KHI CHỜ KIỆT TÁC

Câu chuyện của nhà thơ với vợ:

− Anh ngốc lắm! Thiên tài gì anh?! Anh là một thằng ngốc! Anh hiểu chưa?

− Anh hiểu, em thân yêu ạ. Nhưng nói thẳng vào mặt người khác điều đó làm gì? Chẳng lẽ anh lại không có quyền nuôi một niềm hy vọng hay sao, dù là hy vọng hão huyền đi nữa?

− Em chịu đựng thế là hết sức rồi đấy...

− Thôi đừng khóc, em yêu, - em làm anh nản chí mất rồi... Chính anh cũng nghiêm túc cho rằng anh là thiên tài, mặc dù quả thật anh chẳng nói với ai cả.

− Thôi anh đi đi, anh đến tòa báo mà đăng lên: “Tôi là thiên tài”, cũng có thể anh chả cần phải đăng lên như thế. Chả khó khăn gì để đoán ra anh là thứ thiên tài gì, chỉ cần xem cách anh thở khói thuốc lá cũng đủ biết... Rồi dáng đi của anh, điệu ho của anh, thậm chí cả lối hắt hơi của anh, cái gì cũng là dấu hiệu thiên tài cả... Đối với mọi người, anh đều nhìn với con mắt cao ngạo, đều coi là dưới tầm mình cả.

− Thế anh coi mình là thiên tài thì có hại gì đến ai không?

− Hại cho em, hại cho nhà mình, hại con cái mình. Nhà nước sẽ không xếp lương cho thiên tài đâu. Còn ông bán đồ khô sẽ chẳng bao giờ cho không anh cái gì, dù anh có thiên tài đến hơn hai trăm lần đi nữa. Mùa đông sắp đến mà nhà mình than củi chưa mua được gì... Giày dép của em thì đã tệ hại quá...

− Thôi đừng khóc nữa, em yêu... Có phải anh ngồi khoanh tay đâu, anh vẫn lao động không hề ngưng nghỉ đấy thôi. Đã bốn tập thơ xuất hiện rồi...

− Dù anh có ra đến bốn mươi tập thì thử hỏi anh được gì nào?

− Em nói cứ như là anh không thấy đau khổ ấy... Chẳng lẽ anh không muốn tạo ra kiệt tác, không muốn nổi danh, không muốn sách đắt như tôm tươi, được dịch ra đủ thứ tiếng. Chẳng lẽ anh không muốn giàu có hay sao? Danh vọng và tiền tài! Anh tin rằng rồi chúng ta sẽ có! Nhưng các tác phẩm vĩ đại phải do các sự kiện vĩ đại đẻ ra. Còn thiên tài làm gì được khi không có những hoạt động vĩ đại?! Anh đang chờ cái đó, đang chờ nguồn cảm hứng sẽ làm đảo lộn tâm hồn anh, và thúc đẩy anh làm nên kiệt tác. Anh cần những sự kiện vĩ đại! Còn em thì lại kéo anh vào cái chậu rửa bát đầy nước vo đục. Anh thấy chật chội trong bể cá vàng, anh cần một đại đương để có đường quẫy đạp... Nhưng em làm sao thế? Đừng khóc, em yêu. Anh van em, đừng khóc! Em hãy nghiến chặt răng hơn nữa, chỉ còn chịu đựng chút ít nữa thôi. Anh vẫn đợi chờ, hy vọng. Sẽ có một sự kiện vĩ đại lay chuyển tâm hồn. Rồi em sẽ thấy...

♦♦♦

Câu chuyện của tên đao phủ với vợ

− Đối với em thế là đủ rồi! Em sẽ đi, sẽ đi... Em không chịu được nữa...

