MÙA XUÂN và người tù

Cái nhà tù Ấy nẰm Ở ngoẠi ô, phía tây bẮc thành phố, tường bao bằng gạch đỏ, trên căng lưới thép, truyền điện cao thế, bốn góc tường có tháp canh cao, cảnh vệ súng trong tay, có thể nhìn thấy bất kỳ tù nhân nào vượt ngục.

Cho nên việc vượt ngục là vô cùng khó khăn, nhưng mùa xuân năm ấy, tất cả tù nhân đều chạy thoát hết, sau đó họ rất xa lạ với cái thành phố đã có nhiều thay đổi, thậm chí không biết rời khỏi đường phố rồi phần lớn bị bắt lại.

Họ chỉ biết cổng nhà tù để ngỏ, lính gác đi đâu cả, các tù nhân ngơ ngác đi ra khỏi nhà tù rồi chạy mỗi người một ngả.

Có thể họ đã quen bị cầm tù, cho nên họ cứ như chơi trò trốn tìm với cảnh sát, chẳng bao lâu thì bị bắt.

Nhưng cái gã cáo già gian manh Từ Quý, cái gã có bề ngoài hiền lành lương thiện, thì biến mất. Cảnh sát còn phát hiện xác của Linh Linh trong khu rừng bên cạnh, trên cổ có cái khăn tay của Từ Quý.

Như vậy chứng tỏ Từ Quý đã giết Linh Linh, cô con gái bảy tuổi của trưởng giám thị Vương Đại Ưng. Pháp y đã xét nghiệm dịch âm đạo của Linh Linh, không thấy dấu tích bị cưỡng hiếp, nhưng cũng đủ làm cho ông Ưng phẫn nộ và thương tâm vô hạn. Ông ta thề sẽ bắt được hắn, bề ngoài tỏ vẻ lương thiện nhưng thực ra hắn là một tên đầu sỏ trong nhà tù.

Vì để xảy ra sự kiện trốn tù nghiêm trọng cho nên ông Ưng bị cách chức. Sau này làm dân thường, ông ta bắt được Quý và đã giết hắn bên cạnh một cái ga xe lửa rất nhỏ trên sa mạc Gôbi hoang vắng.

Về sau, nguyên trưởng giám thị lại bị giam vào cái nhà tù của ông ta vì tội giết người, chẳng bao lâu ông Ưng lại trở thành đầu sỏ khiến các phạm nhân khác khiếp đảm. Nhưng đó là chuyện xảy ra mãi về sau này.

Ngày hôm đó không phải tất cả phạm nhân đều chạy trốn, nữ phạm không ai chạy cả, lý do là chẳng ai mở cửa buồng giam cho họ.

Sau khi lập lại trật tự thì cảnh vệ mới phát hiện trong một phòng giam nữ lại tòi ra một người đàn ông, anh ta là Tiểu Hồ, nhân viên coi trại. Anh ta ở lại phòng giam này không phải vì không muốn ra mà là vì không ra được.

Đó là một phòng biệt giam, giam giữ một nữ tử tù tên là Kim Bình, chẳng bao lâu người ta phát hiện cô ta có thai, và như vậy cô ta sẽ không bị xử bắn.

Một mình cô ta bị giam trong phòng tử tù, trưởng giám thị Ưng không nghĩ rằng ai đó có thể vào phòng giam này ngay trước mũi cảnh sát. Nhưng Tiểu Hồ đã vào được.

Anh ta vào phòng giam là để vào cơ thể của Kim Bình, cô ta là một người lẳng lơ, bị kết án tử hình vì đã giết hai người đàn ông, một người là chồng, một người là tình nhân.

Tại sao cô ta giết chồng thì cũng dễ hiểu, nhưng giết người tình thì không hiểu được. “Tôi không muốn cặp với anh ta nữa, thế nhưng anh ta cứ lằng nhằng với tôi cho nên tôi giết béng, hết lằng nhằng.” Khi thẩm vấn cũng như khi xét xử, cô ta cứ mấy câu như thế.

Kết cục câu chuyện cô ta với Tiểu Hồ là anh ta bị xử bắn trong đợt “nghiêm trị” mùa thu năm 1983, trong khi Kim Bình thì lại sống sót vì sau đó cô ta đẻ con.

Cái anh chàng thế mạng là Tiểu Hồ đó thường buộc mình vào dây thừng, chui qua lỗ thông hơi để lọt vào phòng giam Kim Bình. Chính vào cái đêm tù nhân nam trốn tập thể đó thì dây thừng treo anh ta bị đứt, thế là anh ta đành ở lại phòng giam.

