Chương 4

Julia Deutschmann viết cho chồng :

"Anh Ernst yêu dấu,

"Em biết rằng chẳng bao giờ anh nhận được thư này. Tuy vậy, em vẫn viết cho anh vì em cần được nói chuyện với anh, được kể cho anh nghe em đang sống ra sao, em đang nghĩ gì và cảm thấy gì. Thế nhưng đó chỉ là một phương pháp, trước mặt em chỉ có tờ giấy trắng, em không nhìn thấy anh thực sự muốn được thấy anh, em phải nhắm mắt lại. Lúc đó thì anh hiện ra : cao lớn, dong dỏng, với hai tay dài bỏ thõng, một chiếc trán đẹp rất cao, và cặp mắt xám như mắt đứa trẻ ngơ ngác. Nhưng ngay khi mà em tưởng giữ được anh thì anh lại biến đi, anh tự xóa mờ dần dần, bất tuyệt...

"Đã từ mấy ngày nay, em bắt đầu lại công việc của chúng ta. Em muốn làm lại càng sớm càng hay tất cả những gì mà chúng ta đã thực hiện được trong suốt hai năm qua, trước khi người ta đến bắt anh của em đi. Thường thường có lúc em chuyên chú hết cả vào công việc đó, như vậy em quên được nỗi lo sợ dầy vò sự bất lực của em đã không giúp đỡ gì được anh, do sự tin chắc một cách thất vọng mọi rằng cái từ nay trở thành vô ích - và rồi đột nhiên, em nhìn thấy công trình của chúng ta dựng đứng trước mặt em như một tòa lâu đài tư tưởng mới của chúng ta, gần hoàn tất.

"Chúng ta đã được sung sướng biết mấy trong hai năm đó, mặc dầu là trong thời chiến tranh ! Nhưng mà, anh thấy không, chúng ta không hiểu được điều đó ! Hay nói đúng hơn, chúng ta không nhận ra được điều đó, chúng ta bị chìm ngập trong cuộc sống đều đặn hàng ngày, trong sự lo lắng về thẻ tiếp tế này, về vé tiếp tế khác, trong khí sắc buồn rầu vì những mối chán nản, thất bại, lầm lẫn của chúng ta. Em đã tỏ ra nóng nảy, em biết thế, có lẽ còn cáu kỉnh nữa ; luôn luôn em vấp váp phải những chuyện vặt vãnh. Nhưng khi ấy em đâu có biết rằng, tất cả những cái đó chẳng có gì là quan trọng. Ngày nay, em không biết đổi thứ gì để còn được đi tìm chiếc áo của anh khắp nhà khi anh bất ngờ nổi hứng thay áo, để được lại nhìn thấy anh nuốt vội bữa cơm như muốn chạy đua với đồng hồ ! Em sẽ sung sướng biết bao để lại được cùng anh ở trong phòng chúng mình dù nếu anh chỉ trả lời em bằng tiếng ừ ào lơ đãng. Thế mà tất cả những chuyện nhỏ nhặt đó trước đây đã làm em tức tối. Em đã trách anh quên kỷ niệm ngày cưới...mà truyện đó đối với anh rất thường ! Và em đã giận dỗi làm sao khi nghĩ rằng anh đánh giá không đúng mức công việc của em mà em vẫn suy luận là không kém tầm quan trọng so với công việc của anh.

"Ernst yêu của em ! Tất cả những cái đó thật trẻ con và lố bịch. Từ nay thì em đã hiểu. Một vấn đề duy nhất đáng kể : anh là người như thế nào ? Anh đã làm được gì ? Một chuyện quan trọng duy nhất : tình chúng ta. Điều cần thiết là tự tìm hiểu em là người thế nào, em đã làm được gì, địa vị em và công việc mà em phải hoàn tất.

"Chắc chắn em không phải là một Marie Curie thứ hai. Nhưng em quyết làm tròn phận sự của em. Ngày nay em mới hiểu rằng không phải em lao vào công việc như một cuộc đua tranh với anh mà chính là để giúp đỡ anh. Và bây giờ, việc của em trước hết không phải là giữ riêng anh cho em, mà còn phải dành cho người khác, cho công việc của anh, cho ước mộng của anh, cho những gì anh đã làm, cho tất cả những gì anh sẽ còn làm được nữa.

"Em đã nhận ra được con đường của em đi. Công việc của em làm là nguy hiểm, không phải em không biết, nhưng em phải làm. Miễn sao em có đủ thời gian ! Miễn sao em biết được rằng anh còn sống và anh hiện ở đâu !

