Chương 4 “CHÚNG TÔI ĐANG ĐI VỚI SỰ BẤT AN VÔ BỜ BẾN”

(Hà An, nữ, 20 tuổi, bỏ đại học)

Bạn có nghĩ là mọi cái cô đơn chẳng qua đến từ việc mình bị mất kết nối với gia đình không? Khi sinh ra, mình có sẵn kết nối với ba mẹ, ông bà. Sau này thì mình tự tạo ra những kết nối với bạn bè. Nếu có cãi nhau với bạn thì mình cũng không phải quá buồn chán, bởi mình biết đó là mối kết nối mình có thể tạo nên, có thể dựng lại lần nữa. Nhưng khi cái kết nối với ba mẹ, với gia đình bị mất đi thì mình không thể xây dựng lại được nữa. Mình cảm thấy lạc lối.

Hôm trước, Bống, đứa em gái chín tuổi của tôi, đang ăn dở một quả táo thì bà ngoại cắn một miếng vào đấy. Nó không chịu ăn nữa, đòi quả khác, nhưng bà không cho. Tôi bênh nó thì bà bảo là chúng tôi chỉ sạch sẽ vớ vẩn, “nhà thì nhắc mãi không lau”. Tôi nói bà không tôn trọng chúng tôi. Bà bảo, “Xã hội bây giờ toàn bố láo bố lếu, xong rồi thì cãi khỏe.”

“Thế hệ của bà và của cháu khác nhau rồi bà ơi,” tôi cố lý luận. “Thời bà sống nó áp đặt, nhưng bọn cháu bây giờ được tự do lên tiếng rồi.”

“Ở nhà tao thì không được lên tiếng.”

Thế là hết chuyện.

Động một cái là “nhà tao”, cứ như bà sợ tôi và Bống quên là chúng tôi đang ở nhà bà. Mẹ ở luôn tại cái quán karaoke của mẹ, cách nhà bà nửa cây, tôi không rõ có cùng bạn trai hay không, và tôi cũng không muốn tìm hiểu. Buổi sáng, mẹ hay qua nhà bà để cho cái Bống đi học, buổi chiều mẹ tới tắm cho nó. Thi thoảng, mẹ ăn cơm tối với chúng tôi. Bà nói mẹ là con người hoang dã, một quả bom trong nhà, lúc nào cũng có thể phát nổ, gây phiền toái một cách bất ngờ. Hai người thường xuyên cãi nhau. “Hà An ơi, bà nói thật nhé…” từ bé tôi đã rúm lại mỗi khi nghe những lời rào đón này, vì sau đó sẽ là, “mẹ cháu…” “Nhìn mẹ cháu đấy, giờ mình phải khác đi, đừng giống mẹ mày rồi khổ cả đời.” Hoặc là, “May là mày giống ba mày chứ không giống mẹ mày.” Người lớn nhiều khi thật kỳ. Họ tưởng họ làm tốt cho mình trong khi họ làm mình đau. Những lời mắng nhiếc chĩa vào mẹ nhưng xoắn chặt tâm can tôi, làm tôi thật đau lòng.

Tuần trước, trong bữa tối có cả mẹ, tôi nói:

“Mẹ ơi, sau này thì con chẳng kinh doanh kinh diếc gì đâu nhé.”

Với thằng Đan* hay cái Ngân,* hai đứa bạn học phổ thông của tôi, thì tôi sẽ bỏ mấy từ “kinh doanh kinh diếc” đi, nhưng với mẹ thì tôi phải nói theo cái kiểu bỗ bã, suồng sã như vậy. “Con sẽ làm mấy việc mà nó phải có ích cho cộng đồng cơ.” Đam mê của tôi là giáo dục và môi trường.

(*) Nhân vật trong Chương 8.

(*) Nhân vật trong Chương 7.

“Có ích cho cộng đồng làm đéo gì.” Mẹ bảo. “Xong rồi mày để tao già chết khô ra à…”

Đó. Thế nên tôi cũng không biết làm thế nào để nói một câu chuyện nghiêm túc với mẹ.

Nhưng tôi biết là tôi có làm gì thì mẹ cũng kệ. Mẹ thờ ơ. Năm ngoái, khi tôi thông báo tôi sẽ làm gap year, và mùa thu tôi sẽ đi châu Âu làm tình nguyện viên, thì mẹ chỉ hỏi tôi cần bao nhiêu tiền. Nếu là tôi, tôi sẽ hỏi con tôi nhiều thứ, nó sang đó làm gì, việc gì có ý nghĩa với nó. Nói chung, tôi có cảm giác tôi và cái Bống ở bên ngoài cuộc sống của mẹ.

Điều tôi buồn nhất là cái Bống phải chịu số phận không có ba, giống tôi. Ba tôi qua đời cách đây hai năm, ba của Bống thì còn sống nhưng nó không hay gặp ông ấy lắm. Lúc đầu thì nó và ba nó rất thân nhau, nhưng sau thì ông ấy không gọi điện cho nó nữa.