Về sau, anh ta bị xử mức án tử hình, và cũng tại chính cái phòng giam này, anh ta nằm chờ đợi ngày thi hành án. Nhưng cũng từ đó Kim Bình rời khỏi phòng giam, hai người đổi chỗ cho nhau, điều này chắc chẳng ai tiên liệu được.

Mọi chuyện kể trên đều xảy ra vào một tối mùa xuân năm đó. Sẫm tối hôm đó, trong nhà giam còn xảy ra một chuyện khác, tù nhân Tiêu Dũng không chịu nổi thân phận đồng tính ái mãi, đã giết em của Từ Quý là Từ Tráng.

Cho nên hôm đó cái nhà tù này thật là loạn. Có nghĩa là trong cùng một tối mùa xuân đó xảy ra bốn chuyện, dẫn đến cái chết của bốn người, Linh Linh, Từ Tráng, Từ Quí, Tiểu Hồ. Hai người sau thì chưa chết nhưng số phận của họ đã được định đoạt tối hôm đó.

Linh Linh là một cô bé rất dễ thương, có cái má trái lúm đồng tiền rất đẹp, mọi người ở nhà tù này đều thích em. Bố em là trưởng giám thị cho nên thường ngày em hay chơi trong nhà tù, có khi đến đội lao động của các tù nhân già để chơi, mấy năm nay chẳng có gì nguy hiểm, không có gì ngăn cản em tiếp xúc với họ, vì em là con gái trưởng giám thị, làm sao có thể gặp nguy hiểm gì được.

Nhưng người làm cho các tù nhân trốn khỏi trại lại chính là em bé mới bảy tuổi này, điều chẳng ai nghĩ đến.

Lý do duy nhất để em thả phạm nhân ra là mùa xuân sắp đến rồi cho nên phải thả họ ra, mùa xuân đến, tại sao không để họ được tự do?

Cái giá mà em phải trả cho hành động này là cái chết của em, cho dù em muốn cho tất cả các tù nhân đều được tiếp xúc thật sự với mùa xuân của đất trời thì vẫn có một người thâm thù với bố em đã giết em.

Mùa xuân năm ấy trong cái nhà tù này xảy ra nhiều chuyện đến vậy, nhiều năm sau nhiều người vẫn nhớ lại năm ấy, “cái năm mà phạm nhân của nhà tù Sao Đỏ bỏ trốn ấy”... Bây giờ nhiều người còn nói như vậy.

Khi cư dân của cái thành phố nhỏ này phát hiện những người kỳ dị ngơ ngác đi trên đường thì họ đã kinh hãi hơn cả việc những phạm nhân này được trả lại tự do.

Tất cả phạm nhân sau đó đều nói, cửa đã mở thì tại sao không ra? Hơn nữa phần lớn trong số họ sau đó không chạy trốn thật sự, chỉ như những người rỗi rãi dạo một lát trên phố, về mặt này mà nói, thì họ đã thực hiện ước mơ của Linh Linh: Mùa xuân đến rồi, các tù nhân cũng nên ra ngoài nhà hoạt động một chút.

Trong khi đó phạm nhân Từ Quý lại bị què chân, nhưng thực sự muốn trốn lại không trốn xa được, cho nên túm lấy Linh Linh. Lúc đầu em không biết là đã bị cái gã què này bắt giữ, về sau khi cảnh sát truy đuổi tới nơi, Từ Quý mới lộ mặt hung ác, bóp chết em.

“Tôi dùng khăn tay xiết cổ nó, mặt con ranh tím dần lại, nó đạp tôi túi bụi, tôi bực quá mới bóp mạnh thế là nó chết, tất cả như giết một con gà.” Sau này Từ Quý khai như vậy.

Từ Quý bị cảnh sát truy đuổi riết quá, hắn chạy theo đường sông cạn được hơn chục cây số thì chạy không nổi nữa, hắn tuyệt vọng giết chết Linh Linh “cho bố nó nhớ đến tôi suốt đời, vì bố nó đại diện cho những người giam tôi vào nhà tù”.

Tiểu Hồ sau này khai rằng, khi người nữ phạm ấy vừa bước vào thì hắn đã bị cô ta hút hồn rồi, “mỗi khi tôi đi qua trước mặt là cặp mắt biết nói của cô ta nhìn tôi đăm đăm, lúc đầu tôi thấy cô ta ngổ ngáo quá, tôi cũng nhìn lại, nhưng cặp mắt cô ta hình như có ma lực, tôi đã thực sự bị đun chảy, về sau mỗi lần cô ta nhìn tôi là đôi chân tôi bủn rủn”.

