Chương 11 Florida và Texas
Một vấn đề không nhỏ vẫn còn để ngỏ, đó là địa điểm tiến hành cuộc thử nghiệm. Theo tư vấn của Đài Thiên văn Cambridge, khẩu súng phải được khai hỏa vuông góc với mặt phẳng đường chân trời, tức là hướng thẳng lên trời. Mặt trăng sẽ không di chuyển qua thiên đỉnh, ngoại trừ những địa điểm nằm trong khoảng vĩ độ 0° và 28°. Thế nên, việc xác định chính xác vị trí đó, nơi sẽ đúc khẩu Columbiad vĩ đại, là vô cùng cần thiết.
Vào ngày 20 tháng Mười, trong cuộc họp toàn thể Câu lạc bộ Súng, Barbicane trải rộng ra tấm bản đồ nước Mỹ đồ sộ. “Thưa các quý ông,” ngài mở đầu, “tôi tin là tất cả chúng ta đều thống nhất cuộc thử nghiệm này không thể và không nên được triển khai tại bất cứ đâu ngoài lãnh thổ liên bang. Thì lúc này đây, thật may mắn, đường biên giới chính thức của Hợp chúng quốc đã trải dài tới tận vĩ tuyến 28 về phía Bắc. Nếu các bạn chịu khó ngó qua tấm bản đồ này, hẳn sẽ thấy chúng ta được phép tùy ý chọn vị trí trong toàn bộ khu vực phía Nam của Texas và Florida.”
Tiếng hò reo lại ồn ào nổi lên. Cuối cùng, không trừ một ai đều quả quyết rằng khẩu Columbiad phải được đúc trong địa phận của một trong hai bang đó. Tuy nhiên, kết quả của quyết định này đã tạo ra một sự cạnh tranh chưa từng có tiền lệ giữa hai thành phố khác biệt của hai bang này.
Vĩ tuyến thứ 28, tiếp giáp với đường bờ biển nước Mỹ, băng qua bán đảo Florida, chia nơi này thành hai phần gần bằng nhau. Sau đó, xuyên qua vịnh Mexico, nó đối diện với đường cung được tạo nên bởi bờ biển Alabama, Mississippi và Louisiana; rồi men theo Texas, cắt một góc qua đó, rồi tiếp tục hành trình qua Mexico, xuyên Sonora, Old California và biến mất trong Thái Bình Dương. Bởi vậy, chỉ có những khu vực đó của Texas và Florida nằm dưới vĩ tuyến này, đảm bảo yêu cầu về vĩ độ.
Florida, ở mạn phía Nam, tính ra không có thành phố lớn nào nổi bật, chỉ đầy các công sự được dựng lên để ngăn cản những người da đỏ lang thang. Riêng có thành phố nhỏ, thành phố Tampa, có thể xác lập lợi thế cho Florida.
Ở Texas, ngược lại, các thành phố đông đảo và to lớn hơn nhiều. Corpus Christi, thành phố thuộc quận Nueces và vô số các thành phố khác như Rio Bravo, Laredo, Comalites, San Ignacio ở quận Web; Rio Grande quận Starr, Edinburgh quận Hidalgo, Santa Rita, Elpanda, Brownsville quận Cameron… hợp thành một liên minh hoành tráng để chống lại niềm hy vọng của Florida. Vì thế, quyết định chỉ vừa mới được công bố, thì người đại diện cho Texas và Florida đã xuất hiện tại Baltimore sau một khoảng thời gian ngắn đến mức không tưởng. Từ giây phút ấy, ngài chủ tịch Barbicane và những hội viên có tầm ảnh hưởng trong Câu lạc bộ Súng bị vây hãm liên miên trong những thỉnh cầu dai dẳng. Nếu xưa có chuyện bảy thành phố của Hy Lạp tranh giành vinh dự được là nơi sinh ra Homer, thì nay có hai bang của Mỹ đe dọa gây chiến với nhau vì một khẩu đại bác.
