CHƯƠNG 17 MỘT TAI NẠN
Chưa đến giờ, Liên đã ở cổng nhà máy, ngồi tránh nắng cạnh chân tường đợi còi vào xưởng và xem bọn trẻ trạc tuổi nàng và cũng đi sớm như nàng, con trai đang chạy nhẩy, con gái đang đánh chuyền. Nàng muốn chạy tới cùng chơi song không dám.
Khi Hồng đến, nàng cùng vào xưởng với Hồng và làm việc như ban sáng, bên tai vẫn nghe thấy tiếng hò hét và tiếng chầy gỗ nện xuống sàn của chú Quài. Cúi xuống, ngẩng lên, xếp suốt vào, bỏ suốt ra, đẩy xe đi, kìm xe lại, lúc đầu như một trò chơi, nhưng làm đi làm lại mãi, không nghỉ, không ngừng, thành ra một công việc nặng nề, nặng nề nhất là ở những giờ cuối cùng, nàng cảm thấy đè trĩu trên mình nàng một sự mệt nhọc chưa từng thấy trong những ngày đi bộ trên đường trường.
Chú Quài nện thình thình và thét.
– Đủng đỉnh mãi! Ranh con!
Như con ngựa bị roi quất vào mình, nàng bước dài mấy cái để rồi lại đi chậm vì nàng đã thấy mệt nhoài.
Bấy giờ thân thể đau như dần, nàng không còn tai nào để đếm chuông đồng hồ đánh từng khắc từng giờ. Nàng tự hỏi đến giờ mới hết ngày và không biết nàng có kham nổi nghề này không? Nghĩ đến đây nàng buồn, nhưng nàng lại phát tức vì thấy mình đớn hèn quá. Sao nàng lại không làm được những việc mà người khác làm được. Những người đó không nhiều tuổi hơn nàng, không khỏe hơn nàng, hăng hái làm việc không tỏ vẻ mệt nhọc, hơn nữa công việc của họ còn khó khăn hơn, cần phải có khéo tay và nhanh mắt hơn công việc của nàng nhiều. Nếu không cho đẩy goòng, người ta bắt ngay nàng vào làm máy suốt nàng sẽ lúng túng thế nào? Nhưng nàng nghĩ đó là nàng chưa quen việc thôi, chứ người ta mà có can đảm, có nghị lực, có kiên tâm thì việc gì cũng làm được và nếu nàng muốn, nàng cũng sẽ làm được miễn là nàng không quỵ ngày đầu, ngày thứ hai sẽ thấy bớt nhọc mệt, ngày thứ ba hẳn là không khó nhọc bằng ngày thứ hai.
Trong khi xếp suốt lên xe hay đẩy xe, lòng nàng lý luận như vậy. Nhất là trông thấy các cô bạn nhỏ làm việc cách nhẹ nhàng, khéo léo thì nàng ham thich quá chừng!
Chợt nàng thấy Hồng đang nối sợi rồi tự nhiên ngã vật ra bên cạnh một cô bạn, một tiếng kêu thét lên. Máy ngừng lại, người ta nghe thấy tiếng kêu.
– Ối trời ơi! Trời ơi!
Mọi người đều chạy lại. Liên cũng chạy lại xem sao.
Lúc đó, người ta đã đỡ Hồng dậy và đứng săn sóc chung quanh nàng.
Có tiếng hỏi.
– Cái gì thế?
Hồng trả lời.
– Kẹp tay!
Mặt nàng lúc đó xám ngắt, môi run run. Máu ở bàn tay chảy từng giọt xuống đất.
Sau khi xem xét kỹ, người ta bảo chỉ có hai ngón tay bị kẹp, một ngón đau nhiều, còn ngón kia nhẹ hơn.
Chú Quài lúc đầu tưởng to chuyện, thấy thế bèn bực tức và đẩy mọi người ra.
– Cút về chỗ hết đi! Có thế mà rối cả lên! Việc quái gì?
Có tiếng nói vụng.
– Thế thì cụt chân cũng chẳng “việc quái gì”.
Quài nhìn xem ai dám nói phạm đến chú, nhưng vô hiệu vì trong đám đông như kiến ồn ào, tìm sao được kẻ có lỗi. Bực quá chú gào.
– Cút! Cút hết đi!
Mọi người đều thong thả giải tán. Liên đang quay về chỗ xe suốt, thì Quài gọi giật lại.
– Ê! Con thợ mới! Lại dây. Mau! Mau lên!
Nàng quay lại, vẻ sợ sệt, không biết là tội gì, nhưng không phải là việc quở phạt.
Chú bảo.
– Mày đưa con vật này lên ông giám đốc.
Hồng cãi.
– Sao gọi tôi là con vật?
