Chương 19
Anh mất hết đức tin rồi sao?” Gita hỏi, khi cô tựa lưng vào ngực Lale ở chốn riêng tư của họ sau tòa nhà hành chính. Cô chọn thời điểm này để hỏi bởi cô muốn nghe câu trả lời của anh, chứ không phải thấy nó.
“Sao em lại hỏi thế?” anh hỏi, chải tay lên phía sau đầu cô.
“Bởi vì em nghĩ thế,” cô nói, “và điều đó khiến em buồn lắm.”
“Vậy rõ ràng là em chưa mất đức tin?”
“Em hỏi anh trước mà.”
“Ừ, anh nghĩ thế.”
“Từ khi nào?”
“Từ cái đêm đầu tiên anh đến đây. Anh đã kể em nghe chuyện gì đã xảy ra, anh đã thấy những gì. Anh không biết sao lại có bất kỳ đấng tối cao nhân từ nào có thể để chuyện đó xảy ra. Và từ sau đêm đó, không gì có thể thay đổi suy nghĩ của anh. Ngược lại là đằng khác.”
“Anh phải tin tưởng vào cái gì đó chứ.”
“Có chứ. Anh tin vào em và anh, tin rằng chúng mình sẽ ra khỏi nơi này và cùng nhau xây dựng một cuộc đời mà chúng ta có thể…”
“Em biết rồi, bất cứ khi nào và bất kỳ nơi đâu chúng ta muốn.” Cô thở dài. “Ôi, Lale, giá mà được thế.”
Lale quay người cô lại để đối mặt với anh.
“Anh sẽ không để người ta định danh anh là người Do Thái,” anh nói. “Anh sẽ không chối bỏ nó, nhưng trước nhất anh là một con người, một người đàn ông yêu em.”
“Và nếu em muốn giữ đức tin của mình thì sao? Nếu nó vẫn quan trọng với em thì sao?”
“Anh đâu có quyền gì mà nói.”
“Có chứ.”
Bầu không khí im lặng đầy khó chịu bao trùm. Anh nhìn cô còn cô cụp mắt xuống.
“Anh không có gì phản đối nếu em muốn giữ đức tin,” Lale dịu dàng bảo. “Thậm chí anh còn khuyến khích em giữ đức tin nếu nó có ý nghĩa quan trọng với em và nếu nó cho anh được ở bên cạnh em. Khi chúng ta rời khỏi nơi này, anh sẽ cổ vũ em thực hành đức tin của mình, và khi con của chúng ta ra đời, chúng có thể theo đức tin của mẹ chúng. Như thế em đã thấy hài lòng chưa?”
“Con cái ư? Em không biết mình có khả năng sinh con không nữa. Em nghĩ cơ thể em rối loạn hết rồi.”
“Một khi chúng ta ra khỏi đây và anh có thể vỗ béo em lên một chút, chúng ta sẽ có con và con của chúng ta sẽ là những đứa bé xinh đẹp, chúng sẽ giống mẹ.”
“Cảm ơn anh yêu. Anh khiến em muốn tin vào tương lai.”
“Tốt. Điều đó có nghĩa là em sẽ nói cho anh biết họ của em và em từ đâu đến chứ?”
“Chưa đâu. Em bảo anh rồi mà, vào ngày chúng ta rời khỏi nơi này cơ. Xin đừng hỏi em nữa.”
❖ ❖ ❖
Sau khi chia tay Gita, Lale đi tìm Leon và một số người khác ở Khu 7. Đó là một ngày mùa hè đẹp trời, nên anh định tận hưởng ánh mặt trời và thời gian bên bạn bè khi còn có thể. Họ ngồi tựa vào tường một trong những khu nhà. Cuộc hàn huyên của họ chỉ đơn giản thôi. Khi nghe tiếng còi hú, Lale chào tạm biệt và đi về khu nhà của mình. Khi về đến gần tòa nhà, anh cảm giác có gì đó bất ổn. Mấy đứa nhỏ người Digan đứng xung quanh, không chạy tới đón anh mà tránh sang bên khi anh đi qua. Anh chào chúng nhưng chúng không đáp lại. Anh hiểu ngay lập tức khi mở cửa phòng. Đá quý và tiền giấu dưới đệm giờ đang bày ra trên giường anh. Hai tên SS đang đợi.
