CHƯƠNG 9 ĐÓI LẢ

Khi nàng thức dậy, sấm sét đã hết nhưng mưa vẫn còn lã chã. Màn mưa bao phủ khắp rừng, mặt đất nước chẩy như suối. Nàng nghĩ chưa thể đi được, phải đợi.

Điều này không làm cho nàng buồn mà cũng không làm cho nàng ghét. Cảnh vắng lặng mênh mang không làm cho nàng sợ. Trái lại, nàng rất yêu căn nhà kia đã che chở cho nàng và ở đấy nàng đã được một giấc ngủ ngon. Nếu nàng còn phải ngủ ở đây đêm nữa, có lẽ còn hơn các chỗ khác vì ở đây ít ra cũng có một cái mái kín và một chỗ nằm khô.

Trời vẫn còn tối đen, nàng không biết là mấy giờ, nhưng cái đó không cần lắm. Khi nào trời về chiều, tất nhiên nàng sẽ biết.

Từ khi ra khỏi Ba Lê, nàng không có thì giờ và cũng không có dịp để rửa mặt mũi chân tay. Trong những cơn gió lớn, cát bụi ở đường cái bay lên bám vào nàng từ đầu đến chân thành một lớp vỏ dầy làm rát da. Vì nàng chỉ có một mình, trong cơn mưa lai rai này cũng chả ai đến làm ngăn trở, và nước ở rãnh cạnh lều chảy trong veo như suối, đây chính là cơ hội hiếm có cho nàng để rửa ráy tự nhiên. Trừ tấm bản đồ và giấy hôn thú của mẹ nàng, trong túi nàng còn có một miếng vải gói những thứ này: một mẩu xà phòng, một cái lược con, một cái đê, một cuộn chỉ và hai cái kim khâu. Nàng lấy gói đó ra và sau khi cởi áo, tháo giầy và bít tất, nàng ra rãnh nước mưa trong sạch ở cạnh lều, cúi xuống rửa mặt và xát xà phòng hai cánh tay, hai vai và hai bàn chân. Xong nàng lau bằng miếng vải gói nói trên, nó không rộng và không dầy lắm nhưng cũng được việc.

Rừa xong nàng thấy tỉnh táo hơn. Nàng chải đầu và tết hai cái đuôi sam bỏ thõng xuống vai. Nếu cái đói không bắt đầu cồn cào dạ dầy và nếu bàn chân không bị xây xát vài chỗ bởi da giầy cứng cọ vào, thì nàng hoàn toàn sung sướng: tâm trí thư thái, thân thể nhẹ nhàng.

Để chống với cái đói, nàng chả có cách gì, vì cái lều kia chỉ cung cấp cho nàng chỗ trú chứ không cấp thức ăn. Nhưng về chỗ chân đau, nàng nghĩ nếu vá được những chỗ bít tất mòn thủng thì sẽ làm dịu bớt được phần đau đớn. Nàng bắt tay vào việc tức khắc. Nhưng công việc hơi khó và mất thì giờ, vì nàng không có len để mạng và chỉ có chỉ thôi.

Tuy nhiên, việc làm đó rất có ích là trong khi cắm cúi làm, nàng quên được cái đói, nhưng khi nàng mạng xong thì dạ dầy lại đòi hỏi, mỗi lúc một khẩn trương hơn.

Trời vẫn mưa không ngớt. Nàng bắt buộc phải ở lại, hôm sau mới lên đường được. Mong mãi chẳng có phép mầu nào đến hóa ra đồ ăn cho nàng. Cái đói khẩn thiết làm cho nàng nẩy ra ý là cắt lấy những cành cây phong ở gần sát mái lều để ăn. Nàng chỉ phải trèo lên những bó củi là với tới. Ngày nàng còn lữ hành với cha, nàng trông thấy nhiều nơi dùng vỏ cây này để chế đồ uống. Như vậy không phải là một thứ cây độc. Nhưng không biết ăn có sống người không?

Nàng thử ăn xem sao. Nàng dùng con dao cắt vài cành có cả lá. Nàng tiện ra từng khúc ngắn và bắt đầu nhai một miếng.

Răng nàng đã cứng mà nàng còn thấy cành phong rắn hơn nhiều, không những thế lại còn đắng nữa! Đâu có phải là kẹo mà ngon? Vì thế khó khăn đến đâu, nàng cũng không phàn nàn miễn là khỏi đói và sống được. Tuy nhiên nàng chỉ nhai được vài miếng còn bã phải nhả ra. Lá cây dễ nuốt hơn.

