Hồi Thứ Mười Lăm Nam Tấn Vương dàn trận vây Hoa Lư
Đoàn Phúc Hải dâng nhựa đốt lương địch

Đây lại kể đến hồi Nam Tấn Vương tiến quân, hợp với đạo quân phía Bắc do tướng Phạm Hoàng Sơn thống lĩnh, và đạo quân mạn Nam do tướng Nguyễn Lạc Bình chỉ huy, cùng vây hãm Hoa Lư.

Ngay chiều hôm ấy, Vương truyền hội các tướng lại bảo:

- Nay, quân ta ba mặt vây hãm Hoa Lư, đến sát hang ổ giặc mà chúng chưa tỉnh hẳn ngủ. Chỉ tiếc một điều, là hai cánh quân Nam Bắc đến hơi chậm, thành ra tên giặc Phạm Cự Lượng mới chạy về thoát mà báo động, nếu không quân ta đâm sâu vào tim phổi giặc chắc chúng cũng không hay. Bây giờ các tướng ai có ý kiến như thế nào, hãy trình ra.

Tướng Phạm Hoàng Sơn đứng nghiêm bẩm:

- Tâu Chúa thượng, thần lĩnh mệnh đi theo mạn Bắc mà tới, dọc đường để ý thấy dường như giặc không hay biết gì. Vả lại, thần mang lệnh đến dàn quân mặt Bắc, đợi hợp lực cùng phá giặc, cho nên dọc đường có tránh náo động, không làm cho dân chúng kinh mang, nhưng thế nào dân chúng cũng thắc mắc không hiểu binh Triều đi đâu, thế tất Hoa Lư cũng có nghe phong phanh đôi chút. Hạ thần thấy rằng: vùng Hoa Lư núi non trùng điệp, sông nước ngoằn ngoèo, dụng binh rất là lý tưởng, nhưng không phải là ai cũng dùng được cái địa lợi ấy. Nay, giặc như ngủ mê, các nơi hiểm yếu đều bỏ ngỏ cả, quân ta mới đến đây được dễ dàng như vậy. Tâu Chúa Thượng, thần nghĩ rằng: đánh giặc phải như nước lũ về nguồn, như lửa cháy gặp gió, nay giặc đang hoang mang không kịp phòng bị, ta dốc lực ba mặt cùng đánh thì thế nào giặc cũng không chống đỡ được.

Vương phán:

- Quân ta đi đường xa, phải mất nhiều ngày mới tới được đây, đành rằng được lợi là giặc không kịp chuẩn bị trước, nhưng quân ta không khỏi có phần mệt mỏi, lại nữa tiền quân vừa mới giao chiến với giặc một trận tất phải sứt mẻ đôi chút. Nếu ta ba mặt giáp công nhất tề đánh thẳng vào lòng giặc, nhỡ địa thế ở Hoa Lư hiểm yếu mà ta chưa được rõ, chỉ làm cho giặc vỡ chứ không tan, giặc dựa vào núi rừng hiểm hóc cự lại ta, thì biết đến bao giờ mới diệt cho hết giặc được!

Tướng Nguyễn Lạc Bình tâu:

- Tâu Chúa thượng, quả thật tình hình giặc đúng như lời Đại tướng Phạm Hoàng Sơn tâu bày, giặc không hay biết gì hết, nếu ta ba mặt nhất tề phá giặc thì thế nào cũng thành công, địa thế của giặc tuy có lợi, nhưng ta cũng chiếm được không phải là ít lợi thế. Tiểu tướng xin được ra quân thử sức ở mạn Nam một phen, xem thế giặc như thế nào trước.

Nam Tấn Vương còn đang trù trừ chưa quyết, thì tướng tiên phong Trung quân Cao Đình Bảo tâu:

- Tâu Chúa thượng, quân tuần có bắt được một toàn dân làm rừng về, mỗi tên vác một bó cói, xem ra là kẻ đi lấy cói, nhưng cần phải xét hỏi nên đã bắt cả về để đợi lệnh Chúa thượng.

