Phần III - 1 -

Hôm ấy cả nhà đi vắng. Mẹ nó và chị nó ra làm lễ dâng nước ở chùa. Mẹ nó có rủ nó đi, nhưng nó không đi.

Ồ, nó còn nhiều việc khác. Nó có thì giờ đâu ra ngồi xệp ở ngoài chùa hàng nửa buổi để nghe ông Sãi tụng kinh. À, trước kia thì được, chứ bây giờ thì không.

Mẹ nó đi rồi thì nó liền đi xuống vựa thóc mà nó biết chắc rằng Ta Soa đang chữa xe bò ở đấy.

Tà Soa thấy nó mừng rỡ đưa ra cho nó một thanh gươm gỗ:

– Tôi đẽo từ sáng đến giờ mới được cái này để cho cậu chơi đây.

Nó nhìn thanh gươm đẽo rất công-phu rồi nó giật lấy ném đi:

– Tôi không chơi. Bao giờ tôi múa được, tôi múa gươm thật cơ. Gươm này thì đâm chết ai.

Tà Soa nhìn nó, nhìn con mắt sáng ngời một ý-định của nó, rồi chạy lại cầm thanh gươm gỗ bẻ nát ra:

– Cậu nói phải đấy, thế mà hơn tôi. Cậu là con của ông có khác.

– Ông dạy tôi xem bắn súng nó thế nào?

Ông già Soa lại bên chỗ nằm, lấy một khẩu súng ở đầu giường xuống:

– Khẩu súng ba then đồng này là khẩu súng của ông đây. Tôi vẫn giữ từ ngày ấy, từ ngày Ả Sao nó đem về cho chú Prak. Khẩu này đích lắm. Nếu bắn giỏi thì trăm phát trăm trúng. Nhưng cậu còn nhỏ thì đã cầm nổi đâu mà bắn.

– Nhưng ông hãy bảo cho tôi cách bắn thế nào.

Ông già Soa đặt súng lên vai:

– Cầm súng thế này, ngắm thẳng thế này, mổ cò thế này. Đây là tôi chua nhồi đạn, chứ nhồi đạn rồi, mổ cò, thuốc súng nó giật lùi lại hàng mấy bước. Mà không cầm chắc thì nó bật khỏi tay ấy.

Thằng Còm lắc đầu:

– Thế thì bắn súng khó lắm nhỉ?

– Thì hẳn là khó. Vì thế có mấy người bắn đích đâu. Chẳng những bắn súng phải biết cầm chắc, thứ nhất lại phải cần con mắt cho tinh, cho đích nữa. Tay tôi thì còn cầm được nhưng mắt tôi kém nên chịu. Nhưng cậu đừng thất-vọng, mắt cậu tinh lắm, nếu chịu khó tập thì, nhớn lên sau này, rất có thể bắn được.

– Tập thì tôi cố tập rồi. Đấy Ả Sieng nó dạy tôi học võ, tôi tập đã biết tí ti rồi đấy. Bây giờ ra trường, tôi đã chấp được hai ba đứa rồi đấy.

-Ả Sieng nó biết vài miếng có nghĩa gì đâu, sau này cậu nhớn muốn giỏi phải tìm thầy tài mà học mới được. Nhưng cái cần là phải tập súng cho thật giỏi. Võ giỏi mấy cũng không địch lại được súng. Với lại bắn súng cũng không cần gì phải khỏe lắm. Tinh mắt, thực tay, chịu khó luyện là bắn giỏi được.

Thằng Còm nghe ông già Soa nói mừng quá, nhẩy múa lên:

– Nếu thế thì thằng Kmut thế nào nó cũng phải chết với tôi.

Rồi bỗng thất-vọng:

– Nhưng bây giờ tôi còn bé chưa cầm nổi súng thì làm thế nào?

Vẻ thất-vọng của thằng Còm làm cho Ta Soa buốt ruột:

– Thế cho nên tôi bảo cậu cũng phải tập võ luôn đi cho chóng khỏe. À, mà này tôi có cách cho cậu tập. Bây giờ, tôi hãy làm cho cậu một cái thnou khet [1], rồi dần dần cậu khỏe lên, tôi làm cho cậu một cái nỏ nhỏ để bắn tên. Cứ chịu khó bắn như thế cho nó quen tay quen mắt, rồi tới khi nào cậu cầm nổi súng, tôi sẽ dạy cậu bắn súng. Cách tập bắn súng của tôi thì thần-diệu lắm. Ngay từ bây giờ, cậu tập dần đi cũng được rồi. Để rồi tôi đẽo cho cậu một khẩu súng gỗ cho cậu tập.

Rồi sợ thằng Còm chê là gỗ không chịu tập, ông lại nói ngay:

– Súng gỗ không như gươm gỗ đâu. Cậu nên nhớ bắn súng là cần phải nhanh. Giơ lên là phải bắn ngay. Tôi làm cho cậu một khẩu súng gỗ, rồi tôi treo một hòn sỏi lửng lơ ở đây. Cậu phải tập thế nào cho khi cầm súng giơ ra là đầu nó đúng sát vào hòn sỏi. Cứ như thế cho thật quen thì rồi sau này, cầm súng giơ lên nổ là phải trúng ngay lập-tức.