− Nhưng này cánh chim nhỏ của anh... Tinh hình gần đây xấu đi có phải lỗi của anh đâu. Anh làm gì được nào? Anh không thể tóm cổ thiên hạ ngoài đường mà treo cổ lên được... Tòa án keo kiệt từng xu... Anh vẫn tin rằng mai mốt anh sẽ có việc làm ngay. Sẽ đến một ngày mới và những việc mới...

− Có lẽ em không thể nhìn thấy được cái ngày ấy. Năm ngoái chúng mình có khốn khó thế này đâu. Ít ra thì em cũng còn cho các con ăn được no đủ. Nhưng bây giờ làm sao chúng có thể ăn no bằng những hồi ức về quá khứ được.

− Đừng khóc, em yêu, em làm trái tim anh tan nát rồi đây. Anh mà có quyền thì anh treo cổ hết bọn chúng suốt ngày đêm liên tục. Anh hoàn toàn không ngủ được. Anh có phải thằng lười biếng trốn việc đâu em!

− Anh nghĩ ra một kế gì đi!

− Anh nghĩ ra được gì bây giờ? Tòa án bây giờ không kết ai vào tội tử hình nữa, thế là anh chả có việc mà làm. Tiền công của anh là công khoán, chứ đã được ăn lương chính thức đâu. Không treo cổ được ai thì chẳng được gì cả.

− Một đất nước to lớn như nước ta mà hết hẳn bọn tội phạm rồi sao?

− Thế mà hóa ra thế đấy, hết thì không hết, nhưng em cứ đi mà nói với cảnh sát, với quan tòa đi... Chao ôi, giá anh mà có quyền gì nhỉ! Cứ thử trả thù chúng nó mà xem, chúng nó đuổi cổ anh và treo cổ anh ngay. Chúng sẽ kiếm người thay anh và treo cổ anh đấy. Em hiểu chứ... Đừng khóc, khóc mà làm gì, cánh chim câu của anh! Em cứ làm như anh không muốn làm việc ấy! Hãy chờ thêm ít nữa... Anh tin rằng rồi đây hạnh phúc sẽ mỉm cười với ta.

♦♦♦

Câu chuyện của người đào huyệt với vợ

− Mấy mẹ con em rồi sẽ đi đấy, anh nghe thấy không?

− Em nghĩ ra cái trò gì thế? Bây giờ anh biết làm gì nếu người ta không chết nữa? Anh thì trước sau cũng chỉ là phu đào huyệt thôi... Làm sao có thể nghĩ rằng người chết thành núi mà anh vẫn ngồi khoanh tay khủng khỉnh. Anh đâu có thể tóm cổ mọi người mà chôn sống được...

− Trong nhà mình không còn lấy một mẩu bánh...

− Đừng khóc, vợ hiền của anh, mắt anh đang trào lệ đây... Anh cũng không hiểu có chuyện gì xảy ra nữa! Sao lại không có ai chết là thế nào! Thế giới bên kia hết chỗ rồi sao! Đừng khóc đi em, khúc ruột của anh, anh xin em... Lúc nào em cũng bảo anh: làm đi, làm đi. Nhưng anh là phu đào huyệt, anh không thể tự mình sống được. Người ta muốn trả tiền anh thì phải có người chết. Em ráng chờ chút ít. Khồng có lẽ hạnh phúc không cười với ta? Rồi em sẽ thấy!

♦♦♦

Câu chuyện của nhà báo với vợ

− Những mơ ước thời con gái của em thế là đổ vỡ hết. Hồi đi lấy chồng, em mang theo bao nhiêu hy vọng...

− Nhưng thiên thần của anh ơi, đừng khóc, cho anh nói đã...

− Chúng ta còn nói gì nữa?

− Anh xin em, em đừng khóc nữa... Anh làm việc vì hạnh phúc của em đấy.

− Anh làm việc, anh làm việc, anh làm việc gì mà em áo không đủ mặc...

