CHƯƠNG 28
OL … OL … đại khái là phát âm thế nào? - Người phụ nữ trẻ vừa được Archer đẩy bức điện qua cái kệ bằng đồng của văn phòng Western Union cho cáu kỉnh nói.
- Olenska… O-len-ska - anh lặp lại, lấy lại bức điện để viết những âm tiết nước ngoài trên những dòng rời rạc của May.
- Nó là một cái tên không ai nghĩ đến ở một cơ sở điện tín New York; ít nhất là trong khu này - một giọng nói bất ngờ nhận xét; và quay lại Archer thấy Lawrence Lefferts bên cạnh anh đang điềm tĩnh vuốt vuốt bộ ria mép và làm ra vẻ không liếc nhìn bức điện.
- Chào Newland. Cuối cùng, cũng gặp anh ở đây. Tôi vừa nghe về cơn đột qụy của cụ bà Mingott; và khi đang trên đường về nhà tôi thấy anh rẽ xuống phố này nên lén đi theo. Tôi cho rằng anh vừa từ đó đến?
Archer gật đầu, đẩy bức điện qua tấm lưới mắt cáo.
- Rất nghiêm trọng, hả? - Lefferts tiếp tục - Tôi cho rằng anh đang đánh điện cho gia đình. Tôi đoán là nó nghiêm trọng khi mọi người gọi đến cả nữ Bá tước Olenska.
Môi Archer cứng lại; anh cảm thấy một cơn bốc đồng giận dữ muốn đấm vào khuôn mặt đẹp trai tự phụ thuôn dài đang ở bên cạnh anh.
- Sao? - Anh hỏi.
Lefferts, người luôn không muốn tranh cãi, nhướng mày với một điệu bộ mỉa mai cảnh báo đối phương về cô gái đang quan sát sau tấm lưới mắt cáo. Thà tạo ra cái nhìn nhắc nhở Archer còn hơn bất cứ biểu lộ cáu giận nào ở nơi công cộng.
Archer chưa bao giờ thờ ơ hơn với những yêu cầu về hình thức; nhưng sự thôi thúc muốn để lại một vết thương trên thân thể Lawrence Lefferts chỉ là trong chốc lát. Việc to tiếng về cái tên của Ellen Olenska với anh ta vào lúc này, dù do bất kỳ sự xúi giục nào, là không thể tưởng tượng được. Anh trả tiền cho bức điện, hai người đàn ông trẻ tuổi cùng nhau bước ra đường. Lúc đó, Archer đã lấy lại tự chủ, tiếp tục nói:
- Bà Mingott đã khá lên nhiều, bác sĩ cảm thấy không còn gì phải lo lắng nữa.
Và Lefferts, với sự nhẹ nhõm rõ rệt, hỏi rằng liệu anh đã nghe về những lời đồn mới cực kỳ tồi tệ về Beaufort chưa…
Chiều hôm đó, sự công bố về thất bại của Beaufort được đăng trên các báo. Nó làm lu mờ tin tức về cơn đột quỵ của bà Mingott, chỉ vài người đã nghe về mối liên hệ bí ẩn giữa hai sự kiện mới không nghĩ đến việc gán cơn bệnh của bà Catherine cho bất cứ thứ gì khác ngoài năm tháng và tăng cân.