“Có muốn giải thích không, Thợ Xăm?”
Lale không nói nên lời.
Một trong hai tên sĩ quan giật chiếc cặp từ tay Lale và xả hết dụng cụ và mấy bình mực của anh ra sàn nhà. Rồi chúng bỏ đống của cải vào trong cặp. Rút súng lục ra, bọn chúng đối diện trực tiếp với Lale và ra dấu bảo anh bước đi. Bọn con nít tránh qua một bên khi Lale bước ra khỏi trại Digan, anh nghĩ có lẽ đây là lần cuối cùng.
❖ ❖ ❖
Lale đứng trước mặt Houstek, đồ trong cặp trải khắp bàn Phân toán trưởng.
Houstek cầm từng viên đá quý và từng món đồ trang sức lên xem xét. “Mày lấy những thứ này ở đâu?” hắn hỏi, không ngước lên.
“Mấy người tù đưa cho tôi.”
“Người nào?”
“Tôi không biết tên họ.”
Houstek nhìn lên Lale, ánh mắt sắc lẹm. “Mày không biết ai đưa tất cả những thứ này cho mày sao?”
“Không ạ.”
“Tao có nên tin không thế?”
“Có, thưa ngài. Họ mang tới cho tôi, nhưng tôi không hỏi tên của họ.”
Houstek nện tay xuống bàn, khiến đống đá quý phát ra âm thanh chói tai.
“Vụ này làm tao giận lắm đấy, Thợ Xăm. Mày là đứa được việc. Giờ tao lại phải tìm ai khác làm việc đó.” Hắn quay sang hai tên sĩ quan hộ tống. “Đưa nó về Khu 11. Ở đó nó sẽ sớm nhớ ra mấy cái tên thôi.”
Lale được đưa ra ngoài và tống lên một chiếc xe tải. Hai sĩ quan SS ngồi hai bên, kề súng vào sườn anh. Trong suốt chuyến xe dài bốn cây số đó, Lale lặng lẽ tiễn biệt Gita và tương lai mà họ mới tưởng tượng ra. Nhắm mắt lại, anh thầm gọi tên các thành viên trong gia đình. Anh không thể tưởng tượng ra hình ảnh anh trai và em gái mình rõ rệt như hồi trước. Mẹ thì anh thấy rõ ràng lắm. Nhưng ta vĩnh biệt mẹ như thế nào đây? Người đã sinh ra ta, dạy ta cách sống? Anh không thể vĩnh biệt mẹ. Anh thở hổn hển khi hình ảnh cha anh hiện ra trước mắt, khiến một trong hai tên sĩ quan thúc súng mạnh hơn vào sườn anh. Lần cuối cùng anh thấy cha, ông đang khóc. Không muốn nhớ về cha như thế này, anh tìm một hình ảnh khác, và thế là anh thấy ông đang làm việc với những con ngựa yêu quý của ông. Lúc nào ông cũng cưng nựng chúng, ngược hẳn cách ông thể hiện với con cái mình. Max, anh trai Lale, lớn hơn và khôn hơn. Anh nói với anh trai rằng anh mong mình đã không làm cha thất vọng, rằng anh đã cố gắng cư xử như Max hẳn sẽ làm nếu ở trong hoàn cảnh anh. Khi anh nghĩ về cô em gái Goldie, nỗi đau trở nên quá mức chịu đựng.
Chiếc xe tải đột ngột dừng lại, xô Lale ngã vào tên sĩ quan kế bên.
Anh được đưa vào một căn phòng nhỏ ở Khu 11. Tai tiếng của Khu 10 và Khu 11 nổi như cồn. Đó là những khu hình phạt. Đằng sau những ngôi nhà tra tấn hẻo lánh này là Tường Đen, bức tường hành hình. Lale đoán mình sẽ bị đem tới đó sau khi bị tra tấn.
Hai ngày anh ngồi trong ngục, thứ ánh sáng duy nhất lọt vào là từ khe nứt ở cánh cửa. Trong khi nghe tiếng khóc và tiếng thét của những người khác, anh hồi tưởng lại từng giây phút anh đã trải qua với Gita.
