Chương 9 CỬ TRƯƠNG XUÂN KIỀU ĐI ĐÓN TƯ LỆNH HỨA

Hứa Thế Hữu bị phái tạo phản tấn công, buộc phải chạy lên núi Đại Biệt, Mao Chủ tịch cử Trương Xuân Kiều đi đón về. Người còn nói: "Vì Trương Xuân Kiều phản đối Hứa Thế Hữu mà!" Tư lệnh Hứa đi đôi giày cỏ đến, vừa gặp mặt liền khóc rống lên. Mao Chủ tịch hỏi: "Chú lên núi Đại Biệt làm gì đấy?" Hứa đáp: "Đánh du kích. Quân địch cho dù đông vài chục vạn, chúng tôi cũng có thể đánh tan!"

Sau khi Mao Chủ tịch từ Vũ Hán đến Thượng Hải, nhân viên thông tin cơ yếu của Văn phòng Trung ương dường như ngày nào cũng từ Bắc Kinh đi Thượng Hải một lần, đem các tài liệu quan trọng cho Mao Chủ tịch, để Người từ nơi xa đọc, tìm hiểu tình hình ở Bắc Kinh và các địa bàn trên cả nước. Nhân viên thông tin còn kể cho Mao Chủ tịch những điều mình thấy ở Bắc Kinh, bao gồm cả tin tức thời sự, những câu chuyện vui, tiện thể cũng kể cho mọi người trong đoàn cùng nghe.

Có một việc khiến chúng tôi phải chú ý và lo lắng, đó là phái tạo phản của rất nhiều đơn vị ở Bắc Kinh đã "xây dựng đại bản doanh" tại xung quanh Trung Nam Hải. Bên ngoài bức tương đỏ của Trung Nam Hải họ dựng rất nhiều lều bạt nhỏ che nắng che mưa, treo đầy cờ to, cờ nhỏ, vây chặt Trung Nam Hải, gọi đây là xây dựng "phòng tuyến lửa bắt Lưu", nhằm gây áp lực với Thủ tướng Chu Ân Lai làm việc ở bên trong, với ý đồ buộc Lưu Thiếu Kỳ đang ở trong Trung Nam Hải phải ra mặt, để phái tạo phản đấu tố. Chúng tôi thấy rằng, Trung Nam Hải không phải là nơi để cho phái tạo phản muốn làm gì thì làm, nếu xảy ra việc gì thì thật khôn lường, vì thế mọi người đều quan ngại. Mỗi khi có tin của nhân viên liên lạc mang đến, mọi người đều vây quanh lắng nghe tin tức, muốn biết được tin tức mới nhất của Bắc Kinh.

Ngày 1 tháng 8 là ngày thành lập Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc. Tờ tạp chí Hồng kỳ đăng bài xã luận với tiêu đề "Chuyên chính của giai cấp vô sản cần phải nắm chắc tay súng", bài xã luận chỉ rõ: "Cần vạch trần bộ phận thật: đi theo con đường tư bản chủ nghĩa của phái đương chức đương quyền trong quân đội..., đánh đổ hết lũ thối tha đó đi." Chuyển tiêu điểm của đả kích chĩa thẳng vào tướng lĩnh cao cấp của Giải phóng quân nhân dân.

Ngày 5 tháng 8, Tiểu tổ Cách mạng Văn hóa Trung ương tổ chức cho phái tạo phản phê bình đấu tố công khai vợ chồng Lưu Thiếu Kỳ, Đặng Tiểu Bình và vợ chồng Đào Chú, bắt họ ngồi theo kiểu "bó gối", liên tục tay đấm chân đá vào người họ. Hành động này đã gây ra tiền lệ xấu, chà đạp lên Hiến pháp, gây nên nỗi nhục nhã ê chề cho các nhà lãnh đạo Đảng và Nhà nước.

Tình hình các nơi khác trên phạm vi toàn quốc có xu hướng ác liệt hơn trước, xuất hiện cảnh hỗn loạn chưa từng có trong lịch sử, bạo lực, cướp giật tràn lan.

Nhưng khi Mao Chủ tịch cho gọi Trương Xuân Kiều, Vương Hồng Văn đến báo cáo tình hình, những điều mà họ báo cáo đều là "tình hình rất tốt".

