Chương VI

Như phần đông các thiếu nữ, Dậu với tuổi mười bảy, vẫn thường hay mơ mộng, nghĩ đến chuyện yêu đương, chồng con. Đi ngoài phố, tình cờ gặp một cái nhìn chú ý của anh chàng đẹp trai nào đó, dù lạ, Dậu cũng bâng khuâng sung sướng suốt buổi.

Độ này Dậu nghĩ đến Hoan luôn, vì thế mà Dậu và Tần trở nên thân nhau. Tần chỉ muốn gán ghép Dậu với người anh họ của mình. Hôm nọ, sau khi tặng Tần một lọ nước hoa, Hoan nửa đùa, nửa thật:

- Cô giúp anh cho chóng được việc, rồi anh sẽ làm mối cho cô.

Tần hai mươi nhăm tuổi, cái tuổi đối với thời ấy đã là quá lứa, muộn màng chồng con lắm rồi. Từ lâu, Tần tự biết phận mình không còn hy vọng, sung sướng, bồng bột như tuổi đương thì nữa. Nhưng câu nói của người anh họ đã gây cho Tần một niềm vui nhẹ. Vì vậy, khi Hoan ngỏ ý muốn nhờ Tần làm mối Dậu cho anh, thì Tần vui vẻ nhận lời ngay.

Còn Dậu rất thích nói chuyện với Tần, bởi trong câu chuyện bao giờ Tần cũng nhắc đến Hoan.

Hôm nay nhà vắng vẻ, anh Thân mới tìm được chỗ làm. Mai lên phố, Khánh chạy đi chơi, bà cụ Tư nấu cơm ở dưới bếp, chỉ còn có Dậu và Tần ở nhà ngoài, Tần nói như dụ dỗ:

- Thế nào, đến chủ nhật này lại anh Hoan chơi nhé. Đi rồi tôi chỉ cho xem mặt hai cô ả ở nhà dưới, tân thời lắm cơ. Bà mẹ cứ đánh tiếng bảo anh Hoan muốn lấy cô nào thì bà ta gả cho. Nhưng anh ấy không ưng cả hai.

- Các cô ấy chắc đẹp lắm?

- Đẹp mà lại diện ghê nữa, nhưng anh ấy bảo là lố lăng quá, không thùy mị.

Nghe Tần nói, Dậu thầm sung sướng, thấy Hoan để ý tới mình hơn hai cô ả nào đó.

Dậu ngẩng lên, nhìn bóng mình ở trong gương treo trên tường, Dậu càng vui hơn nữa khi tự nhận thấy mình đẹp. Như sợ Tần biết ý nghĩ của mình, Dậu quay ra nói lảng:

- Quái không biết Khánh nó chạy đâu?

Tần không chú ý, tiếp:

- Hôm nọ, tôi lên chơi, anh Hoan thết một bữa nước chanh quả với bánh ngọt, lại được nghe kèn hát nữa. Gớm, có một mình mà sắm đủ thứ, nào sa-lông, nào giường tây, hỏi anh ấy bảo sắm dần để lấy vợ…

Có người vào mua hàng, Tần đứng lên bán.

Dậu ngồi một mình, hai má hây hây đỏ. Dậu phác ra ở trong óc một cảnh gia đình hết sức vui đẹp và đầy đủ. Dậu sẽ mua vải "toan" thật tốt, màu xanh, mà phải xanh màu lơ nhạt để làm áo gối, sẽ khâu vào đấy những đường "rua" thật kỹ, cẩn thận từng mũi kim cho đẹp, vì hàng khâu cho chính nhà mình dùng chứ không phải khâu thuê.

"Còn cái rèm cửa, không biết phải dùng hàng gì và màu gì cho đẹp?"

Dậu suy nghĩ đắn đo, cân nhắc như sắp phải làm những việc ấy ngay lúc đó.

"Còn các món ăn nữa, mình sẽ nấu những món lạ miệng, thật ngon cho anh ấy ăn."

Dậu thầm nhủ như vậy, món cua bể xào với miến thì làm thế nào; món chả thì làm thế nào, món ốc hấp nữa. Phải có những gia vị gì?

Dậu tính phác, món miến xào phải mua bao nhiêu miến, bao nhiêu cua bể…

- Thế nào, đi không? Nghĩ gì đấy?

Nghe tiếng Tần hỏi, Dậu chợt tỉnh mộng, quay lại.

Tần hỏi tiếp:

- Đi nhé?

Dậu muốn lắm, nhưng trong thâm tâm vẫn mang máng thấy đi như thế thì không nên, cô lắc đầu nói:

- Thôi để khi khác!

Tiếng đồng hồ treo, nhà bên cạnh, thong thả điểm mười một giờ khiến Dậu giật mình:

- Thôi chết, phải đi thổi cơm.

- Hôm nay không phải đi chợ à?

Dậu ấp úng:

- Không, nhà hãy còn thịt kho từ hôm qua.

Khánh chơi ở ngoài đường, vừa bước vào, thoáng thấy Tần hỏi và Dậu đáp "hãy còn thịt kho", thì dừng ngay chân lại, nói:

- Ơ, còn đâu, có một tí thịt thì đã ăn từ…

- Đi vào, Khánh biết cái gì!

