CHƯƠNG 23

CHƯƠNG 23

Sáng hôm sau, khi Archer xuống từ chuyến tàu Fall River, anh đã có mặt ở Boston giữa mùa hè ẩm ướt. Những con phố gần nhà ga đầy mùi bia, mùi cà phê, mùi hoa quả bị thối, và một đám đông giản dị di chuyển qua chúng với sự tự do quen thuộc như của những khách đi tàu đi xuống lối đi vào buồng tắm.

Archer tìm thấy một xe ngựa chở khách và đến câu lạc bộ Somerset để ăn sáng. Ngay cả những khu thượng lưu cũng có cái vẻ nội trợ luộm thuộm mà không thành phố châu Âu nào có. Những người gác cổng trong bộ đồ vải chúc bâu đi thơ thẩn lại trên bậc cửa của những gia đình giàu có, và công viên Common trông như một sân chơi sau buổi dã ngoại của Hội Tam Điểm. Nếu Archer đã thử tưởng tượng ra Ellen Olenska trong những khung cảnh không chắc có thực này, thì anh không thể nghĩ ra bất cứ thứ gì khó thích hợp với cô hơn là Boston hiu quạnh và lả đi vì nóng này.

Anh ăn sáng với sự ngon miệng và theo thứ tự, bắt đầu với một miếng dưa, và nghiên cứu một tờ báo buổi sáng trong khi chờ bánh mì nướng và trứng bác. Một cảm giác năng động và nhanh nhẹn đã đến với anh từ khi anh nói với May đêm hôm trước rằng anh có công việc ở Boston, và phải lên con tàu Fall River ngay đêm đó để kịp về New York vào tối hôm sau. Điều đó có nghĩa là anh sẽ quay về ngay trong tuần, khi anh quay lại từ cuộc hành trình đến Portsmouth một bức thư từ văn phòng, mà định mệnh rõ ràng đã đặt nó lên một góc bàn ở phòng đợi, đủ để biện minh cho sự thay đổi kế hoạch đột ngột của anh. Anh thậm chí còn xấu hổ bởi mọi thứ đã được sắp đặt quá dễ dàng: nó gợi đến cho anh, trong một khoảnh khắc lo lắng, về những mưu mẹo bậc thầy của Lawrence Leffert khi kiểm soát được sự tự do của anh ta. Nhưng điều này không làm phiền anh lâu, vì anh không còn tâm trạng đâu mà phân tích.

Sau bữa sáng, anh hút một điếu thuốc và nhìn lên những quảng cáo thương mại. Thi thoảng anh nhận thấy hai hay ba người đàn ông anh biết bước vào và trao đổi với nhau những lời chào quen thuộc. Xét cho cùng đó cũng là một thế giới tương tự, dù anh có một cảm giác kỳ lạ của việc đã trượt qua những mạng lưới của thời gian và không gian.

Nhìn vào đồng hồ, thấy đã chín giờ rưỡi, anh bèn đứng dậy và vào phòng viết. Anh viết vài dòng, và yêu cầu một người đưa tin đón một chiếc xe ngựa đến Parker House và chờ câu trả lời. Sau đó, anh ngồi xuống, cầm một tờ báo khác và cố tính toán xem mất bao lâu để một chiếc xe ngựa đến được Parker House.

- Bà ấy đã ra ngoài rồi, thưa Ngài - anh chợt nghe giọng một người phục vụ; và lắp bắp: “Ra ngoài?” như thể nó là từ của một thứ ngôn ngữ xa lạ.

Anh đứng dậy, đi vào sảnh. Chắc là một sự nhầm lẫn: nàng không thể ra ngoài vào giờ đó được. Anh tràn đầy nỗi tức giận về sự ngốc nghếch của mình: Sao anh không gửi lá thư ngay khi anh đến?

Anh tìm mũ và gậy rồi đi thẳng ra ngoài phố. Thành phố đột nhiên trở nên xa lạ, rộng lớn và trống rỗng như thể anh là một lữ khách đến từ những vùng đất xa xôi. Anh đứng do dự ở bậc cửa mất một lúc; rồi quyết định đi đến Parker House. Nhỡ người đưa tin đã báo tin sai, và cô vẫn ở đó thì sao?

