VĨ THANH hành trình CHỮA LÀNH Chương 18 “MỖI LẦN GIẬN DỮ, ĐAU ĐỚN HAY LO SỢ TRỖI LÊN, TÔI LẠI CỐ GẮNG NHÌN VÀO NÓ VÀ ĐỌC TÊN NÓ RA”

(Xuân Dương, 21 tuổi, nữ sinh viên ngành Giáo dục)

Đây là lần đầu tiên tôi nhìn thẳng vào quá khứ, lần đầu tiên tôi kể về chuyện này một cách chi tiết nhất. Tôi sẽ khóc, nhưng tôi sẽ cố gắng.

Tôi nên bắt đầu từ đâu nhỉ? Tóm tắt nhất là bố tôi có hai vợ. Người vợ thứ hai là dì, em gái ruột của mẹ tôi.

Để tôi kể trước về dì. Dì có một đứa con trai và một đứa con gái với người chồng trước. Khi chú ấy mất thì con gái dì mới được một, hai tuổi. Dì là người rất đảm đang, một tay nuôi con, chịu thương, chịu khó. Dì cũng rất xinh nữa. Nhiều người trong làng đến đặt vấn đề nhờ dì đẻ con hộ. Họ sẽ mua đất cho dì, xây nhà, cho tiền chu cấp. Ớ quê thì nhiều người có tiền nhưng không có con. Nhưng dì không đồng ý. Dì sống nhờ vào một cửa hàng nhỏ ở chợ, buôn bán đồ tạp hóa. Đến năm tôi học lớp Sáu, lớp Bảy, thì xảy ra chuyện là dì có quan hệ với em rể mình. Em gái của chồng cũ của dì có chồng, và dì có quan hệ với người này.

Gia đình chồng đuổi dì ra khỏi nhà. Ông bà ngoại tôi tới nói chuyện, dàn xếp, nhưng cuối cùng họ vẫn đuổi dì đi. Dì thuê một cái nhà nhỏ trong xóm, ở cùng với con gái. Con trai dì, năm đó đã mười tám tuổi, thì ở lại với họ nội. Vì chuyện đó mà nó đánh dì nhiều lần. Nó cầm dao đuổi dì, cầm bàn cuốc đập vào đầu dì chảy bao nhiêu máu. Không có người can thì chắc là dì chết rồi. “Mày là gái điếm,” nó nói với dì, “mày đẻ ra tao nhưng bà nội mới là người nuôi tao.” Nhiều lần dì quay lại xin lỗi nhưng nó cứ nhìn thấy dì là đuổi đánh.

Bây giờ nói về nhà tôi. Tôi là đứa con gái thứ tư, trên tôi là ba chị gái. Bố tôi là con trưởng. Hồi bé tôi rất thân với bố, thân bố hơn thân mẹ. Tôi hay ngồi cạnh khi bố nói chuyện với người trong làng. Bố vẫn nói là sẽ không đi bước nữa. Họ sẽ quay sang tôi và trêu, “Mày ngoan, mày học giỏi thì thế nào rồi mày cũng sẽ mọc chim.” Lúc đó tôi đã đủ hiểu việc bố không có con trai là một vấn đề. Lớn hơn chút, tôi ngồi trong bếp nấu cơm cho cả nhà, vo gạo, khuân cái nồi lên trên bếp, khời củi, và lẩm bẩm, “Cầu trời cho mẹ một đứa con trai.” Tôi nhớ mãi cái bếp củi cũ hồi nhà tôi chưa xây và mơ ước của mình.

Tới khi tôi lớp Tám thì bá, tức là chị gái bố, đặt vấn đề. Bố và mẹ đồng ý. Mọi người hỏi dì. Dì cũng đồng ý. Đó là sau này tôi biết vậy, chứ lúc đó không ai nói gì với tôi. Mọi người nghĩ tôi còn là một đứa trẻ.

Mọt chuyện bắt đầu như vậy. Tôi xin lỗi là hơi xúc động. Hồi ức nó ùa về, đó là một giai đoạn khó khăn mà trong những năm qua tôi không muốn nhớ tới.

