XXI - XXV
Phó trưởng ban đứng sớ rớ trước bàn theo dõi mọi sự việc, thảm nhiên ra hiệu cho thuộc cấp. Đầu Trâu và tù thợ rèn chia nhau ôm những mảnh nứa lại bên 983, xếp ngay ngắn trên mặt sàn rồi nhìn người tù khùng mà mỉm cười.
Đang ủ rũ, thấy đống nứa, chợt hiểu hình phạt dành cho mình, 983 lồng lên như một con thú sắp bị giết. Nhưng bị cột chặt bởi một kỹ thuật trói người rất điêu luyện, hắn không co được chân chạy trốn cũng không vung được tay chống cự mà chỉ lắc lư cái đầu, đưa ra đằng trước, ngửa về đằng sau một cách mệt nhọc, phí sức vô ích.
Đứng giáp vách, nhìn những mảnh nứa bổ làm tư xếp dưới chân 983, Toàn rợn người, đột nhiên cảm thấy bụng thắt lại, muốn xin ra bên ngoài. Tù thợ rèn cầm con dao sáng loáng đưa lướt lưỡi dao trên thân nứa để hớt cho nhẵn những mấu mắt nứa còn sót lại. Toàn rùng mình liên tiếp từng chập. Trong đời, anh sợ nhất phải nghe tiếng cạo tinh giang, tinh nứa. Lưỡi thép ‘’soen soét’’ cạo và tinh nứa khiến anh lạnh người, nổi da gà cùng mình chịu không thấu. Những đốt bên trong lòng cây nứa cũng được tù thợ rèn dùng mũi dao hớt bằng hết. Sau đó, hắn lùi ra xa xa, quay mặt về phía phó trưởng ban, chờ lệnh.
Trong phòng, sự yên lặng chở nên nặng nề khác thường. Mọi người đã đoán ra phần nào sự ghê rợn, kinh khủng mà họ bị bắt buộc phải chứng kiến -mỗi người nhằm một mục đích riêng- theo dụng ý của phó trưởng ban. Từ trước, họ chỉ được nghe kể lại mà thôi.
Riêng Toàn, cứ mỗi lần liếc mắt vào đống mảnh nứa, anh ta lại nổi da gà khắp người, muốn nhắm mắt để khỏi nhìn mà không được. Vì lý do nào, phó trưởng ban cho đòi anh và Thanh lên đây? Và sau 983, hai người sẽ bị đối xử ra sao? Có phải chịu hình phát ‘’tuốt nứa’’ như 983 không? Toàn cuống lên vì sợ, lẩm nhẩm cầu Trời khấn Phật phù hộ cho qua khỏi hiểm nguy.
Nhưng liền sau đó, nghĩ đến sự tàn bạo kinh khủng của lũ tay sai chế độ, trong một khoảng khắc, Toàn thấy rằng quyền phép của các đấng thiêng liêng cũng không thể che chở anh tránh khỏi hình phạt của trại giam. Toàn chỉ còn mong được chết êm ả, không phải chịu những hình phạt ghê rợn kéo dài, bắt chết từng nấc một. Con người quả là độc ác hơn thú dữ nhiều, chuẩn bị sự đau đớn và kéo dài cái chết của đồng loại một cách thích thú, hồi hộp!
Toàn muốn chảy nước mắt mà không dám. Tuyệt vọng, xót da khiếp hãi đến như thế, anh vẫn không dám mất lập trường.
Đầu Trâu bỗng quay nhìn ra cửa. Giám thị Tùng đã trở lại. Đầu hắn trắng lốp, băng quấn quanh đầu bịt kín vành tai bị hàm răng điên khùng của 983 cắn cụt. Khi thấy phó trưởng ban cau mặt, đưa mắt ra dấu trước khi rời khỏi phòng, hắn tới trước tội nhân 983 nhìn một cách căm giận rồi, mủm mỉm cười. Những người máy do xã hội chủ nghĩa chế tạo không bao giờ quên nhoẻn miệng cười trước khi giết người.
983 đang cúi gằm mặt đột nhiên ngửng lên, nhìn thật kỹ từng nét mặt ‘’đao phù thủ’’ của mình như để dễ tìm kiếm, khi cả hai đã qua bên kia thế giới. Mặt giám thị Tùng tái mét một cách dễ sợ, càng làm tăng thêm vẻ độc ác. Hắn tái mặt vì căm giận, vì sắp công khai trả được thù cho vành tai bị cắn đứt, nhưng còn vì một lẽ khác quan trọng hơn mà không ai biết, kể cả phó trưởng ban. Hồi nãy, ra ngoài cho nhân viên y tế săn sóc vành tai bị thương, hắn chợt thấy ông già Mán, thân phụ Slao bước vào văn phòng ban quản trị, tay cầm tờ giấy trắng cuộn tròn mà hắn đoán là tờ đơn kiện. Ông già Mán đến thưa kiện về vụ hãm hiếp Slao bữa nọ chăng? Vụ ‘’hủ hóa’’ này mà bị vỡ lở rùm beng thật nguy hiểm vô cùng cho hắn. Vốn bản chất lưu manh, khỏi vòng là cong đuôi liền, sau bữa hãm hiếp thiếu phụ Mán, hắn không hề quay lại bản lần nào chứ đừng nói đến vấn đề ‘’bồi thường’’ bằng mấy ký lô muối như hắn đã hứa với ông, bà già Mán cùng thiếu phụ Slao.
Nếu đúng ông già Mán đích thân mang đơn đến kiện thì không thể nào bịt kín được vụ hủ hóa nữa rồi!
Bao nhiêu sự tức giận lo ngại dồn dập trong lòng trút cả vào tội nhân 983 đang nhìn hắn. Nhưng vẻ nhìn của người tù vừa đau đớn, vừa cam chịu, lại vừa như muốn nói lên rằng sẽ chờ dịp trả thù dù sau khi chết, có một cái gì khủng khiếp, khó diễn tả khiến giám thị Tùng thấy chờn chợn. Thật là lạ lùng vì cảm giác này, y chưa thấy bao giờ.
Giám thị Tùng bật ra tiếng quát:
- Chuẩn bị!
983 muốn lui lại trước sự hiểm nguy nhưng mấy sợi dây cột cổ tay, cổ chân, cột bắp đùi không cho anh ta nhúc nhích bao nhiêu. Bụng 983 thót lại, mông đít đưa qua đưa lại, hai cánh tay treo ngược lại lắc lư dựt sợi dây một cách vô vọng...
Đang vùng vẫy uốn mình như con rắn bị thương, 983 bỗng ngưng, nhìn sững kẻ thù đứng trước mặt không đầy một thước. Vì quá uất ức nên cơn điên vừa dịu đi trong chốc lát lại phát hiện, anh ta tò mò nhìn vành băng quấn quanh đầu giám thị, nơi vết thương máu thấm ra đỏ lòm. Rồi 983 cười khanh khách như đã hài lòng phần nào.
Mãi sau giám thị mới thốt ra những tiếng nho nhỏ:
- Cho mày thưởng thức món đòn ‘’tuốt nứa’’ nghe không? Món này là món ăn cuối cùng trong đời mày đó, thằng Việt gian! Cười nữa đi con!!
Tù thợ rèn và Đầu Trâu chia nhau đứng hai bên giám thị Tùng từ lúc nghe hô hai tiếng ‘’chuẩn bị’’, sẵn sàng khởi sự cuộc cắt gân, lóc da, giết người. Nhưng vì thấy giám thị còn lảm nhẩm chửi rủa và ngắm nghía tội phạm chẳng khác chi một người sành ăn còn thưởng thức bằng mắt món ăn mình sắp nhai ngấu nhai nghiếng, hai tên nọ đành nôn nóng đợi chờ. Tới lúc chúng nghe giám thị Tùng cho người tù khùng rõ cực hình sắp đem ra áp dụng, hai tên sát nhân biết thủ tục linh tinh mào đầu là xong. Không bảo nhau mà cùng cúi xuống mân mê đống mảnh nứa, ước lượng tác dụng của tinh nứa và cạnh nứa bén như dao.
Một tiếng gầm lên làm mọi người chưng hửng. Rồi 983 dằn từng tiếng:
- Chính mày, bọn chúng mày mới là Việt gian hại dân, hại nước, ăn gan uống máu người không biết tanh!
Nói xong rất bất ngờ, 983 phùng mồm, chõ mặt về phía trước. Chưa kịp né, giám thị nghe một tiếng nhổ phì. Một bãi nước miếng lẫn máu dính đến ‘’bét’’ một cái vào giữa mặt Tùng.
