Chương 7 Lời của ma
Tôi là ma.
Để con ma như tôi kể chuyện ma, rất thích hợp nhỉ?
Tôi chết rồi, lại vẫn đang “tồn tại”, độc thoại ở đây. Dạng “tồn tại” của tôi không phải ánh sáng, không phải âm thanh, cũng không phải bóng hình, không phải hiện tượng vật lý, khoa học không thể chứng thực. Sự “tồn tại” của tôi không thể lượng hóa, không thể đo lường, không có đơn vị tính.
Ký ức là chất môi giới cho sự tồn tại, truyền gửi của tôi, thông qua ký ức của tôi và ký ức của người khác, tôi được “tồn tại”, ở đây, ở đó, ở chỗ này, ở chỗ nọ. Tôi lệ thuộc vào ký ức, ký sinh trên ký ức, nơi nào có ký ức, nơi nào có chuyện kể, thì tôi ở đó. Lịch sử truyền miệng, thế là tôi ở trong cổ họng, khoang miệng, đầu lưỡi của mọi người. Câu chuyện viết tay, cho nên tôi ở ngòi bút, chảy tuồn tuột lên trang giấy, trước khi đốt giấy xé giấy vò giấy, tôi định cư trên giấy, nhưng cho dù giấy bị hủy thì con người có khả năng đọc thuộc lòng, giấy đã in dập một bản sao hoàn mỹ trong đầu óc, thế là tôi định cư trong tâm trí. Ký ức đầy bí mật là môi trường thích hợp của tôi, không vạch trần, giấu kín, bẩn thỉu, xấu xa, thối rữa, những bí mật vùi sâu chôn chặt cả đời là chất môi giới dịu dàng nhất với tôi.
Còn có cây, nước, đất, cỏ. Cây đa tôi thường trèo nhớ tôi, cây nhội tôi từng vải nhớ tôi, rừng tre tôi từng chặt nhớ tôi, ruộng đồng tôi từng năm nhớ tôi. Vùng đất nhỏ này nhớ tôi, tôi sống chết đều ở đây, cho nên tôi làm ma ngay tại đây.
Song ký ức không đáng tin, nồi cháo trên bàn, cả nhà chín người ăn hết, trước tiên hỏi A Thiền, rồi hỏi tôi, tiếp theo hỏi năm đứa con gái, lại hỏi hai thằng con trai, cháo vừa ăn xong là đặc hay loãng? Mỗi người đều sẽ có hồi tưởng khác nhau, hơn nữa câu trả lời không chỉ là đặc hay loãng, giữa đặc hay loãng có nhiều cái “giữa”. Dùng một sợi dây để giải thích cái “giữa” này nhé, giữa đặc hay loãng là một sợi dây, bất cứ ngoại lực nào cũng không thể khiến sợi dây này thẳng tắp, dây uốn khúc vòng vèo, hình thành nhiều góc ngoặt, khúc cong, có những chỗ còn thắt nút. Mỗi khúc cong đều có chỗ tối, có bóng râm cho sự che đậy, xếp đặt lời nói dối. Người nói loãng thầm mong muốn cháo đặc. Người nói đặc lại khao khát cháo đậm đà hơn.
Nhưng chính vì có ngần ấy cái “giữa” nên tôi có thể tìm thấy chất môi giới bất cứ lúc nào, chỗ tối chất đầy bí mật chính là chất môi giới tốt nhất, ấm áp ẩm ướt, do đó tôi luôn “tồn tại”.
Tôi chỉ là đứa con nhà nông tốt nghiệp cấp hai ở một xã miền Trung đảo, xuống ruộng hái rau, chạy xe chở hàng, tôi làm sao có thể nói ra những lời văn vẻ này. Song cái chết là sự chuyển đổi kỳ diệu, sau khi làm ma, hết thảy giới hạn ngôn ngữ đều được gỡ bỏ trong chớp mắt. Những lời trước kia tôi không nói, bây giờ đều nói cả.
Đó gọi là lời của ma.
Lúc còn sống, tôi thật ra là một người không nói chuyện.