Toàn bộ New York trở nên u ám bởi câu chuyện ô nhục của Beaufort. Chưa bao giờ, như ông Letterblair nói, có một vụ nào tệ hơn trong trí nhớ ông, hay ngay cả trong trí nhớ của cụ ông Letterblair người đã đặt tên cho công ty. Ngân hàng vẫn tiếp tục nhận tiền ngay khi biết thất bại của nó là không thể tránh khỏi; và vì nhiều khách hàng của nó là thành viên của gia tộc thống trị này khác, nên trò lừa dối của Beaufort có vẻ ích kỷ gấp đôi. Nếu bà Beaufort không lên giọng rằng những điều không may này (theo lời của bà) là “sự thử thách của tình thân”, thì lòng trắc ẩn dành cho bà có lẽ đã làm dịu đi sự căm phẫn chung với chồng bà. Bởi vì - đặc biệt là khi cuộc viếng thăm ban đêm của bà với bà Manson Mingott đang được biết đến - những lời nhạo báng dành cho bà đã vượt quá cả ông ta; và bà không có lời xin lỗi - hay theo những người nói xấu bà là lời chuộc tội - khi bào chữa rằng bà là “một người nước ngoài”. Có vài người ung dung (những người mà của cải không gặp nguy hiểm) có thể nhắc nhở chính mình rằng Beaufort đúng là thế. Nhưng xét cho cùng, nếu một người họ Dallas ở Nam Carolina để ý đến vụ này, và nói liến thoắng về việc ông sẽ sớm “lại đứng trên đôi chân của mình”, thì lý lẽ này sẽ mất đi sức thuyết phục và không có gì khác hơn để làm ngoài việc chấp nhận cái bằng chứng rõ rệt về tính bền vững của cuộc hôn nhân này. Xã hội phải cố gắng tiếp tục mà không có nhà Beaufort, nó đã kết thúc - thực ra là ngoại trừ những nạn nhân không may như Medora Manson, các Miss Lannings già cả tội nghiệp, và những phụ nữ mắc phải sai lầm thuộc những gia đình tử tế khác, giá mà họ nghe lời ông Van der Luyden…
- Điều tốt nhất mà nhà Beaufort có thể làm - bà Archer nói, kết luận như thể bà đang tuyên bố một lời chẩn đoán và kê đơn thuốc trong một quá trình trị bệnh - là ra đi và đến sống ở ngôi nhà nhỏ của Regina ở Bắc Carolina. Beaufort luôn giữ một chuồng ngựa đua, và ông ta nên nuôi những con ngựa chạy nước kiệu. Tôi nghĩ ông ta có tất cả những phẩm chất của một tay lái ngựa thành công.
Mọi người đồng ý với bà, nhưng không ai hạ mình để hỏi xem nhà Beaufort thực sự định làm gì.
Ngày hôm sau, bà Manson Mingott đã khá lên nhiều: bà đã khôi phục giọng nói hoàn toàn đủ để ra lệnh cấm không ai được nhắc đến nhà Beaufort với bà lần nữa, và hỏi - khi bác sĩ Bencomb xuất hiện - gia đình bà có ý gì khi làm nhặng lên như vậy về sức khoẻ của bà.
- Nếu một người ở tuổi tôi vẫn ăn sa-lát gà vào buổi tối thì họ còn mong chờ gì hơn? - Bà hỏi, và sau khi bác sĩ điều chỉnh thích hợp chế độ ăn của bà thì cơn đột qụy biến thành một cơn khó tiêu. Nhưng dù giọng nói có vững vàng thì cụ Catherine cũng không hoàn toàn giành lại được thái độ cũ về cuộc đời. Sự cách biệt lớn dần của tuổi già, dù không làm giảm bớt tính hiếu kỳ của bà về những người bên cạnh, đã làm mòn đi lòng trắc ẩn không bao giờ hiện rõ của bà về những khó khăn của họ. Bà có vẻ không có khó khăn gì khi loại bỏ thảm họa nhà Beaufort ra khỏi đầu óc. Nhưng lần đầu tiên bà bắt đầu chú ý vào những triệu chứng của mình, và bắt đầu tình cảm quan tâm đến những thành viên nào đó của gia đình mà từ trước đến nay bà đã thờ ơ một cách khinh khỉnh.
Ông Welland là người đặc biệt được bà chú ý. Trong số những người con rể của bà thì ông vốn là người bị bà lờ đi lâu nhất. Tất cả những nỗ lực của vợ ông để miêu tả ông như một nhân vật mạnh mẽ và có tài trí rõ rệt (nếu ông muốn) đã bị đón nhận bởi một tiếng cười khúc khích chế giễu. Nhưng sự nổi tiếng là một người ốm yếu của ông hiện biến ông thành đối tượng của sự quan tâm hết mức, và bà Mingott đã cho gọi ông đến để so sánh chế độ ăn ngay khi ông hạ sốt; vì cụ bà Catherine giờ đây là người đầu tiên nhận ra rằng người ta không thể quá cẩn thận về những cơn sốt.
