CHƯƠNG 7 MỘT ĐÊM LO LẮNG

Tuy thấy gối mỏi chân chồn, nàng vẫn muốn đi vì tối mát, đường vắng không ai để ý đến nàng, nàng thấy dễ chịu hơn ban ngày. Nhưng nếu nàng cứ đi như thế, đến khi đau chân quá không đi được nữa, bắt buôc gặp đâu nghỉ đấy, không tìm được chỗ tốt phải nằm bờ nằm bụi thì không vững dạ. Nàng cần đến sự an toàn hơn là trời mát dễ đi. Vì thế, nhờ ánh hoàng hôn sắp tắt, nàng cố tìm một chỗ khuất sương gió có thể ngủ tạm được. Những con chim kia lúc trời chưa tối, nó đã thôi bay rồi phải chăng là để tìm chỗ tốt để ẩn ban đêm? Loài vật bây giờ làm gương cho nàng vì chúng đã có nhiều kinh nghiệm để sinh tồn.

Nàng không phải đi xa và tìm ngay được một chỗ có đủ bảo đảm mà nàng mong ước. Khi nàng đi qua cánh ruộng trồng artichaut, nàng thấy một người nông phu và một người đàn bà đang lúi lúi cắt những bông artichaut bỏ vào thúng. Khi thúng đầy, họ khiêng ra xếp vào một cái xe ngựa đỗ ở đường cái. Tự nhiên Liên đứng lại nhìn công việc họ làm. Lúc đó có một cái xe thứ hai do người con gái nhỏ ngồi trên tay xe và đánh về làng.

Người con gái hỏi hai người kia.

– Các bác cắt bông sớm thế?

– Còn sớm gì nữa. Phải vạ mà cứ đêm đêm phải ra canh. Đêm nay thì ngủ yên được.

– Thế còn ruộng bác Môn?

– Bác ta láu lắm. Cứ để người khác canh cho mình. Đêm nay không thế. Sáng mai mà ruộng nhẵn thì đáng kiếp!

Cả ba người đều cười vang. Xem chừng họ mặc kệ bác Môn nào đó quen thói ỷ lại vào người khác để ngủ ở nhà cho yên.

Hai người bảo cô gái nhỏ.

– Đợi chúng tôi một tí để cùng về. Hái sắp xong rồi.

Một lát sau, hai cái xe chuyển bánh nối nhau về làng.

Trong lúc nhá nhem tối, Liên nhìn thấy hai thửa ruộng liền nhau, một thửa cắt hết bông, một thửa còn nguyên những bông nặng chĩu. Giữa hai thửa ruộng đó có một cái lều làm bằng cành cây mà người nông phu ban nãy đã phải ngủ ở đấy bao nhiêu đêm, để canh cho ruộng của mình và cũng canh không công cho ruộng của người. Nếu nàng được nghỉ ở lều đó thì sung sướng biết bao! Nàng nghĩ sao nàng lại không có thể sử dụng túp lều đó được, vì lều đó bỏ không, tạm trú một đêm cũng không hại gì. Ngoài ra nàng cũng không sợ ai quấy nhiễu vì ruộng rau đã hái hết, chủ lều sẽ không canh nữa. Sau hết, cách đó không xa, có một lò gạch đang nung, ngọn lửa đỏ lem lém lên trong bầu không khí im lặng buổi chiều, nàng tưởng tượng không bị lẻ loi, những ngọn lửa kia sẽ là bạn nàng giữa cánh đồng hiu quạnh, cũng như ánh hải đăng là bạn của những người đi biển.