− Để có tiến bước, có vươn lên, để thoát ra ngoài công việc thư lại, để đứng đầu một tòa báo thì cần phải có những sự kiện phi thường. Thí dụ, phải có một vụ tai nạn máy bay cỡ lớn, một vụ động đất chưa từng xảy ra, một đám cháy khổng lồ, một tội ác đầy uẩn khúc hay một cái gì đó đại loại như thế. Lúc đó anh mới thể hiện hết mình được... Anh sẽ phỉ nhổ được bọn các tòa báo khác. Nếu anh không làm lu mờ hết cái bọn ấy, thì em đừng coi anh là chồng và là nhà báo nữa. Ngoài anh ra, không ai có thể biết cách phân bổ tư liệu, không ai có thể nghĩ ra một cái đầu đề chói lọi và chính xác như vậy... Nhưng giờ đây cuộc sống đang trì trệ, giẫm chân tại chỗ... Anh không thể giết người cho báo nổi danh! Nhưng anh tin rằng một ngày nào đó thành công sẽ cười với anh. Anh thật khao khát muốn thể hiện mình, muốn vượt lên trong con mắt đồng nghiệp và muốn kiếm thật nhiều tiền để gia đình mình khỏi phải túng thiếu. Ước sao những ngày này có một bọn người giấu mặt gây ra tội ác nhỉ! Lúc đó anh sẽ tung ra những bài phóng sự khiến người đọc phải rùng mình sợ hãi và nuốt nước bọt vì tò mò... Đừng khóc nữa em... Hãy thương lấy trái tim anh, nó sắp vỡ tan rồi đây. Em hãy cầu Chúa nhiều hơn cho chồng em sớm gặp cơ may. Cầu mong cho có nạn đắm tàu, lụt lội... Đừng khóc, đừng khóc đi em, anh không chịu đựng được nữa đâu. Em xem này, mắt anh cũng đầy nước mắt...

♦♦♦

Câu chuyện của người cảnh sát với vợ

− Kính lạy Đấng Allah Toàn Năng, vì sao mà tôi lại phải đau khổ nhiều đến thế này! Tội tình gì mà con gái nhà lành như tôi phải sống mỏi mòn trong cảnh nghèo hèn? Làm sao mà số phận lại nghiệt ngã đến thế!

− Em nói thế làm gì? Em chẳng có khái niệm gì cả. Em tưởng rằng anh không muốn thăng quan tiến chức, không muốn một chỗ ngồi yên ấm, không muốn nhà cao cửa rộng hay sao?

− Ôi cái đầu trống trơn của tôi!

− Chính anh mới là kẻ trống trơn! Sinh ra vào cái đất nước tối tăm lạc hậu này thật không phải đường tí nào. Giá anh sinh được vào cái nơi tội ác diễn ra trên từng bước đi, thì em khỏi phải mè nheo. Chẳng lẽ lúc đó anh vẫn là thằng thanh tra quèn này sao? Anh thề danh dự là lẽ ra anh đã phải làm đến cục trưởng Cục An ninh rồi mới phải. Nhưng làm thế nào được khi mẹ anh sinh vào đúng đất này! Bắt mấy thằng trộm ranh thì làm sao tiến thủ được.

Tầm vóc của anh cần có những việc đại sự! Đừng khóc, vợ hiền của anh, đừng khóc! Em ráng chờ chút nữa... Thế nào cũng có một sự cố gì đó!

♦♦♦

Câu chuyện của người bán thuốc với vợ

− Em chẳng có cái áo măng tô nào... Em không thể xuất hiện trước mặt bạn bè được, em chẳng có gì mà mặc... Em còn phải chịu đựng đến bao giờ nữa?