Đầu Trâu nổi nóng định tống vào bụng 983. Giám thị Tùng vội cản lại, nghiến răng đưa tay áo lên chùi mặt. Phó trưởng ban đã bỏ ra bên ngoài từ lúc nãy. Giám thị lạnh lùng ra lệnh:
- Bắt đầu!
983 thất kinh, lại rán co chân, giựt tay nhưng vẫn vô hiệu. Tù thợ rèn thận trọng nhấc một trong bốn mảnh nứa, vòng ra sau lưng 983, lom khom cúi xuống, lựa khe hở giữa hai bắp đùi đút đầu nứa cho lọt qua chừng gang tay. Y ngắm nghía sửa lại cho hai mép nứa ‘’ngậm’’ đều vào bắp đùi của tội nhân. Mặc dầu 983 gầy gò nhưng vì hai đầu gối bị cột kín với nhau nên hai cạnh của mảnh nứa úp chặt vào thớ thịt, chỉ khẽ cử động là tinh nứa cắt đứt bắp đùi liền.
Mấy người tù trong phòng tra tấn lấm lét nhìn nhau, rợn người. Họ thừa biết tinh nứa sắc là dường nào! Hai cẳng chân Toàn run lẩy bẩy, đứng không vững. Trông mảnh nứa sắc sắp cắt lem lém da thịt người đồng cảnh, anh rợn khắp chân thân liên tiếp. Rồi anh ti hí mắt mà nhìn...trộm!
Một tiếng rú rùng rợn nổi lên, siên vào óc mọi người. Hợi vẫn lim dim như người ngủ gật mãi lúc đó mới choàng tỉnh, cũng ngó lom lom.
Giám thị Tùng xum xoe chờ đợi, khi thấy đầu mảnh nứa đã đút lọt qua khe bắp đùi, y đón ngay, kéo nhè nhẹ và nhịp nhàng lùi lại phía sau. Chỉ trong khoảng thời gian hai, ba cái chớp mắt, cạnh nứa sắc đã cứa ngang thớ thịt, ngập luôn vào trong bắp đùi 983. Máu tóe ra chan hòa theo thân nứa chảy xuống, nối liền khoảng cách giữa mảnh nứa và mặt sàn bằng một giòng máu đỏ không đứt quãng.
Lùi khoảng ba bước, giám thị Tùng đứng sững lại, cúi xuống quan sát khe hở nơi đùi nạn nhân. Có cái gì trở ngại -một thớ gân, một mẫu xương chẳng hạn- Khiến mép nứa không thể cắt đứt và bị kẹt lại. Qua sự rung chuyển trong thân nứa, bàn tay thành thạo của giám thị cảm nhận được liền. Y lộ vẻ hơi phật ý, đẩy ngược mảnh nứa để lấy đà tay rồi giật xuôi mạnh một cái. Tức thì 983 thét lên một tiếng rùng rợn. Giám thị lại lùi theo một tốc độ đồng đều, đến đoạn chót của mảnh nứa dài thì vừa vặn ngưng như đã có cỡ tay.
Y thả nhè nhẹ đầu nứa này xuống đất, đầu kia vẫn để kẹp giữa bắp đùi của nạn nhân.
Trong khi giám thị Tùng biểu diễn, mảnh nứa thứ hai đã được Đầu Trâu đút qua khe bắp đùi, ngay bên trên mảnh nứa thứ nhất nhưng cạnh nứa úp vào bắp đùi bên kia. Giám Thị Tùng tiến lại trước mặt 983, nhẹ nhàng rút mảnh nứa thứ hai trong khi ở phía sau lưng 983, đến lượt Đầu Trâu vừa lùi vừa kéo mảnh nứa thứ nhất về phía hắn. Rồi hai tín đồ của xã hội chủ nghĩa phối hợp công tác với nhau, điều khiển hai mảnh nứa, kéo đi kéo lại, bình tĩnh nhịp nhàng làm công việc cứa da sẻo thịt nạn nhân của chế độ.
Tù thợ rèn yên lặng đứng nhìn một cách trịnh trọng vì cảnh tượng này không thường có.
Cạnh nứa cắt ngọt làn da và bắp đùi, ngập chìm trong thịt, chẳng mấy chốc hai bắp đùi của tội nhân bị nứa cắt nát bấy, thịt da bị vằm tơi tả. Mắt 983 trợn trừng đưa lên đưa xuống chỉ còn lòng trắng, trong khi miệng hắn há hốc rên rỉ như con heo bị chọc tiết, giây lát lại thét ‘’ối...ối!!’’ Tiếng rên la của tội nhân có một âm hưởng bi thiết lạ lùng, tưởng như mảnh nứa mà có tim mảnh nứa cũng phải động lòng chảy nước mắt.
Giám thị Tùng và Đầu Trâu luôn luôn quan sát nét mặt tử tội. Nước mắt chan hòa giàn giụa, 983 vùng vẫy từng hồi ngắn, lủng lẳng dưới sợi dây treo lên sà nhà. Được một lát, hắn kiệt sức, giây lâu mới rùng mình một, hai cái. Máu không xịt ra xối xả như lúc đầu. Thân hắn đổ chênh chếch về trước nhưng nhờ sức ‘’chịu’’ của sợi dây bên trên nên không té dù hắn không còn đứng bằng hai cẳng chân. Sự thật, hắn đã chết giấc từ lúc nào, phần vì quá đau đớn, phần vì cơ thể hết máu.
Toàn nhắm mắt, rùng mình tưởng tượng nghe tinh nứa cọ vào xương đùi 983, bật lên những tiếng đùng đục ướt sũng máu. Anh bỗng hoa mắt chịu không nổi, muốn nôn thốc phải đưa tay lên vuốt ngực. Một cảm giác đau nhói ở bụng dưới như bị đá vào bàng quang. Toàn hoảng hốt nhìn xuống chân, vì quá sợ, anh đã vãi đái lúc nào không biết! May thay, không ai để ý đến anh.
Tuy thế, Toàn cũng nhìn trộm mọi người rồi dựa vào vách mà thở dốc như bị ngộp.
Giám thị Tùng đã ngừng tay, đăm đăm nhìn vào mặt 983 để rút kinh nghiệm. Tội nhân lúc này bất động da dẻ thâm đen, hai con mắt ti hí chỉ còn lòng trắng, vẻ mặt không còn là vẻ mặt người sống.
Đầu Trâu bước lại gần tử tội, lật vạt áo trước bụng lên. Bụng 983 hết phập phồng.
983 đã chết từ lúc nào.
Giám thị Tùng như còn tiếc rẻ chưa dùng hết bốn mảnh nứa mà người tù khùng đã bỏ mạng. Y chưa nguôi giận nhìn chòng chọc giây lát cái xác đổ xiêu về phía trước, nghĩ đến vành tai bị cắt đứt, liền hầm hầm vung tay tát bôm bốp vào hai bên má cái xác.
Thốt nhiên, y lùi lại rồi phác một cử chỉ kinh ngạc.
Hai hàng mi của xác chết bỗng nhấp nháy rung động, tròng mắt mở rộng. Rồi tròng đen đưa qua đưa lại, khi nhận ra tên ‘’đao phủ thủ’’ thì hết đưa đẩy, đăm đăm nhìn một vẻ buồn bã thăm thẳm. Từ khe hai hàm răng lòng thòng những nước rãi và máu, phát ra mấy lời nói thoang thoảng như đuôi cơn gió heo may:
- Tùng! Tao...sẽ báo oán...trả thù...
Giám thị Tùng nổi giận vung chân đá thốc vào bụng xác chết một cái ‘’bụp’’. Hai mảnh nứa sút khỏi khe đùi, cái xác đong đưa quay tròn vài vòng vì sợi dây thừng trên tay bị soắn lại, rồi đứng yên.
- Bỏ xác thằng Việt gian này xuống. Đến lượt thằng kia.
Toàn, Thanh và mấy người tù chưng hửng nhìn nhau, hoảng kinh. ‘’thằng kia’’ là thằng nào trong đám này? Rồi họ run lên cầm cập.
Sợi dây thừng quấn quanh cổ chân, đầu gối, bắp đùi 983 được tháo ra, bê bết máu đông đặc. Tiếp theo, Đầu Trâu tháo sợi dây buộc hai cổ tay mà sợi dây chưa tuột hẳn, các xác đã ngã xấp xuống vồ vào chân giám thị Tùng, khiến hắn lật đật nhảy lùi về phía sau.