Hai mươi tư giờ kể từ khi cho gọi Madame Olenska, một bức điện thông báo rằng cô sẽ đến từ Washington vào tối hôm sau. Ở nhà Welland, nơi vợ chồng Newland Archer tình cờ đang ăn trưa, những vấn đề như ai sẽ đón cô ở Jersey City ngay lập tức được đưa ra. Nhà Welland đã tranh nhau đưa ra những lý do trở ngại riêng như thể một đồn biên phòng đã cho họ mượn lòng hăng hái để tranh luận. Mọi người đồng ý rằng bà Welland không thể đi Jersey City vì bà phải theo chồng đến nhà cụ bà Catherine chiều hôm đó, và cỗ xe độc mã không thể không cần đến, vì nếu ông Welland gặp “xúc động” bởi gặp mẹ vợ lần đầu sau cơn đột qụy của bà, ông có thể được đưa về nhà ngay lập tức. Những anh con trai nhà Welland dĩ nhiên sẽ ở “trung tâm thành phố”. Ông Lovell Mingott sẽ vội vã quay lại từ cuộc đi săn nên xe ngựa nhà Mingott đã hẹn đón ông; và người ta không thể bắt May, trong buổi chiều muộn mùa đông, đi một mình qua phà đến Jersey City, ngay cả khi ở trong xe ngựa riêng của cô. Tuy nhiên, có vẻ là thiếu thiện ý - và đối lập với những mong muốn rõ ràng của bà Catherine - nếu Madame Olenska đến mà không có người nào của gia đình ở ga đón cô. Như thể là Ellen, theo như giọng nói mệt mỏi của bà Welland ám chỉ, đã đặt gia đình vào một tình thế khó xử.
- Hết chuyện này đến chuyện khác, - người phụ nữ tội nghiệp buồn rầu nói, trong một kiểu chán ghét với số phận, một thái độ rất hiếm khi thấy ở bà - điều duy nhất khiến tôi nghĩ mẹ chưa hề khá lên như bác sĩ Bencomb thừa nhận chính là cái khát vọng bệnh tật muốn có Ellen đến ngay lập tức này, dù sao thì cũng thật bất tiện khi đón nó.
Những lời này thật bất cẩn như những lời nói nóng vội; và ông Welland chộp ngay lấy chúng.
- Augusta, - ông nói, mặt tái đi và đặt dĩa xuống - sao bà lại nghĩ rằng bác sĩ Bencomb ít đáng tin cậy hơn trước? Bà đã nhận ra rằng ông ta ít chu đáo hơn thường lệ trong việc theo dõi trường hợp của tôi hay của mẹ sao?
Đến lượt bà Welland tái mặt vì sai lầm ngớ ngẩn của bà trải ra một loạt những hậu quả liên tiếp; nhưng bà cố gắng cười và lấy món xúp hàu trước khi nói, cố gắng quay lại cái vỏ bọc vui vẻ cũ:
- Ông à, sao ông có thể tưởng tượng ra một điều như thế? Tôi chỉ muốn nói là, sau khi mẹ đã quyết định rằng bổn phận của Ellen là phải quay lại với chồng, thì có vẻ lạ khi mẹ đột nhiên muốn gặp lại nó, trong khi có đến nửa tá đứa cháu khác mà bà có thể đòi. Nhưng chúng ta không bao giờ được quên rằng mẹ, bất chấp sinh lực kỳ diệu của bà, đã là một phụ nữ rất già cả.
Ông Welland vẫn có vẻ phiền muộn, rõ ràng sự tưởng tượng lung tung đã ngay lập tức thắt chặt lời nói cuối cùng này.
- Đúng, mẹ bà là một người đã rất già; và chúng ta đều biết Bencomb có thể không thành công với những người quá già. Như bà nói, bà nó ạ, hết chuyện nọ đến chuyện kia; và trong mười hay mười lăm năm nữa tôi cho rằng mình phải có bổn phận tìm kiếm một bác sĩ mới. Tốt hơn hết là phải làm một cuộc thay đổi trước khi nó hoàn toàn cần thiết.
Và với quyết định như người Spartan[108] này ông Welland kiên quyết cầm dĩa lên.
- Nhưng suốt thời gian này - bà Welland lại bắt đầu, khi đứng dậy khỏi bàn ăn trưa, và tiến về phía phòng khách đằng sau được trang trí bằng sa-tanh màu tía và đá khổng tước - tôi không thấy cách nào để đưa Ellen về đây tối mai; và tôi muốn mọi thứ được giải quyết xong ít nhất trong hai mươi tư giờ tới.
Archer quay lại sau khi mê mải ngắm một bức tranh nhỏ miêu tả hai hồng y giáo chủ đang ăn uống, trong một cái khung bằng gỗ mun tám cạnh với những huy chương lớn bằng mã não.
- Con sẽ đi đón cô ấy nhé? - Anh đề nghị - con có thể rời khỏi văn phòng đúng giờ để đón xe ngựa tại bến phà, nếu May gửi nó đến đó. - Trái tim anh đập rộn lên khi anh nói.
