Chương 21 ĐÊM

Giờ Tý (nửa đêm), Uông Đông Hưng, Chu Ân Lai kẻ trước người sau đến Trung Nam Hải, báo tin giật gân: Lâm Bưu chạy trốn. 3 giờ sáng, Mao Chủ tịch lên xe đến Đại lễ đường Nhân dân. Ngay trong đêm, các thành viên của tập đoàn Lâm Bưu, bao gồm: Hoàng, Ngô, Lý, Khâu bị giam lỏng trong Đại lễ đường Nhân dân... Thật là trùng hợp, sáng hôm đó từ Giang Tô chuyển tới đơn xin kết hôn của Lý Nạp. Mao Chủ tịch xem kỹ một lượt, lấy bút phê hai chữ: "Đồng ý".

Tôi về đến nhà, vừa nằm xuống ngủ được một lát, đồng chí trực ban ở cạnh bể bơi cử người đến báo tôi phải lập tức quay trở lại Trung Nam Hải.

Lúc đó tôi rất không vui, đi công tác hơn một tháng, đặc biệt là từ ngày 10 tháng 9 trở lại đây, mấy đêm liền tôi không được ngủ, người rất mệt, rất buồn ngủ, không ngờ lại bị gọi dậy, có việc gì vậy? Sao lại gọi tôi vào đúng lúc này? Suy nghĩ lại, chắc có chuyện lớn xảy ra rồi, nếu không chắc sẽ không cho gọi tôi. Tôi lên xe đạp, đạp thẳng đến cửa tây Trung Nam Hải. Mắt tôi dường như vẫn đang díp lại.

Tôi đến phòng trực ban ở bể bơi, đã thấy Uông Đông Hưng và Trương Dieu Từ ở đó. Ai nấy đều căng thẳng, nhìn nét mặt, thấy rõ là vừa uống thuốc ngủ, chuẩn bị đi ngủ thì bị gọi dậy. Họ là những người làm công tác cảnh vệ lâu năm, ban đêm tháp tùng Mao Chủ tịch, ban ngày làm công tác thường nhật và quản lý bộ đội, giờ giấc làm việc không có quy luật, buộc phải dùng thuốc ngủ để giấc ngủ đến nhanh hơn. Vì dùng thuốc liên tục và dài ngày nên xảy ra phản ứng kháng thuốc, uống lượng nhỏ thì không có tác dụng, phải uống lượng cao hơn, chưa ngủ đẫy giấc bị gọi dậy, người rất khó chịu. Nhìn thấy họ như vậy, nghĩ tới vừa rồi mình tỏ ra bực bội, tôi cảm thấy thật ngại.

Thấy tôi đến, Uông Đông Hưng nói: "Lâm Bưu chạy trốn bằng máy bay."

Vừa nghe xong, tôi thoáng giật mình. Lâm Bưu là Thống soái, là Bộ trưởng Quốc phòng, được coi là nhà lãnh đạo tối cao chỉ đứng sau Mao Chủ tịch. Hành vi của Lâm Bưu ảnh hưởng đến lợi ích cơ bản của quốc gia, của Đảng, liên quan đến cơ mật của Đảng, của quốc gia và của quân đội, Lâm Bưu không gì là không biết...

Tôi vội hỏi: "Trốn như thế nào? Trốn đi đâu?" Hận một nỗi tôi không thể đem quân đuổi theo bắt y về đây. Uông Đông Hưng nói: "Lâm Bưu chống lại Mao Chủ tịch, y đáp máy bay chạy trốn, người khác cũng không thể ngăn cản, mà có can ngăn cũng không nổi. Chạy trốn đến đâu? Còn phải chờ mới biết được."

Tôi đang định hỏi, thủ trưởng làm cách nào biết được, song thấy nét mặt căng thẳng của Uông Đông Hưng nên không tiện hỏi thêm gì nữa. Sau đó, rất nhanh, khi tôi đến phòng trực ban thì nhận được báo cáo của Phó Trung đoàn trưởng trung đoàn cảnh vệ Trương Hồng đang làm nhiệm vụ ở Bắc Đới Hà, con gái của Lâm Bưu là Lâm Lập Hoành chạy đến đại đội cảnh vệ, báo cáo với đại đội trưởng Khương Tác Thọ: "Lâm Bưu, Diệp Quần, Lâm Lập Quả và một số người khác chuẩn bị chạy trốn. Thỉnh cầu bộ đội tìm cách bảo vệ an toàn tính mạng cho cô."

