cười là những gương mặt trang điểm đậm đà cả nam lẫn nữ làm cho khung cảnh bị phá vỡ, nhưng thôi, thời buổi này, cái gì chẳng giả được.

- Phố Hoài…

Phố Hoài che miệng cười khi thấy Yang vất vả đánh vần tên cô, anh là người thông minh, mới ở đây vài tuần mà vốn tiếng Việt cũng kha khá rồi.

- Tôi muốn nhờ em đưa tôi đi thăm cù lao Mơn.

- Cù lao Mơn?

Phố Hoài tròn mắt ngơ ngác bởi cô chưa từng nghe địa danh này bao giờ.

- Nơi này có một căn nhà cổ của dòng họ Hoàng.

Làm sao Yang biết cù lao Mơn có căn nhà cổ của dòng họ Hoàng, anh đọc báo?

Nghe cô hỏi, Yang bật cười gật gật đầu rồi giải thích.

- Anh có một vài mối quan hệ người quen liên quan đến nơi này, nhờ em giúp.

Phố Hoài gật đầu.

Cuối tuần cả hai thuê ô tô Mai Linh lên đường. Trên đường đi, gương mặt Yang sẫm lại suy tư, nhiều lần Phố Hoài muốn gợi chuyện nhưng rồi lại ngại, nên thôi. Xe dừng trước bến sông, tài xế taxi bước xuống trước, khi hai người ra khỏi xe, anh ta chỉ nói với Phố Hoài.

- Nè em, cù lao Mơn ở đó đó…

Mặt nước sông đục ngầu phù sa, ghe thuyền tấp nập, đó đó của anh ta Phố Hoài không thấy gì hết nhưng cô vẫn gật gật đầu.

- Anh đi uống cà phê nghe, chừng nào về alo cho anh.

Đến bến sông, hàng loạt tiếng chào í ới dậy vang, nhất là đám cò nhao nhao bâu lại.

- Em là hướng dẫn viên mới hả, sao tụi tui chưa thấy em bao giờ? Khách nào vậy, Nhật hay Hàn Quốc…

Chưa bao giờ phải ứng phó với một đám người vây quanh như vậy, Phố Hoài lo sợ, lúng búng nói không nên lời. Không nói không rằng, Yang đưa tay nắm lấy tay Hoài xăm xăm kéo về phía cuối bãi. Té ra anh ta đã để ý đến một chiếc xuồng máy đang quành dây, nằm đây.

Gã đàn ông tuổi chừng 30, đang nằm ngửa chênh vênh trên một khúc cây bắc ngang xuồng, ngáy khò khò.

- Bảy Xị, có khách nè…

Mấy tiếng hét vang làm Bảy thức giấc, gã uể oải ngồi dậy, nhấc nón liếc nhìn hai người. Hất hàm nói vẻ cho có.

- Hai trăm.

- Hai trăm đô?

Phố Hoài há hốc mồm, không nói nổi câu sao mắc vậy. Nhưng Yang nghe biết, anh ta gật đầu, rẽ đám đông nhảy xuống ca nô, làm Hoài phải leo lên trong tiếng lao xao, trúng mánh, thằng Bảy trúng mánh lớn rồi. Đến chính Bảy tài công cũng ngẩn người, bởi gã không muốn đi, nói đại, ai dè.

Phố Hoài đi theo, miệng lầm bầm tiếc rẻ, giá thuê đắt quá, thói quen của dân Việt đó là gặp khách du lịch phương xa đến, chặt chém vô tội vạ, huống chi là khách nước ngoài. Dường như biết sự bất mãn của cô gái, Bảy Xị trong khi chống sào đẩy xuồng ra ngoài sông, nói tỉnh bơ.

- Em là hướng dẫn viên du lịch hả? Tụi nó giàu, mình kiếm của nó chút đỉnh có sao mà em tiếc? Lát nữa về, anh gửi em chút tiền gọi là cơm cháo anh em mình chia nhau, mai mốt có khách, em cứ dẫn xuống chỗ anh.