Quay nhìn Toàn và Thanh, Tùng lầm lầm bộ mặt ngoắc tay gọi. Toàn bàng hoàng nhìn Thanh muốn xỉu, nhưng rồi cũng phải cố gắng cùng Thanh bước lại gần thần chết, lấm lét. Tùng chỉ vào cái xác, ra lệnh:
- Kéo cái xác Việt gian này ra một góc, lát nữa liệng ra vườn chuối. Rồi lau chùi sàn nhà cho sạch!
Toàn vẫn cúi gằm, hồn vía lên mây:
- Xin tuân lệnh.
Anh mừng muốn khóc, cùng Thanh nằm mỗi người một bên nách xác chết, kéo lệt xệt trên mặt sàn, đặt vào góc nhà.
Nhìn gần xác 983 sòng soài trên mặt đất, Toàn mới thấy hai bên ống quần sà lỏn sũng những cục máu đông đặc, hai bắp đùi bị nứa cắt nát, thịt da tơi tả, nham nhở như miếng vải chuột gậm. Mùi tanh tưởi khiến Toàn lợm giọng.
Một tiếng quát vang, dữ dội và căm hờn, hướng về phía cuối phòng:
- Thằng kia lại đây!
Mọi người đều nhìn về phía Hợi. Thiếu niên này vẫn ngồi nguyên, không biết đến lượt mình chết. Nhưng khi thấy mọi người ngó mình, cậu ta cũng ngó lại lần lượt hết mọi người. Toàn không thể đoán ra Hợi nghĩ gì vì mặt cậu ta xưng vều, méo mó, tím bầm, hai mắt thâm và xưng như hai trái ‘’nhót’’.
- 684! Tới phiên mày, còn vớ vẫn cái gì! Quân phản động chúng mày thiệt khéo giả vờ!
Thiếu niên mang số 684 chợt hiểu. Cậu ta nhấc bàn tay đặt trên đầu gối xuống rồi cố sức đứng lên, buồn bã ngó về nơi phát ra tiếng gọi. Mãi mãi, cậu ta mới lết đi được một, hai bước rất khó nhọc.
Khi Hợi lết đến gần cửa sổ, nhờ có ánh sáng bên ngoài hắt vào, Toàn mới thấy những vết máu đã khô đen trên má và cằm Hợi, anh ước lượng được phần nào những cực hình Hợi đã phải chịu trong mấy ngày qua. Vắng mặt có mấy ngày mà Hợi già đi đến 8, 9 tuổi.
Nhắc lại hôm đầu tiên bị gọi lên văn phòng, Hợi đã bị trưởng ban điều tra đích thân hỏi cung. Cậu một mực chối dài, khai không biết gì về vụ tù phong vương vượt trại. Trưởng ban điều tra cười nhạt, lấy trong ngăn kéo gói giấy nho nhỏ đựng ‘’mạt sắt’’ mở ra đặt trên bàn cho Hợi thấy rồi nhìn Hợi mà hỏi:
- Em hẳn phải biết cái này là thứ gì chớ?
Hợi toát mồ hôi, cố trần tĩnh đáp:
- Dạ biết.
- Ai xúi em cho 982 mượn giũa để cắt xiềng?
- Dạ, không có ai.
- Tại sao em lại tự ý cho 982 mượn giũa và giúp những phương tiện cho y vượt trại?
- Dạ, cháu không cho mượn, vì cháu không có.
Phó trưởng ban lại cười, hỏi gặng:
- Vậy chớ tù thợ rèn cho trại viên 982 mượn giũa chăng?
- Thưa, cháu không biết.
Phó trưởng ban hết dỗ dành ngọt ngào lại dùng những lời đe dọa đàn áp tinh thần thiếu niên Hợi. Nhưng Hợi vẫn một mực khai ‘’không biết’’.
Cả ngày hôm sau, Hợi bị nhốt riêng trong một căn phòng để làm tờ tự thú và chỉ được một chén cơm ăn với mấy hột muối và lưng lon nước ao lờ lờ như nước luộc hến.
Ngày thứ ba, Hợi bắt đầu bị đòn, liên tiếp đến ngày thứ bảy, cậu được dẫn lên phòng hỏi cung để chứng kiến hình phạt ‘’tuốt nứa’’ mà 983 phải chịu. Tuy hai vụ không trực tiếp liên hệ với nhau, nhưng tựu trung vẫn nhằm mục đích phá hoại chế độ!
Nghiên cứu kỹ khẩu cung của Hợi, Trưởng ban điều tra thấy chỉ Hợi có những điều kiện thuận tiện nhất để tiếp tế cho tù phong vương cây giũa đặng tên này cắt xiềng vượt trại. Khai sự thật hay không, Hợi cũng bắt buộc phải chết.
Ngày thứ sáu và ngày thứ bảy là hai ngày thiếu niên Hợi bị đòn tàn nhẫn nhất, nhưng cậu vẫn một mực khai không dính líu, không biết gì về vụ 982 trốn khỏi trại giam.
Đêm nằm trên sàn đất lạnh thấu xương, một mình một phòng, kiểm điểm lại những lời khai, liên tưởng đến chú Dũng (tù 982), Hợi rất buồn chú Dũng, oán trách chú Dũng đã sơ xuất lưu lại những dấu vết nguy hại cho Hợi sau cùng, Hợi chủ định hai điều: Nếu bắt buộc phải nhận tội tòng phạm và phải khai đồng lõa, Hợi sẽ khai giám thị Tùng, điều thứ hai, bằng bất cứ giá nào, Hợi cũng phải trốn khỏi Trại Đầm Đùn.
Nhưng, đến khi bị dẫn lên phòng hỏi cung chứng kiến ‘’hình phạt tuốt nứa’’, Hợi mới nhận thấy hy vọng sống sót rất mong manh, có sống sót chăng nữa cũng thành người tàn tật, không có sức trốn nổi:
- Bước mau lên!
Tiếng quát của Đầu Trâu làm Hợi giật mình, trở lại với thực trạng thảm thương và tuyệt vọng. Mình mẩy đau như dần vì những trận đòn tra tấn, Hợi khát nước, khát khô cả cổ, nước miếng đặc quánh lại như keo. Từ sáng hôm qua tới giờ, Hợi không được uống một miếng nước, vì một điều kiện: Có khai sự thật mới được uống. Hồi nãy, Toàn thấy Hợi cúi mặt xuống liếm bàn tay mà không hiểu. Thật ra, Hợi tiểu tiện được ít giọt vào lòng bàn tay và liếm cho đỡ khát. Đã khát vì không được uống nước. Hợi lại càng khát vì mất máu. Cậu nhỏ chỉ thấy chấp chới những ngôi sao tím rồi các hình ảnh quay cuồng đảo lộn, đầu óc bàng hoàng nhiều lúc muốn xỉu.
Vừa lết vừa dáo dác nhìn khắp bốn phía, trong phòng hỏi cung, làm sao có được miếng nước. Nhưng nếu Hợi chợt nhắm mắt là mơ màng thấy làn nước trong veo liền. Hợi hổn hển, há hốc mồm như ngộp thở, bất thình lình khuỵu xuống không thể nào rền rỉ trong mê sảng:
- Xin làm phước cho tôi hớp nước!
Rồi lại té xuống.
Còn đang lổm ngổm đã bị Đầu Trâu co chân đạp một cái vào mông đít, Hợi lộn mèo mấy vòng, rồi nằm vật ngay bên dưới sợi dây thừng từ trên sà nhà rũ xuống. Đầu Trâu mỉm cười nhìn thợ rèn như tự hào về cú đạp có ‘’cân lạng’’ của mình.
Toàn vừa thương hại Hợi, vừa lo cho thân mình. Nếu Hợi khai tùm lum thì chết hết! Nhưng thấy bọn ‘’đao phủ thủ’’ không đặc biệt chú ý đến anh và Thanh nên cũng bớt sợ phần nào.
Tù thợ rèn lấy đâu được một sợi dây đồng dài khoảng một thước, cột chặt hai đầu vào hai ngọn tay cái của Hợi rồi buộc nối sợi dây thừng trên sà nhà rủ xuống vào chính giữa sợi dây đồng cho thăng bằng hai bên tay.
Toàn nhìn Hợi, thấy thương tâm và run sợ vô cùng. Hình ảnh cuộc tra tấn máu me vừa rồi, những cạnh nứa sắc cứa đứt da thịt ngập sâu vào bắp đùi còn phản phất trước mắt, những tiếng ‘’ối’’ đau đớn, bi thiết, khiếp đảm, còn văng vẳng bên tai.