"Khi nghĩ tới anh, Ernst yêu dấu, em lại trở thành một thiếu nữ si tình nhìn trời sao và mơ mộng tới người muốn trao thân gửi phận. Em đã thuộc về anh hoàn toàn. Anh hiện sống trong em. Chúng mình đã gần nhau một thời gian khá dài thế mà lại ngắn ngủi ghê gớm..., tuy nhiên, em vẫn muốn chọn một ngôi sao thực bé nhỏ dành riêng cho hai đứa mình, để ít ra chúng ta có thể ngắm chung ngôi sao đó, ngôi sao phải thật nhỏ, nhỏ đến gần như không thể nhìn thấy để nó chỉ thuộc về riêng cho chúng ta, để chỉ có ánh mắt chúng ta gặp nhau nơi đó.

Nhưng đã khuya rồi. Ngủ cho yên, Ernst thương mến. Em cũng nhắm mắt lại đây, em nghĩ thật nhiều đến anh và có lẽ..., có lẽ... biết đâu em không cảm thấy nụ hôn buổi tối của anh trên miệng, trên mặt... và rồi trên đầu mũi..."

Julia đặt cây viết xưống bàn, ngã người vào chiếc ghế dựa, khép mắt và mỉm cười.

Những giọt nước mắt âm thầm lăn trên má nàng.

° °

Hôm mới tới là thứ tư, Schwaneeke đã làm Thượng sĩ Krult kinh ngạc nhưng đến thứ bảy, hắn lại làm thượng sĩ sững sờ không nói nên lời. Đó là điều mà chưa một thuộc cấp nào làm nổi kể từ khi Thượng sĩ gia nhập vào hàng ngũ hạ sĩ quan. Thực là một kiệt tác.

Đằng sau dãy nhà số 2 của doanh trại, nơi trú ngụ của Trung-đội l và Trung đội 2 của Đại đội 2; có một cái thùng và trong thùng có một con thỏ.

Đầu tiên Thượng sĩ nhất đi qua và không để ý chút nào, mặc dầu cái thùng để ở chỗ này thực vô tích sự. Thượng sĩ đang bận tâm về vụ Trung-úy Bevern và toa thuốc chữa bệnh mập mà Trung Uý đã cho ông. Tuy vậy, ông cũng dừng lại, đột nhiên nhận thức ra cái thùng khác thường và vội vã quay trở lại.

Không còn ngờ gì nũa : đứng là một cái thùng, bên trong có con thỏ còn sống và được nuôi béo tốt hẳn hoi. Ông phát khùng, la lên :

- "Con vật này của ai đây?"

Ông đưa mắt giận dữ về phía các binh sĩ vừa lau chùi xong bệnh xá và còn nấn ná hưởng chút tia nắng cuối của mặt trời mùa thu.

- "Deutschmann, con vật này của ai?".

Deutschmann rán sức la thật lớn:

- "Thưa Thượng sĩ, tôi không biết."

Anh đã học được trong lề lối nhà binh càng nói lớn càng tốt, anh nào nói càng lớn càng được đánh giá cao.

Thượng sĩ Krull hít một hơi dài đầy lồng ngực đến nỗi như muốn nổ tung, rồi thét lớn:

- "Chạy vòng sân ! Chạy nhanh ! Nhanh hơn nữa."

Schwanecke vừa chạy vừa cười.

- "Một vòng sân nữa."

Schwanecke chạy thêm một vòng rồi ngừng, thở hổn hển một chút và đứng lại trước mặt Thượng sĩ nhất.

- "Đúng mày đã ăn cắp con thỏ?"

- "Dạ thưa Thượng sĩ. Thượng sĩ coi tôi như thế nào ? Nó chạy tới mà !"

Vào lúc đó, Thượng sĩ Krull cảm thấy có một cái gì rạn nứt trong thâm tâm. Ông quay gót bỏ đi không nói năng gì và suýt nữa xô vào Trung-úy Bevern. Ông này đã lén tới từ trước và đã quan sát sự việc xảy ra, Krull toan báo cáo nhưng Bevern ra dấu ngăn lại. Tay cầm chiếc que nhỏ đập đập vào bốt, ông đến gần chỗ Sehwanecke và hỏi hắn bằng giọng thân thiện :

-"Anh còn là chuyên viên về thỏ sao?"

- "Dạ, chỉ chuyên về thỏ đực thôi".

Deutschmann tránh xa ra, không nghe rõ câu đối thoại.

Anh nghĩ : "Thằng cha đáng thương dám bị xử bắn quá."