Trước đó, căn cứ vào chỉ thị của Mao Chủ tịch, quyền Tham mưu trưởng Dương Thành Vũ, Chính ủy Không quân Dư Lập Kim đã tiến hành điều tra, tìm hiểu "Văn cách" (tên gọi tắt của Cách mạng Văn hóa) ở ba khu vực Thượng Hải, Nam Kinh và Hàng Châu. Ngay chiều hôm đó Mao Chủ tịch mời hai người đến báo cáo tình hình.

Hai người vừa xuống xe, Uông Đông Hưng đứng chờ sẵn ngoài cửa đưa họ vào ngay phòng khách của Mao Chủ tịch. Trong thời gian này sức khỏe của Mao Chủ tịch rất tốt, hai người báo cáo rất nhiều tình hình, Mao Chủ tịch cũng nói khá nhiều.

Trong báo cáo có đề cập đến vấn đề Thượng Hải yêu cầu đánh đổ Tư lệnh quân khu Nam Kinh. Mao Chủ tịch đương nhiên là biết chuyện này. Thượng Hải, trên thực tế là ý kiến của bọn Trương Xuân Kiều, Vương Hồng Văn sau khi đoạt được cơ quan dân chính, Đảng Thượng Hải trong "bão táp tháng 1". Dương Thành Vũ nói: "Có người yêu cầu phê phán, có người yêu cầu đánh đổ Hứa Thế Hữu. Nghe nói Hứa Thế Hữu không phục, bỏ chạy lên núi Đại Biệt rồi..."

Núi Đại Biệt là dãy núi tiếp giáp ba tỉnh: Hồ Bắc, Hà Nam và An Huy, trong thời kỳ chiến tranh cách mạng nội chiến lần thứ II, đây là căn cứ địa cách mạng của Hồng quân số 4, Hứa Thế Hữu từng chiến đấu ở đây. Nơi đây có mối quan hệ quân dân rat tốt. Trong những ngày tháng khó khăn gian khổ, Hứa Thế Hữu đã quay trở lại nơi mình từng chiến đấu, quay lại nơi mình được dưỡng dục, hâm nóng lại mối tình quân dân cá nước.

"Hứa Thế Hữu? Chú ấy có vấn đề gì?" Câu hỏi của Mao

Chủ tịch lộ rõ vẻ ngạc nhiên, Người sốt ruột nói tiếp: "Đồng chí Hứa Thế Hữu, đồng chí ấy là Tư lệnh đại quân khu kiểu mẫu!"

Kỳ thực, ý định đánh đổ Hứa Thế Hữu không phải là gần đây mới xuất hiện. "Cách mạng văn hóa" bắt đầu xảy ra không lâu, trên các đường phố ở Nam Kinh đã treo đầy khẩu hiệu "Đả đảo Hứa Thế Hữu". Cơ quan quân khu Nam Kinh rất nhiều lần thấy Trương Xuân Kiều bật đèn xanh cho một số tổ chức tạo phản xung kích vào việc này. Sau sự kiện "20 tháng 7" ở Vũ Hán, bọn Trương Xuân Kiều thấy thời cơ đã chín muồi liền dấy lên làn sóng "đả đảo Hứa", "bắt sống Hứa" (chỉ Hứa Thế Hữu).

Mao Chủ tịch nói tiếp: "Bây giờ đánh đổ Hứa Thế Hữu, còn các Tư lệnh đại quân khu khác thì sao? Trần Tích Liên của Thẩm Dương, Dương Đắc Chí của Tế Nam, Hàn Tiên Sở của Phúc Châu,... đều cần phải đánh đổ chứ?" Mao Chủ tịch bấm đầu ngón tay, đếm ra tên của một vài đại tư lệnh.

"Hứa Thế Hữu không thể bị đánh đổ!" - Mao Chủ tịch nói với mọi người xung quanh - "Cần phải bảo vệ chú ấy, đón chú ấy về đây ngay!" Thấy Chủ tịch sốt ruột, quyền Tham mưu trưởng Dương vội đáp lời: "Để tôi đi đón".

"Không, việc này chú không đi được, cử Trương Xuân Kiều đi đón." Mao Chủ tịch giơ cánh tay ra hiệu gạt đi, hướng về phía quyền Tham mưu trưởng Dương, nở nụ cười bí hiểm, nói: "Chú có biết tại sao lại phái Trương Xuân Kiều đi đón không?" Không chờ câu trả lời của Dương Thành Vũ, Mao Chủ tịch hóm hỉnh nói tiếp: "Bởi vì, Trương Xuân Kiều là người chống lại Hứa Thế Hữu!"