− Người thương của anh, cuộc đời của anh... Em hãy nghe đây! Bán mấy viên aspirin và ký sinh thì không kiếm chác được đâu. Chúng ta phải moi ra được những thứ thuốc nhập ngoại, những y cụ quý hiếm, lúc đó rồi em sẽ xem, anh sẽ kiếm ra bao nhiêu tiền ấy chứ. Nói đằng thằng ra thi ai chả phải ốm. Nhưng có phải ai cũng gặp được thầy giỏi nói ngay ra rằng cần phải điều trị và có khả năng kê đơn bắt đi hiệu thuốc đâu em. Nếu người ta không ốm thì những người như bác sĩ, những kẻ tội đồ như chúng ta chẳng có gì mà ăn. Mà tình trạng đó dẫn tới đâu thì em còn biết rõ hơn ai hết. Đất nước đang đi tới chỗ tai họa. Đừng khóc nữa, em thương yêu ơi! Anh có một trái tim nhân hậu. Mỗi lần em khóc là anh lại thấy xốn xang trong bụng, chỉ muốn chui đầu vào thòng lọng cho rảnh. Tất nhiên, rồi sẽ đến một ngày mọi việc sẽ ổn định, sẽ có nhiều bệnh nhân tay cầm đơn thuốc xếp chỗ trước cửa hàng ta. Hãy chờ đợi chút nữa, người thương của anh. Hạnh phúc sắp cười với ta rồi...

♦♦♦

Câu chuyện của bác sĩ với vợ

− Em là vợ bác sĩ, mà từ khi lấy chồng thử hỏi em đã nhìn thấy những gì? Tuổi trẻ và nhan sắc cứ trôi đi, còn niềm vui thì chẳng có gì hết thảy...

− Nhưng tình yêu của anh...

− Em nghe đã chán tai rồi: tình yêu của anh, tình yêu...

− Đừng khóc thế em... Em hãy tin điều này: đã hai tuần nay ở phòng khám của anh không có một người khách đứng đắn nào... Không hề có, nhiều người đến khám mà trong túi không có một xu hoặc lại mang theo những giấy giới thiệu của các hội từ thiện. Thế gian sao lắm chuyện thế nhỉ? Mỗi ngày anh có thể khám hàng trăm người... Nhưng kiếm đâu ra những con bệnh khá giả bây giờ! Cái bọn đểu giả ấy không chịu đến! Cảnh sát cũng không thể lôi cổ họ được!

Tâm hồn anh không chịu đựng nổi nước mắt của em. Đừng khóc nữa. Những bệnh nhân tử tế không đến nữa. Giá như hằng ngày anh không đến phòng khám thì các ống khóa chắc là gỉ hết. Ôi chao, anh chỉ mong có một con bệnh nhà giàu gọi đến! Hắn ta sẽ không tiếc tiền chạy chữa, sẽ đăng báo cảm ơn rối rít. Em nghĩ xem, đó mới thật là quảng cáo chứ! Anh đang nghĩ xem anh có nên tự mình đăng báo cảm ơn mình nhân danh một con bệnh tưởng tượng nào đó hay không?

Nhưng em hãy kiên trì, tình yêu của anh ạ... Một ngày kia hạnh phúc vĩ đại sẽ mở rộng cửa ngõ nhà ta. Anh không muốn có nhiều con bệnh nghèo hèn, anh chỉ cần có một, nhưng là một con bệnh ra hồn...

♦♦♦

Câu chuyện của luật sư với vợ

− Em về với bố em đây, thế là hết!

− Em yêu, hãy chờ đã, đừng có hốt hoảng...

− Thế là đủ rồi! Anh là chồng, nhưng đã làm gì cho em an nhàn? Anh có nhớ khi sắp ra nghề luật và sắp lấy em, anh đã hứa những gì không?

− Đừng đay nghiến anh. Thì chính em cũng sớm quên đi tình yêu vĩ đại của chúng ta đấy thôi...

− Cứ yêu không thôi thì làm sao mà no bụng được...

