Chú Thích

.

[1] Một điệu hát ở thế kỉ thứ XVII và XVIII của Pháp- ND.

[2] Tên bài quốc ca của Pháp- ND.

[3] Arthur Schopenhauer (1788-1860) nhà triết học Đức nổi tiếng về chủ nghĩa bi quan. ND.

[4] Nhà thơ và nhà văn Pháp (1797-1863) ND.

[5] Có thể dịch là Trời cho- ND.

[6] Công quốc Monaco- một giải đá bên bờ biển phía Nam nước Pháp, là nước nhỏ nhất trên thế giới sau Vatican. Monaco cũng là tên của thủ đô, tên của một khu phố trong 4 khu phố của công quốc. Từ 1419 bị dòng họ Crimaldi thống trị. Tuyên bố độc lập từ 1861, do một hậu duệ của dòng họ trên đứng đầu. Dưới sự bảo trợ của Pháp, là thành viên của EU – ND.

[7] monégasque là người sinh trưởng trong công quốc Monaco- ND.

[8] Tiếng Pháp: Sans garantie du gouvernement -  tức là chính phủ không bảo đảm- ND.

[9] Tiếng Đức: Vâng, vâng, vâng – ND.

[10] Những chiến sĩ Công xã Paris-ND.

[11] Perre Jean de Beranger (1780-1857) nhà thơ và là nghị sĩ Pháp năm 1848- ND.

[12] Joseph: nhân vật trong Kinh Thánh. Sách Sáng Thế Ký kể rằng: Joseph rất đẹp trai, bị bán qua xứ Ai Cập, làm nô lệ cho quan thị vệ. Vợ ông quan này ham muốn Joseph, nên lợi dụng lúc vắng người, nắm áo chàng đòi hỏi chuyện yêu đương.

[13] Edgar Allan Poe, người Mỹ, (1809-1849) nhà thơ và là nhà văn viết những truyện hư ảo- ND.

[14] Đất Mới - Terre-Neuve- là một hòn đảo phía Tây Canada, giữa vịnh Saint-Laurent và Đại Tây Dương ND.

[15] Georges Danton (1759-1794) và Honore Gabriel Riqueti, Comte de Mirabeau (1749-1791) là những nhà chính trị Pháp- ND).

[16] “Đại úy Fracasse” tên một nhân vật trong cuốn tiểu thuyết cùng tên của nhà văn người Pháp Théophile Cautier (1811-1872) -ND.

[17] Bản tiếng Pháp Juge de paix tức thẩm phán hoà giải- ND

[18] Landau là loại xe ngựa có bốn bánh, hai ghế, bốn chỗ ngồi quay mặt vào nhau- ND.

[19] Henri IV (1533-1610) vua nước Pháp từ 1589 đến 1610- ND.

[20] Voltaire (1694-1778) là nhà văn và nhà triết học Pháp- ND).

[21] Victor Hugo (1802-1855) nhà văn theo chủ nghĩa lãng mạn Pháp- ND.