Trong khi nàng rửa mặt mũi, tay, chân, rồi vá bít tất và ăn cành cây phong cho đỡ đói thì thời giờ đã qua nhiều. Mưa mãi nên không biết trời đã xế chiều lúc nào. Chỉ thấy bóng tối xuống phủ gần kín bìa rừng. Trời sắp tối. Rồi tối sẫm. Mưa tạnh hẳn. Màn sương tỏa khắp rừng. Chỉ trong vài phút nàng không nhìn rõ những vật cách nàng độ mười bước, và chỉ nghe thấy tiếng những giọt nước ở cành cây rơi xuống mái hoặc xuống những vũng những ở chung quanh. Túp lều chìm đắm trong bóng tối và trong yên lặng.

Mặc dầu nàng đã yên chí là phải ngủ ở đây đêm nữa, nhưng lạc lõng giữa nơi rừng thẳm, trong đêm vắng tối mò, nàng không khỏi buồn rầu sợ hãi. Đã hay rằng nàng ở đó suốt ngày không gặp tai biến gì, nhưng rừng ban ngày không giống rừng ban đêm. Rừng ban đêm im bặt và có những bóng đen huyền bí, hiện ra những hình thù lộn xộn làm rợn người.

Vì thế, nàng không ngủ ngay được phần vì đói bụng, phần vì những tưởng tượng quái đản trong óc nàng. Không biết rừng này có ác thú không? Có lẽ có nhiều chó sói.

Chợt nghĩ thế nàng liền đứng dậy, tìm một cái gậy vót nhọn đầu và khuân những bó củi chặn chung quanh chỗ nằm. Nếu có chó sói đến, nàng có thể đứng sau bức chắn chống cự lại. Nàng có can đảm chiến đấu, nàng không sợ. Nàng lại nằm xuống ổ, hai tay nắm chặt cái gậy rồi ngủ lúc nào không biết.

Một tiếng hót lanh lảnh đánh thức nàng dậy, nàng biết ngay là tiếng chim sáo. Nàng mở mắt nhìn qua bức thành củi thấy ánh trăng yếu ớt xuyên thấu khoảng rừng âm u: những chòm cây cao nổi hình đen trên nền xanh xanh của buổi tờ mờ sáng.

Mưa đã hết. Gió cũng yên. Cây cối im phăng phắc. Trong bầu không khí tĩnh mịch thỉnh thoảng lại nổi lên mấy tiếng chim hót như để gọi đàn, nên sau những tiếng hót đầu tiên, bao nhiêu tiếng hưởng ứng kéo dài và chuyển dần đến tận những xóm làng xa.

Nghe tiếng chim kêu, nàng tự hỏi đã nên dậy chưa và sửa soạn lên đường chưa thì nàng cảm một cái lạnh làm run người. Nàng sờ tay ra ngoài áo, thấy ươn ướt như gặp phải mưa rào. Đó là khí ẩm của rừng thấm vào. Bây giờ nàng thấy giá lạnh. Nàng không do dự, đứng phắt dậy, vùng vẫy như con ngựa rũ lông, nàng nghĩ phải đi đi cho ấm người.

Nhưng nghĩ lại, nàng lại chưa muốn đi vì phải đợi cho sáng rõ xem trời thế nào. Trước khi rời túp lều này nàng phải xem chiều trời có thể mưa nữa không.

Để qua thì giờ và để vận động cho ấm người, nàng xếp những bó củi vào chỗ cũ. Nàng chải đầu và ra hố nước đầy rửa mặt.

Khi nàng sửa soạn xong thì mặt trời đã tỏ rạng. Qua những cành cây, nàng trông thấy da trời xanh xanh không có một vẩn mây chắc chắn hôm nay trời đẹp: phải khởi hành.

Tuy bít tất đã vá, chân vẫn còn thấy đau. Nhưng nàng cố quên đi và bước đều trên con đường đất mềm nhờ trận mưa trước. Mặt trời chiếu chênh chếch sau lưng, rọi những tia nắng ắm và vẽ một bóng dài bên cạnh nàng. Nhìn bóng mình, nàng hài lòng vì rõ là hình dáng một cô gái ăn mặc gọn gàng và không giống hôm trước đầu bù tóc rối, quần áo lôi thôi. Bây giờ có lẽ những con chó bên đường cũng không sủa nàng và người ta cũng không nhìn nàng bằng con mắt nghi ngờ nữa.