Bà Welland thốt ra một tiếng thở dài biết ơn, và May, người đã đến bên cửa sổ, quay lại để bày tỏ với anh một tín hiệu đồng ý.
- Mẹ thấy đấy, thưa mẹ, mọi thứ sẽ được giải quyết trong hai tư tiếng nữa. - Cô nói, cúi xuống hôn vầng trán băn khoăn của mẹ cô.
Xe ngựa của May chờ cô ở cửa nhà, và cô chở Archer đến quảng trường Union, nơi anh có thể đón một chiếc xe Broadway đưa anh đến văn phòng. Khi cô ngồi vào chỗ của mình cô nói:
- Em không muốn làm mẹ lo lắng bởi làm tăng thêm những trở ngại mới; nhưng làm thế nào mà anh đón Ellen vào ngày mai, và mang chị ấy quay lại New York, khi anh sẽ đi Washington?
- Ồ, anh sẽ không đi nữa. - Archer trả lời.
- Không đi? Sao thế, có chuyện gì xảy ra vậy? - Giọng cô trong như tiếng chuông, và chứa đầy sự lo lắng của một người vợ.
- Vụ đó bị hoãn rồi.
- Hoãn à? Sao kỳ thế! Em thấy ông Letterblair gửi một lá thư cho mẹ sáng nay nói rằng ông ấy sẽ đi Washington vào ngày mai cho một vụ kiện lớn liên quan đến bằng sáng chế mà ông ấy sẽ cãi lý trước Tòa thượng thẩm. Anh đã nói đó là một vụ liên quan đến bằng sáng chế đúng không?
- Ồ, đúng vậy, toàn văn phòng không thể đi. Letterblair đã quyết định đi sáng nay.
- Vậy thì nó không bị hoãn? - cô tiếp tục, với một sự khăng khăng không giống cô chút nào đến nỗi anh cảm thấy mặt nóng bừng, như thể anh đang đỏ mặt vì cô đột nhiên thiếu hẳn sự nhã nhặn truyền thống.
- Đúng, nhưng chuyến đi của anh thì có - anh trả lời, nguyền rủa những lời giải thích không cần thiết mà anh đã đưa ra khi anh công bố dự định đến Washington, và tự hỏi anh đã đọc ở đâu rằng những kẻ nói dối thông minh thường đưa ra những chi tiết, nhưng những người thông minh nhất thì không. Việc anh nói với May một điều không thật không làm anh tổn thương bằng việc thấy cô cố gắng giả vờ là không phát hiện ra.
- Anh sẽ đi sau, may mắn là lại thuận lợi cho gia đình em - anh tiếp tục, lảng tránh trong lời châm biếm. Khi nói, anh cảm thấy cô đang nhìn mình, và anh quay về phía cô để không tỏ vẻ trốn tránh. Ánh mắt họ gặp nhau trong một giây, và có lẽ khiến chúng hiểu ý nghĩa của nhau một cách sâu sắc hơn là cả hai muốn…
- Đúng, cực kỳ thuận lợi - May nhanh chóng đồng ý - khi cuối cùng anh có thể đón Ellen; anh thấy mẹ đã đánh giá việc này cao đến mức nào.
- Ồ, anh thấy vui khi làm thế. - Xe ngựa dừng lại, và khi anh nhảy xuống cô cúi xuống và đặt tay lên anh.
- Tạm biệt, anh yêu - cô nói, mắt cô quá buồn đến nỗi sau đó anh tự hỏi liệu chúng có chiếu vào anh qua những giọt nước mắt không.
Anh quay đi và vội vã băng qua quảng trường Union, nhắc đi nhắc lại với bản thân, trong một kiểu cầu kinh thầm: “Tất cả hết hai giờ từ Jersey City đến nhà bà Catherine. Tất cả có hai giờ - và có thể nhiều hơn”.
CHƯƠNG 29
Cỗ xe độc mã màu xanh sẫm của vợ anh (với những thứ trang hoàng hồi đám cưới vẫn còn trên nó) đón anh ở bến phà, và lộng lẫy chở anh đến ga cuối Pensylvania ở Jersey City.