Tuy nhiên, nàng chưa dám chiếm ngụ lều đó ngay vì từ đường cái đến lều còn cách một quãng hơi xa, nàng đợi trời tối hẳn sẽ vào cho kín đáo hơn. Vì thế nàng ngồi bên vệ đường chờ đợi, và mừng được chốn ngủ yên mà từ sáng đến giờ nàng vẫn lo không chỗ trú thân. Sau cùng, đêm xuống, trông mọi vật đều lờ mờ trước mắt, nghe ngóng không có tiếng xe trên đường cái, nàng liền lom khom lách qua những gốc artichaut trụi tới lều. Căn lều chỉnh đốn, sạch sẽ hơn trí nàng đã tưởng tượng vì nền đất cao rải ổ rơm, lại có bó sậy khô dùng làm gối …

Từ Saint Denis, nàng thấy đau lòng như một con vật bị đả thương. Hơn một lần, nàng đã quay cổ lại nhìn xem có cảnh binh đuổi bắt để trả lời về đồng tiền giả. Bây giờ nằm yên trong lều, gân cốt nàng được dãn ra, ngực nàng thấy dễ thở và từ mái lều ở trên đầu nàng hình như tỏa xuống một niềm êm dịu, an toàn khiến nàng được yên tâm. Tương lai chưa hết, hy vọng chưa mất! Nhưng ngay lúc đó, nàng chợt thấy đói bụng mà trong những lúc đi đường tưởng như không cần phải ăn, phải uống gì. Cái lo và cái nguy của tình trạng nàng là ở chỗ đó. Còn có một xu trong túi thì làm thế nào mà sống được trong năm, sáu ngày nữa? Lúc này không nói làm gì, nhưng mai mốt sẽ ra sao?

Vấn đề trầm trọng thật, nhưng nàng không muốn để trong óc. Nàng xua đuổi nó đi và vững lòng rằng đêm nay có chỗ ngủ mà nàng không ngờ được có, thì mai tất có cái ăn. Cái gì để ăn? Nàng không biết. Nhưng sự “không biết” đó cũng không thể ngăn cản nàng thiu thiu ngủ trong hy vọng.

Nàng nằm dài trên ổ rơm, đầu gối vào bó sậy. Trước mặt nàng, qua khuôn cửa lều, nàng trông thấy ngọn lửa của lò gạch chập chờn trong bóng tối đen. Cái sung sướng được nghỉ ngơi ở một nơi tĩnh mịch làm cho nàng quên cả đói.

Nàng nhắm mắt lại. Mỗi tối trước khi ngủ, theo lệ thường từ ngày cha nàng mất, nàng nhớ lại hình ảnh người cha yêu dấu, nhưng đêm nay bên cạnh hình ảnh người cha lại thêm hình ảnh của người thương yên nữa, mà nàng đã đưa đến nơi an nghỉ cuối cùng trong ngày đau đớn vừa qua. Nàng mơ màng thấy cha nàng rồi đến mẹ nàng cúi xuống hôn nàng như ngày nào, nàng nức nở mấy tiếng rồi phần vì mệt lử phần vì cảm xúc, nàng thiếp đi lúc nào không biết.

Tuy nhiên, giấc ngủ chẳng được sâu. Thỉnh thoảng tiếng xe đi trên đường cái làm nàng thức dậy, cũng có còi xe hỏa hay một tiếng động huyền bí trong làn không khí tĩnh mịch ban đêm làm cho tim nàng rồn rập, nhưng rồi nàng lại chợp mắt. Sau cùng, nàng nghe có tiếng xe ngựa đậu ở lề đường gần đấy. Nàng lắng tai nghe. Không nghi ngờ gì nữa, rõ ràng có tiếng người nói nhỏ với nhau và tiếng những vật nhẹ ném xuống đất. Nàng vội ngồi dậy, ghé mắt nhìn qua khe vách, nhờ ánh sao mờ, quả nhiên thấy một chiếc xe ngựa đỗ ở đầu thửa ruộng bên cạnh, ruộng của ông Môn, một bóng đen ở trên xe không rõ là đàn ông hay đàn bà ném thúng không xuống đất, hai bóng đen khác ở bên dưới nhặt những thúng đó xếp vào bờ ruộng. Thế là nghĩa gì, nhất là trong giờ khuya khoắt này.

Nàng chưa tìm được lời đáp cho câu hỏi đó, thì thấy chiếc xe ngựa lánh đi. Hai bóng đen cầm thúng xuống ruộng đầy bông artichaut. Tức thì nàng nghe thấy những tiếng soàn soạt rất nhanh như tiếng cắt cỏ.

