Chương 12 Cho thành phố và cho thế giới
Những khó khăn về thiên văn, cơ khí và địa hình đã được giải quyết, cuối cùng là đến vấn đề tài chính. Số tiền hàng triệu đô, nghĩa là trên cả khổng lồ, đến nỗi không một cá nhân đơn lẻ nào, thậm chí riêng một bang nào, có thể chu cấp nổi.
Ngài chủ tịch Barbicane cam kết, bất chấp sự việc là vấn đề riêng của người Mỹ, biến nó thành một lợi ích quốc tế và thỉnh cầu tất cả các dân tộc chung sức về tài chính. Đó là, ngài duy trì quan điểm, quyền lợi và nghĩa vụ của toàn thể Trái đất trong việc tham gia vào những sự kiện liên quan đến vệ tinh của nó. Hoạt động quyên góp mở tại Baltimore và thực sự lan rộng ra khắp toàn cầu – Cho thành phố và cho thế giới.
Đợt quyên góp này thành công vượt mọi mong đợi; dù tiền bạc không phải cho vay mà là ủng hộ. Đó là một hành động hoàn toàn vô tư theo nghĩa đen của từ này và không mang lại chút xíu cơ may lợi nhuận nào.
Thế mà, sức ảnh hưởng từ thông báo của Barbicane không bị hạn chế trong lãnh thổ Hợp chúng quốc; nó vượt qua Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, đồng thời lan tỏa khắp châu Á và châu Âu, châu Phi và châu Đại Dương. Các đài thiên văn của liên bang đặt mình vào trạng thái cầu nối tin tức với các đài nước ngoài. Một số, như những đài ở Paris, Petersburg, Berlin, Stockholm, Hamburg, Malta, Lisbon, Benares, Madras và nhiều nơi khác, chuyển lời chúc tốt đẹp; số còn lại duy trì sự im lặng thận trọng, lẳng lặng chờ kết quả. Còn đài thiên văn ở Greenwich, được trợ giúp bởi hai mươi hai trạm thiên văn trên Vương quốc Anh, phát biểu rất thẳng thắn. Đài này mạnh mẽ phủ nhận triển vọng thành công và tỏ ý thiên về những lập luận của đại úy Nicholl. Nhưng đây chẳng qua chỉ là sự đố kỵ của người Anh.
Vào ngày mùng 8 tháng Mười, ngài chủ tịch Barbicane cho ra mắt một bản tuyên ngôn đầy nhiệt huyết, trong đó ngài gửi lời kêu gọi tới “tất cả những người thiện chí trên mặt đất”. Văn kiện này, được dịch ra mọi thứ tiếng, đạt được thành công vang dội.
Danh sách quyên góp được mở tại mọi thành phố chính của liên bang, với một văn phòng trung tâm đặt tại Ngân hàng Baltimore, số chín phố Baltimore.
Ngoài ra, tiền quyên góp cũng được nhận tại các ngân hàng sau đây thuộc nhiều quốc gia trên cả hai lục địa:
Tại Vienna, ngân hàng S. M. de Rothschild.
Tại Petersburg, ngân hàng Stieglitz & Co.
Tại Paris, ngân hàng Credit Mobilier.
Tại Stockholm, ngân hàng Tottie & Arfuredson.
Tại London, ngân hàng N.M. Rothschild & Son.
Tại Turin, ngân hàng Ardouin & Co.
Tại Berlin, ngân hàng Mendelssohn.
Tại Geneva, Lombard, ngân hàng Odier & Co.
Tại Constantinople, ngân hàng Ottoman.
Tại Brussels, ngân hàng J. Lambert.
Tại Madrid, ngân hàng Daniel Weisweller.
Tại Amsterdam, ngân hàng Netherlands Credit Co.
Tại Rome, ngân hàng Torlonia & Co.
Tại Lisbon, ngân hàng Lecesne.
Tại Copenhagen, ngân hàng tư nhân.
Tại Buenos Aires, ngân hàng Maua.
Tại Rio de Janeiro, cùng ngân hàng trên.
Tại Montevideo, cùng ngân hàng trên.
Tại Valparaiso và Lima, ngân hàng Thomas la Chambre & Co.
Tại Mexico, ngân hàng Martin Daran & Co.