Cho nên tôi luôn cố gắng bù đắp tình cảm cho nó. Trong một buổi thử tâm lý, người ta đưa ra nhiều màu sắc và tụi trẻ phải gán cho chúng ý nghĩa. Bống nói màu đỏ liên quan tới máu, màu xám là sợ hãi, trong khi những đứa khác chỉ nói đó là màu của bức tường. Bác tham vấn nói điều mà tôi cũng đã biết. Thiếu gắn kết với ba mẹ, đứa trẻ sẽ dần có cảm giác không an toàn. Chúng sợ hãi, thấy bất an và khó xây dựng quan hệ với người khác.

Những điều đó, bản thân tôi đã trực tiếp trải qua, thậm chí còn tệ hơn nó nhiều. Hồi cấp Một, mẹ nghĩ bà nuôi tôi thì sẽ tốt hơn, vì bà là giáo viên, chỉ thỉnh thoảng mẹ đón tôi về ngủ cùng. Hồi đó tôi không ý thức được là mình thiếu gì, tôi được ăn uống đầy đủ, được đi học. Bây giờ thì tôi biết rằng thời đó tôi mong muốn được ở với ba mẹ. Tôi nằm bên chiếc cửa sổ to, đợi mẹ tới đón, và nói chuyện với đứa bạn tưởng tượng trong đầu, “Bạn ơi, tớ cầu nguyện tiếng xe này là của mẹ tớ.” Tuổi thơ của tôi gắn liền với sự chờ đợi và hy vọng. Hy vọng tiếng xe máy này là của mẹ. Hy vọng cái máy bay bay ngang qua có ba trên đó. “Ba ở trên đó đấy, ba sắp về rồi,” bà nội hay nói vậy. Càng chờ đợi tôi càng thấy cô đơn.

Tuần trước, tôi ngồi bên ngoài lớp học đàn của Bống đợi nó học xong. Tiếng đàn dịu dàng và tiếng cô giáo thanh thanh từ bên trong vọng ra. Bỗng nhiên tôi thấy tủi thân kinh khủng, khiến tôi phải tháo kính ra lau mắt.

Tôi đoán là mẹ cho rằng tôi có tất cả mọi thứ. Mẹ sẽ nghĩ là, ờ, con này, nó rất có tương lai, nó học Ngoại thương, nó đi hết nước này đến nước khác. Làm thế nào để tôi có thể nói với mẹ là tôi muốn được chăm sóc và yêu thương. Trước kia, hiếm khi chúng tôi nói được quá ba câu mà không nổi điên lên với nhau. Bây giờ lớn rồi, tôi cố gắng nhẹ nhàng hơn, kiềm chế hơn, nhưng bạn ơi, mẹ tôi không phải là cái kiểu người sẽ ngồi xuống và lắng nghe tôi như bạn đang làm.

Em tôi cũng không được gần ba mẹ, nhưng ít nhất nó có một người để nó dựa vào, đó là tôi. Nó có một người quan sát nó, đó là tôi. Nhưng tôi không có ai cả.

Nghẹn ngào

Ai là người là tôi có thể dựa vào? Ai là người quan sát tôi, lắng nghe tôi?

Tôi vào đại học như một cái máy. Thấy người ta bảo Ngoại thương là tốt thì ok, mình sẽ thi vào Ngoại thương. Tôi học ngày học đêm. Bà ngoại rèn tôi ác lắm. Đến bây giờ tôi vẫn còn co rúm người lại khi nhìn thấy một con toán và sợ rằng nếu mình không giải được nhanh thì người ta sẽ cho là mình đần. Có hôm tôi lỡ ngủ trưa ba tiếng, tỉnh dậy, tôi khóc ầm lên vì vừa bỏ lỡ thời gian cho việc học. Khi gần thi đại học thì có những lúc tôi hoài nghi. Mình đang làm cái gì đây, tại sao mình lại vào một cái trường mà mình chả biết gì về nó? Nhưng rồi tôi nhận được điểm, giấy tờ được hoàn tất, các thủ tục đã xong, và tôi bước chân vào trường. Đó là con đường an toàn nhất rồi, tôi tự nhủ. Mọi người khen tôi giỏi, tôi có ý chí, và tôi thấy dễ chịu. Tôi tìm cách có được nhiều lời khen hơn mà không tự hỏi thực ra mình muốn gì. Bây giờ tôi gọi trạng thái đó là ngủ quên . U mê. Không ý thức được là mình đang làm gì và vì sao.

Ở tuổi chúng tôi ai cũng cảm thấy mình đang trong những cuộc đua. Đứa này vào câu lạc bộ, nó có nhiều bạn thế, còn mình thì bỡ ngỡ, cô đơn. Đứa kia làm thêm lương cao vậy, đứa nọ được học bổng, mình thất bại toàn tập rồi. Tôi thấy những cuộc đua này vô vị và vô nghĩa, nhưng lại bối rối không biết mình muốn gì. Tôi hoang mang vì thấy mọi người luôn hiểu bản thân hơn tôi. Các buổi sáng tôi leo những bậc thang dẫn tới giảng đường và cảm thấy mình bị mòn mỏi. Mình cứ đằng đẵng như thế này bốn năm nữa à, ngoài những cuộc đua này ra còn có cái gì khác nữa không? Có cái gì đấy mình làm mà không phải là để so đo với người khác không?

Qua năm thứ nhất thì tôi quyết định bảo lưu và làm gap year.