Bị chị mắng bất ngờ, Khánh tức, hậm hực vào nhà. Chờ cho bước chân em bước qua khỏi bậc cửa, Dậu mới thấp giọng nói, chỉ vừa đủ cho Tần nghe:

- Nó có biết gì đâu, chiều qua cơm nước xong, tôi mới chạy ra phố mua nửa cân thịt về kho để hôm nay ăn, đỡ phải đi chợ.

Với tính quen che đậy sự nghèo túng của mình, Dậu định trả lời «hãy còn thịt kho" cho qua câu Tần hỏi "không đi chợ à?". Không ngờ Khánh thật thà, đã nói toạc ra là không có thịt, làm Dậu bắt buộc phải nói thêm. Dứt lời, Dậu thấy tự thẹn và lạ lùng về câu nói dối của mình có đầy đủ cả sắp đặt.

- Sao mình lại có thể nói dối dài giòng thế? Dậu tức mình và thấy ghét mình quá. Người bứt rứt, mạch máu chuyển mạnh, một sức nóng ran ran đang bốc lên ở trong người, đến cổ… rồi đến tai.

"Này này, lại sắp đỏ mặt, lại sắp đỏ mặt."

Dậu biết như vậy nên cố nén nỗi thẹn, nhưng càng nén, máu lại càng bốc mạnh. Dậu chỉ kịp đứng lên, quay người đi vào, trong lúc mặt đỏ bừng, không nghe rõ câu Tần nói:

- Ừ, mua thịt buổi chiều, khéo chọn vẫn được miếng ngon mà lại rẻ.

Nhìn Khánh đứng ở cửa bếp, mặt hãy còn vẻ hậm hực, Dậu thấy hối hận vì đã mắng oan em, nhưng lòng vẫn chưa nguôi tức giận.

Dậu mắng thêm Khánh:

- Bận sau thì đừng có thế nhé.

- Nhưng em có làm gì đâu!

- Không làm gì à. Chị vừa bảo có thịt, em lại bảo không. Thế có phải…

Dậu ngưng lại, cô vừa chợt nhận thấy tất cả những cái vô lý, buồn cười ngụ trong câu mình đang nói, khiến cô bật cười. Khánh chẳng biết phải hiểu theo nghĩa thế nào, cũng cười theo.

Ngay từ chiều hôm qua, cả nhà đã không còn lấy đồng nào. Phao đèn dầu hỏa cũng cạn, chỉ còn một ít không đủ thắp lâu. Ba chị em Dậu phải ra ngoài hàng cụ Tư ngồi khâu. Đến lúc bà cụ Tư đóng cửa hàng, ba chị em lại bắc cái chõng tre ra ngoài đường, dưới cột đèn thành phố, khâu cho kịp ngày mai trả hàng.

Thân ngồi bên chõng, cạnh ba em, tay cầm cuốn sách nhưng không đọc, anh đem những chuyện tinh nghịch của học trò trường anh hồi trước ra kể cho các em nghe, khiến ba cô vui cười, lòng anh cũng sung sướng. Mỗi lúc một khuya, đường phố lần lần chìm lắng trong tịch mịch. Tuy Khánh đưa kim chậm chạp, mắt nặng và ngáp luôn miệng. Mai, Dậu, Thân cũng thôi không cười nói nữa.

Cảnh vắng quá làm ánh đèn thành phố như vui sáng thêm ra; thỉnh thoảng có một vài người đi dưới hiên phố, yên lặng và vội vàng. Từ đầu phố, lọc cọc tiếng xe bò lăn trên đường dựa. Mai ngưng tay, vươn vai, ngáp rồi nói:

- Xe đổ thùng, gần một giờ sáng rồi.

Dậu nhẹ nâng đầu Khánh, đã ngủ gục trên đùi cô, xuống chõng, xong nhìn Thân chăm chú đọc sách.

Dậu bảo:

- Đi ngủ thôi anh Thân, mai còn đi làm.

Mai nhìn vào chỗ đang khâu dở, chép miệng:

- Còn một ít, phải khâu xong, mai mới giả được.

Tiếng những người phu đổi thùng vừa đập cửa các nhà, vừa gọi bằng một giọng rè rè, nghe phát ghê sợ.

Mai nhìn lên, một anh phu đi ngang qua đường, mặc quần nâu, áo cánh vải trắng tinh có vẻ như còn mới, gánh một đôi thùng; trên đầu đòn gánh, buộc một cái đèn dầu con, sáng le lói. Đêm Hà Nội mỗi lúc một vắng lặng, có mùi hoa lẫn vào sương mù.

- Anh ta còn giàu hơn cả chúng mình.

Mai nói dứt lời, cả ba anh em cùng bật lên một tiếng cười ngắn. Dậu giơ tay, bưng miệng:

- Ứ ừ, buồn ngủ không chịu được, thôi nghỉ, đi vào rồi mai dậy sớm khâu nốt vậy.

Thân tán thành:

- Ừ, hay thế!

Mai hỏi Dậu:

- Sáng mai còn gạo không chị?

- Còn đủ bữa sáng, nhưng không có thức ăn.

- Cần gì!