Hôm bố và dì cưới nhau thì tôi vẫn đi học bình thường. Không ai giải thích gì cho tôi, nhưng tôi tự biết ngày đó là ngày gì. Mọi người bàn với nhau là làm nhỏ nhỏ chừng chục mâm, gọi là để báo cho anh em, cô dì chú bác thân thiết. Có phông bạt, có bàn ghế, nhưng không có những trang trí mà tôi vẫn thấy trong các đám cưới. Hôm đó là đầu tháng Chín, trời rất nóng, không phải là thứ Hai, vì tôi không mặc đồng phục. Lúc ra khỏi nhà, tôi thấy dì mặc một cái áo voan trắng, kiểu hơi điệu điệu một chút. Tôi nhớ là mình có hỏi chị ba về chuyện đang xảy ra, nhưng chị gạt đi, như là không quan tâm. Sau này chính chị là người chống đối mạnh nhất.

Tan học, tôi đi bộ về, cảm nhận được ngày hôm đó là một dấu mốc trong cuộc sống gia đình tôi, nhưng tôi không hình dung được mọi sự sẽ khác như thế nào.

Tôi về tới nhà thì cỗ đã tan. Hai chị đầu, một đã lấy chồng chỗ khác, một đang học đại học, vắng mặt. Chị ba thì ra vẻ không liên quan gì. Tôi có nhìn thấy dì không nhỉ, hình như không. Tôi không nhớ nhiều về hôm đó. Có một thời gian tôi không muốn nhớ gì về chuyện ấy nữa.

Nhưng tôi nhớ là chị em tôi hay khóc. Đã có lúc tôi nghĩ mình sẽ tới ở nhà chú mình trong xóm. Tôi là lớp trưởng, giờ thể dục đứng hàng đầu. Sau lưng tôi, chúng nó thầm thì bố nó thế nọ, bố nó thế kia. Tôi quay ra chơi game. Năm đấy tôi không được học sinh giỏi. Tôi còn nghĩ đến cái chết. Nếu cá tính tôi mạnh thì có lẽ tôi đã làm một điều gì đó điên rồ rồi.

Đáng sợ nhất là hàng xóm, bạn ạ. Họ rất biết xát muối vào tim người khác. “Buổi tối bố mày ngủ với ai?” Họ hỏi tôi, “Bố mày hai tay hai bà à?” Tôi chẳng quên được những điều này, hoặc mình quên rồi nhưng rồi một lúc nào đấy, khi mình đã lớn, chúng lại trồi lên, làm đau mình. Tôi bắt đầu ghét ra ngoài đường, giờ tôi đã thành tâm điểm của xì xào. Mẹ tôi xuống ruộng, họ khích bác. Mẹ tôi ra chợ, họ kích, “Ê, việc gì mà bà phải khổ thế. Hai vợ chồng nó đèo nhau xe máy, bà việc gì phải gánh bộ.” Hai vợ chồng nó tức là bố và dì. Thế là nhà tôi đâm ra lục đục, làm sao mà tránh được là có lúc bố thiên vị người này người kia. Các chị chống đối. Chị ba không chào dì, không ăn thức ăn dì mua về. Chị cả cũng phản đối gay gắt. Chị hai hồi đó đang học đại học thì mãi chả yêu đương gì mặc dù có nhiều người theo đuổi. Một thời gian lâu sau chị mới tâm sự với tôi là chị không tin tưởng được đàn ông nữa. Bố mình là một người gương mẫu. Bố từng nói là không đi bước nữa, “có con gì nhờ con ấy”. Chú em bố đã có con trai rồi thì sau này tài sản sẽ cho cháu. Thế rồi đùng một cái thì như vậy. Đến lớp Mười hai tôi mới biết là các chị rất bị tổn thương. Cả mẹ, bố, dì cũng bị những lời nói bên ngoài làm tổn thương. Tôi cũng xa bố dần. Ở quê con gái càng lớn càng chẳng chia sẻ gì được với bố. Càng không nói chuyện thì càng chả biết nói chuyện gì.

Dì lấy bố năm trước thì năm sau có bầu. Dì đẻ con trai, nó thua tôi mười bốn tuổi. Hôm đó là một buổi tối tháng Bảy. Tôi cùng mẹ và bà ngoại xuống trạm xá. Trước đấy thì tới rất khó chịu. “Ai đẻ thì người ấy chăm,” tôi nghĩ vậy, “liên quan gì tới mình.” Nhưng khi nhìn thấy em, tôi giật mình. Nó giống tôi như đúc, nhất là cái mắt. Tôi yêu quý nó luôn.

