Chương XXV ❖ 1 ❖

Cuối năm 1965, Quân chủng Phòng không và Không quân được tiếp nhận những máy bay Mic 21 của Liên Xô cùng với một số người lái của ta do bạn đào tạo. Loại Mic mới có những trang bị hiện đại và tốc độ lớn hơn loại Mic 17.

Tổ chức của trung đoàn bay Sao Vàng có sự thay đổi.

Số lớn người lái Mic 17 cùng với toàn bộ máy bay tách ra thành lập một trung đoàn mới, đoàn Sao Mai. Đoàn Sao Mai cũng được bổ sung thêm một số lái trẻ mới được đào tạo xong. Họ chuyển tới một sân bay ta vừa xây xong. Chúng ta đã nắm chắc tính năng của loại Mic 17, mặc dù không khắc phục được nhược điểm về tốc độ của nó, nhưng cũng đã gây cho kẻ thù những đòn choáng váng trong những trận đột kích bất ngờ.

Bộ phận còn lại của đoàn Sao Vàng, gồm cán bộ lãnh đạo, chỉ huy và những người lái được chọn lọc, cùng với số lái mới đào tạo từ Liên Xô về, hợp thành một trung đoàn mới trang bị hoàn toàn bằng máy bay Mic 21.

Cấp trên trao nhiệm vụ cho lãnh đạo trung đoàn cần thật nhanh chóng đưa những Mic mới vào chiến đấu. Những người lái Mic 21 được đào tạo hầu hết là thanh niên mới gia nhập quân đội, chưa hề biết khói lửa chiến tranh. Trong thời gian ngắn học tập ở nước bạn, ta chỉ yêu cầu bạn huấn luyện anh em hiểu được tính năng máy bay và kỹ thuật sử dụng những trang bị. Bây giờ những người lái trẻ này có nhiệm vụ phải truyển đạt lại tất cả những điều đã học tập cho những người chỉ huy mình nay mai sẽ dắt dẫn họ trong những trận chiến đấu với quân địch. Những giáo viên bất đắc dĩ biết số giờ bay của mình còn thua xa học viên. Bổ trợ cho những bài học của họ, những anh thợ máy trẻ mới về, cũng phải mở sổ tay hướng dẫn cho các “thủ trưởng” về tính năng và cơ cấu của máy bay. Trường học của họ nằm giữa một vùng trời đã bị kẻ thù kiểm soát chặt chẽ bốn phía. Họ biết là thời gian không chờ đợi mình. Và cấp trên đặt nhiều kỳ vọng loại máy bay mới này sẽ cho phép ta đương đầu với địch trong những trận đánh đàng hoàng, sẽ làm kẻ thù e nể hơn.

Tới sân bay, Hùng được bố trí ở cùng Nhự. Người bạn cùng học mấy tháng trước, nay đã trở thành người chỉ huy. Điều đó cũng tất nhiên, vì trước ngày đi học, Nhự đã là cán bộ, hình như anh là tiểu đội trưởng của một đơn vị đặc công. Đối với Hùng, anh cũng là người hơn tuổi. Chỉ có điều là về đầy Hùng phải trực tiếp hàng ngày cọ xát với cái tính im lặng và đôi lúc hơi cộc cằn của anh. Trước kia, quan hệ giữa họ khác. Bây giờ, họ cùng ở với nhau trong một căn buồng, họ sẽ cùng bay trong một biên đội và cùng chiến đấu bên nhau.

Hùng tranh thủ ôn buồng lái ngay. Đại đội phó Nhự kèm anh bay hai chuyến. Nhưng đó là hai chuyến bay không thoải mái. Cả trước và sau hai chuyến bay kèm, đồng chí đại đội phó đều lặng lẽ. Trong chuyến bay, có lúc Hùng thấy cần lái cứng nhắc. Đại đội phó ngồi phía sau giành lấy việc điều khiển. Sau khi sửa chữa xong, đại đội phó trả lại cần lái, vẫn không nói một lời. Kể ra không cần phải anh giải thích Hùng mới hiểu sai sót của mình. Nhưng cái lối quá dè sẻn lời nói của anh đã làm Hùng khó chịu. Kết thúc buổi bay kèm lần thứ hai, đại đội phó bảo Hùng: "Lần sau, đồng chí bay một mình". Hùng thấy mình như được giải phóng.

Một đợt gió mùa Đông Bắc đến bất thần. Luồng khí lạnh ở vùng hồ Bai-can xa xôi trên đường từ đại lục chuyển ra đại dương, đã làm chậm chuyến bay đơn của Hùng lại mấy ngày. Sáng nay, vòm trời lại xanh thăm thẳm. Trên cao chỉ có những quệt mây mỏng và nhẹ, những đám mây hình lông nhím báo hiệu thời tiết tốt.

Hùng đứng trên đường băng. Trời rét ngọt. Không khí trong suốt.