Rồi bây giờ đến lượt một đồng cảnh, không phải anh em mà thân thiết không khác chi ruột thịt. Cánh tay Hợi bị trật khớp (hay bị gãy?) lúc đưa ra cho Đầu Trâu cột sợi dây đồng vào ngón tay cái, đã không thể tự nhấc nổi mà phải nhờ tay kia trợ giúp. Tới khi tù thợ rèn đứng dựa lưng vào vách, rút mạnh đầu sợi dây thừng, Toàn nghe con rò rẹt lăn thành tiếng lọc cọc trên sà nhà, hai cánh tay Hợi liền đưa ngược lên mái. Rồi cả thân hình Hợi bị kéo lên lơ lửng khỏi mặt đất khoảng ba gang tay, Hợi ‘’ối ối’’ mấy tiếng rồi lặng thinh, hai chân buông lõng thõng như người chết treo.
Giám thị Tùng nhìn mặt Hợi, trịnh trọng nói:
- Thằng này ngủ! Đánh thức nó dậy!
Thật ra, Hợi đã chết giấc vì quá kiệt sức, đau đớn và khát. Tù thợ rèn tống một cái mạnh, thân thể Hợi văng ra, đong đưa như đánh đu.
Bỗng có tiếng ‘’huỵch’’ nặng nề, bất ngờ, Hợi lại rớt xuống đất!
Đầu Trâu và tù thợ rèn lật đật chạy lại. Thì ra hai đầu sợi dây đồng đã sút khỏi hai ngón tay cái của Hợi và làm lột luôn làn da đến xương trắng hếu. Thoáng cái, máu ứa ra đỏ lòm nơi hai ngón tay bị sợi dây đồng cứa đứt.
Giám thị Tùng trừng mắt, gằn giọng khiển trách hai thuộc hạ.
Y vừa định quát bảo thuộc cấp ‘’làm lại’’ cho mau trước khi phó trưởng ban vào chứng kiến thì một người từ bên ngoài một người xồng xộc đi vào gần giám thị, chìa cho coi một mảnh giấy nhỏ. Người cầm tờ giấy mang chỉ thị của thượng cấp là thư ký văn phòng ban quản trị Trại Đầm Đùn, làm việc dưới quyền chỉ huy trực tiếp của phó trưởng ban. Nghĩa là tay chân của phó trưởng ban.
Toàn và Thanh vẫn đứng sát vách, lo sợ, hồi hộp theo dõi tình hình.
Trong khi Hợi như người chết rồi nằm một đống, Đầu Trâu và tù thợ rèn cúi xuống vành hai bên mí mắt xưng húp hít của Hợi, thấy bên trong mí mắt nhợt nhạt hết máu, chúng định lưu ý giám thị Tùng. Nhưng khi nhận ra mặt Tùng thất sắc, hai tên đứng lên, lặng thinh theo dõi các sự việc đang xẩy ra giữa viên thư ký văn phòng và cấp trên trực tiếp của chúng.
Tù thợ rèn liếc nhìn mấy giòng chữ trên mảnh giấy trong tay Tùng, bên dưới có chữ ký của phó trưởng ban. Trong phòng không có gió mà tờ giấy phập phồng run rẩy. Tùng đọc đi đọc lại rồi thì thào hỏi viên thư ký, chỉ thấy người này lắc đầu không nói. Sau đó giám thị Tùng kéo viên thư ký lại một góc nhà, đứng xa mọi người. Hiển nhiên, hắn không muốn ai nghe lỏm chuyện.
Bao nhiêu vẻ hung dữ tàn ác của giám thị Tùng, lúc này biến hết. Sắc mặt u tối, xạm hẳn lại như hắn vừa dứt cơn rét. Hắn lại bên Hợi, ngó qua hai ngón tay cái bị dây đồng hớt mất làn da, bảo Đầu Trâu:
- Tháo sợi dây đồng ra, đợi chỉ thị của thượng cấp rồi hãy tiếp tục.
Đầu Trâu bỡ ngỡ ngẩng mặt nhìn Tùng như muốn hỏi lý do. Tùng buồn tênh, gượng cười đáp:
- Tôi...ngưng nhiệm vụ. Cho tới khi có lệnh mới.
Hắn nói xong, cau mặt nhìn tất cả mọi người trong phòng, lần lượt nhìn bốn tù nhân còn lại mà hắn chưa kịp tra tấn, nhìn hai tên thuộc hạ tay chân, nhìn xác chết 983 và con người đang chết là Hợi.
Rồi hắn sửa lại quần áo cho thẳng thắn gọn gàng, rầu rĩ theo viên thư ký ra khỏi ‘’phòng giết người’’.
Từ phòng này lên văn phòng ban quản trị, đi thật chậm cũng không lâu quá một phút. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi một phút này, giám thị Tùng dùng hết khả năng của bộ óc gian manh, nghĩ cách bào chữa cho cái tội ‘’hủ hóa’’ đã chót phạm. Khó quá! Phó trưởng ban là một nhân vật sừng sỏ đáo để, giỏi về điều tra, vững về chính trị, nhiều tuổi đảng, lại có ‘’tay ngai’’ để vịn mạnh hơn trưởng ban nhiều. Khó lòng quá.
Tùng bất giác thở dài. Sống giữa một địa ngục, chỉ thấy có nhọc nhằn, đầy ải, máu, nước mắt hắn đã trở thành quỷ.
Vậy mà lần này, con quỷ biết thở dài! Vì nó đoán rằng sắp bị một con quỷ dữ hơn ăn thịt.
XXII.Trước đó nửa tiếng đồng hồ, có một sự việc quan trọng xẩy ra, liên hệ đến giám thị Tùng. Cái nhân hắn đã gây, nay cái quả phải đến.
Ông già Mán thân phụ Noọng Slao đút đơn thưa giám thị Tùng đã cưỡng hiếp con gái ngay tại nhà ông. Đơn được trình gấp lên phó trưởng ban. Y cho mời lập tức ông già vào phòng riêng, yêu cầu ông già khai rõ đầu đuôi câu chuyện. Vừa nghe, y vừa ghi trên giấy những chi tiết cần thiết.
Một lúc lâu, ông già mới khai xong. Lúc ông ta ra về, phó trưởng ban còn đưa ra tận cổng trại và căn dặn ông không sợ áp lực nào hết, luật pháp sẽ bảo vệ cho ông, cho con gái ông và sẽ trừng trị xứng đáng kẻ phạm tội!
Ông già Mán vừa đi khỏi được một lúc, có công văn hỏa cấp tốc giao liên đưa tới trại cho biết chiều hôm sau hay sáng hôm sau nữa, sẽ có nhân viên cao cấp của chính quyền đến thanh tra Trại Sản Xuất và Tiết Kiệm Đầm Đùn.
Nhắc lại, Trại Đầm Đùn là một trong những trại giam tù nhân ở Khu Tư đặt dưới quyền kiểm soát của một viên tổng giám đốc được gọi bằng danh từ ‘’chánh giám thị’’, và trao phó cho một người có tên họ kỳ cục và đặc biệt phong kiến: Lý Bá Sơ, Sơ là tên, Lý là Lý Trưởng, Bá là Bá Hộ. Nguyên trước kia, dưới thời thực dân, tên Sơ đã có lần tranh được chức Lý Trưởng dốc lòng phục vụ cho phong kiến và thực dân, được phong kiến phong cho phẩm hàm Bá Hộ. Lâu dần, thành tên. Mặc dù chính thể ‘’dân chủ công hòa’’ cầm quyền chính, Sơ vẫn không chịu mất những phẩm hàm nhờ ơn ‘’mưa móc’’ mà có.
Lý Bá Sơ là con hùm xám nên các ban quản trị những Trại Sản Xuất và Tiết Kiệm ở Liên Khu Ba và Tư sợ y như sợ cọp. Không ưng ý người nào trong ban quản trị, y tống đi liền bằng cách giao hoàn về trung ương hay hoán chuyển đi nơi khác. Thời thế đổi thay nghĩ cũng tức cười, nhiều tay trí thức, bằng cấp cao lại run sợ trước một tên vô học, bị khiển trách và mắng như tát nước vào mặt, tống đi vì tội dốt, không biết làm việc hoặc vì nhiều lỗi lầm kỹ thuật khác. Đó là một chủ trương giai đoạn của đảng cộng sản nhằm hạ uy tín trí thức và đề cao vô sản hầu hết là i tờ.