Một năm sau, sự an toàn mà tôi đã lựa chọn sụp đổ tan tành. Nhưng lúc bấy giờ tôi chưa biết gì về điều đó.

Sau khi bảo lưu, tôi đâm đơn vào một chương trình trao đổi sinh viên tình nguyện quốc tế. Trên trang Facebook của nó là bức ảnh một cô gái mặc áo phông, tóc highlight vàng, ngồi trên cái vali cứng, nhìn ra đường băng sân bay. Ở châu Âu, lần đầu tiên tôi vào bar và hiểu được rằng vì sao người ta muốn đến đó. Trước đó tôi chỉ mới từng hút bóng, chủ yếu để chứng tỏ với bạn bè là mình không phải là người nhàm chán, chỉ biết học hành. Trong bóng tối của quán bar, giữa đám đông và âm nhạc, tôi thấy tự do, không sợ mất mặt hay e ngại gì cả. Chất cồn giúp bạn tắt được đống suy nghĩ trong đầu đi. Tôi nghĩ đó là lý do nhiều người thích sa đọa , nó giúp họ sống trong hiện tại một cách nhanh nhất mà không cần cố gắng, tuy tôi biết đây không phải là cách bền vững.

Ở Barcelona, tôi có trải nghiệm tình dục đầu tiên. Tới thời điểm đó, tôi chưa thực sự yêu bao giờ, và cũng chẳng biết thế nào là yêu. Trong nhà tôi toàn nữ, không có nam giới, cả đời tôi thiếu va chạm với họ, nên tôi rất tò mò. Tôi nghĩ nhiều tới tình dục, hay tưởng tượng ra những động chạm thân thể, những vuốt ve - chắc là do từ nhỏ tôi quá thiếu thốn những ôm ấp.

Đêm hôm đó, trong cái căn hộ bé tí của người bạn Tây Ban Nha mà tôi quen qua couchsurfing,* tôi nhấp đầu môi vodka và chúng tôi chơi trò Tôi chưa từng bao giờ, qua đó anh ấy biết tôi chưa bao giờ làm tình. Trước đó chúng tôi đã lang thang ở mấy quán bar, và khi anh ấy rủ về nhà để uống tiếp thì tôi biết điều gì sẽ xảy ra nếu tôi tới nhà anh. Nhưng tôi muốn nó xảy ra. Tôi tự nguyện hoàn toàn. Tối hôm đó tôi cảm thấy mình đã sẵn sàng.

(*) Mạng lưới cho khách ở nhờ nhà.

Tuy nhiên, khi anh ấy tắt ti vi và tôi ngả vào lòng anh thì tôi lại băn khoăn, liệu chúng tôi có nên dừng lại? Anh ấy nhìn tôi chăm chú và nói rằng sẽ không làm gì mà tôi không muốn. Tôi gạt chút lý trí còn lại sang bên, và anh ấy hôn tôi, không ngấu nghiến, mà nhẹ nhàng đến mức tôi kinh ngạc.

Ở trên giường, tôi lặng lẽ để yên cho anh ấy hôn lên vai, cởi áo ngoài, cởi áo con của tôi. Toàn bộ da thịt chạm nhau, nóng rát. Tôi ướt đẫm phía dưới, điều đấy thật may mắn vì sau này tôi đọc báo thấy là lần đầu tiên con gái dễ bị khô và điều đó sẽ rất khủng khiếp. Trong bóng tối, tôi cảm nhận được lưỡi của anh ấy bên dưới, ướt át và mềm mại, nhẹ nhàng và mơn trớn.

Sau này tôi hiểu rằng tôi may mắn hơn nhiều bạn nữ khác. Người tình đầu tiên của tôi quá thougthful, có từ tiếng Việt nào thích hợp nhỉ? Tôi không lo về việc anh ấy có yêu tôi không, anh ấy có lợi dụng tôi không, tôi có ngu ngốc cho đi lần đầu của mình không. Tôi không ngu ngốc, tôi làm điều tôi muốn làm, và cảm nhận điều tôi muốn cảm nhận. Tôi cảm thấy sự giải phóng trong tay mình. Tôi hoàn toàn an toàn và tự do. Trinh tiết thuộc về sự tự do cá nhân của tôi.

Chúng tôi ngủ thiếp đi, rồi dậy làm tình, rồi lại ngủ, rồi lại dậy làm tình. Mỗi khi tôi rên rỉ vì đau thì anh ấy dừng lại và thì thào, Hôn anh đi, và cảm giác đau lại lắng xuống. Tôi xúc động, đã lâu rồi có ai quan tâm tới tôi một cách dịu dàng như vậy đâu. Gần sáng, anh ấy ra ngoài lấy lon bia, còn tôi uống nước lọc, đầu tóc rối bời. Anh quay lại và nói nhỏ vào tai tôi là mong tôi đừng cào anh ấy nữa. Tôi sờ các vết cào và hơi xấu hổ, chúng hằn sâu.

Sau đó, chúng tôi không bao giờ gặp lại nhau nữa.