Nam Tấn Vương phán:

- Nay các tướng đều muốn xuất quân đánh vào sào huyệt giặc ngay, ta nghĩ rằng: đành là quân ta đến đây cốt diệt giặc, nhưng phải làm sao để trừ cho hết giặc chứ không phải là chỉ xua cho giặc tan hàng bỏ chạy để khi ta rút về thì lại tụ tập mà làm loạn nữa. Vì thế, ta muốn phải dụng kế gì có thể phá tan được giặc, giặc không còn có thể lại tụ tập được nữa.

Các tướng chưa ai có kế gì, Nam Tấn Vương lại phán:

- Ta thấy rằng, địa thế Hoa Lư hiểm trở, núi non trùng điệp, lại thêm sông nước ngoằn ngoèo. Nay, giả sử đúng vào mùa nước, thì ta có thể dùng thủy công dìm chết hết giặc được. Nhưng, ta đang ở vào giữa Hạ, sông ngòi có phần chảy yếu, chỉ có kế hỏa công là hay hơn cả.

Các tướng như sực tỉnh, ai cũng lao xao ca ngợi lời phán của Vương là chí lý. Vương cao hứng pháp tiếp:

- Ta muốn hai mặt Bắc Nam phong tỏa giặc bằng hỏa bích, còn mặt phía Đông thì đem quân đánh thẳng vào doanh trại giặc. Như thế, chỉ còn mặt phía Tây là bỏ ngỏ nhưng lại có núi non ngăn cản, thành ra giặc không còn lối thoát. Nếu ta dùng hỏa công, thì thế nào cũng thiêu rụi được sào huyệt giặc, rồi ba mặt cùng đánh thì giặc tất phải tan. Nay chỉ còn phải làm sao lo liệu các hỏa liệu cho được đầy đủ, mau chóng thì mới xong. Các tướng ai có ý kiến gì hay?

Ai cũng thấy hỏa cũng là lợi hại, nhưng lấy đâu ra đủ hàng chục vạn cân hỏa liệu để dùng bây giờ. Hội nghị bàn tán, chưa biết giải quyết ra sao, Tướng tiên phong Cao Đình Bảo từ lúc vào tâu đến giờ, vẫn chưa nói gì thêm, nay mới nói:

- Tâu Chúa thượng, quân ta xuất chinh không dự trữ sẵn hỏa liệu, bây giờ nếu dùng hỏa công thì phải kiếm hỏa liệu ở địa phương mới được. Tiện đây vừa bắt được một toán người làm rừng, Chúa thượng truyền điệu vào hỏi xem địa phương có nơi nào lấy được hỏa liệu, lại xem dân chúng trốn lánh ở đâu thì bắt phải ngày đêm đi lấy hỏa liệu, tất ta có thể có được hỏa liệu mà dùng.

Vương nghe tâu rất đẹp ý, liền truyền giải bọn thợ rừng vào.

Cao Đình Bảo truyền quân đưa bọn Phúc Hải vào, cả bọn ra dáng sợ sệt quỳ rạp trước doanh mà lạy, không dám ngóc đầu lên. Nan Tấn Vương dịu dàng phủ dụ:

- Giặc làm loạn, trẫm phải đem quân đi tiêu trừ, các ngươi không có tội thì không việc gì phải sợ, phải hết lòng hết dạ giúp triều đình hỏi tội giặc, phải tụ tập nhau đợi giặc đến thì đánh, nghe được tin gì của giặc phải báo cho quan quân hay biết ngay, như thế là có công với triều, trung với vua, có công thì được thưởng. Trẫm cho phép được đứng cả dậy nghe trẫm hỏi việc.

Bọn Phúc Hải càng run rẩy, quỳ rạp xuống sân lạy thêm nữa, mãi sau mới dám đứng dậy khép nép, mặt cúi gằm xuống không dám ngẩng lên nhìn, rõ ra là đám dân đen khiếp oai thiên tử.

Nam Tấn Vương lại bảo:

- Quân trẫm đi đánh giặc, dân ở đây lánh cả đi đâu rồi?

Đoàn Phúc Hải kính cẩn run rẩy tâu:

- Kính lạy Hoàng thượng, nghe tin Hoàng thượng đi đánh giặc tới đây, dân làng chúng con khiếp sợ chạy cả vào núi ẩn thân, dám mong Hoàng thượng tha tội chết cho.