Thực ra, Kim Bình, một nữ phạm sắp bị xử bắn, đã đặt một cái thòng lọng để cho Tiểu Hồ mắc vào. Đây là cơ hội cuối cùng. Cô ta đã nắm lấy cơ hội này để số phận mình và số phận anh ta đổi chỗ cho nhau, rồi sau đó cô ta đã đổi đời.

Sau khi tự ý mắc bẫy, Tiểu Hồ bắt đầu lén lút gặp cô ta ngay tại phòng biệt giam. Đây là phòng chuyên dùng để giam giữ tử tù, có hai giám thị cùng trông coi. Vì thế Tiểu Hồ muốn hú hí với cô ta thì chỉ có cách vào phòng giam, mà vào phòng giam thì mới vào được cơ thể cô ta để cho cô mang thai.

Phòng biệt giam này có trần rất cao, khoảng sáu mét. Nhưng trên đó có một cái lỗ thông hơi, vừa đủ cho một người thật gầy chui vào, hơi béo một chút là không qua được. Tiểu Hồ đúng là một người rất gầy. Anh ta kiếm một sợi dây thừng buộc vào người như những nhà thám hiểm, khi đêm đã khuya, bốn bề yên tĩnh, anh ta lọt vào phòng giam để làm chuyện lăng nhăng với cô tử tù có sức cám dỗ chết người, đồng thời anh ta cũng tiến gần đến cái chết. Sau đó một thời gian ngắn, cuối hạ đầu thu năm 1983, anh ta đã bị xử bắn trong đợt “nghiêm trị”, bởi vì làm cho một tử tù mang thai là việc rất nghiêm trọng.

“Tôi thực sự hối hận, nhưng tôi chẳng biết làm cách nào.” Trước khi bị bắn, anh ta buồn bã nói, “Đàn bà là con rắn độc, tôi địch không nổi một con rắn.”

Đúng là Tiểu Hồ chết vì tình dục. Nhưng anh ta thậm thụt với con nữ tù xinh đẹp đó vào lúc anh ta mới cưới vợ được ba tháng, vậy chẳng có lý do gì tin rằng anh ta bị ức chế vì tình dục.

Đó là điểm yếu của con người, là số phận của Tiểu Hồ.

Người giết Từ Tráng, em Từ Quý có tên là Tiêu Dũng, anh ta là một sinh viên mới tốt nghiệp, làm việc tại nhà máy dây điện, bị xử năm năm tù vì tội ăn cắp dây điện. Khi bị đưa vào cái nhà tù này anh ta không nghĩ rằng số phận còn tồi tệ hơn nữa.

Tiêu Dũng có dáng ẻo lả, mặt mũi da dẻ như con gái, đeo một cặp kính gọng vàng, tính cách, cử chỉ, ăn nói cũng như con gái.

Anh ta bị nhốt vào buồng giam có tám phạm nhân, đêm đầu tiên anh ta bị tên trùm Từ Tráng bắt ngủ cạnh thùng phân để cho hít mùi khai thối mà ngủ. Tất nhiên đêm đó anh ta mất ngủ.

Chẳng ai muốn đằng đẵng năm năm trời ngửi cái mùi này, nhưng ngay đêm đầu tiên vào tù Tiêu Dũng nghĩ chắc mình sẽ phải như vậy. Cơ hội để thay đổi tình cảnh này chẳng biết đến bao giờ mới có. Mùa đông năm ấy anh ta bị giam vào cái nhà tù Sao Đỏ, đến tận một tối mùa xuân năm nay tình hình mới có thay đổi. Từ đó Tiêu Dũng hoàn toàn thay đổi hình tượng của mình, mấy năm sau trở thành đầu sỏ của cái nhà tù này, chẳng còn ai dám gây sự với anh ta nữa.

Bởi vì anh ta đã giết một người, giết Từ Tráng, em của Từ Quý. Hai anh em hắn là bá chủ trong cái nhà tù này, chúng nó được hưởng mọi đặc quyền bất cứ lúc nào, các phạm nhân đều phải sợ.

Từ Tráng không thể nghĩ rằng, có một ngày Tiêu Dũng, yếu đuối như một người con gái, mà hắn cũng coi anh ta là con gái, lại giết hắn, mà Từ Quý có mặt ở đó cũng không dám động đậy, chúng nó đã bị Tiêu Dũng chế ngự.

Lúc Từ Tráng chết, chẳng có giám thị nào ở đó, mà ngay sau đó cửa ngục mở toang, các phạm nhân đang kinh hãi về vụ giết người thì có tiếng hô: “Chạy đi! cửa mở rồi”, thế là tất cả nam phạm đều chạy. Cả Từ Quý cũng biến mất.

