Chương 9 Ôm mèo hàng xóm ra biển bơi
Ingrid 5 giờ sáng đã xuống giường. Bà mất ngủ cả đêm, ông chồng nằm bên cạnh hoàn toàn không ngáy, bà mấy lần trở dậy, dùng ngón tay cảm nhận hơi thở của ông, xác nhận còn thở mới yên tâm. Mọi thứ đều đã thay đổi, ông đột nhiên không ngáy nữa, bà dứt cơn nghiện thuốc, con mèo ra ngoài rồi không về, chậu cảnh trong nhà chết khô hết, suốt mùa đông trời không đổ tuyết, đồng hồ treo tường hết pin, kim giờ kim phút đứng yên, lâu lắm rồi trời không mưa.
Bà không nói với chồng hôm nay mình phải bắt tàu hỏa. Bà nói rằng trường âm nhạc đến vùng khác xem buổi biểu diễn, ngủ một đêm ở khách sạn. Ông không đáp, lẳng lặng ăn bánh mì trong đĩa. Bánh mì chưa ăn xong, bia chưa uống xong, ông đã thấy kém ngon miệng, trước kia bữa tối nhất định phải hai lon bia, bây giờ nửa lon là đủ, có lúc thậm chí quên khuấy chuyện bia bọt.
Hải âu còn dậy sớm hơn bà, chao liệng trên bãi biển, kêu vang. Bà rời nhà bắt xe buýt, tháng Ba mùa xuân vẫn còn lạnh, gió biển lồng lộng, bà gần như đứng không vững. Trời hửng sáng, bà nhìn vịnh Kiel, rất lâu rất lâu về trước, ngày đông giá rét, cả vịnh đóng băng, nước biển đồng cứng. Bà dắt T, xuất phát từ Laboe, giẫm lên mặt biển đóng băng. Bà nói với T, nếu chúng ta cứ đi thế này thì có thể vượt qua vịnh, đến Kiel ở bờ bên kia. T cười suốt, nói liến thoắng: “Mẹ ơi! Chúng ta đi trên biển!” T buông tay bà, cất bước chạy thật nhanh, bà không thể nào đuổi kịp, trượt ngã trên mặt biển. T thấy vậy phá lên cười ha hả, tiếp tục chạy, rồi biến mất trong tuyết.
Trên xe buýt bà gặp người hàng xóm, khách sáo hỏi thăm sức khỏe, tán gẫu về thời tiết. Hàng xóm giọng điệu dè dặt, từ ngữ chọn lọc, sợ nhắc đến T. Sau khi T mất, mọi người ở thị trấn nhỏ ven biển đều rất khách sáo với bà. Lời nói cố gắng tránh né cái chết, nhưng ánh mắt đong đầy sự cảm thông, bà ghét kiểu cảm thông xa cách này. Bản tin về cái chết của T viết đến đồng tính, chủ nghĩa Quốc xã mới, Đài Loan. Bà mường tượng những lời sôi nổi bàn tán sau lưng mình của láng giềng và họ hàng, có lần quả thực không chịu nổi nữa, bà gặng hỏi người bạn thân nhà bên: “Có phải mọi người luôn nhân lúc tôi vắng mặt nói chuyện con trai tôi không?” Người bạn đáp: “Ingrid à, không đầu, thật sự không phải. Những điều viết trên báo đó quá kinh khủng. Chúng tôi không biết nói thế nào. Chúng tôi còn không biết Đài Loan ở đâu kia.”
Hôm nay bà phải đi Berlin.
Trên tàu hỏa, bà cứ nghĩ mãi, đến Berlin phải xuống tàu thật ư? Vừa nhận được tin, ý nghĩ đầu tiên của bà là muốn đi, đi một mình. Bà không biết vì sao. Nhưng bà thật tình rất muốn xem.