Anh bắt đầu đi ngang Common, và trên băng ghế đầu tiên dưới một cái cây, anh thấy cô đang ngồi. Cô có một cái dù lụa xám che trên đầu - làm thế nào mà anh từng tưởng tượng là cô có một cái màu hồng? Khi tiến gần lại, anh ngạc nhiên bởi thái độ thờ ơ của cô. Cô ngồi đó như thể không có việc gì khác để làm. Anh thấy khuôn mặt trông nghiêng ủ rũ của cô, búi tóc sà thấp xuống cổ dưới chiếc mũ sẫm màu, và bàn tay dài đeo găng nhàu nát giữ lấy chiếc dù. Anh tới gần hơn một hai bước, và cô quay lại nhìn vào anh.

- Chao ôi, - cô thốt lên; và lần đầu tiên anh nhận thấy một cái nhìn kinh ngạc trên khuôn mặt cô, nhưng trong một khoảnh khắc, nó đã biến mất thành một nụ cười nhẹ nhàng, ngạc nhiên và mãn nguyện.

- Ôi! - cô lại lẩm bẩm, trong một giọng khác, khi anh đứng cúi xuống nhìn cô; và cô để chỗ cho anh mà không cần đứng lên.

- Anh đến đây vì công việc… vừa mới đến đây - Archer giải thích; và không hiểu sao tự dưng anh bắt đầu giả vờ ngạc nhiên khi gặp cô. - Nhưng em đang làm cái quái gì ở nơi hoang vắng này vậy? - Anh thực sự không biết mình đang nói gì. Anh thấy như thể mình đang hét lên với cô bên kia những khoảng cách bất tận, và cô có thể biến mất lần nữa trước khi anh có thể bắt kịp.

- Em à? Ồ, em cũng ở đây vì công việc. - Cô trả lời, quay đầu về phía anh để họ mặt đối mặt. Những lời nói khó có thể chạm đến anh; anh chỉ ý thức được giọng nói của cô, và cái sự thật sửng sốt rằng không một thanh âm nào còn đọng trong ký ức anh. Anh thậm chí còn không nhớ rằng đó là một giọng thấp, với phụ âm nhấn mạnh.

- Em đã đổi kiểu tóc khác - anh nói, trái tim đập như thể anh đã thốt ra thứ gì đó không thể thu hồi.

- Khác à? Không… chỉ là em cố gắng làm cho nó đẹp nhất có thể khi em không đi cùng Nastasia.

- Nastasia? Nhưng cô ta không đi cùng em à?

- Không, em ở một mình. Trong hai ngày thì không cần mang cô ta theo.

- Em ở một mình… ở Parker House?

Cô nhìn anh với một tia sắc sảo quen thuộc.

- Điều đó làm anh thấy nguy hiểm à?

- Không, không nguy hiểm…

- Nhưng trái với lẽ thường? Em biết, em cho là thế - cô cân nhắc một lúc - Em đã không nghĩ về điều đó, bởi vì em vừa mới làm vài thứ còn trái với lẽ thường hơn nhiều. - Một thoáng e thẹn của sự mỉa mai nấn ná trong mắt cô. - Em vừa từ chối lấy lại một khoản tiền… mà thuộc về em.

Archer nhảy bật lên và lùi ra xa một hai bước. Cô đã cuộn dù lại và ngồi lơ đãng vạch những hình thù trên nền sỏi. Ngay lập tức, anh quay lại và đứng trước cô.

- Ai đó… đã đến đây gặp em?

- Đúng.

- Với lời đề nghị này? Cô gật đầu.

- Và em từ chối… vì những điều kiện?

- Em đã từ chối - sau một lúc cô nói. Anh lại ngồi xuống bên cạnh cô.

- Những điều kiện đó là gì?

- Ồ, chúng không phiền hà gì, chỉ là thỉnh thoảng ngồi ở vị trí đầu bàn của ông ta.

