Chương 11 NẾN VỚI ĐƯỜNG XU HƯỚNG

Ách giữa đàng quàng vào cổ.

C hương này đi sâu vào các kỹ thuật nến kết hợp với đường xu hướng ( trend line ), phá vỡ khỏi đường xu hướng, phá vỡ giả, tác dụng của các vùng hỗ trợ và kháng cự đã bị xuyên thủng.

Hình 11.1 minh họa một đường hỗ trợ dốc lên (rising support line) kiểu mẫu. Nó được kẻ bằng cách nối ít nhất hai, ba hoặc nhiều hơn các đáy mà tại đó giá có phản ứng. Khi vẽ đường hỗ trợ dốc lên trên đồ thị nến, tôi dùng đáy bóng nến dưới làm điểm nối. Đường kẻ hướng lên này chứng tỏ rằng bên mua mạnh tay hơn bên bán vì cầu xuất hiện ở các đáy sau cao hơn đáy trước. Người ta hay nói người mua nhiều hơn người bán. Một giao dịch yêu cầu có người mua và người bán nên tôi quan niệm không phải có nhiều người mua hơn người bán mà là người mua mạnh tay hơn người bán.

Hình 11.2 minh họa đường hỗ trợ dốc xuống (falling support line). Như ở Hình 11.1, đường hỗ trợ thông thường được vẽ bằng cách nối các đáy sau cao hơn đáy trước. Đường kẻ trong Hình 11.2 lại nối các đáy sau thấp hơn đáy trước. Đường hỗ trợ dốc xuống hữu dụng vì sẽ có rất nhiều trường hợp giá nảy lên từ đường này. Nó cho ta vùng hỗ trợ tiềm năng khi không còn gì để bấu víu. Trường hợp không có hỗ trợ rõ ràng là khi thị trường đang tạo đáy mới trong nhịp giảm hoặc phá đáy mọi thời đại.

Đường hỗ trợ dốc lên thông thường được xem là tích cực vì nó hướng lên. Đường Hỗ trợ dốc xuống có giá tạo các đáy sau thấp hơn đáy trước nên có thể bị xem là đường hỗ trợ tiêu cực. Vì thế, các nhịp bật từ đường này có khi khá ít ỏi và ngắn ngủi. Nhưng nó vẫn có thể là vùng để ta xem xét mua, nhất là khi có hội tụ của các chỉ báo kỹ thuật ở đường này.

Mẫu hình Xuyên thấu xuất hiện đầu buổi sáng ngày 22 tháng 11 trong Hình 11.3. Sau một nhịp tăng nhỏ từ mẫu hình này, thị trường kéo về vùng 62.50 đô la vào lúc 12 giờ 30 -13 giờ. Bằng cách nối đáy của Mẫu hình Xuyên thấu với đáy gần 62.50 đô la tạo vài tiếng sau đó, ta thu được đường hỗ trợ dốc lên. Đường này giao cắt vào cuối phiên ngày 22 tháng 11 với biến thể của mẫu hình Xuyên thấu (nó là biến thể vì giá đóng cửa của nến trắng không cao hơn phân nửa nến đen trước đó). Đây là ví dụ cho thấy mẫu hình nến không quá lý tưởng vẫn cung cấp điểm đảo chiều như thường. Nhất là mặc dù đây không phải mẫu hình Xuyên thấu lý tưởng, nó vẫn có ý nghĩa khi xuất hiện ở đường hỗ trợ dốc lên. Bằng chứng củng cố phe mua đã làm chủ xuất hiện ngay lập tức sau khi giá kiểm định thành công đường hỗ trợ dốc lên với Cửa sổ tăng. Cửa sổ này làm hỗ trợ đầu ngày 24 tháng 11.

Suốt Tháng 01 ở Hình 11.4, Amazon trong xu hướng giảm với các đáy sau thấp hơn đáy trước. Nối đáy LI và L2, ta có đường hỗ trợ đáng chú ý. Ý nghĩa của đường hỗ trợ dốc xuống này được củng cố khi giá bảo vệ thành công ở L3. Đáy tại L4 kiểm định thành công đường hỗ trợ dốc xuống và mẫu hình Xuyên thấu tích cực. Nhịp tăng từ mẫu hình Xuyên thấu mở một Cửa sổ tăng vào ngày 02 và 03 tháng 02. Dù đáy của Cửa sổ giữ làm hỗ trợ, nhịp tăng bị chặn lại với Doji (đồng thời là nến Sao Băng) sau nến trắng thân dài ngày 09 tháng 02.

