← Quay lại trang sách

Chương 20 TẠI GA PHONG ĐÀI

Trưa ngày 12 tháng 9, đến ga Phong Đài, Mao Chủ tịch án binh bất động, triệu tập quân khu Bắc Kinh và viên tư lệnh đóng quân bảo vệ Bắc Kinh, điều một sư đoàn của quân đoàn 38 đến trấn ải cửa Nam. Sau khi bố trí nhiệm vụ xong, trước khi màn đêm buông xuống, tiến vào Bắc Kinh.

Tàu vừa dừng hẳn, tôi mở cửa toa tàu nhìn ra ngoài, thấy một tấm biển lớn ghi rõ: "Ga Phong Đài".

Lúc này có vài vị lãnh đạo đang ngồi chờ trong phòng trực ban nhà ga: Tư lệnh quân khu Bắc Kinh - Lý Đức Sinh, Chính ủy Kỷ Đăng Khuê, Bí thư thị ủy Bắc Kinh kiêm ủy viên Chính trị đơn vị đồn trú bảo vệ Bắc Kinh Ngô Đức và Tư lệnh viên Ngô Trung bước lên tàu, đi vào toa xe Chủ tịch đang ở để họp và nói chuyện. Để chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ này, ngay tại ga xe lửa Tế Nam, Mao Chủ tịch đã bảo Trương Diệu Từ, thư ký Cao gọi điện báo trước cho họ.

Những người nhận được thông báo đã tề tựu đông đủ, Uông Đông Hưng cũng được tham dự, tôi lui ra ngoài trực ban. Cuộc họp diễn ra trong hơn 2 giờ. Nội dung cuộc họp lúc đó chúng tôi không được biết.

Về sau, các vị lãnh đạo dự họp trên toa xe hôm đó lần lượt viết bài về sự kiện này, khi đó chúng tôi mới biết rõ nguyên nhân tại sao Mao Chủ tịch lại cho dừng tàu ở ga Phong Đài. Đây là việc làm rất thận trọng của Mao Chủ tịch, trước tiên là tìm hiểu tình hình ở Bắc Kinh, đồng thời cũng cần bàn với các vị lãnh đạo tìm biện pháp ngăn chặn hành động cực đoan của bè lũ Lâm Bưu, tiếp theo là rất nhiều việc cần phải làm khác.

Dưới đây là một số vấn đề liên quan được trích dẫn, bổ sung vào bài viết cho đầy đủ. Người viết bài là tướng Lý Đức Sinh, với tiêu đề "Hồi ký 13 tháng 9 về Hội nghị Lư Sơn":