Hôm đó. Cái hôm mà mọi thứ đều thay đổi. Cảnh sát đến nhà, nói một số điều, hỏi một số điều, trước khi ra về còn bảo, có tin sẽ báo ngay. Chẳng bao lâu sau, di động của bà rung, trên màn hình hiển thị số của T. Chưa chết, không chết, cảnh sát nhầm người rồi, bà nghĩ bụng, con trai tôi không chết, nó gọi điện thoại về rồi. Bắt máy, là gã. Không phải T. Là gã.
Bà lao tới chỗ tàu lặn, tìm thấy gã. Ngôn ngữ không thông hiểu. Gã khóc sướt mướt. Trên người rất nhiều vết thương, mặt sưng vù, tóc đầy cát, áo quần phong phanh. Gã khóc mãi, nói Sorry. Lúc đó bà để ý thấy bên chân gã có một con dao.
Đã đến Berlin, bà có nguyên một ngày. Vừa xuống tàu, bà bỗng dưng thèm hút thuốc, cũng rất buồn ngủ. Trời đẹp, ánh nắng tháng Ba sao mà chói chang, bà muốn tìm đại một công viên yên tĩnh, ngồi trên ghế ngủ. Đã lâu lắm rồi không hút thuốc, sao vừa đến Berlin, cơn nghiện thuốc lại mạnh mẽ thế này?
Không hề có mục đích, bà bắt tàu điện ngầm, tùy ý chuyển tàu, xuống tàu. Bà từng nghĩ, có phải mình nên đi xem thử Berlin nơi con trai đã đi không. Nhưng bà tuyệt nhiên không biết trước kia con trai sống tại khu nào Berlin, cũng không biết con trai rốt cuộc làm gì ở Berlin. Con trai kết hôn với một người đàn ông đến từ Đài Loan, bà cũng hoàn toàn không biết. Bà chỉ gặp người Đài Loan đó hai lần, lần thứ nhất là lễ Giáng sinh nhiều năm trước, lần thứ hai ở bên tàu lặn. Hôm nay đến Berlin là lần thứ ba.
Bà phải đối mặt với người đó thế nào? Không, bà không muốn đối mặt với gã. Trong túi xách của bà chuẩn bị sẵn một cái mũ, bà đã soi gương luyện tập ở nhà, mũ kéo sụp xuống, có thể che khuất nửa khuôn mặt.
Nhiều quán cà phê đều kê bàn ghế ra đường, bà ghé đại một quán, gọi Cappuccino và bánh bông lan. Sâu trong ba lô, bà tìm thấy một điếu thuốc lá bị đè bẹp rúm. Không có bật lửa, bà kẹp thuốc giữa ngón tay, nửa muốn hút nửa không. Ăn bánh xong, bà tựa vào lưng ghế thiếp ngủ. Tỉnh giấc đến trung tâm mua sắm trên phố, trang phục mùa xuân vừa lên kệ, bà cầm mấy chiếc đầm in hoa đi vào phòng thử đồ, mới mặc một chiếc lại thấy buồn ngủ, phòng thử đồ rất rộng rãi, bà bèn ngồi xuống, ngủ thêm một giấc. Mua xong váy đầm, bà nhận ra trên phố có nhiều quán ăn châu Á, bèn chọn bừa một quán, gọi bát mì nước. Ăn mì xong lại buồn ngủ, bà hỏi phục vụ, gần đây có công viên không? Đi đến công viên, dọc đường ngáp ngắn ngáp dài, trong công viên có rất nhiều trẻ con nô đùa, chó sủa gấu gấu, bà tìm được băng ghế không người, nằm xuống ngủ nữa. Thức dậy thì cũng đến lúc phải xuất phát rồi.