Hình 11.3: Corning, Đồ thị 15 phút (Đường hỗ trợ dốc lên)

Hình 11.4: Amazon, Đồ thị ngày (Đường hỗ trợ dốc xuống)

Đường hỗ trợ dốc xuống trong Hình 11.5 nối hai đáy ở A, B và mẫu hình Xuyên thấu tích cực ở C. Kiểm định cuối cùng của đường này là vào Tháng 03 ở D với nến Búa ngược. Ngày sau phiên Búa ngược, nến trắng tạo mẫu hình Nhấn chìm tăng tích cực. Thật ra, nếu nến trắng của mẫu hình Nhấn chìm tăng tích cực đóng cửa cao hơn, nó sẽ tạo mẫu hình Sao Mai. Tuy nhiên, hội tụ của Búa ngược, mẫu hình Nhấn chìm tăng tích cực và đường hỗ trợ dốc xuống đã báo động nhà giao dịch “Hãy khôi phục vị thế bán khống đi!”

Hình 11.5: Bông, Đồ thị tuần (Đường Hỗ trợ dốc xuống)

Hình 11.6 minh họa đường kháng cự dốc xuống (falling resistance line) tiêu biểu. Nó hình thành bằng cách nối ít nhất hai đỉnh mà tại đó giá có phản ứng, ba hoặc nhiều đỉnh hơn khiến đường này có thêm nhiều ảnh hưởng. Nó cho thấy người bán mạnh tay hơn người mua bởi người bán sẵn sàng bán ở các đỉnh giá thấp hơn. Điều này phản ánh thị trường đang trong xu hướng xuống. Trên đồ thị nến, ta vẽ đương kháng cự bằng cách nối đỉnh các bóng nến trên.

Một đường kháng cự thông thường hình thành bằng chuỗi các đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước. Nhưng nếu thị trường đang ở đỉnh mọi thời đại và không có đỉnh nào trước đó để ta định vị vùng kháng cự tiềm nàng thì sao? Trong trường hợp này, tôi thường dùng đường kháng cự dốc lên (rising resistance line). Như trong Hình 11.7, đường này được xây dựng bằng một chuỗi các đỉnh sau cao hơn đỉnh trước (thay vì đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước như của đường kháng cự dốc xuống).

Trong Hình H.8, ta nối vùng 1, 2 và 3 để có một Đường kháng cự kiểu mẫu. Ở đáy của đợt giảm bắt đầu từ Harami vùng 2, Bạc tạo hai nến Cao tần. Đây là tín hiệu đầu tiên cho thấy lực giảm của thị trường đang tan bớt. Cửa sổ tăng mở giữa ngày 06 và 07 tháng 03 thay đổi xu hướng thành tăng. Cửa sổ ngay lập tức trở thành hỗ trợ với bằng chúng là hành động giá vài ngày sau.

Hình 11.8: Bạc, Đồ thị ngày (Đường kháng cự dốc xuống)

Khi đã có tín hiệu đảo chiều với đồ thị nến, ta có thể chuyển sang kỹ thuật phương Tây với đường kháng cự để có mục tiêu giá. Nó trở thành vùng kháng cự tiềm năng khi thị trường chững lại tại đó trong tuần ngày 13 tháng 03. Đồ thị này nhấn mạnh lý do ta cần sử dụng công cụ kỹ thuật phương Tây, ngay cả khi trọng tâm chính vẫn là nến. Nến cho ta tín hiệu đảo chiều sớm nhất, trong khi công cụ phương Tây có thể cho ta mục tiêu giá và vùng cắt lỗ.

Giá đóng cửa tạo đỉnh mới với nến trắng thân dài trong Hình 11.9 vào ngày 12 tháng 04 (tại 2) vẫn duy trì xu hướng tăng. Ngày hôm sau, trạng thái chung của thị trường bị thay đổi khi nến đen thân nhỏ hoàn thành mẫu hình Harami ở 2. Bằng cách nối các đỉnh 1 và 2, ta có đường kháng cự dốc lên giao cắt gần 50 đô la giữa Tháng 05. Một mẫu hình Harami khác giao cắt với đường kháng cự dốc lén ở 50 đô la tại vùng 3 (việc bóng nến trên của phiên ngày 13 tháng 05 vượt quá phạm vi dao động phiên của ngày hôm trước không thành vấn đề, đây vẫn là Harami vì mẫu hình chỉ quan trọng thân nến mà thôi). Vì thế, nến cho ta thêm bằng chứng (qua Harami và nến số 2 của Harami ở 3 có bóng nến trên dài) rằng đường kháng cự dốc lên là vùng thường có hành động giá thận trọng.