Mẹ rất hạnh phúc, mẹ ôm em bé mãi, hôm đó mẹ còn không về nhà tắm. Mẹ làm việc quần quật để kinh tế gia đình ổn định, mẹ chịu thương chịu khó, nhưng bao năm nay mẹ mang trong mình tâm lý có lỗi với nhà chồng. Sau tôi mẹ còn có thai mấy lần, nhưng đều bỏ. Hồi đó khoa học phát triển rồi, hai tháng rưỡi, ba tháng là biết, thì mẹ bỏ. Hai hoặc ba lần như vậy. Tôi còn đi siêu âm cùng mẹ, tôi là con út nên đi đâu bố mẹ cũng cho đi cùng. Hồi đó tôi chưa biết hết, nhưng sau này nghĩ lại thì tôi khá chắc chắn về chuyện đó. Hai lần là chắc chắn.

Kể cả cái sự ra đời của tôi cũng là cái may mắn. Siêu âm tới tháng thứ ba rồi mà tôi vẫn quay mông ra, không biết là con trai hay con gái. Đến tháng thứ tư thì thai to rồi, bác sĩ sợ không dám bỏ đi nữa. Mẹ tôi kể vậy. Năm tôi năm tuổi thì bốc mộ ông nội, bà nội bảo, năm nay thay nhà cho ông để ông phù hộ cho có cháu trai. Nói vậy thôi nhưng ông bà nội rất thương các cháu, thỉnh thoảng lại nhét năm trăm, một nghìn đồng vào túi. Hồi đó một nghìn đồng vẫn to. Nhưng ông bà vẫn mong có cháu trai đích tôn.

Những tuần sau đó tôi hơi buồn chút vì mình không được coi là con út nữa, nhưng tôi là người sống tình cảm, tôi rất yêu em. Tôi nhớ hình ảnh dì cho em bú, hình ảnh bố cho em uống sữa thêm. Nhưng nhớ nhất là niềm vui của mẹ. Dần dần không khí trong gia đình có đỡ hơn. Bố mẹ đều là những người rất nhân hậu, dì tôi cũng vậy, họ đều là những người lao động rất chăm chỉ. Các chị tôi lớn lên, đi học, lấy chồng, chăm lo cho cuộc sống riêng của mình. Chỉ có người ngoài thì vẫn lâu lâu châm chích mua vui, đồn đại linh tinh là dì nó sắp ra ở riêng, nhà nó đánh nhau to. Ở quê, người ta thực sự xấu xí.

Nhưng sự bình thường không bao giờ quay lại. Vết thương chỉ được phủ một lớp vải lên, nó không thực sự lành. Lên lớp Mười hai rồi mà nếu có đứa nào trong lớp quay ra hỏi, “Ơ, hôm nay mày đi học à? Tao tưởng mày ở nhà ăn cỗ cưới bố?” thì những ngày cũ tôi tưởng mình đã quên lại ùa về. Lên đại học, tôi ít mời bạn về quê chơi. Nếu chúng về và tôi có đủ dũng cảm thì tôi sẽ dặn trước, “Tớ nói cho mọi người biết giúp tớ, gia đình tớ là như thế này, có bố mẹ và có dì, dì là vợ của bố. Lúc ở nhà tớ thì đừng hỏi đấy là ai, vì tớ sẽ cảm thấy không thoải mái.” Nhưng không phải lúc nào tôi cũng đủ dũng cảm. Có lần, vừa ngồi gọt hoa quả chém gió linh tinh với nhau, tôi vừa đọc được câu hỏi trong mắt chúng, “Sao muộn thế này mà cô ấy vẫn ở đây nhỉ?” Lúc về Hà Nội, một đứa thắc mắc. Tôi bảo, “Chúng mày muốn nghe thì để tao kể, nhưng nếu tao kể thì chắc chắn tao sẽ khóc.” “Mày kể làm cái đéo gì, không cần kể,” nó gạt đi, “tao đéo quan tâm.”