Gương mặt Phố Hoài đỏ bừng vì quê độ bởi Yang Cheng cũng biết chút ít tiếng Việt. Cô liếc nhìn anh ta, Yang tỉnh bơ, phồng cánh mũi hít hà bầu không khí sông nước, dường như anh ta không nghe, không biết gì hết.

Hoài vừa ngồi yên trên ghế thì chiếc xuồng nổ máy ầm ầm, gầm lên, rẽ sóng lướt ào ào trên mặt sông như bay làm cô gái tái xanh mặt. Cô không biết bơi nên xưa nay vốn kỵ sông nước. Dường như biết điều đó, Yang ngồi xích lại gần cô, nắm lấy bàn tay run run lạnh toát của Hoài, trấn an. Phố Hoài thẹn thùng, bỗng nhiên cơn sợ bay biến. Qua cơn sợ hãi, cô gái bắt đầu cười khanh khách đưa tay xuống vốc nghịch nước, cử chỉ đáng yêu trẻ trung của cô gái bỗng làm cho Yang Cheng thấy bồi hồi.

Ca nô cập bến, Bảy Xị nhảy lên cột dây, nối cầu cho khách lên bờ. Chỉ tay nói với Phố Hoài:

- Vô con đường đất đó, em quẹo phải rồi quẹo trái, đi thẳng chừng 500 thước là đến nhà đó.

Phố Hoài gật đầu.

Yang Cheng và Phố Hoài bước trên con đường đất nhỏ đi vào sâu trong cù lao Mơn. Hai bên đường những hàng cây xanh mướt, những mái nhà thấp thoáng trong vườn cây. Đang vào mùa, cam chín đỏ nhìn thật đẹp mắt. Thảng dọc đường là những liếp bánh tráng trắng thơm, phơi trải dài dưới nắng. Bầu không khí yên tĩnh, đâu đó tiếng chó sủa giỡn đuổi nhau, xa xa những con gà đang lích chích kiếm ăn, trời cao vài cánh chim chao lượn, khung cảnh thanh bình lạ lùng. Với một người vốn sống quen trong phố xá nhà cao ngất ngưởng, xe hơi tấp nập, cuộc sống bươn chải vội vàng của phương Tây, rõ ràng khung cảnh này gây ấn tượng mạnh nơi Yang.

Họ Hoàng hay Huỳnh là một tên họ ở khá phổ biến ở Việt Nam, Trung Quốc, Đài Loan, Hàn Quốc… Ở miền Nam, do kị húy chúa Nguyễn Hoàng nên họ Hoàng được đọc chệch thành Huỳnh từ hàng trăm năm nay. Năm đó dòng họ Huỳnh tuốt ngoài Hà Tĩnh đã theo bước chân Đức ông Nguyễn Hữu Cảnh đến nơi này khẩn hoang, có đến mấy trăm mẫu đất chiếm gần hết cù lao Mơn và nơi đây cũng hình thành nên mấy làng nhỏ mà người dân vốn đa phần là tá điền nhiều đời của điền chủ họ Huỳnh.

Yang vung tay khoát một vòng rộng khắp cù lao để minh họa. Phải hỏi thăm đường, men theo con đường nhỏ ngoằn ngoèo, cuối cùng Phố Hoài và Yang cũng tìm đến được căn nhà cổ họ Huỳnh.

- Ngôi nhà cổ họ Huỳnh nhìn từ ngoài được thiết kế cân xứng âm dương với cổng tam quan, sân gạch Tàu, hai mái lợp ngói Phước Lộc Thọ, có đèn bốn góc Long Ly Quy Phụng. Ngôi nhà nhìn rất bề thế, Phố Hoài thầm nhận xét.

Cô gái há hốc mồm khi nghe Yang Cheng nói về nơi này bằng một giọng truyền cảm trầm bổng cứ như một hướng dẫn viên du lịch, hay cứ như anh ta từng sống nơi quen thuộc này vậy.