Vương cười mà rằng:

- Các ngươi không có tội, thì không phải trốn tránh vào rừng vào núi, lẽ ra là có tội dám không đợi lệnh vua, nhưng nay ta tha tội cho, các ngươi phải hết lòng hết dạ từ đây nghe lệnh ta.

Bọn Phúc Hải rúm người khiếp sợ. Vương lại phán:

- Nay quân trẫm tới đây đánh giặc, chỉ nay mai là xuất trận giết hết không còn một tên giặc. Trẫm cần một số dân đinh để phục vụ việc quân, đinh ấy không phải xung lính, mà chỉ phải phục thị vài ba ngày thôi. Các ngươi có tụ tập được cho ta không?

Đoàn Phúc Hải quỳ xuống mà tâu rằng:

- Đội ơn Hoàng thượng tha chết cho, nay có lệnh của Hoàng thượng bảo đi gọi dân dinh, bọn chúng con xin hết sức tuân lệnh Hoàng thượng.

Vương đẹp ý phán tiếp:

- Các ngươi không phải tụ tập đến đây làm gì, chỉ việc bảo nhau vào rừng kiếm cho trẫm thật nhiều nhựa cây bén lửa, lại phải tìm cho được nhiều thuốc nhạy lửa đem đến nộp trước quân, thế là có công với trẫm đấy. Lẽ ra trẫm cho quân đi theo các ngươi mà quản thúc, nhưng trẫm biết các ngươi một dạ trung thành với trẫm, nên để cho các ngươi được thong thả bảo nhau mà làm. Các ngươi phải cố làm sao trong vòng một hai ngày tìm đủ cho ta vài vạn cân nhựa, cân thuốc nghe không.

Bọn Phúc Hải lại quỳ mọp nhận lệnh. Vương truyền quân dẫn cả bọn ra, sau lại truyền cho tướng tiên phong đem một ít quân nhanh nhẹn cải trang làm dân địa phương cùng đi lấy các hỏa liệu, vừa để rình mò xem dân có tuân lệnh vua không, nhưng lại không biết dân nấp ở đâu mà tìm đến!

Bọn Phúc Hải ra khỏi doanh, trong lòng còn hồi hộp, trống ngực khua chưa thôi. Đoàn Phúc Hải bảo toàn quân:

- Nam Tấn Vương muốn có nhiều hỏa liệu, là muốn đánh hỏa công, muốn thui cả Hoa Lư đây! Bây giờ ta biết làm sao?

Nghĩ mãi không ra ý gì, Hải trong lòng bối rối lắm, liền bảo cả bọn cùng quay cả lại hang động. Hải tụ tập dân chúng lại bảo rằng:

- Nam Tấn Vương truyền cho bọn ta phải lấy cho được thật nhiều hỏa liệu nộp trước quân, nếu trong đôi ba ngày không xong thì chém đầu cả. Vậy chúng ta hãy cố chia nhau vào rừng thu thật nhiều nhựa cháy, chất bén lửa, rồi hãy định liệu sau cũng được.

Đoàn Phúc Hải tụ tập được gần bốn trăm dân, chia nhau đi các ngả lấy chất dẫn lửa, hăm hở y như làm cho chính quân nhà!

Liên miên hai ngày không nghỉ, số nhựa cháy lấy về chất trong các hang động thành từng đống thật cao. Đoàn Phúc Hải bảo mọi người tẩm nhựa ấy vào rơm rạ để chuyển vận cho dễ dàng.

Đêm hôm ấy, Phúc Hải bàn với dân chúng:

- Nếu ta đem cả số hóa liệu này nộp cho Nam Tấn Vương, thì có khác nào chính tay ta nổi lửa thui chết hết thảy anh em ta ở Hoa Lư này không. Còn nếu không mang nộp Nam Tấn Vương, thì thế nào cũng khó tránh được cái họa sát thân. Chi bằng, ta cứ đem nộp một phần, còn một phần giữ lại để lo liệu sau.