Ba ngày sau khi công bố bản tuyên ngôn của ngài chủ tịch Barbicane, 4.000.000 đô la đã đổ về từ những thành phố khác nhau của liên bang. Với số lượng này, Câu lạc bộ Súng đã lập tức có thể bắt tay vào hành động. Nhưng vài ngày sau, tin tức nhận được cho thấy hoạt động quyên góp ở nước ngoài đang mau chóng tăng lên. Một vài quốc gia nổi bật hơn hẳn nhờ sự hào phóng của họ, một số khác mở hầu bao kém thoải mái hơn – một đặc điểm về tính cách. Những con số, dù vậy, có sức thuyết phục hơn lời nói và đây là bản kê chính thức số tiền được gửi vào tài khoản ngân hàng của Câu lạc bộ Súng khi kết thúc đợt quyên góp.
Nước Nga chuyển tới số tiền khổng lồ như số dân của mình là 368.733 rúp. Chẳng ai ngạc nhiên về điều này, bởi đều hiểu rõ hứng thú với khoa học của người Nga và sự thôi thúc mà họ dành cho nghiên cứu thiên văn học – cảm ơn các đài thiên văn nơi đây.
Nước Pháp ban đầu chế giễu ước vọng của người Mỹ. Mặt trăng đóng vai trò như một duyên cớ cho cả ngàn trò chơi đố chữ cũ rích và cảm hứng của các bản ballad, nơi mà khẩu vị nhạt nhẽo tranh đua với bàn tay vô minh. Nhưng như thuở xưa người Pháp trả tiền trước giọng ca, giờ đây họ trả tiền sau khi có được trò cười, nên họ quyên góp tổng số 1.253.930 frăng. Với cái giá đó, họ có quyền vui vẻ một chút.
Nước Áo tỏ ra hào phóng dù đang ở giữa cuộc khủng hoảng tài chính. Khoản đóng góp chung lên tới con số 216.000 florin – một may mắn tuyệt vời.
Năm mươi hai ngàn lẻ sáu đô la chuyển khoản của Thụy Điển và Na Uy; đây là số tiền lớn đối với một quốc gia, nhưng chắc chắn sẽ tăng thêm đáng kể nếu hoạt động quyên góp được triển khai tại Christiania đồng thời với Stockholm. Vì lý do này hay lý do khác, người Na Uy không thích gửi tiền tới Thụy Điển.
Nước Phổ, với số tiền chuyển khoản 250.000 thaler, biểu thị sự tán thành lớn dành cho dự án.
Thổ Nhĩ Kỳ xử sự rất rộng lượng, nhưng vì lợi ích quốc gia. Trên thực tế, Mặt trăng điều tiết chu kỳ các năm và thời gian của tháng Ramadan, tháng Âm lịch của người Ả Rập. Vì thế Thổ Nhĩ Kỳ không thể quyên ít hơn 1.372.640 piastre, mà còn quyên với sự nhiệt tình rõ ràng do chính phủ gây sức ép.
Nước Bỉ tỏa sáng giữa các quốc gia hạng hai nhờ khoản đóng góp 513.000 frăng – khoảng hai centime một người tính theo số dân.
Hà Lan và các thuộc địa của mình hứng thú đến mức ủng hộ 110.000 florin, chỉ yêu cầu một khoản chiết khấu khi gửi tiền mặt là năm phần trăm.
Đan Mạch, dù lãnh thổ nhỏ hẹp, nhưng ủng hộ 9.000 ducat, chứng minh tình yêu to lớn đối với các thử nghiệm khoa học.
Liên bang Đức quyên góp 34.285 florin. Không thể mong chờ hơn nữa, vì dù sao, họ cũng sẽ không đưa thêm.
Mặc dù đang rất khó khăn, nước Ý vẫn kiếm được 200.000 lira từ túi nhân dân. Nếu còn Venetia thì Ý sẽ thu được nhiều hơn, nhưng rất tiếc là không.
Lãnh địa của các Giáo hoàng cho rằng họ không thể quyên ít hơn 7.040 curon La Mã; còn Bồ Đào Nha thể hiện sự tận tâm với khoa học bằng 30.000 cruzado. Đây là khoản ủng hộ nhỏ bé của những người bần hàn – 86 piastre, dù sao các đế quốc tự trị này cũng luôn trong tình trạng túng thiếu.