Hồi đó, khi Tết gần về là gia nhân nhà họ Huỳnh thường sửa sang bàn thờ rất kĩ, trưng dọn bánh trái cho ông bà tổ tiên về thăm con cháu mấy ngày Tết. Nhà cửa được làm mới sơn phết lại, lộng lẫy với những cây đèn lồng treo sáng rực quanh nhà. Nồi bánh tét sôi lửa mấy đêm liền, tiếng heo bị chọc tiết la eng éc. Người ra vô rộn ràng, gương mặt ai cũng tươi vui, tất bật. Vào năm mới bất kỳ tá điền nào đến nhà mừng tuổi ông bà chủ đều được lì xì một phong bao đỏ giá trị tương đương một giạ lúa. Tết là dịp mọi người trong cù lao Mơn hay đi thăm thú với nhau, người nghèo đi bằng ghe thường, riêng ghe ông bà chủ Huỳnh có chạm trổ hình long phụng, có mui, có bạn chèo ghe, thậm chí trong mui ghe từng có phòng the, có sập uống trà, hút á phiện. Nhiều trò chơi khi Tết về được tổ chức trên cù lao như trò “hốt me”, đánh xí ngầu, có năm được mùa còn rước nhóm đờn ca tài tử về hát cho mọi người xem không phân biệt chủ tớ.

Phố Hoài nhắm mắt lim dim tưởng tượng ra bầu không khí Tết ồn ào cách đây gần cả trăm năm trên cù lao Mơn qua lời kể của Yang. Ánh mắt cô gái long lanh nhìn Yang vẻ khâm phục không giấu giếm, cứ ngỡ anh ta chỉ là một nghệ sĩ violon thôi, đâu dè anh còn am hiểu cả lịch sử, phong tục một nơi mà anh chưa từng đặt chân đến bao giờ. Lạ thiệt.

- Mời vào…

Một người phụ tuổi trạc năm mươi, từ trong nhà lạch xạch chạy ra khi thấy khách.

- Dạ, tụi em trên Sài Gòn xuống, nay muốn vô thăm nhà một chút chị Hai.

- Tui thứ Mười.

Phố Hoài mau mắn bắt chuyện, chị Mười gật đầu.

- Vợ chồng tui được thuê trông coi căn nhà nầy mới đây thôi hà. Gọi là nhà cổ, nhưng cổ thế nào thì tôi không hay, nhưng khi tôi sanh ra thì ba má tôi cho biết nhà nầy có từ đời ông bà tôi lận. Hồi trước nhà còn có một bà cố sống ở đây cùng bà vú, nhưng nay mất hết trơn rồi.

- Gì vậy mình?

Có tiếng đàn ông hỏi vang lên sau vườn, chị Mười quay lại nói to, có khách thăm, rồi nói tiếp vẻ ngần ngừ.

- Cổ thì nhà cổ thiệt, lâu lâu cũng có mấy cán bộ văn hóa đến thăm chụp hình, viết vẽ gì đó, cũng có đoàn khách do chánh quyền giới thiệu đến, chớ tui hổng có mở cửa đón khách gì hết.

Phố Hoài năn nỉ.

- Dạ em biết, có điều ông Yang đây là khách nước ngoài, ổng rất hâm mộ căn nhà cổ gia đình mình nên muốn đến thăm một chút thôi…

- Tôi hiểu… nhưng lỡ chính quyền biết tôi tự động mở cửa cho khách vô là rầy rà lắm đó cô ơi.

- Em biết…

Hai người đàn bà nói qua nói lại dăm ba lần gì đó, chị Mười vẫn rất lưỡng lự, Yang Cheng có vẻ sốt ruột rồi bất ngờ vẫy tay ra hiệu Phố Hoài lùi ra xa và anh dúi vào tay cô tờ 100 USD, Phố Hoài đỏ mặt toan từ chối nhưng rồi nghĩ, thái độ từ chối của chị Mười rất quyết liệt, lý do nhà này không có dịch vụ tham quan, lỡ chánh quyền biết la chết. Không lẽ cả hai cất công từ thành phố xuống đây, nay lại về không? Cầm tiền, Phố Hoài bặm môi tiến đến, kéo chị Mười ra một góc. Mấy phút sau cô quay lại, vẫy tay ra hiệu Yang Cheng, gương mặt Hoài vẫn đỏ bừng vẻ tội nghiệp. Thà chị Mười cứ từ chối để cô tìm cách thuyết phục hơn là nhận 100 USD để cô phải ngượng ngùng với Yang Cheng.