12 giờ ngày 12 tháng 9 năm 1971, chúng tôi gặp Mao Chủ tịch ở ga xe lửa Phong Đài. Đồng chí Uông Đông Hưng cũng có mặt. Mao Chủ tịch sau chuyến thị sát dài ngày ở phía nam, tuy mệt mỏi, song vì nghĩ đến đại sự trong cuộc đấu tranh với bè đảng Lâm Bưu nên tinh thần của Chủ tịch phấn chấn hẳn lên. Cũng như thường ngày, Chủ tịch nói chuyện rất hài hước. Đầu tiên Chủ tịch hỏi tình hình chuyến đi thăm Anbani và Rumani, sau đó mới đi vào vấn đề chính của cuộc gặp gỡ. Chủ tịch nói: "Đường lối có đúng đắn hay không quyết định tất cả. Quân đông, súng lắm cũng không thay thế được đường lối đúng đắn. Có đường lối đúng thì có tất cả, đường lối là giềng lưới, giềng lưới giương lên thì mắt lưới mới hiện rõ (đây là cách nói ví von của Mao Chủ tịch, ý nói: nắm được điều mấu chốt thì điều nhỏ cũng sẽ nắm được - ND)." Chủ tịch nói nhiều tới lịch sử đấu tranh về đường lối trong nội bộ Đảng ta. Người nói tiếp: "Cuộc tập kích bất ngờ tại Hội nghị Lư Sơn có sức mạnh của quả bom tấn có thể san phẳng Lư Sơn, làm cho trái đất ngừng quay... trong năm ủy viên thường trực thì giấu ba, tin tức bí mật không lọt ra ngoài, đánh một đòn bất ngờ, châm ngòi cuộc chiến, việc làm này là có mục đích. Bài viết của tôi là chỉ 'một số ý kiến của tôi' sau khi đã trao đổi với một số người, nội dung có tính chất nghiên cứu điều tra. Vấn đề thiên tài là vấn đề lý luận, lý luận của họ (chỉ Lâm Bưu) là lý luận duy tâm... Thiên tài chính là sự thông minh,..., thiên tài là biết dựa vào đường lối quần chúng, dựa vào trí tuệ của tập thể..., thế nào là đấu chọi, một câu chọi vạn câu,... không thiết lập chức danh Chủ tịch nước, tôi đã nói sáu lần rồi, một lần nói thì coi là nói một câu, đấu chọi lại sáu vạn câu, họ đều không nghe, nửa câu cũng không chọi lại, thì coi như số không." Lúc đó, Mao Chủ tịch nói với tôi: "Tài liệu mà họ viết tại Lư Sơn, đồng chí hỏi họ phát cho một bản, nói vài lần câu: 'Bảo bối của các anh tại sao lại không phát cho tôi?', xem họ trả lời thế nào!" Tài liệu mà Mao Chủ tịch nói ở đây là chỉ 'Thiên tài luận'. Trong một hội nghị tôi có nhắc đến chuyện này, lúc đó Mao Chủ tịch nói: "Bàn tay đen không chỉ có một mình Trần Bá Đạt, còn có bàn tay đen khác nữa." Câu này có ý điểm danh Lâm Bưu. Cuối cùng, Mao Chủ tịch giao cho tôi một nhiệm vụ: điều một sư đoàn đến cửa Nam. Lúc bấy giờ Mao Chủ tịch không những rất cảnh giác mà còn có sự bố trí sắp xếp cụ thể, dự tính trước tình huống xấu nhất có thể là bè đảng Lâm Bưu vũ trang làm chính biến. Tạm biệt Mao Chủ tịch, tôi lập tức điều một sư đoàn án ngữ cửa Nam.

Ngô Đức có bài viết về "Hội nghị Lư Sơn và sự kiện Lâm Bưu":

Chiều ngày 12-9-1971, tôi gặp Mao Chủ tịch tại ga xe lửa Phong Đài. Lúc Mao Chủ tịch nói chuyện với tôi có cả Uông Đông Hưng tham gia. Bắt đầu cuộc nói chuyện, Lý Đức Sinh hội báo với Chủ tịch tình hình đi thăm Anbani. Lúc Lý Đức Sinh hội báo, chúng tôi thấy Mao Chủ tịch có vẻ không thể kiên nhẫn thêm được nữa. Mao Chủ tịch nói: "Đồng chí là phái tả, tôi là phái hữu". Thế là Lý Đức Sinh không tiếp tục hội báo nữa.

Nội dung nói chuyện của Mao Chủ tịch rất nhiều, nói về lịch sử phát triển của Đảng, đã qua một số lần xảy ra đấu tranh về đường lối; nói về một số vấn đề xảy ra ở Hội nghị Lư Sơn; còn nói về một số biện pháp quăng bỏ đá, xúc đổ cát, đào móng tường và nói về vấn đề Hội nghị Hoa Bắc.

Sau khi nói về lịch sử của Đảng, Mao Chủ tịch nói tiếp:

"Đảng của chúng ta đã có lịch sử phát triển 50 năm, cuộc đấu tranh về đường lối lớn xảy ra 10 lần, Trương Quốc Đào chia rẽ Đảng, sau đó nội bộ Đảng còn bị chia rẽ nhiều lần nữa, song đều không thể chia rẽ được Đảng ta. Mao Chủ tịch nói, đường lối quyết định tất cả. Đường lối của Đảng đúng thì có tất cả, đường lối lệch lạc thì có rồi cũng mất.

Mao Chủ tịch nói, cuộc tập kích bất ngờ tại Hội nghị Lư Sơn có sức mạnh của quả bom tấn có thể san phẳng Lư Sơn, làm cho trái đất ngừng quay. Tại Hội nghị Lư Sơn, hiển nhiên là họ có sự chuẩn bị trước, có kế hoạch và có tổ chức hành động. Cương lĩnh của họ là thiết lập chức danh Chủ tịch nước, xưng là 'thiên tài'. Mao Chủ tịch nói: "Đấu chọi cái gì, một câu chọi vạn câu, đồng chí nói quá lời rồi! Không thiết lập chức Chủ tịch nước, tôi không làm Chủ tịch nước, tôi nói sáu lần rồi, họ đều không nghe, nửa câu cũng không chọi lại, coi như số không." Mao Chủ tịch còn nói: "Sự việc xảy ra tại Hội nghị Lư Sơn vẫn chưa kết thúc, bàn tay đen không chỉ có một mình Trần Bá Đạt, phía sau Trần

Bá Đat còn có một người." Mao Chủ tịch còn hỏi chúng tôi: "Lần thứ 10 này liệu có phải là vấn đề đường lối?"