Bevern nhíu lông mày, hỏi:

- "Tại sao thế? Tại sao lại chỉ những con thỏ đực ?"

- "Dạ thưa Trung úy, tôi dùng thỏ đực để nghiên cứu. Một hôm có con nhỏ bảo tôi là tôi có nhiều cái giống con thỏ đực. Từ đó, tôi ngắm kỹ những con vật này, nhưng tôi vẫn chưa hiểu con nhỏ muốn nói gì."

- "À... thế còn con thỏ này đến đây sao? Anh thấy nó ngay trước mắt sao?"

- "Dạ đúng như thế, Nó còn ngồi xổm để ngắm vuốt nữa. Nhờ thế mà tôi nhận ra được là con thỏ đực."

- "Ủa ! Tại sao vậy?"

Schwanecke tiến lên hai bước, nói ;

- "Của tôi..."

- "À!".

- "Dạ, tôi quý súc vật lắm, thưa Thượng sĩ. Tôi không thể nào thiếu một con vật để thương yêu."

Thượng-sĩ Krull cúi xuống cái thùng và ngắm con thỏ. Con vật nhỏ sợ hãi, bỏ củ cà-rốt đang gậm nhấm, chạy trốn vào một góc. Ba câu hỏi đang làm bận tâm viên Thượng-sĩ nhất : Con thỏ ở đâu ra ? Cái thùng ở đâu ra ? Củ cà-rốt ở đâu ra ?

Sehwanecke nói :

- "Con thỏ này không biết ở đâu chạy tới đây."

Thượng-sĩ nhất bỏ đi không nói gì. Đến trước cửa văn phòng, ông gặp Trung-úy Obermeier đang sắp sửa đi ra và ông báo cáo chuyện lạ lùng vừa qua. Nhưng Trung-úy không rảnh rang để động lòng trước những nỗi đau khổ của Thượng-sĩ.

Ông vỗ vai Thượng-sĩ và nói:

- "Anh hãy lợi dụng sống cho thoải mái cuộc đời trong doanh trại. Khi nào mình sang đất Nga rồi thi không còn được, như thế nữa đâu."

Krull đứng lại một mình, suy ngẫm về câu nói chót đó. Tiếng "đất Nga" gợi cho ông tất cả nỗi sợ hãi. Nhưng ông vốn có tài gạt ngay những ý nghĩ khó chịu và ông lại không có một chút khả năng nào giải quyết những chuyện khó hiểu, nên ông bỏ rơi lập tức sự suy nghĩ đó để trở lại vấn đề trước mắt, xác thực: đó là truyện anh lính Schwanecke và con thỏ.

Ông bước nhanh trở lại chỗ cũ, nói một cách khẳng định để giải quyết vấn đề :

- "Mày ăn cắp con thỏ này"

- "Không, nó ở đâu chạy đến."

- "Thế còn cái thùng, cũng ở đâu chạy đến chăng? Và còn củ cà-rốt ? Tất cả những thứ đó từ trên trời rơi xuống...xẹt...một cái như thế phải không?"

- "Dạ rất đúng, thưa Thượng-sĩ."

- "Dạ thưa Trung-úy, nếu là con thỏ cái, thì nó đã phải trang điểm chứ."

Thế là lập tức trong sân diễn ra một việc mà cả đến Đại-úy Barth cũng ngán. Schwanecke phải nằm sấp và bò như con giun, mặt dán xuống đất, băng qua đám bụi bẩn, băng qua đống rác rưởi của nhà bếp, băng qua những vũng nước, những cầu tiêu bị tắc nghẽn và tràn ứa của Đại-đội 1.

Bevern ra nhịp bằng hiệu còi. Schnwnecke đã bò tới 3 vòng sân thì Đại-úy Barth từ trong cửa sổ hô lớn : "Ngưng lại."

Bevern bỏ mặc người lính bị phạt trong tình trạng bẩn thỉu và lững thững đi về phía phòng sĩ quan.

Đại-úy Barth hỏi với giọng nghiêm khắc :

- "Thế là nghĩa lý gì, hả Trung-úy ?"

- "Tôi muốn chứng minh cho tên Schwanecke thấy rằng người ta là giòng dõi của loài cóc".

- "Ngu xuẩn !"

Bevern đứng cứng ngắc. Barth vừa nói vừa phác một cử chỉ:

- "Và anh tin rằng thắng trận được bằng cách đó sao?"

Cử chỉ của Barth như muốn bảo. "Anh cút đi, anh cút đi, đồ khốn nạn !"