Núi Tam Đảo hiện rất rõ trên nền trời. Tầm nhìn xa tốt. Sẽ không có một đám mây nào cản đường bay của mình hôm nay. Mình sẽ tha hồ mà ngắm phong cảnh của đất nước dưới cánh bay. Không phải là cái cảm giác của buổi bay đơn đầu tiên hồi anh còn ở trường. Ngày đó, chi phối mọi tình cảm trước khi anh bước lên máy bay là sự hồi hộp.

Nhưng hôm nay là một niềm vui rạo rực. Biết đâu trên đường bay hiện ra một thằng "ép" đi trinh sát khí tượng. Mình sẽ không để cho nó thoát mặc dù đây là buổi bay đơn hồi phục đầu tiên.

Hùng cảm thấy trong người rạo rực. Anh hơi tiếc hôm nay chỉ là một buổi bay không vực giản đơn. Anh đang cần được vùng vẫy. Cơ thể anh như căng ra. Anh muốn làm một vài động tác nhào lộn cao cấp, một cái khoan ngang hay một cái khoan đứng... Tối hôm qua chính trị viên đã gặp anh, kể lại trường hợp một người lái trong chuyến bay hồi phục đầu tiên bị rơi vào xoáy ốc, và nhắc anh cần tập trung tư tưởng khi bay. Được, mình chú ý không để chuyện gì sơ suất xảy ra trong chuyến bay, nhưng mình cũng không thể không chú ý đến bên ngoài, không thể không làm quen với những địa tiêu trên mặt đất. Và nếu mà trời xui khiến mình lại gặp một thằng trinh sát... chúng hay mò vào lúc buổi sớm như thế này. Lúc đó, mọi người sẽ biết mình...

- Đồng chí Hùng! Quân y đang chờ.

Hôm nay, Nhự trực chiến với Xuân. Nhự nhìn vẻ mặt hăm hở của Hùng, nói tiếp:

- Bảo đảm cho tốt kế hoạch rồi chuyển sang bay biên đội với mình.

- Báo cáo đồng chí, tôi sẽ cố gắng.

Hùng quay vào căn nhà ở cạnh đường lăn, dành cho bộ phận bay tập. Vừa đi anh vừa nghĩ: hôm nay sao cóc lại mở miệng?

Tú, Đông và một số anh em lái trẻ đã khám sức khỏe xong, đang đứng quanh bàn nước, đợi lượt gọi ra bay.

Đồng chí quân y sĩ ngồi trên chiếc ghế đầu đặt cạnh cái giường nhỏ trải một tấm bạt, quay lại, nói:

- Mời đồng chí Hùng.

Tú làm ra vẻ ngạc nhiên:

- Tôi tưởng là chỉ kiểm tra cánh già chúng tôi thôi, chứ cậu này mà cũng phải kiểm tra à!

Hùng đỏ mặt đi lại chỗ đồng chí quân y sĩ. Anh thấy mình đủ sức để bay suốt ngày hôm nay.

Hùng cởi áo ngoài, nằm lên giường. Đây là cuộc kiểm tra sức khỏe thường lệ trước khi bay. Đêm qua, Hùng ngủ khá ngon. Anh nghĩ những dụng cụ kia sẽ chẳng tìm ra điều gì để gây phiền toái cho mình.

Anh nằm nghe trung đoàn phó Tú và Đông đang tán gẫu.

- Tôi là bác sĩ dứt khoát hôm nay tôi cắt bay anh Tú.

Đông ám chỉ chuyện vợ Tú mới lên thăm.

- Muốn cắt hay không phải dựa trên cơ sở kết quả kiểm tra.

- Tôi không cần kiểm tra. Chỉ cần biết tối qua anh ra nhà chiêu đãi là tôi cắt.

- Ra hay không, không quan trọng. Điều quan trọng là có bảo đảm chế độ bay hay không?

- Tôi không tin tất cả những anh ra gặp vợ ở nhà chiêu đãi về mà vẫn nói là bảo đảm chế độ.

- Vì thế nên tôi mới nhờ các nhà chuyên môn xác minh là tôi đã giữ đúng chế độ.

- Tôi có tin mấy cái ống nghe của các ông này bao giờ...

Hùng cố không nghe chuyện đó nữa. Trong cuộc sống tập thể, Hùng thường lảng tránh khi mấy anh có gia đình tán chuyện về sinh hoạt vợ chồng. Khi đó, họ trở nên rất cách biệt với mình. Cho đến bây giờ, Hùng vẫn cảm thấy cuộc sống riêng nho nhỏ đó là một cuộc sống tầm thường, đáng ngán.

Anh y sĩ cởi chiếc dây vải ra khỏi cánh tay Hùng. Hùng định ngồi dậy thì anh bảo:

- Đồng chí nằm nghỉ một lúc, tôi sẽ đo lại lần nữa.

Hùng thắc mắc không hiểu có vấn đế gì.