Đó là một chiều tuyết rơi ảm đạm, và những chiếc đèn hơi được thắp lên phản chiếu ánh sáng trong nhà ga rộng lớn. Khi anh bước qua sân ga, chờ đợi chuyến tàu tốc hành từ Washington, anh nghĩ đến việc có những người cho rằng một ngày nào đó những chuyến tàu của đường ray Pensylvania sẽ chạy thẳng vào New York qua một đường hầm dưới sông Hudson. Họ là những người có chung những tiên đoán viễn tưởng tương tự như việc đóng được những con tàu có thể băng qua Đại Tây Dương trong năm ngày, phát minh ra máy bay, thắp sáng bằng điện, giao tiếp điện thoại không cần dây, và những điều kỳ diệu “Nghìn lẻ một đêm” khác.
“Mình không quan tâm viễn tưởng nào sẽ thành sự thật - Archer ngẫm nghĩ - miễn là đường hầm chưa được xây dựng”. Trong niềm vui của một cậu học sinh khờ dại, anh hình dung ra Madame Olenska đang bước xuống tàu, và anh nhận ra cô từ đằng xa, giữa đám đông với những khuôn mặt vô nghĩa. Cô sẽ bám lấy tay anh khi anh dẫn cô đến xe ngựa, và họ chầm chậm tiến đến bến tàu giữa những con ngựa chạy qua, những xe thồ nặng trĩu, những người đánh xe ầm ĩ, và tiếp đó là sự im lặng sửng sốt của chiếc phà, nơi họ sẽ ngồi bên nhau dưới tuyết, trong cỗ xe ngựa không di chuyển, và mặt đất dường như lướt qua bên dưới họ, trôi qua phía bên kia của mặt trời. Những điều anh phải nói với cô thật lạ thường, và theo thứ tự chúng được hình thành trên môi anh…
Tiếng lanh lảnh và gầm rú của con tàu đến gần hơn, và nó lảo đảo chậm dần tiến vào nhà ga như một con quái vật đang tha mồi về hang ổ. Archer chen lên phía trước, lách qua đám đông, và thẫn thờ nhìn vào hết ô cửa sổ này đến ô cửa sổ khác của những toa trên cao. Và rồi, đột nhiên, anh thấy khu- ôn mặt xanh xao và ngạc nhiên của Madame Olenska gần tầm tay, và lại có cảm giác xấu hổ khi đã quên mất hình dáng cô…
Họ tiến đến bên nhau, tay họ gặp nhau, và anh kéo tay cô.
- Lối này, anh có xe ngựa - anh nói.
Sau đó mọi chuyện xảy ra như anh đã tưởng tượng. Anh giúp cô mang túi lên xe ngựa, và sau đó mơ hồ nhớ là hình như đã xác nhận lại với cô về bà cô và tóm tắt lại chuyện của
Beaufort (anh ngạc nhiên bởi lời nói: “Regina tội nghiệp!” của cô). Trong khi đó xe ngựa đã đi qua con đường ngoằn ngoèo quanh nhà ga và bò xuống đoạn dốc trơn trượt đến bến tàu, bị đe dọa bởi những xe chở than lắc lư, những con ngựa ngơ ngác, những xe chở hàng tốc hành nhếch nhác và một chiếc xe tang trống rỗng.
- Ôi, chiếc xe tang đó! - Cô nhắm mắt lại khi nó đi qua, và nắm chặt tay Archer. - Giá như nó không để dành cho… bà tội nghiệp!
- Ồ, không, không… bà khá lên nhiều rồi… bà rất ổn, thật đấy. Đó… chúng ta đã vượt qua nó rồi! - anh thốt lên, như thể điều đó làm nên tất cả những sự khác biệt. Tay cô vẫn trong tay anh, và khi xe ngựa tròng trành qua ván cầu lên phà anh cúi xuống, cởi găng tay màu nâu bó sát của cô ra, và hôn lên lòng bàn tay cô như thể hôn một thánh tích. Cô gỡ tay ra với một nụ cười nhẹ nhàng, và anh nói:
- Em không trông chờ anh hôm nay sao?
- Ồ, không.
- Anh đã định đi Washington để gặp em. Anh đã sắp xếp cả rồi… anh suýt nữa thì đã đi ngược chuyến tàu với em.
- Ôi… - cô thốt lên, như thể sợ hãi bởi lối thoát hẹp của họ.
- Em có biết… anh hầu như không nhớ em không?
- Hầu như không nhớ em?
- Ý anh là, anh biết phải giải thích thế nào đây?… nó luôn là như vậy. Mỗi khi em tình cờ gặp anh, mọi thứ lại bắt đầu.
- Ồ, vâng. Em biết! Em biết!
- Thế còn… với em, anh có như thế không - Anh khăng khăng.