“Nhà mày có mấy anh chị em?” Một câu hỏi đơn giản ai cũng đã nghe tới hàng ngàn lần, nhưng nó vẫn làm tôi không thoải mái. Cố thì tôi sẽ nói được, “Nhà tao có bốn chị em, đẻ cố được thằng cu.” Nhưng mà thường tôi sẽ không muốn trả lời. Rồi sẽ có đứa hỏi, “Ơ, thế mẹ mày gần sáu mươi thì làm sao mà em mày tám tuổi được?” Đấy. Tôi sẽ rất khó chịu và bứt rứt. Người lớn hỏi thì tôi cũng sẽ nói, “Nhà cháu có bốn chị em gái,” rồi nghỉ một giây và nói thêm lúc họ đã gần chuyển sang chuyện khác, “cháu có thêm một thằng em trai nữa.”

Có nhiều tình huống bất ngờ khiến tôi phải khóc lắm, tôi không thể lường trước được, như cái lần trong năm ba đại học cô giáo cho bài tập vẽ cây phả hệ gia đình. Tôi chả biết vẽ thế nào. Gia đình tại sao lại xẻ thành ba nhánh? Tại sao lại có một người như mẹ mình mà không phải là mẹ mình? Nước mắt tôi rơi xuống tờ giấy trắng. Cô nhẹ nhàng đến, đưa gói giấy ăn, rồi đi lên, tế nhị không hỏi gì thêm, không nhìn để tôi khỏi xấu hổ. Bây giờ tôi vẫn giữ cái gói khăn giấy đó như một thứ gì quý giá.

Cách đây mấy năm thì có chuyện tương tự xảy ra ở xóm tôi. Bác này cũng có ba đứa con gái, cũng bảo là có con nào thì nhờ con ấy, cũng không muốn đẻ nữa vì sợ mất công chức, rồi tới khi về hưu thì bác ấy lấy một cô vợ chỉ xấp xỉ tuổi đứa con gái đầu. Đứa con gái út của bác ấy trạc tuổi tôi, trước chúng tôi hay múa may Trung thu với nhau. Nó thay avatar đen sì và viết, “Nếu biến mất được thì tốt.” Tôi nhắn cho nó, “Chị rất thương em, chị hiểu cảm giác của em.” Hai đứa nhắn nhau qua lại, cả thế giới chắc chỉ chúng tôi hiểu mình đang nói về chuyện gì. Gần bốn năm rồi mà bác ấy vẫn chưa có con trai, gia đình rất lục đục.

Mỗi lần có chuyện gì gợi lại như vậy thì tôi lại bị xáo trộn tinh thần mất vài ngày.

Gần đầy nhất là vụ con gái của dì lấy chồng. Nhà chồng nó không nhận gia đình tôi, mà nhận gia đình chồng cũ của dì là thông gia. Bố và dì xuống Hà Nội bị họ đối xử rất lạnh nhạt. Chúng tôi bị coi như cái gì xấu xí, dị dạng, một kiểu bệnh, người ta không muốn dây vào. Thế là ở nhà lại lùng bùng, lại cãi vã rất đau đầu. Tôi học tâm lý nên biết là ai cũng bị tổn thương, chẳng ai được chữa lành cả, nhịn mãi thì cũng có lúc nó phải phát ra thôi.

Chừng một tháng sau cái tiết học có bài tập vẽ cây phả hệ ấy thì tôi đăng ký vào một nhóm đạp xe xuyên Việt, một việc khá điên rồ vì tôi vốn lười vận động và sợ đen. Nhưng trước đó tôi tham gia một chuyến đạp xe đi Tây Thiên. Chúng tôi ở đó hai ngày, hát dưới ánh trăng, lội suối, bẩn nhom nha nhom nhem. Hôm về trời cực nắng, nhựa đường bốc mùi khét, nhưng chúng tôi vừa đi vừa hát, gặp ai họ cũng tươi cười, chỉ có chào công an là họ không trả lời lại. Tôi đã được nếm mùi tự do. Thế là tôi nuôi lợn đất cho chuyến đi xuyên Việt. Chị hai hỗ trợ một ít kinh phí, mẹ thậm chí còn mua cho tôi cái xe đạp, nhà tôi là nhà nông nên quan điểm là đi cho nó dày dạn, trưởng thành.