Đông hỏi đồng chí quân y sĩ:

- Sao đó?

- Huyết áp của đồng chí Hùng hơi cao, để tôi sẽ đo lại.

Đông quay sang Tú:

- Đó! Tôi nói có sai đâu. Không thể tin các ông này... Anh thì không có vấn đề gì, mà cậu này thì lại có vấn đề?

Đông lắc đầu trong khi Tú tủm tỉm cười.

Chính trị viên đã đến bên giường của Hùng. Anh mỉm cười như muốn bảo Hùng đừng lo lắng gì cả.

Đồng chí quân y sĩ và cả chính trị viên chăm chú theo dõi sự chuyển động của chiếc kim trên mặt đống hồ. Hùng cảm thấy những giây phút chờ đợi khá căng thẳng.

Quân y sĩ ngước mắt nhìn đồng chí chính trị viên đứng bên.

Hai người trao đổi với nhau một cái gật đầu.

Quân y sĩ bảo Hùng:

- Xong rồi.

Hùng vùng dậy rất nhanh, mặc áo khoác cho đỡ lạnh.

Tham mưu trưởng vào, dừng chân trước chiếc bảng ghi kế hoạch bay đặt ở vách liếp, rồi hỏi to:

- Đồng chí Hùng đâu?

- Có. - Hùng đáp.

Quân y sĩ đứng dậy, nói:

- Báo cáo anh: đồng chí Hùng chưa bay được, huyết áp hơi cao.

- Hoãn hay là đình?

- Đề nghị hoãn đến trưa, chờ kết quả kiểm tra lại.

Tham mưu trưởng lại nhìn tấm bảng, rồi nói:

- Mời anh Tú và anh Đông lên đường.

Cả hai người cùng vui vẻ reo lên:

- Có tôi!

Tú và Đông vội vã rời bàn nước đi về phía trước sân đậu.

Chính trị viên đến bên Hùng:

- Một lát nữa kiểm tra lại, đồng chí sẽ bay được... Cậu đã có người yêu chưa? Chính trị viên hỏi Hùng một cách đột ngột.

- Báo cáo: chưa có.

- Như vậy thì phải tập chế ngự tình cảm đi là vừa. Lần đầu gặp mặt người yêu mà quá xúc động thường là hỏng việc.

❖ 2 ❖

Hùng đã tìm ra nguyên nhân sự cản trở cuộc bay sáng hôm nay chính là cái hưng phấn đã tràn tới tâm hồn anh dồn dập như nước thủy triều. Bây giờ thì sóng và gió đã dịu lại. Cuộc bay tập tiến hành trôi chảy suốt nửa buổi. Nửa số người có tên trong danh sách bay sáng nay đã hoàn thành khoa mục của mình. Họ lần lượt từ trên đường xanh trở về vui vẻ như sau một cuộc hẹn hò. Hùng đứng nhìn họ buồn xỉu. Cái rạo rực đến độ ngây ngất trong người anh không còn nữa. Anh tin rằng mọi sự tuần hoàn trong cơ thể đã trở lại bình thường. Hùng đi tìm đồng chí quân y sĩ.

Không biết anh đi đâu. Một lát sau, mới tìm thấy anh bên ngôi nhà các biên đội lái trực chiến.

- Yêu cầu đồng chí đo lại huyết áp cho tôi.

- Tôi hẹn đồng chí trưa cơ mà?

- Trưa thì hết bay.

- Kiểm tra bây giờ liệu đã ổn định chưa?

- Bây giờ mà vẫn không ổn định thì do đồng hồ của đồng chí không ổn định.

- Nào thì đo lại. Nhưng nếu vẫn cao, tôi không thay đồng hồ khác để kiểm tra cho đồng chí đâu.

Hùng lên giường nằm với vẻ thư thái. Anh y sĩ kiểm tra xong vui vẻ gật đầu:

- Ổn định rồi! Đồng chí có được ai cho thuốc men gì không?

- Có. Có người cho thuốc lá nhưng tôi không biết hút.

Đồng chí quân y sĩ khoát tay:

- Có lẽ đồng hồ tôi sai... Nhưng thôi, đồng chí ra gặp tham mưu trưởng báo cáo cho bay.

Hùng vừa ra khỏi nhà trực thì nghe tiếng kẻng khua lanh canh ở trận địa súng máy cao xạ đầu sân bay. Máy bay địch vào rồi, anh nghĩ.

Sân bay vẫn chưa báo động. Hùng rảo bước đi về phía ngôi nhà của bộ phận huấn luyện nằm ở phía bên kia đường lăn. Anh hy vọng chỉ là một chuyến trinh sát của địch. Nhưng Hùng đã nhìn thấy dáng người cao lớn của tham mưu trưởng từ đài chỉ huy chạy xuống. Anh dừng lại bên kia đường lăn, vừa xua tay vừa nói rất to:

- Ngừng huấn luyện!