– Vì mày ngu để kẹp tay.
– Không phải lỗi tại tôi.
– Chính lỗi ở mày, còn cãi cái gì?
Xong chú lại nói dịu.
– Mày có đau lắm không?
– Không đau lắm.
– Thôi, cứ đi đi.
Cả hai người đều ra. Hồng lấy tay phải đỡ tay trái bị thương.
Liên bảo Hồng.
– Chị tựa vào tôi mà đi, tôi giữ cho chị khỏi ngã.
– Cám ơn chị, tôi đi một mình được.
– Không việc gì, phải không?
– Tôi không biết. Lúc đầu chưa thấy đau, chỉ sợ những hôm sau.
– Tại sao chị bị kẹp.
– Vì tôi chậm tay.
Liên liên tưởng đến cái mệt của mình và nói.
– Có lẽ vì mỏi mệt quá.
– Chinh thế, người ta thường bị máy kẹp khi người ta quá mỏi mệt. Buổi sáng thường lanh lẹ và minh mẫn hơn. Buổi chiều làm kém đi. Tôi chỉ sợ dì tôi mắng.
– Có phải lỗi tại chị đâu?
– Bà tôi thì tin như vậy. Nhưng dì tôi sẽ cho là làm ra thế để được nghỉ.
– Kệ dì ấy nói.
– Nhưng nghe không chịu được.
Những thợ qua lại thấy thế nhiều người đứng lại hỏi chuyện. Có người tỏ vẻ thương hại. Có người lãnh đạm không nói gì vì họ cho là việc cơm bữa, bị thương cũng như ốm đau có lạ gì. Người ta có khi may có khi rủi. Mỗi người một lần, anh hôm nay, tôi ngày mai.
Lại có người trông vết thương của Hồng, tỏ vẻ giận dữ mà nói.
– Bao giờ thì nó nghiến khắp lượt chúng ta?
Người khác cãi.
– Ở nhà mà uống nước lã cầm hơi à?
Sau cùng Hồng và Liên đến văn phòng giám đốc ở trong một tòa nhà lớn xây bằng gạch tráng men xanh và đỏ. Tất cả văn phòng của sở đều tập trung ở đây, cả văn phòng ông Vĩnh Phan nữa. Mặt tiền có mái hiên lồng kính và những bậc lên xuống có thành cuốn hai bên.
Hai người bước vào hiên thì vửa gặp ông Tạ Loan đang đi đi lại lại, mũ đội trên đầu, hai tay bỏ túi, dáng điệu như ông thuyền trưởng trên tầu.
Ông giận dữ kêu.
– Con này lại có việc gì thế?
Hồng giơ bàn tay chảy máu lên.
Ông thét.
– Lấy mùi soa mà bọc vào.
Nàng rút mãi mới lấy được cái mùi soa ra và lúng túng quấn vào bàn tay. Trong khi đó, ông giám đốc cứ đi đi lại lại, tiếng giầy kêu cồm cộp.
Khi nàng quấn xong, ông đứng trước mặt nàng và bảo.
– Lấy hết đồ đạc trong túi ra xem.
Nàng ngơ ngác không hiểu gì.
Ông hét.
– Tao bảo mày móc hết đồ đạc ra!
Hồng làm theo lệnh của ông giám đốc, rút ra nhiều thứ lạ: cái còi bằng quả gáo, những que xương để đánh chuyền, một cái đê, một chiếc kẹo cam thảo, ba đồng xu và một tấm gương con bằng sắt tây.
Ông tóm luôn cái gương và nói.
– Đây rồi! Chắc mày mải soi gương để chỉ đứt. Ống suốt đứng, mày hoảng hốt nối chỉ để máy kẹp tay.
– Tôi không hề soi gương trong khi làm việc.
– Chúng mày đều chối như nhau cả. Bây giờ mày đau thế nào.
– Hai ngón tay bị kẹp, ra nhiều máu.
– Vậy mày muốn gì?
– Chú Quài bảo tôi lên đây.
Ông giám đốc quay về phía Liên hỏi.
– Còn con này, mày có việc gì?
Thấy thái độ cay nghiệt của Tạ Loan, Liên trả lời sẵng.
– Tôi không có việc gì cả.
– Thế? …
Hồng trả lời thay Liên.
– Chú Quài bảo cô này đưa tôi lên đây.
– A! Phải có người đưa đi cơ à? Thế thì bảo nó dẫn mày đến bác sĩ Duy Sơn. Nhưng mày phải biết tao sẽ điều tra, nếu mày nói dối, sẽ liệu hồn.
Ông Tạ Loan nói to, làm rung chuyển cả các cửa kính, các văn phòng khác phải nghe rõ.
