Chương 20

Lale được đỡ xuống khỏi xe tải và bị kéo lê vào văn phòng của Phân toán trưởng Houstek. Hai tên sĩ quan SS giữ hai bên cánh tay anh.

“Chúng tôi không moi được thông tin gì từ hắn ngay cả sau khi tên Do Thái bự con đã ra tay,” một tên nói.

Houstek quay sang Lale lúc này đã ngẩng đầu lên.

“Vậy là mày thật sự không biết tên bọn chúng? Và họ không bắn mày sao?”

“Không, thưa ngài.”

“Trả mày lại cho tao, hở? Giờ mày lại là vấn đề của tao.”

“Vâng, thưa ngài.”

Houstek gọi mấy tên sĩ quan.

“Đưa hắn vào Khu 31.” Hắn quay sang Lale. “Bọn tao sẽ bắt mày làm việc nặng cho tới khi nào mày tới số thì thôi, nhớ lời tao nhé.”

Lale bị kéo ra khỏi văn phòng. Anh cố gắng bám theo nhịp bước của hai tên sĩ quan SS. Nhưng mới qua được nửa sân trại chính, anh đã đầu hàng và hiến lớp da trên mu bàn chân cho đá sỏi. Hai tên sĩ quan mở cửa Khu 31 và quăng anh vào bên trong rồi bỏ đi. Lale nằm trên sàn, mệt mỏi cả về thể xác lẫn tinh thần. Một vài bạn tù thận trọng tiến đến gần anh. Có hai người cố gắng giúp anh đứng dậy, nhưng Lale la lên đau đớn nên họ dừng lại. Một người trong số họ kéo áo Lale lên, để lộ những lằn roi lớn giữa lưng và hai mông. Lần này họ nâng anh dậy nhẹ nhàng hơn và đặt anh lên một chiếc giường. Chẳng bao lâu anh đã thiếp đi.

❖ ❖ ❖

“Tôi biết đây là ai rồi,” một người tù bảo.

“Ai cơ?” một người khác hỏi lại.

“Đây là Thợ Xăm. Các anh không nhận ra anh ta sao? Có thể chính anh ta là người xăm số cho anh đấy.”

“Ừ, anh nói đúng. Không biết anh ta đã chọc tức ai.”

“Hồi còn ở Khu 6 tôi đã được anh ta cho suất ăn thêm. Anh ta luôn phát đồ ăn cho mọi người.”

“Tôi không hề biết chuyện đó. Lâu nay tôi chỉ ở trong khu nhà này thôi. Khi đến đây, tôi đã làm ai đó phật lòng.” Mấy người đàn ông cười khẽ.

“Anh ta không tự đi ăn tối được đâu. Tôi sẽ mang cho anh ta một ít đồ ăn của mình. Mai anh ta sẽ cần đấy.”

Một lúc sau, Lale bị hai người đánh thức, mỗi người cầm theo một mẩu bánh mì nhỏ. Họ đưa cho anh và anh nhận lấy với vẻ biết ơn.

“Tôi phải ra khỏi đây thôi.”

Cánh đàn ông cười rộ.

“Đương nhiên rồi, anh bạn. Vậy thì anh có hai cách: một cách nhanh, còn cách kia thì chậm hơn một chút.”

“Là cách gì thế?”

“Ờ, sáng mai anh có thể ra ngoài và nhảy lên chiếc xe đẩy tử thần khi nó đi qua. Hoặc anh đi làm ngoài đồng với chúng tôi cho tới khi gục ngã hay cầu xin chúng bắn chết anh.”

“Tôi không thích những cách đó. Tôi sẽ phải tìm ra một cách khác.”

“Chúc anh may mắn, anh bạn. Tốt nhất anh nghỉ ngơi chút đi. Ngày mai sẽ dài lắm, đặc biệt là với tình trạng anh lúc này.”

❖ ❖ ❖

Đêm đó, Lale mơ về chuyến đi rời xa quê nhà.