Dân chúng cho là phải, sửa soạn gồng gánh để hôm sau gánh, hỏa liệu đi nộp trước doanh Nam Tấn Vương.

Hôm sau, Hải bảo mọi người gánh hỏa liệu đi mỗi người gánh gấp đôi số hỏa liệu. Một nửa lén bỏ chung quanh doanh trại của Vương, một nửa đem vào trình để lấy thưởng. Hải lại dặn dò dân chúng là phải đi theo đường hang hốc, từ phương Nam tiến tới. Vương có hỏi thì cứ nói là tạm trú cả trong núi Thỏ, lúc về thì lại cứ hướng Nam mà đi, rồi sẽ vào rừng ngược lên phía Bắc trở lại hang động.

Vương được dân gánh hỏa liệu đến nộp chất đầy trước doanh, trong lòng rất đẹp ý, truyền ban thưởng trọng hậu lại bảo cứ về hang động tạm lánh giặc đợi Vương dẹp giặc xong sẽ ban thêm ân thưởng nhiều nữa.

Bọn Đoàn Phúc Hải đem nộp hỏa liệu xong, cùng với dân chúng bàn rằng:

- Bây giờ, ta đã để sẵn được một nửa số nhựa ở ngoài quân doanh Cổ Loa, nếu ta nổi lửa mà đốt thì tất được. Nhưng đốt như thế, lại không có lợi làm rối được quân Cổ Loa, chưa chắc đã làm thiệt hại được cho họ. Vậy nên làm như thế nào bây giờ?

Dân chúng mỗi người một lời, một ý kiến, chẳng ra làm sao cả. Cuối cùng, Hải phải bảo:

- Thôi được, việc này để ta định liệu sau. Mọi người nên giữ kín tung tích, đừng để lộ mà mang họa cho thân mình, hại cho cả mọi người nữa đấy.”

Đêm hôm ấy, nhìn trời gần cuối Hạ trong suốt, thoáng thoáng gió thổi qua càng làm cho nóng bức thêm oi bức. Đoàn Phúc Hải ruột nóng như lửa đốt, không biết số hỏa liệu đem nộp Nam Tấn Vương dùng để đánh Hoa Lư như thế nào, chỉ một mực sợ rằng: “Chính tay mình giúp địch giết anh em!” càng nghĩ càng thêm bối rối. Lại nhớ đến số hỏa liệu lén bỏ ngoài quân doanh Cổ Loa, chưa biết dùng số hỏa liệu ấy vào được việc gì.

Quanh quẩn nghĩ ngợi mãi không ra kế gì. Đến nửa đêm Phúc Hải không làm sao ngủ được, liền dậy nai nịt gọn ghẽ, dắt theo dao nhọn rồi lần mò nhắm hướng doanh địch đến nghe ngóng tình hình. Tới nơi, Hải thấy trong đèn đuốc còn cháy sáng cả, bóng quân đi lại có phần nhộn nhịp lắm. Hải sốt ruột, đánh liều bò lại sát gần để trông cho rõ, sau Hải lại lên gò cao quan sát.

Đoàn Phúc Hải thấy trong doanh dường như đang chuyển quân, cứ theo tình thế này thì chỉ nay mai là quân Cổ Loa tiến đánh thẳng vào Hoa Lư đây. Từ trên cao, Phúc Hải thấy rõ góc phía Đông tức là hậu quân của Cổ Loa, quân canh không lấy gì làm cẩn mật lắm. Mặt trước thì nhộn nhịp, ra vẻ tiễn quân đang sửa soạn, Hải liền bò xuống, vòng ra phía Đông, định là để dò la tin tức. Tới cửa doanh phía Đông, Hải nằm mọp trong cỏ hoang bờ bụi, nhìn lên chòi canh thấy chỉ có một tên quân ôm giáo ngủ gật. Hải băn khoăn không biết làm gì, nằm một lát nữa Hải nảy ý: “Bắt tên quân trên chòi canh mà tra hỏi”. Phúc Hải tuổi trẻ, không từng biết sợ là gì, nay lại thêm tình thế khẩn cấp thôi thúc, thì nghĩ là làm chẳng quản việc sẽ xảy ra thế nào, Hải len lén bò đến sát chòi canh, lại nằm nghe ngóng, rồi nhẹ như con mèo leo lên chòi thẳng tay đánh mạnh vào gáy tên quân canh ngủ gật, tên quân gục xuống. Hải chưa kịp làm gì thêm thì đã thấy phía dưới quân tuần sắp sửa tới nơi, Hải kinh hãi, biết khó lòng thoát xuống cho được, liền cấp quá lột nón của tên quân đội lên đầu, lại nhặt giáo dựng lên làm ra vẻ như đang canh gác cẩn thận lắm. Được một lát, quân tuần đi ngang dưới chòi, nhìn lên thấy quân canh vẫn nghiêm túc thì chẳng hỏi gì, tiếp tục tiến về phía Nam, rồi khuất dạng.