Liệu có một lúc nào đó tôi sẽ hối hận, tôi hay tự hỏi. Đến bây giờ thì không một chút nào. Cho tới giờ với tôi đó vẫn là một đêm tuyệt vời, đáng nhớ lại từng chi tiết một. Tôi sẽ không bao giờ quên kỷ niệm đầu đời này, không muốn quên dù chỉ một cái chạm nhẹ của anh ấy. Tận tới hôm nay, những chi tiết của tối hôm ấy cứ như một dòng sông ký ức, chảy mãi không dừng.

Buổi chiều ngày hôm sau, tôi kể cho một ông họa sĩ đường phố Barcelona già những điều tôi mới trải qua. Lúc đó tôi khao khát được nói với một ai đó, tốt nhất là một người không quen biết. Ông vừa vẽ tôi vừa lắng nghe, và cuối cùng nói, chào mừng cháu đến với thế giới của hạnh phúc.

Đến nay tôi chỉ kể chuyện này cho ba người, ông họa sĩ già ấy, người thứ hai là… tôi sẽ gọi anh ấy là anh châu Á.. . và bây giờ là bạn.

Tôi có một nỗi sợ mơ hồ là chuyện tình cảm của mình sẽ giống của mẹ, không được suôn sẻ, không được lành mạnh. Ngày xưa, những hôm mẹ đón tôi muộn thì bà ngoại lại hỏi, “Mày làm đĩ hay sao mà về muộn thế?” Lên cấp Hai, có một thời kỳ tôi ở với mẹ. Mẹ hay mang những người đàn ông khác nhau về nhà, và những lúc như vậy tôi cảm thấy một cái gì đấy rất thiêng liêng của mình bị xâm phạm. Buổi tối, tôi nằm cùng giường với họ, giả vờ ngủ để mẹ khỏi mắng. Căn nhà nhỏ, trong bóng đêm tôi không nhìn thấy gì cả, nhưng tôi có thể nghe thấy những tiếng động họ gây ra. Theo bản năng, tôi lờ mờ biết nó là cái gì tuy không gọi được thành tên. Tôi tức tối và muốn giết những người tình của mẹ, mặc dù họ rất tốt với tôi và tôi cũng quý họ. Trẻ con là như vậy, mình vừa có thể ghét họ vừa có thể quý họ.

Đến giờ tôi vẫn thấy hơi ghê ghê mẹ, chỉ vô tình chạm vào người mẹ thôi, tôi cũng thấy không thoải mái. Trước kia tôi tưởng đứa trẻ mới lớn nào cũng thế. Nhưng giờ tôi biết cảm giác này tới từ sự tức giận của tôi trong những đêm đó.

Nhiều khi tôi thấy mình giống ông Humbert Humbert trong cuốn Lolita, nhưng chỉ đảo ngược thôi. Humbert yêu Lolita vì không thể nào thoát khỏi hình ảnh cô người yêu nhỏ bé của mình mất năm 12 tuổi. Nó khiến ông ấy luôn thèm muốn những cô bé độ tuổi như Lolita. Còn tôi thì ngược lại, tôi bị ám ảnh về ba, nên tôi luôn cảm thấy thèm muốn những người ở độ tuổi ba mình. Trong vô thức, tôi đi tìm họ.

Ví dụ như với cái anh châu Á, anh ấy tới từ một quốc gia trên Himalaya mà tôi rất yêu quý. “Hay là anh nhận làm ba em đi…” Tôi nói khi chúng tôi nằm bên nhau. “Anh nhận em làm con gái đi.” Và anh ấy cũng ừ. Sau đó tôi gọi anh ấy là mon papa, và anh ấy gọi tôi là sweetie. Chúng tôi không dùng tiếng Việt nên tôi cũng không bị ngượng gì.

Chúng tôi quen nhau trên mạng và thoạt đầu tôi chỉ nghĩ rằng anh ấy sẽ là một thầy giáo tâm linh, người có thể dạy tôi về triết lý sống, dõi theo tôi, điều mà mẹ tôi không làm. Từ thiền, anh ấy nói tới tình dục, trích dẫn Osho và gửi tranh vẽ các cảnh làm tình cho tôi. Linh cảm rằng sẽ có điều gì đấy xảy ra, tôi bối rối vì anh ấy đã có vợ con, nhưng rồi tự nhắc lại lời của anh ấy là “quan hệ của chúng tôi trong sáng”. Rồi anh ấy sang Việt Nam công tác và ở nhờ nhà chúng tôi. Buổi tối, khi bà đã ngủ thì tôi nhẹ nhàng lên gặp anh. Anh ấy ở nhà tôi năm ngày, chúng tôi làm tình với nhau ba lần.

Lạy Chúa! Em đang bị tra tấn. Em không thể ngừng nghĩ về cái máy bay đang mang anh ra khỏi đất nước này, thoát khỏi tầm nhìn của em, đi xa khỏi tất cả những gì mà chúng ta đã từng có.

Tôi viết như vậy trong cuốn nhật ký của mình, bằng tiếng Anh, vào một ngày hè nóng khủng khiếp.