Theo tiếng gọi ới ới của chị Mười, người chồng đang làm vườn chạy vô căn nhà bên cạnh lấy chìa khóa. Chị Mười nói:

- Nhà vợ chồng tôi đang ở hồi xưa là nhà của người đợ. Còn căn nhà lớn nè là nhà thờ của họ Hoàng. Hồi xưa xưa lâu lắm, còn bà cố, bà vú với gia đình người con trai thứ ở trên Sài Gòn đó, lâu lâu về. Sau này xuất cảnh hết, chỉ còn bà cố, bà vú và một cậu con trai lâu lâu mới về thăm.

Vừa nói chị vừa dẫn hai người đến trước nhà, nơi chồng chị đang lách cách mở khóa. Lắng nghe Phố Hoài dịch lại, ánh mắt Yang lóe lên vẻ dị thường khi nghe chị kể về những người họ Hoàng, thấy chị ngừng lại giữa chừng không nói nữa, Yang ghé tai Hoài nói cô nhắc chị nói tiếp. Ngạc nhiên nhìn Yang, Hoài nhìn chị Mười hỏi.

- Mấy người đó rồi sao nữa hả chị?

- Ờ, năm đó bà cố mất, bà vú cũng mới mất đây. Con cháu bên nước ngoài bay về chịu tang. Nghe đâu cũng bàn bạc xem tính thế nào với căn nhà nầy. Cũng có người kêu bán, nhưng đa phần nói giữ lại làm nhà thờ họ, với lại mấy người đó ai cũng khá giả hết, đâu cần. Thế rồi còn một cậu xưa nay vẫn đi giữa thành phố và nơi nầy khi bà cố, bà vú còn sống. Rồi thảng mấy năm nay cậu đi đâu mất tiêu không thấy về nữa, bên kia liên lạc về, mướn người trông coi nhà, nhưng hầy…

Chị Mười thở hắt ra một cái, không nói nữa, đẩy cửa nhà lớn, bước vô. Phố Hoài tinh ý hỏi tiếp:

- Là sao chị?

Chị Mười quay lại nhìn Phố Hoài vẻ lưỡng lự, rồi chép miệng, nói.

- Cô hỏi tôi mới nói. Là vầy. Nhà nầy có ma.

Phố Hoài co rúm người lại, bất giác đeo cứng lấy Yang, quên cả ngượng ngùng. Chị Mười thản nhiên nói tiếp.

- Cũng mấy người tới trông rồi. Lâu nhứt một tháng, còn lại tuần đến vài ngày là đi mất tiêu hà. Đêm đêm, người đi lại rần rần, nói chuyện lao xao trong đó đó – Vừa nói chị Mười vừa trỏ tay vào trong căn nhà – Rồi bàn ghế xê dịch, chén đũa lào xào… ôi đủ cả.

- Thôi… – Phố Hoài run lập cập – Chị đừng nói nữa.

Chị Mười nhe răng cười, kết thúc câu chuyện.

- Ờ là vậy đó, có điều từ ngày vợ chồng tôi về, hổng thấy gì. Có lẽ hạp mạng? Có điều mấy đứa nhỏ sợ, về bên ông bà nội ở hết rồi. Thiệt cũng vì tiền thôi cô ơi. Thôi cô cậu vô đi.

Nhìn chị Mười quày quả quay ra, Phố Hoài thấy tay chân như cóng lại vì sợ, nhưng thái độ thản nhiên tự tin của Yang đã làm cô bớt sợ.