Cô gật đầu, nhìn ra ngoài cửa sổ.
- Ellen... Ellen... Ellen!
Cô không trả lời, và anh ngồi trong im lặng, ngắm khu- ôn mặt nhìn nghiêng của cô đang trở nên lờ mờ trong chiều hoàng hôn lất phất tuyết bên ngoài cửa sổ. Anh tự hỏi cô đã làm gì trong bốn tháng dài đằng đẵng qua? Xét cho cùng thì họ biết quá ít về nhau! Những khoảnh khắc quý giá đang trôi đi, nhưng anh đã quên hết mọi điều anh định nói với cô và chỉ có thể trầm tư với điều bí ẩn về sự xa cách và gần gũi giữa họ, như việc họ đang ngồi sát cạnh nhau mà không thể nhìn thấy khuôn mặt của nhau.
- Thật là một cỗ xe đẹp! Nó là của May à? - Cô hỏi, đột nhiên quay mặt lại từ cửa sổ.
- Ừ.
- Vậy thì chính May bảo anh đến đón em à? Cô ấy thật tốt bụng.
Anh không trả lời trong một lúc, rồi anh bật ra lời nói:
- Thư ký của chồng em đã đến gặp anh sau ngày chúng ta gặp nhau ở Boston.
Trong lá thư ngắn anh gửi cho cô anh đã nhắc đến chuyến thăm của M. Rivière, và dự định chôn vùi sự kiện đó trong lòng. Nhưng việc cô nhắc rằng họ đang ở trong xe ngựa của vợ anh đã thôi thúc anh trả đũa. Anh muốn biết liệu cô có thích anh nhắc đến M. Rivière hơn là anh thích cô nhắc về May không! Như những lần khác, khi anh mong lôi được cô ra khỏi sự điềm tĩnh thường lệ thì cô không để lộ dấu hiệu ngạc nhiên nào; và ngay lập tức anh kết luận: “Vậy thì chắc anh ta đã viết cho cô ấy”.
- M. Rivière đã đến gặp anh?
- Đúng. Em không biết à?
- Không - cô trả lời đơn giản.
- Và em không ngạc nhiên? Cô do dự.
- Sao em phải ngạc nhiên? Anh ấy đã kể cho em ở Boston rằng anh ấy biết anh. Em nghĩ là hai người đã gặp nhau ở Anh.
- Ellen… anh phải hỏi em một điều.
- Vâng.
- Anh đã muốn hỏi sau khi anh gặp anh ta, nhưng anh không thể viết trong thư. Chính M. Rivière đã giúp em trốn đi… khi em rời bỏ chồng, đúng không?
Trái tim anh đập một cách khó nhọc. Cô sẽ đối mặt với câu hỏi này bằng sự điềm tĩnh tương tự?
- Phải. Em nợ anh ấy một món nợ lớn - cô trả lời, không có chút run rẩy nào trong giọng nói êm dịu.
Giọng cô rất tự nhiên, gần như thờ ơ, đến nỗi sự náo động của Archer bị giảm xuống. Một lần nữa, bằng sự hồn nhiên hoàn toàn, cô đã làm cho anh cảm thấy mình rập khuôn một cách ngốc nghếch ngay khi anh nghĩ mình đang vứt bỏ dần những tập quán ấy đi.
- Anh nghĩ em là người phụ nữ thành thật nhất anh từng gặp! - anh thốt lên.
- Ồ, không… nhưng có lẽ là một trong những người ít cầu kỳ nhất - cô trả lời, trong giọng nói kèm theo một nụ cười.
- Em gọi nó thế nào cũng được: em luôn nhìn kỹ vào mọi thứ.
- Ồ… Em phải làm thế. Em phải nhìn vào Gorgon[109].
- Ôi - việc đó đã không làm mù mắt em! Em biết đấy bà ta chỉ là một yêu quái già cả như tất cả những yêu quái khác.
- Bà ta không làm mù ai, mà chỉ lau khô những giọt nước mắt của người đó.
Câu trả lời ngăn trở lời biện hộ trên môi Archer: nó có vẻ đến từ những kinh nghiệm bên ngoài tầm với của anh. Chiếc phà đã ngừng di chuyển, mũi nó đâm sầm dữ dội vào những cái cột ở bến tàu làm cỗ xe ngựa chao đảo, và ném Archer và Madame Olenska lại gần bên nhau. Chàng thanh niên, run lên, cảm thấy sức ép từ vai cô, và vòng tay quanh người cô.