Hình 11.9: Chris-Craft, Đồ thị ngày (Đường kháng cự dốc lên)

Hình 11.10: Dầu thô, Đồ thị ngày (Đường kháng cự dốc lén)

Nhìn vào Hình 11.10, ta có thể thấy một Đường kháng cự dốc lên. Hành động giá từ giữa Tháng 05 phản ánh thị trường đang tạo chuỗi các đỉnh sau cao hơn đỉnh trước. Tuy nhiên, hội tụ của các yếu tố kỹ thuật vào ngày 30 tháng 06, bao gồm cả nến giống Doji (hình thành Harami chữ thập) ở đường kháng cự dốc lên, khiến những ai nắm giữ vị thế mua có các hành động phòng thủ. Hãy để ý Cửa sổ giảm rất lớn mở vào ngày sau phiên nến gần giống Doji giữa 31 đô la và 30 đô la. Thị trường rơi đến khi gặp hỗ trợ từ đầu Tháng 07. Nhịp tăng từ vùng hỗ trợ này chững lại ở đỉnh Cửa sổ nói trên.

SPRINGS (PHÁ V Ỡ SAI ĐI XUỐNG) VÀ UPTHRUSTS (PHÁ VỠ SAI ĐI LÊN)

Khái niệm về Spring và Upthrust được phát triển bởi Richard Wyckoff, một nhà giao dịch và phát hành bản tin vô cùng thành công đầu thế kỷ 20.

Hình 11.11 minh họa một Spring hình thành khi thị trường phá vỡ dưới ngưỡng hỗ trợ nằm ngang và bật lại (spring back) lên trên vùng hỗ trợ đã bị phá vỡ trước đó. Nói cách khác, đáy mới đã không được giữ. Một khi Spring hình thành, ta có vùng cắt lỗ và mục tiêu giá. Như trong Hình 11.11, khi thị trường lên lại vùng hỗ trợ mới bị phá vỡ gần đây, ta có thể xem xét mua. Nếu thị trường vững, giá sẽ không về lại đáy gần nhất. Đó sẽ là mức cắt lỗ (tốt hơn hết là dựa trên giá đóng cửa). Giá mục tiêu của Spring là đỉnh giá trước khi hình thành Spring hoặc đỉnh của vùng giao dịch đi ngang. Điều này sẽ được minh họa bằng các ví dụ ở phần sau.

Mặc dù chúng ta không tập trung vào khối lượng trong phần này, nhưng nếu Spring phá vỡ hỗ trợ với khối lượng thấp, sau đó giá bật lên trên vùng hỗ trợ mới phá vỡ với khối lượng cao hơn là dấu hiệu tích cực. Tương tự, khả năng thành công của Upthrust sẽ tăng lên nếu giá phá vỡ kháng cự với khối lượng thấp và trở về dưới kháng cự cũ với khối lượng cao.

Tại sao Spring và Upthrust có hiệu quả? Để trả lời câu hỏi này, tôi xin trích dẫn lời đáp của Napoleon khi được hỏi ông xem đội quân nào là mạnh nhất. Câu trả lời súc tích của ông là “Đội quân thắng cuộc”. Ta có thể xem thị trưồng như chiến trường giữa hai đội quân: phe mua và phe bán. Lãnh thổ hai bên chiếm đóng rất rõ ràng khi có một vùng giao dịch đi ngang. Đường kháng cự nằm ngang là lãnh thổ phe bán cố thủ. Đường hỗ trợ nằm ngang là lãnh địa phe mua trấn giữ. Nếu phe bán không thể bảo vệ các đáy mới khi phá vỡ hỗ trợ hoặc phe mua không giữ được các đỉnh giá mới khi xuyên thủng kháng cự, tức họ không thành công.