Vào một buổi chiều vài ngày sau đó, đến phiên tôi trực ban ở cổng, thật là đúng lúc, tôi nhìn thấy Hứa Thế Hữu vội vã đi vào. Tư lệnh mặc áo trắng cộc tay, quần quân phục màu cỏ úa, chân đi giày cỏ, da mặt đen sạm, đôi mắt sáng, nét mặt đầy nỗi ưu tư, ít nói, trông giống như một cựu chiến binh đã sống ở nông thôn nhiều năm, cuộc sống khó khăn. Người không quen biết, chắc chắn họ không tin đó lại là một vị tướng có cá tính đặc biệt, lập nhiều chiến công hiển hách, oai phong lẫm liệt khiến quân địch phải khiếp sợ. Người đó là Hứa Thế Hữu - Tư lệnh quân khu Nam Kinh. Tư lệnh biết tôi, nhìn thấy tôi, dường như ông cảnh giác, không nói gì, cũng không nói gì với Uông Đông Hưng đang đứng đón ở cổng, cho dù là một câu xã giao.

Tôi vội tới mở cổng, mời Tư lệnh vào trong. Mao Chủ tịch ngồi trên phô-tơi đang xem văn kiện, thấy Tư lệnh Hứa đang bước vào, liền đứng dậy niềm nở ra đón. Tư lệnh bước một bước dài qua cửa, nhìn thấy Mao Chủ tịch, vội vàng bước thêm vài bước nữa rồi đứng im không nhúc nhích: "Chủ tịch..." Tư lệnh Hứa chỉ nói được có vậy, giọng nghẹn ngào. Mao Chủ tịch ân cần bắt tay Tư lệnh, nói: "Đồng chí Hứa Thế Hữu, đồng chí bị khổ rồi."

Một đấng nam nhi cương nghị, trải qua trăm trận bách chiến bách thắng như Tư lệnh Hứa, lúc này cũng không kìm chế được tình cảm của mình, bật khóc. Chờ cho Tư lệnh ngồi xuống, đã hơi bình tĩnh trở lại, Mao Chủ tịch nói: "Lên núi Đại Biệt để làm gì?"

"Đánh du kích." Tư lệnh trả lời, tiếp tục nấc lên. Mao Chủ tịch cười to, rồi an ủi: "Họ tấn công Tư lệnh, muốn đánh đổ Tư lệnh, Tư lệnh có vấn đề gì không? Họ không những nghi ngờ tất cả mà còn muốn đánh đổ tất cả, trong đó cũng muốn đánh đổ Tư lệnh... thôi đừng buồn nữa."

Chủ tịch và Tư lệnh nói chuyện suốt buoi chiều, chuyện trò xong, Mao Chủ tịch tiễn Hứa Tư lệnh ra tận cổng. Chủ tịch nắm lấy tay Tư lệnh nói thêm: "... Đừng buồn, đồng chí cần phải lấy lại tinh thần, quản lý thật tốt bộ đội. Đồng chí là Tư lệnh, phải dựa vào bộ đội, không nên hành động một mình. Về đi, nhớ làm cho tốt nhé...!"

Tư lệnh Hứa giống như thanh niên đứng nghiêm, giọng dõng dạc: "Chủ tịch, xin Người an tâm. Tôi còn vài quân đoàn, quan địch có kéo đến vài chục vạn, chúng tôi cũng đánh tan chúng!" Mao Chủ tịch bắt chặt tay Hứa Tư lệnh, lắc mạnh, vui vẻ mỉm cười.

Dễ thấy, cuộc nói chuyện giữa hai người rất vui vẻ, ấn tượng đặc biệt nhất là, Hứa tư lệnh trước lúc nói chuyện và sau lúc nói chuyện như hai người khác hẳn, nét mặt hiện rõ sự thay đổi, tươi tỉnh hẳn lên.