Bầu không khí trong nhà u ám, ẩm mốc. Phố Hoài rón rén đứng ngang ngưỡng cửa lướt nhìn vào trong. Đồ dùng trong nhà như trường kỷ, tủ thờ… đều được sơn son thếp vàng, bàn ghế ngọc thạch, tách chén có từ thời Minh – Thanh, khánh thờ, hoành phi, câu đối được làm bằng gỗ quý, khắc chạm cẩn và cẩn xà cừ. Giữa nhà lớn là một bàn thờ gia tiên hoành tráng, trên bàn thờ có trưng bộ lư đồng lớn, sáng choang cùng những cặp lục bình quý mà lúc nãy chị Mười thì thào nghe đâu thuộc vật gia bảo của một hoàng tộc nào đó ngoài Huế. Tuy nhiên tất cả đều phủ lớp bụi mờ thời gian. Phố Hoài không hề hứng thú gì lắm với căn nhà cổ này, nếu không nói là sợ hãi bởi nó lạnh lẽo quá, chưa kể câu chuyện ma ám ảnh nên cô chỉ ngó quanh quất một chút rồi bỏ ra ngoài ngồi nói chuyện với chị Mười, để mặc cho Yang Cheng một mình trong đó. Cô gái đã không tinh ý để nhận ra rằng Yang Cheng đã rất xúc động từ khi bước vào căn nhà này dù anh ta cố tỏ ra giấu giếm điều đó dưới vẻ bình thản thường khi, nhưng hai quai hàm bạnh ra đã tố cáo điều đó.

Yang Cheng lang thang trong căn nhà vắng, trong lòng dạt dào những cảm xúc khó nói. Anh ta đứng chết lặng trước bức tường treo đầy những tấm ảnh của gia đình dòng họ Huỳnh từ nhiều đời. Yang Cheng nhắm mắt lại, bên tai anh ta bất chợt vang lên những tiếng cười khanh khách của hai đứa trẻ đang rượt nhau chạy lòng vòng trong nhà, lẫn tiếng hò hét. Rồi hình ảnh một thanh niên trẻ đang đi vào nhà, miệng hỏi lớn:

- Nội ơi, con về rồi nè, ủa bà Vú đó hả, nội con đâu.

Bà đang ngồi ngoài vườn hóng nắng, cũng là chờ con về đó.

- Trời, con nói về là về mà, sao nội và bà vú không tin vậy?

- Vú tin con chớ, có điều nội con sốt ruột nên ra ngoải trông con thôi.

Có tiếng chân rậm rịch. Những tiếng nói, hình ảnh lướt qua như một cuốn phim quay chậm, hình ảnh những người trong họ Huỳnh hiện lên, có người rõ nét, có người mờ ảo…

Cô sinh viên nói chuyện với chị Mười mãi cũng chán, chuyển chat chit trên máy điện thoại với bạn bè, thỉnh thoảng che miệng cười khúc khích. Phố Hoài giật mình nhìn lên thấy nắng đã cao cũng là lúc Yang Cheng đi ra, gương mặt anh ta lúc này đã kín như bưng không còn biểu lộ cảm xúc gì. Động thái duy nhất của Yang là khi cám ơn hai vợ chồng chị Mười, anh ta lại đặt vào tay họ thêm tờ 100 USD nữa khiến hai vợ chồng ngớ người ra, xuýt xoa. Thông qua Phố Hoài, Yang dặn họ, hãy chăm sóc căn nhà cho kỹ, nếu có thể anh ta sẽ quay trở lại nữa.

- Tại sao anh không cho họ biết là anh biết tiếng Việt?

Ngồi bên cạnh Yang trên chiếc ca nô đang lướt trên sông, Hoài thắc mắc hỏi, Yang mỉm cười không trả lời.

Anh ta luôn có một nụ cười nửa miệng như vậy mỗi khi không muốn trả lời điều gì. Phố Hoài thoáng thở dài.

*

Mùi nhang thơm khắp nơi.

Đoàn người gồm cả trai lẫn gái, gương mặt ai cũng có vẻ bi thương, tất cả dìu một bà cụ tuổi trên 80, mái tóc bạc, nước mắt ràn rụa, đang chầm chậm bước vào nghĩa trang liệt sĩ huyện. Theo sau đoàn còn mấy cựu chiến binh trong những bộ quân phục bộ đội, đeo huân huy chương đỏ ngực.

Đại tá Sáu Rảnh, tướng người cao lớn, tóc bạc phơ, nguyên phó chỉ huy binh đoàn Tây Nam đi bên Nguyên, trầm ngâm.