Tiêu Dũng là người duy nhất không chạy khi mọi người đã chạy đi cả, trong gian nhà ăn rộng thênh thang của nhà giam chỉ còn lại anh ta đang đứng và Từ Tráng đang nằm, bất động. Những bàn ghế đổ ngổn ngang bên cạnh còn lưu lại dấu ấn của trận đấu tay đôi của họ.

“Mày bây giờ chịu thôi rồi chứ? Hả?” Tiêu Dũng nói rất lâu với cái xác Từ Tráng, sau này anh ta chẳng nhớ mình đã nói những gì. Mấy tháng liền Từ Tráng đã nhiều lần lăng nhục anh ta, dâm ô đồng tính với anh ta, hành hạ anh ta hết mức.

Vì đã giết được Từ Tráng, anh ta chẳng còn thiết gì nữa, chẳng nghĩ đến chuyện chạy nữa. Nhưng không ngờ rằng việc này lại trở thành vốn liếng của anh ta. Khi đã khống chế được tình hình, điều mà các giám thị tìm thấy chỉ là Tiêu Dũng còn sống và Từ Tráng đã chết.

Mặc dầu sau này ai cũng biết là anh ta giết Từ Tráng, nhưng do anh ta không chạy trốn cho nên chẳng ai truy cứu trách nhiệm anh ta, cũng chẳng có ai tố giác, nhà giam còn biểu dương, giảm án một năm cho anh ta. Mọi người đều kiêng nể anh ta, vào khoảnh khắc anh ta giết Từ Tráng, mọi người nhìn thấy một người đàn bà đã trở thành đàn ông như thế nào.

Nhưng tâm lý và hình tượng của anh ta đã thay đổi tận gốc, khi ra tù, anh ta đã biến thành một con người hoàn toàn khác, trở nên một người đàn ông vừa đen vừa tráng kiện.

“Khí hậu mùa xuân có thể làm cho người ta dễ phát điên, cho nên tôi mãi mãi nhớ về mùa xuân năm ấy, khi mà tôi đã biến thành Tiêu Dũng. Dũng là dũng cảm.”

Vì mẹ chết sớm nên bé Linh Linh hay chơi với bố ở trong và ngoài nhà tù.

Cuộc đại vượt ngục ở nhà tù Sao Đỏ mùa xuân năm ấy không ai nghĩ rằng do Linh Linh gây ra. Thực ra năm ấy, ngay từ khi mới chớm xuân thì em đã quyết định làm việc này. Ở cái thành phố dưới chân núi này, mùa đông dài lê thê làm cho người ta hầu như không chịu nổi. Suốt năm tháng trời là những ngày tuyết phủ, do đó, khi mùa xuân đến, vạn vật xanh trở lại làm say mê lòng người.

Bướm và chuồn chuồn bay khắp nơi là hình tượng mãnh liệt nhất của mùa xuân nơi thành phố này, nhưng bức tranh Linh Linh nhìn thấy ở nhà tù mà bố em cai quản đã thúc giục em làm cái chuyện kinh thiên động địa như vậy.

Hôm ấy em thấy từ cửa sổ phòng giam thò ra một cánh tay vẫy mấy con bướm bay bên ngoài, nhưng bướm không thể bay xuống bàn tay đó được.

Cảnh tượng ấy làm cho em cảm nhận được nỗi đau khổ của người bị giam, em nghĩ: “Mùa xuân đến rồi, nếu mọi người đều có thể ra bãi trống mà đuổi bướm thì hay biết bao!”

Linh Linh đợi ngày thực hiện ước mơ đó, hôm đó là sinh nhật của bố em, ông Vương Đại Ưng, trưởng giám thị, hầu như tất cả giám thị đều đến nhà ông ta chúc mừng, em lấy thuốc ngủ của bố, hòa vào bia, mọi người uống rất nhiều, sau đó đều ngủ cả.

Linh còn mang rượu hòa thuốc ngủ đến nhà giam cho những giám thị còn lại uống say rồi lấy chìa khóa mở hết ba lần cổng nhà giam.

“Mọi người đi ra đi, mùa xuân đến rồi, đi đi!” Linh Linh phấn khích nói với những phạm nhân đang giương mắt há mồm vì ngạc nhiên.

Họ ngơ ngác một chút rồi ào ra ngoài.

Sau này những phạm nhân bị bắt về nhớ lại, chẳng ai trong số họ trông thấy con bướm hay con chuồn chuồn nào.