Phúc Hải đứng cạnh trên chòi, trống ngực đánh thình thành, mồ hôi tháo ướt lưng, chỉ lăm le đợi bị bại lộ thì phóng giáo mở đường tháo chạy.

Nay yên rồi, Hải mới lôi tên quấn dây ra sức lay tỉnh. Tên quân bị ngất đi cũng đã lâu, Hải lay một lát thì tỉnh lại. Hải rút dao ấn vào cổ tên quân rồi thấp giọng bảo:

- Cựa quậy là chết, nói to cũng chết! Đại quân Hoa Lư ta đã vây kín đây rồi; khôn hồn thì phải nói thật, nghe không?

Tên quân không dám mở miệng, vội gật đầu lia lịa. Hải lại hỏi:

- Trong doanh, quân đang làm gì thế?

Tên lính khẽ đáp:

- Lạy hảo hán, con không biết!

Hải ấn mũi dao, dọa:

- Còn không biết thì chẳng nên sống làm gì nghe không?

Tên quân kinh hãi, mũi dao nhọn ấn vào da thịt đau nhói ở cổ, y vội nói:

- Để con nói! Để con nói!

Phúc Hải cười gằn:

- Bọn chúng mày bao giờ cũng thế, nói tử tế không nghe mà!

Hải ấn mạnh mũi dao thêm tí nữa, bảo:

- Nói đi!

Tên quân vội nói:

- Quân của Vương sửa soạn tiến binh…

- Tiến thế nào?

- Con không được biết...

Mũi dao lại ấn mạnh tí nữa.

- Dạ. Thưa Quân của Vương sắp sửa đốt Hoa Lư…

- Đốt Hoa Lư!

- Vâng…

- Đốt thế nào?

- Đốt từ mặt Bắc vòng xuống mạn Nam, chỉ chừa có mặt Tây...

Vừa tới đây, thì dưới kia lại có toán tuần canh sắp đi tới. Phúc Hải kinh hãi vội vươn tay kẹp chặt lấy cổ tên quân dúi xuống, mũi dao vẫn ấn vào cổ y. Phúc Hải lại dựng ngọn giáo làm ra vẻ đang chăm chú canh gác. Toán tuần canh đi qua, không hỏi một lời.

Đợi cho tuần canh đi khuất, Hải mới lại lôi tên quân dậy hỏi nữa:

- Mày có biết bao giờ thì quân của Vương đốt Hoa Lư không?

- Đêm hôm nay chất hỏa liệu, phải từ xế chiều hoặc đêm mai mới đốt được.

Phúc Hải vẫn kẹp chặt tên quân, hoang mang không biết hỏi gì thêm nữa, cũng không biết phải hành động ra sao bây giờ. Hải đưa mắt nhìn vào doanh, thấy quân Cổ Loa kẻ chuyển lương thực, người vác chiến khí, cảnh tấp nập đến rợn người.

Chợt Hải nghĩ rằng: “Quân Triều đi xa đánh trận, tất phải tích trữ lương thực, nếu phá kho lương của địch, tất địch phải bị nguy khốn”.

Nghĩ xong, Hải lại hỏi tên quân:

- Trong doanh, chỗ nào là kho quân lương?