Từ nhỏ mẹ tôi luôn bảo tôi quá yên tĩnh, không khóc không quấy, ngủ không ngáy, không trở mình, không giống như đang sống. Có đến mấy lần, mẹ cho bú xong, tôi rơi vào giấc ngủ sâu, mẹ thấy tướng ngủ của tôi quá yên ắng, bèn cố ý lay cho tôi tỉnh dậy, lo tôi bị đột tử trong mơ, tôi thức giấc, mắt không chớp, vẫn im lặng, trong lòng mẹ tự đoán định thằng con trưởng này có thể bị thiểu năng trí tuệ hoặc câm điếc. Ký ức khứu giác sớm nhất của tôi là cao Thanh Thảo nhức mũi. Mẹ nấu một bàn thức ăn để cúng, bị bà nội quở mắng, nói thịt này không thể nấu như vậy, rau này không thể xào như thế, cúng tổ tiên kiểu này, tổ tiên chế, nếu con cháu gặp tai ương, nàng dâu là cô phải chịu trách nhiệm thế nào? Mẹ theo chỉ thị của bà nội, nấu lại một bàn, kết quả bị chửi vì lỡ giờ lành cúng kiếng, chắc chắn là cố tình để tổ tiên đói bụng, một cái tát giáng lên mặt mẹ. Mẹ tôi mỗi lần bị đánh đều nhốt mình trong phòng, lấy từ trong tủ ra một lọ cao Thanh Thảo màu xanh lá, kề sát mũi, hít mạnh. Cao Thanh Thảo có nhiều công dụng, trị bỏng, muỗi đốt, đau nhức, phong thấp đều hiệu nghiệm, mùi cực hắc, mẹ mê cái mùi đó vô cùng, hễ bị nỗi lo lắng tấn công liền ngửi lấy ngửi để, sau đó lấy cao xoa khắp người. Lần đó mẹ vừa khóc vừa xoa cao Thanh Thảo, thấy tôi ngồi bên cạnh không có mảy may phản ứng, lặng lẽ nhìn mẹ khóc, bèn bôi cao vào khoang mũi tôi. Tôi nhớ rõ cái mùi đó, đến giờ biến thành ma cũng vẫn nhớ cái mùi đó, như thể có người tay đấm chân đá trong mũi tôi vậy. Mẹ nhìn tôi cau mày, đột nhiên không khóc nữa, tiếp theo mẹ áp ngón tay dính đầy cao lên mắt tôi. Cao Thanh Thảo vung đao múa kiếm trong mắt tôi, tôi cuối cùng cũng òa khóc, mẹ cuối cùng cũng bật cười. Tiếng cười vọng đến tai bà nội, bà lập tức đẩy mở cửa phòng, xông vào véo tai mẹ, bữa tối còn chưa nấu xong mà ngồi trong phòng cười ha hả, nghe như ma nữ cười sát vách, muốn dọa người ta sợ chết à.
Cao Thanh Thảo do ông từ ở Thành Cước Ma điều chế, nói là phương thuốc thảo mộc thiên nhiên, chỗ nào khó chịu thì xoa chỗ đó. Mẹ tôi mỗi lần đến Thành Cước Ma cúng nhất định mua những mấy lọ, mỗi lần bị đánh bị mắng liền lấy ra, nên cơ thể mẹ luôn tỏa mùi bạc hà nhức mũi đó. Mẹ tôi thích đi khắp nơi cúng quỷ thần, hễ nghe nói ở đâu có miếu lớn chùa nhỏ linh thiêng bèn lập tức kéo tôi đi cúng, cầu cho bà nội chết sớm, đất đai được mùa, bốn đứa con trai bình yên lớn lên lấy vợ, lại sinh cả đám con trai, đừng bao giờ đẻ con gái, vô tích sự. Mẹ thích dẫn tôi đi cúng, vì tôi là đứa yên tĩnh nhất trong bốn anh em, đi đường xa mấy cũng không phàn nàn, không khóc không quấy. Có lần hội miếu Thành Cước Ma, mẹ gửi tôi cho ông từ, tất bật đi hóa vàng mã gieo âm dương, lầm rầm thưa chuyện với thần, rốt cuộc bà nội lúc nào chết? Bà nội mất rồi, mẹ mới có cuộc sống tốt đẹp. Tôi ngồi cạnh ông từ say bí tỉ, nghe ông lè nhè đống lời say xỉn, tôi không hiểu gì hết, chỉ lẳng lặng nhìn ông. Ông véo tôi một cái, tôi không có phản ứng, ông véo mạnh hơn, biểu cảm của tôi vẫn không thay đổi, ông thình lình rút mấy cây hương đang cháy trong lư hương nhỏ bên cạnh, châm vào cánh tay tôi.
Đau, nhưng tôi không khóc.
Mẹ tôi quay lại, nhìn thấy vết bỏng trên cánh tay tôi, ông từ nói: “Thằng con này của cô không kính trọng thần, lấy hương nghịch.” Khi chúng tôi sắp về đến tam hợp viện, mẹ lấy cao Thanh Thảo từ trong làn ra, bảo tôi há miệng, ăn hết cao màu xanh trên ngón tay mẹ. Đắng ngắt, cay sè, tôi vì thế mà miệng nôn trên tháo, mẹ khẽ giọng mắng tôi không ngớt, tao đi cầu xin cho bà nội mày chết sớm, mày khinh nhờn thần như vậy thì bà nội sẽ không chết, bà ta không chết, bảo tao sống tiếp thế nào đây?