Lần đầu tiên anh xa quê là khi anh còn là một chàng trai đầy hoài bão, đi để tìm kiếm tương lai cho chính mình. Anh sẽ tìm được một công việc mình thích và trưởng thành nhờ công việc đó. Anh sẽ có nhiều kinh nghiệm, thăm thú mấy thành phố lãng mạn ở châu Âu mà anh từng đọc trong sách như Paris, Rome, Vienna. Trên tất thảy, anh muốn tìm được một người để yêu, để anh dành những yêu thương và những điều mà mẹ anh cho là quan trọng như hoa, sô-cô-la, thời gian và sự quan tâm.

Lần xa quê thứ hai thì không chắc chắn và mù mịt, khiến anh lo sợ. Chuyện gì đang chờ anh phía trước?

Anh đến Praha sau một chuyến rời gia đình dài và đau khổ. Anh trình diện với cơ quan chính phủ hữu quan như được hướng dẫn và được cho hay là phải tìm chỗ ở gần đó và trình diện hằng tuần cho tới khi vai trò của anh được quyết định. Ngày 16 tháng Tư, một tháng sau, người ta bảo anh mang theo tư trang trình diện tại một trường học địa phương. Tại đó, anh được xếp ở chung với một số thanh niên Do Thái đến từ khắp đất nước Slovakia.

Lale hãnh diện về vẻ bề ngoài của mình và hoàn cảnh sống không ngăn anh ăn mặc đẹp hết mức có thể. Hằng ngày anh tắm và giặt áo quần trong khu vệ sinh của trường. Anh không biết mình sẽ được đưa đi đâu nhưng anh muốn chắc chắn sẽ ăn mặc bảnh bao hết mức khi đến đó.

Sau năm ngày ngồi không, chán nản và sợ hãi, chủ yếu là chán nản, Lale và những người khác được lệnh thu dọn tư trang và đi bộ về ga tàu. Họ không được thông báo sẽ đi đến đâu. Một con tàu vốn dùng để chở súc vật dừng lại, đám đàn ông được ra lệnh leo lên tàu. Vài người phản đối, cho rằng cái toa tàu bẩn thỉu đó xúc phạm đến nhân phẩm của họ. Lale đợi xem người ta phản ứng ra sao, và lần đầu tiên thấy đồng bào của mình chĩa súng vào người Do Thái và đánh đập những ai tiếp tục phản kháng. Anh leo lên tàu cùng những người khác. Khi không còn ai bị đẩy lên toa tàu nữa, Lale quan sát mấy cánh cửa bị đóng sầm lại và nghe tiếng then cửa cài chặt dưới bàn tay của quân lính Slovakia, những người đáng ra phải bảo vệ anh.

Anh không ngừng nghe tiếng cửa đóng sầm, then lách cách cài, cửa đóng sầm, then lách cách cài.

❖ ❖ ❖

Sáng hôm sau, hai người tù tốt bụng giúp Lale ra khỏi khu nhà và đứng cùng anh để đợi điểm danh. Mình đã đứng thế này bao lâu rồi nhỉ? Những con số, những con số. Chuyện sống sót lúc nào cũng liên quan tới số má. Được kapo đánh dấu vào danh sách, thế nghĩa là ta vẫn còn sống. Số của Lale nằm cuối danh sách bởi anh là người mới nhất trong Khu 31. Khi tên anh được gọi lần một, anh không đáp, người ta phải ẩy nhẹ vào anh thì anh mới trả lời. Sau khi uống một ly cà phê loãng đã cũ và một miếng bánh mì ôi mỏng dính, họ đi lao động.

Trên một cánh đồng giữa trại Auschwitz và Birkenau, họ bị bắt phải vác những tảng đá to từ bên này sang bên kia. Khi đá đã được chuyển qua bên kia, họ lại bị ra lệnh mang chúng trở về. Và thế là một ngày trôi qua. Lale nhớ lại hàng trăm lần anh đã đi bộ dọc đường này và chứng kiến hoạt động ấy diễn ra. Không, mình chỉ liếc nhìn thoáng qua thôi. Mình không thể quan sát những gì mà những người này đang phải chịu đựng. Anh nhanh chóng hiểu ra rằng bọn SS sẽ bắn người cuối cùng mang đá về.