Bevern hiểu và đi ra, nhưng chưa đến cửa anh còn nghe thấy Đại- úy nói:

- "Vào địa vị anh, tôi sẽ không gây thù oán làm gì với một thằng cha như vậy. Chúng ta sắp phải sang đất Nga... Thôi bây giờ anh ra đi."

Về phần Schwanecke, hắn loạng choạng đứng dậy, mặt mũi nhớp nhúa kinh tởm, ghê gớm, không còn ra hồn người. Thở không ra hơi, hắn dựa lưng vào bức tường của doanh trại.

Deutschmann chạy đi lấy một gà men nước, rồi cởi cúc áo sơ-mi của Scbwanecke. Hắn nhìn anh với cặp mắt lờ đờ, không tinh thần. Hắn nốc một hơi nửa gà men nước và dội phân nửa còn lại lên đầu.

Hắn lẩm bẩm bằng một giọng hằn học và khó nghe rõ :

- "Trung-úy Bevern."

Deutschmann rùng mình, tự nghĩ :

"Điệu này, mình chẳng muốn là anh chàng Bevern chút nào."

Anh hỏi:

- "Mày muốn uống nước nữa không ?"

- "Thôi, Cám ơn bồ. Đủ rồi. Còn mày, hút thuốc không ?"

Chính vào giây phút đó, Bác sĩ nổi danh Deutschmann đã im lặng thán phục tên tội phạm bất lương Karl Schwanecke. Và cả hai, tuy rằng quá khác biệt, từ đó cùng nhận thấy thương mến lẫn nhau. Tình cảm đó càng thêm mãnh liệt vì họ hiểu rằng, cũng như tất cả những người khác ở đây, họ chỉ có một kẻ thù.

Câu chuyện con thỏ lan truyền khắp quân trại nhanh như một mồi thuốc súng Khi đến tai Trung úy Obermeier thì ông lập tức mời ngay Trung-úy Bevern tới và nói :

- "Liệu tôi có cần phải lưu ý ông rằng chính tôi là Đại-đội-trưởng Đại-đội 2 chứ không phải ông. Với cương vị Tiểu-đoàn-phó, ông không có quyền lực gì đối với binh sĩ, ông chỉ nên hạn định trong việc trung gian liên lạc mà thôi."

Bevern bắt đầu trình bày :

- "Cái thằng cha không ra người đó"

Obermeier cắt ngang :

- "Chưa kể tới việc hắn thuộc Đại đội của tôi, trong câu chuyện đó, ông đã quá lố khi chơi hắn một trò hết sức là tồi tệ."

- "Ông muốn dạy tôi về bổn phận của tôi và cách thi hành bổn phận đó hay

sao ? Đại đội của ông là một cải chuồng heo, ông bạn thân ạ!"

Obermeier đáp bằng giọng lạnh lùng :

- "Ông sẽ phải phúc trình trước mặt Chỉ-huy- trưởng về những lời lẽ ông vừa nói. Hơn nữa, tôi yên cầu ông miễn việc gán cho tôi danh nghĩa "bạn" đó. Nếu chúng ta không phải đang thời chiến, có lẽ ông đã nhận được bàn tay tôi in trên mặt !"

Bevern, xanh rờn, nói: "Trung-úy !". Rồi giơ tay gạt nhanh Obermeier sang một bên, ông đi vội ra ngoài.

Trở về phòng, ông rút trong ngăn kéo ra một bản danh sách và đánh dấu chữ thập vào chỗ ghi tên Obermeier. Ông nghĩ: "Tao sẽ cho mày biết tay. Tao sẽ cho mày biết tay. Dám nói như vậy với tao, hả ?"

Trung-úy Bevern được bổ nhiệm về tiểu- đoàn Trừng giới 999 không phải là không có mục đích. Ông ta được ủy nhiệm báo cáo tất cả sự việc xảy ra ở đơn vị này, và đặc biệt là thái độ chính trị của sĩ quan và hạ sĩ quan.

Ngày hôm sau, trong giờ điểm danh, binh sĩ được biết rằng trong hai ngày nữa Tiểu đoàn sẽ lên đường. Thượng sĩ nhất Krull thì đã biết từ tối hôm trước và vì thế mà ông ta say lúy túy. Muốn uống, dù uống nhanh mấy đi nữa, một người bình thường cũng phải uống từng hớp lớn hay nhỏ. Krull thì khác hẳn, bất cứ là la-de, rượu mạnh hay rượu chát, ông ta chỉ đặt miệng chai vào môi và để mặc cho chảy xuống mà cuống họng không hề có động đậy chút nào.