Thời tiết như cũng chiều nàng, chưa bao giờ nàng thấy một buổi mai tươi sáng như hôm nay. Cơn giông tố vửa qua đã rửa sạch bụi đường xá cùng thôn quê, và hóa cho cỏ cây một đời sống mới, vẻ non tươi như mới nở tự đêm qua. Bầu trời ấm áp, hàng trăm con sơn ca bay vút lên tận thanh không và buông rơi những tiếng hót vui tai. Trong những cánh đồng ở ven rừng, cỏ, hoa, mùa màng đưa lên một mùi thơm làm sảng khoái tinh thần. Trong cái vui cộng đồng của vũ trụ, lẽ nào lại để mình nàng thất vọng? Cái tai nạn còn theo mãi nàng nữa không? Tại sao nàng lại không được hưởng cái may? Mà cái may cũng đã đến cho nàng rồi tức là gặp được chỗ trú vừa qua. Cái may liệu có còn ủng hộ nàng nữa không? Nàng vừa đi vừa nghĩ, ước gì nàng bắt được tiền người ta đánh rơi trên đường. Nàng mong được một, hai xu thôi, chứ bắt được số tiền lớn thì phải trả lại người có của. Một, hai xu đó nàng nhặt cũng không hai gì đến ai mà nó có thể cứu sống nàng. Hoặc gặp ai có việc, nàng xin làm giúp để kiếm vài xu thì hay lắm. Nàng vừa đi vừa nhìn xuống đường nhưng chả thấy xu nào, mà chỉ thấy toàn những viên sỏi trắng do trận mưa hôm trước dội qua. Mà đi mãi cũng chẳng có ai cần người giúp việc.

Trong hai điều ước này mong sao thực hiện được một, vì những triệu chứng của cái đói đã bắt đẩu tái diễn: đầu choáng váng, chân tay rã rời.

Nàng phải ngồi lên vệ đường, nghỉ ngơi một lát, gần đó là một ruộng trồng đậu. Nàng thấy bốn cô gái nhỏ bằng đầu nhau đang hái đậu, do một người đàn bà đứng tuổi trông nom. Nàng đánh bạo xuống ruộng, tiến thẳng đến người đàn bà, mặc dầu bà này ra hiệu không cho nàng lại gần. Bà đó nói.

– Mày muốn gì?

– Bà cho tôi hái đỡ.

– Tao không cần.

– Bà cho bao nhiêu cũng được.

– Mày ở đâu đến?

– Ở Ba Lê.

Một cô gái ngẩng đầu, lườm nàng và nói.

– Con ăn cắp này ở Ba Lê về đây xin việc làm, chị em ạ!

Người đàn bà nhắc lại.

– Ta đã bảo không cần người giúp việc. Đi đi!

Nàng lủi thủi lên đường. Có tiếng nói theo.

– Cảnh binh ở đằng sau ấy! Chạy đi!

Nàng quay cổ lại, mấy cô gái đắc chí đánh lừa được nàng cùng nhau cười rầm lên.

Đi được một quãng xa, bỗng nhiên nàng ngồi phệt xuống vì không nhìn thấy đường nữa, lệ trào lên mờ cả hai mắt. Nàng đã làm gì để bọn gái quê kia khinh thị nàng?

Mới hay đối với những kẻ lang thang không nhà, việc làm cũng khó kiếm như những đồng xu rơi. Nàng đã nghiệm rồi nên cứ cắm đầu đi thẳng không dám dừng lại ở đâu xin việc nữa.

Mặt trời giữa trưa lại đè nặng nề. Bây giờ nàng lê đi chứ không phải là bước nữa. Tuy nhiên nàng cố rời khỏi làng này để tránh những con mắt tò mò mà nàng tưởng đang theo dõi nàng. Đi đến chỗ vắng nàng dừng lại để nghỉ và thở.

Một giờ sau, nàng vào một con đường thắng tít tắp, xuyên qua rừng, khí nóng càng khó thở và nặng nề hơn ở cánh đồng.

Nàng thấy kiệt sức, mồ hôi như tắm, tim đuối dần, nàng nằm vật trên cỏ, chân tay và trí óc như tê dại.

Lúc đó có một cái xe bò đi qua, người đánh xe ngồi trên càng xe nói một mình.

– Nắng “chết” đi được!

Trong cơn ảo tưởng, nàng cho câu nói đó là chỉ vào mình. Như vậy nàng phải chết. Nàng đã nghĩ đến cái chết nhiều lần. Bây giờ Sứ Giả của thần chết lại đến báo tin.

Vậy thì nàng sẽ chết. Nàng không phải phản kháng, phải tranh đấu gì nữa. Cha nàng đã chết. Mẹ nàng đã chết. Giờ đây, đến lượt nàng.

Nàng nghĩ tủi thân, giá được chết cùng với cha mẹ có phải đỡ khổ hơn là chết đói bên đường như một con vật khốn nạn không?

Nàng đem hết hơi tàn lê vào trong rừng, tìm một chỗ vắng để ngủ giấc cuối cùng. Nàng theo đường tắt vào rừng. Đi được độ năm chục thước, nàng gặp một chỗ quang, cỏ mọc xanh rì, chung quanh có những bông hoa dại điểm màu vàng, tím.

Nàng ngồi dưới gốc cây sồi con, rồi ngả mình trên cỏ, gối đầu vào cánh tay như những đêm thường, để yên giấc ngủ ngàn năm.