Nói cho ngay, tên Sơ có cái sở trường độc đáo rất thích hợp với sự đòi hỏi của chế độ. Hắn không có tim, bản chất lại lưu manh tàn ác nên không hề rung động trước cảnh đau khổ của những người bị giam cầm, thảm nhiên hạ sát hàng loạt những người vô tội hoặc không có tội trạng rõ rệt. Vì thế, hắn được chính quyền vô sản đề cao và nuông chiều để sử dụng hết khả năng và ưu điểm của hắn.
Từ lâu nay, Sơ vẫn có thành kiến không thay đổi với ban quản trị Trại Đầm Đùn. Có lẽ vì thế, trưởng ban quản trị đã phải lợi dụng lý do công vụ về khu từ mấy tuần nay, vận động củng cố địa vị cho vững vàng. Hiện chỉ có phó trưởng ban xử lý thường vụ, điều hành công việc trong trại...
Phó trưởng ban cau trán, nghĩ ngợi.
Ít lâu nay trong trại đã xảy ra nhiều sự việc bất thường, tù phong vương vượt ngục với kế hoạch hẳn hoi, có tin tù âm mưu phá hoại trại giam liên kết với quân viễn chinh Pháp, nào tổ chức phản động ‘’Liên Tôn Diệt Cộng’’ bắt liên lạc với tù nhân, đặt cơ sở tại địa phương để giải cứu những tù nhân đảng viên của các đảng phái quốc gia v.v...Hoạt động của đoàn viên Liên Tôn Diệt Cộng đã tỏ ra hữu hiệu ở địa phương Thanh Hóa, nơi đặt nhiều trại giam nấy dưới hình thức Trại Sản Xuất và Tiết Kiệm. Và gần đây, tin tình báo cho biết đoàn viên của tổ chức này mạo trang làm nhân viên chính quyền, đã hạ sát người Mán đi săn bắt tên tù vượt ngục trốn trong rừng và cứu thoát tên tù này.
Nay xẩy ra vụ ‘’hủ hóa’’, không phải tù mà chính nhân viên của ban quản trị vi phạm. Tên giám thị này là tay chân thân tín của trưởng ban quản trị nên mới dám làm bậy, tự cho là ‘’bất khả xâm phạm’’!! Phó trưởng ban lẩm bẩm:
- Thầy mi đã chạy về khu vận động, còn mi nằm trong tay ta!...
Phó trưởng ban ngẫm nghĩ, tươi tỉnh vui vẻ vì đã tìm được cách giải quyết. Dù ‘’chánh giám thị’’ Lý Bá Sơ có tới thanh tra trại cũng không sao. Mà Sơ không tới lại càng tốt.
Nguyên trước đây, phó trưởng ban có gian lận trong việc phân phối than và củi cho các hợp tác xã tiêu thụ, chỉ có một mình giám thị Tùng biết nhưng không dám tố giác, vì còn sợ phe phái của phó trưởng ban trên khu. Trong khi đó, hắn nấn ná định tâm tìm thêm chứng cớ để đâm phó trưởng ban một nhát chí mạng, đỡ không nổi...
Phó trưởng ban rõ thâm ý của Tùng, nay gặp dịp bèn ra tay trước.
Lúc hắn quay lên văn phòng hỏi cung, mọi người vẫn còn ngơ ngác, chờ đợi trong sự thấp thỏm. Hắn bèn lấy vẻ trịnh trọng quan sát tổng quát một lượt, tỏ ý không hài lòng, lừng lững lại bên xác chết 983, hỏi trống không:
- Còn sống hay đã chết rồi đây?
Đầu Trâu hoảng sợ, lại trước mặt phó trưởng ban, đứng nghiêm, trả lời:
- Thưa, trại viên 983 ngoan cố không khai nên bắt buộc phải áp dụng biện pháp mạnh, hắn không chịu nổi, nên đã chết...
- Ai ra lệnh cho mấy chú giết trại viên bằng biện pháp mạnh?
Đầu Trâu luống cuống:
- Dạ, thưa ông phó trưởng ban, đồng chí giám thị ra lệnh và điều khiển cuộc tra tấn để lấy cung của trại viên 983.
- Hừ! Tôi ra lệnh lấy lời khai chứ không ra lệnh...dùng đòn đánh chết người hay giết người! Mấy người đã tự ý làm trái lệnh thượng cấp. Hay là...Hừ, có lẽ...
- Thưa ông phó trưởng ban em không dám tự ý...
Phó trưởng ban nạt ngang:
- Mấy người dụng ý thủ tiêu để bịt miệng một nhân chứng?
Đầu Trâu và tù thợ rèn xanh mặt, hồn vía muốn bay lên mây. Phó trưởng ban cúi lom khom nhìn hai bên bắp vế xác chết rồi lắc đầu bất mãn! Hắn lừ lừ lại ngó Hợi, ngó hai ngón tay bị lột da máu đỏ lòm rồi hỏi:
- Đã lấy lời khai bổ túc của thằng nhỏ này chưa?
Đầu Trâu không biết trả lời cách nào, nín thinh. Lấy lời khai của tù nhân là phận sự của Tùng. Nhưng hắn không dám nói thẳng ra như vậy. Phó trưởng ban tức giận về lề lối làm việc của nhân viên, nhìn Đầu Trâu ‘’hứ’’ một tiếng nữa. Đầu Trâu run cầm cập.
Phó trưởng ban ngước lên xà nhà nhìn con ‘’rò rẹt’’ nhìn sợi dây thừng, nhìn một xác đã chết và một xác gần chết, hầm hầm nhìn mấy người tù như nhận diện kỹ từng tên một. Rồi chỉ vào xác chết, ra lệnh trống không:
- Nếu đã tra tấn chết rồi thì để đây làm ‘’mắm’’ à? Làm thủ tục lên văn phòng rồi khiêng ra vườn chuối. Đợi thủ tục xong, cho ra bai.
Hai tiếng ‘’tuân lệnh’’ cùng cất lên một lúc.
Phó trưởng ban lại hất hàm về phía thiếu niên Hợi, hạ giọng:
- Cho thằng nhỏ này xuống bệnh xá săn sóc rồi cho nó về nằm Trại Bệnh.
Đầu Trâu băn khoăn không hiểu, đánh bạo hỏi lại:
- Thưa ông phó trưởng ban, cho nó xuống Trại Bệnh?
- Cho nó xuống trại nhốt riêng những người bệnh, những người bị tả lỵ...!
- Tuân lệnh.
Phó trưởng ban lại lạnh lùng:
- Dọn dẹp sạch sẽ trong phòng. Chùi hết vết máu...vết bẩn. Tháo dây thừng...
Đầu Trâu cúi đầu nhận lệnh. Xong phó trưởng ban lững thững bước, hai con mắt gườm gườm khiến bọn tù khiếp đảm, khoanh tay trước ngực như con nít, cúi nhìn xuống đất suốt lượt. Lúc này, chẳng may hắn chỉ vào người nào, người ấy tận mạng.
Nhưng phó trưởng ban chưa thèm đếm xỉa đến mấy tên tù hiện có mặt và đã chứng kiến cảnh rùng rợn. Hắn đang nghĩ đến vấn đề quan trọng hơn.
Ra quá bên ngoài, phó trưởng ban mới nhếch mép cười. Hắn đã đặt xong kế hoạch thanh toán một đồng chí đã phạm hai tội không thể tha thứ được, biết một vài bí mật của hắn và đứng về phe tranh chấp quyền hành với hắn.
- Còn cái thằng ‘’bé con’’ không chịu khai sự thật, cũng cho chết luôn!
Trong trại giam cộng sản, kẻ cầm quyền sinh sát có cả trăm cách giết người khác nhau mà nạn nhân của chế độ không thể nào tránh được. Và dưới chế độ vô sản chuyên chính, đồng chí thanh toán lẫn nhau vì danh vọng, quyền lợi, vì chủ trương đường lối, là sự việc thường thấy. Nhẹ tay thì cho vào cải hối thất, hạ từng công tác, nặng tay thì cho qua bên kia cõi sống, để đi kiếm thiên đường cộng sản.
Đầu Trâu len lén nhìn theo phó trưởng ban cho tới khi hắn vào khuất trong văn phòng mới quay lại, hách dịch phân phối công tác cho bọn tù. Y còn ngẩn ngơ chưa ý niệm được sự việc quan trọng đã khiến giám thị Tùng phải lên văn phòng để làm tờ tự thú.
Hai người tù được cắt công tác tháo dây thừng mang ra ao cọ sạch và quét dọn những vết máu trên sàn nhà. Họ ra sân xúc một thúng cát đổ vào bãi máu rồi hốt hết cát đổ ra gần gốc chuối. Toàn và Thanh xuống kho mượn đòn gánh và quang, gánh xác 983 ra ngoài vườn chuối.
