14. ĐỔI THÙ THÀNH BẠN

Sáng hôm sau thầy Thiện Duyên dẫn phụ thân về tìm thầy tế độ. Phật tử cho biết là ngài đại đức và chư vị tỳ kheo đã đi Sa-oách-thi bái kiến đức Phật. Thế là thầy lại tiếp tục cuộc hành trình. Đến Sa-oách-thi, thầy vào bái kiến đức Phật tại Kỳ Viên tịnh xá. Ở đây không lâu, phụ thân thầy được đức Phật cho thọ Tỳ kheo giới. Mặc dù là bán thế xuất gia, song phụ thân thầy rất mực tinh tấn, được hầu hết các bậc đồng vạn hạnh tán thán là một mô phạm lão thành khả kính.

Giờ thì thầy Thiện Duyên không còn bị ràng buộc bởi vấn đề tình cảm gia đình nên thầy rất tích cực công phu hành đạo. Được đức Phật chính thức truyền trao tâm pháp, thầy cố gắng thực tập và tiến bộ rất khả quan. Trong khi hy vọng thành tựu công trình phạm hạnh đang trên đà hướng thượng thì một sự kiện nghịch duyên đã làm đảo lộn bước tiến giác ngộ của thầy.

Số là một buổi chiều, đức Phật đang thuyết pháp, tứ chúng tham dự thật đông đảo, đa phần là tín nữ. Đang ngồi nghiêm tịnh thính pháp, bỗng cảm thấy động tâm, thầy đưa mắt nhìn về phía cư sĩ, thì lạ lùng làm sao, hai luồng nhãn quan như hai luồng điện của một nữ Phật tử đang nhìn thầy trân trối. Kịp thời cảnh giác thầy lập tức ngó xuống, chánh niệm. Nhưng muộn rồi, hình ảnh kiều diễm của người thiếu nữ cứ ám ảnh thầy. Thầy cố gắng thể hội pháp lí nhưng vô hiệu. Thế là ma lực đã đánh bại ý lực. Chốc chốc thầy lại trộm nhìn và mỗi lần như vậy thầy đều bắt gặp thiếu nữ nhìn mình, không chớp mắt. Tình trạng thất niệm ấy kéo dài liên tục. Thời pháp kết thúc lúc nào thầy cũng không hay. Mãi đến khi hội chúng giải tán tâm thần thầy mới được trấn tĩnh.

Đêm ấy, thầy trằn trọc khó ngủ. Thầy cố phấn đấu để xua đuổi hình ảnh của thiếu nữ bằng phương pháp quán tử thi nhưng thất bại. Vì đề mục tử thi không ấn chứng, mà chỉ có hình ảnh kiều diễm của thiếu nữ hiển lộ.

Sáng hôm sau, thầy đi khất thực như thường lệ. Nhận thấy vật thực chưa đủ dùng, thầy đi xa hơn mọi bữa. Chân bước chậm rãi, ngó xuống phía trước khoảng bốn thước trong tư thế thúc liễm, chánh niệm. Bỗng có tiếng gọi từ ngôi biệt thự bên đường: “Kính mời đại đức độ sanh”. Nhìn về phía có tiếng gọi, thầy giật mình vì người gọi chính là thiếu nữ hôm qua. Nhưng điều khiến thầy mất bình tĩnh chính là ngôi biệt thự quen thuộc đang ở trước mắt. Thì ra thiếu nữ để bát cho thầy là cô Li Lan, thứ nữ ông bá hộ Đa Phúc. Thầy nhìn được nàng nhưng nàng thì chưa nhận ra thầy. Tám năm qua nàng thay đổi nhiều. Những nét ngây thơ của cô gái vị thành niên nay đã nhường cho những nét suy tư, phiền não. Sỡ dĩ, thầy nhận được nàng vì nàng xuất hiện ngay trong biệt thự cha nàng, nơi mà thầy đã từng sống qua trên dưới ba năm trong thời kỳ niên thiếu.

Còn nàng thì chưa nhận ra thầy vì cuộc sống phong sương cũng như hình thức tu sĩ đã biến thầy thành con người già dặn, nghiêm nghị ngoại trừ một vài nét quen thuộc khiến nàng ngờ ngợ.

Sau khi để vật thực vào bát, thiếu nữ yêu cầu thầy ngày mai hoan hỉ cho nàng được tiếp tục được cúng dường. Thế là hôm sau, thầy lại đến. Mặc dù qua một đêm phấn đấu quyết liệt với tự thân và nhận thấy nên xa nàng là thượng sách. Khi thầy đến nhà khất thực thì không thấy thiếu nữ hôm qua mà lại một thiếu phụ luống tuổi xuất hiện kính cẩn mời thầy vào nhà cúng dường ngọ trai.