Sau đấy là một loạt những câu, “Bình tĩnh nào”, “Đừng hoảng sợ”, “Ê từ từ nhé,” kín cả trang sổ của ngày hôm đó, ngày anh đã đi thật xa khỏi tôi. Chỉ lúc này tôi mới nhận ra mình đã thiếu thốn những gì trong suốt cuộc đời ngắn ngủi mười chín năm của mình. Tôi nhớ lại nụ hôn của chúng tôi trong căn phòng chật chội. Tôi đã trần trụi một cách an toàn trước người đàn ông ấy. Con người thông minh đó đã tìm được một chỗ trong con tim tôi, ngồi vào đó và chứng kiến mọi sự điên dại, ngu ngốc của tôi, một kẻ đầy thiếu thốn, mòn mỏi, vật vờ trong các vai trò xã hội của mình. Anh đã chạm được đến cô gái bé nhỏ bên trong tôi, ôm ấp, an ủi và cùng trần trụi với nó, dù chỉ trong một khoảnh khắc. Vào ngày cuối, tôi hôn những ngón tay của anh ấy, vờn những lọn tóc, và cảm thấy anh ấy đang từ từ rời xa. Đã bao giờ bạn cảm thấy như thế chưa, cảm thấy sự chia ly xảy ra ngay trong khi người kia vẫn đang hiện diện?

Nhưng anh cũng nói trước rằng anh sẽ ra đi, và lại trích dẫn Osho, “đến và đi là quy luật”. Mỗi ngày tôi lấy cái áo anh để quên ra, đưa lên mặt hít hà. Trong tôi lớn dần nỗi lo sợ. Khi anh gọi điện, tôi không muốn nhấc máy. Tôi sợ mình sẽ nói những điều nhàm chán, sợ anh sẽ phát hiện ra tôi chả còn gì quyến rũ cả.

Khi mùi hương của áo bay hết thì anh cũng không còn quan tâm tới tôi nữa. Có phải anh đến với tôi vì thể xác? “Tình bạn mạnh mẽ thì không cần nhiều lời,” anh trả lời. Tôi block anh ấy. Tôi unblock anh ấy. Anh chỉ gửi mặt cười. Thật là khó để giận dỗi anh ấy. Đôi khi tôi thấy mình không xứng đáng với sự chú ý của anh ấy, tôi xấu xí và chả hấp dẫn hay có giá trị gì cả. Lúc khác tôi không rũ bỏ được cảm giác anh ấy lợi dụng mình.

Có lúc tôi cho rằng mình đang chịu một lời nguyền, được truyền xuống từ mẹ tôi. Mẹ tôi qua lại với người đã có vợ thì tôi cũng sẽ như vậy. Hồi còn đi học, có lần tôi kể chuyện của mẹ cho một người lớn mà không nói đó là chuyện nhà mình. Người này trợn mắt lên, “Thế á? Vô đạo đức thế thì sau này nghiệp nặng lắm…” Kể từ đó, tôi mặc cảm, ngấm ngầm xấu hổ về bản thân. Tôi cho rằng tôi có lỗi vì đã để mẹ làm như thế.

Tôi phải làm gì để thoát khỏi lời nguyền này? Tôi đã từng hình dung mình rất mạnh mẽ, mình sẽ vượt lên được hoàn cảnh: một tuổi thơ cô đơn, ba mẹ không có học thức cao, sự áp đặt của bà ngoại… Nhưng giờ nhìn lại, tôi thấy một bản thể rỗng không, không có điểm tựa. Khi tôi thấy quan hệ của chúng tôi thật đẹp đẽ, lúc tôi lại thấy mình đầy tội lỗi. Tôi đã yêu một người có vợ, mà thậm chí tôi còn không cảm thấy đấy là vấn đề, tôi còn mong có thể được làm bạn với vợ anh ấy, làm chị gái của các con anh ấy. Anh lấp đầy khoảng trống trong tôi. Mỗi khi tôi chia sẻ về gia đình, khóc lóc là tôi fucking cô đơn, anh ấy hôn trán, xoa đầu tôi, nói rằng tôi hãy tha thứ cho mẹ, cho bản thân mình. Sau mười chín năm của cuộc đòi, khi có ai đó thủ thỉ vào tai tôi rằng sự bất hạnh không phải là lỗi của tôi, làm sao mà tôi có thể không cảm động?

Khi tôi học lớp Sáu thì ba về. Tối đầu tiên, tôi được phép ngủ với ba. Trằn trọc cả đêm, tôi tự nhủ, đây là ba mình, nhưng thấy trống rỗng bên trong. Tôi lén nhìn và thấy một người đàn ông xa lạ, một người không liên quan gì tới cái từ ba rất thân thương. Là một đứa con gái bắt đầu lớn, tôi không ôm ấp, thân thiết với ba được nữa. Ba yêu quý tôi, tôi biết, nhưng tình yêu đó không chạm được vào tôi, tôi không cảm động được. Ông không ở cùng chúng tôi, và dần dần hình ảnh người ba thân thiết mà tôi xây dựng trong đầu trong bao năm cứ nhạt nhòa đi. Tôi còn nhớ đợt bà nội mất, tôi sang thăm ba và thấy ông ngồi khóc ở trên gác. Tôi nhìn ông ở đó, muốn chia sẻ, an ủi, nhưng chẳng biết làm gì. Đó là một người đàn ông xa lạ mà tôi không thể ra ôm ấp được, nhất là khi tôi chẳng bao giờ được ai ôm ấp cả.