Thằng Còm cuống-quít:

– Thế ông làm ngay cả các thứ đi cho tôi tập. Tôi tập, tôi tập luôn thì thế nào cũng giỏi được. Tôi thì chỉ tức rằng mẹ tôi không cho tôi thôi học, thành ra không có mấy thì giờ. Mà thôi học thì tôi không dám thôi, sợ mẹ tôi buồn.

– Cậu không phải thôi. Cậu thôi thì bà khổ lắm. Báo thù ông thì chưa thấy đâu, đã làm đau-đớn bà đã. Để tôi làm cho cậu một ít đinh thuyền nhỏ cậu bỏ túi, rồi tôi dạy cậu phóng, như thế vừa đích tay, vừa thật mắt, lại còn chóng khỏe là khác.

Từ ngày ở trong túi thằng Còm có chục cái đinh thì bất cứ trông thấy miếng gỗ nào là tay nó cũng ngứa ngáy. Nó cũng móc đinh ra phóng.

Nó lao, nó lao lâu lắm, nhưng đều không cắm. Nhưng không bao giờ nó nản chí. Sau ba ngày thì mười chiếc đinh nó phóng ra đã cắm được một hai, rồi thì sau một tháng, mười cái nó phóng ra đều cắm tất cả.

Nó thử đi thử lại bao nhiêu lượt, cũng đều như thế, lúc ấy nó mới sung-sướng chạy đi tìm ông già Soa.

Lúc ấy, ông già Soa đang ngồi nói chuyện với mấy người hàng xóm. Vì mừng quá, nên nó không để ý. Nó kéo ông già Soa ngồi dậy:

– Đây ông xem.

Miệng nói là tay nó tuần-tự phóng mười chiếc đinh vô tường gỗ. Tất cả đều cắm.

Phóng xong cái cuối cùng, nó sung-sướng:

– Tôi mà gặp thằng Kmut, thế nào tôi cũng phóng trúng con mắt nó cho ông xem.

Ông già Soa nghe nó nói thế liền ho to lên cho lấp tiếng của nó, rồi nói ba hoa:

– Cậu chỉ nói ba-lăng-nhăng thôi nào. Đây là cậu mới phóng cho cắm, chứ phóng trúng lại là một việc khác.

Rồi ông nghiêm sắc mặt:

– Thôi cậu đừng nghịch nhảm nữa. Cậu lên học đi cho tôi làm.

Cái thái-độ của ông già Soa khiến thằng Còm không hiểu, nhưng vốn tin ở lòng ông thương nó, nó cũng ngoan-ngoãn lại rút mười chiếc đinh rồi đi lên nhà.

Sau khi bọn hàng xóm ra rồi, nó vừa toan xuống hỏi duyên-cớ thì ông già Soa đã lên.

Trông thấy nó là Tà Soa bảo ngay:

– Từ giờ, cậu đừng có bép xép, đừng có nói hở ra, mà thằng Kmut nó đề-phòng. Với lại nó rất có thể giết cậu được. Bây giờ mà nó định giết cậu thì cậu làm gì nó. Từ ngày chú Prak đi báo thù trượt rồi bị nó giết, thì nó để ý đến nhà ta lắm. Tôi nghe người ta nói sau việc ấy, nó về tận đây do thám nhà ta xem còn họ hàng tài giỏi những ai. Đến khi nó biết còn có cậu, mà cậu lại gầy còm ốm yếu, nó mới thôi đấy. Nếu quả cậu có chí báo thù cho ông thì cậu phải giữ kín lắm. Để sau này, cậu đủ lông đủ cánh rồi, ta đánh cái miếng bất-thình-lình khiến nó trở tay không kịp. Một kẻ thù mà không ngờ đến, bao giờ cũng nguy hiểm hơn..

Tà Soa nói xong khóc rưng rức:

– Cậu phải nghe tôi mới được, cậu đừng có nóng nẩy mới được. Nhà ta không còn ai nữa rồi, chỉ còn có một mình cậu. Nếu nó biết cái chí của cậu, nó trừ cậu đi thì cái hàm oan này bao giờ giải được. Tôi chỉ cầu sao sống được cho đến cái ngày tôi thấy cậu bắn được một phát đạn cho vỡ tan đầu nó ra thôi. Bây giờ thì cậu cứ cố tập đi, nhưng những điều tôi dặn, thì cậu phải nhớ đinh-ninh vào ruột.

Thằng Còm nắm bàn tay sù-sì của ông già Soa đặt lên đầu:

– Em xin nhớ. Nếu em quên thì xin Giời Phật giết em.

– Cậu quên thì Giời Phật giết cậu chưa thấy đâu, chứ đến tai nó thì nó giết cậu đã.

Chú thích:

[1] Thnou khet: Một thứ cung mà dây là hai sợi mây, ở giữa có đan một cái ổ đạn vuông để bắn đạn đất vê tròn như hòn bi.