Các bên đối đầu diễu phố với vũ khí trong tay; khi có bất cứ cơ hội chạm mặt nào, một vụ xung đột có thể dẫn tới hậu quả tệ hại đều có nguy cơ phát sinh. Thật may mắn, sự thận trọng và khôn ngoan của ngài chủ tịch Barbicane đã đẩy lùi được nguy hiểm. Những cuộc biểu dương lực lượng này chiếm được chỗ đứng riêng trên báo của các bang khác nhau. Tờ New York Herald và Tribune ủng hộ Texas còn tờ Times và American Review tán thành mục đích của đại diện Florida trong khi các hội viên của Câu lạc bộ Súng thì không thể tự quyết định nổi bên nào hơn bên nào kém.
Texas công bố danh sách hai mươi sáu quận; Florida đáp trả rằng chỉ cần mười hai quận của mình cũng tốt hơn hẳn hai mươi sáu quận trong một vùng chỉ bằng một phần sáu tổng diện tích.
Texas tự hào có 330.000 người bản xứ; Florida, với địa phận nhỏ hơn hẳn, kiêu ngạo có mật độ cư trú dày đặc hơn nhiều với 56.000.
Dân Texas, qua mục báo trên tờ Herald tuyên bố rằng sự chú ý nên dành cho bang trồng được loại bông tốt nhất trên toàn nước Mỹ, sản xuất ra loại gỗ sồi xanh chất lượng nhất để phục vụ hải quân, có loại dầu tốt nhất, bèn cạnh đó còn các mỏ sắt, với sản lượng năm mươi phần trăm kim loại tinh.
Trước nội dung này, tờ American Review đáp trả rằng đất đai ở Florida, dù không giàu có bằng, nhưng cung cấp những điều kiện tốt nhất để đổ khuôn và đúc khẩu Columbiad và còn có cát và đất sét.
“Cũng có vẻ tốt đấy,” dân Texas ném trả, “nhưng các anh trước tiên phải đến cái vùng ấy đã. Thời buổi này thông tin liên lạc với Florida rất khó khăn, trong khi đó bờ biển Texas có vịnh Galveston chu vi tới mười bốn dặm, có thể tiếp đón hạm đội hải quân cả thế giới!”
“Thật đúng là ý kiến ra trò,” các tờ báo phục vụ lợi ích cho Florida đáp lại, “về cái vịnh Galveston nằm dưới vĩ tuyến thứ 29 ấy! Chẳng lẽ chúng tôi không có vịnh Espiritu Santo, mở chuẩn xác ngay vĩ tuyến thứ 28, để tàu thuyền có thể trực tiếp cập bến thành phố Tampa hay sao?”
“À vịnh tốt đấy, một nửa ngạt trong cát!”
“Mấy người ngạt thì có!” đối phương ném trả.
Thế là trận chiến tiếp diễn suốt nhiều ngày, khi Florida cố gắng đẩy lùi đối thủ bằng những lý lẽ mới; thì một sáng, tờ Times bóng gió rằng, dự án thực chất là của quốc gia, không nên bị mưu chiếm ra khỏi lãnh thổ chân chính của nước Mỹ.
Trước lời lẽ này, Texas vặn lại, “Nước Mỹ! Chẳng lẽ chúng tôi không giống như các anh sao? Chẳng phải Texas và Florida đều được kết nạp vào liên bang năm 1845 hay sao?”
“Chắc chắn rồi,” tờ Times trả lời, “nhưng chúng tôi thuộc về nước Mỹ từ tận năm 1820.”
“Phải rồi!” tờ Tribune đáp trả, “sau khi thuộc về người Tâu Ban Nha hay người Anh hai trăm năm, các anh được bán lại cho Hợp chúng quốc với giá năm triệu đô!”
“Ối chà! Sao chúng tôi phải xấu hổ vì chuyện đó? Không phải Louisiana cũng mua từ Napoleon với giá mười sáu triệu đô hồi năm 1803 à?”