Hơn một năm sau khi bà tôi mất thì ba qua đời. Buổi tối hôm đó rất bình thường. Tôi đang học bài thì tự dưng ba sang nhà và nói là muốn đưa tôi đi ăn ốc. Tôi có ca dạy, làm gia sư tiếng Anh cho một em hàng xóm. Nó ở gần nhà nên thực ra tôi có thể dạy nó lúc nào cũng được, nhưng tôi chả có lý do gì để làm thế. Ok, ba sang, nhưng mình còn có việc, mình chả mặn mà gì với ba cả. Thậm chí tôi còn hơi khó chịu, bây giờ tôi vẫn còn nhớ rõ. Tại sao tự dưng sang mà không báo trước? Tôi bảo, “Không được, con có việc rồi.” Tôi đứng dậy, cho mấy cuốn sách giáo khoa tiếng Anh vào túi. Ba đứng đó, ba hiền mà… Ba cứ đứng đó mãi và chẳng biết làm gì.

Chín rưỡi tối, tôi dạy xong và về nhà. Mười một giờ thì tôi nhận được tin ba tôi mất. Lúc đó tôi thấy như thế nào nhỉ? Tôi chả cảm thấy gì luôn, đầu trống rỗng. Trong đám tang, có lúc tôi bật khóc rất nhiều, nhưng có lúc một tí nước mắt tôi cũng không rặn ra được.

Im lặng

Sau đám tang, bác tôi đưa tôi cuốn nhật ký của ba, bác thấy nó trong túi áo khoác. Cuốn sổ chỉ to bằng nửa bàn tay, ba viết bằng nét chữ to và vụng về của người ít học, mỗi trang chỉ đủ cho sáu, bảy dòng ngắn. Chúng được viết rất gần thời điểm ba qua đời.

“Ra hiệu sách mua một con gấu thật xinh xắn. Tôi đã hứa tặng cô bé lần tới cô tới chơi.”

Tôi đoán có em bé hàng xóm nào đó hay tới chơi với ba.

“Bế tắc trong công việc Môi trường làm việc và Những mối quan hệ Thất vọng đố kỵ ghen ghét nghi ngờ”

“Ko thấy bé gái đến giờ thì tôi nghĩ đó là một lời hứa mà tôi ko làm được”

Lúc đó ba đã biết là mình sẽ không thực hiện được lời hứa?

“Buông xuôi tất cả thấy lòng nhẹ nhàng hơn. Về với vô thường về với cát bụi”

Có một kỷ niệm mà giờ đây hiện về rất rõ ràng trong tâm trí tôi. Đó là một ngày hè trên bờ biển ở gần quê tôi, nửa năm trước khi ba qua đời, trong chuyến du lịch của cả nhà, kỳ nghỉ duy nhất và cũng là cuối cùng có đầy đủ cả gia đình tôi dù theo luật pháp thì nó không còn được gọi là một nhà nữa. Tôi chơi với Bống, tôi vẫn thế, xa lạ với ba mình như mọi khi. Khi bất chợt quay ra, tôi thấy ba ở kia, đang chơi với mấy đứa trẻ lang thang dọc biển. Ba vốn yêu trẻ con. Ba dạy một đứa tập bơi, cần mẫn và nhẹ nhàng. Không gian xung quanh là nắng vàng xế chiều và biển. Khi thấy cảnh ấy, lòng tôi trống huơ trống hoác. Có gì đó đã mất trong tôi. Tuổi thơ, một giấc mơ, một viễn cảnh tôi đã từng hy vọng mình ở trong đó. Nhưng tôi đã lớn rồi, tôi không thể giống đứa trẻ đang ở cạnh ba kia nữa. Trong lòng tôi trỗi dậy một nỗi buồn và tủi thân. Tôi ngụp xuống nước mặn chát để nước mắt hòa trộn nước biển. Tôi không bao giờ trở thành đứa trẻ của ba được nữa.

Mọi người nói rằng tối hôm đó ba tôi tự tử.

Tôi nói với mọi người là tôi từ chối nghe, tôi không muốn biết sự thật. Vì sao tôi cần biết cơ chứ? Nói chung, một con người đã biến mất. Thế thôi.

Năm gap year khép lại, tôi quay lại trường Ngoại thương và nhận ra mình chán nó đến tận cổ. Trước kia, tôi thấy tụi buồn chán là tụi nhu nhược, kém cỏi, không có tương lai, tôi cố gắng thể hiện cho người khác và bản thân rằng mình là một người năng động, luôn luôn làm việc. Tôi bước vào năm gap year với kỳ vọng tôi sẽ thu hoạch được cái gì đó có ích cho sự nghiệp sau này: kỹ năng mềm, ngoại ngữ… Giờ đây, tôi thấy chúng chẳng quan trọng gì, điều tôi mong mỏi là biết được cách yêu thương người khác và cách đón nhận yêu thương từ người khác.

Tôi vật vã nhiều tháng, đối thoại với bản thân, vẽ sơ đồ cái được và cái mất. Một hôm, trong tiết Đường lối, tôi ngồi vẽ nhăng vẽ cuội trong khi cô giáo nói về hai cái tiêu cực của văn hóa hiện đại, đó là sống thử và tình dục trước hôn nhân. Tôi vừa thấy khôi hài vừa thoáng chút giận dữ. Tôi đang làm cái quái gì ở đây thế này? Xung quanh tôi, những mái tóc đen nhấp nhô, tiếng quạt máy ro ro, tiếng máy lạnh rì rầm. Cuộc đời tôi cứ trôi qua một cách ngớ ngẩn như thế này sao?