Lại một lúc im lặng. Trái tim Archer tự đóng sầm lại một cách kỳ lạ, và anh ngồi tìm kiếm lời nói một cách vô ích.

- Ông ta muốn em quay lại… bằng bất cứ giá nào?

- Ồ… một giá đáng kể, ít nhất tổng số là đáng kể với em. Anh lại ngừng lại, đưa ra câu hỏi mà anh cảm thấy cần.

- Vì gặp ông ta ở đây mà em đến?

Cô nhìn chằm chằm, rồi phá lên cười.

- Gặp ông ta… chồng em? Ở đây? Vào mùa này ông ta luôn ở Cowes hay Baden.

- Ông ta cử ai đến à?

- Đúng.

- Với một lá thư? Cô lắc đầu.

- Không, chỉ là một tin nhắn. Ông ta không bao giờ viết. Em không nghĩ mình có hơn một lá thư từ ông ta.

Sự ám chỉ này khiến má cô ửng đỏ, và nó phản chiếu tương tự trên khuôn mặt Archer.

- Sao ông ta không bao giờ viết?

- Sao ông ta phải viết? Người ta có những thư ký để làm gì?

Chàng trai càng thêm đỏ mặt. Cô đã phát âm ra một từ như thể nó không có ý nghĩa gì khác hơn những từ khác trong bảng từ vựng của cô. Trong một lúc, anh định hỏi: “Vậy ông ta đã cử thư ký đến à?”. Nhưng sự hồi tưởng về lá thư duy nhất của Bá tước Olenski cho vợ đang hiện lên trong anh. Anh lại ngừng lại, và rồi lại đánh bạo nói.

- Và người đó?

- Phái viên? Phái viên đó - Madame Olenska đáp, vẫn cười, - theo em biết thì có lẽ đã rời đi. Nhưng ông ta khăng khăng đòi chờ cho đến tối nay… nếu… may ra có thể…

- Và em đến đây để suy nghĩ về khả năng có thể?

- Em đến đây để hít thở không khí. Khách sạn quá ngột ngạt. Em sẽ lên chuyến tàu chiều quay lại Portsmouth.

Họ ngồi im lặng, không nhìn vào nhau, mà nhìn ra những người đang đi trên đường. Cuối cùng, cô đưa mắt nhìn về phía anh và nói:

- Anh không thay đổi.

Anh muốn trả lời: ”Anh đã thay đổi, cho đến khi anh lại gặp em”, nhưng thay vào đó anh đột ngột đứng lên và nhìn quanh mình cái công viên oi ả, lộn xộn.

- Thật kinh khủng. Sao ta không đi xa hơn một chút ra vịnh? Ở đó có gió nhẹ và trời sẽ mát hơn. Ta có thể ngắm những con tàu hơi nước xuôi xuống Point Arley.

Cô nhìn anh do dự và anh tiếp tục.

- Vào sáng thứ Hai sẽ không có ai trên tàu. Chuyến tàu của anh sẽ không rời đi cho đến tối. Anh sẽ quay lại New York. Sao lại không? - Anh khăng khăng, nhìn xuống cô, và đột nhiên anh thốt lên. - Chúng ta đã làm những gì có thể chưa?

- Ôi - cô lại lẩm bẩm. Cô đứng lên và mở dù, nhìn xung quanh mình như thể tham khảo về quang cảnh, và đoán chắc là không thể nán lại đó. Rồi cô đưa mắt về phía anh.

- Anh không được nói những lời như vậy với em - cô nói.

- Anh sẽ nói bất cứ thứ gì em thích; hoặc không gì cả. Anh sẽ không mở miệng trừ phi em bảo. Điều đó có hại gì cho ai nào? Tất cả anh muốn là lắng nghe em - anh nói lắp bắp.

Cô lôi ra chiếc đồng hồ mặt vàng nhỏ trên một cái vòng tráng men.

- Ôi, đừng tính giờ - anh thốt lên - hãy dành ngày hôm nay cho anh! Anh muốn em tránh xa gã đó ra. Mấy giờ hắn sẽ đến?

