Hồi Thứ Bốn Mươi Binh Triều hai mặt giáp công
Quân Hoa Lư lui về Ngọc Lũ

Đây nhắc lại Nam Tấn Vương nghe lời chỉ vẽ của Tịch Mịch thiền sư, truyền cho tướng tiên phong Lê Hoạt Hoàng vượt sông trở lại. Tướng Hoàng vừa mới yên trại, được lệnh của Vương lại vội gấp rút rời quân. Tướng Tiên phong sai quân hủy hết doanh trại vừa lập, xuống thuyền kéo cả sang Đông ngăn dòng Sinh Khuyết. Quân của tướng Lê Hoạt Hoàng đến sẩm tối thì đã đến sát Tây Bắc Ngọc Lũ. Hoàng liền truyền hạ doanh, dàn thành trận thế, đợi lệnh của Nam Tấn Vương.

Ở mặt Nam, Nam Tấn Vương ngồi ở trung quân, có Tịch Mịch thiền sư giữ ghế mưu sĩ, lệnh cho tướng Tiên phong Phạm Ngọc Hợp chỉ huy ba quân tiến lên chọn giữa Ngọc Lũ với Lai Xá, như thế là hai đạo quân triều đình cùng tụ về một nơi, thế giằng co thật khít khao.

Bên kia sông, các tướng Nguyễn Lạc Bình, Phạm Hoàng Sơn mang quân ẩn phục suốt từ phía Nam lên đến Khắc Cân, cuốn cờ cất trống, im lặng dựa vào sông Sinh Khuyết đợi chờ. Ba đạo quân triều đình nhòm ngó cho nhau, thế liên lạc nếu hợp tung đánh lên Bắc thì chẳng khác gì gió cuốn mây trôi, nếu hoành bộ hướng sang Đông cùng uy hiếp Ngọc Lũ có khác nào ba cọp vồ một mồi, giả sử quay cả về Tây mà đánh Hoa Lư thì khí thế vững vàng như núi mạnh như biển.

Trung quân vừa an trại, Nam Tấn Vương đã hội nghị tức thì với Tịch Mịch thiền sư, chúng tướng cũng nghiêm trang phó hội. Vương phán:

- Bây giờ, trời cũng vừa tối hẳn, quân do thám cho hay là giặc trấn giữ thành Ngọc Lũ, không thấy có đứa nào ra ngoài, như vậy là cố ý cố thủ không dám cùng ta tranh luận. Nhưng, cũng phải phòng bị giặc đánh lén. Bây giờ, thiền sư, các tướng ai có ý kiến ra sao?

Tiên phong tướng Phạm Ngọc Hợp đứng lên tâu:

- Tâu chúa thượng, giặc không hiện ra, một là đã biết quân ta đến đây, hai là vẫn mịt mù chẳng biết. Nếu không biết ắt giặc còn lảng vảng ở ngoài, nay thành im lặng, đèn đuốc mù mờ, rõ ra là giặc có phòng bị trước. Giặc cố thủ, tức là không đủ sức chống nhau với ta, vậy dù trong đêm tối hạ thần cũng xin cầm quân hãm thành tức thì, để chậm e giặc phòng bị thêm nữa chăng!

Tấn Vương phán:

- Nghị luận của quan tiên phong thật xác đáng, nhưng nếu hãm thành giặc ngay, thì ta phải đánh như thế nào?

Tướng tiên phong nghe khen, lòng phấn khởi liền tâu:

- Bẩm chúa thượng, thành Ngọc Lũ ở trên cao, không thể dùng nước mà dìm được. Chung quanh thành rậm rạp, dụng hỏa công rất lợi, nhưng lúc này ta không có hỏa liệu. Công thành rất khó, giặc từ trên cao chống đỡ xuống khiến ta khó đánh vào. Hạ thần xin được dẫn tiền quân, công phá thẳng vào cửa thành phía Nam, tất giặc chú trọng cả vào mặt ấy mà chống đỡ. Chúa thượng kịp truyền cho tướng cầm binh ra sức đánh mặt phía Đông, mặt ấy nhìn ra sông Xích Đằng tất giặc không phòng bị bằng hai mặt Tây Nam.