Bà nội không chết sớm, bà sống đến một trăm tuổi. Căn nhà đầu tiên tôi mua, cách mấy căn có tiệm quan tài, tôi dọn ra khỏi tam hợp viện đã tính toán sẵn, khi mẹ tôi qua đời, con trai trưởng là tôi sẽ mua quan tài ở ngay nhà hàng xóm, chôn cất người mẹ cao Thanh Thảo.
Nhưng không ngờ mẹ tôi cũng sống trên trăm tuổi, tôi chết sớm hơn mẹ. Tôi đã đặt đóng quan tài của mình ở tiệm quan tài trước.
Hồi ức của tôi về mẹ dựa vào khứu giác. Vừa ngửi thấy cao Thanh Thảo hay ai giã nát lá bạc hà, tôi liền nhớ đến mẹ. Phải, ma quỷ tồn tại nhờ hồi ức, bản thân cũng tràn đầy hồi ức, khứu giác, xúc giác, cảm giác đau đớn, đủ loại hồi ức.
Mùi cao Thanh Thảo về sau dần dần phai nhạt. Sau khi tôi lấy A Thiền, mẹ tôi đã tìm được đối tượng mắng nhiếc cụ thể. Mẹ mắng A Thiền, sao chép y chang những câu bà nội mắng mẹ năm xưa. Đay nghiến mãi, mùi cao Thanh Thảo trên người mẹ ngày càng nhạt. A Thiền là dâu trưởng trong tam hợp viện, nhưng lại đẻ toàn con gái, mẹ tôi chì chiết từ Thục Mỹ, Thục Lệ đến Thục Thanh, sau khi con tư, con năm sinh ra, trên người mẹ tôi đã hoàn toàn không còn mùi cao Thanh Thảo.
Bà mẹ không còn mùi cao Thanh Thảo sau này không đi Thành Cước Ma cúng nữa.
Đổi thành A Thiền đi.
Đổi thành A Thiền đi cầu thần, xin rủ lòng thương, cho mẹ chồng con chết sớm một chút.
Mùa hè đó, cái mùa hè cảnh sát tìm đến. A Thiền tờ mờ sáng đã ra ngoài, cô ấy nhìn bầu trời bên ngoài nói, Vĩnh Tĩnh lâu lắm rồi không mưa, kênh nước sắp khô cạn, rau trong ruộng đều héo quắt, cứ tiếp tục thế này, thu hoạch trầu có ổn không? Cô ấy nói hôm nay Thành Cước Ma sáng sớm có pháp hội, phải đi niệm kinh với đoàn tụng kinh, tôi cảm thấy rất kỳ lạ, ai mới sớm ra đã làm lễ? Hình như là ai đó kiếm được một khoản tiền trở về lễ tạ, hay là ai đó chết? Dù sao cũng không biết là ai, đã đặt lúc tảng sáng phải lễ tạ thần. Sau khi A Thiền đi, tôi rơi vào giấc ngủ sâu.
Tinh mơ hôm đó, trời vừa sáng, A Thiền và đoàn tụng kinh cầm micro lên, bắt đầu tụng kinh ở Thành Cước Ma. Tất cả ve đực trên cái cây to sau miếu Thành Cước Ma bị đoàn tụng kinh đánh thức, ôm một bầu bực bội ngái ngủ, dốc toàn lực làm rung màng bụng, phát ra tiếng kêu ra rả định tại. Lò mổ hôm đó có hai mươi con lợn phải làm thịt, đồ tể lấy làm lạ, sao có đoàn tụng kinh dậy sớm thế, bài niệm chú xen lẫn cái ngáp ngái ngủ. Nhưng anh ta không rảnh quan tâm ngôi miếu nhỏ bên cạnh đang làm gì, anh ta chỉ muốn nhanh chóng giết lợn, lợn sống bị treo lên chọc dao nhọn, rỗng eng éc thảm thiết, nền đất màu xám lập tức bị máu nhuộm đỏ.
Ve đực, đồ tể, A Thiền đồng thanh huyền náo, đánh thức vùng đất nhỏ tĩnh lặng. Gà bị gọi dậy ó o gáy, chó bị gọi dậy ăng ẳng sủa, mèo chết treo trên cây meo meo, ngỗng vịt quang quác, nấm ở kênh nước vụt vươn cao, hoa cúc bị đèn chiếu khống chế bung nở, dân làng say ngủ bắt đầu từ từ tỉnh giấc, con gái thứ năm của tôi choàng tỉnh dậy, hắt xì mười lăm lần. Ma trong nghĩa địa cũng đã tỉnh cả. Cây khô cỏ dại đồng hoang, hoa rừng nấm mốc vỏ trấu, tất cả những thứ đã chết và còn sống, sống dở chết dở ở vùng đất nhỏ, toàn bộ đều bừng tỉnh.
Bấy giờ tôi vẫn còn sống, cũng đã tỉnh ngủ, nằm trên giường chửi thề, sao ồn ào thế.
Cảnh sát được đủ thứ tiếng ồn yểm hộ, đã lặng lẽ đến Vĩnh Tĩnh.