983 mới chết một lát mà mùi tanh tưởi từ xác hắn bay ra khiến Toàn và Thanh muốn lộn mửa nhiều lần. Toàn bàng hoàng như vừa tỉnh một cơn mê sảng khủng khiếp nhất trần đời. Người bạn đồng cảnh mới chiều hôm qua đây còn gánh than ở lò về trại, còn chia với nhau củ khoai sống, nay đã trả lại trại giam hết các nỗi đoạn trường để ra đi vĩnh viễn với một căm hờn không biết bao giờ nguôi. Cũng may hắn nửa điên nửa tỉnh, cũng bớt phần nào đau đớn. Nói cho đúng, chính sự suy nhược tinh thần và thể chất đã tạo nên trạng thái điên khùng. 983 đã nhờ trạng thái điên khùng phát hiện từng lúc mà bớt khổ đau, nhưng cũng bởi mất trí đã đặt dựng đứng một câu chuyện khiến anh ta phải chết.
Lúc khiêng xác 983 đến vườn chuối. Toàn đã thấy ba xác chết nữa nằm ngổn ngang, kiến bò đầy trên mặt. Thanh nhìn Toàn trợn mắt vì ngạc nhiên và kinh sợ:
- Mới có mấy tiếng đồng hồ mà đã 3 người chết! Không biết vì bệnh gì?
- Lại còn bệnh gì nữa! Mà phải hỏi!
- Tả lỵ?
- Cứ trông các đầu ngón tay nhăn nheo dăn dúm như ngâm nước và da mặt xám xịt lại, mắt trũng sâu thế kia, đủ biết!
Toàn lại hỏi ngớ ngẩn:
- Vậy làm thế nào phòng bệnh được đây?
- Ăn khoai sống, uống nước ao tù là...tránh được bệnh...mãi mãi! Mà chẳng bao giờ còn đói, còn khổ nữa!!
Toàn lườm Thanh, hoàn toàn thất vọng trước căn bệnh hiểm nghèo đang đe dọa trầm trọng cả trại bẩy, tám trăm tù nhân. Nghĩ đến cái ao tù hàng ngày gần ngàn tù nhân ‘’đại lý’’ đủ các chứng bệnh, các loại vi trùng ra tắm rửa, súc miệng rồi uống luôn sau khi giặt quần áo, có cả quần áo của những người tù đang mắc bệnh tả lỵ ‘’bậy’’ luôn ra quần, Toàn nhăn mặt lại, rồi rùng mình liên tiếp.
Lúc quay trở lại, nhân đi ven bờ ao, Toàn sực nhớ tới Hợi, bèn ngó trước ngó sau nhúng vội mảnh vải rách tháo ở cổ ra thấm ướt nước ao, giấu giếm cầm theo vào trong phòng. Hợi vẫn nằm gục trên sàn nhà. Đầu Trâu và tù thợ rèn không có mặt. Toàn vội vàng nhấc Hợi ngồi lên, vắt nước ở mảnh vải nhỏ vào miệng Hợi từng giọt. Hợi đang mê man không biết gì nhưng khi cảm thấy có nước thấm vào miệng, cũng ‘’chép chép’’ cái lưỡi và há miệng đớp từng giọt nước cam lồ.
Mảnh khăn đã vắt ráo nước chỉ còn âm ẩm mà Hợi vẫn ngáp ngáp như con cá ngáp chết rồi thè dài lưỡi để liếm cái hơi ẩm ướt. Toàn phải bỏ một góc khăn vào trong miệng cho Hợi hít lấy cái hơi ẩm, thêm chút nào hay chút nấy.
Sau đấy, sợ Hợi mê man nhai nuốt luôn mảnh vải có thể chết nghẹt, Toàn rút khăn ra, khẽ gọi:
- Hợi! Hợi! Tỉnh dậy, cháu! Chú sẽ kiếm nước cho cháu.
Hợi mở mắt nhìn Toàn và Thanh, không biết có nhận ra không, chỉ nói:
- Cho tôi xin một hớp nước. Khát quá...chết mất!
Toàn nhờ Thanh nhấc Hợi lên rồi anh đưa lưng cõng Hợi xuống trại bệnh, áo quần Hợi đầm đìa những máu từ vết thương chẩy ra tong tỏng.
Trời đã về chiều. Ánh nắng vàng hoe một ngày đầu Hạ tưng bừng đầy sân trại, trên các luống khoai lang, các luống cà chua đỏ ối mọng những nước. Toàn Nghĩ thầm: Ước gì hái trộm được một trái cà chua, mình cắn một nửa, cho Hợi một nửa, tỉnh người biết mấy.
Ý nghĩ thèm thuồng đó ám ảnh đầu óc Toàn cho đến khi anh cõng Hợi xuống đến trại bệnh, chờ giấy của văn phòng cho vào nằm chung với những người đang chiến đấu chống một kẻ thù nguy hiểm không kém cộng sản: Vi trùng tả lỵ!
Trong khi Toàn và Thanh ngó quanh kiếm giám thị để xin phép ra ao rửa mặt mũi tay chân cho sạch những vết máu, Hợi ngồi dựa lưng vào vách trại bệnh, đợi giấy phép của văn phòng. Rửa xong, quay về phòng hỏi cung dọn tiếp, hai người thấy một bọn tù nhân Pháp ở trại bên kia gánh củi trở về, đi thành một hàng dài trong nắng chiều. Tù Pháp gánh thành thạo không kém chi tù Việt. Trời chiều thoang thoảng gió lạnh mà nhiều chú ở trần áo dắt vào thắt lưng hoặc phơi trên gánh củi. Toàn đoán mấy chú chặt củi xong, được phép xuống suối tắm rửa, nhân tiện giặt luôn quần áo.
Toàn nẩy ra một nhận định: Trong cảnh tù đầy, trong một mức sống hạn chế giống nhau, về tư tưởng và ý nghĩ, thói quen và thèm muốn.
Nhưng bỗng anh trố mắt hồi hộp. Đằng kia giám thị Tùng lầm lũi, cúi gằm mặt đi xuống lò rèn, đi sau hắn là tên giám thị Mường và một tên cảnh vệ võ trang súng đàng hoàng. Lát sau, anh nghe có tiếng búa đập trên đe...Hèn chi, vừa rồi không thấy tù thợ rèn trong phòng hỏi cung.
Toàn ngạc nghiên băn khoăn tự hỏi:
- Không biết trại viên nào mới bị phạt đeo xiềng? Chẳng lẽ...
Một ý nghĩ thoáng trong đầu, Toàn tự cho là mình nhận xét nông nỗi, vô lý hết sức, không thể có được ‘’điều đó’’
Ở tù đã hơn nửa năm mà anh chàng công chức tiểu tư sản vẫn còn quá ‘’chậm tiến’’, không theo kịp những sự biến chuyển của tình thế và không hiểu nổi tâm địa của con người cộng sản. Vì những việc tưởng lạ lùng, những hình phạt óc con người có thể tưởng ra được, dầu kinh tởm, khủng khiếp hay vô lý hết sức, đều có thể xẩy ra hoặc đem áp dụng tại trại gian cộng sản, đặc biệt là Trại Giam Đầm Đùn. Và cũng vì những lý do đó, hai tiếng ‘’đồng chí’’ biến thành hai tiếng ‘’tử thù’’ chẳng mấy hồi.
Còn đang miên man suy nghĩ, Toàn đã quay vào phòng tra tấn lúc nào. Hai đồng cảnh kia đã quét sạch cát trên sàn nhà lần nữa đặng xóa hết các vết giết tù, mặt còn thoáng vẻ hoảng hốt, sợ hãi chưa hoàn hồn.
Đúng lúc đó, một hồi kẻng vang lên ở nhà tiểu công nghệ, lanh lảnh hối hả...
Đó là lệnh tập họp tù nhân khẩn cấp trong những trường hợp nghiêm trọng hoặc bất thường.
Không tới một phút đồng hồ, các tù nhân trong trại thẩy đều lật đật bỏ ngang công tác chạy đến xếp hàng nghiêm chỉnh trước sân cờ, sẵn sàng nghe lệnh khẩn. Họ đưa mắt ngần hỏi nhau.
Nhưng họ không thấp thỏm lâu. Phó trưởng ban nhẩy lên đứng trên mặt bàn, ra lệnh cho tất cả các trại viên tạm thời ngưng công tác hiện hành để chuyển hết sang làm công tác vệ sinh chung, dọn dẹp, quét tước sửa sang sân trại cho sạch sẽ gọn gàng.