Mặt cô lại ửng đỏ.

- Mười một giờ.

- Vậy em phải đi ngay.

- Anh không cần phải ngại… nếu em không đến.

- Em cũng thế… nếu em đến. Anh thề anh chỉ muốn nghe về em thôi, để biết em đã làm gì. Đã một trăm năm từ khi chúng ta gặp nhau lần cuối - và có lẽ phải thêm một trăm năm chúng ta mới gặp lại lần nữa.

Cô vẫn lưỡng lự, đôi mắt lo lắng nhìn vào mặt anh.

- Sao lần đó anh không xuống bãi biển để tìm đưa em về, cái ngày em ở nhà bà ý - cô hỏi.

- Vì em không nhìn ra xung quanh… vì em không biết anh cũng đã ở đó. Anh đã thề là anh sẽ không gặp em trừ phi em quay lại - Anh cười vì lời thú nhận trẻ con ấy.

- Nhưng em không nhìn quanh là có mục đích.

- Có mục đích?

- Em đã biết là anh ở đó; khi anh đánh xe vào em nhận ra những con ngựa nhỏ. Vì thế em đi xuống bãi biển.

- Để tránh xa anh càng xa càng tốt?

Cô lặp lại trong một giọng nhẹ nhàng:

- Để tránh xa anh càng xa càng tốt.

Anh cười to lần nữa, lần này là trong sự thỏa mãn trẻ con.

- Vậy, em thấy là nó không ích gì. Anh cũng có thể nói với em. - anh thêm vào - rằng việc anh đến đây chỉ là để tìm em. Nhưng này, chúng ta phải bắt đầu nếu không sẽ lỡ mất chuyến tàu của chúng ta?

- Tàu của chúng ta? - Cô cau mày bối rối. - Ôi, nhưng em phải quay về khách sạn trước. Em phải để lại một lời nhắn…

- Bao nhiêu lời nhắn cũng được. Em có thể viết ở đây.

- Anh lấy ra một cái ví tiền và một trong những cái bút máy ngòi ống mới. - Anh thậm chí còn có cả phong bì… em thấy đấy, mọi thứ đã được định trước! Ở đó… đặt các thứ vững chắc lên gối, và anh sẽ bắt cái bút làm việc ngay. Chúng phải được làm vừa ý. Chờ chút… - Anh đập bàn tay cầm bút vào lưng ghế băng. - Nó như là thuỷ ngân chạy trong một cái nhiệt kế: chỉ là một mẹo vặt. Giờ thử xem…

Cô cười, và cúi xuống tờ giấy mà anh đã đặt trên cái ví tiền của anh, bắt đầu viết. Archer đi ra xa vài bước, hớn hở nhìn mơ hồ vào những người qua đường, và để đáp lại, họ ngừng lại để nhìn vào cảnh tượng bất thường khi một quý bà ăn mặc thời trang ngồi trên ghế băng ở Common để viết thư trên đùi.

Madame Olenska nhét tờ giấy vào phong bì, viết tên lên nó, và bỏ vào túi. Rồi cô cũng đứng dậy.

Họ đi bộ quay lại phố Beacon, và gần câu lạc bộ Archer thấy cỗ “xe ngựa công cộng” sang trọng đã mang thư của anh đến Parker House, và người đánh xe đang xối nước vào đám lông mày bên một vòi nước ở góc đường.

- Anh đã nói với em, mọi thứ đã được định trước! Đây là cỗ xe ngựa cho chúng ta. Em thấy đấy!

Họ cười, ngạc nhiên bởi điều kỳ diệu của việc đón được một cỗ xe công cộng vào giờ đó, tại một điểm không thông thường như thế, trong một thành phố nơi mà bến xe ngựa vẫn là một sự mới lạ “nước ngoài”.

Archer, nhìn vào đồng hồ, thấy rằng vẫn có thời gian để đánh xe đến Parker House trước khi đến bến tàu. Họ nói chuyện huyên thuyên khi đi qua những con phố nóng bức và xuống ở cửa khách sạn.