- Huyện nầy có phân nửa là xã anh hùng, trong đó có mấy chục anh hùng lực lượng vũ trang và có mấy trăm bà mẹ Việt Nam anh hùng - Ông thở dài Nhưng chúng ta cũng đã mất đi gần chục ngàn chàng trai cô gái.

Ông xòe bàn tay đầy vết chai sần.

- Có cảm giác mỗi tấc đất ở đây đều có thấm máu anh em chiến sĩ đằng mình.

Nguyên thoáng rùng mình, ngày ấy anh chưa sinh ra nhưng cũng hình dung được sự khốc liệt của chiến tranh đến mức nào.

Nhìn bà cụ già đang run rẩy được con cháu dìu đi giữa hàng bia liệt sĩ vô danh, ông thở dài buồn bã.

- Năm 1968, đợt hai của cuộc tấn công Mậu Thân, Huyện đội tụi chú được giao phối hợp với đặc công Miền tập kích căn cứ Đồng Dù. Đây là căn cứ đầu não kiên cố của sư đoàn 25 “Tia chớp nhiệt đới” Mỹ, nằm trên một diện tích rộng khoảng 600ha kề trục tỉnh lộ 8 đi Bình Dương và cách quốc lộ 22, đường xuyên Á chừng 2km.

Vòng ngoài được quây bọc, bảo vệ kiên cố và bên trong thường có tới bốn năm ngàn quân với bãi trực thăng, xe tăng, kho vũ khí... đầy ắp. Các cánh quân tụi chú trong một đêm đã đột nhập và giáng những đòn sấm sét bất ngờ lên đầu giặc. Không có số liệu chính xác nhưng địch chết rất nhiều. Quân ta cũng một số hi sinh... Địch phản công dữ dội. Ta rút.

Đơn vị Sáu Rảnh và một đại đội đặc công Miền rút về Bà Giã, không kịp ra. Tình thế càng nguy ngập khi địch phát hiện được và chúng huy động một trung đoàn xe tăng hùng hổ ầm ào lao đến và quần thảo. Đêm đến, Sáu Rảnh cùng trinh sát dò đường trước rồi đặc công đi sau.

Nhóm Sáu Rảnh vượt lộ an toàn, quay ra làm hiệu lệnh nhưng khi số anh em đặc công vượt qua thì địch phát hiện được và tức thời dộng súng cối và huy động xe tăng đến quần thảo, ủi sập, san bằng tất cả. Tất cả bị chôn vùi và không còn dấu tích...

Đại tá Sáu Rảnh cho Nguyên biết ngày đó có người hi sinh thì anh em ghi tờ giấy nhỏ, bỏ vào chai ampicillin cất theo người. Thế nhưng dưới bánh xích xe tăng và bom đạn Mỹ, những cái chai thủy tinh bé nhỏ làm sao còn nguyên vẹn nổi.

Má Chín Lan, mẹ Việt Nam anh hùng có một hoàn cảnh đặc biệt, chồng hy sinh trong kháng chiến chống Pháp, ba con trai lần lượt hy sinh tại các chiến trường miền Tây và miền Đông, riêng người con trai út chính là chiến sĩ đặc công Miền hy sinh vào năm đó. Sáu Rảnh thở dài, mấy liệt sĩ kia đều được tìm thấy đưa về nghĩa trang, riêng người con út của má thì không biết nằm nơi nào. Nay má Chín bắt đầu lẫn, ao ước cuối đời của bà là tìm ra anh để đưa về nằm chung với chỗ cha anh mình. Ước mơ của bà cũng là của gia đình nên con cháu không tiếc công sức truy tìm hài cốt liệt sĩ này nhưng vô vọng, nhìn mẹ già sắp nằm xuống mà ai cũng thấy đau lòng, bởi không biết làm sao. Cuối cùng mấy đứa cháu đề nghị, hay là nhờ ngoại cảm. Có một cái gì đó rất mơ hồ, nhưng để yên lòng người sống, yên lòng má Chín nên cuối cùng gia đình thuận giải pháp này dù vẫn còn tranh cãi.