“Thật kinh khủng!” các đại biểu bang Texas gầm lên. “Một dải đất bé tí thảm hại như Florida mà cũng dám tự so bì với Texas, nơi mà, thay vì phải buôn bán chính mình, đã tự khẳng định chủ quyền, ly khai khỏi Mexico vào ngày mùng 2 tháng Ba năm 1846 và tuyên bố trở thành một nước Cộng hòa liên bang sau chiến thắng dưới sự lãnh đạo của Samuel Houston, trên những con đường của San Jacinto, trước các quân đoàn của Santa Anna! – một vùng đất, nói cho cùng, đã tự nguyện sáp nhập vào Hợp chúng quốc Hoa Kỳ!”
“Đúng rồi, vì nó sợ Mexico!” Florida trả miếng.
“Sợ!” Từ lúc này tình hình sự vụ đã trở nên không thể chịu đựng nổi. Một cuộc chạm trán đẫm máu dường như ngày nào cũng có nguy cơ sắp xảy ra giữa hai phe trên đường phố Baltimore. Việc để mắt đến các vị đại biểu đã trở nên cấp thiết.
Ngài chủ tịch Barbicane không biết phải trông về bên nào. Giấy nhắn, tài liệu, thư từ đầy uy hiếp trút xuống nhà ngài như mưa. Ngài nên chọn phe nào? Về việc điều dụng đất đai, điều kiện thông tin liên lạc, tốc độ vận chuyển, các tuyên ngôn của cả hai bang đều cân xứng với nhau. Về mặt thiên kiến chính trị, chẳng liên quan gì đến vấn đề này.
Bế tắc này tồn tại được ít lâu, thì Barbicane bất ngờ quyết định loại trừ nó. Ngài triệu tập một cuộc họp với các đồng sự và đưa ra trước mặt họ một tuyên bố, cho thấy là, cực kỳ khôn ngoan.
“Khi suy xét kỹ lưỡng,” ngài nói, “về những gì đang diễn ra hiện nay giữa Florida và Texas, thật rõ ràng những rắc rối tương tự sẽ tái diễn với tất cả các thành phố trong bang được chọn. Cuộc tranh giành sẽ bắt nguồn từ cấp bang tới cấp thành phố và cứ thế xuống dưới nữa. Hiện giờ Texas có mười một thành phố thỏa mãn điều kiện quy định, những thành phố này sẽ lại tiếp tục tranh cãi vì danh dự và tạo nên những kẻ thù mới cho chúng ta, trong khi đó Florida chỉ có một. Bởi vậy, tôi chọn Florida và thành phố Tampa.”
Quyết định này, khi được công bố, khiến các đại biểu bang Texas hoàn toàn choáng váng. Chìm trong cơn thịnh nộ không sao kể xiết, họ gửi thư đe dọa tới các hội viên Câu lạc bộ Súng theo tên. Các quan tòa sơ thẩm chỉ có đúng một việc để làm, nên họ làm. Họ thuê một chuyến tàu đặc biệt, yêu cầu người bang Texas vào trong dù có muốn hay không; và rồi các vị này phải rời khỏi thành phố với tốc độ ba mươi dặm một giờ.
Rất nhanh chóng, ấy thế mà, như khi họ bị chuyển đi, họ tranh thủ được thời gian để ném một lời chế nhạo ác liệt sau cùng vào kẻ thù.
Ám chỉ rõ ràng tới Florida, một bán đảo không đáng nói lọt thỏm giữa hai biển, họ bịa đặt rằng nơi này sẽ không thể chịu nổi cơn chấn động khi nổ súng và sẽ “nổ tung” ngay từ phát đạn đầu tiên.
“Tốt thôi, cứ nổ tung đi!” dân Florida đáp trả, ngắn ngủi như thời đại của thành Sparta cổ xưa.