Archer đưa tay lấy lá thư. - Để anh mang nó vào - anh đề nghị, nhưng Madame Olenska lắc đầu, đứng dậy và biến mất qua những cánh cửa lắp kính. Mới chỉ mười rưỡi, nhưng nếu người phái viên, do nóng lòng đợi câu trả lời của cô và không biết cách tiêu khiển thời gian của mình, đã ngồi giữa đám khách du lịch với thức uống mát lạnh bên khuỷu tay mà Archer đã thấy khi cô đi vào thì sao?

Anh đợi, bước lên bước xuống trước cỗ xe ngựa. Một thanh niên người Sicil với đôi mắt giống Nastasia mời anh đánh giày, và một phụ nữ đứng tuổi người Ailen bán cho anh những quả đào. Thỉnh thoảng cánh cửa lại mở ra cho một người đàn ông trông nóng nực với mũ rơm ngả ra sau đầu, liếc nhìn anh khi đi ngang qua. Anh ngạc nhiên khi cánh cửa mở ra quá thường xuyên, tất cả những người đi ra đều giống nhau, và giống như tất cả những người đàn ông nóng nực vào giờ đó, quanh đó đi vào, đi ra không ngừng qua cánh cửa đung đưa của khách sạn.

Và rồi, đột nhiên xuất hiện một khuôn mặt mà anh không thể liên hệ với những khuôn mặt khác. Anh chỉ nhìn thoáng qua nó, vì trong khi chờ đợi anh đã đi lại không ngừng và bây giờ đã đưa anh đến điểm xa nhất của tầm nhìn. Khi quay lại bước về phía khách sạn anh mới nhìn thấy, trong một nhóm người, vẻ mặt tiêu biểu là gầy gò và mệt mỏi, tròn trĩnh và ngạc nhiên, cằm nhô và nhu nhược. Nhưng khuôn mặt này lại là tập hợp của nhiều vẻ cùng một lúc và quả là khác biệt. Đó là khuôn mặt của một người thanh niên, cũng nhợt nhạt, nửa lu mờ bởi sức nóng, hoặc lo lắng, hay do cả hai, nhưng phần nào nhanh nhẹn hơn, mạnh mẽ hơn, tỉnh táo hơn; hay có lẽ trông có vẻ thế bởi vì anh ta quá khác. Archer cố lần theo sợi chỉ ký ức mỏng manh để nhớ xem khuôn mặt anh vừa thấy trong khoảnh khắc đó, nhưng nó gãy đứt mất và trôi đi khi khuôn mặt đó ra khỏi tầm nhìn của anh. Rõ ràng, đó là của một doanh nhân người nước ngoài, trông còn ngoại quốc gấp đôi trong bộ đồ ấy. Anh ta biến mất trong dòng người qua đường, và Archer tiếp tục đi đi lại lại.

Anh không quan tâm việc bị nhìn thấy cầm đồng hồ trong tay trong phạm vi khách sạn, và việc nhẩm tính toán thời gian dẫn anh tới kết luận rằng, nếu Madame Olenska quá lâu không trở lại, thì chỉ có thể vì cô đã gặp phái viên và bị ông ta mai phục. Với ý nghĩ đó, sự e sợ của Archer biến thành đau khổ.

“Nếu nàng không ra sớm ta sẽ vào tìm nàng”, anh nói. Những cánh cửa đung đưa mở ra lần nữa và cô đã ở bên anh. Họ đi vào xe ngựa, khi nó lái đi, anh lấy đồng hồ ra và thấy rằng cô chỉ vắng mặt có ba phút. Trong tiếng lách cách của những cánh cửa sổ lỏng lẻo khiến họ không thể nói chuyện, họ xóc lên xóc xuống trên con đường rải sỏi rời rạc đến tận bến tàu.

Ngồi cạnh nhau ở ghế băng trên con tàu trống một nửa họ khó có thể nói gì với nhau, hay đúng hơn là thứ họ cần phải nói đã tự truyền đạt tốt nhất trong sự im lặng thiêng liêng của sự giải thoát và cô lập của họ.