Mao Chủ tịch nói, Người đã có bút phê vào bản tài liệu bàn về thiên tài của Trần Bá Đạt; bút phê vào báo cáo của quân đoàn 38, quân khu Tế Nam là quăng bỏ hòn đá đó đi; Trung ương và các đại quân khu cử người tham gia vào tổ Văn phòng Quân ủy bút phê là xúc bỏ cát đổ đi; cử Lý Đức Sinh, Kỷ Đăng Khuê đến quân khu Bắc Kinh phê là: đào móng tường.

Mao Chủ tịch phê bình cách làm của người nào đó là đề bạt

phu nhân của Chủ tịch làm Chủ nhiệm Văn phòng của Chủ tịch. Tuy không điểm mặt chỉ tên, song hoàn toàn có thể hiểu là ám chỉ Lâm Bưu.

Mao Chủ tịch còn phê bình đích danh Hoàng Vĩnh Thắng. Trong lúc nói chuyện, Mao Chủ tịch nói, bản báo cáo vắn tắt tại Hội nghị Lư Sơn là bản báo cáo phản cách mạng.

Nghe Mao Chủ tịch nói như vậy, tôi vội làm bản kiểm điểm ngay. Tôi nói: "Thưa Chủ tịch, trước khi in ấn và phân phát bản báo cáo vắn tắt số 6, tôi cũng có ký tên vào đó. Bản báo cáo đó là phản cách mạng, tôi đã phạm sai lầm chính trị."

Mao Chủ tịch huơ huơ tay nói: "Không phải chuyện của đồng chí, Ngô Đức hữu đức (ý nói đồng chí Ngô Đức là người có đức)."

Những lời nói chuyện sau đó của Mao Chủ tịch dường như là nói tập đoàn phản cách mạng hoặc là hành động phản cách mạng, đại loại như thế, vì quá căng thẳng nên tôi nghe không rõ. Đúng lúc này, Ngô Trung nói: "Thưa Chủ tịch, khả năng có kẻ xấu?"

Mao Chủ tịch nói: "Đồng chí nói rất đúng, Ngô Trung hữu trung (nói đồng chí Ngô Trung là người trung thành)."

Mao Chủ tịch còn hỏi tình hình chỉnh phong và phê bình Trần Bá Đạt ở Bắc Kinh tiến hành đến đâu rồi, chúng tôi báo cáo vắn tắt cho Chủ tịch nghe.

Mao Chủ tịch nhấn mạnh: "Chúng ta đi theo chủ nghĩa Mác - Lê, không đi theo chủ nghĩa xét lại; cần phải đoàn kết, không được chia rẽ; không đi theo chủ nghĩa bè phái, địa phương chủ nghĩa; cần phải quang minh chính đại, không làm việc mờ ám quỷ quyệt.

Cuối cùng Mao Chủ tịch nói: "Cần phải giáo dục đường lối, phương châm của ta vẫn là: khoan hồng đại lượng, trị bệnh cứu người. Đoàn kết để giành thắng lợi to lớn hơn!"

Uông Đông Hưng viết bài "Mao Chủ tịch trong những ngày đập tan âm mưu chính biến phản cách mạng của Lâm Bưu", tường thuật lại một số hoạt động ở ga Phong Đài:

