Chương 48 Đã xong rồi đấy
Hôm nay sẽ rời chùa về nhà. Như thường lệ, 3 giờ 45 phút tôi dậy để tụng Thủ Lăng Nghiêm. Trời còn rất tối. Đi ra khỏi nhà sàn để lên chùa, tôi thấy ông Đạo Nhị từ trong phòng ông từ từ đi ra, đứng giữa khung cửa, sau bức mành. Hai tay ông chống vào hai bên khung cửa. Ánh đèn sáng hắt từ phía sau ông, làm cho bóng ông sừng sững trong khung cửa - như không phải ông Đạo Nhị mà là ai đó khác, rất cao lớn dũng mãnh, mắt nhìn thẳng vào tôi. Chắc tôi sẽ không bao giờ quên được hình ảnh này. Tôi đi đến trước ông, chắp tay xá ông qua bức mành tre. Ông chậm rãi chắp tay xá lại từ sau bức mành.
Như mọi sáng, Tam Bảo chỉ có chú Thất đang đèn hương. Tôi trải nốt án kinh rồi mở cửa nhưng sáng nay tôi cố hết sức mà cửa cũng không mở. Đành chờ bác Đạo Ngũ lên mở hộ. Tôi chỉ lấy kinh từ trong tủ ra, bày lên các án rồi ngồi xuống.
Hôm nay thầy không lên chùa, chỉ có các sư ông. Ngồi tụng Lăng Nghiêm mà không khỏi nghĩ hôm nay là hôm cuối cùng mình tụng Lăng Nghiêm với các sư ông, sư bác, sư chú. Những mùa hè tới, tôi chắc chắn còn quay lại an cư với chư tăng nhưng cảm giác sẽ không bao giờ như năm nay. Đây là mùa an cư đầu tiên, mọi thứ đều mới mẻ, trong sạch, trong sáng. Như lưu ly pha lê. Như mối tình đầu vậy. Mối tình đầu với Phật pháp. Đây là tri âm tri kỷ của tôi. Thầy vẫn bảo “xuất gia chi sơ thành Phật hữu dư” tức là mới sơ phát tâm trong Phật pháp thì thành Phật rất dễ vì sơ tâm đó là tâm Phật. Có lần tôi nói với ông Đạo Nhị: “Ông ơi, tại sao con cứ có cảm giác là con có một mối tình đơn phương với Phật. Con lúc nào cũng nghĩ đến Phật mà Phật chẳng nghĩ đến con”. Ông cười: “Đúng là nhà văn có khác!” Nhưng không phải nói văn vẻ đâu, tôi cảm thấy thế thật. Tôi có một mối tình với Phật. Với các Bồ Tát. Với chư thánh hiền tăng. Với khắp cả pháp giới. Một mối tình lớn, dù nhiều khi chẳng biết nói ra.
Sáng nay mọi người tụng Lăng Nghiêm rất trôi chảy, không vấp như những hôm khác. Tụng xong tôi xuống tổ đường đỉnh lễ các tổ. Lễ xong, ra đến ngoài, trời còn tối lắm. Tôi nhờ anh Chiến đang ở chùa chụp cho tôi với ông Đạo Nhị một cái ảnh trước nhà tổ. Tôi ngồi ở bậc thềm, ông đứng. Anh Chiến bảo người cao người thấp khập khiễng quá, ông Đạo Nhị bảo:
“Con ngồi xuống bậc dưới đi, để ông ngồi bậc trên.”
Tôi ngồi xuống bậc dưới, ông Nhị ngồi bậc trên. Anh Chiến bảo:
“Tươi lên, trông mặt cô giáo buồn lắm.”
Nhưng không tươi lên được mặc dù không buồn. Trời còn tối nên khuôn mặt ông Đạo Nhị và tôi đều mờ mờ giữa vài chấm đèn sáng của nhà tổ. Nhưng đây là một trong những bức ảnh đẹp nhất tôi từng chụp và là một bức ảnh tôi sẽ trân quý cả đời. Trông ông Đạo Nhị thật hiền và trong sáng trong bức ảnh đó. Mùa hè năm sau và những năm sau nữa, sẽ có những lúc ông đòi đi khỏi chùa, trải qua sóng gió, tôi đều nghĩ tới khuôn mặt ông trong bức ảnh đó để thấy những điều khác không quan trọng. Con người ta đều có một cái gốc để quy thú, một thứ bản lai diện mục mà khi lành nhất, an nhất, người ta sẽ để cho bạn thấy. Đấy mới là cái thật nhất. Muốn làm gì, với ai trong đời, đều phải từ cái bản lai diện mục đó mà làm.
Buổi sáng trời trong mát. Một ngày như mọi ngày. Niệm Phật xong tôi ăn sáng, tắm gội sạch sẽ để lên Tam Bảo nghe pháp. Hôm nay thầy giảng phẩm cuối cùng của kinh Hiền Ngu. May quá. Vậy là tôi ở chùa được đến hết kinh Hiền Ngu.
Chiều, ông Đạo Nhị vào nhà sàn gọi tôi. Ông đưa cho tôi một cái chày kim cương bằng bạc nhỏ.
“Đeo cái này vào cổ để hộ thân này.”
Rồi ông lại đưa cho tôi một cái tháp ngọc xanh mà ông đã giữ từ lúc ông bắt đầu xuất gia.
“Người tu tuệ cần có tháp này” - ông nói.