Trong lúc thầy dùng ngọ, thiếu phụ, thiếu nữ và hai người giúp việc ngồi nhìn thầy như dò xét. Thầy cảm thấy lúng túng, mất bình tĩnh. Nhưng, điều làm thầy hoang mang, bất an nhất là tâm trạng lo sợ ông bá hộ gặp mặt sẽ nhận ra thầy và những hành động bất thiện trong quá khứ của thầy sẽ bị phơi bày. Thầy cố ý ăn thật nhanh và định bụng sau đó sẽ cáo từ ngay.

Nhưng vừa lúc ấy, thiếu phụ lên tiếng:

- Bạch đại đức, đại đức xuất gia được bao lâu rồi?

- Bần đạo xuất gia được năm năm rồi.

- Sinh quán đại đức ở đâu?

- Ở Sa-oách-thi

- Hèn gì tôi ngờ ngợ đã có từng gặp đại đức nhưng không nhớ chắc ở đâu. Xin đại đức thứ lỗi, đừng nghĩ rằng tôi quá tò mò. Vậy khi còn cư sĩ, đại đức thuộc giai cấp nào?

Để tránh bớt tâm lí mặc cảm tự tôn và tự ti, thầy đáp: “Bần đạo là người vô giai cấp, vô gia đình”

- Bạch đại đức, xin đại đức thứ lỗi. Quả thật tôi không hiểu được ý nghĩa câu trả lời của đại đức.

Thứ nữ xen lời: “Thôi mẹ, mẹ đừng nên hỏi nhiều. Biết đâu đại đức có lí do riêng không tiện nói sự thật.”

- Này đạo hữu, bần đạo là kẻ tu hành nên đã từ lâu không còn nghĩ đến vấn đề giai cấp. Nhưng nếu các đạo hữu muốn biết thì bần đạo không thấy có gì trở ngại. Khi chưa xuất gia bần đạo thuộc giai cấp Thủ Đà La.

Cả hai hỏi thật nhanh:

- Đại đức tên là Thiện Duyên và có từng sống tại đây với chúng tôi phải không?

- Mô Phật, phải.

Một sự kiện xảy ra ngoài dự liệu của thầy Thiện Duyên và ngay lúc ấy, thiếu phụ sụp xuống ngồi bên chân thầy nghẹn ngào:

- Thưa thầy, chúng tôi không ngờ được gặp thầy, chúng tôi mừng quá. Ngày xưa, tôi có nhiều điều không phải với thầy tôi vô cùng ân hận. Mong thầy niệm tình bỏ lỗi, tình cảm chân thành của thầy và Li Lan tôi đã biết tất cả và rất thông cảm.

Trong khi thiếu phụ nghẹn ngào thì Li Lan cũng sụp xuống bên mẹ nấc nho nhỏ. Nhưng là tiếng nấc mừng vui hơn hờn tủi.

Sau đó, mọi người tự trấn tĩnh. Câu chuyện vui buồn trong gia đình được thiếu phụ tường thuật đại khái:

- Ông bá hộ Đa Phúc sau chuyến đi buôn trở về bị ngã bệnh nặng. Mặc dù lương y tận tâm điều trị, thân nhân hết tình săn sóc, các loại thuốc thượng hảo hạng không thiếu món gì nhưng không cứu được ông bá hộ. Cậu Toàn Thắng thì bỏ cha đi trước, cô Ái Ngã thì đã xuất giá theo chồng, hiện tại chỉ còn hai mẹ con.

Kể đến đây, thiếu phụ kết luận: “Li Lan và tôi sống với tâm trạng vô cùng héo hon buồn khổ. Nhìn trước ngó sau toàn người xa lạ. Nhớ lúc cha sắp nhỏ còn sống, ông rất thương mến thầy, nhất là thằng Toàn Thắng lại càng quí trọng thầy rất mực. Nay những người ấy đã ra đi bỏ chúng tôi bơ vơ, giữa chợ đời trăm hướng. Được gặp lại thầy, chúng tôi mừng như lữ hành sa mạc gặp nước. Vậy kể từ hôm nay, chúng tôi kính thỉnh thầy hoan hỉ nhận thọ trai cố định tại nhà mỗi ngày. Trước cho chúng tôi có cơ hội làm phước, sau có đối tượng giới đức tôn thờ. Và điều quan trọng là xin thầy xem gia đình này như của bản thân, xem tôi như mẹ đẻ và xem Li Lan như người em gái ruột thịt”.

Trước đạo tâm dõng mãnh và nghĩa tình sâu đậm ấy, thầy Thiện Duyên không tiện khước từ