Bà cảm thấy bờ vai thả lỏng hơn nhiều. Thành phố lớn Berlin này khiến bà thấy rất nhẹ nhõm. Ở Laboe, mọi người đều quen biết bà, bà cũng quen biết mọi người, ngay cả tên chó mèo gần đó bà đều có thể kể vanh vách. Ở Berlin, chẳng ai quen bà. Bà ngủ lang khắp nơi, chẳng ai để ý. Chẳng ai hỏi bà vì sao ngón tay kẹp thuốc mà không châm? Chẳng ai hỏi bà có khỏe không? Chẳng ai thảo luận về thời tiết với bà. Chẳng ai biết tên bà. Chẳng ai biết lai lịch của bà. Chẳng ai biết con trai của bà đã chết. Chẳng ai biết nỗi đau khổ của bà.
Đến nhà tù, bà phải để lại tất tật đồ đạc trong tủ gửi đồ bên ngoài, bà hỏi nhân viên, tôi không cần mang theo gì cả, nhưng cái mũ này, có thể làm ơn cho tôi đội không? Bà tìm thấy gã ở trang trong tờ giới thiệu chương trình. Năm diễn viên chia nhau đóng vai Hamlet, gã là một trong số đó.
Số lượng khán giả không ít, bà hơi bất ngờ, sao mọi người lại muốn tới nhà tù xem phạm nhân diễn kịch nhỉ? Khán giả qua nhiều vòng kiểm tra an ninh và trạm gác, cuối cùng vào nhà tù, theo nhân viên quản lý đi về phía một tòa nhà lớn gạch đỏ. Bà theo mọi người đi vào, bên trong có đến mấy tầng, có nhiều phòng giam, trông rất giống với nhà tù bà xem trong phim. Trước khi mở màn, đạo diễn bước ra nói vài lời, rằng tòa nhà này là nhà lao bỏ hoang, những nhà lao khác bên cạnh đều vẫn đang sử dụng, nhưng tòa nhà này bỏ hoang mấy năm trời rồi, họ đã tốn rất nhiều thời gian đề đạt và trao đổi mới được phép biểu diễn. Vở kịch này đã dàn dựng mất ba tháng, tất cả phạm nhân đều bỏ nhiều thì giờ học thuộc lời thoại của Shakespeare, nhiều phạm nhân trước đó vốn không có cơ hội đọc Shakespeare, trong quá trình tập diễn, họ chủ động bắt đầu đọc các kịch bản khác của ông.
Bà cố tình chọn vị trí cách sân khấu xa nhất, đội mũ lên. Sân khấu sáng đèn, tất cả diễn viên xếp thành một hàng, cất tiếng thoại. Hồi đi học bà cũng từng đọc Shakespeare, nhưng quên hết rồi. Hồi đó đọc trên giấy, cảm thấy nhàm chán. Hóa ra, cao giọng đọc diễn cảm, ngữ điệu lên bổng xuống trầm lại thú vị nhường này. Bà nhìn thấy gã lớn tiếng đọc thoại, biểu cảm chuyên chú.
Diễn xong một đoạn, một diễn viên mời quý vị khán giả quá bộ tới những khu vực biểu diễn khác. Cả vở kịch, khán giả theo diễn viên tiến vào các góc nhà lao. Mỗi lần di chuyển, bà đều cố tình đi sau cùng, đến nơi, bà luôn lui ra phía sau, cố gắng cách xa khu vực biểu diễn.
Phần diễn của gã rất nhiều, có mấy đoạn độc thoại. Thật ra bà không hiểu lắm, vì sao đạo diễn phải để năm người diễn Hamlet?
Có một đoạn kịch, gã nói độc thoại, nước mắt lã chã, nghẹn ngào nói xong, thân thể lắc lư. Bà nghĩ bụng, gã khóc gì chứ? Đoạn kịch này, Hamlet nên khóc sao? Tay bà sượt qua gò má, nhận ra mình cũng đang khóc.
Bà nghĩ, liệu có phải, gã nhìn thấy bà không?
Kịch diễn hơn hai tiếng đồng hồ, màn kết cuối cùng, kiếm gỗ vung lên, đâm vào cơ thể từng nhân vật, giết qua giết lại, tất cả mọi người đều chết. Ánh mắt bà dừng lại trên người gã, gã nằm dưới đất, lặng lẽ khóc.