Tin này khiến cả đại đội cảnh vệ bàng hoàng. Lâm Bưu và Diệp Quần, một người là Phó Chủ tịch Trung ương Đảng, Phó Thống soái, người kế thừa của Mao Chủ tịch; một người là ủy viên Bộ Chính trị Trung ương Đảng. Họ đều là đối tượng được bộ đội cảnh vệ bảo vệ, sao lại chạy trốn? Họ chạy đi đâu? Tại sao lại phải chạy trốn?

Lúc đó tất nhiên họ không hề hay biết Lâm Bưu, Diệp Quần bí mật câu kết bè Đảng, càng không biết giữa Lâm Bưu với Mao Chủ tịch và Trung ương Đảng đã xảy ra mâu thuẫn và có sự chia rẽ. Nhờ tinh thần trách nhiệm cao, ý thức tổ chức kỷ luat nghiêm, tinh thần cảnh giác cao độ, thấy tình hình có vẻ khác thường, họ dùng điện thoại báo cáo ngay cho Phó Chủ nhiệm Văn phong Trung ương kiêm Trung đoàn trưởng trung đoàn cảnh vệ Trung ương Trương Diệu Từ biết. Phó Chủ nhiệm Trương Diệu Từ lại báo cáo ngay cho Uông Đông Hưng, chưa đầy 10 phút sau, tin này được báo cho Chu Ân Lai đang chủ trì hội nghị trù bị chuẩn bị văn kiện cho Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc khóa IX tại phòng Phúc Kiến trong Đại lễ đường.

Cũng trong thời điểm này, Trương Diệu Từ chỉ huy bộ đội chuyển sang trạng thái sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống đột bien, trong tình hình này tôi được gọi đến phòngtrực ban.

Lúc này, từ Bắc Đới Hà, Phó Trung đoàn trưởng Trương và Đại đội trưởng Khương liên tục gọi điện thoại tới phòng trực ban, báo cáo tin tức mới xảy ra. Trương Diệu Từ và Uông Đông Hưng lại báo cáo với Chu Ân Lai đang họp bàn biện pháp xử lý về sự kiện này tại Đại lễ đường. Chu Ân Lai tổng hợp các kênh thông tin từ không quân, từ Bộ Tổng tham mưu, thông báo lại cho Uông Đông Hưng, để Uông Đông Hưng báo cáo cho Mao Chủ tịch.

Qua các cuộc đàm thoại trao đổi tin tức, chúng tôi dần hiểu rõ, Lâm Bưu ngồi trên máy bay Stăng-đa, cất cánh tại sân bay hải quan Sơn, bay về hướng tây bắc, các trạm ra-đa liên tục báo cáo hành tung của chiếc máy bay cho Chu Ân Lai lúc này đang ở trong Đại lễ đường Nhân dân, tại đây, sau khi phân tích tình hình, Chu Ân Lai điện báo ngay cho phòng trực ban ở cạnh bể bơi.

Mao Chủ tịch vừa chợp mắt đã bị gọi dậy, liên tục nhận được báo cáo từ Đại lễ đường Nhân dân điện tới. Quá giờ Tý, đã chuyển sang ngày hôm sau, lúc đó khoảng 1 giờ sáng ngày 13 tháng 9, Chu Ân Lai lên xe, đến bể bơi ở trong Trung Nam Hải. Nghe báo Chu Ân Lai đến, tôi chạy ra cổng nghênh đón. Chiếc xe con vừa dừng lại, tôi chạy tới mở cửa xe, Thủ tướng vội vàng bước xuống, Uông Đông Hưng báo cáo vắn tắt tình hình với Thủ tướng, hai người cùng bước vào phòng của Mao Chủ tịch.

Lúc đó tôi nghĩ, theo phán đoán của tôi, hướng chạy trốn của Lâm Bưu là Liên Xô. Đối với Liên Xô, Lâm Bưu ít nhiều cũng có ảnh hưởng nhất định, thêm vào đó, thái độ của Liên Xô lúc đó đối với Trung Quốc và Đảng Cộng sản Trung Quốc có rất nhiều điểm giống với quan điểm của Lâm Bưu.