Tên quân chỉ về dãy nhà xa tít về phía Bắc, Hải quan sát một hồi thấy nơi ấy vắng vẻ, không thấy quân lính ra vào khuân vác, thì không tin. Liền cười gằn ấn lưỡi dao dọa:

- Mi đáng chết thật! Có ai cầm quân mà lại ngu si đem quân lương chất ở nơi vắng vẻ, không canh gác cẩn mật như vậy không chứ?

Tên quân kinh hãi lắp bắp:

- Xin hảo hán... Hảo hán... tha chết... Quả thật, kho lương chỗ kia, quân đang chất thêm lương thực, sắp sửa ra binh.

Phúc Hải thấy là đúng, quả thật quân đang khuân vác ra vào khu nhà phía Nam. Sực phía dưới lại có toán tuần canh sắp tới, Hải lại giật mình kinh hãi, liền kẹp chặt cổ tên quân ấn ngã xuống, Đoàn Phúc Hải trong lòng hồi hộp đợi chờ. Tuần canh lại đi qua, Phúc Hải thấy tra khảo tên quan như vậy là đủ lắm rồi, bây giờ phải đối phó với y ra sao đây?

Hải bảo y:

- Hoa Lư quy tụ toàn là anh hùng hảo hán trong thiên hạ, mi có muốn theo về không?

Tên quân đáp:

- Con không dám...

- Tại sao?

- Con theo Vương đi trận xa xôi thế này, ở nhà còn cha mẹ vợ con, nay bỏ mà đi theo anh hùng hảo hán thì mai sau lấy ai phụng dưỡng mẹ cha, nuôi vợ con được! Xin hảo hán tha cho con!

Phúc Hải tần ngần, binh triều Nam chinh làm gì có tinh thần chiến đấu chẳng qua là lệnh vua phải theo, ai cũng chỉ ngày đêm trong về quê cũ mà nhớ mong, tình cảnh ấy quả thật là đúng. Hải lại nghĩ: Bây giờ tha cho tên này, thì có khác gì bảo y đi báo binh triều giết chết cả Hoa Lư, mà giết hắn đi, lại không nỡ, dụ hắn theo hắn không theo! Phúc Hải băn khoăn khó nghĩ, liền bảo:

- Cha mẹ vợ con ở nhà, ai mà không nhớ. Nay người phải theo vua xuất trận ép buộc thế này, nhớ mong sầu não làm gì, chi bằng đem thân góp vào việc lớn hơn không...

Tên quân thiểu não:

- Con tài hèn sức yếu, đóng góp được gì đâu! Lệnh vua phải theo, chinh chiến chỉ mong hết, thân được vẹn toàn mà về là mừng lắm rồi, làm gì còn có mơ ước đi lại với anh hùng trong thiên hạ nữa...

Phúc Hải biết có nói nữa cũng bằng thừa, đành bảo:

- Thôi ta đành vậy, tha cho mi thì đại cuộc tất hỏng, vậy mi dừng oán ta nhé!

Dứt lời, Đoàn Phúc Hải ngáng chân giữ chặt tên quân, tay vòng lấy cổ y xiết mạnh. Sức Hải mạnh lắm, tên quân không làm sao giẫy ra được, rướn người lên một lát thì tắt thở. Hải buông tay, trong lòng buồn vô hạn, nước mắt trào ra, Hải khẽ nói:

- Mi từ phương Bắc theo binh triều Nam chinh, chẳng may ngộ nạn ở đây, cũng đừng oán trách ta làm gì nhé! Thiên hạ còn nhiều người cần sống, một mình mi chết thay cho thiên hạ nhé!

Rồi Đoàn Phúc Hải dựng tên quân đứng dậy, lại đặt ngọn giáo vào tay y, làm như thể y đang dựa cột chòi canh gác nghiêm chỉnh. Hải biết lại sắp có toán tuần canh đi qua, vội vã xuống chòi băng mình vào bóng đêm lẩn đi. Ngoảnh nhìn lên chòi, bóng dáng quân canh y như sống động. Hải vạch bụi, vượt gai chạy miết, cố tranh thủ thời gian, cốt về huy động mọi người làm sao càng mau càng tốt.