Khi những guồng chèo bắt đầu quay, và những bến tàu cùng những con tàu lùi xa dần qua màn hơi nóng, Archer cảm thấy mọi thứ trong cái thế giới quen thuộc cũ cũng đã lùi xa. Anh muốn hỏi Madame Olenska liệu cô có cùng cảm giác đó không: cảm giác là họ đang khởi hành trên một hành trình khá dài và từ đó họ không bao giờ quay lại. Nhưng anh sợ phải nói điều đó, hay bất cứ điều gì khác mà có thể xáo trộn sự tin cậy ổn định mỏng manh của cô đối với anh. Trong thực tế, anh không muốn phản bội sự tin tưởng đó. Có những ngày và đêm, ký ức về nụ hôn của họ thiêu cháy trên môi anh; ngay cả ngày hôm trước, trên đường đến Porsmouth, ý nghĩ về cô đã lướt qua anh như ngọn lửa. Nhưng giờ đây cô đang ở bên anh, hai người đang trôi đến một thế giới xa lạ, họ dường như đã đạt tới một sự gần gũi sâu sắc hơn mà một sự đụng chạm có thể tách rời.

Khi con tàu rời cảng và quay về phía biển, một làn gió nhẹ khuấy động quanh họ, vịnh nước tản ra thành những gợn sóng uyển chuyển kéo dài, rồi thành những gợn sóng lăn tăn vỗ nhẹ với bụi nước bắn tung lên. Làn hơi oi bức vẫn treo trên thành phố, nhưng phía trước là một thế giới tươi mới của vùng sóng nước, cùng những mũi đất xa cách với những ngọn hải đăng dưới ánh mặt trời. Madame Olenska, dựa lưng vào thành tàu, uống lấy sự mát mẻ giữa đôi môi hé mở. Cô đã quấn một cái mạng che dài quanh mũ, nhưng khuôn mặt cô để hở, và Archer ấn tượng bởi vẻ mặt tươi vui, thanh bình của cô. Cô có vẻ coi cuộc phiêu lưu như một điều tất nhiên, và không hề sợ hãi trước những cuộc chạm trán không mong đợi hay (thứ còn tệ hơn) tự hào quá đáng về khả năng của họ.

Trong phòng ăn trơ trụi của quán trọ, nơi anh đã hy vọng là họ sẽ được ở riêng bên nhau, đang diễn ra một bữa tiệc đinh tai của những thanh niên nam nữ vô tư - những giáo viên trong ngày nghỉ, người chủ bảo họ thế - và trái tim Archer chùng xuống với ý nghĩ phải nói chuyện trong sự ồn ào này của họ.

- Thật đáng thất vọng… anh sẽ đề nghị một phòng riêng - anh nói. Madame Olenska không phản đối, cô ngồi chờ trong khi anh đi tìm nó. Căn phòng mở trên một hành lang gỗ dài, mà biển tiến sát vào cửa sổ. Nó trống trải và mát mẻ, với một cái bàn phủ vải ca-rô thô được trên có một chai nước dầm và một cái bánh việt quất nằm dưới cái lồng đậy. Không một cabinet particulier[106] nào lại đưa ra một nơi ẩn náu trông có vẻ vô tội như vậy cho một cặp tình nhân bí mật: Archer tưởng như thấy được cảm giác an toàn trong nụ cười thích thú tỏa ra từ Ma-dame Olenska đang ngồi đối diện với anh. Một người phụ nữ trốn khỏi chồng mình - và bị đồn là bỏ đi với một người đàn ông khác - dường như có nghệ thuật bậc thầy trong việc biết trước được mọi thứ. Nhưng thứ gì đó trong sự bình tĩnh của cô đã làm giảm sự châm biếm trong anh. Bằng việc quá lặng lẽ, quá thiếu sự ngạc nhiên và quá đơn giản cô đã cố gắng bỏ qua những tục lệ, và khiến anh thấy rằng được ở riêng bên nhau là điều tự nhiên đối với hai người bạn cũ có quá nhiều điều phải nói với nhau…