Chương 16 Chuyện sư ông Đạo Nhất

Sư ông là đệ tử đầu tiên của thầy phải không ạ?

Đệ tử đầu. Có một sư huynh ở trên nhưng chỉ xuất gia với thầy rồi sau đó y chỉ người khác. Còn như sư ông là trọn vẹn về thế độ.

Sư ông đi tu bao lâu rồi ạ?

Sư ông đi tu được chín năm rồi đấy!

Sư ông cũng tương đối lớn tuổi mới xuất gia đúng không ạ?

Vâng, xuất gia lúc 29 tuổi.

Làm thế nào sư ông biết mình có duyên tu hành ạ?

À, trong giấc mộng thì sư ông hay bay và đến chùa.

Cứ mơ bay là có duyên với Tam Bảo ạ? Con rất hay mơ bay.

Ờ, vì nếu mà nói theo cái thần thức, những người mà nằm mộng hay bay tức là cái thần thức nó nhẹ. Tức là trong quá khứ đã tu rồi! Thứ hai nữa là khi đến chùa mình cảm thấy mến mộ. Đang thanh niên như thế nhưng vào chùa mình lại có thể gõ mõ tụng kinh các thứ. Những phần đó mình cảm nhận được chớ!

Nhưng con thấy nhiều người có thể gõ mõ tụng kinh mà người ta cũng không quyết định xuất gia.

Dĩ nhiên cũng phải có những cái đặc biệt khác! Nhất là điềm báo. Lúc gần đi xuất gia thì sư ông thấy trong giấc mộng, sư ông đeo chuỗi hạt ra đi và em trai sư ông đứng tiễn với một người con gái. Cho nên sau khi sư ông xuất gia thì sư ông mới viết một quyển lưu bút, nội dung chủ yếu là tri ân báo ân, để cha mẹ nhìn nhận cho thấu đáo, không phải là mình thất tình bỏ gia đình hay chán đời mà đi tu.

Lúc sư ông đi tu gia đình có đồng ý không?

Lúc đầu thì có cản đấy, đặc biệt là phụ thân. Phụ thân bảo, đi đâu tôi cũng lôi về, không có thầy nào bà nào mà giữ được! Nhưng tâm niệm sư ông lúc đó thì dù thân phụ nói thế nhưng trong tâm vẫn cứ âm thầm, kiểu gì cũng xuất gia. Nhưng mà xuất gia đường đường chính chính, chứ nhất định không trốn tránh.

Sư ông ơi, làm thế nào để biết được mình đang đi đúng đạo ạ?

Thì mình đi vào những điểm then chốt nhất của nhà Phật. Pháp môn của Phật thì tám vạn bốn nghìn pháp môn nhưng mà lấy cái gì làm chung nhất? Trong nhà Phật là Bồ Đề Tâm. Mình tu tập, rồi mình cảm nhận mình kiểm soát được tâm. Nếu mà mình đối với các cảnh mà mình không bị nó làm cho lay động là mình đã dần dần từng bước thâm nhập được vào đạo. Đấy! Thì cũng như là các cô làm việc; nếu các cô không biết đúng sai thì làm sao mà làm được?

Nhưng làm việc như bọn con cái gì cũng có phương pháp rõ ràng. Còn con thấy đối với tu hành, khó có thể chỉ ra thế nào là tu đúng. Con thấy mông lung quá.

Sao lại không?

Cũng có ạ, nhưng mà...

Nếu mà nói như thế thì là cô chưa hiểu rồi! Về phương pháp tu hành thì đầu tiên là tam quy ngũ giới. Đấy là cửa ngõ đầu tiên vào đạo nhưng mà cũng là chỗ viên mãn Phật quả. Không có sai. Và đấy cũng chính là cái gọi mình quay về với Phật, quay về với pháp, quay về với tăng.

Sư ông tu Tịnh Độ là chính đúng không ạ?

Ừ.

Tự sư ông cảm thấy là mình hợp?

Đúng rồi! Mình hợp với pháp môn Tịnh Độ.

Tịnh Độ chủ yếu mình niệm Phật phải không?