Hải dẫn ba mươi quân, cùng bốn chục dân binh, vượt đêm băng rừng tới sát doanh binh triều, Hải biết quan tuần canh cứ cách một khoảng thời gian cạn tuần tra lại đi một vòng, liền sai một tên quân lên chòi canh lột quần áo của tên quân bị Hải xiết cổ chết, thay y đội nón cầm giáo đứng canh, cốt cho tuần canh không phát giác ra được. Hải bảo quân đem xác chết giấu vào bụi rậm.

Hải huy động mọi người đem số hỏa liệu bỏ ngoài doanh, lén đem chất chung quanh dãy kho lương của binh triều. Bọn Hải ra sức khuân vác lại phải hết sức cẩn thận, nỗ lực không ngơi tay đến lúc sao Hôm nhạt bóng trên trời thì hỏa liệu đã chất được kín cả phía sau kho lương. Ở mặt trước, quân triều cũng đã xong công việc, kéo nhau vào các dãy nhà khác mà ngủ vùi, đèn đuốc tắt cả. Hải cùng với quân lén đem một ít hỏa liệu chất vào phía trước dãy nhà kho, tới khi trời bắt đầu ửng sáng thì bọn Hải rút ra khỏi doanh. Hải cho bọn dân đinh gấp rút trở về hang động.

Hải bảo bọn quân:

- Bây giờ ta nổi lửa đốt kho lương binh triều, nếu thiêu rụi được là ta làm cho quân triều phải rút lui, nếu không thì thế nào binh triều cùng lắm là đêm tới sẽ đốt cả Hoa Lư đấy.

Xong, Đoàn Phúc Hải cho gọi tên quân trên chòi canh xuống, cả bọn liền đập đá lấy lửa, ra tay châm vào các mồi hỏa liệu chất quanh kho lương của binh triều. Phút chốc, lửa bốc ngụt trời vây kín dãy nhà quân lương.

Đoàn Phúc Hải vui mừng, ra lệnh cho cả bọn lại gấp rút nhắm mạn Bắc vạch rừng chạy tới…

Đây lại nói đến việc trong doanh, Nam Tấn Vương chiều hôm ấy hội chúng tướng lại bàn việc quân. Vương phán:

- Nay hỏa liệu ta đã có, bây giờ là việc thiết kế hỏa thiêu Hoa Lư. Các tướng ai có ý kiến gì cứ trình ra.

Tướng tiên phong Cao Đình Bảo đứng lên thưa:

- Tâu Hoàng thượng, nếu dụng hỏa công, thì trước hết ta nên cho đem hỏa liệu bao quanh một động Hoa Lư, chứ đừng nên phân tán hỏa lực. Hai mặt Nam Bắc vây kín không cho giặc tháo chạy. Ở mạn Bắc, cần phải cản dòng Sinh Khuyết không cho giặc có thể dùng nước sông để cứu lửa được. Lại đợi đến lúc Hoa Lư bị hỏa thiêu, giặc bỏ động chạy, lúc ấy hãy phá bỏ cản sông khiến cho nước đổ xuống dìm hết giặc trong các hang động khác. Ở mặt Nam, tướng Nguyễn Lạc Bình đợi khi nào thấy lửa cháy thì sai quân bắn tên không cho giặc chạy xuống. Cốt làm sao đuổi giặc chạy cả về phía Tây, nếu giặc vào cả Hang Luồn là kế tháo nước dìm giặc của ta thành tựu không sai mảy may.

Vương nghe tướng tiên phong Cao Đình Bảo dâng kế, rất đẹp lòng. Lại thấy tướng Nguyễn Lạc Bình đứng lên tâu:

- Tâu thành thượng, kế thủy hỏa của Đại tướng tiên phong quả là hay lắm, nhưng thần nghĩ rằng: nếu ở mặt Nam cũng đốt lửa tuy không cần phải to lắm, mới thật làm cho giặc kinh hoàng chạy cả về phía Tây như mong muốn...