Chuyến đi sáu tuần vào mùa hè năm đó đã thay đổi con người tôi. Có thể bắt đầu từ đâu để bạn hiểu được sự chuyển hóa cá nhân này nhỉ? Tôi sẽ bắt đầu bằng những con người đi cùng tôi. Các đoàn khác thì tôi không biết, nhưng tôi có cảm tưởng đoàn của tôi là tập hợp những đứa trẻ bị đau đớn và bầm giập. Em Quỳnh bị trầm cảm, đã mấy lần tự tử hụt, gia đình cũng có nhiều biến cố. Tôi thành ra thân với nó tới tận bây giờ, và bất ngờ khi gần đây nó nhắn tin cho tôi, “Chắc chị không biết, nhưng chị đã hơn một lần giữ em lại với cuộc đời.” Chị Dung cũng dị lắm và cũng nhiều tổn thương. Quy định là không được tách đoàn, đi riêng một mình, nhưng ở Nha Trang, chị ấy tụt lại phía sau. Buổi tối bị trách, chị ấy lẳng lặng không nói gì, chỉ đưa cho đoàn một túi na. Mãi tới ngày cuối cùng chị ấy mới kể là hôm đó chị tạt vào nhà mẹ và bà ngoại. Bà ra vườn hái na cho chị. Mẹ chị chỉ quả này chín này, quả này ngon này, nhưng không nhận ra chị. Mẹ chị ấy bị tâm thần. Rồi chị ấy đạp xe đuổi theo đoàn, vừa đạp vừa khóc. Hồi nhỏ chị ấy không có bạn. Chị ấy học đại học gần xong thì bỏ ngang để thi lại vào Kiến trúc. Chị ấy vẽ rất đẹp, chị ấy học massage, học các môn thể thao. Bạn chị ấy bảo, mày định chơi cho tới khi rụng hết trứng à? Đến giờ thỉnh thoảng chúng tôi vẫn viết thư tay cho nhau. Tôi cho những thứ như vậy vào một cái hộp. Nếu cháy nhà thì tôi sẽ mang cái hộp ấy đi thôi, bỏ lại hết tất cả.

Một bạn khác, sinh viên dược, rất giỏi, sống với mặc cảm không có bố. Mẹ bạn ấy bảo muốn đi xuyên Việt thì hãy bước qua xác mẹ bạn ấy, nhưng bạn ấy vẫn đi. Một em nữa cũng bị trầm cảm, trước cắt đứt mọi quan hệ với gia đình nhưng sau chuyến đi thì chủ động viết thư cho bố mẹ. Chúng tôi, những kẻ bị tổn thương và lạc lối đi với nhau trong cái mùa hè đỏ lửa như vậy đó, mùa hè năm tới hai mươi tuổi.

Tôi vẫn nhớ những bữa chúng tôi hết sạch tiền thì các anh chị lớn sẽ tưới nước thịt cho các em ăn trước, mình ăn cơm với rau. Trưa mệt, ngủ dậy thì đã thấy bình nước của mình được đổ đầy và cài vào xe. Lên đèo Omega tôi thè lưỡi dắt xe thì một anh ra bảo, “Mày dắt cái gì, đưa đây tao dắt cả hai xe cho,” tôi chạy bộ theo không kịp. Đến cuối chuyến đi thì chúng tôi không muốn rời nhau nữa, những lúc nghỉ nằm trên cỏ mà vẫn tay trong tay. Đêm cuối, chúng tôi ngồi tới ba giờ sáng kể về đời mình, rồi cảm ơn khắp lượt những người trong đoàn. Quỳnh nói là lâu lắm rồi nó mới cảm nhận được một sự thân thương, một cảm giác an toàn, bình yên, cái mà nó không có được trong gia đình hay nhà trường. Tôi thấy mình tự do, kể cả trong điệu cười nữa. “Mày cứ cười thoải mái đi,” các bạn bảo tôi, con gái cười to có làm sao đâu.