Lâm Bưu là người nắm thực quyền, nắm được cơ mật của Đảng và Nhà nước, biết rất rõ nơi ở và làm việc của Trung ương Đảng và Mao Chủ tịch, có thể nói, y không gì là không biết, nếu làm một cuộc tập kích bất ngờ thì thật là hậu quả khôn lường.

Lúc đó tôi đã lệnh cho mọi người thức dậy chờ lệnh, đồng thời điều động một số xe con hằng ngày vẫn dùng, tập trung sẵn sàng. Tóm lại, làm tốt mọi công tác chuẩn bị, sẵn sàng đối phó với mọi tình huống xấu nhất có thể xảy ra, mệnh lệnh đưa ra lập tức được thi hành.

Khoảng hơn 20 phút sau, Chu Ân Lai và Uông Đông Hưng từ trong phòng ngủ của Mao Chủ tịch bước ra. Tâm trạng của Chu Ân Lai nặng trĩu, song các nếp nhăn trên trán dường như giãn ra. Thủ tướng nói với tôi và Phó Chủ nhiệm Trương: "Chủ tịch noi rồi, Lâm Bưu chạy trốn, trời mưa là việc của trời, gái lớn thì đi lấy chồng, muốn đi đâu thì cứ đi."

Uông Đông Hưng thỉnh thị ý kiến của Chu Ân Lai: "Vấn đề an toàn của Chủ tịch, làm thế nào bây giờ?"

Suy nghĩ một lát, Chu Ân Lai nói: "Trước tiên cần di chuyển vào ở trong Đại lễ đường, điều kiện ở đó cũng khá hơn, sau này căn cứ vào tình hình cụ thể rồi quyết định."

Chúng tôi tiễn Chu Ân Lai ra cổng, Thủ tướng vội vã lên xe, chạy về Đại lễ đường. Tuy từ đây đến sảnh Tây Hoa chỉ vài trăm mét, song chưa qua kiểm tra, Thủ tướng chưa an tâm.

Công tác chuẩn bị di chuyển chỗ ở của Mao Chủ tịch đã hoàn tất. Từ trước đến nay Mao Chủ tịch luôn là người nhanh nhẹn, đồ dùng gọn nhẹ, ngoài sách vở, dường như Người không có đồ dùng gì đặc biệt, thêm vào đó, chúng tôi vừa đi công tác xa về, có một số đồ dùng vẫn đang được đóng gói nên công tác chuẩn bị cho di chuyển, chúng tôi làm rất nhanh. Khoảng 3 giờ sáng, Mao Chủ tịch di chuyển chỗ ở vào trong Đại lễ đường.

Mao Chủ tịch từ trong phòng ngủ bước ra ngoài, tôi thấy sắc mặt Chủ tịch không được tốt, dáng mệt mỏi xen lẫn chút bực mình, tôi sống nhiều năm bênh cạnh Chủ tịch, chưa từng thấy nét mặt Chủ tịch như hôm nay. Mao Chủ tịch ngồi trên chiếc xe du lịch, dời Trung Nam Hải, hướng về Đại lễ đường, đến đầu phố Trường An, ánh sáng đèn đường phản xuống màu ánh bạc, tạo cho ta cảm giác lạnh lẽo và yên tĩnh. Cư dân thủ đô vừa trải qua một mùa hè oi bức, nay bước vào đầu thu, không khí mát mẻ, mọi người đang yên giấc ngủ say. Họ đâu biết đã xảy ra một sự kiện kinh thiên động địa. Không ai có thể ngờ rằng, đúng lúc này Mao Chủ tịch phải dời chỗ ở.

Tại Đại lễ đường Nhân dân, Mao Chủ tịch vào ở trong phòng số 118.

Lúc này Chu Ân Lai vẫn chưa đi nghỉ, thỉnh thoảng lại sang phòng 118 nói chuyện với Mao Chủ tịch, báo cáo những tin tức mới nhất. Sau này tôi mới biết, chính đêm đó Chu Ân Lai ở tại phòng Phúc Kiến cạnh Đại lễ đường, chủ trì cuộc họp toàn Đảng toàn quân xử lý sự kiện Lâm Bưu chạy trốn.