Ngày thứ ba, ánh mặt trời tràn vào phòng làm anh lóa mắt. Một người đàn ông to con đứng chắn ở ngưỡng cửa và đưa cho anh một bát chất lỏng. Lale nhận lấy, và khi mắt đã quen với ánh sáng, anh nhận ra người này.
“Jakub, anh đấy à?”
Jakub bước vào phòng, phải cúi người xuống vì trần nhà thấp.
“Thợ Xăm. Cậu đang làm gì ở đây thế?” Jakub rõ ràng rất sốc.
Lale chật vật đứng dậy, chìa tay ra. “Tôi vẫn thường tự hỏi anh ra sao rồi,” anh bảo.
“Như cậu dự đoán, họ kiếm việc cho tôi.”
“Thế ra anh là lính canh à?”
“Không chỉ là lính canh thôi đâu, anh bạn,” giọng Jakub u ám. “Ngồi xuống ăn đi rồi để tôi kể cho nghe tôi làm gì ở đây và cậu sẽ gặp chuyện gì.”
Lale lo lắng ngồi xuống nhìn đồ ăn Jakub đưa cho. Một thứ nước xuýt lõng bõng bẩn thỉu chỉ có một miếng khoai tây. Vài giây trước anh còn đói ngấu nghiến mà giờ đã chẳng còn muốn ăn gì.
“Tôi chưa bao giờ quên lòng tốt của cậu,” Jakub bảo. “Tối hôm đến đây, tôi vẫn đinh ninh mình hẳn sẽ chết đói, nhưng rồi lại được cậu cho ăn.”
“Ờ, anh cần ăn nhiều hơn phần lớn người khác.”
“Tôi nghe kể cậu buôn lậu thức ăn. Thật thế không?”
“Đó là lý do tôi ở đây đấy. Tù nhân làm việc ở tòa nhà Canada lén lấy tiền và đá quý đưa cho tôi rồi tôi đổi chúng cho dân làng lấy thức ăn và thuốc để phân phát cho mọi người. Tôi đoán ai đó bị bỏ sót nên đã tố giác tôi.”
“Cậu có biết là ai không?”
“Anh biết không?”
“Không, đó không phải việc của tôi. Việc của tôi là moi cho được mấy cái tên từ cậu – tên của tù nhân nào có thể đang lên kế hoạch bỏ trốn hay chống đối, và dĩ nhiên là tên của những tù nhân đã lấy tiền và trang sức cho cậu.”
Lale quay đi. Sự tàn ác của những điều Jakub nói đến bắt đầu lộ ra.
“Cũng như cậu, Thợ Xăm, tôi làm việc phải làm, để sống sót.”
Lale gật đầu.
“Tôi sẽ đánh đập cậu cho tới khi nào cậu khai ra mấy cái tên. Tôi là kẻ giết người, Lale ạ.”
Lale lắc đầu, lẩm bẩm tất cả những từ chửi thề mà anh biết.
“Tôi có lựa chọn nào đâu.”
Những cảm xúc lẫn lộn xâm chiếm Lale. Tên của những người tù đã chết lướt qua trí óc anh. Anh có thể đưa cho Jakub những cái tên đó chăng? Không đâu. Cuối cùng chúng sẽ phát hiện ra, và mình lại phải quay lại đây thôi.
“Vấn đề là,” Jakub bảo, “tôi không thể để cậu khai bất kỳ cái tên nào.”
Lale nhìn trừng trừng, bối rối.
“Cậu đã rất tốt với tôi và tôi sẽ làm cho vụ đánh đập trông có vẻ ghê hơn thực tế, nhưng tôi sẽ giết cậu trước khi để cậu hé ra dù chỉ là một cái tên. Tôi muốn hai tay mình dính ít máu vô tội nhất có thể,” Jakub giải thích.
“Ôi, Jakub. Tôi chưa bao giờ tưởng tượng được đây là công việc mà họ tìm được cho anh. Tôi rất tiếc.”
“Nếu phải giết một người Do Thái để cứu mười người Do Thái khác, tôi sẽ làm.”