Sau chuyến đi, mọi thứ bừng sáng. Tôi thấy thương từng mảnh đất của Việt Nam, đến đâu cũng thấy thương, không có kỳ thị vùng này tỉnh kia nữa. Ở đâu trẻ con cũng ra đường vẫy, các bà thì cười đẹp lắm, cứ bảo, các cháu đi mạnh giỏi khi nào lại về quê chơi. Có hôm dừng lại xin mít thì người ta cho vặt cả vườn. Bây giờ cứ nghe tin bão ở đâu đâu thì tất cả lại nháo nhác lên, quê mày có sao không.

Tôi cảm nhận là quá trình chữa lành vết thương của tôi được bắt đầu. Tôi ý thức được là mình cần hiểu hơn về bản thân, mình phải đối mặt với chuyện của mình. Mình sống với nỗi đau lâu quá rồi, nó là một phần của mình mà mình chối bỏ nó, không chữa chạy nó, mình nhốt nó dưới hầm. Khi những người bạn mới cho phép tôi nhìn vào nỗi đau của họ, tôi cũng qua đó nhìn được vào nỗi đau của mình, và chia sẻ nó một cách an toàn, không bị phán xét. Lần đầu tiên, khi nói về nó, tôi không cảm thấy hổ thẹn và nhục nhã, cái cảm giác đeo đuổi tôi bao năm nay. Tôi đã được nhìn thấy một cuộc sống rộng lớn hơn rất nhiều, đầy tình yêu thương và độ lượng, và điều này cho tôi lối thoát, giúp tôi tìm được ý nghĩa cho cuộc sống.

“Ơ sao bây giờ mày khác thế?” Một đứa bạn nhận xét khi gặp lại tôi. “Hồi cấp Ba mày hiếu thắng, tranh luận bằng được, bây giờ thì mày thích lắng nghe hơn.” Nếu như không có chuyến đi, chắc hẳn bây giờ tôi đã cuống lên tìm người yêu, rồi lo lắng là mình ế. Tôi sẽ chìm đắm trong nỗi lo tìm việc, kiếm chồng, mà không quan tâm tới việc hiểu bản thân mình, hiểu lịch sử của mình. Tôi sẽ đi theo tư duy của quê tôi, giấc mộng làm công chức, có chồng giàu, cuộc sống “ổn định”. Nhưng giờ đây tôi không vội nữa, tôi muốn lắng nghe bản thân, trò chuyện và làm bạn với chính mình, mình có đang hạnh phúc không, mình muốn cái gì. Đấy mới chính là quá trình trưởng thành. Tôi học cách yêu thương, học cách trân trọng hiện tại. Khi mình hạnh phúc thì vết thương của mình cũng tự mờ dần đi, mình không bị triền miên chìm đắm trong cảm giác mình là người bị hại nữa.

Tuần vừa rồi tôi ở quê. Buổi chiều nắng tắt, tôi ngồi ở bờ ao, để gió thổi vào mặt như hồi còn bé. Tôi thấy rất bình yên.

Sau chuyến xuyên Việt tôi đã dám mời mười lăm bạn ở miền Bắc về nhà, hôm đó có cả bố, mẹ, và dì. Đó là một việc dũng cảm đầu tiên rồi, mặc dù trong bữa cơm hôm đó tôi rúm người lại khi bố nói với mấy đứa ngồi bên cạnh, “ừ, bác lấy hai vợ là vì bác không có con trai.”

Em tôi cất tiếng gọi, nó muốn tôi đọc truyện tranh cùng. Tôi và em trai, bây giờ nó tám tuổi, hai chị em dính nhau như sam. Nó chưa hiểu tình hình, nó chỉ biết là có hai mẹ, mẹ bé và mẹ lớn. Mẹ tôi cũng xưng mẹ với nó. Nó được điểm mười, mẹ lại lấy lợn ra cho tiền. Nằm xem ti vi, hai chân nó gác lên hai mẹ. Nó dễ khóc lắm, bị quát cái là mít ướt. Nó sẽ ngước lên nhìn như thế này này, rồi nó mếu mếu, nước mắt chảy ra. Bây giờ nó cũng thiệt thời vì các chị đi hết, trong nhà còn toàn người lớn, không có ai chơi cùng, xem ti vi nhiều thì bị mắng. Hè nào chị hai tôi cũng cho nó lên Hà Nội chơi một tuần. Tôi và nó đi siêu thị, nó nhìn giá truyện tranh rất cẩn thận. “Chị là sinh viên, chị làm gì đã có tiền, chị mua cho em cuốn hai mươi nghìn thôi…” Qua cửa hàng Lego thì nó liếc vào chứ không tự dừng lại.