Hai trăm năm mươi bảy frăng, khoản đóng góp ít ỏi nhất cho dự án này đến từ Thụy Sĩ. Người ta phải thẳng thắn công nhận rằng quốc gia này không nhìn ra giá trị thiết thực của vấn đề. Có vẻ với đất nước này, không phải cứ bắn một viên đạn lên Mặt trăng là có khả năng thiết lập bất cứ một mối liên hệ nào với nó và đổ vốn liếng vào dự án may rủi kia thì quá là thiếu thận trọng. Xét cho cùng thì, biết đâu quốc gia này lại đúng.
Tây Ban Nha thì chẳng thu vén được gì hơn 110 đồng real. Quốc gia này viện cớ rằng họ còn phải làm đường ray xe lửa. Sự thực là, loại kiến thức khoa học kia không được ưa chuộng ở xứ này, do vẫn còn trong tình trạng lạc hậu; và hơn nữa, người Tây Ban Nha, không được nhận nền giáo dục tối thiểu, chẳng thể hình dung ra chính xác tầm vóc của viên đạn thông thường so với viên đạn phóng lên Mặt trăng. Họ sợ rằng nó sẽ làm nhiễu loạn trật tự sống vốn có. Trong trường hợp này, tốt nhất nên tránh xa và thế là họ quyên đúng có vậy.
Còn nước Anh, mà chúng ta đều biết mối ác cảm xen lẫn khinh thường khi đất nước này nhận được tin tức về đề xuất của Barbicane. Người Anh có đúng một tinh thần chi phối toàn bộ hai mươi sáu triệu cư dân sinh sống tại Vương quốc, họ ngụ ý rằng dự án của Câu lạc bộ Súng đang đi ngược lại “nguyên tắc không can thiệp”. Cho nên họ không ủng hộ một xu lẻ nào.
Đối với thông báo này, Câu lạc bộ Súng chỉ nhún vai rồi quay lại với sự nghiệp vĩ đại của họ. Sau khi Nam Mỹ, tức Peru, Chile, Brazil, các tỉnh của La Plata và Colombia, giao phần quyên góp của họ, tổng số 300.000 đô, Câu lạc bộ Súng đã có trong tay số vốn lớn, thống kê được như sau:
Hợp chúng quốc Hoa Kỳ ủng hộ: 4.000.000 đô la
Quốc tế ủng hộ: 1.446.675 đô la
Tổng: 5.446.675 đô la
là toàn bộ số tiền mà công chúng đổ vào ngân khố của Câu lạc bộ Súng.
Chẳng ai kinh ngạc trước con số khổng lồ này cả. Việc đúc, khoan, xây dựng, vận chuyển, nhân công, thiết lập hệ thống ở nơi gần như không có người sinh sống, xây lò luyện và nhà xưởng, thiết bị kỹ thuật, thuốc súng, đạn dược và chi phí phát sinh, theo tính toán, sẽ ngốn gần hết ngân quỹ. Một số đạn đại bác trong cuộc chiến liên bang tốn đến một ngàn đô một viên. Đạn đại bác của Barbicane, loại đặc biệt trong lịch sử chế tạo đại bác, thậm chí còn có giá gấp năm ngàn lần.
Vào ngày 20 tháng Mười, một bản hợp đồng được ký kết với một xưởng chế tạo ở Goldspring, gần New York, nơi chuyên cung cấp súng gang và loại súng Parrott lớn nhất trong thời chiến. Bản hợp đồng ước định giữa các bên liên quan trong đó xưởng máy ở Goldspring sẽ phụ trách vận chuyển tới thành phố Tampa, miền Nam Florida, các vật liệu cần thiết để đúc khẩu Columbiad. Việc này được thỏa thuận phải hoàn thành chậm nhất vào ngày 15 tháng Mười năm sau, nếu không, khẩu đại bác thành phẩm dù hoàn hảo cũng phải chịu hình phạt 100 đô la một ngày cho tới thời điểm Mặt trăng lại thỏa mãn hai điều kiện thiên văn thuận lợi – tức là, cho tới mười tám năm mười một ngày sau.
Việc thuê mướn nhân công, tiền lương và mọi vấn đề cần thiết cho công việc, ủy thác hoàn toàn cho công ty Goldspring.
Hợp đồng này, in làm hai bản, được Barbicane, chủ tịch Câu lạc bộ Súng và T. Murchison, giám đốc xưởng chế tạo Goldspring, người sau này sẽ đại diện cho đối tác đáng kính của mình thực thi công việc, ký nhận.