Nàng hiểu ngay đó là những quân ăn trộm đang vét ruộng của ông Môn. Chúng khôn ngoan cho đánh xe đi, để khỏi gợi óc nghi ngờ của những người bất thần qua ruộng đó. Tất nhiên, khi chúng cắt xong, xe đó sẽ quay trở lại.

Liên đâm sợ, vì nàng sực nghĩ đến những nguy hiểm sẽ xảy đến cho nàng. Nếu quân trộm biết nàng có mặt ở đây, chúng sẽ xử thế nào? Nàng thường nghe thấy người ta kể chuyện quân trộm cướp thấy ai bắt gặp chúng hay làm ngăn trở chúng, chúng sẽ giết chết để khỏi làm nhân chứng có hại cho chúng sau này. Về việc này, nàng nghĩ may ra có thể tránh được vì bọn trộm biết rằng cái lều này không có người, và đêm nay họ ăn trộm ở ruộng nhà ông Môn xưa nay vẫn không canh. Nhưng nếu dân làng chộp được và bắt họ thì liệu nàng có thoát cùng bị bắt với họ hay không? Nàng sẽ nói làm sao để tỏ mình không phải là đồng bọn?

Nghĩ thế, nàng toát mồ hôi và mắt nàng mờ đi không trông rõ những gì ở chung quanh, mặc dầu nàng vẫn nghe thấy tiếng soàn soạt cắt rau, nàng hơi có hy vọng là không ai bắt gặp vì chúng cắt nhanh như gió có lẽ chỉ trong lát nữa là ruộng nhẵn trụi.

Nhưng công việc họ bị ngừng. Có tiếng xe bò đi trên đường. Khi xe này đi tới gần, họ nằm rạp xuống cạnh những gốc cây artichaut để người trên xe khỏi trông thấy. Khi xe bò đi qua, họ lại tiếp tục cắt hăng hái hơn trước vì mấy phút nghỉ tay đã làm họ thêm sức.

Họ làm gấp đấy, nhưng nàng thấy họ cắt mãi, cắt mãi bất tuyệt. Có lẽ chỉ vài phút nữa là người ta đến bắt, và bắt cả nàng nữa.

Hay là nàng trốn trước đi. Kể ra khỏi lều cũng không khó khăn gì. Nhưng lỡ ra không giữ được tiếng động thành ra lại lạy ông tôi ở bụi này. Chi bằng đừng cử động gì thì họ không biết. Nghĩ thế, nàng lại nằm xuống, giả cách ngủ, tỏ ra không nhìn thấy gì nếu bất thần họ vào lều.

Họ còn cắt một lúc lâu. Sau khi họ thổi một tiếng còi, tức thì có tiếng bánh xe lệch kệch trên đường. Rồi chiếc xe dừng lại ở đầu ruộng. Nhanh như chớp, họ chuyển các thúng đầy bông artichaut lên xe. Họ đánh xe chạy nước đại về phía Ba Lê.

Nếu nàng biết giờ, nàng có thể ngủ lại cho đến lúc rạng đông. Nhưng nàng không biết thời giờ nàng trú ngụ ở trong lều là bao lâu, nàng nghĩ chạy trước là hơn. Ở nhà quê, người ta hay dậy sớm, nếu một người làm ruộng ra đồng bắt gặp nàng ở thửa ruộng vừa bị hái trộm mà lên hay đi ở gần đấy nữa, người ta sẽ nghi nàng là chân tay của bọn trộm và bắt giam nàng.

Nàng chui ở lều ra và cũng đi lom khom rạp người xuống. cạnh các gốc artichaut như phường ăn trộm để ra thoát thửa ruộng. Mắt rình, tai lắng, không thấy ai, nàng bước lên đường cái, vô sự.

Nàng đi rảo bước trong thanh vắng. Những ngôi sao trên trời nhạt và lặn dần. Ở phương đông, một ánh sáng yếu ớt rọi vào bóng đêm sâu thẳm: bình minh ló dạng.