Vương cho là phải. Liền truyền tướng Phạm Hoàng Sơn gấp đem quân đi cản dòng Sinh Khuyết, lại truyền tướng tiên phong đốc thúc quân rải hỏa liệu quanh động Hoa Lư, đoạn lại truyền tướng Nguyễn Lạc Bình sai quân lấy mây kết sơ sài thành những tấm vách cao quá đầu người, trên vách cột ít rơm tẩm nhựa cháy rồi đem xuống mạn Nam đợi sẵn.

Nam Tấn Vương thân cầm trung quân, sai các tướng sửa soạn đợi mọi việc xong xuôi là tiến quân.

Lệnh từ trung quân truyền ra, quân trong doanh đêm ấy không ngủ ra sức sắp đặt mọi việc. Việc trong doanh vừa xong, quân mỏi mệt được lệnh tạm nghỉ, là chen nhau tìm chỗ ngủ. Trời vừa hừng sáng, quân ngủ chưa được mấy tí, đã thấy lửa phựt cháy dữ dội, trống hiệu báo động nổi lên, cả doanh nhốn nháo.

Vương đăng đường hỏi các tướng:

- Có việc gì nhốn nháo ngoài doanh?

Quân lương tướng Đỗ Huy Cảnh từ ngoài chạy vào hớt hơ hớt hải, vừa thấy Vương liền quỳ mọp xuống run giọng tâu:

- Tâu Thánh thượng, cả kho quân lương của ta bị đốt cháy. Lửa lớn quá không làm sao dập tắt được!...

Nam Tấn Vương nghe tâu cả kinh đứng bật dậy.

Vương chẳng nói chẳng rằng bước vội ra ngoài xem xét tình hình. Chỉ thấy mặt phía Nam lửa cháy ngất trời, quân tấp nập cứu lửa nhưng lửa càng cháy lớn. Lửa bén vào cây cỏ, lan ra cả một vùng rộng lớn, sắp sửa biến thành nạn cháy rừng ghê gớm. Vương đứng nhìn lửa cháy, sức nóng đốt rát cả mặt, ngài lặng người không biết phải tính sao. Hồi lâu, Vương như sực tỉnh, truyền các tướng phải hết sức dập lửa, cốt cứu cho kỳ được kho quân lương. Các tướng vâng lệnh, đốc thúc quân ra sức dập lửa, nhưng càng dập lửa càng cháy lớn, chẳng bao lâu cả dãy nhà kho quân lương biến thành biển lửa.

Đến tờ mờ sáng, lửa ở phía Nam mới vừa dừng ngọn, nhìn lại thấy ở mặt Bắc lửa lại bốc lên. Cả doanh kinh hãi, Nam Tấn Vương càng thêm ngơ ngẩn không hiểu tại sao lửa cháy ở khắp mọi nơi. Vương giận dữ tự tay thúc trống dốc quân cứu lửa. May lửa ở mặt Bắc cháy không lớn lắm, quân nghe trống lệnh của Vương thì hăng lên xông vào dập lửa. Hỏa hoạn ở mặt Bắc phút chốc dẹp xong, cả dãy nhà dùng làm nghị sự đường không căn nào không bị cháy. Thì ra, bọn Đoàn Phúc Hải sau khi đốt kho quân lương ở mặt Nam, liền dốc lực chạy vòng lên mạn Bắc, lén đốt vội mạn Bắc ngay sau lưng dãy nhà. Nổi lửa xong, liền vạch rừng tháo lui, lên núi cao ngồi xem lửa.

Lửa cháy từ cuối giờ Dần sang đến đầu giờ Thìn mới dẹp xong, nhưng cả kho quân lương của binh triều đã thành than cả. Nam Tấn Vương trong lòng vừa buồn vừa giận, liền truyền lập tức triệu hồi hai cánh quân Nam Bắc về doanh gấp; Vương lại sai triệu tướng tiên phong Cao Đình Bảo mau về hội nghị, tạm ngưng việc chuẩn bị đốt Hoa Lư.

Thế là kế hỏa công tác nghiệp của Nam Tấn Vương không thành, chẳng đốt được ngọn cỏ nào của Hoa Lư, cả đến kế dùng nước dòng Sinh Khuyết dìm chúng anh hùng hảo hán Hoa Lư cũng đành phải bỏ.

—ooOoo—