Tấn Vương khen kế ấy là hay, rồi phán:

- Tuy thế, cũng cần đợi tin của đạo quân bên kia sông về đóng ở Bắc Ngọc Lũ dã. Nếu có thêm đạo quân ấy hợp sức cùng hãm thành, thì giặc tất không đương cự được.

Tịch Mịch thiền sư ồm ồm lên giọng:

- Thưa chúa thượng, giờ này tất đạo quân bên kia sông cũng đã an trại được Bắc Ngọc Lũ rồi. Bây giờ, chúa thượng nên cho tướng liên lạc, truyền cho cánh quân ấy phải ra sức đánh phá mặt phía Bắc, cốt không cho giặc thoát ra để lui sang bên kia sông, Bần tăng tin chắc là tên giặc Bộ Lĩnh thế nào cũng ở thành Ngọc Lũ này. Nếu y ở đây, tất thế nào cũng có kẻ mưu trí đi bên cạnh. Vậy ta phải phòng bị trước. Ở mặt phía Tây, ta vẫn bỏ ngỏ, nhưng nếu giặc chạy ra mặt ấy thì bần tăng xin tự thân cầm quân chặn đánh giặc Bộ Lĩnh.

Vương lại khen kế ấy hay, lệnh chưa kịp ban ra đã có tin vào tâu lên rằng: “Tướng Lê Hoạt Hoàng đã an trại ở Bắc Ngọc Lũ, xin được công phá mặt phía Bắc ngay”. Vương nghe tâu cả mừng, liền truyền quân tế tác gấp rút mang lệnh lên cho tướng Lê Hoạt Hoàng rằng: “Khi nào thấy quân reo ở hai mặt Đông Nam, thì lập tức kéo quân đánh thốc vào mặt Bắc”. Lệnh đi rồi, tướng tiên phong Phạm Ngọc Hợp cũng xuất doanh điểm binh mã, đem tiền quân tiến thẳng đến mặt phía Nam thành Ngọc Lũ. Tiền quân vừa cất bước, Tấn Vương cũng truyền tướng Đào Đình Bính điểm một ngàn quân lẳng lặng gấp rút kéo đến mặt phía Đông phục sẵn, lại truyền: “Đợi cho mặt phía Nam chiến trận gay go, lúc ấy hãy tận lực phá thành cho kỳ được”. Tướng họ Đào lĩnh mệnh, mang quân đi ngay.

Đây lại nói đến việc Động chúa Đinh Bộ Lĩnh lúc nhận được cấp báo của Đoàn Phúc Hải, không dám chậm trễ, liền đưa đại quân lên đóng ở Ngọc Lũ. Động chúa cho lệnh gấp sửa sang lại thành, bày quân canh gác khắp nơi, lại truyền vét hào cho sâu, đóng chặt cửa thành án binh bất động. Đêm hôm ấy, trời vào cuối thu, gió lạnh đã bắt đầu thổi, ngồi trong quân Động chúa chợt động tâm cơ, liền cho gọi Chu Kỷ Toàn đến mà rằng:

- Bây giờ tàn thu, chỉ nay mai vào đông, trời rét mướt lại ngập mưa phùn, binh Cổ Loa, xuất chinh từ mùa hạ, không phòng bị chống rét. Giả sử nay ta dùng lửa sưởi ấm cho chúng một phen nữa, cứ y kế của Quân sư ở Đa Giá mà làm, thì chắc là hay. Vậy tướng quân hãy chuẩn bị thật nhiều tên quấn bùi nhùi, ta chắc thế nào đêm nay địch cũng công thành, ta cứ trên cao bắn tên lửa xuống, tất đẩy lui được địch đấy!

Kỷ Toàn vâng lệnh, sai chúng quân sĩ thu thập thật nhiều tên, lại chặt tre vót thêm tên cứng nữa, ra sức quấn bùi nhùi đợi chờ chống địch. Đến khoảng tàn Tý, quả nhiên binh Cổ Loa đột nhiên reo hò như sóng dậy, ầm ầm công phá mặt thành phía Nam.

