Những nghĩa địa nổi tiếng ở châu Âu
Ngày nhỏ tôi thường xem chương trình “Những lâu đài cổ nổi tiếng ở châu Âu” trên ti vi rồi thầm ước có một ngày mình sẽ đặt chân tới những miền đất diễm lệ ấy. Rồi một ngày ước mơ cũng trở thành hiện thực, tôi rời Hà Nội qua sống ở Anh quốc lạnh giá rồi bước chân phiêu lưu đưa tôi qua Pháp, Áo, Đan Mạch… Tới khi sống ở châu Âu, có dịp đến thăm những lâu đài hoành tráng nhất ở đây mới chợt nhận ra rằng ở xứ này không chỉ có lâu đài, thành quách đẹp như trong cổ tích mới là nơi lôi cuốn. Trái lại tôi yêu những làng mạc nhỏ xinh, những khu vườn hoa hồng bừng lên trong nắng tháng sáu, những phiên chợ cuối tuần nhộn nhịp và say mê tới thăm luôn cả những nghĩa địa nhuốm màu thời gian. Vì thế mùa hè này tôi quyết định thực hiện một tour du lịch không giống ai có tên gọi “Những nghĩa địa nổi tiếng ở châu Âu”.
Nghĩa trang Père Lachaise - Paris - Pháp
Nghĩa trang Père-Lachaise nằm trên một trong bảy ngọn đồi cổ ở Paris và được đặt theo tên của Đức Cha La Chaise, giáo sĩ nghe xưng tội của vua Louis XIV, người từng sống ở vùng này.
Père Lachaise được mở cửa vào năm 1804, người đầu tiên được chôn cất tại đây là một cô bé 5 tuổi có tên Adélaïde Pailliard de Villeneuve. Suốt 200 năm qua, có tới hàng vạn người mà cuộc đời và tên tuổi của họ gắn bó với nước Pháp đã chọn nơi đây làm nơi yên nghỉ. Những ngôi mộ ở đây có kiến trúc phong phú từ một tấm bia đá giản dị cho tới những tòa tháp điêu khắc tỉ mỉ thậm chí là những thánh đường nhỏ.
Một chuyến đến thăm Père Lachaise không chỉ là một cuộc dạo chơi lãng mạn trong công viên với nắng vàng rực rỡ, những thảm hoa đua nở, những ngọn đồi thoai thoải mà còn là một lần tưởng nhớ những vĩ nhân lớn của thế giới, những người đã đóng góp nhiều thành tựu cho văn hoá của nhân loại.
Danh sách những người nổi tiếng ở Père Lachaise rất dài nhưng đặc biệt phải kể tới Molière - bậc thầy của kịch nghệ châu Âu, tác giả của “Lão hà tiện”, Jean de La Fontaine - tác giả của truyện ngụ ngôn “La Fontaine”, tiểu thuyết gia Victor Hugo với những tác phẩm lừng danh như “Những người khốn khổ”, “Thằng gù nhà thờ Đức Bà Paris”, “Chín mươi ba”, Baron Haussmann kiến trúc sư thế kỷ XIX, người đã thiết kế đô thị Paris hiện đại, nhà soạn nhạc thiên tài Frédéric Chopin, tác giả bộ “Tấn trò đời” Balzac, nhà viết kịch người Ireland Oscar Wilde, hoạ sĩ người Ý Modigliani, nhà thơ Guillaume Apollinaire - tác giả những vần thơ lãng mạn “Dưới chân cầu Mirabeau trôi mãi dòng Sein”.
Tôi đã dành một buổi sáng trong veo của mùa hè đến thăm Père Lachaise. Nghĩa địa rộng lớn, đi hoài không hết, tôi lạc giữa không gian phiêu diêu và tiếng quạ xao xác, vừa thấy cô đơn, vừa thấy thanh thản đến lạ kỳ. Chợt thấy mình như gã nhà văn khờ khạo trong bộ phim “Nửa đêm ở Paris” của Woody Allen. Chỉ cần nhắm mắt lại một chút thôi, bạn sẽ thiếp đi trong mùi hương dìu dịu của những bông hoa hồng và lạc bước vào một Paris hội hè.
Nghĩa địa Highgate - London - vương quốc Anh
Nghĩa địa Highgate nằm ở phía Bắc London được thành lập vào năm 1839 trong kế hoạch xây dựng bảy nghĩa địa lớn ở London đươc biết tới với cái tên “Bảy kỳ quan - Magnificent Seven”. Highgate được chia thành hai khu vực phía Tây và phía Đông ngăn cách bởi một con đường nhỏ rợp bóng mát có tên gọi Swains Lane.
Ước tính cho tới nay có khoảng 170.000 người đã yên nghỉ ở nghĩa địa này. Ngoài những ngôi mộ được trang trí cầu kỳ, Highgate còn nổi tiếng là một khu bảo tồn thiên nhiên với bạt ngàn cây cổ thụ, cây bụi, hoa dại, là nơi trú ngụ của nhiều loài chim, sóc, chồn và cáo.