Tịnh Độ cũng bốn, năm phương pháp. Nhưng trì danh niệm Phật là phương pháp phổ cập nhất. Bởi vì nó phù hợp với thời đại bây giờ và đồng thời đi đứng nằm ngồi mình đều có thể niệm được. Nhưng tâm niệm của sư ông thì các pháp là bình đẳng, mình không được tơ hào chê pháp này pháp kia. Tùy duyên mỗi người.

Về mặt lý thuyết mình cứ niệm, cứ niệm, xong một ngày nào đấy mình chứng ạ?

( Cười )

Cứ “A Di Đà Phật, A Di Đà Phật...” phải không ạ?

( Cười )

Đúng không ạ?

Về lý thuyết thì cứ niệm từ một ngày đến bảy ngày, cứ làm sao đến nhất tâm bất loạn. Nếu mà nói đến chân tâm thì nó không có vọng tưởng, không có phân biệt, không có chấp trước. Nó cũng chẳng có động chạm dục ái gì hết! Đấy gọi là tự tính. Tự tính nó chẳng có lay động, chẳng có nhiễm ô, không có ấy gì. Phẳng lặng mà lại thường chiếu soi. Nhưng đây là trên phương diện về lý mình hiểu như thế, trên phương diện tu trì thì phải dần dần thì mới có sự chuyển hóa, bớt vọng niệm. Vọng niệm của con người ta rất nhiều.

Hồi đầu sư ông niệm Phật thì vẫn có vọng niệm ạ?

Có chứ!

Thế bây giờ sư ông niệm Phật sư ông có cảm thấy nhất tâm không?

(Cười) Chưa, chưa nhất tâm. Mình tu thì cũng phải dẹp trừ từ phần thô cho đến phần vi tế.

Thế lúc mà sư ông niệm Phật, sư ông có dùng một cái gì khác nữa không ạ?

Niệm Phật thì chỉ niệm Phật thôi chứ.

Sư ông bây giờ có thường xuyên cảm thấy an lạc không ạ? Có phiền não không ạ?

Cảm thấy an lạc là nhiều. Phiền não cũng ít. Nhưng còn phải phát tâm hành sám nhiều nữa.

Hành sám ạ?

Ừ, sám hối đấy. Pháp môn của Phật có tám vạn bốn nghìn pháp môn, nhưng công phu chân thật nhất, đích thực là hai chữ sám hối . Tinh thần sư ông học đạo thì... xu hướng là đi sâu vào đạo lý tri ân, báo ân.

Tri ân báo ân?

Ờ, đạo lý tri ân báo ân. Nó tóm thâu tất cả tinh hoa Phật pháp. Sư ông đã đọc các cái cơ duyên cầu đạo của chư Phật, Bồ Tát, cho đến các tổ sư, thì hầu hết đều lấy cái động cơ tri ân báo ân này để cầu đạo. Cái động cơ này là xuất phát đầu tiên. Nếu động cơ này không xuất phát được thì không thể vào được. Mà đã không vì chúng sinh thì có tu nữa, tu nữa, nhọc lòng không thể được. Tâm không khiêm hạ. Nên nhất định là phải có tâm tri ân báo ân thì tâm mới khiêm hạ được. Cho nên tu gì thì tu, cũng không vượt ngoài phạm vi của tri ân báo ân.

Tri ân báo ân? Tri ân báo ân ai ạ?

Cái đấy... Đối tượng hả?

Vâng.

Đối tượng tri ân báo ân thì nhà Phật đưa ra, tứ ân đồng báo đấy.

Tứ ân đồng báo?

Ơn cha mẹ, ơn thầy bạn..

Ơn quốc gia xã hội?

Đúng rồi.

Sau đó là ơn Phật? Ơn chư Bồ Tát? Chư hiền thánh tăng?

Đúng rồi, thẩm lược lại bốn ơn đấy. Ca dao thế gian thì vẫn nói đấy:

“Công cha như núi Thái Sơn.

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Một lòng thờ mẹ kính cha.

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.”

Các câu ca dao đấy thì ai cũng thuộc lòng rồi. Nhưng thực sự hiểu được cái tinh hoa, cái cốt lõi của nó, mà thực hiện được nó không phải chuyện dễ. Y cứ theo điển tích thì phần lớn những người làm được trọn vẹn nó đều là những bậc đã tu thành tựu.