Trung sĩ Hete vừa nguỡng mộ, vừa ước ao được như vậv, một hôm đã phải tuyên bố : Đúng như một cái ống. Thằng cha biết cách đổ vào thùng chứ không uống. Điều lạ là làm sao nó không chảy tuột ngay vào đầu kia!

Dĩ nhiên là trong quân đội Đức cũng có điều quân kỷ cấm uống rượu quá độ. Nhưng nếu Thượng sĩ Krull áp dụng chặt chẽ luật lệ đối với người khác thì riêng đối với mình; ông lại chẳng lưu tâm chút nào về điều đó. Khi đã giận dữ lên, ông ta sẵn sàng quên điều cấm kỵ, uống thả giàn theo lối uống như súc vật của ông, để rồi nhức đầu suốt cả ngày.

Và, tối hôm đó, ông đang giận dữ... và lo sợ nữa, ông giận dữ với Schwanecke, với Trung-úy Bevern, với Trung úy Obermeier, với tất cả binh sĩ trong Đại đội, với tất cả mọi người trên trái đất, với luôn cả trái đất, với cuộc đời chó má ! Ông lo sợ vì Nước Nga, vì cái tên giản dị đó, vì tất cả những gì có thể xảy ra nơi đó. Không những chỉ riêng một việc là tụi Nga nó bắn và dám trúng ông quá, mà còn truyện Tiểu-đoàn khi tới đó có thể sẽ được lãnh võ khí, và lúc bây giờ, ai cấm được những thằng cha như Schwanecke nhắm súng vào thượng sĩ nhất Krull thay vì nhắm vào một tên Nga? Cứ nghĩ thế mà ngao ngán thay !

Một lũ khốn nạn ! Đáng lý ra phải xếp hàng chúng trước một bức tường và Pan.... Pan.s... Pan... Chỉ có cách duy nhất đó thì mới được yên thân...

Bởi thế nên ông mới uống rượu và nhìn qua cửa sổ bằng cặp mắt lờ đờ, rồi nói lớn :

- "Cục cứt ! Đất Nga ! Thế là phèo !"

Ông không có bạn, chẳng có bồ, chỉ riêng mình với giận dữ, nỗi lo sợ, với tiếng nói của mình, với quyền hành của mình... và một đám binh sĩ thù ghét ông. Krull cảm thấy quá thiếu thốn cho một người. Và ông uống, uống mãi cho tới khi lăn kềnh ra đất.

Cũng khi đó, trong phòng ngủ của đại đội 2, Schwanecke bảo :

- "Này, tụi bây. Trong vài ngày nữa, bọn mình sẽ chuồn khỏi nơi này."

Deutschmann hỏi. "Sao vậy ?"

Tên mặt chuột nhận xét: "Truyện đó ngửi thấy rõ mà."

- "Mà đi về đâu ?"

- "Về nhà với má !"

Schwanecke mắng tên mặt chuột: "Câm mõm mày lại!" làm tên này im ngay. Hắn nói tiếp: "Chuyện này quan trọng đây. Tao cũng cảm thấy chuyện mình sắp chuồn đi nơi khác, Chắc chắn là sang Nga."

Wiedeck nằm trên giường hỏi vọng lại : "Sang đó làm cái cóc khô gì ?"

Schwaneeke cười đảp : "Đếch có đoán được".

Deutschmann khẽ nói: "Nước Nga..."

Tên mặt chuột tiếp theo : "Một xứ sở khốn kiếp."

Schwanecke nghiêng người khẽ đấm đấm vào mạng sườn của Deutschmann và nói: "Đừng có lo, giáo sư. Sẽ chẳng có gì ghê gớm đâu. Và tao sẽ cho mày biết một chuyện hay (hắn thấp giọng tới nơi đó, sẽ có trăm ngàn phương cách. Chính tao đây nói cho mày biết vậy đó."

Viên cựu Đại-tá hỏi : "Anh nói vậy là nghĩa sao?".

Schwanecke làm như không nghe thấy. Hắn nhắm mắt, tiếp tục nói với Deutschmann:

-"Rồi mày sẽ thấy, giáo sư ạ. Tao là cáo già ngoài mặt trận mà. Tao đây này, tao biết rõ. Tao đã bảo là có vô số cách thức mà. Mày sẽ phải kinh ngạc, nếu không tao đếch phải là Karl Schwanecke nữa. Mày tưởng tao còn khoái chết vinh quang ngoài chiến địa, chết vì lãnh tụ, vì dân tộc, vì tổ-quốc lắm hay sao?"