Lale đặt tay lên vai người đàn ông to lớn. “Anh cứ làm việc cần làm đi.”
“Chỉ nói bằng tiếng Đức Do Thái thôi nhé,” Jakub dặn trong lúc xoay người bỏ đi. “Tôi nghĩ bọn SS ở đây không biết cậu, cũng không biết cậu nói được tiếng Đức.”
“Được, tiếng Đức Do Thái thôi.”
“Chốc nữa tôi sẽ quay lại.”
Lại ngồi trong bóng tối, Lale nghĩ về số phận của mình. Anh quyết tâm không nói ra cái tên nào cả. Giờ vấn đề chỉ là ai sẽ giết anh: một tên SS chán chường và bữa tối đang nguội dần, hay Jakub, thực hiện vụ giết người cần thiết để cứu những người khác. Một cảm giác thanh thản tràn ngập tâm hồn anh khi anh chấp nhận cái chết.
Không biết sẽ có ai kể cho Gita nghe chuyện xảy ra với anh không, anh tự hỏi, hay cô sẽ sống cả quãng đời còn lại mà không bao giờ biết được sự thật?
Lale rơi vào giấc ngủ sâu, mệt nhoài.
❖ ❖ ❖
“Nó đâu rồi?” cha anh gầm lên, xông vào nhà.
Lale lại một lần nữa không đến chỗ làm. Cha anh về nhà ăn tối muộn vì ông phải làm thêm phần việc của Lale. Lale chạy đến trốn sau lưng mẹ, kéo bà ra khỏi chiếc ghế băng để đứng chắn giữa anh và cha. Mẹ với ra đằng sau, túm lấy bất cứ chỗ nào bà có thể túm được trên người hay áo quần Lale, bảo vệ anh ít nhất là thoát khỏi một cú đánh vào đầu. Cha không đẩy mẹ ra, cũng không cố bắt cho được Lale.
“Em sẽ xử lý thằng bé,” mẹ bảo. “Ăn tối xong, em sẽ phạt con. Giờ thì ngồi xuống nào.”
Anh trai và em gái của Lale đảo tròn mắt. Họ đã thấy và đã nghe cảnh này nhiều lần rồi.
Sau tối hôm đó, Lale hứa với mẹ sẽ cố gắng giúp đỡ cha nhiều hơn. Nhưng muốn giúp cha cũng khó quá. Lale sợ rồi mình cũng sẽ giống như cha, già trước tuổi, quá mệt mỏi không còn hơi sức đâu để khen ngợi một cách đơn giản về bề ngoài của mẹ hay các món ăn mẹ đã mất cả ngày để nấu cho ông. Đó không phải kiểu người Lale muốn trở thành.
“Con là đứa mẹ thương nhất phải không mẹ?” Lale hỏi mẹ. Nếu chỉ có hai mẹ con ở nhà mẹ sẽ ôm anh thật chặt. “Ừ, đúng thế, con yêu.” Nếu có anh trai hay em gái của anh đó thì, “Các con ai mẹ cũng thương nhất hết.” Lale chưa bao giờ nghe anh trai hay em gái hỏi câu đó, nhưng cũng có thể họ đã hỏi khi anh vắng mặt. Hồi còn bé, anh thường tuyên bố với gia đình rằng lớn lên anh sẽ cưới mẹ. Cha giả vờ không nghe thấy gì. Anh em của anh thì chỉ thẳng ra mẹ anh đã kết hôn rồi, chọc cho Lale tức đến độ lao vào đánh nhau. Sau khi ngăn được mấy cuộc đánh nhau của họ, mẹ kéo anh ra một bên và giải thích rằng một ngày nào đó anh sẽ tìm được một người khác để yêu thương và chăm sóc. Anh không bao giờ muốn tin lời mẹ nói.
Đến tuổi thanh niên, anh vẫn chạy về nhà với mẹ mỗi ngày để được chào đón bằng những cái ôm, để được cảm nhận cơ thể mẹ vỗ về, cảm nhận làn da mềm mại của mẹ, những nụ hôn mẹ đặt trên trán anh.
“Mẹ cần con giúp gì không?” anh sẽ hỏi.