Trong Hình 11.13, kháng cự được thể hiện ở A, B và C, với Doji tại C cho thấy sự lưỡng lự ở vùng 1.7100 -1.7150. Phiên sau Doji ở C, cầu tăng mạnh đầy Bảng Anh lên trên kháng cự này và tiến về 1.74. Tuy nhiên, chiến thắng của phe mua quá ngắn ngủi khi thị trường nhanh chóng kéo ngược về dưới vùng hỗ trợ bị phá vỡ ở A, B và C. Đây là một Upthrust. Vì thế, chúng ta có giá mục tiêu là vùng giá bắt đầu của nhịp tăng dẫn tới Upthrust, ở đây, mỗi người sẽ cố góc nhìn chủ quan. Theo tôi, nhịp tăng bắt đầu từ vùng 1, người khác lại cho rằng chân giá bắt đầu nhịp tăng là vùng đáy của mẫu hình Nhấn chìm tăng ở 2. Trong trường hợp thế này, tôi khuyến nghị nếu cẩn trọng thì lấy giá mục tiêu ở 1, rộng hơn thì lấy ở 2. Một điều thú vị là 1 trở thành vùng giá cân bằng trong một thời gian ngắn trước khi về mục tiêu rộng hơn mà ta đặt ra.

Hình 11.13: Bảng Anh, Đồ thị tuần (Upthrust)

Giá đổ đèo sau Upthrust thế này gợi tôi nhớ lại một câu nói vô cùng thích hợp của người Nhật: “Để hắn leo mái nhà rồi đem thang đi”.

Hình 11.1 4 : Juniper Network, Đồ thị tuần (Upthrust)

Thỉnh thoảng sẽ có những “đội thăm dò” (đây là cụm từ tôi nghĩ ra chứ không phải mô tả nến) của các tay chơi lớn, các tài khoản thương mại, hoặc thậm chí các nhà tạo lập thị trường muốn kiểm định độ quyết tâm của phe đối thủ. Ví dụ, phe mua có thể tìm cách đẩy giá lên trên vùng kháng cự. Trong trận chiến ấy, ta phải đo lường độ quyết tâm của phe mua. Nếu đội thăm dò bên phe mua có thể cắm chốt trong lãnh địa của địch (tức đóng cửa trên kháng cự và giữ các đỉnh giá mới), nghĩa là phe này đã tìm được vị trí để đổ bộ. Các đội quân mới bên phe mua sẽ bổ sung vào đội thảm dò. Thị trường nên đi lên. Miễn là vị trí đổ bộ được giữ vững (tức thị trường giữ trên kháng cự), phe mua vẫn sẽ kiểm soát thị trường. Nhưng một khi thị trường đẩy xuống dưới kháng cự bị phá vỡ, phe mua sẽ mất quyền kiểm soát.

Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về thông tin này qua Upthrust trong Hình 11.14. Cuối Tháng 09 có vùng kháng cự thể hiện bởi hai đường nằm ngang. Nến trắng thân dài vào ngày 16 tháng 10 đẩy cổ phiếu lên trên kháng cự. “Đội thăm dò” của phe mua ít nhất đã có chỗ đứng khi Juniper đóng cửa tạo đỉnh giá mới trên vùng kháng cự rất rõ. Qua hôm sau, bức tranh thị trường thay đổi khi giá đóng cửa của nến đen cho thấy phe mua không đủ sức giữ các đỉnh giá mới. Vì thế, Upthrust được hình thành. Các đỉnh giá của Upthrust này trở thành kháng cự trong tuần kế tiếp trước khi thị trường sụp đổ sau mẫu hình Nhấn chìm giảm tạo vào ngày 23 tháng 10.

Giá mục tiêu của Upthrust là đáy trước đó, nơi nhịp tăng dẫn ta đến với Upthrust bắt đầu. Có người sẽ cho rằng mục tiêu nằm ở vùng 1, người khác lại cho rằng đó là vùng 2. Như đã bàn trong Hình 11.13 về Bảng Anh, đây là lúc ta có ý kiến riêng. Tôi đặt giá mục tiêu cẩn trọng ở 1 và nới rộng ở 2. Upthrust này cũng cho thấy không cần phải có vùng kháng cự chính xác thì kỹ thuật này mới có hiệu quả.