Hai anh lái trẻ sắp cho máy bay lăn ra đường cất cánh, rời buồng lái một cách tiếc rẻ. Đại đội phó Nhự và Xuân từ trong nhà trực chạy ra.

Hôm nay hai người trực chính. Từ xa, Hùng cũng nhận thấy họ có vẻ bồn chồn. Bây giờ vội cũng chẳng được việc gì, Hùng thong thả trở lại nhà huấn luyện. Gặp tham mưu trưởng ở cửa, anh báo cáo Quân y sĩ đã đồng ý để mình bay. Tham mưu trưởng nói:

- Giôn-xơn lại phá ngang. Đơn vị bạn vừa cất cánh.

- Đoàn ta đã có lệnh báo động chưa anh?

- Chưa.

Hùng thắc mắc không hiểu sao đơn vị bạn đã lên đánh địch mà ở đây bộ đội vẫn chưa vào cấp I. Anh vào nhà dành cho bộ phận bay tập.

Trung đoàn phó Tú và đại đội trưởng Đông đã bay xong, đang ngồi nói chuyện với vẻ bình thản. Các anh ấy cho rằng sẽ chẳng có chuyện gì xảy ra với đơn vị lúc này? Hay đó là thái độ của những người đã từng trải trong chiến đấu?...

Điều Hùng chưa biết là đoàn Sao Vàng của anh tuy hàng ngày cũng trực chiến, nhưng vẫn còn đang ở thời kỳ huấn luyện. Những người lái vừa đi đào tạo về, chưa ai qua ba chục giờ bay, lại chưa có kinh nghiệm chiến đấu. Số anh em lái cũ đang chuyển loại, chỉ vừa đủ thời gian làm quen với loại máy bay mới, mỗi người bay được vài giờ.

Chúng ta đã triển khai một đơn vị không quân khá hiện đại, làm cho kẻ thù phải e dè. Những chiếc máy bay hình mũi tên bạc đã xuất hiện trên bầu trời. Nhưng người điều khiển nó còn xa mới được coi là sẵn sàng lao vào cuộc đọ cánh. Những người lãnh đạo của họ buộc phải dè dặt.

Lực lượng không quân chủ yếu được dùng để bảo vệ bầu trời miền Bắc trong thời gian này vẫn là đoàn Sao Mai với những máy bay cánh én, gắn súng.

Chủ trương của Quân chủng là đẩy mạnh tốc độ huấn luyện ở đoàn Sao Vàng. Người lái cần sớm làm chủ máy bay một cách vững chắc. Đặc biệt, số cán bộ chuyển loại phải cố gắng bay xong những bài bay chủ yếu.

Mấy anh lái trẻ đã tụ tập xung quanh Đông. Hùng cũng lại ngồi trên một chiếc ghế dài. Đông hỏi anh:

- Huyết áp ổn định chưa?

- Tôi đã được đồng ý để bay.

Đông lại tiếp tục câu chuyện với những lái trẻ:

- Các nhà văn, nhà thơ tưởng tượng ra nghề lái máy bay là một nghề rất mơ mộng, nhưng mình nghĩ phải loại hết nhà thơ ra khỏi đội ngũ người lái. Đã bay là không thể luôn luôn xúc động. Không nên đánh giá trình độ kỹ thuật của một người lái ở những động tác nhào lộn như xiếc, mà phải đánh giá ở độ chuẩn xác. Ví dụ như anh bay số 2 cho tôi, tôi quy định khoảng cách giữa tôi và anh, tôi thay đổi đường bay, thay đổi tốc độ mà anh vẫn giữ được đúng quy định thì tôi mới công nhận anh là kỹ thuật tốt. Phải là một sự tính toán thật chi ly.

Muốn tính toán không sai sót, đầu óc lúc nao cũng phải tỉnh táo.

Đông bất chợt quay sang một người lái trẻ, hỏi:

- Nếu bây giờ đồng chí đang bay biên đội ở vị trí số 1, chưa vào khu có địch, đồng chí bỗng thấy số 2 nói một câu gì líu ríu trong vô tuyến điện, nghe không rõ, đồng chí xử trí thế nào?

Người được hỏi là Túc. Túc có một bộ mặt vuông vức, ít biểu hiện những thay đổi về tình cảm. Bộ mặt đi đôi với những cử chỉ chậm chạp nhiều lúc vụng về của anh. Ở nhà trường, anh em đã đặt biệt hiệu cho Túc là ông Phật.

Ông Phật nghe đại đội trưởng hỏi vẫn ngôi như bụt mọc, dáng ngồi của anh lúc nào cũng ở tư thế nghiêm, riêng đôi mắt lấp lánh, anh đáp:

- Lập tức cảnh giới, và hỏi lại.

- Vì sao lại phải cảnh giới ngay?