- Nếu em không bị mù, thì em phải thấy rằng chuyện này không thể kéo dài.
- Cái gì không thể?
- Việc chúng ta ở bên nhau… và không ở bên nhau.
- Không. Anh không nên đến ngày hôm nay - cô nói trong một giọng biến đổi; và đột nhiên quay lại, nhào tới ôm lấy anh và đặt môi lên môi anh. Cùng lúc cỗ xe bắt đầu di chuyển, và một ánh đèn hơi ở đầu bến tàu chiếu vào trong cửa sổ. Cô lùi ra, rồi họ ngồi im lặng, bất động trong khi cỗ xe len qua đám đông xe ngựa đang tắc nghẽn quanh bến phà. Khi họ lên đến phố Archer bắt đầu nói vội vã:
- Đừng sợ anh. Em không cần co mình lại ở góc của em như thế. Một nụ hôn trộm không phải là thứ anh muốn. Này nhé: anh thậm chí còn không chạm vào tay áo vest của em. Đừng cho rằng anh không hiểu vì sao em không muốn để cảm giác này giữa chúng ta biến thành một chuyện tình lén lút bình thường. Anh có thể đã không thể nói như thế này ngày hôm qua, vì khi chúng ta xa nhau và anh mong muốn được gặp em, thì mọi ý nghĩ bị đốt cháy trong một ngọn lửa lớn. Nhưng rồi em đến, khác nhiều so với những gì anh nhớ, và thứ anh muốn ở em là, với sa mạc khao khát đang chờ ở giữa, anh có thể ngồi hoàn toàn yên tĩnh bên em trong một hai giờ, như thế này, với ảo mộng khác trong tâm trí, chỉ yên lặng hy vọng nó trở thành hiện thực.
Trong một lúc cô không đáp lại; rồi cô hỏi, hầu như không hơn một lời thì thầm:
- Anh có ý gì khi nói hy vọng điều đó trở thành hiện thực?
- Sao… em biết nó sẽ thành, phải không?
- Ảo mộng về anh và em bên nhau? - Cô bật lên một tiếng cười khó chịu.
- Anh đã chọn đúng chỗ để diễn tả điều đó cho em!
- Em muốn nói vì chúng ta đang ở trong cỗ xe ngựa của vợ anh? Vậy chúng ta hãy xuống xe và đi bộ nhé? Anh không cho rằng em ngại một chút tuyết?
Cô lại cười, nhẹ nhàng hơn.
- Không, em sẽ không xuống xe và đi bộ đâu, vì việc của em là đến nhà bà càng nhanh càng tốt. Và anh sẽ ngồi bên em, và chúng ta sẽ không nhìn vào ảo mộng, mà vào thực tại.
- Anh không biết ý em là gì khi nói đến thực tại. Thực tại duy nhất của anh là đây.
Cô đón nhận những lời đó với sự im lặng kéo dài, trong khi đó xe ngựa lăn bánh xuống một lề đường tối tăm và rồi rẽ vào Đại lộ Năm sáng sủa.
- Vậy có phải anh muốn em sẽ sống với anh như một người tình… vì em không thể là vợ anh? - Cô hỏi.
Sự lỗ mãng của câu hỏi làm anh giật mình: từ đó sẽ khiến một người phụ nữ thuộc tầng lớp anh cảm thấy xấu hổ, ngay cả khi câu chuyện của họ đến gần nhất với chủ đề đó. Anh nhận thấy Madame Olenska phát âm nó như thể nó được chấp nhận trong vốn từ vựng của cô, và anh tự hỏi liệu nó có được sử dụng quen thuộc khi cô còn sống trong cái nơi kinh khủng mà cô đã trốn đi không. Câu hỏi của cô khiến anh giật mình, và anh lúng túng.
- Anh muốn… anh muốn bằng cách nào đó được cùng em bỏ đi đến một thế giới nơi những từ như thế này - thuộc phạm trù này - sẽ không tồn tại. Nơi chúng ta sẽ chỉ đơn giản là hai người yêu nhau, là cả cuộc đời của nhau và không gì trên đời có thể làm phiền.
Cô hít một hơi thở dài sâu sắc và kết thúc bằng một tiếng cười khác.