Trong những hình trưởc, thị trường đóng cửa trên kháng cự và rồi phiên tiếp đến, nó về dưới vùng kháng cự bị phá vỡ trước đó. Hình 11.15 minh họa Upthrust xuất hiện trong một phiên duy nhất. Đầu Tháng 04, ở A, các nến thân nhỏ (bao gồm cả nến Sao Băng) cho thấy tâm lý lưỡng lự ở gần 30 đô la. Một cuộc tấn công khác ở vùng này tại B hình thành mẫu hình Sao Hôm Doji vào ngày 23, 26 và 27 tháng 04. Vào ngày 13 tháng 05, nến Sao Băng đẩy cổ phiếu vượt kháng cự 30 đô la trong phiên. Nhưng về cuối phiên, cổ phiếu cho thấy nó không thể duy trì các đỉnh giá mới khi đóng cửa xuống dưới kháng cự. Và như thế, nó hình thành một Upthrust với giá mục tiêu là đáy cũ ngay trước đó gần 26.25 đô la. Giá chạm mục tiêu vào ngày 24 và 25 tháng 05.

Trong Hình 11.16, các nến ở 1, 2 và 3 duy trì hỗ trợ gần 308.50. Ngày 01 tháng 03, phe bán cố tìm chỗ đứng khi tạo đáy mới dưới 306 một chút, về cuối phiên, phe bán mất quyền kiểm soát bởi chỉ số đóng cửa trên vùng hỗ trợ trước đó bị phá vỡ ở 308.50. Vì thế, phe bán không có được vị trí đổ bộ nào, và hình thành Spring ở đây. Ngày xuất hiện Spring cũng là một nến Búa. Khi có Spring, chúng ta cũng có một mục tiêu giá. Cụ thể, đó là đỉnh giá trước khi Spring được hình thành, tức là ở gần 326. Hãy để ý ở A và B, chỉ số chạm sát mục tiêu này chỉ cách vài đơn vị. Điều này cho thấy các yếu tố kỹ thuật mang tính chủ quan. Những ai đợi bán chính xác vùng giá mục tiêu sẽ thất vọng vì chỉ số chỉ lên gần mục tiêu này chứ không chạm tới.

Hình 11.15: Cisco, Đồ thị ngày (Upthrust)

Hình 11.16 cho ta Spring trong một phiên duy nhất (thị trường tạo đáy mới rồi đóng cửa trên vùng hỗ trợ bị phá vỡ vào cuối phiên). Hình 11.17 là ví dụ của một Spring hình thành trong vài phiên. Giá đóng cửa tạo đáy mới vào ngày 01 tháng 02 phá vỡ hỗ trợ rỏ ràng ở 20 đô la. Hôm sau, phe mua trở lại, và cụm từ để mô tà trong tiếng Nhật là “như cuộc tấn công của Kamikaze”, đẩy cổ phiếu lên trên vùng hỗ trợ đã bị phá vỡ. Với hành động giá này, cổ phiếu tạo Spring. Giá mục tiêu là đỉnh giá gần nhất gần 23.75 đô la từ cuối Tháng 01. Đỉnh giá Tháng 01 hình thành với Doji sau một nến trắng thân dài. Thật thú vị, cổ phiếu lại lưỡng lự ở đây với sự kết hợp tương tự của một nến trắng thân dài và các Doji vào ngày 09 và 10 tháng 02.

Hình 11.16: Utility Index, Đồ thị ngày (Spring)

Hình 11.17: Hon Industries, Đồ thị ngày (Spring)

Một trong những khía cạnh đắc lực nhất của phân tích kỹ thuật là giúp ta có cái nhìn quản trị về rủi ro và tài chính khi đến với thị trường. Luôn có một mức giá cho ta biết dự báo của mình đã sai. Trong ví dụ này, nếu sau Spring ngày 02 tháng 02, thị trường kéo về dưới giá thấp nhất của ngày 01 tháng 02, nó sẽ vô hiệu hóa giá mục tiêu và là tín hiệu để tái xem xét mở vị thế mua.

NGUYÊN TẮC ĐỔI CỰC

Người Nhật có câu, “Đĩa sơn mài đỏ không cần trang trí gì thêm”. Cốt lõi của một trong những nguyên tắc kỹ thuật mà tôi rất hay sử dụng cũng dựa trên vẻ đẹp tinh giản này. Nó vừa đơn giản vừa rất hiệu quả: Hỗ trợ cũ trở thành kháng cự mới và kháng cự củ trở thành hỗ trợ mới. Tôi gọi đây là nguyên tắc “Đổi cực”. Hình 11.18 cho thấy hỗ trợ đổi thành kháng cự. Hình 11.19 minh họa kháng cự cũ trở thành hỗ trợ mới.