Hạ màn, vỗ tay. Khán giả đứng dậy hoan hô, bà không dám đứng lên, sợ bị gã nhìn thấy, cũng sợ bị người khác nhìn thấy mình đang khóc như mưa.
Đạo diễn phát biểu, tối nay là buổi diễn đầu tiên nên đã chuẩn bị bánh ngọt đơn giản, hoan nghênh khán giả ở lại cùng dùng với các diễn viên. Bà đứng dậy đi ra ngoài, chợt chạm phải ánh mắt gã.
Bà đi tới, hoàn toàn không biết phải nói gì. Trong đầu có vô số hình ảnh hỗn loạn, không thể ghép thành một câu hoàn chỉnh. Cơ thể gã khẽ run rẩy, gã vẫn đang khóc. Bà giữ khoảng cách hai ba bước với gã, nhìn gã, thầm nghĩ, vết thương trên mặt gã lành rồi, tóc không còn cát nữa, hiện giờ trông có vẻ khỏe mạnh hơn.
Không biết phải nói gì, thế thì đừng nói. Bà đi ra ngoài, không dám ngoái lại.
Ra khỏi nhà tù, bà vẫn miên man nghĩ, vừa rồi có phải nên nói gì với gã không? Phải nói gì? Nên nói gì?
Bắt tàu điện ngầm đến khách sạn, bà bắt chuyến ngược hướng, tiếp theo lại chuyển nhầm tàu, lòng vòng trong thành phố xa lạ. Nhưng bà không sốt ruột, thậm chí có phần tận hưởng việc lạc đường. Bà tưởng tượng mình mãi mãi lạc lối ở Berlin, không ai tìm thấy bà, bà cũng không tìm được đường tới khách sạn, vĩnh viễn không về nhà.
Bà cảm thấy mình đã gần gũi với T hơn một chút. Ở Berlin T chắc hẳn cũng có cảm giác tương tự nhỉ.
Cuối cùng cũng lên được tuyến tàu chính xác, bà vừa ngồi xuống thì nhìn thấy T.
T ở ngay trước mắt bà.
T ở ngay bên dưới ghế đối diện.
Bà nằm rạp xuống sàn, chui đầu vào gầm ghế đối diện, những hành khách khác liếc nhìn bà, rồi dời mắt đi. Gầm ghế trong toa tàu điện ngầm có một tờ nhãn dán, trên đó in tàu lặn, và cả bàn tay giơ ngón giữa.
T từ rất sớm đã xuất hiện tình trạng mà bà không thể hiểu và xử lý được, đánh nhau với con nhà hàng xóm, đến mức đứa kia phải nhập viện. Ôm mèo hàng xóm ra biển bơi, dìm mèo xuống nước, bày xác mèo trên bàn nhà hàng xóm. Trong lớp túm đầu bạn học nữ dộng vào tường. Ở trường cầm dao uy hiếp thầy cô và hiệu trưởng. Nảy sinh xung đột với cha, lấy kéo bén đâm cha. Bảo muốn nướng bánh bông lan cho mẹ, bếp bốc cháy, xe cứu hỏa đến thì thấy T cười hề hề, nói lửa đẹp quá. Dẫn T vào thành phố khám bệnh, T luôn vẽ tranh trên giấy, rất thích vẽ chiếc tàu lặn trên bãi cát trước nhà, nói sau này phải lái tàu lặn rời khỏi Laboe, đến nơi xa thật xa. Vẽ mãi vẽ mãi, bên cạnh tàu lặn xuất hiện bàn tay giơ ngón giữa.
Bà nằm rạp trên sàn tàu điện ngầm Berlin, không nén nổi òa khóc nức nở.
T từng bắt chuyến tàu này đấy.
Bà biết ban nãy trong nhà tù nên nói gì rồi. Bây giờ bà biết rồi.
Hạ màn xong, bà những muốn những muốn, thật lòng rất muốn nói với gã: “Đừng khóc nhé.”