Phó trưởng ban không cho biết lý do nhưng trại viên đều đoán là có nhân viên chánh phủ đến thanh tra hoặc có các phái đoàn nhân dân đến thăm trại. Lát sau, chừng tám chục trại viên chia ra làm mấy nhóm, mỗi nhóm phụ trách một việc. Nhóm rẫy cỏ trên hai bên vệ đường đi trong trại, nhóm quét sân, nhặt lá, nhóm làm vệ sinh cầu tiêu, sửa lại cầu tắm giặt ngoài ao, hoặc xuống kho xếp gọn hay sửa lại vựa than, vựa củi cho sạch sẽ gọn gàng v.v... Cả mười viên giám thị, bốn thư ký, năm cảnh vệ đều được động viên xuống hết dưới trại để trông coi và đôn đốc tù nhân.
Phó trưởng ban súng đeo bên sườn, đi từ chỗ nọ đến chỗ kia, luôn miệng quát tháo. Y lăm lăm ngọn roi mây rừng trong tay, trông phát khiếp.
Thỉnh thoảng, tù nhân mới dám liếc trộm. Liếc trộm mà vô phúc bị hắn bắt gặp, ngoắc đầu ngọn roi gọi lại thì tù ‘’ríu cả lưỡi’’ không biết trả lời sao cho xuôi! Nhìn trộm, liếc trộm nguy hiểm như thế mà không hiểu sao nhiền tù nhân không thể dằn lòng nổi!
Bữa cơm chiều hôm đó tù ăn trễ cả tiếng đồng hồ. Nhiều anh quá đói run rẩy cả hai cẳng chân, nói không ra hơi mà vẫn làm việc rất hăng.
Tù vừa buông đũa, buông bát, trời đã chập choạng tối, đom đóm bay lập lòe ngoài bãi cỏ trong trại.
Theo tờ trình khẩn của trưởng trại bệnh, từ trưa đến chiều có thêm sáu tù nhân chết vì bệnh tả lỵ nữa. Chưa thu dọn xong chén đũa, Toàn và Thanh ‘’được’’ chỉ định khiêng sáu cái xác ra bụi chuối, đợi lệnh cho ‘’ra bai’’ sáng hôm sau. Hai người lại vào kho mượn đòn gánh và quang, hối hả xuống trại bệnh Toàn cảm thấy chán ngán quá, nhìn trước nhìn sau không có ai, bảo Thanh:
- Thôi! Tội nằm mẹ nó xuống đây để anh khiêng luôn tôi ra bụi chuối cho được... việc...Trước sau gì, thì...
Anh tủi thân không nói được hết câu. Nhưng Thanh không để ý đến lời Toàn, ngó lom lom về phía lều phong vương, thì thầm:
- Này! Lều phong vương có ‘’chủ nhân’’ mới...không biết ai đấy?
Sực nhớ đến 982, Toàn giật mình đến thót một cái, chăm chú nhìn.
Trên sàn lều phong vương, một bóng người đen thui đang lom khom bước, hai cánh tay khum khum đưa về phía trước như sẵn sàng chống đỡ nếu bị té...
Nhìn trước nhìn sau, hình ảnh nào cũng là hình ảnh của sự chết chóc, đói khổ, nhọc nhằn. Lần đầu tiên trong đời tù đầy, óc Toàn lóe lên ý nghĩ đi trốn. Anh quay sang nhìn Thanh. Mặt mũi Thanh đã nhòe nhoẹt trong bóng tối, chỉ còn phảng phất cái hình bóng thường nhật.
Toàn chưa đoán ra Thanh đang nghĩ gì nên khẽ hỏi:
- Mãi không được tin gì về 982 nhỉ? Không biết có thoát nổi không?
Thanh gắt:
- Thoát thì sống, không thoát thì ‘’ngỏm’’. Mình đây cũng thế, khác gì!
Từ lúc đó, hai người đều lặng thinh, lầm lũi khiêng các xác chết liệng đống ở bụi chuối. Khiêng đến cái xác thứ năm, cả hai thở hổn hển. Hai lưng chén cơm vừa ăn đã tiêu hết.
Toàn bỗng lặng người vì tiếc. Từ nãy đến giờ, khiêng bốn, năm xác mà quên không rờ lại cạp quần chúng coi có đồ vật hay thuốc men gì dùng tạm được không. Biết đâu chẳng có mấy điếu thuốc lào, một hai đầu mẫu thuốc lá hoặc viên ký ninh, thuốc đi tiêu chảy hay lọ dầu gió?
Toàn đang ngẩn ngơ tiếc chợt thấy bóng một giám thị đứng lấp ló sau bức vách nhà tiểu cổng nghệ theo dõi từng hành động của hai người. Toàn nắm cổ một xác chết, kéo lọt vào nằm trong lòng hai chiếc quang dùng thay ‘’băng ca’’, đút đòn gánh vào quai quang, ghé vai khiêng cùng lúc với Thanh, thì thầm:
- Giám thị đang theo dõi việc mình làm đấy.
Thanh gắt lí nhí trong miệng:
- Kệ cha nó!
Rồi cả hai lại lầm lũi khiêng. Đường đi gồ ghề, trời bắt đầu tối, cả hai người tù mệt gần chết, bước thấp bước cao khiêng một đồng cảnh vừa chết xong. Mùi tanh tưởi hôi thúi từ xác chết bốc lên. Toàn đi sau bị hơi thối táp vào mặt vào mũi, muốn chết luôn. Khiêng đi được mấy bước, hai cánh tay của xác chết lần lượt tuột khỏi dây quang, kéo lê trên mặt đất, đôi lúc vấp phải những chỗ lồi lõm lại nẩy lên rớt xuống, có những cử động tức cười như còn muốn đùa cợt với người khiêng.
Toàn bước chậm lại, đổi vai cho bớt đau, phàn nàn:
- Thằng cha nặng quá. Còn nhiều thịt như thế mà chết, há?
Thanh quá mệt và chán ngán, không thèm trả lời. Bỗng đâu một giọng khàn khàn run rẩy, nghe không rõ tiếng người hay tiếng ma, từ nơi gần khoeo chân Thanh cất lên:
- Các ông ơi! Cứu tôi với! Tôi chưa chết. Làm phúc bỏ tôi xuống, các ông ơi...
Toàn và Thanh rợn người lên một lượt, không ai bảo ai mà trong cùng một lúc hai người bật lùi xa vài ba bước, thất kinh nhìn cái đống đen thui, đen hơn cả bóng tối lúc đó, vừa bị bỏ rớt phịch xuống đất. Toàn vốn nhát nên lăm lăm chiếc đòn gánh thủ thế một cách tức cười. Rồi anh ta khạc nước miếng cho thông cuống họng, gượng hỏi:
- Người hay ma? Coi chừng cho một gậy nghe không? Đừng có nhát, tụi này không sợ đâu?
Một giọng nói van lơn từ dưới đất đưa lên, cùng với mùi hôi thối:
- Không, không...Tôi là người sống hẳn hoi đây mà, danh số...439. Tôi chỉ bất tỉnh vì mệt và đói, chứ có chết đâu mà khiêng...tôi đi chôn...Trời ơi! Các ông định chôn sống tôi hay sao? Tôi van các ông.
Nói xong, cái xác hốt hoảng lổm ngổm ngồi lên, thở không ra hơi như người hen. Thanh bạo hơn, bước lại gần bảo cái xác:
- Nếu anh còn...sống thì quay trở về trại bệnh đi. Chúng tôi sẽ báo cáo với giám thị rằng anh đã sống lại, không chết...nữa!
Cái xác đảo đảo đứng lên, nhìn quanh quất tứ phía nhưng chưa đủ tinh thần tìm ra vị trí của trại bệnh. Toàn đứng lặng người, thêm một lần nhận thấy cái sống và cái chết đều vô nghĩa như nhau trong một trại giam cộng sản. Nếu bây giờ đây, anh ngưng được hô hấp, nằm lọt vào trong quang để hai người tù khác khiêng anh ra bụi chuối hay ra bãi luôn, cũng chẳng có nghĩa gì hơn anh sống để khiêng tù chết và chưa chết đi chôn.
Người tù bị bệnh tả lỵ thốt nhiên lảo đảo quay vòng tròn rồi ngã huỵch xuống. Toàn hốt hoảng xáp lại gần định giúp hắn ngồi lên, đã nghe những tiếng vật vã rên rỉ. Rồi tứ chi người tù co giật tứ tung như con gà giẫy chết. Giây lát, cái xác nằm bất động sau khi co quắp như con tôm.