Nguyên tắc Đổi cực (thật ra nguyên gốc nó không được gọi như vậy) được thảo luận trong rất nhiều sách về phân tích kỹ thuật. Tuy nhiên, nó là một viên ngọc chưa được khai thác đúng mức. Để thấy được nguyên tắc này hiệu quả rộng đến mức nào, chúng ta hãy xem xét nhanh một số ví dụ ở các khung thời gian và thị trường khác nhau.

Trong Hình 11.20, lực bán cuối Tháng 12 khiến giá giảm về 5.35 đô la (ở A). Trong lần kiểm định lại tại hoặc gần vùng này, có ít nhất ba nhóm đang xem xét mua vào.

Hình 11.20: Bạc, Đồ thị ngày (Đổi cực)

Nhóm 1: Những người chờ thị trường ổn định lại sau đợt bán trước đó và họ xác định 5.35 đô la (đáy thấp nhất ở vùng A) là điểm thị trường tìm thấy hỗ trợ. Vài ngày sau, giá kiểm định thành công (ở B) ngưỡng hỗ trợ này khiến các nhà giao dịch nhảy vào mở vị thế mua.

Nhóm 2: Những nhà giao dịch trước đó ở vị thế mua nhưng đóng vị thế do chạm điểm dừng lỗ vào đợt bán cuối Tháng 12. Trong nhịp tăng từ B lên 5.60 đô la, vào giữa Tháng 01, một vài nhà giao dịch trước đó ở vị thế mua nhưng dính dừng lỗ tự nhủ rằng họ đã đúng khi cho rằng Bạc đang trong xu hướng tăng, chỉ là họ canh trật nhịp cho vị thế mua ban đầu mà thôi. Giờ là lúc để mua. Họ muốn ý kiến ban đầu của mình là đúng. Họ đợi giá kéo ngược về hỗ trợ ở A hoặc B để mua. Và họ lại mua tiếp ở c.

Nhóm 3: Những người mua ở A và B. Họ cũng thấy nhịp tăng từ B và muốn gia tăng tỉ trọng khi có “giá tốt”. Ở vùng C, họ được như ý vì thị trường đang ở hỗ trợ. Vì thế, thêm nhiều người mua nhảy vào ở C. Và chưa dừng lại ở đó, một nhịp kéo ngược khác về D lại kéo thêm nhiều người vào mua.

Nhưng vấn đề bắt đầu phát sinh với những nhà giao dịch ỏ vị thế mua. Vào cuối Tháng 02, giá thủng vùng hỗ trợ ở A, B, C và D. Nến Búa vào ngày 28 tháng 02 là lý do cho chút lạc quan, nhưng những người mua ở vùng hỗ trợ cũ này đang nắm vị thế lỗ. Giá nào là giá quan trọng nhất trên bất cứ thị trường nào? Là đỉnh nhịp tăng? Là đáy? Là giá đóng cửa phiên hôm qua? Không phải. Giá quan trọng nhất trên bất cứ đồ thị nào là giá bạn bước vào thị trường. Chúng ta bị trói buộc một cách mãnh liệt về mặt cảm xúc với mức giá ta mua hoặc bán. Những ai ở vị thế mua từ 5.35 đô la có lẽ đã học cách cầu nguyện bằng bảy thứ tiếng để kéo thị trường lên hòa vốn.

Vì thế, họ sẽ biết ơn vô cùng những nhịp tăng gần đến vùng họ mua (quanh 5.35 đô la) để thoát khỏi vị thế. Do vậy, những người ban đầu mua ở vùng A, B, C và D có thể trở thành người bán. Đó là lý do chính tại sao hỗ trợ cũ lại trở thành kháng cự mới, được thể hiện qua kháng cự tại E và F.