Trong thời gian Mao Chủ tịch ở Thượng Hải, Người còn tìm gặp ban lãnh đạo Ủy ban Cách mạng thành phố Thượng Hải và các đồng chí lãnh đạo quân khu để tìm hiểu tình hình, sau đó đáp tàu hỏa đi Hàng Châu - Chiết Giang, Nam Xương - Giang Tây, Trường Sa - Hồ Nam, rồi quay trở lại Vũ Hán. Trên đường tới Nam Xương - Giang Tây, đoàn tàu dừng ở đường nhánh ngoại ô thành phố, Mao Chủ tịch không muốn xuống tàu, e gây phiền phức cho chính quyền và nhân dân sở tại, Người nghỉ ngơi, ăn uống, làm việc ngay trong toa tàu. Một hôm, vào buổi trưa, Mao Chủ tịch xuống tàu đi dạo và nói chuyện với các nhân viên phục vụ trên tàu. Đứng trước Mao Chủ tịch, các nhân viên nói chuyện, cười đùa vui vẻ, không cảm thấy gò bó. Trong số nhân viên phục vụ, đột nhiên có một nhân viên phục vụ nữ đề xuất được chụp ảnh chung với Mao Chủ tịch. Mao Chủ tịch vui vẻ đồng ý, Người nói: "Mọi người đến cả đây!" Chỉ trong nháy mắt, tất cả nhân viên phục vụ trên đoàn tàu: lái tàu, đầu bếp, sửa chữa, vệ sinh, chiến sĩ cảnh vệ, đều tề tựu đông đủ.

Mao Chủ tịch giống như một lão nông, hai chân khoanh tròn ngồi luôn xuống sàn, mọi người xếp thành hình vòng cung, hàng trước ngồi, hàng sau đứng, không phân biệt tuổi tác, chức vụ cao thấp, ai muốn ngồi hoặc đứng ở đâu tùy ý, không khí bỗng nhộn nhịp hẳn lên.

Mao Chủ tịch lúc đó rất vui, Người hóm hỉnh nói chuyện với mọi người, Người nói một câu hài hước nào đó khiến mọi người cười ồ.Cùng thời điểm này, dưới bàn tay sắp đặt của Chu Ân Lai, tình hình rối ren ở Vũ Hán đã dần ổn định trở lại. Khi đoàn tàu của chúng tôi đến Vũ Hán thì tình hình khác hẳn lần đến trước.

Bước tiếp theo, Mao Chủ tịch đến Trịnh Châu tỉnh Hà Nam, Thạch Gia Trang tỉnh Hà Bắc, những nơi Chủ tịch đến, Người đều tìm gặp lãnh đạo Ủy ban Cách mạng tỉnh và lãnh đạo lực lượng quân đội đóng quân trên địa bàn để tìm hiểu tình hình, đồng thời Người nêu lên một số vấn đề quan trọng. Tóm lại, thông qua cuộc điều tra, tìm hiểu tình hình lần này, thông qua tiếp xúc và nói chuyện với các cấp lãnh đạo địa phương, điều khiến Người vẫn chưa bằng lòng là ở một số địa phương vẫn còn hiện tượng đấu đá, bè phái, khiến cho đội ngũ công - nông - binh không vui. Cá biệt có nơi trật tự xã hội hỗn loạn nghiêm trọng, Người không tránh khỏi lo lắng. Một lần nữa Người nhấn mạnh: "Lãnh đạo các địa phương cần làm nhiều hơn nữa, đoàn kết khối đại đa số công nhân, nông dân, đoàn kết giữa cán bộ với quần chúng, áp dụng biện pháp kiên quyết, ngăn chặn không để xảy ra tình hình hỗn loạn."

Về sau, Văn phòng Trung ương Đảng thu thập và chỉnh lý các buổi nói chuyện với lãnh đạo các nơi Người đến, tập hợp thành văn kiện "Chỉ thị quan trọng của Mao Chủ tịch sau đợt thị sát Hoa Bắc, Hoa Trung, Hoa Nam và Hoa Đông", phân phát cho các nơi trên phạm vi toàn quốc. Quán triệt văn kiện này có tác dụng tích cực nhất định, sửa đổi sai lầm của phái cực tả, ổn định quân đội, hòa giải mâu thuẫn trong nội bộ quần chúng.

Ngày 4 tháng 9, Mao Chủ tịch đáp tàu hỏa trở về Bắc Kinh. Ngày 5 tháng 9, Đài Phát thanh, các tờ báo lớn ở thủ đô đều đăng tin Mao Chủ tịch đi thị sát ba vùng lớn, đăng chỉ thị của Người. Tờ Nhân dân nhật báo còn kèm theo bài xã luận, đăng nguyên văn một đoạn cuộc nói chuyện có ảnh hưởng tích cực nhất của Mao Chủ tịch:

"Trong nội bộ giai cấp công nhân, không có xung đột gay gắt. Nội bộ giai cấp công nhân dưới sự chuyên chính của giai cấp vô sản, càng không có lý do gì để phân chia thành hai tổ chức đối lập nhau."