← Quay lại trang sách

10. Dẹp ngay những cuộc cãi cọ

“Lắng nghe là một việc nguy hiểm.

Nếu ai đó nghe, người đó có thể sẽ bị thuyết phục.

Và người tự cho phép mình bị thuyết phục bởi một lời tranh luận chắc chắn là một người vô lý.”

Oscar Wilde

⚝ ✽ ⚝

Đôi khi điều chúng ta mong muốn nhất là dừng ngay một cuộc trò chuyện. Ví dụ, khi chúng ta lập luận yếu và có nguy cơ thua cuộc, hoặc khi chúng ta không có tâm trạng hoặc không có thời gian, hoặc khi chúng ta không muốn chia sẻ ý kiến của mình, hoặc khi ta không biết nhưng lại không muốn thừa nhận,...

Trong phần cuối cùng của Top 10 kỹ năng thao túng hàng ngày này, bạn sẽ học được năm thủ thuật hiệu quả nhất để mau chóng rời khỏi những cuộc cãi cọ. Giống như bất kỳ tay lão luyện nào, bạn sẽ cần có tinh thần thật vững để thực hiện những kỹ thuật này. Ngay cả khi bạn đang ở thế bị động, bạn phải luôn giữ mặt ngầu. Bạn không được để lộ rằng rằng mình đang cố gắng thoát khỏi nơi này. Vì vậy, đây là quy tắc vàng: trước khi sử dụng bất kỳ thủ thuật nào dưới đây, bạn phải ngụy trang cho mình một phong thái tự tin, kiểm soát ngôn ngữ cơ thể và giọng điệu hoàn toàn chuyên nghiệp.

⚝ ✽ ⚝

Thủ thuật thứ nhất: Lời sáo rỗng cắt dòng tư tưởng

Một lời nói sáo rỗng chấm dứt suy nghĩ có thể bóp chết bất kỳ cuộc tranh cãi nào từ trong trứng nước, khiến đối phương của bạn im lặng. Tranh luận kiểu này còn được gọi là “cụm từ sát thủ”. Hãy xem ba trong số những câu nói sáo rỗng nổi tiếng nhất - cái gọi là “ba quy tắc vàng của chính quyền”:

1. “Chúng tôi luôn làm theo cách này!”

2. “Chúng tôi chưa bao giờ làm theo cách đó!”

3. “Ai biết được điều gì sẽ đến sau nó!”

Phần trên có thể được thay thế bằng các cụm từ không bao giờ cũ sau. Nếu chúng hiệu quả với các quan chức, thì không có lý do gì để chúng vô dụng trong tay chúng ta:

4. “Điều đó sẽ dẫn chúng ta đến đâu?”

5. “Đó không phải là trách nhiệm của chúng tôi.”

6. “Chúng tôi không đủ nguồn lực.”

Nhưng đó không phải là tất cả! Bạn cũng có thể thử những “máy ủi bằng lời” sau đây:

7. “Tôi không có tâm trạng cho cuộc trò chuyện này.”

8. “Hiện tại tôi không có thời gian cho nó.”

9. “Đây không phải là lúc để nói về nó.”

10. “Tôi sẽ không thảo luận điều đó với bạn.”

11. “Thật là rác rưởi!”

12. “Hãy nói về vấn đề này vào lúc khác.”

13. “Điều đó vượt quá khả năng của chúng tôi.”

14. “Thật không may, chúng tôi không có giải pháp thay thế.”

15. “Không có cách nào thoát khỏi nó đâu.”

16. “Về lý thuyết, tôi cho là vậy. Nhưng nó sẽ không hiệu quả trong thực tế.”

17. “Tôi đã thử điều đó rồi.”

18. “Tôi không quan tâm.”

19. “Tôi sẽ thảo luận nội bộ về vấn đề đó.”

20. “Không, tôi có linh cảm xấu về nó!”

Còn rất nhiều câu khác ngoài kia. Nhưng câu hỏi thú vị là tại sao những cụm từ sát thủ này lại hiệu quả. Câu trả lời là vì hầu hết mọi người không đủ ngoan cường. Tất cả chúng ta đều được nuôi dạy để trở nên lịch sự - và không được chăm chăm làm theo ý mình. Do đó, bạn chỉ cần đưa ra một trong những cụm từ rỗng tuếch này và người kia sẽ thoái lui. Họ không muốn tỏ ra phô trương và bướng bỉnh, vì vậy họ sẽ không đào sâu thêm nữa. Mọi cuộc thảo luận tiếp theo sẽ bị bóp nát từ trong trứng nước.

Nếu ai đó cố gắng chặn họng bạn bằng một trong những cụm từ này, thì một cách phản công hiệu quả là “gọi tên nó và chế ngự nó”. Chỉ cần nói với họ, “Những cụm từ sát thủ này không có tác dụng với tôi đâu nhé” là đã hoàn thành hành động. Điều tương tự cũng áp dụng cho tất cả các thủ thuật thao túng trong cuốn sách này: Nếu bạn có thể nhận ra và gọi tên, bạn có thể chế ngự chúng.

⚝ ✽ ⚝

Thủ thuật thứ hai: Lặp lại đến chán ngấy

Bạn có thể sử dụng mẹo thứ hai nếu kẻ thù bám dai hơn dự đoán. Ad nauseam (đến mức muốn ói) là thuật ngữ được sử dụng để chỉ các lập luận kéo dài đến lúc mà mọi người tham gia đã chịu quá đủ. Bạn chỉ cần lặp lại lập trường của mình cho đến khi họ từ bỏ:

Bạn: Tôi không có tâm trạng để nói về nó!