− Em yêu dấu! Đã nhiều ngày qua chẳng có khách hàng nào đến văn phòng anh cả, bên nguyên cũng không, mà bên bị cũng chẳng. Công việc của anh thật tồi tệ. Tình hình dân chúng ra sao anh tuyệt nhiên không hiểu được. Hình như họ đã thôi không kiếm cớ oán thù, thôi không bày mưu tính kế giết hại nhau nữa hay sao ấy. Anh là luật sư cãi những chuyện tày đình... Thế mà đang phải xử một vụ chia vợ lìa chồng éo le uẩn khúc, anh chỉ cần có một chuyện chia đất chia nhà thôi cũng mãn nguyện lắm rồi. Chỉ cần vớ được một chuyện nợ nần lờ lãi cũng đã là tốt. Thế cũng đủ cho báo chí lên tiếng về anh và chúng ta sẽ kiếm chác được. Bấy giờ em sẽ sống đàng hoàng như công chúa, như hoàng hậu vậy.

− Hoàng hậu thì hơn em cái gì, trán họ bằng bạc hay sao?

− Anh không nói thế. Cũng như những luật sư kiếm được bạc triệu thì hơn gì anh? Anh đã chăng bẫy rồi và đang chờ đợi. Dù thế nào đi nữa, một ngày kia cũng sẽ có một con mồi mắc phải. Hãy ráng chờ chút nữa, niềm vui của anh, rồi em sẽ được hưởng cuộc đời xứng đáng với em...

♦♦♦

Điều gì mang hạnh phúc vào “Tổ ấm gia đình”?

Một ông đại địa chủ cãi nhau với một anh nông dân làng nọ và kiện anh ta ra cửa quan. Cứ theo cái văn tự mà tổ tiên để lại cho ông thì ông khẳng định rằng ruộng đất làng này là của ông hết, và ông đời những người nông dân đã cày cấy lâu năm ở đây phải rời làng đi chỗ khác. Ngài địa chủ này đồng thời còn là nhà buôn nhập khẩu hàng hóa, là chủ xưởng dệt nên ông định làm ăn kiểu mới, hy vọng còn thu nhập hơn nữa.

Những người nông dân đầu óc tù mù làm sao mà hiểu được rằng đất đai mà họ gieo cấy và gặt hái từ thời ông cha lại là của một người không biết từ đâu tới có một tờ giấy cộp dấu son đỏ.

Ông địa chủ đi tìm được cái ông thầy cãi đã ngồi bao nhiêu ngày dài trong văn phòng và giao cho ông thầy cái trách vụ nặng nề kia. Ông luật sư lao vào công việc với lòng hăng say đáng phải ghen tị. Quả thật, có tờ văn tự trong tay, nhà địa chủ đã có thể tự coi mình là chủ nhân cái làng này rồi. Nhưng những người nông dân không hiểu được quyền lực của cái tờ giấy gọi là văn tự kia nên cũng vẫn coi mình là kẻ có quyền sử dụng và ra sức chống lại. Vụ kiện kéo dài. Ông địa chủ vẫn tin rằng nhìn chung mọi việc trong nước đều chậm chạp như sên nên ông cứ toan tính đau đầu buốt óc, và một khi đã đau óc buốt đầu rồi thì cái chứng loét dạ dày cũng trầm trọng thêm. Kéo theo sau chứng đau dạ dày là chứng tăng đường huyết, mà đường đã tăng thì huyết áp cũng tăng theo. Thế là nhà đại địa chủ rơi vào tay ông bác sĩ đang ngồi chờ con bệnh hợp tài năng. Bác sĩ trổ hết tài kiên trì chữa chạy không cho ông chết nhưng cũng không chữa cho ông tuyệt nọc. Đơn của ông bác sĩ toàn những thứ thuốc nhập ngoại đắt tiền. Chủ hiệu thuốc bấy lâu đã chán bán bàn chải đánh răng và thuốc đánh răng, chán thuốc cảm và thuốc ký ninh, nay được dịp tung ra những thuốc nhập đắt tiền làm cho tổ ấm gia đình chứa chan hạnh phúc. Ông bác sĩ nhờ việc chữa trị cho nhà đại địa chủ nổi tiếng cả nước mà có thêm bao nhiêu bệnh nhân và chính ông cũng thành nổi tiếng.