Binh Cổ Loa đi đầu là tướng Phạm Ngọc Hợp, ngọn kiếm dài gác ngang lưng ngựa, tướng Tiên phong của triều đình thúc quân một mặt tìm đường vượt hào, một mặt truyền chuẩn bị sẵn thang dài để lên thành.

Binh Cổ Loa vừa đánh mặt phía Nam, phía Bắc tướng Lê Hoạt Hoàng đã đem binh lẳng lặng đến sát hào phục sẵn, đến lúc nghe quân reo ầm ầm ở mặt Nam, liền thét quân nhất tề xông lên, vượt hào tiến tới sát thành.

Hai mặt Nam Bắc Ngọc Lũ, quân Cổ Loa còn đang tìm cách vượt hào, trên thành vẫn tối đen chẳng có một bóng quân Hoa Lư nào. Hai tướng quân binh công thành đứng giám trận, trong lòng chẳng khởi nghi hoặc, chưa biết phải làm sao, chợt đã thấy trên thành binh Hoa Lư đen nghẹt. Trong bóng đêm đầu mùa lạnh, binh Hoa Lư không đèn đuốc nhất tề phóng ra không biết cơ man nào là tên lửa. Tên bay như mưa rào cực mạnh, bén vào áo quần binh Cổ Loa, châm cả vào lau sậy um tùm phía dưới thành bên ngoài. Phút chốc, lửa loang loáng lan rộng.

Quan ngự Tiền trung quân Nam Chinh giờ đây lĩnh ấn tiên phong công thành Ngọc Lũ, vừa thấy lửa dậy, trong lòng chợt kinh hoàng suýt tí nữa thì chết ngất trên lưng ngựa. Ngọn lửa Đa Giá lúc này vẫn còn nóng mặt, bây giờ lại thấy lửa bừng bừng phóng xuống, rồi lem lém lan rộng thật nhanh, khiến cho tướng Phạm Ngọc Hợp hồn phi phách tán lại tưởng trúng hỏa công của địch nữa rồi!

Trên thành, quân Hoa Lư vẫn im lìm, ra sức xạ tiễn. Tên lửa của Ngọc Lũ bắn ra, trước còn ở gần, sau dần dần vươn mãi ra xa, có ý như mở rộng biển lửa vây hãm binh triều. Tướng Phạm Ngọc Hợp cố sức định thần, run rẩy truyền phó tướng Hoàng Hữu Nhạc thu quân lui ra xa, Binh Cổ Loa vừa thấy lửa, chẳng ai bảo ai đều chùn bước. Cái cảnh trận lửa mấy hôm trước tưởng lúc này mũi vẫn còn ngửi thấy mùi thịt cháy khét lẹt, hỏi sao không kinh hoàng khiếp vía cho được! Đang lúc chùn bước, sực có lệnh lui quân, binh Cổ Loa như vừa thoát chết mạnh ai nấy chạy trở lại, ra sức cắm đầu vạch lửa chạy cho nhanh.

Ở mặt phía Bắc, tướng Lê Hoạt Hoàng cũng không hơn gì Phạm Ngọc Hợp mặt Nam, cũng vội vàng lui quân ra xa khỏi thành Ngọc Lũ mà thở.

Ở mặt phía Đông, tướng Đào Đình Bính cũng đem quân đến sát hào, rồi lẳng lặng truyền quân lội hào đến dưới chân thành. Trên thành, không một bóng quân, không có tiếng người, cũng chẳng có tiếng trống cầm canh. Bính lại cho là quân Hoa Lư là phường giặc cướp không biết phép thủ thành, chẳng có quy củ, trong lòng mừng lắm. Tính cho quân phục sẵn, trong lòng nôn nao đợi hài mặt Nam Bắc cử sự thì cũng hãm thành. Đợi hồi lâu, quả nhiên hai mặt Bắc Nam cũng có tiếng reo ầm ầm, rồi lại thấp thoáng thấy lửa hàng trên trời, thì tưởng rằng bình nhà đã lợi thế công thành, liền truyền quan nhất tề rèo to lên, hè nhau khiêng thân cây lớn bằng bốn chét tay mà phá của thành. Lập tức, trên thành gỗ đá trút xuống đè chết binh Triều chẳng ít, binh Triều kinh hoàng lùi ra, chưa hoàn hồn thì đã thấy trên thành tên lửa bắn xuống như mưa, cả một vùng phía sau lưng dựa mé hào lửa bừng bừng cháy.