Rạng sáng ngày 13 tháng 9, Lâm Bưu, Diệp Quần và một số người khác bất chấp sự ngăn cản của bộ đội cảnh vệ tại Bắc Đới Hà, lên ô tô đi đến sân bay Sơn Hải quan, đáp chuyến bay số 256 chạy trốn.

Chu Ân Lai nhanh chóng phát lệnh, nghiêm cấm tất cả các loại máy bay không được bay trên vùng trời Bắc Kinh. Nếu không được lệnh của Chu Ân Lai, Hoàng Vĩnh Thắng, Ngô Pháp Hiến, Lý Tác Bằng thì không một chiếc máy bay nào được phép cất cánh. Chu Ân Lai còn phái Lý Đức Sinh trực ban tại phòng tác chiến không quân liên tục 24/24, không được phép rời khỏi đây dù chỉ nửa bước, cử cán bộ phụ trách Văn phòng Trung ương Dương Đức Trung đến sân bay ở ngoại ô phía tây Bắc Kinh hiệp đồng tác chiến với Ngô Pháp Hiến.

Gần 3 giờ sáng, Chu Ân Lai hạ lệnh cho máy bay chiến đấu cất cánh, ngăn chặn thành công máy bay trực thăng của Lâm Bưu, tránh được nguy cơ cơ mật của quốc gia bị tiết lộ ra nước ngoài.

Đúng 3 giờ sáng, Chu Ân Lai làm theo ý kiến của Mao Chủ tịch, triệu tập họp Bộ Chính trị tại Bắc Kinh, thông báo sự kiện Lâm Bưu chạy trốn, đầu hàng địch, phản bội Đảng, phản bội Tổ quốc, đồng thời nói rõ một số biện pháp chuẩn bị đối phó với tình hình.

Ngay trong đêm, các thành viên của tập đoàn Lâm Bưu bao gồm: Hoàng Vĩnh Thắng, Lý Tác Bằng, Khâu Hội Tác, v.v... bị giam lỏng tại Đại lễ đường, sau khi Ngô Pháp Hiến từ sân bay ngoại ô phía tây Bắc Kinh trở về, cũng được đưa vào đây. Để khống chế đại cục một cách hữu hiệu, không làm cho tình hình phức tạp thêm, yêu cầu mọi người không ai được ra ngoài, không được gọi điện thoại, cũng không cho tiếp xúc với những người trước đây cùng làm việc.

Rạng sáng, Thủ tướng đích thân gọi điện thoại tới lãnh đạo các đại quân khu, thành phố, khu tự trị, yêu cầu họ báo cáo tình hình, yêu cầu bố trí lực lượng để khi cần là dùng đến ngay.

Thật trùng hợp, sáng ngày 13 tháng 9, Lý Nạp - con gái của Mao Chủ tịch đang lao động tại Trường cán bộ 57 tỉnh Giang Tô nhờ người chuyển đến Mao Chủ tịch một bức thư. Đó là loại giấy viết thư thông thường, mỗi trang kẻ 16 dòng bằng mực đỏ, lá thư để trong phong bì cũng loại bình thường, yêu cầu Chủ tịch phê chuẩn cho cô kết hôn.

Năm đó Lý Nạp đã 32 tuổi, mọi người đều quan tâm tới hôn sự của cô, cũng có vài người giới thiệu một vài đối tượng, không hiểu tại sao đều không thành. Lý Nạp tính tình vui nhộn, có lần cô nói chuyện với một nữ đồng chí trong cơ quan của chúng tôi tên là Tiểu Lý: "Hôm nào chúng mình ra phố kiếm lấy một đức lang quân đi!" Nghe xong cả cơ quan cười ồ. Tiểu Lý và Lý Nạp là hai cô gái cùng trang lứa, lúc đó vẫn chưa có người yêu, nay nghe nói sắp kết hôn, mọi người vừa mừng vừa ngạc nhiên.

Mao Chủ tịch ngồi trên ghế phô-tơi trong phòng 118, mở bức thư của con gái ra xem. Chưa xem xong, Người đã gọi cho người đưa thư cũng công tác ở Trường cán bộ 57 tới, hỏi han tình hình. Anh ấy cũng là người của đại đội tôi, Mao Chủ tịch cũng biết.