Vụ án xét xử kéo dài. Cuối cùng ông thầy cãi trẻ tuổi thắng cuộc, được một món tiền to, trở nên nổi danh và giàu có, khiến cho gia đình đầm ấm. Chỉ có một trong số những người nông dân thua kiện bị đuổi khỏi mảnh đất gia tiên, do đầu óc tối tám đần độn mới quả quyết rằng tòa xử oan trái cho anh, nên anh mới tìm cách giết chết chúa đất. Anh nông dân giết kín đến nỗi mãi sau không ai tìm ra được.

Cái người bao nhiêu năm ngủ gà ngủ gật với chức thanh tra cảnh sát và chưa hề được tiến chức thăng quan, lập tức dấn thân đi tìm thủ phạm. Ngày đêm anh hăng hái lăn lộn, cuối cùng phanh phui bí mật, tìm ra thủ phạm, nhờ thế được một bằng khen, một giải thưởng, thành công ấy đã khai thông cho anh hoạn lộ. Thế là lại thêm một tổ ấm gia đình hạnh phúc.

Người đao phủ bao ngày chờ việc thật vui mừng hồi hộp được tròng vào cổ phạm nhân cái nút thòng lọng đã bôi dầu trơn tuột. Anh được một khoản thù lao khiến tổ ấm gia đình được phần hạnh phúc.

Kẻ đào huyệt cũng được cơ may. Có một thời gian ngắn mà anh đã đào hai huyệt mộ. Thế nghĩa là mọi việc đều ổn, những ngày gian khó đã qua. Anh đã đảm bảo được cuộc đời hạnh phúc cho cả gia đình.

Nhà thơ đã từ lâu chờ đợi một sự kiện long trời lở đất làm chấn động tâm hồn nay đã viết được một trường ca về cuộc đấu tranh giành ruộng đất của mọi người. Bản trường ca đã thành kiệt tác làm tên tuổi anh hóa ra bất tử. Bản trường ca ấy được in ra hàng vạn bản, bán một ngày đã hết và sau đó được dịch ra nhiều thứ tiếng. Nhà thơ vừa có danh vừa có của đã đảm bảo được hạnh phúc tổ ấm gia đình.

Để ghi nhận bản trường ca thiên tài, nhà thơ tổ chức một bữa ăn khao. Được mời tới dự có những con người nổi danh khắp nước, trong đó có cả những người đã nói đến: bác sĩ, chủ hàng tân dược, thầy cãi, nhà báo và quan thanh tra (anh này đã thành cảnh sát trưởng). Mắt các phu nhân của họ sáng ngời hạnh phúc và tự hào vì các đức ông. Tươi trẻ nhất là vợ nhà thơ. Với cốc whisky trong tay, nàng thì thào bên tai chồng:

− Anh thân yêu, anh thiên tài thật...

− Em cưng anh quá, em yêu ạ! - chàng nói.

Để chúc mừng nhà thơ, mọi người nâng cốc. Phút nghỉ rượu, nhà thơ đọc một đoạn trường ca. Bản trường ca có những câu kết thúc:

Vì các anh, tim tôi đau đớn

Nhưng hãy chịu đụng, chịu đựng, hỡi những kẻ khổ đau

Chó săn và thỏ rồi sẽ thành ra họ hàng,

Trái đất chúng ta rồi sẽ có ngày hội.

Thính giả sụt sịt khóc, còn chính nhà thơ lệ cũng rưng rung. Những người khóc nhiều nhất là ông thầy cãi, ông bác sĩ, ông chủ hiệu thuốc, ông nhà báo và ông cảnh sát trưởng. Nước mắt đầy tròng, họ nâng cốc lên hể hả chúc mừng nhà thơ.