Lale phải vận hết sức lực. Cơ bắp anh đau nhức nhưng ý chí anh vững vàng. Có một lần anh là người về áp chót. Cuối ngày, những ai còn sống gom nhặt xác những người bị giết mang về trại. Lale viện cớ để khỏi làm việc này, nhưng chỉ được một ngày đó thôi. Ngày mai anh sẽ phải đảm đương trách nhiệm của mình, ấy là nếu anh vẫn còn sống.

Khi họ lê bước về lại Birkenau, Lale thấy Baretski đứng phía trong cổng. Hắn bước cùng nhịp bên cạnh Lale.

“Tao nghe chuyện xảy ra với mày rồi.”

Lale nhìn hắn. “Baretski, nhờ anh giúp tôi việc này được không?” Van xin giúp đỡ có nghĩa là anh đã thừa nhận với những người khác rằng anh khác họ. Anh biết tên của viên sĩ quan và có thể nhờ hắn giúp đỡ. Anh tủi nhục vô cùng khi phải thể hiện sự thân thiết với kẻ thù, nhưng anh cần phải làm thế.

“Có thể… Chuyện gì thế?” Baretski có vẻ không thoải mái lắm.

“Anh có thể chuyển tin nhắn cho Gita được không?”

“Mày có thật sự muốn cô ta biết mày ở đâu không? Chẳng tốt hơn sao nếu cô ta nghĩ mày chết rồi?”

“Chỉ cần anh nói cho cô ấy biết chính xác tôi đang ở đâu – Khu 31 – và bảo cô ấy cho Cilka biết.”

“Mày muốn bạn của cô ta biết chỗ mày ở sao?”

“Vâng, điều này quan trọng lắm. Cô ấy sẽ hiểu.”

“Hừm. Tao sẽ làm nếu thấy thích. Có thật là mày có cả một gia tài kim cương dưới nệm không?”

“Họ có nhắc đến hồng ngọc, ngọc lục bảo, đô la Mỹ, bảng Anh và tiền Nam Phi không?”

Baretski lắc đầu, cười lớn và vỗ vào lưng Lale thật đau rồi bước đi.

“Cilka. Gita phải nói cho Cilka,” anh gọi với theo hắn.

Baretski giơ tay ra sau lưng, phẩy tay để xua Lale đi.

❖ ❖ ❖

Baretski bước vào trại nữ khi họ đang xếp hàng ăn tối. Cilka thấy hắn đến gần mụ kapo và chỉ về phía Gita. Mụ kapo lấy ngón tay ra hiệu cho Gita. Cilka kéo Dana lại gần trong khi Gita chầm chậm tiến về phía Baretski. Họ không nghe được hắn nói gì nhưng tin tức của hắn khiến Gita lấy tay bưng mặt. Rồi cô quay về phía mấy người bạn và chạy ùa vào vòng tay họ.

“Anh ấy còn sống! Lale còn sống,” cô bảo. “Anh ấy bảo tớ nói với cậu, Cilka, rằng anh ấy đang ở Khu 31.”

“Sao lại là tớ?”

“Tớ không biết, nhưng hắn bảo Lale khăng khăng muốn tớ nói cho cậu biết.”

“ Cậu ấy có thể làm gì chứ?” Dana hỏi.

Cilka ngoảnh mặt đi, vắt óc suy nghĩ.

“Tớ không biết,” Gita đáp, chẳng còn tâm trạng đâu mà phân tích nữa. “Tớ chỉ biết là anh ấy còn sống.”

“Cậu có thể làm gì chứ, Cilka? Làm sao cậu giúp được?” Dana nói.

“Để tớ suy nghĩ đã,” Cilka bảo.

“Anh ấy còn sống. Người yêu của tớ còn sống.” Gita nhắc lại.