- Số 2 nói không rõ có thể vì bất thần nhìn thấy địch mà không giữ được bình tĩnh. Số 1 phải cảnh giới để nếu đúng là có địch thì đối phó kịp thời.

- Rất tốt. 5 điểm. Nếu anh chỉ hỏi và chờ số 2 trả lời cho rõ, biết là có địch rồi mới cảnh giới thì khi đó có thể bị địch bắn rơi rối.

Đông bỏ dở câu chuyện mắt đăm đăm nhìn về phía đài chỉ huy.

Đồng chí tham mưu trưởng đang từ đó chạy về phía họ.

Tú đứng dậy, bước ra cửa, hỏi:

- Anh Thái ơi? Có tin gì đấy?

Tham mưu trưởng vui vẻ đáp:

- Tin chiến thắng anh ạ. Đoàn bạn vừa bắn rơi một F.4 ở Hòa Bình.

- Biên đội nào?

- Bản - Phương.

Mọi người đổ xô ra cửa. Tham mưu trưởng thuật lại thông báo vắt tắt của Bộ tư lệnh Quân chủng về chiến thắng mới của đoàn Sao Mai.

Tham mưu trưởng sắp đi thì Đông, một mình anh vẫn ngồi ở trong nhà, hỏi vọng ra:

- Đồng chí tham mưu trưởng lại cho lệnh tiếp tục huấn luyện chứ?

- Chưa có gì đâu!

- Chưa có gì à! Đúng là chưa có gì... - Đông lầm bẩm.

❖ 3 ❖

"Pụp!"Một tiếng động nhỏ và đục, không to hơn tiếng cây luồng bị nắng mặt trời thiêu nẻ trên mái nhà. Cái tiếng động tưởng chừng như vô nghĩa đó đối với những chiến sĩ lái máy bay đã trở thành hồi kèn ra trận. Tác dụng kỳ lạ của nó là có thể làm thức giấc những người lái, trong khi tiếng gầm của động cơ máy bay, mạnh hàng ngàn mã lực không làm đứt đoạn được giấc ngủ của họ.

Mọi người bật dậy, lao ra khỏi ngôi nhà.

Một ngọn đèn xanh, kéo theo dải khói trắng nhẹ, lơ lửng trên nền trời.

Một biên đội đã được lệnh vào cấp 1.

Những người lái vừa chụp chiếc mũ bay màu trắng như một cái vỏ trứng lên đầu vừa chạy ra máy bay. Tiếng động cơ lập tức gầm lên.

Chiếc máy bay như một con sư tử vừa đánh hơi thấy địch thủ, định lao tới nhưng bị một bàn tay vô hình giữ lại, đang lồng lộn. Những người thợ máy cất những chiếc chóp nón màu đỏ.

"Pụp!"

Lại một tiếng nổ nhỏ nữa. Một pháo hiệu đỏ đã xuất hiện trên đỉnh sân bay. Những người thợ máy đứng xung quanh máy bay vội lùi sang hai bên. Con sư tử như vừa tuột khỏi bàn tay vô hình chạy vút đi.

Ở đầu đường băng cất cánh, chiếc máy bay gầm lên một tiếng thật lớn, rồi giận dữ lao lên. Một chiếc thứ hai lao theo.

Đông cùng với những người lái trẻ rời nhà trực đi về phía đài chỉ huy. Họ dừng ở tầng dưới, nơi được dành cho cơ quan hậu cần và thông tin. Chiếc loa treo ở góc nhà đang phát ra những tiếng lạo xạo.

Nhờ nó, họ có thể theo dõi được trận đánh trên làn sóng vô tuyến điện.

Tú mượn chiếc xe đạp của đồng chí chính trị viên đội bay, vội vã phóng về sở chỉ huy cách đó không xa. Ban chỉ huy đoàn phân công Tú phụ trách huấn luyện. Nhưng đảng ủy đoàn đã đặt cho anh nhiệm vụ phải nhanh chóng làm quen với công tác chỉ huy, để có thể thay thế trung đoàn trưởng trong trường hợp đồng chí này vắng mặt.

Trung đoàn trưởng Luân đang cầm ống nói, nét mặt chăm chú.

Chính ủy Khang ngồi cạnh đồng chí trung đoàn trưởng gật đầu với Tú, đưa mắt trỏ cái ghế ở bên còn trống. Tú lách người nhẹ nhàng ngồi vào bàn. Chính ủy ghé vào tai Tú nói nhỏ:

- Cho các cậu ấy đánh cái "không người lái". Một thằng C130 vừa phóng vào.

Tú cảm thấy nhẹ nhõm.

- Thấy cả biên đội xuất kích tôi lại tưởng...

- Để các cậu ấy đi biên đội cho quen.