Tình cảnh của tướng Đào Đình Bính mới thật là bi đát, tiến lên sát chân thành thì bị gỗ đá ở trên đổ xuống đè chết, chạy ra xa muốn vượt hào mà về thì lửa chặn sau lưng. Quân triều đình không còn lòng dạ nào chống đỡ được nữa, cầm chắc là chết cả. Một trận Đa Giá có người còn chưa khỏi hẳn những chỗ bị bỏng, nay lại gặp lửa lần nữa thì dù có gan lớn bằng trời cũng phải tan rã. Binh Triều hỗn loạn không còn có cách gì để giữ được tinh thần nữa, mạnh ai nấy tìm đường chạy chối chết. Tướng Đào Đình Bính thúc ngựa chọn chỗ lửa ít, giục ngựa phóng bừa về phía bờ hào mà chạy. Theo sau Bính, bại quân ùn ùn kéo theo dẫm bừa lên lửa mà rút lui, vì thế lửa cũng rạt ra. Trên thành tên lửa thôi không bắn xuống nữa, bây giờ lại đến lượt tên cứng phóng theo truy nã. Sang được bên kia hào, binh triều cũng phải thiệt đến một nửa, ngay tướng Đào Đình Bính vai còn nguyên một mũi tên cắm ngập một nửa thế mà chẳng biết đau là gì, cứ thúc quân chạy cho xa thành Ngọc Lũ.

Thế là, binh triều đình ra trận đấu hãm thành Ngọc Lũ, cả ba mặt chỉ vì ngọn lửa mà kinh hoàng đại bại. Vào trọng Sửu, tướng Bính mang tàn quân về gặp tướng Phạm Ngọc Hợp, cả hai nhìn nhau thở dài, bàn nhau hồi lâu cũng không biết phải làm sao bây giờ. Cuối cùng, liền đồng lòng cho người về tâu trình mọi việc lên Nam Tấn Vương, còn binh thì vẫn đóng xa Ngọc Lũ để đợi lệnh.

Ở mặt Bắc, tướng Lê Hoạt Hoàng cũng thở dài, trong lòng lo lắng vô cùng, liền cho quân đi dò xét ở mặt Nam. Quân đi rồi về trình cho biết: “mặt Nam cũng thất bại...” lúc ấy Hoàng mới tạm yên lòng, liền cho quân cấp báo về trung quân, và lui quân hạ trại mà đợi lệnh.

Ở trung quân, Nam Tấn Vương đã đi nghỉ, vì thế tin về cũng chẳng được tâu lên. Mãi đến sáng hôm sau, Vương mới được tin cả ba đạo quân đánh thành Ngọc Lũ đều thua cả. Vương vừa giận vừa sợ, liền cho lệnh nổi trống triệu các tướng tới nghị sự. Các tướng ai cũng đã biết tin cả rồi, cả doanh không người lính nào là không nghe việc bại trận, đâu đâu cũng bàn nhau ra vẻ sợ sệt lắm.

Vừa vào hội nghị, Nam Tấn Vương đã phán:

- Ba đạo quân đi đánh thành Ngọc Lũ, đều đã bại cả vì tên lửa của giặc. Như thế là giặc có phòng bị trước rồi, nhưng giặc không ra ngoài để cự quân ta tức là giặc yếu. Bây giờ ai có kế gì hay để bắt giặc?

Các quan ngơ ngác nhìn nhau, ai cũng cúi đầu ra chiều tư lự. Tịch Mịch thiền sư bày kế:

- Giặc dùng hỏa công đẩy quân ta, ta lại dùng kế của giặc mà đánh giặc. Bây giờ, Chúa thượng cho lệnh quân dùng tên lửa bắn vào thành, trong thành dùng tên lửa bắn quân ta tất nó chứa nhiều đồ nhạy lửa, gặp phải tên lửa của ta tất thế nào giặc cũng nguy. Nếu đúng thế, thì thể nào giặc cũng phải mở cửa thành ra giao chiến với ta, tới lúc ấy bần tăng xin ra trận bắt giặc Đinh Bộ Lĩnh!