Sau này em có ý thức thì tôi sẽ là người giải thích cho nó, tôi biết ngoài mình ra thì sẽ chả ai nói gì với nó cả. Tôi cũng chưa biết mình nên bắt đầu như thế nào, có thể tôi sẽ nói với nó là một người sinh nó ra từ trong bụng, còn một người sinh nó ra từ sự bao dung. Tôi nhớ câu này từ một câu chuyện về một đứa trẻ bị trêu ghẹo vì nó có hai người mẹ đồng tính. Trong chuyện có câu, những trẻ khác được sinh ra từ trong bụng, còn nó được sinh ra từ trái tim. Tôi thích từ bao dung lắm, bao trọn mọi thứ.

Hiện thì nó chẳng quan tâm gì ngoài Bảy viên ngọc rồng và Đảo hải tặc. Nó chạy ra ngoài sân, còn mỗi tôi và dì ngồi với nhau trong nhà. Tôi nhìn dì và thấy bình thường lắm, không có cảm xúc tiêu cực gì. Cũng như cuộc đời bố mẹ tôi, cuộc đời dì khổ. Nhiều lúc dì ích kỷ, chỉ nghĩ cho con dì, không nghĩ cho nhà tôi, không nghĩ cho bố, nhưng tôi không trách dì. Tôi thương dì. Tôi cũng không trách bố mẹ. Bố mẹ thể hiện sự yêu thương qua cái cách của họ, gửi cho con cần gạo, dúi cho con ít tiền, ở quê thì chả ai nói là thương ai cả, không ai biết cách chia sẻ cảm xúc, bộc lộ tâm tư. Bố mẹ có được học hành, có được ai dạy đâu, làm sao có thể đòi hỏi họ có nhiều kiến thức xã hội. Lúc chị cả có thai, mẹ giục đi siêu âm liên tục, lúc biết là con trai thì mẹ nhẹ cả người. Mẹ chỉ sợ người ta miệt thị chị cả là “nó giống mẹ nó, không biết đẻ con trai”. Đẻ bao nhiêu mà không có con trai thì cũng bị coi là không biết đẻ. Cay nghiệt thật. Cuộc đời của người ta buồn nên họ thích châm chích người khác để thấy mình sướng lên.

Bây giờ, hằng ngày mẹ chăm cháu, chữa đau lưng, quanh quẩn mấy chuyện đó. Bố mới đổi sang smartphone, suốt ngày gọi video nhí nhéo với các cháu. Nhưng tôi biết là mẹ có nỗi đau trong lòng, có những uẩn khúc, mà mẹ không đi sâu vào nó được, không diễn giải ra được. Trong nhà vẫn có nhiều lúc không ổn. Đùng một cái, có chuyện cỗ bàn, chuyện làm ăn, thì lại to tiếng, tranh luận căng thẳng mà không lắng nghe nhau. Một lúc nào đấy, khi tôi biết cách hơn, tôi sẽ nói chuyện với mẹ. “Mẹ ơi, hoàn cảnh gia đình của mình đặc biệt vậy, mẹ có bị tổn thương không? Con thương mẹ…”

Tôi cũng không trách bản thân nữa. Trước kia nhiều khi tôi ước mình là con trai. Mẹ mình sẽ không phải chia sẻ chồng, không phải chịu sự dị nghị của hàng xóm, không phải bỏ tiền ra cúng bái. Nhưng giờ đây tôi đã hiểu ra. Tôi không có quyền quyết định giới tính của mình, tại sao tôi phải cảm thấy có lỗi cho cái điều mình không gây ra? Là con gái không phải là lỗi. Đấy, hiểu biết sẽ giúp mình.