Khi mới bắt đầu cuộc sống sinh viên ở London, tôi được cô giáo hướng dẫn đưa đi thăm một số địa danh ở thành phố này. Cô đưa cho tôi một danh sách để chọn từ công viên Olympic ở phía Đông, vườn bách thảo Kews ở phía Tây, bảo tàng nghệ thuật hiện đại Tate Modern bên bờ sông Thames và nghĩa địa Highgate. Tôi chọn liền Highgate bởi ngoài vẻ đẹp tự nhiên, nơi đây là nơi yên nghỉ của nhà triết học, nhà xã hội học lừng danh của thế giới - Karl Marx và nhà văn George Eliot.
Mỗi lần đến thăm Highgate là một lần được hòa mình vào không khí yên bình nơi đây. Mỗi ngôi mộ là một công trình được chạm khắc cầu kỳ. Điều tôi yêu thích ở nghĩa địa này là sự đa dạng của nó. Giống như bản thân thành phố London, Highgate là ngôi nhà vĩnh hằng của mọi người từ khắp ngả trong cuộc sống từ các nhà cộng sản, nhà cách mạng, người theo đạo Thiên Chúa, đạo Hồi, người gốc châu Á, châu Âu, Mỹ Latin…
Nghĩa địa Bunhill - London - Vương quốc Anh
Bunhill là một nghĩa địa nhỏ, nằm lọt như một ốc đảo giữa khu Old Street - khu trung tâm công nghệ bận rộn của London.
Nghĩa địa này đặc biệt gắn bó với dân văn phòng chúng tôi vì là nơi tôi có thể đi dạo trong giờ nghỉ trưa, ngắm nhìn những chú sóc lông đỏ đang tìm hạt và tạm quên đi những bộn bề công việc.
Một trong những cái tên nổi tiếng nhất của nghĩa địa này là Daniel Defoe, tác giả cuốn tiểu thuyết nổi tiếng “Robinson trên đảo hoang” kể về cuộc đời và những chuyện phiêu lưu kỳ thú của Robinson Crusoe, người thủy thủ xứ York.
Bên cạnh ngôi mộ của Defoe là William Blake, nhà thơ nằm trong danh sách 100 người Anh vĩ đại nhất của Đài BBC bình chọn. Người ta kể rằng vào ngày mất của mình, Blake vẫn miệt mài làm việc và còn hoàn thành bức chân dung của Catherine - người vợ yêu quý của mình. Khi ông mất, người ta nói đó là cái chết của một thiên thần. Sau này khi Catherine qua đời, bà cũng được chôn cất cùng chồng mình ở nghĩa địa Bunhill.
Nghĩa trang trung tâm thành phố Viên - Áo
Đây là nghĩa trang nổi tiếng nhất trong số gần 50 nghĩa trang của thành phố Viên. Nhiều người đã ví von rằng vào những ngày sương mù, khung cảnh nơi đây giống như trong những bộ phim của Steven King.
Nghĩa trang này được thành lập từ năm 1863. Với diện tích 2,4km vuông và 3,3 triệu người được chôn cất ở đây. Ngày nay nghĩa trang này được xem như nhỏ bằng nửa thành phố Zurich của Thuỵ Sĩ và có “dân số” gấp đôi số công dân của thành Viên.
Bên trong nghĩa trang, ngoài khu vực dành cho những người theo đạo Thiên Chúa còn có khu vực dành cho người Do Thái, người theo đạo Hồi, đạo Orthodox của Nga…
Gọi là nghĩa trang trung tâm nhưng trong kỳ thực nghĩa trang này nằm ở khu ngoại ô Simmering. Vì diện tích rất rộng nên du khách có thể lái xe giữa những đại lộ lớn trong nghĩa trang. Ngoài ra còn có riêng một tuyến xe bus số 106 với nhiều điểm dừng trong nghĩa trang. Để tới nghĩa trang du khách cũng có thể bắt tàu điện số 71 từ Schwarzenbergplatz. Vì thế mà người Áo còn dùng cách nói ẩn dụ “Anh ấy đã đi tàu số 71” khi muốn nói ai đó đã qua đời.
Là một thành phố của âm nhạc, dĩ nhiên nghĩa trang Viên nổi tiếng là nơi an nghỉ của nhiều nhà soạn nhạc nổi tiếng trong đó có Beethoven, Schubert, Johann Strass II và Arnold Schoenberg …
Đến nơi này rồi tìm hiểu về cuộc đời đầy biến động của người nhạc sĩ để mỗi lần nghe âm nhạc của họ thấy trân trọng hơn và cảm xúc hơn.
Lẽ dĩ nhiên nghĩa địa không phải địa danh mà du khách nào cũng muốn tới thăm. Rất nhiều người bạn của tôi đã buột miệng thốt lên rằng “Tới nghĩa địa để làm gì cơ chứ?”. Nhưng tôi thích ý kiến của một độc giả mà tôi đọc trên website Lonely Planet rằng nghĩa địa là nơi chúng ta tiếc thương cái chết và đồng thời ca ngợi cuộc sống. Đến thăm một nghĩa địa là nơi chúng ta chiêm nghiệm nhiều hơn và khi ra về sống chậm hơn, vui hơn, ý nghĩa hơn.