“Con ngoan quá. Sau này con sẽ là một người chồng tuyệt vời đấy.”
“Mẹ nói cho con biết phải làm gì để trở thành người chồng tốt đi. Con không muốn giống cha. Cha không làm mẹ cười. Cha cũng không giúp đỡ mẹ.”
“Cha con phải làm lụng vất vả để kiếm tiền cho chúng ta sống mà con.”
“Con biết, nhưng chẳng lẽ cha không làm được cả hai sao? Kiếm tiền và làm mẹ cười?”
“Trước khi lớn con phải học hỏi nhiều lắm, chàng trai ạ.”
“Thế thì mẹ dạy con đi. Con muốn người con gái con cưới thích con, hạnh phúc bên con.”
Mẹ Lale ngồi xuống và anh cũng ngồi trước mặt mẹ. “Trước tiên con phải học cách lắng nghe cô ấy. Ngay cả khi con mệt, đừng bao giờ mệt đến nỗi không thể nghe cô ấy nói. Biết cô ấy thích gì và quan trọng hơn cả là biết cô ấy không thích gì. Khi nào có điều kiện, nhớ tặng cho cô ấy những món quà nhỏ – hoa, sô-cô-la – phụ nữ thích những thứ này.”
“Lần cuối cùng cha tặng quà cho mẹ là khi nào ạ?”
“Có liên quan gì chứ. Con cần biết các cô gái thích gì chứ không cần biết mẹ nhận được gì.”
“Khi nào có tiền, con sẽ mua hoa và sô-cô-la tặng mẹ, con hứa đấy.”
“Con nên dành tiền cho cô gái con yêu thương.”
“Làm sao con biết cô ấy là ai?”
“Ồ, rồi con sẽ biết thôi.”
Mẹ kéo anh vào lòng và vuốt tóc anh: cậu bé của mẹ, chàng trai của mẹ.
❖ ❖ ❖
Hình ảnh mẹ tan biến – nước mắt rơi, hình ảnh nhòe đi, anh chớp mắt – và anh tưởng tượng Gita trong vòng tay mình, anh vuốt tóc cô.
“Mẹ nói đúng, mẹ ơi. Con biết rồi.”
❖ ❖ ❖
Jakub đến tìm anh. Anh ta lôi anh đi dọc hành lang đến một căn phòng nhỏ không cửa sổ. Một bóng đèn duy nhất treo trên trần nhà. Mấy cái còng tay treo bằng dây xích đung đưa trên bức tường phía sau. Một cây roi bằng cành bu-lô nằm trên sàn nhà. Hai tên SS nói chuyện với nhau, dường như không hay biết sự có mặt của Lale. Anh bước lùi lại, không ngước mắt lên khỏi sàn nhà. Chẳng nói chẳng rằng, Jakub tung cú đấm vào mặt Lale, khiến anh ngã ngửa vào tường. Giờ thì mấy tên sĩ quan đã để ý. Lale cố đứng dậy. Jakub từ từ đạp chân phải ra sau. Lale đoán được cú đá sắp tới. Anh thụt lui vừa lúc chân của Jakub chạm phải mấy rẻ sườn của anh, rồi giả bộ lăn tròn nôn ọe và ôm ngực. Khi anh chậm chạp đứng dậy, Jakub đấm vào mặt anh lần nữa. Lần này anh lãnh hết cú đánh, mặc dù Jakub đã ra hiệu sẽ đánh anh. Máu trào ra từ cái mũi bị đấm của anh. Jakub thô bạo lôi Lale đứng dậy và còng tay anh vào sợi xích đang đung đưa.
Jakub nhặt cái roi, xé toạc lưng áo sơ-mi của Lale và vụt anh năm roi. Rồi anh ta kéo quần dài cùng quần lót Lale ra và quất vào mông anh thêm năm roi nữa. Tiếng kêu the thé của Lale không hề giả vờ. Jakub giật mạnh đầu của Lale ra đằng sau.
“Khai tên những đứa tù đã ăn trộm cho mày đi!” Jakub ra lệnh, giọng chắc nịch và đầy đe dọa.