Tôi xá ông, không dám nhận.
“Ông ơi, ông đã cho con cái chày kim cương rồi, cái bảo tháp này ông giữ lâu rồi, quý như thế ông cho con làm gì.”
“Quý thì mới cho” - ông trợn mắt - “không quý thì cho làm gì, hả?”
Tôi cứng họng. Quá đúng. Quý với mình thì mới cho người khác, không quý thì cho làm gì.
“Ông ơi, chắc kiếp trước con với ông là huynh đệ nhỉ, ông là sư huynh, con là sư đệ.”
“Ừ, chắc thế.”
“Hay ngược lại nhỉ, con là sư huynh chết trước nên đầu thai trước.”
“Còn lâu” - ông cười - “mi phúc mỏng hơn nên chết trước.”
“Hay con với ông là bố con nhỉ; có khi ông là bố con.”
“Lại bắt đầu xuyên tạc linh tinh rồi đấy.”
Chú Thất tặng tôi mấy viên đá mà chú đã trì chú nhiều ngày. Chú bỏ trong một cái túi nhỏ. Chú bảo:
“Chẳng có gì cả, tặng cô mấy viên đá.”
Đối với tôi mà nói, mấy viên đá này còn quý hơn vàng.
Đến 4 giờ chiều ngồi niệm Phật trong nhà trai với thầy và các sư ông, tự nhiên trong lòng cứ trào lên, đang niệm lại phải dừng lại. Niệm đến đoạn cuối, tôi cứ nghĩ đây là lần cuối mình còn niệm Phật với mọi người trong mùa hè này. Thế là nước mắt cứ chảy ra. Mọi người vẫn tiếp tục niệm Phật. Niệm xong, tôi nói:
“A Di Đà Phật.”
Xong không nói được gì nữa, nước mắt cứ chảy ra. Thầy cười bảo:
“Cô giáo muốn chào mọi người hôm nay cô ấy về nhà vì hôm nay có đông đủ mọi người. Nhưng mà đã chia tay đâu; hôm tới còn vào quy y mà.”
Tôi không nói được gì cả mà cũng không dám nhìn ai, nước mắt cứ chảy, muốn nói nhưng mà lại nghẹn. Mọi người cười. Bác Phú đỡ lời:
“Cô Việt ở đây cũng được hai tháng nhỉ.”
“Vâng.”
“Có gì mà phải khóc, hôm tới còn vào quy y mà.”
“Ừ, còn bữa bún nữa mà” - thầy cười.
Thầy và mọi người nói chuyện nấu bún. Quyên tự nhiên cười phá lên ha ha ha; thế là tôi cũng cười. Chả ra thể thống gì, vừa khóc vừa cười. Xong rồi tôi nói:
“Mấy tháng ở đây con học được rất nhiều.” - đến đây lại không nói được.
Bà Ngọc ngồi cạnh phải nhắc hộ:
“Con cảm ơn thầy.”
Mãi sau tôi mới nói tiếp được:
“Con cảm ơn thầy.”
Xong thầy bảo mọi người lên chùa chuẩn bị tụng khóa lễ chiều. Quyên, bà Xuyến, Thảo, tất cả những người ở chùa đều vào chào tôi. Chị Thanh đưa Quyên vào chào tôi.
“Con cầm tay cô đi.”
Bà Ngọc cũng cầm tay tôi, rơm rớm nước mắt:
“Thôi con đi, chúc con mọi sự tốt lành nhé.”
Mọi người ra hết thì Tiểu Thánh vào:
“Chị Việt sắp đi hả?”
“Ừ.”
“Chị Việt đưa tay đây... cả hai tay.”
Tôi đưa tay ra, Tiểu Thánh nắm cả hai tay tôi:
“Chúng ta mãi mãi là bạn tốt nhé, lúc nào cũng sẽ là bạn tốt nhé.”
Ngoài trời bắt đầu mưa lớn. Tôi băng qua sân dưới mưa đi lên Tam Bảo. Mọi người đang tụng bên trong. Tôi đứng ngoài hiên, lễ. Rồi tôi đi xuống nhà tổ. Nhà tổ đã khóa. Tôi quỳ ở ngoài hiên, lễ ba lễ.
Mưa rất lớn lúc tôi đi. Mưa sầm sập, gió ào ạt qua cây đa và những lùm nhãn. Ông Đạo Nhị gọi ô tô cho tôi, rồi lại lấy túi bóng lớn bọc ba lô cho tôi cẩn thận khỏi ướt.
Tôi chắp tay chào thầy, chào sư ông Đạo Nhị. Thầy ngồi ở ghế, mỉm cười “Ừ, cô về nhé”. Sư ông Đạo Nhị chắp tay chào tôi.
Nửa đêm giữa tháng Tám, tôi rời Hà Nội. Ông Đạo Tứ nhắn tin: “Chúc cô lên đường chư Phật đồng hoan hỉ gia hộ luôn được bình an”. Ông Nhị nhắn: “Muội muội lên đường thượng lộ bình an nhé”. Ông bảo có một buổi sớm, ông mơ một giấc mơ dài liên quan đến tôi nhưng đang mơ thì ông Tứ đập cửa gọi đi ăn cơm nên ông tỉnh dậy, quên hết giấc mơ, chỉ nhớ trong mơ có ai đó nói rất rõ với ông:
“Việc của cô Việt đã xong rồi đấy.”