Họ: Nhưng nó quan trọng. Chúng ta nên nói về nó.

Bạn: Không phải bây giờ. Tôi không có tâm trạng!

Họ: Vậy khi nào bạn muốn nói về nó?

Bạn: Bất cứ khi nào, chỉ cần không phải bây giờ. Không có tâm trạng!

Điều khó xử cho đối thủ của bạn là không có cách nào để thoát được vòng lặp này. Và ngay cả khi họ là một người thông minh và chỉ ra rằng bạn đang nói đi nói lại một chuyện, bạn có thể sử dụng một thủ thuật khác có từ thời La Mã, được gọi là tu quoque (bạn cũng vậy) mà chúng ta sẽ nói sau. Nếu họ hét lên, “Bạn đang lặp lại chính mình!” bạn có thể phản pháo lại, “Bạn cũng vậy!” Từ đó, cuộc trò chuyện sẽ tự động rơi vào ngõ cụt.

⚝ ✽ ⚝

Thủ thuật thứ ba: Sự ngu dốt bất khả chiến bại!

Bạn có thể sử dụng thủ thuật này khi ai đó trình bày cho bạn những lý lẽ hay, thuyết phục, hoàn toàn hợp lý và dựa trên thực tế, nhưng bạn phản bác lại bằng những câu như “Tôi vẫn chưa tin”, “Sao cũng được. Tôi vẫn chưa bị thuyết phục!” hoặc “Điều đó vẫn không chứng minh được gì cả!”. Chúng ta biết rất rõ các lập luận của đối thủ là đúng nhưng ta không thừa nhận. Và người kia có thể làm gì? Họ không thể ép ta. Họ cũng chả biết chúng ta đã tâm phục nhưng không khẩu phục. Hèn quá hả? Tất nhiên! Hiệu quả không? Có nhé!

⚝ ✽ ⚝

Thủ thuật thứ tư: Thuyết tương đối

Einstein đã chứng minh rằng trong vật lý, mọi thứ đều là tương đối. Và chúng ta có thể sử dụng thế giới quan này trong các cuộc trò chuyện bất đồng để kết thúc nhanh gọn. Bạn hẳn đã nghe câu này nhiều lần trước đây: “Bạn có quyền đưa ra ý kiến. Tôi cũng thế. Không cần cãi cọ thêm gì nữa.” Câu nói có vẻ đơn giản này che giấu một quan điểm triết học sâu sắc, rằng các ý kiến và giá trị không thể được so sánh với nhau một cách tuyệt đối, và rằng mọi người đều có những ưu tiên khác nhau, vì những lý do khác nhau. Đây là còn được gọi là “thuyết tương đối về giá trị”. (Về mặt triết học, thuyết tương đối về giá trị và thuyết tương đối về đạo đức đều có những điểm yếu của chúng. Một mặt, chúng tự coi mình là tuyệt đối, do đó mâu thuẫn với hệ tư tưởng của chính mình. Mặt khác, thuyết tương đối về đạo đức bỏ qua thực tế rằng một số quan điểm đạo đức chỉ đơn giản là yếu hơn những quan điểm khác [*] ) Sử dụng chủ nghĩa tương đối đặc biệt hiệu quả bởi vì 99,9% mọi người không dám chắc chắn có cái gì là đúng tuyệt đối trên đời. Vì vậy, họ nhanh chóng cúi đầu trước thuyết tương đối. Điều này rất hữu ích cho chúng ta, nên ta hãy giữ bí quyết này cho mình.

⚝ ✽ ⚝

Thủ thuật thứ năm: Sự ưu ái cá nhân

Để hoàn thiện Top 10 kỹ năng hàng đầu của chúng ta, đây là mẹo yêu thích nhất của tôi để chặn các câu hỏi khó xử và dẹp luôn cuộc bàn luận. Nói một cách chính xác, thủ thuật này là một lời nói sáo rỗng cắt dòng suy nghĩ khác, nhưng nó cụ thể và đơn giản đến mức xứng đáng được xếp thành mục riêng. Vậy thủ thuật này là gì? Tôi chỉ cần nói năm chữ cái: “ ’Strue ” Hoặc bằng tiếng Anh đầy đủ là: “ It’s true! ” (Đúng thế!)

Rất ít người sẽ tiếp tục thách thức bạn nếu bạn nói với họ rằng thế là thế thôi. Nếu tôi nói “ ’Strue! ”, nó chấm dứt 99,9% cuộc tranh cãi. Trong lý thuyết lập luận, “ ’Strue! ” là một petitio principii (còn được gọi là “Khiếm khuyết nguyên chứng luận”). Nói cách khác, đó là một lập luận vòng tròn luẩn quẩn cổ điển. Tôi coi một điều gì đó chưa được chứng minh là sự thật và không cung cấp thêm thông tin nào mà chỉ củng cố (thông qua sự lặp lại) những gì tôi đã nói. Vì vậy, lập luận của tôi sẽ đi vòng tròn. Câu hỏi duy nhất đặt ra là tại sao kỹ thuật này cực dễ mà lại hiệu quả đến vậy? Đơn giản thôi, phần các cụm từ sát thủ đã cho chúng ta câu trả lời.

Thú thật, tôi đã thao túng người khác bằng:

…………………………………………………….