Con cũng đọc nhiều chuyện về các ngài báo ơn cha mẹ, toàn những việc phi thường.

Đấy như kinh Vu Lan này. Tôn giả Mục Kiền Liên này. Rồi đến tiền thân của Bồ Tát Địa Tạng này, muốn cứu được mẫu thân thì phải niệm Phật đến nhất tâm bất loạn. Cho đến kinh Đại Phương Tiện Phật Báo Ân là chuyện của chính Đức Thích Ca Mâu Ni. Cho nên hệ thống kinh điển mà sư ông thường lưu tâm thì là ba kinh này.

Trong tu hành, sư ông thấy khó nhất là việc gì ạ?

Việc tu khó nhất là cái ái. Ái dục là khó nhất.

Cụ thể là như nào ạ?

Là về dục tâm đấy. Bản chất mỗi người ai nấy đều có. Cái đấy là cái khó trừ nhất!

Tức là (cười), con xin phép con cứ nói thẳng ra, tức là ví dụ mình thấy một cô gái mà mình khởi lòng thích chứ gì ạ?

Nói thế thì thô quá, (cười) nói chuyện vi tế cơ!

À, (cười) A Di Đà Phật. Nhưng con tưởng ở trong chùa thì làm gì có mấy cơ hội để nó khởi lên?

Không, cái ái dục mỗi người đều có sẵn chứ. Nên nếu mà mình tu, thực sự tu, có định lực thì mới có thể loại trừ được các cái vi tế đó.

Nhưng mà ý con đang nói, ví dụ mình muốn khởi lên thì thật ra mình phải có đối tượng thì mới khởi được. Mà ở trong chùa mình đâu có gặp ai mấy đâu ạ?

Thế ví dụ cô đi làm việc, cô đến chỗ đấy, xong về cô tưởng tượng lại. Thế đâu có gọi là có đối tượng gì đâu mà vẫn khởi?

À... (cười) , con hiểu rồi.

Đấy!

Từ lúc sư ông đi tu cho đến bây giờ là chín năm, sư ông thấy bài học lớn nhất là gì ạ?

Bài học lớn nhất á?

Vâng, trên con đường tu.

Bài học lớn nhất trên đường tu chứ gì?

Vâng. Mà có thể áp dụng cho người ngoài.

À áp dụng cho người ngoài à?

Vâng ạ. Mà nói chung, cứ bài học lớn nhất trong quá trình tu của sư ông?

Nếu mà nói thì như lúc nãy đấy, vẫn là tri ân báo ân. Trong đó bao hàm tất cả, bởi vì nó liên quan đến sự đối đãi. Bởi vì sống được, đều là do sự đối đãi, hỗ tương lẫn nhau. Chính trong kinh Thiện Sinh, Đức Phật nói về các sự đối đãi đấy, thầy đối với trò, trò đối với thầy ra làm sao. Vợ đối với chồng như thế nào, chồng đối với vợ như thế nào? Con cái đối với cha mẹ ra làm sao, cha mẹ đối với con cái như nào? Đấy chính là đạo lý về tri ân báo ân, mà cũng là đạo lý của đối đãi. Nó rõ ràng, minh bạch, nó là chân tướng. Thì đấy là cái sư ông nhìn nhận sâu nhất.

Sư ông có tò mò về các kiếp trước của mình không?

Không. Không nên tò mò mình kiếp trước là ai. (cười)

Có tò mò sau này mình sẽ đi đâu không ạ?

Sau này í hả? Dĩ nhiên với cái nguyện bây giờ thì nhất định là phải cầu vãng sinh.

Chứ không cầu quay lại?

Cầu vãng sinh là đồng nghĩa với quay lại rồi. Khi mà đã tu hành thì trên cầu Phật đạo, dưới hóa độ chúng sinh. Không còn mang ý nghĩ nào khác. Đã thành Phật thì chỉ vì chúng sinh. Thành Phật không phải để sung sướng. Đối với sư ông, tâm niệm duy nhất là tu tập thành tựu để có cái năng lực giúp đỡ mọi người.

Con hiểu rồi. Con cảm ơn sư ông.