- Ôi, anh yêu - đất nước đó ở đâu vậy? Anh đã từng đến đó chưa? - Cô hỏi; và vì anh vẫn câm lặng ủ rũ nên cô tiếp tục. - Em biết quá nhiều người đã cố tìm nó; và hãy tin em đi, họ đều nhầm lẫn xuống ở những nhà ga bên đường: ở những nơi như Boulogne, Pisa, hay Monte Carlo - và nó không hề khác so với cái thế giới cũ mà họ đã rời bỏ, chỉ là hơi nhỏ hơn, om sòm và hỗn tạp hơn mà thôi.
Anh chưa bao giờ nghe cô nói với giọng như vậy, và anh nhớ cụm từ cô đã dùng một lúc trước đó.
- Phải, Gorgon đã lau khô những giọt nước mắt của em - anh nói.
- Ồ, bà ấy cũng mở mắt cho em nữa; thật là một điều dối trá khi nói rằng bà ấy làm mù mắt mọi người. Thứ bà ấy làm chỉ là ngược lại - bà ấy căng mi cho mắt họ mở ra, vì thế họ sẽ không bao giờ lại bị ở trong cái bóng tối đáng nguyền rủa đó nữa. Có một sự tra tấn ở Trung Quốc như thế thì phải? Ở đó nên có. Ôi, tin em đi, đó là một đất nước nhỏ bé khốn khổ!
Xe ngựa đã băng qua phố Bốn mươi hai, con ngựa kéo xe khoẻ mạnh của May đang chở họ đi về phía bắc như thể nó là một con ngựa nước kiệu Kentucky. Archer nghẹt thở với cảm giác về những phút lãng phí và những lời nói vô nghĩa.
- Vậy thì chính xác kế hoạch của chúng ta là gì? - anh hỏi.
- Cho chúng ta ư? Nhưng không có chúng ta trong đó! Chúng ta gần bên nhau chỉ khi chúng ta ở xa nhau. Có như vậy chúng ta mới có thể là chính mình. Nếu không thì chúng ta chỉ là Newland Archer, chồng của em họ của Ellen Olenska, và Ellen Olenska, chị họ của vợ Newland Archer, những người đang cố có được hạnh phúc sau lưng những ai tin tưởng họ.
- Ôi, anh vượt qua được điều đó - anh rên rỉ.
- Không, anh không vượt qua được! Anh sẽ không bao giờ vượt qua. Còn em thì đã - cô nói, trong một giọng xa lạ - và em biết khi đó nó sẽ như thế nào.
Anh ngồi im lặng, choáng váng với nỗi đau không rõ ràng. Rồi anh mò mẫm trong bóng tối của cỗ xe để tìm cái chuông nhỏ mà ra hiệu lệnh cho người đánh xe. Anh nhớ rằng May rung nó hai lần khi cô muốn dừng lại. Anh ấn chuông, và xe ngựa dừng lại bên phiến đá lát lề đường.
- Sao chúng ta dừng lại? Đây không phải nhà bà - Madame Olenska thốt lên.
- Không phải, anh sẽ ra khỏi đây - anh lắp bắp, mở cửa và nhảy xuống vỉa hè. Qua ánh đèn đường anh thấy khuôn mặt kinh ngạc của cô, và cử chỉ theo bản năng cô làm để ngăn cản anh. Anh đóng cửa, và cúi người một lúc qua cửa sổ.
- Em đã đúng. Anh không nên đến ngày hôm nay - anh nói, hạ thấp giọng để người đánh xe không nghe thấy. Cô cúi về phía trước, có vẻ định nói nhưng anh đã ra hiệu lệnh đi tiếp, và cỗ xe lăn bánh khi anh đứng ở góc đường. Tuyết đã ngừng rơi, một cơn gió vù vù nổi lên, quất vào mặt anh khi anh đứng nhìn theo chằm chằm. Đột nhiên anh cảm thấy thứ gì đó cưng cứng và lành lạnh trên lông mi, và biết rằng mình đang khóc, và rằng cơn gió đã làm đông cứng những giọt nước mắt của anh.
Anh thọc tay vào túi, nhanh chóng đi bộ xuống Đại lộ Năm để về nhà mình.
___________________________
Chú thích:
[107] Một loại bàn viết của phụ nữ. (ND)
[108] Người Spartan: Những người được coi là có đức tính can đảm, anh dũng, bền bỉ, khắc khổ, có ý thức kỷ luật cao, chiến đấu giỏi. (ND)
[109] Trong thần thoại Hy Lạp, những nữ thần Gorgon là ba chị em có hình thù gớm ghiếc, tóc rắn và cặp mắt sáng chói. Medusa có thể biến người khác thành đá chỉ với một cái nhìn.