Ngày đăng ký tín chỉ tới. Bình thường thì tôi sẽ cuống lên đăng ký môn này môn kia, nhưng hôm đó tôi đi làm các việc khác, thấy mọi thứ vừa thực vừa ảo. Tôi biết mình đã quyết, nhưng vẫn thấy có gì đó lấn cấn. Tôi có đang đùa với cuộc đời mình? Cuộc đời tôi đang rẽ sang một hướng khác, trước tôi hình dung cái ngày này trọng đại và ý nghĩa lắm, nhưng giờ tôi chỉ thấy nó nhạt nhẽo.

Không hiểu sao, hôm thi môn Thống kê, tôi vẫn ngồi vào lớp, nhưng thay vì giải bài tôi viết một bài luận về quyết định bỏ học của mình. Một tuần sau, tôi thấy mình ngồi trong văn phòng của thầy trưởng khoa. Bài luận được chuyển tới thầy, và thầy thấy nó “rất đặc biệt.” Có lẽ thầy nghĩ tôi bỏ học để làm start-up hay cái gì đó tương tự. Tôi suýt khóc vì không giải thích được tại sao mình muốn bỏ học, và khi tôi nói không biết mình muốn làm gì, thì sự quan tâm và tò mò trong mắt thầy tắt hẳn. May mà thầy không nói cuộc sống là một cuộc đua, nhưng thầy nói trong cuộc đời ai cũng phải bơi. Chắc hẳn thầy cho rằng tôi là một đứa lười biếng và không có trách nhiệm với bản thân.

Làm sao tôi có thể thanh minh cơ chứ. Tôi không thể nói với thầy trưởng khoa, với mẹ, với bà, với bác, những người đang cuống lên và cáu và thất vọng và mắng mỏ tôi rằng tôi thấy mọi thứ vô nghĩa. Rằng tôi không thấy mình hòa nhập với những việc tôi làm, tôi cứ như đứng cạnh chúng, không thuộc về chúng, không tìm được ý nghĩa từ chúng. Chúng không làm tôi thấy đầy đủ, trọn vẹn, không làm tôi thấy hạnh phúc. Trong buổi họp dự án, người ta phê bình tôi, trước kia tôi sẽ cãi, sẽ bực mình, nhưng giờ đây tôi chỉ ngồi nghe, dửng dưng. Thậm chí có lúc tôi chán ghét cả những cuốn sách mà tôi vốn rất thích. Có một sự cô đơn nằm ở dưới toàn bộ những gì tôi đang làm, không gì có thể che lấp nó được. Thời gian cứ trôi, tôi thấy mình ngồi trong trường cũng lãng phí nó mà không ngồi trong trường cũng vậy.

Nhưng tôi không nói vậy với mọi người được, họ sẽ không hiểu gì cả.

Sinh nhật hai mươi tuổi của tôi rơi vào tuần cuối cùng của năm. Mẹ nhắn tin, “Chúc con gái của mẹ luôn thành công. Cho các e chó đi vệ sinh xong cho vào chuồng luôn ko chết rét. ” Thế là tiến bộ lắm rồi, những năm trước mẹ còn quên cơ. Sáng hôm đó, trong tâm trạng u ám, tôi mắng cái Bống vì nó dậy muộn, vì nó lười ăn, xương sườn nó nhô hết cả ra, tôi bắt nó ép thêm trứng vào bánh mì, tôi nói là tôi ghét nó và thấy nó nhăn nhó như con khỉ, nó bảo tôi là con lợn béo. Đưa nó đến trường xong, tôi khóc như điên, tôi biết là mình vừa làm tổn thương nó để thỏa mãn cái độc ác và xấu xí bên trong tôi.

Ngày ba mươi tháng Mười hai, đột nhiên tôi nhận được tin nhắn của anh châu Á, hỏi về kế hoạch của tôi hôm sau. Anh ấy đang ở Hà Nội cùng hai đứa con. Tôi suy nghĩ rất lâu, rồi nhắn. “Em không có kế hoạch gì.” Đó là sự thật. Rồi tôi nhắn thêm, “Nhưng em không muốn gặp anh.” Đó cũng là sự thật, là nguyên tắc đạo đức của tôi. Tôi thấy mình vững vàng, cool, ngầu. Anh ấy nhắn lại, “Ok.”

Tối giao thừa, mọi người bận rộn chuẩn bị đón năm mới, còn tôi và Đan thì lặng lẽ dọn dẹp quán cafe. Từ mấy tuần nay tôi và nó cùng làm trong cái quán mà mẹ nó mở ra để nó có việc làm. Cái gì nó làm cũng liên quan tới mẹ nó hết. Buổi chiều, anh châu Á nhắn cụt lủn, “Come see me tonite” và gửi địa chỉ khách sạn cho tôi. Tôi để nó sang bên, tự ái vì anh ấy mặc định là tôi sẽ tới. Mười một rưỡi đêm, tôi và Đan bước ra đường, trời rét kinh khủng. Trong lúc Đan loay hoay khóa cửa thì tôi lấy điện thoại ra, “Em sẽ đến.”