❖ ❖ ❖

Đêm đó, Cilka nằm trong vòng tay Schwarzhuber. Cô biết hắn chưa ngủ. Cô mở miệng định nói nhưng rồi lại phải im lặng khi hắn rút cánh tay từ dưới người cô ra.

“Ông không sao chứ?” cô ngập ngừng hỏi, sợ hắn sẽ nghi ngờ một câu thân mật như thế.

“Ờ.”

Giọng hắn có một vẻ dịu dàng mà cô chưa từng nghe thấy bao giờ. Được tiếp thêm dũng khí, Cilka dấn tới. “Em chưa bao giờ từ chối ông điều gì, đúng không? Và trước đây em cũng chưa bao giờ hỏi xin ông điều gì phải không?” cô ngập ngừng bảo.

“Đúng thế,” hắn trả lời.

“Em có thể xin ông một việc được không?”

❖ ❖ ❖

Hôm sau, Lale đã sống sót được qua ngày. Anh hoàn thành bổn phận, giúp mang một trong những người bị giết về trại. Anh ghét chính mình vì chỉ nghĩ tới nỗi đau việc đó gây ra cho anh chứ chẳng màng thương tiếc người đã chết. Chuyện gì xảy ra với mình thế nhỉ? Từng chút một, cơn đau trên hai vai dường như níu anh xuống. Cố lên, cố lên.

Khi họ về tới trại, Lale để ý thấy hai người đứng ngay trước hàng rào phân chia tù nhân khỏi khu vực dành cho nhân viên. Cilka bé nhỏ đứng cạnh Chỉ huy trưởng Schwarzhuber. Một lính gác đứng cùng phía bên này hàng rào với Lale đang nói chuyện với họ. Lale dừng lại, lơi tay khỏi xác chết khiến người tù khênh đầu kia loạng choạng rồi ngã xuống. Lale nhìn Cilka, cô cũng nhìn lại anh rồi nói gì đó với Schwarzhuber. Hắn hất đầu chỉ về phía Lale. Cilka và Schwarzhuber bỏ đi còn tên lính gác bước lại gần Lale.

“Đi theo tao.”

Lale đặt đôi chân nãy giờ anh đang khênh xuống đất và nhìn mặt người chết lần đầu tiên. Lòng trắc ẩn của anh đã trở lại và anh cúi đầu trước cái kết thúc bi kịch của thêm một sinh mạng nữa. Anh áy náy liếc nhìn người khênh cái xác cùng anh rồi vội đi theo tên lính gác. Tất cả bạn tù ở Khu 31 chăm chăm nhìn theo anh.

Tên lính gác bảo Lale, “Tao được lệnh đưa mày về phòng cũ ở trại Digan.”

“Tôi biết đường rồi.”

“Thế thì tùy mày.” Tên lính gác bỏ đi.

Lale dừng lại bên ngoài trại Digan, ngắm nhìn bọn trẻ chạy xung quanh. Vài đứa nhìn anh, cố hiểu cho được sự trở về của anh. Chúng nghe bảo Thợ Xăm chết rồi. Một đứa chạy lại gần Lale, quàng tay quanh eo anh, ôm anh thật chặt, chào mừng anh về nhà. Đám nhóc còn lại cũng gia nhập, và chẳng bao lâu sau đến lượt người lớn chạy ra khỏi khu nhà chào hỏi anh. “Anh đã đi đâu thế?” họ hỏi. “Anh có bị thương không?” Anh tránh trả lời tất thảy các câu hỏi của họ.

Nadya đứng cuối đám người đó. Lale nhìn cô. Len qua đám đàn ông, phụ nữ và trẻ em, anh dừng lại trước mặt cô. Anh lấy một ngón tay lau giọt nước mắt lăn trên má cô. “Cháu rất vui được gặp lại cô, cô Nadya.”

“Chúng tôi nhớ cậu lắm. Tôi nhớ cậu lắm.”

Lale chỉ có thể gật đầu. Anh phải đi ngay trước khi òa khóc trước mặt mọi người. Anh chạy về phòng, đóng cửa lại chặn hết thảy thế giới bên ngoài và nằm xuống trên chiếc giường cũ.