Nam Tấn Vương nghe vậy, trong lòng mừng lắm. Hội nghị bàn thêm hồi nữa cũng chẳng thêm được kế nào hay, Nam Tấn Vương liền chuẩn tấu kế của Tịch Mịch thiền sư, truyền quân lương tướng đảm nhiệm việc chuẩn bị và cung cấp tên lửa, lại truyền Tịch Mịch thiền sư đem thêm một ngàn quân hợp với quân của tướng Phạm Ngọc Hợp; sau truyền đưa tin lên bảo tướng Lê Hoạt Hoàng đem quân xuống cùng với quân ở mặt Nam cùng phá thành.

Vương điều binh xong, mặt trời đã lên cao. Đến gần trưa, thì quân lương tướng Đỗ Huy Cảnh đã chuẩn bị xong ba vạn mũi tên lửa. Cùng vào hồi ấy, các đạo quân đã tề tựu sẵn cả ở mặt trận phía Nam thành Ngọc Lũ.

Nam Tấn Vương liền truyền các tướng hộ giá, thân chinh cầm quân ra giám trận.

Trong thành Ngọc Lũ, Đinh Động chúa sau khi đánh lui ba đạo quân công thành của Cổ Loa, truyền tiếp tục canh gác cẩn mật, lại sai tế tác đi dò la tin tức, rồi truyền các tướng vào nghị sự ngay.

Động chúa nói:

- Trận đầu, nhờ bất ngờ ta đem lửa ra làm cho binh triều đình vỡ mật, nhưng ta không đánh tức là yếu, thế nào Nam Tấn Vương cũng hay. Tới lúc ấy, binh Triều nhất định sẽ không còn bị mắc lừa ta nữa. Giả sử, binh triều lại dùng kế của ta, dùng tên lửa bắn vào thành, thì lúc ấy ta sẽ bị nguy. Các tướng có mưu kế gì không?

Các tướng lao xao, ai cũng bảo là nếu binh Triều đến nữa, thì phải xuất thành giao tranh. Động chúa bảo:

- Khi Quân sư đi Đằng Châu, có dặn ta là không nên xuất thành, cố thủ đợi Quân sư mang quân Đằng Châu về lập kế hay. Như thế, thì xuất thành tất không có lợi...

Hội nghị bàn bạc mãi không biết ra sao, sực có quân tế tác về báo: “binh Triều dồn cả về mặt phía Nam, đích thân Nam Tấn Vương giám trận”. Nghe tin, Động chúa liền đem các tướng lên mặt thành xem xét.

Lúc ấy mặt trời đã lên cao, quân triều đình đóng rải rác ở mặt phía Nam, chưa thấy động tĩnh gì. Lại được tin ở mặt phía Bắc báo về nói rằng: “binh Triều bỏ mặt Bắc”.

Động chúa chưa biết tính sao, lại bảo các tướng vào bàn bạc thêm nữa. Việc bàn bạc kéo dài mãi chẳng quyết ra sao, chợt quân vào báo: “Nam Tấn Vương thân cầm quân đã tới, binh Triều đang kéo đến”.

Động chúa liền đem các tướng lên cả một thành quan sát. Nhìn ra xa, trong nắng tàn thu binh triều dàn hàng ngang đông nghẹt đang chậm chậm tiến đến.

Động chúa đem các tướng vào nghị sinh đường bàn việc, ghế ngồi chưa ấm chỗ, quân đã hốt hoảng từ ngoài chạy vào bẩm trình:

- Quân Cổ Loa vây mặt phía Nam, dùng tên lửa bắn vào thành thật nguy cấp!

Động chúa lại vội vàng cùng các tướng ra xem xét, thấy tên lửa từ ngoài bắn vào thành làm cháy vài nơi, các tướng đang ra sức thúc quân ngăn lửa, một mặt trên thành cũng đang dùng tên lửa giao chiến với binh Cổ Loa.

Chưa biết việc sau ra sao, xin xem hồi sau sẽ rõ.

—ooOoo—