Đồng chí tiêu đồ mang phù hiệu hạ sĩ đang kéo dài những đường chì màu xanh và màu đỏ. Nhìn cặp mắt anh, có thể thấy toàn bộ tinh thần đang dồn vào đôi tai để đón các số liệu. Ở cạnh bàn bên kia, cây bút chì trong những ngón tay nhỏ nhắn của một cô tiêu đồ có bộ mặt hơi xanh xao, đang bám riết những tốp máy bay địch lượn vòng tròn trên biển bằng những sợi dây thòng lọng màu xanh. Biên đội xuất kích của ta vừa ra khỏi khu bàn đạp cắt một đường bay thẳng tắp tiến lại đón đầu chiếc máy bay không người lái.

Trung đoàn trưởng bảo đồng chí sĩ quan dẫn đường đứng lom khom theo dõi từng vạch chì nhỏ:

- Chú ý những tốp ở ngoài biển!

-Rõ.

Sở chỉ huy yên lặng tới mức có thể nhận ra được những tiếng tạp âm lạo xạo vang ra từ ống nghe đặt lệch khỏi một bên tai đồng chí dẫn đường. Anh chỉ nghe vô tuyến điện bằng một tai để dành tai kia nhận lệnh của đồng chí chỉ huy.

Trung đoàn trưởng ghé đầu lại bên chính ủy:

- Cậu Nhự vẫn im như thóc. Cậu Xuân hay nói nhưng đi với cậu Nhự cũng im thin thít.

Đông chí sĩ quan dẫn đường mắt vẫn dán vào bàn tiêu đổ bỗng lên tiếng:

- Báo cáo: Mất tốp 02 trên biển!

Trung đoàn trưởng hạ lệnh:

- Chú ý! Coi chừng nó hạ thấp độ cao bay vào đất liền!

Không khí căn phòng căng lên. Tình hình có thể phút chốc trở nên phức tạp.

Trung đoàn trưởng đưa chiếc ống nói lại gần miệng:

- 06! Anh nghe rõ không?

- Rõ. - Tiếng Nhự đáp rè rè..

- Gà rừng đang đuổi thỏ non. Chú ý chó sói!

- Thỏ non à?

Câu hỏi hơi giật giọng của Nhự làm mọi người phải mỉm cười.

Trong kế hoạch tác chiến ngày hôm nay, có để ra phương án đánh máy bay không người lái. Nhưng khi xuất kích, biên đội bay đã không được thông báo ngay đối tượng tác chiến. Với ý định rèn luyện cho những người lái mới, trung đoàn chỉ nói điều đó khi họ đã tới gần mục tiêu. Ai nấy đều thấy rõ anh chàng tỏ ra không khoái khi biết mình đang đi săn một chiếc máy bay địch không có người lái.

Trung đoàn trưởng bảo đông chí dẫn đường:

- Góc vào hơi lớn một chút cho dễ nhận ra mục tiêu. Đừng để anh em vọt lên trước.

Người sĩ quan dẫn đường mở rộng gián cách, nắn lại đường bay.

Nhự đáp lại những khẩu lệnh của cơ quan chỉ huy bằng những câu trả lời cộc lốc.

Đường chì xanh lao nhanh về phía con rắn lục trên bàn tiêu đổ.

Người dẫn đường nói:

- 06! Thỏ non ở phía trước.

Im lặng.

- 06! Anh nhìn thấy mục tiêu chưa?

Bấy giờ Nhự mới đáp:

- Chưa thấy gì đâu!

Nhưng chỉ ít giây sau, Nhự nói, tiếng cao hẳn lên:

- Phát hiện mục tiêu!

Vẻ vui mừng hiện trên mặt mọi người. Nhưng cũng ngay đó, Nhự lại báo cáo:

- Mất rồi!

Người sĩ quan dẫn đường chau mày nhln đường chì xanh đánh dấu đường bay của địch vẫn tiếp tục vươn dài. Anh hỏi, giọng sốt ruột:

- Thấy mục tiêu chưa?

- Chưa có gì cả. - Nhự đáp lại dằn giọng.

Trung đoàn trưởng chớp chớp mắt. Máy bay ta sắp xông lên ngang với máy bay địch trên bàn tiêu đổ.

- Dẫn lại! Mở rộng góc vào hơn chút nữa. - Anh ra lệnh cho đồng chí sĩ quan dẫn đường.

Đồng chí sĩ quan đưa ra những số liệu mới. Đường chì đỏ trên bàn tiêu đổ lượn thành hình vòng cung từ trái qua phải.

Trung đoàn trưởng nhìn chính ủy:

- Không để các cậu ấy bay xa quá. Nếu không đánh được thì cho quay về.

- Nhất trí.

- Ý kiến đồng chí Tú? - Trung đoàn trưởng lại hỏi.

- Tôi cũng đồng ý.

Đường bay của máy bay địch và máy bay ta sắp tạo thành một góc nhọn trên bàn tiêu đồ. Sĩ quan dẫn đường nói:

- 270 độ.

- 270 độ. - Tiếng Nhự vang ra từ cái tai nghe bám trên mái tóc đồng chí dẫn đường.