13 giờ 30 phút ngày 12, đoàn tàu đỗ tại ga Phong Đài. Mao Chủ tịch nói chuyện với Kỷ Đăng Khuê, Lý Đức Sinh, Ngô Đức, Ngô Trung và tôi, cuộc nói chuyện kéo dài đến hơn 16 giờ mới kết thúc. Trong lúc nói chuyện, Mao Chủ tịch đề cập đến lịch sử đấu tranh về đường lối của Đảng ta, nói tới cuộc đấu tranh tại Hội nghị Lư Sơn năm 1970 và nói sau Hội nghị Lư Sơn áp dụng các biện pháp quăng đá, xúc cát, khoét tường; nói về hội nghị họp báo chỉnh phong phê bình Trần Bá Đạt của Hoa Bắc và kiểm điểm: Hoàng, Ngô, Diệp, Lý, Khâu và một số người khác. Đồng thời, Chủ tịch nhấn mạnh: chúng ta đi theo chủ nghĩa Mác-Lê, không đi theo chủ nghĩa xét lại, cần phải đoàn kết, không được chia rẽ, không đi theo chủ nghĩa bè phái, địa phương chủ nghĩa; cần phải quang minh chính đại, không được làm việc mờ ám quỷ quyệt. Cần duy trì phương châm: khoan hồng đại lượng, trị bệnh cứu người. Đoàn kết lại để giành thắng lợi to lớn hơn!"

Cuộc nói chuyện ở ga xe lửa Phong Đài và hoạt động của Mao Chủ tịch tại đây đã được một số bài viết miêu tả lại, tuy các bài viết có phần sơ lược, mỗi người viết một kiểu, song tựu chung lại, đã phản ánh trung thực nội dung chính của cuộc nói chuyen này. Qua đây có thể thấy rõ, đối với âm mưu của tập đoàn Lâm Bưu, Mao Chủ tịch đã có sự cảnh giác chính trị cao độ, đồng thời áp dụng biện pháp quyết đoán và nhanh trí điều lực lượng quân đội tới bảo vệ các điểm xung yếu nhằm ngăn chặn hành vi cực đoan với quy mô lớn có thể xảy ra, đồng thời đây cũng là đòn cảnh cáo nghiêm khắc đối với những âm mưu ma quỷ, còn đối với Lâm Bưu, Chủ tịch vẫn để một lối thoát chứ không đẩy Lâm Bưu vào thế đường cùng, trở thành thù địch.

Cuộc nói chuyện kết thúc, tôi tiễn họ ra về, lúc này đã quá trưa, chúng tôi mới lên tàu ăn cơm trưa. Chúng tôi cho rằng, ăn cơm trưa xong là khởi hành, không ngờ mãi đến 17 giờ vẫn chưa có tín hiệu tiếp tục hành trình. Buổi tối chúng tôi cũng ăn cơm trên tàu. Cơm nước xong, mọi công tác chuẩn bị khởi hành cũng đã hoàn tất nhưng tàu vẫn chưa xuất phát. Điều này khiến tôi bồn chồn lo lắng, tàu dừng ngay trước cổng nhà, rốt cuộc là có ý gì? Mãi đến hơn 19 giờ, màn đêm đã buông xuống mới nhận được mệnh lệnh đón tàu vào ga Bắc Kinh.

Đoàn tàu chở Mao Chủ tịch tiến vào ga Bắc Kinh, cũng như thường lệ, không có vị lãnh đạo nào ra đón mà chỉ có xe lớn xe nhỏ và người của Cục Cảnh vệ ra chở người và đồ dùng. Tại đây, người quen, xe quen, đường quen, chúng tôi nhanh chóng về đến Trung Nam Hải.

Vào tháng 9, đêm ở Bắc Kinh đã là đầu thu, gió mát thổi nhè nhẹ, không khí trong lành. Hơn một tháng đi công tác trở về, ai nấy đều mệt, suốt dọc đường đi lại sợ xảy ra sự cố, lúc nào cũng phải cảnh giác, thần kinh căng thẳng, sẵn sàng đối phó với mọi diễn biến xấu có thể xảy ra, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh... Nay đã bình an trở về Trung Nam Hải, chúng tôi thở phào nhẹ nhõm, cảm giác khoan khoái dường như lan khắp cơ thể.

Ngày 10, chúng tôi xuất phát từ Hàng Châu, suốt dọc đường đi Mao Chủ tịch bận rộn, vất vả, cũng đã đến lúc cần được nghỉ ngơi. Uông Đông Hưng và Trương Diệu Từ đã về nhà riêng. Tôi bố trí các trạm gác, phân công người trực ban xong đã hơn 22 giờ đêm, bộ đội đã tắt đèn đi ngủ.

Những ngày qua ít ngủ, mắt sưng lên, về đến nhà, đặt lưng xuống là ngủ ngon lành.