Hồng và Liên sắp trở ra thì thấy ông Vĩnh Phan đang lần tường đi đến.
– Ông Tạ Loan, việc gì thế.
– Không. Có đứa con gái ở máy suốt bị kẹp tay.
– Nó đâu?
Hồng chạy đến và nói.
– Cháu đây.
Ông Vĩnh Phan hỏi.
– Có phải tiếng con cháu bà Phăng Xoa không?
Hồng khóc òa lên. Những lời hắt hủi đã làm cho nàng uất lên đến cổ, bây giờ nhờ những tiếng nhẹ nhàng của lòng trắc ẩn mới có dịp thoát ra.
– Con đau thế nào?
– Cháu với theo một sợi chỉ đứt rồi tự nhiên máy nghiến phải hai ngón tay cháu.
– Có đau nhiều lắm không?
– Không đau lắm.
– Tại sao con khóc?
– Vì ông không hắt hủi con.
Nghe tới đó Tạ Loan nhún vai lên.
Ông Vĩnh Phan nói.
– Con có thể đi một mình được chứ?
– Thưa ông, được.
– Con cứ về, ta sẽ cho mời bác sĩ đến nhà.
Rồi ông quay sang bảo Tạ Loan.
– Ông viết giấy mời bác sĩ đến ngay nhà bà Phăng Xoa. Ông gạch dưới chữ “ngay” và thêm câu “bị thương nặng”.
Ông lại hỏi Hồng.
– Con có cần người đưa về không?
– Cảm ơn ông, cháu có chị bạn đi với cháu.
– Tốt, về đi và nhớ bảo bà con rằng con vẫn được trả tiền công.
Bây giờ giờ đến lượt Liên khóc vì người ta thấy khóe mắt nàng long lanh lệ. Mãi ra đến ngoài, nàng mới thổ lộ mối xúc động của nàng.
– Ông Vĩnh Phan tử tế quá!
– Khi có một mình ông ấy thì ông ấy tốt. Nhưng có Tạ Loan dính vào thì lại thôi. Vả lại ông ấy không có thì giờ vì ông có nhiều việc khác ở trong đầu.
– Tuy nhiên ông rất tốt đối với chị.
– Tôi á? Vì tôi làm ông nhớ đến con ông. Tất chị đã rõ ông Ích Môn là em nuôi của mẹ tôi (ông Ích Môn được nuôi cùng một lứa sữa với mẹ Hồng).
– Ông nghĩ đến con?
– Vì ông chỉ nghĩ có thế.
Nhiều người tò mò chạy ra cửa sổ xem Hồng đi qua, tay phải đỡ tay trái quấn trong chiếc khăn mùi soa loang lổ máu. Họ hỏi Hồng.
– Bị thương hả?
– Kẹp tay.
– Tội nghiệp.
Những lời họ nói ra biểu lộ một tình thương nhưng cũng ngậm một mối căm hờn, vì họ nghĩ rằng cái tai nạn xảy ra cho cô gái kia hôm nay, tất nhiên ngày mai có thể xảy ra cho cha họ, chồng, con họ, vì ớ
Mạc Quang này nhà nào là không có người làm trong xưởng?
Khi về đến gần nhà, Hồng bảo Liên.
– Chị vào cùng với tôi đi.
– Tôi rất vui lòng.
– Có chị, dì Diên sẽ nể chăng?
Nhưng sự có mặt của Liên cũng chẳng làm cho bà dì độc ác nể chút nào. Bà ta thấy Hồng trở về vào một giờ bất thường và tay lại quấn mùi soa, liền thét lên.
– Con ranh! Bị thương rồi hả? Tao biết mày cố tình làm ra thế!
Hồng đáp.
– Tôi vẫn được trả tiền công kia mà.
– Đừng tưởng hão.
– Ông Vĩnh Phan bảo thế.
Nói vậy cũng chẳng yên. Bà dì cứ quát thượng quát hạ đến nỗi bà Phăng Xoa ở trong nhà phải bỏ việc chạy ra. Bà chạy ra không phải là để mắng cháu, mà để ôm cháu vào lòng mà hỏi.
– Con bị thương à?
– Ít thôi, bà ạ, ở ngón tay, nhưng không việc gì.
– Để bà sai đi mời bác sĩ Duy Sơn.
– Ông Vĩnh Phan đã cho người đi mời rồi.
Liên định theo hai bà cháu vào trong nhà. Nhưng bà dì quay ra ngăn lại.
– Cô tưởng người ta cần cô để chữa cho nó chăng?
Hồng đỡ lời.
– Cám ơn chị.
Bây giờ Liên có việc trở về nhà máy. Và Liên đã làm thế. Nhưng vừa tới cổng thì một hồi còi nổi lên báo hiệu tan tầm.