- Thỏ non ở trước mặt anh!

- Anh thấy chưa? - Đồng chí sĩ quan dẫn đường lại hỏi Nhự.

Một thoáng lặng im rồi tiếng Nhự lầu bàu:

- Thấy rồi.

Trung đoàn trưởng Luân lập tức đưa ống nói lại gần miệng.

- 06! Chú ý tốc độ, cự ly bắn!

Sĩ quan dẫn đường giơ ống tay áo bông màu lá cây quệt những giọt mồ hôi lấm tấm trên trán.

Trung đoàn trưởng mím cặp môi mỏng, vẻ trầm ngâm. Anh nói:

- Có lẽ hơi xa rồi đấy!

Mọi con mắt đổ dồn vào đường chì xanh vừa ngừng kéo dài trên bàn tiêu đồ. Đồng chí sĩ quan dẫn đường đứng thẳng người nói như reo:

- Báo cáo mất mục tiêu.

Trung đoàn trưởng vẫn trầm tĩnh:

- Tiếp tục theo dõi.

Mũi chì xanh trong tay đông chí tiêu đồ vẫn dừng lại ở chỗ cũ.

Trung đoàn trưởng bấm ống nói:

- 06 đâu? Công tác của anh thế nào?

- "Uống bia" rồi? - Tiếng Nhự đáp.

- Giữ biên đội tốt, quay về.

-Rõ.

Trung đoàn trưởng bây giờ mới mỉm cười.

- Dễ mình không hỏi thì cậu ấy không báo cáo!

Anh quay sang sĩ quan dẫn đường:

- Cảnh giới địch cho tốt. Bảo đảm anh em bay về an toàn. Chú ý các tốp trên biển ra-đa vừa để lọt.

Tú mỉm cười đứng dậy. Hình như có một con vật gì nho nhỏ đang bò trên thái dương anh. Anh sờ ngón tay, nhận ra đó là một giọt mồ hôi. Lạ thật, mình chỉ ngồi không mà cũng ra mồ hôi trong lúc trời đang rét khô. Đây mới chỉ là một trận đánh đơn giản và hết sức trôi chảy. Anh nghĩ đến giờ phút sẽ phải cầm lấy ống nói mạ kền sáng nhoáng kia, trong căn phòng đông đặc người này. Cuộc chiến đấu ở đây không đơn giản. Trong những giây phút chiến đấu ác liệt ở trên không, mình đã có những quyết định rất nhẹ nhàng.

Vì quyết định đó chỉ liên quan đến riêng mình. Nhưng ở đây thì không như vậy. Mỗi quyết định ở đây có quan hệ tới thành bại của toàn bộ trận đánh, có quan hệ tới số phận các đồng chí của mình...

❖ 4 ❖

Tú đạp xe quay lại nhà chờ của bộ phận huấn luyện. Anh thấy Đông và những người lái trẻ đã có mặt. Họ chờ những người đi chiến đấu trở về.

- Không biết nhà bếp có bia không nhỉ? - Tú bỗng nói.

- Cà phê, nước chanh thì có, chứ làm gì ra bia. - Một người trả lời.

- Trung đoàn phó muốn có bia thì phải bảo người chạy ra huyện hay sang bên giao tế mà vay - Một anh chàng khác tỏ ra sành sỏi.

Đông nhìn Tú, nói:

- Hôm nay anh Tú lại đòi uống bia, chuyện kỳ đó!

Tú tủm tỉm:

- Muốn có một, hai chai mang ra đón cậu Nhự và cậu Xuân.

Nhưng không kịp...

- "Uống bia rồi!".

Một người bắt chước cái giọng Hà Tĩnh của Nhự nói trong vô tuyến điện ban nãy. Tiếng cười rộn lên.

Tú đi lại cái bàn ở góc nhà có đặt bi đông cà phê. Đông cũng đi theo anh. Họ rót cà-phê từ trong bi-đông ra. Nước cà-phê hơi đắng và lạnh làm cho Tú cảm thấy tỉnh táo dễ chịu. Đông nhấp một chút, mặt nhăn lại, anh nói:

- Tôi chưa khoái, anh Tú ạ. Chiến công đầu hôm trước của đoàn là một chiếc không người lái. Chiến công thứ hai bữa nay vẫn là một chiếc không người lái. Anh em Sao Mai sáng nay vừa làm thêm thằng F.4.

- Tất nhiên là quật được một thằng "ép" thì hay hơn. Nhưng hoàn cảnh của từng đơn vị mỗi lúc có khác nhau. Rồi đây thế nào chúng ta cũng có những chuyến làm ăn cho ra trò.

Đông ngồi im. Anh không thích cái kiểu nói lúc nào cũng chặt chẽ của Tú.

Lát sau Đông nói thủng thỉnh:

- Chỉ cần sáu bảy giờ bay là tôi xin vào trận đó!