Đêm đó là lần thứ tư chúng tôi làm tình. Còn có lần thứ năm nữa, vào sáng hôm sau. Và lần thứ sáu, vì tối hôm sau tôi lại quay lại. Thật ngạc nhiên là bà không nói gì, còn mẹ thì chỉ nói một câu, “Thế bây giờ đi qua đêm là chuyện bình thường à?”

Rồi anh ấy lại biến mất.

Có lúc tôi tự an ủi, nếu chúng tôi gần nhau suốt thì sẽ rất mệt mỏi, và tôi cũng không chủ động nhắn cho anh ấy. Nhưng tôi biết, nếu anh ấy muốn gặp thì nửa đêm tôi cũng sẽ đến. Đến giờ thì tôi hiểu là anh chẳng quan tâm hay dõi theo tôi trong cuộc sống như tôi mong ước, có lẽ tôi chỉ là một con rối trong tay anh ấy mà thôi. Thế thì cái tình cảm mà tôi có với anh ấy là gì, bạn có hiểu không? Tôi thì tôi không hiểu.

Chiều Chủ nhật tuần trước tôi đưa Bống đi Aeon Mall chơi. Suốt cả quãng đường, có một nỗi buồn và lo lắng mơ hồ gặm nhấm tôi. Mình đang làm gì với cái cuộc đời mình thế này? Hôm đó Aeon Mall rất đông, tôi cũng sờ cái này, ngắm cái kia, nhưng bên trong tôi cảm thấy bị nỗi bồn chồn thôi thúc. Tất cả đều vô nghĩa. Tôi đang lãng phí đời mình. Xung quanh tôi, người ta nắm tay nhau, mắt sáng lên niềm vui, khiến tôi thấy bị bỏ rơi, tôi cứ thui thủi một mình. Sinh ra là một đứa trẻ nhạy cảm, cần ai đó bên cạnh chăm sóc mình, nhưng tôi không may rơi vào hoàn cảnh chẳng ai làm chuyện ấy cho mình. Suốt đời tôi đã cố gắng, con ngoan, học sinh giỏi, nhưng mọi sự chả đi tới đâu cả. Tôi thấy kiệt sức. Tôi chỉ muốn được nghỉ, muốn trốn đến một nơi nào đó để không phải lo nghĩ mình phải lớn lên như thế nào, mình phải là ai. Nơi mà tôi được yêu thương bởi tôi là tôi, chứ không phải vì tôi làm cái gì đó cho người ta.

Chắc là ba cũng đã từng trải qua cảm giác cô đơn như thế này, nhưng khi đó thì tôi dửng dưng. Liệu tôi có đang phải trả giá cho quá khứ? Số phận của ba đang lặp lại với tôi, đúng vào lúc tôi hai mươi tuổi?

Tôi tới quán cafe trước khi ca làm của tôi bắt đầu, ngồi ở ban công, nhìn mọi người qua lại, nghe bài Năm trăm dặm, những lời ai oán của một người lữ hành xa nhà, và bật khóc. Tôi nghĩ đến anh châu Á, anh ấy hứa gọi cho tôi nhưng mãi chẳng thấy đâu. Giờ đây tôi vẫn vin được vào tuổi trẻ để thấy mình có giá trị, để được người lớn ngưỡng mộ và ghen tị. Người ta vẫn nhìn vào tuổi hai mươi của tôi và nói tôi còn nhiều cơ hội. Nhưng rồi tuổi trẻ sẽ tàn lụi, sẽ đến lúc không ai gọi tôi là một cô gái trẻ dũng cảm, có nhiều cơ hội nữa. Lúc đó tôi sẽ chỉ là một kẻ xa nhà, bơ vơ trong cuộc đời.

Đêm hôm đó, tôi nói chuyện với Đan. Nó nói rằng tôi bị bế tắc, bị rối trong những sợi dây chằng chịt, còn nó thì bị kẹt trong sự luẩn quẩn, không có gì cản nó lại nhưng nó cứ đi vòng tròn. Đan là vậy, nó luôn chính xác trong ngôn từ. Tôi lắng nghe nó, vừa cảm thấy chúng tôi đang cùng nhau trôi trong một không gian, cái quận này, cái thành phố này, cái đất nước này, vừa như đang ở những nơi vô cùng tách biệt. Tôi thấy Đan vô cùng lẻ loi, và tôi cũng vậy. Tôi và nó vô tình gặp nhau, rồi lại tách ra đi trên con đường riêng của mình. Nhìn thấy nhau, thật gần, thật sát, nhưng chỉ có thể ú ớ qua vách kính, không chạm được vào nhau. Chúng tôi đích thị là những nhà lữ hành bền bỉ, đi vào cái mù mờ vô định của tương lai. Cái hành trình này quả là đáng sợ, chúng tôi đang đi với sự bất an vô bờ bến, không chỉ vì cái vô định của phía trước mà còn vì sự lẻ loi, trống vắng vô tận. Bao giờ thì tôi được nghỉ ngơi, để không còn tương lai hay quá khứ, không còn cô đơn, chỉ còn yêu thương và hạnh phúc trong hiện tại?