Mao Chủ tịch hỏi cặn kẽ chàng trai đó là người như thế nào? Thuộc đơn vị nào? Quan hệ giữa hai người ra sao..., người đưa thư kể vắn tắt lai lịch, họ tên, dân tộc của chàng trai đó. Ngay từ ngày đầu tiên đặt chân đến Trường cán bộ 57, Lý Nạp đã yêu chàng trai đó, tình cảm của hai người ngày càng phát triển, mặc dù chàng trai đó chỉ là nhân viên phục vụ, cũng chưa vào đại học, nhưng rất ham học tập và yêu lao động. Tình cảm của hai người được xây dựng trên nền tảng lao động. Hai người đều nhất trí cùng nhau xây dựng gia đình.

Mao Chủ tịch nghe xong, lấy bút chì viết đậm nét vào góc trên bên phải bức thư mấy chữ:

Đồng ý!

Mao Trạch Đông, ngày 13 tháng 9.

Viết xong, Người đưa bức thư cho người đưa thư mang đi, thế là hoàn thành nhiệm vụ của người cha. Đối với ái nữ của mình, Chủ tịch chỉ quan tâm có vậy mà thôi.

Ngay sau đó Mao Chủ tịch đau đầu bởi sự kiện tên phản Đảng, phản Tổ quốc Lâm Bưu.

Chiều ngày 14 tháng 9, từ phòng Phúc Kiến, Chu Ân Lai đi sang phòng 118. Thủ tướng mặc áo trắng, quần màu xám nhạt, Thủ tướng gặp tôi ở cửa, vui vẻ nói: "Cuối cùng đã có kết quả, cuối cùng đã có kết quả." Nói xong, Thủ tướng bước vào phòng 118.

Có kết quả gì vậy?

Thì ra, máy bay chở bọn Lâm Bưu ra khỏi biên giới quốc gia lúc 2 giờ sáng, bay vào địa phận nước Cộng hòa Nhân dân Mông Cổ, trên màn hình ra-đa của ta mất mục tiêu. Đây là quãng thời gian chúng ta lo lắng nhất. Chiều hôm đó, Đại sứ quán Trung Quốc tại Mông Cổ báo tin về, một chiếc máy bay hàng không dân dụng chở khách bị rơi tại khu vực miền đông Mông Cổ, trên máy bay có tám nam một nữ, tất cả đều thiệt mạng, máy bay mang số hiệu 256. Phía Mông Cổ còn ra công hàm: "Kịch liệt phản đối" chính phủ ta.

Vào phòng 118 được ít phút, Thủ tướng bước ra, nói với chúng tôi: "Lâm Bưu chết rồi, máy bay rơi, tất cả những người ở trên máy bay đều thiệt mạng, những kẻ xấu thì không bao giờ có kết cục tốt đẹp."

Thủ tướng Chu Ân Lai thân mật bắt tay tất cả những người có mặt, vui vẻ nói với mọi người: "Còn một số việc nữa cần phải xác minh thêm."

Tập đoàn phản Đảng Lâm Bưu đã bị trừng phạt thích đáng. Đương nhiên, những người ngoài cuộc vẫn chưa biết đã xảy ra chuyện gì, bữa ăn tối hôm đó tại Đại lễ đường đươc tăng khẩu phần ăn, mặc dù không ai nói gì, song theo tôi hiểu, đây là một cách ăn mừng.

Điều đáng khâm phục nhất là, Thủ tướng Chu Ân Lai đã 74 tuổi, làm việc liên tục 50 tiếng đồng hồ không nghỉ, tìm mọi biện pháp, chỉ huy một cách sáng tạo, tránh gây tổn thất cho Đảng và quốc gia.

Một sự thật là, "sự kiện 13 tháng 9" không phải là sự kiện ngẫu nhiên. Đối với Mao Chủ tịch, đây là đòn giáng mạnh vào niềm tin, vào mục tiêu theo đuổi của Người, đánh mạnh vào tinh thần và sức khỏe của Người.

Điều khiến tôi lo lắng nhất là, không biết Mao Chủ tịch có chịu nổi điều này không?