Tú đã quen với cách thỉnh thoảng lại tung ra một ý kiến bất ngờ của Đông. Nhưng anh bỗng nhận thấy điều Đông nói có lẽ là cần thiết.

- Nếu cậu mà trực, mình cũng sẽ trực với cậu.

- Anh ủng hộ phương án của tôi? Bảy giờ bay là ta xin trực, anh đồng ý không?

"Bụp!"

Tiếng pháo hiệu lại nổ. Hai người vội vã ra sân. Biên đội dự bị gốm hai đồng chí lái trẻ đã được lệnh vào cấp 1. Chắc có chuyện gì khẩn trương? Tú định chờ có lệnh xuất kích sẽ quay ngay lại sở chỉ huy.

Cả anh và Đông đều hiểu biên đội dự bị này chỉ được dùng đến trong trường hợp thật cần thiết.

- Anh đồng ý với tôi phương án bảy giờ bay không?

Tú lại nghe Đông nhắc lại câu hỏi ban nãy.

- Mình đồng ý với cậu.

Vẫn chưa có pháo hiệu đỏ báo lệnh xuất kích. Anh em lái trẻ đã kéo ra đầy sân. Bỗng nghe thấy tiếng động cơ vọng lại. Những người lái đã nhận ra tiếng vòng quay quen thuộc của máy bay ta. Thắc mắc của họ dường như đã được giải thích. Biên đội dự bị được đưa vào cấp 1 đề phòng biên đội Nhự gặp chuyện bất trắc trên đường về. Nhưng họ đã trở về kia rồi. Một chiếc máy bay lấp lóa ánh nắng hiện ra trên nền trời xanh đã bắt đầu có nhiều đám mây trắng như bông kéo tới, những đám mây báo hiệu thời tiết vẫn tốt.

- Chỉ có một cậu thôi? - Đông bỗng nói.

Tú cũng đã nhận ra chỉ có một chiếc máy bay của ta đang trở về.

Niềm vui vừa lóe lên lại tan biến trên bộ mặt của những người lái trẻ. Đã có một chuyện gì vừa xảy ra đối với biên đội xuất kích trên đường về, nên một biên đội nữa phải chuẩn bị cất cánh. Ai trở về kia?

Anh Nhự hay cậu Xuân?

Hai chiếc máy bay của ta bay đi chỉ có một chiếc bay về! Bên kia đường lăn, tại sân đậu, những thợ máy cũng đang đứng nghiêng ngó.

Mọi người đã nhìn thấy dưới cánh chiếc máy bay không còn chiếc tên lửa nào. Như vậy, rõ ràng là trên đường về, biên đội Nhự gặp địch.

Họ đã chiến đấu. Chiếc máy bay này đã thoát ly trận đánh sau khi bắn hết tên lửa, và chắc chắn nhiên liệu của nó cũng đã gần cạn. Chiếc máy bay không thông trường, hạ cánh trực tiếp bằng những động tác chính xác. Tú đã biết người lái nó là ai.

Tú thấy tiếc là mình sớm rời sở chỉ huy. Anh đã bỏ qua một tình huống rất khẩn trương. Và giờ đây anh không hiểu tình hình ra sao.

Một người nói:

- Tham mưu trưởng xuống kia rồi.

Tham mưu trưởng vừa xuống khỏi cầu thang. Anh không chạy như ban nãy mà chỉ rảo bước đi về phía họ. vẻ mặt anh bình thản.

Trong tình hình này vẻ bình thản đó ít nhất cũng nói lên là không có điều gì vui.

Tú rất muốn đi lại đón tham mưu trưởng, nhưng nếu làm như vậy, thì những đồng chí đứng quanh anh sẽ không được nghe tình hình, anh nán chờ tham mưu trưởng tới gần, mới bước lại hỏi:

- Đồng chi Xuân chưa về à anh?

- Vâng.

- Tình hình ra sao?

- Báo cáo anh, về đến Nam Hải Dương thì anh em gặp địch: bốn thằng F.4. Chắc là cái bọn trên biển ban nãy bay độ cao thấp vào, nên ra-đa của ta không quét được. Quần nhau một chập. Máy bay của đồng chí Xuân hỏng, đồng chí ấy báo cáo xin nhảy dù. Ban chỉ huy đoàn mời anh về sở chỉ huy hội ý.

Quay lại phía những người lái, tham mưu trưởng nói tiếp:

- Ban chỉ huy đoàn quyết định: chiều nay, tranh thủ tiếp tục huấn luyện. Các đồng chí chuẩn bị tư tưởng đang bay nếu gặp địch thì đánh luôn. Bộ phận khí tượng vừa cho biết: thời tiết về chiều sẽ càng tốt. Gặp đồng chí Nhự anh em ta chưa nên hỏi han gì vội. Để cho đồng chí ấy báo cáo chỉ huy đoàn đã... Ta ra đi thôi, xe đưa đồng chí Nhự về kia rồi...