Thanh nói như cho riêng mình nghe, giọng đều đều, không buồn không vui:
- Lần này, may ra chết thiệt...!
Toàn rụt rè nắm bàn tay người tù bệnh lật qua lật lại, kéo ra đưa vào, thấy ngay đơ và lạnh toát. Hai gan bàn chân cũng lạnh như ngân nước đã lâu. Toàn thầm thì:
- Chết rồi...! Thật sự chết rồi...Đỡ khổ!
- Đỡ khổ cho ai?
Toàn lạnh lùng:
- Cho cả thằng chết lẫn thằng khiêng!
Rồi hai người hì hục kéo cái xác đặt vào trong lòng quang, vội vã khiêng ra vườn chuối, vừa khiêng vừa chạy để bù lại thời giờ đã mất. Chưa tới nơi đã thấy tù nhân từ trong nhà tiểu công nghệ lũ lượt kéo ra sân chuẩn bị học tập.
Toàn và Thanh lại hốt hoảng không kịp ra ao rửa mặt mũi tay chân cho bớt hôi hám, cất vội đòn gánh và quang, lật đật kiếm giám thị báo cáo vắn tắt công tác thực hiện rồi nhớn nhác tìm đồng cảnh trong tổ của mình.
Một tiếng kẻng vang lên, hối hả.
Buổi học tập kiểm thảo bắt đầu liền. Toàn cố trần tĩnh cho khỏi lợm giọng, mùi hôi thối ở quần áo và tay chân anh nồng nặc. Anh lấy hết tinh thần chăm chú tham gia ý kiến với các học viên trong tổ cho buổi học tập thêm...hào hứng và nhất là cho ra cái vẻ anh đã giác ngộ và tiến bộ nhờ sự giáo dục của nhà nước cộng sản.
XXIII.Trời xẫm tối lúc nào mà giám thị Tùng không biết. Hắn ngồi phía trong cùng giáp vách, sợi xiềng sắt nối liền hai cổ chân hắn nằm uốn éo trên mặt đất như con rắn. Cái cảnh tù bị xiềng, bị cùm thật quen mắt với hắn, vậy mà khi ngó thấy hai cẳng chân mình bị xiềng, hắn lại bỡ ngỡ, tưởng đâu trong giấc chiêm bao.
Trong phòng giam, có đến hai mươi mấy ba chục tù bị xiềng hoặc xiềng và cùm luôn. Chỉ có 4, 5 người (kể cả hắn) không bị cùm mà thôi. Đó là một ân huệ phi thường của giám thị đồng chí. Hắn muốn giết tên phó trưởng ban, hắn muốn giết luôn tên giám thị theo lệnh phó trưởng ban kè kè kèm hắn xuống nhốt vào phòng giam chung tù xiềng và cùm. Chỉ khi nào được phép ra bên ngoài giây lát để làm gì đó, tù mới được giám thị mở khóa cùm. Nhưng cơ hội đó coi như hạn hữu.
Trước kia, giám thị Tùng vẫn thường được chỉ định canh gác trại thường tội đồng thời với trại xiềng. Nhưng trong dịp không may này, hắn mới có thì giờ quan sát thiệt kỹ phòng giam.
Đó là một gian nhà bề ngang chừng 5 thước và sâu hơn 10 thước. Chỉ bị đưa vào đây những phần tử có ‘’thành tích’’ nghĩa là phạm tội nặng hoặc bị xếp loại vào hạng phạm lỗi nặng. Tù nhân phải dừng lại ở chặng này đợi người ta quyết định về số phận mình.
Nhưng thượng cấp sẽ quyết định số phận mình ra sao? Không lẽ vì tội ‘’hủ hóa’’ với con Mán mà thượng cấp lại nhốt mình vào trại xiềng và cùm cùng những tù trọng tội? Bao nhiêu công lao hiến dâng cho cách mạng, cho đảng, giờ phút này đây không lẽ mình lại bị đối xử như một tên phản động phá hoại chế độ?
Tùng lại nghiến răng trèo trẹo bỗng cảm thấy hai hàm răng ê điếng như vừa ăn một vốc me sống.
Luôn luôn sự căm thù gợi lên những oán hận chập chùng. Thanh âm cao thấp của câu hát: ‘’thề phanh thây uống máu quân thù’’ lại vang trong đầu hắn. Đúng rồi, phải ‘’phanh thây uống máu’’ kẻ thù là phó trưởng ban quản trị trại. Bởi vì nó cố tình giết mình bằng cánh tay và lòng thù hận của bọn Việt gian tù nhân trại xiềng và cùm. Nhưng giám thị Tùng xao xuyến một cách khó tả khi nhận định rõ sự thất thế rất đáng hoảng sợ của hắn. Tính ra đến lúc này, vừa vặn hai mươi bốn tiếng đồng hồ sống trong khắc khoải lo lắng, không một phút bình tĩnh, không một lúc chợp mắt cho não cân bớt căng thẳng. Luôn trong hai mươi bốn giờ đồng hồ, Tùng có cảm giác máu dồn lên đầu, mặt hắn nóng bừng như lúc ngồi bên lò than trông cho thợ rèn đóng xiềng vào cổ chân tù.
Giám thị Tùng bịt đầu ngón tay cái vào hai lỗ tai, day qua một chập, cho lỗ tai bớt lùng bùng. Tùng vẫn bị cái bệnh lùng bùng tai mỗi khi thiếu ngủ hay não cân quá căng thẳng.
Y cau có nhìn khắp phòng giam một lượt. Tù nằm, ngồi ngổn ngang trong...trật tự, những người chỉ bị xiềng thì ngồi phệt, co hai đầu gối trước ngực, ngủ gật, hay dựa lưng vào vách, những người bị cùm nằm duỗi thẳng hai cẳng chân, hai cổ chân bị kẹp cứng không nhúc nhích trong hai tấm ván dầy chồng lên nhau, lớn bằng chiếc quạt nan miền quê. Tù bị cùm tuyệt đối không có cách gì đi lại được, trừ phi vịn vào một người khác và nhẩy hai chân một lần, từng bước ngắn. Bởi vậy, muốn di chuyển trong phòng giam, họ phải bò bằng đầu gối. Những người bị cùm lâu, đầu gối chai cứng và dầy như da trâu, đen thui, cọ rửa thế nào cũng không sạch.
Nhắc lại, từ xế trưa hôm qua, giám thị Tùng đã bị chấm dứt nhiệm vụ khi vừa khởi sự tra tấn thiếu niên Hợi như độc giả đã biết. Hắn cầm tờ nhiệm vụ lệnh có ghi số công văn và ngày tháng hẳn hòi, lên trình phó trưởng ban tại văn phòng. Một đồng chí giám thị kèm bên Tùng hệt như trường hợp áp giải tù nhân.
Trước khi vào gặp phó trưởng ban, Tùng được đưa sang phòng bên ký giấy trả lại võ khí (súng lục) cho nhân viên phụ trách rồi băn khoăn chờ đến lượt vào trình diện. Không còn súng lục, không còn quyền hành, Tùng mất hết vẻ oai vệ một cách rõ rệt.
Y ngồi trên chiếc ghế dài bỏ trống ngoài hiên, nghe loang thoáng trong phòng tiếng quát tháo, cự nự của phó trưởng ban rồi tiếng nói nhỏ nhẹ của viên thư ký. Tùng càng hồi hộp lo ngại, không biết chuyện gì đã khiến đồng chí phó trưởng ban nổi cơn thịnh nộ.
Lát sau, Tùng còn chưa hết hồi hộp, viên thư ký đã bất thần xuất hiện với bộ mặt hoảng hốt, xanh lét. Tùng lật đật đứng lên, chuẩn bị để vào, nhưng viên thư ký đã vẫy tay ra hiệu cho giám thị Phiến, người áp giải Tùng vào trình diện phó trưởng ban trước.
Tùng vừa lo âu, vừa bực tức, chỉ dám nhăn nhó để biểu lộ sự bất mãn.
Lát sau, giám thị Phiến trở ra, nghiêm trang hất hàm ra hiệu cho Tùng vào nộp mạng. Gan lì, liều lĩnh là thế mà đến giây phút quyết liệt, Tùng nuốt nước miếng muốn không trôi.
Sau tiếng gõ cửa rụt rè của giám thị Phiến, một giọng lạnh lùng gắt gỏng oang oang cất lên từ bên trong phòng, đập vào tai Tùng:
- Cho vào!
Trước đây một phút, Tùng còn tự nhủ: ‘’Phải bình tĩnh để khỏi mất tinh thần. Dù sao ta cũng là một cán b?