Hai tên sĩ quan giương mắt nhìn, đúng hờ hững. Lale lắc đầu, rên rỉ, “Tôi không biết.” Jakub đánh Lale thêm mười phát nữa. Máu chảy xuống chân anh. Hai tên sĩ quan bắt đầu để ý hơn và bước lại gần. Jakub giật ngửa đầu Lale ra và hầm hè, “Khai mau!” Anh ta thì thầm vào tai anh, “Nói cậu không biết rồi xỉu đi.” Và rồi quát to hơn, “Khai tên cho bọn tao mau!”
“Tôi không hỏi họ bao giờ! Tôi không biết. Các anh phải tin tôi…”
Jakub đấm vào bụng Lale. Anh khuỵu gối, trợn tròn mắt và giả vờ ngất xỉu. Jakub quay sang hai viên sĩ quan SS.
“Thằng Do Thái này yếu quá. Nếu hắn biết mấy người đó tên gì thì giờ hắn đã khai cho chúng ta rồi.” Anh ta đá vào hai chân Lale trong lúc anh đung đưa trên dây xích.
Hai tay sĩ quan gật đầu rồi rời khỏi phòng.
Cửa đóng rồi, Jakub vội tháo còng cho Lale, nhẹ nhàng đặt anh nằm trên sàn nhà. Anh ta dùng một miếng vải giấu trong áo để lau máu trên người Lale và nhẹ nhàng kéo quần lên cho anh.
“Tôi thành thật xin lỗi cậu, Lale.”
Anh ta giúp anh đứng dậy, đưa anh về phòng và đặt anh nằm sấp.
“Cậu làm tốt lắm. Cậu phải nằm thế này một lúc. Tôi sẽ quay lại mang nước và áo sạch cho cậu. Giờ thì nghỉ ngơi đi.”
❖ ❖ ❖
Vài ngày tiếp theo, Jakub thăm Lale mỗi ngày mang theo thức ăn nước uống và thỉnh thoảng thay áo cho anh. Anh ta báo cho Lale biết mức độ thương tích của anh và bảo các vết thương đang lành. Lale biết những dấu vết này sẽ theo anh đến hết cuộc đời. Có lẽ Thợ Xăm đáng bị như thế.
“Anh đánh tôi mấy phát thế?” Lale hỏi.
“Tôi không biết.”
“Có chứ.”
“Chuyện qua rồi, Lale, cậu đang hồi phục. Đừng nhắc đến nữa.”
“Anh đánh vỡ mũi tôi à? Tôi không thở bằng mũi được.”
“Chắc thế, nhưng không đến nỗi nào đâu. Chỗ sưng đã xẹp xuống và nó không bị biến dạng lắm đâu. Cậu vẫn đẹp trai. Bao nhiêu gái vẫn sẽ đeo đuổi cậu thôi.”
“Tôi không muốn các cô gái đeo đuổi tôi.”
“Sao lại thế?”
“Tôi đã tìm được người tôi muốn rồi.”
Ngày tiếp theo, cửa mở và Lale nhìn lên định chào Jakub nhưng lại thấy hai tên sĩ quan SS. Bọn chúng ra dấu cho Lale đứng dậy đi theo chúng. Lale vẫn ngồi, cố trấn tĩnh lại. Lẽ nào thế là hết? Mình bị đưa đi Tường Đen sao? Anh âm thầm chào tạm biệt gia đình và Gita lần cuối. Hai tên SS bắt đầu sốt ruột, bèn bước vào phòng chĩa súng vào anh. Anh theo chúng đi ra ngoài, chân run rẩy. Lần đầu tiên cảm nhận được ánh mặt trời trên mặt sau hơn một tuần, anh loạng choạng bước đi, giữa hai tên sĩ quan. Ngước nhìn lên, chuẩn bị đón nhận số phận của mình, anh thấy vài người tù khác đang bị tống lên xe tải gần đó. Có lẽ chưa kết thúc đâu. Chân anh không bước tiếp được nữa nên hai tên sĩ quan lôi anh xềnh xệch suốt đoạn đường ngắn còn lại. Bọn chúng ném anh lên xe và anh không hề nhìn lại. Anh bám vào một bên sườn xe tải suốt chặng đường về lại Birkenau.