Là người tham gia trận đánh đó, đại tá Sáu Rảnh được mời tham dự với tư cách chứng nhân.

Trời nắng nhẹ, nghĩa trang huyện với những hàng bia mộ lặng lẽ, đều đặn và nghiêm trang như những người lính trước hàng quân. Thoảng đâu đây mùi nhang thơm, lác đác người viếng nơi này nơi kia.

Đoàn người dừng trước một dãy bia mộ liệt sĩ vô danh.

Sáu Rảnh thở dài.

- Cách đây một năm, trong công trình xây dựng trụ sở phòng thuế, anh em có đào được một số hài cốt liệt sĩ, nhưng vì đa phần không có tên tuổi nên đưa về đây, xếp vào liệt sĩ vô danh.

Nguyên dạ khẽ, đại tá Sáu Rảnh đưa tay chấm khẽ nước mắt, nói thì thầm một mình.

- Điều ơi, nếu mầy linh thiêng, có thiệt nằm đây thì về cho má mầy biết. Tội nghiệp bả, giờ cũng sắp đi rồi mà còn khắc khoải mỗi chuyện của mầy thôi đó.

Nguyên nghe trong người gai gai ớn lạnh, bất giác anh nhìn quanh như thấy người chiến sĩ đặc công Trần Văn Điều đó ở đâu đây.

- Nó là đại đội phó, dẫn một nhóm anh em cùng chú vượt qua lộ trước, khi đó phía sau tiếng súng địch dồn dập, nó tìm cách quay trở lại, chú nắm tay nó quát lớn, quay lại là chết đó. Nó trừng mắt nhìn chú, không lẽ bỏ anh em mình lại sao? Rồi quay trở lại và... đi luôn - Sáu Rảnh nói trong nghẹn ngào.

Sau nhiều ngày gặp gỡ, trao đổi với nhà ngoại cảm B., hôm nay gia đình quyết định đến nghĩa trang liệt sĩ huyện theo chỉ dẫn của ông ta.

- Gia đình tính giấu vì sợ sức khỏe của bà nhưng từ sáng sớm má Chín Lan đã dậy, thắp nhang cho ông bà, chồng con rồi mặc quần áo chỉnh tề ngồi chờ sẵn, mặc cho con cháu năn nỉ nhưng má nói, tụi bây mà để tao ở nhà là tao chết cho coi. Cực chẳng đã, hai chiếc xe du lịch cùng đi, thêm bác sĩ nữa. Ngoài ra, một xe quân đội biển đỏ dẫn đường.

Người cháu nội má Chín nay cũng là một quan chức cấp tỉnh, dẫn đầu đoàn, theo sau người em trai của ông luôn áp điện thoại vào tai, nghe chỉ dẫn của nhà ngoại cảm. Còn lại mấy bà mấy cô xúm xít dìu má Chín đi.

- Quẹo trái... đó đó... chỗ có mấy nhành cây khô đó... thấy chưa? Dạ rồi thưa thầy, đếm cho tôi hàng thứ ba qua... ngôi mộ thứ năm, có mấy con chim đang đậu ở trển...

Cứ thế đoàn người như đi trong mơ theo chỉ dẫn của thầy ngoại cảm chỉ đạo từ xa qua điện thoại.

Nguyên và đại tá Sáu Rảnh đi sau chót.

Dừng trước một ngôi mộ vô danh, người cháu này mô tả lần nữa ngôi mộ với những đặc điểm trùng khớp với hướng dẫn của nhà ngoại cảm, mọi con cháu tản ra thắp nhang đèn lên ngôi mộ vô danh. Má Chín khụy xuống trước ngôi mộ, khóc ngất, Út ơi, má tìm thấy con rồi nè, Út ơi... tiếng người khóc râm ran.

Về nguyên tắc mộ liệt sĩ vô danh không thể đào nếu chưa có sự cho phép của huyện và tỉnh. May mà cháu nội đầu của má Chín là quan chức đầu tỉnh, chưa kể có thêm đại tá Sáu Rảnh nữa nên được du di.