Nếu tôi có con thì tôi sẽ chuyện trò với nó một cách tôn trọng, tìm hiểu con người, cảm xúc của nó, chứ không chỉ chu cấp tiền nong cho nó. Khi nó gặp khó khăn thì nhà sẽ là nơi nó quay về để chia sẻ mà không bị phán xét. Con lớn thì mình tiếp tục học các bài học cho cuộc đời mình. Ý nghĩa của đời mình không chỉ nằm ở đứa con, như mẹ tôi vẫn quan niệm, như thế thì phí đời lắm. Lúc con lớn lên thì nó sẽ phải đi xa, nó không ở mãi trong vòng tay mình được. Lúc đó thì mình sẽ là ai? Phí lắm.

Nếu chồng tôi sau này cư xử giống bố, chắc chắn tôi sẽ không chấp nhận. Anh ấy có thể mong muốn có con trai, tôi hiểu sức ép lên đàn ông, tôi có thể thông cảm với họ. Nhưng vừa muốn có con trai lại vừa muốn sống với tôi thì không được. Thế hệ của tôi khác rồi. Tôi không có nghĩa vụ giúp anh ấy hoàn thành ước nguyện của mình.

Mà tôi chưa mặn mà với hôn nhân. Tôi còn nhiều việc phải làm. Học tiếng Anh. Tham gia các khóa học khám phá bản thân, chuyển hóa giận dữ, học cách yêu thương mình. Học thêm kiến thức để có thể tham vấn cho các bạn trẻ trong khủng hoảng. Kết nối nhiều hơn với bố mẹ, và giúp họ kết nối với nhau nhiều hơn. Sống trong thực tại, ăn một bát canh bố nấu, rửa bát, rồi ra bờ ao nhổ cỏ. Thật may là bố mẹ không bắt tôi lấy chồng sớm, cũng không ép tôi kiếm tiền. Đi xuyên Việt về bố mẹ khen rắn rỏi ra, bây giờ tôi muốn đi xa bố mẹ cũng sẽ ủng hộ. Người làng thì toàn bảo, cho con gái học đại học làm gì, xong rồi nó vỗ cánh bay đi, cho nó đi làm thuê kiếm mấy chục triệu làm vốn mà lấy chồng.

Trinh tiết? Quan điểm của tôi về trinh tiết đã thay đổi nhiều. Trước thì tôi nghĩ là nó là cái quý nhất của con gái, mất nó trước hôn nhân thì không còn trọn vẹn nữa. Bây giờ thì tôi thấy những người có quan hệ tình dục trước hôn nhân rất dũng cảm. Họ dám đi theo cảm xúc thật của mình. Tôi rất tôn trọng họ. Thích thì làm và tự chịu trách nhiệm thôi. Bản thân tôi thì thấy mình chưa đủ dũng cảm, hoặc là tôi chưa tìm được người mà tôi thấy đủ tin tưởng. Thế thôi. Còn một người con trai mà nhìn vào cái trinh tiết để đánh giá, dán nhãn mình thì thực sự không dành cho mình rồi.

Thực ra mà nói thì tôi vẫn có một nỗi ám ảnh liên quan tới con cái. Nếu sau này chỉ có hai con gái thì tôi không chắc là mình yên tâm được, dù bản thân tôi không có nhu cầu có con trai. Tôi sẽ không tự tin với cái hạnh phúc mà tôi có. Dù bạn đời tôi có cam đoan là anh ấy hoàn toàn hài lòng, anh ấy không cần con trai, thì đâu đó bên trong, tôi vẫn cho rằng anh ấy nói dối. Hoặc nghĩ thầm, “ừ, anh nói vậy, nhưng gia đình anh thì sao?”

Đặc biệt là tôi sẽ tránh xa con trưởng.

Hôm nay tôi đã có thể nói hết được những gì chất chứa trong lòng, mặc dù với nước mắt. Tôi biết mình vẫn chưa khỏe mạnh hoàn toàn. Nhìn lại quá khứ, có lúc tôi vẫn tức giận. Nhìn vào tương lai, nhiều lúc tôi vẫn sợ hãi. Sợ bị phán xét, bị coi là dị biệt. Nhưng mỗi lần giận dữ, đau đớn hay lo sợ trỗi lên, tôi lại cố gắng nhìn vào nó và đọc tên nó ra. Gần hai mươi hai tuổi, tôi vẫn còn là một đứa trẻ. Nhưng điều đó không sao, tôi vẫn đang học để trưởng thành.