“Trên phố toàn người là người, sao mà nhiều người thế?”

Sau khi bị cách chức, ông Ưng rất chán nản. Đối với một người đàn ông thì cùng một lúc mất đi quyền lực và người thân thì đó là một đòn có tính hủy diệt.

Sau đó mọi người không thấy ông ta đâu nữa, mãi sau mới nghe nói, bên con đường sắt chạy qua sa mạc, ông ta đã tự tay giết chết tên phạm nhân già Từ Quý, kẻ đã giết con gái ông ta.

Không ai biết rõ từ đâu mà ông ta biết hướng đi của hắn, khi ông ta xuất hiện trước mặt tên què thì hắn biết hết đời rồi, “Xin ông tha cho, em tôi chết rồi, tôi muốn về quê An Huy thăm bà mẹ già của tôi, xin ông tha cho.”

Nhưng ông Ưng không chút do dự, đã dùng dây thừng siết cổ hắn đến chết.

Bốn tháng sau ông ta bị giam vào chính cái nhà tù mà ông ta đã từng cai quản, lúc này nhà tù Sao Đỏ đã đổi tên thành nhà tù Tân Sinh.

Tiêu Dũng mãi mãi không bao giờ quên cái cảnh giết Từ Tráng. Anh ta đã bị hắn ức hiếp lâu quá, thù hận đã dần dần tích tụ lại cho đến lúc nổi lên ý định giết hắn.

Anh ta ra tay lúc ăn cơm. Trước đó anh ta đã nhờ một phạm nhân mua về một con dao bổ dưa hấu dài ba mươi phân, dấu trong ống tay áo.

Hôm đó, lúc ăn cơm anh ta ngồi bên trái Từ Tráng, nhưng khóe mắt không ngừng quan sát hắn. Từ Tráng to lừng lững như cái tháp bằng sắt, to gấp đôi Tiêu Dũng, bộ mặt hung hãn.

Khi ăn, người nọ dò xét người kia. Không khí trong nhà ăn rất căng thẳng. Dần dần những phạm nhân khác hình như cảm thấy sắp xảy ra chuyện gì, đều nhanh chân rời nhà ăn, họ đứng xa nhìn, giả vờ thản nhiên, nhưng thực ra đang chờ sự việc xảy ra.

Tim Tiêu Dũng đập thình thình, tai chỉ nghe thấy tiếng tim mình đập, thế rồi anh ta rút phắt dao ra, lúc đó Từ Tráng đang quan sát anh ta cũng lao vào. Hai người vật nhau.

Không một ai can ngăn, một thoáng sau Từ Tráng đã đè Tiêu Dũng xuống đất, nhưng cuối cùng Tiêu Dũng đâm Từ Tráng một cách điên cuồng, hắn nặng nề đổ xuống như một bao cát.

Sau khi bị cô tử tù lẳng lơ Kim Bình làm cho mê mẩn, Tiểu Hồ thường treo mình bằng dây thừng để lọt vào phòng biệt giam của cô ta mà tình tự. Nhưng khi cô ta cười bảo anh ta rằng cô ta đã có mang và từ chối làm tình, thì anh ta biết rằng hỏng việc rồi.

Nhìn nụ cười rạng rỡ của Kim Bình, Tiểu Hồ cảm thấy mình đã rơi vào bẫy, anh ta vô cùng sợ hãi, không muốn ở lại cái phòng biệt giam này nữa, bèn lập tức bám dây leo lên, nhưng nửa chừng dây đứt. Như trời đã định vậy, anh ta và Kim Bình đổi số phận cho nhau. Một tháng sau Tiểu Hồ bị xử bắn, điều này anh ta chẳng bao giờ nghĩ đến.

Mùa xuân năm ấy có lắm chuyện xảy ra, chuồn chuồn và bướm bay một thời gian dài rồi biến mất. Chắc là chúng đẻ trứng, rồi cũng biệt tích luôn.

Mùa xuân năm ấy cũng mất đi mấy mạng người, Linh Linh, Từ Quý, Từ Tráng và Tiểu Hồ, dần dần mọi người cũng không nhớ đến họ nữa.

Mùa xuân năm tới, từ khung cửa sổ của nhà tù Tân Sinh sẽ thò ra một cánh tay, vẫy gọi những con bướm bay trên cao, nhưng chẳng có con nào đậu xuống.

Cánh tay đó là của Vương Đại Ưng, nhưng chẳng ai nhìn thấy cái động tác ấy của ông ta và cánh tay khát vọng của ông ta.

Cũng chẳng có ai lại mở cửa ngục lần nữa, cho dù mùa xuân lại đến.