Một ví dụ kiểu mẫu về hội tụ các yếu tố kỹ thuật được làm nổi bật trong Hình 11.21. Vùng hỗ trợ từ giữa Tháng 09 đến đầu Tháng 10 gần 1435 bị phá vỡ vào đầu Tháng 10. Mẫu hình Xuyên thấu vào ngày 12 và 13 tháng 10 (nến trắng mạnh đến độ nó gần như hình thành mẫu hình Nhấn chìm tăng) cho tín hiệu giá sẽ bật lại. Nhịp tăng từ mẫu hình Xuyên thấu này đưa S&P lên vùng 1425, và ta có một nhóm các túi hiệu kỹ thuật hội tụ bao gồm:

Trong ví dụ hội tụ này, ta có tín hiệu nến (mẫu hình Nhấn chìm giảm) xác nhận hai tín hiệu phương Tây (đường kháng cự và Đảo cực).

Hình 11.21: Bạc, Đồ thị ngày (Đổi cực)

Đảo cực không nhất thiết phải xảy ra chính xác ở hỗ trợ, nó có thể ở quanh một vùng. Trong Hình 11.22, ta có vùng hỗ trợ (thể hiện bằng hai đường nằm ngang) từ 116 đô la đến 117.50 đô la. Khi cạnh dưới của vùng hỗ trợ bị xuyên thủng vào cuối ngày 03 tháng 04, ta có thể sử dụng nguyên tắc Đổi cực. Nó cho ta kháng cự ở ngưỡng hỗ trợ trước đó, trong vùng 116 - 117.50 đô la. Cổ phiếu tiếp tục giảm vào cuối ngày 03 tháng 04 cho đến khi cặp nến Búa cho tín hiệu giá cân bằng lại. Nhịp tăng từ các nến Búa này kết thúc với sự hội tụ của mẫu hình Mây đen bao phủ và Đổi cực vào sáng ngày 04 tháng 04.

Ta thấy kháng cự gần 111.25 đô la trong Hình 11.23. Khi phe mua đẩy Procter & Gamble qua vùng này, nó trở thành hỗ trợ tiềm năng. Tuy nhiên, chuỗi nến đen thần nhỏ từ trưa đến cuối phiên ngày 14 tháng 12 giữ cho xu hướng khá trung lập. Nhờ 111.25 đô la được giữ làm hỗ trợ, tình hình vẫn tích cực. Hai nến cuối cùng có bóng dưới dài của ngày 14 tháng 12 xác nhận một cách trực quan hỗ trợ gần 111.25 đô la.

Vùng kháng cự rất rõ ràng trong Hình 11.24 được củng cố bằng Doji ngày 17 tháng 03. Một khi chỉ số đẩy qua kháng cự này, ta chuyển kháng cự đã được kiểm định nhiều lần gần 775 ấy thành hỗ trợ. Nó cho ta thấy một khía cạnh của quy tắc Đổi cực: trước khi có thể áp dụng kỹ thuật này, hỗ trợ hoặc kháng cự thường được yêu cầu kiểm định nhiều lần.

Đường kháng cự trong Hình 11.25 đã bị xuyên thủng đầu Tháng 02. Vào lần giá nhún xuống tuần ngày 14 tháng 02, ta thấy có sự hội tụ của các chỉ báo kỹ thuật như nến Búa ngày 20 tháng 02 xác nhận mức hỗ trợ dựa trên sự Đổi cực. Một nhịp giảm giá khác kết thúc bằng nến Búa củng ở vùng hỗ trợ gần 29.75 đô la. Mặc dù nến Búa xác nhận hỗ trợ, nó không cho ta giá mục tiêu. Đây là lúc các kỹ thuật phương Tây thể hiện khả năng. Ta cố đường kháng cự hình thành bởi các đỉnh từ đầu đến giữa Tháng 04. Dùng đường này làm vùng kháng cự tiềm năng, ta thu được giá mục tiêu nếu mua với nến Búa gần 31.50 đô la. Đồ thị này minh họa sự hữu dụng và lợi thế của việc dùng kỹ thuật phương Tây phối hợp với nến. Các kỹ thuật phương Tây có thể được tín hiệu nến xác nhận (như nến Búa xác nhận Đổi cực của hỗ trợ), và ta có thể dùng kỹ thuật phương Tây để có mục tiêu giá tiềm năng (Đường kháng cự dốc xuống).

Hình 11.22: Qlogic, Đồ thị 15 phút (Đổi cực)

Hình 11.23: Procter & Gamble, Đồ thị 15 phút (Đổi cực)

Hình 11.24: Bank Index, Đồ thị ngày (Đổi cực)

Hình 11.25: Lee Enterprises, Đồ thị ngày (Đổi cực)