Hồi Thứ Chín Mươi Lăm Giữa tiệc Sứ quân chém Sứ
Thế cùng tiên nữ ra quân

Sứ quân nghe Đốc Mạnh Khanh kêu lên là “ngài lại bị trúng kế của Hoa Lư mất rồi” thì liền bảo:

- Thế à! Hóa ra ông lại là người thi hành gian kế của Hoa Lư! Ta cảm ơn ông cho ta biết như vậy, nhưng chậm mất rồi. Ông không thể nào “Lấy công chuộc tội được đâu!”.

Rồi Sứ quân thét lệnh:

- Bắt trói ngay tên miệng lưỡi toan tính lừa dối để hại ta này ngay!

Võ sĩ xông ngay tới trói gô Đốc Mạnh Khanh quăng nằm dài trên sàn nhà. Thế là giữa tiệc tưởng là mừng đã thuyết phục được Sứ quân Đỗ Động chịu cùng với Phù Liệt lập thể liên minh cự với Hoa Lư. Hóa ra bây giờ tiệc mừng biến thành tiệc chết. Đốc Mạnh Khanh hoang mang chẳng hiểu rõ tình hình thật sự ra sao nhưng thừa hiểu là khó lòng thoát chết!

Đốc Mạnh Khanh nằm dưới sàn kêu lớn lên:

- Sứ quân! Sứ quân! Ngài lầm lẫn lớn rồi! Một lần trúng mưu gian của Hoa Lư khiến xuất quân xâm phạm Đường Lâm, gây sự với Phù Liệt ta. Thế mà vẫn còn chưa tỉnh, nay lại tự đưa đầu vào chỗ chết như thế này sao?

Sứ quân giận dữ:

- Hỗn láo! Việc ngày trước, chính Phù Liệt trùng mưu gian đem quân toan đánh Đồng Lư để lấy Đan Phượng rồi lập thế mà hại Đỗ Động ta. Khiến ta phải xuất quân đến thiệt tướng hại binh. Sao bây giờ lại còn già mồm nói láo trước mặt ta! Tình cảnh này, ngươi mới là đứa tự đưa đầu vào chỗ chết sao còn dám vô lễ như thế!

Đốc Mạnh Khanh hiểu là mười phần chẳng còn mảy may thoát chết, uất khí bừng lên không sao nén được nữa. Liền lớn giọng:

- Hỡi thằng hoạn quan phản phúc ngu si kia, một mạng ta chẳng đáng kể gì. Chỉ tiếc một điều là ta chẳng được thấy lúc mày bị tru diệt! Phù Liệt ta tâm thành muốn vì việc lớn mà phải khuất thân bàn bạc với mày. Ai ngờ nói mãi cũng chẳng khác nào nước đổ lá khoai. Cốt cách mày là xương chó cho nên có khoác da hùm, da beo thì cũng vẫn là loài chó! Các tướng của mày rồi đây thấy rõ mọi việc tất thế nào cũng bỏ mày mà đi hết!

Sứ quân giận đến lặng người. Cặp mắt Sứ quân Cảnh Thạc vốn tròn mà nhỏ nay như chỉ còn là một cái chấm nhăn nheo. Sứ quân chưa kịp nói, đã có người gầm lớn:

- Vô lễ!

Cùng với tiếng gầm, có người hất ghế bước mạnh tới. Người ấy tay lăm lăm cây búa sắt, mặt đằng đằng sát khí. Đây chính là tướng Dịch Tụy Đồng người ở đất Phụng Kỳ, Mê Linh. Dịch Tụy Đồng là kẻ rất hung tàn, thích chém giết. Nay nghe văn sĩ Phù Liệt chửi mắng chủ mình thì bừng bừng giận dữ. Đồng giơ cao cây búa sắt chực bổ xuống. Sứ quân vội giơ tay cản lại, giọng Sứ quân êm mà uy quyền bảo:

- Khoan! Đợi ta tra xét xem Phù Liệt mưu toan hại Đỗ Động ta như thế nào đã!

Quay sang Đốc Mạnh Khanh bị trói nằm dài dưới đất. Sứ quân hỏi:

- Này văn sĩ! Đằng nào ông cũng chết, vậy hãy nói thật cả rồi ta ban ân hậu cho được chết êm đềm nhé! Nói hết đi!

Đốc Mạnh Khanh cựa mình, lớn tiếng:

- Được, mày muốn nghe thì tao nói hết cho mà nghe! Mày bỏ triều đình, bỏ vua Ngô, tất nhiên mày là đứa phản phúc! Tụ tập quân trộm cướp cưỡng lại triều đình, họa hại dân lành, ấy là phường quốc tặc! Tai nghe lời hiền của bậc thánh dạy bảo chỉ nẻo cho mà vẫn ngu muội chẳng hiểu được lấy lời nào. Ấy là đứa ngu cùng cực! Mày xưng hùng một nơi, loanh quanh một xó những tưởng là mình ghe gớm lắm. Chung quanh rặt những phường xu nịnh ngu đần chủ tớ như nhau thế mà cũng gọi nhau là Tướng! Làm sao nên việc lớn cho được...

Sứ quân nghe Đốc Mạnh Khanh nói, vẻ mặt bây giờ vẫn giữ được thản nhiên. Chỉ có cặp mắt, hai đồng tử là đảo lia lịa. Sắc mặt Sứ quân nhợt đi. Dịch Tụy Đồng đứng bên cạnh Đốc Mạnh Khanh chịu không nổi nữa, cố nén mà không được. Tức thì quát lớn một tiếng:

- Câm!

Đốc Mạnh Khanh chợt nhìn họ Dịch rồi nhắm nghiền mắt mở rộng miệng cười lớn! Dịch Tụy Đồng nén đến thế là cùng, lập tức tay búa đập xuống nghe “bốp” một tiếng. Đốc Mạnh Khanh đang cười chợt rú lên giãy giụa. Cây búa trong tay Dịch Tụy Đồng đập xuống rất chính xác, phá nát cả hai hàm răng, nghiền bét cặp môi văn sĩ Đốc Mạnh Khanh. Mạnh Khanh đau đớn, máu tuôn xối xả, giọng thều thào:

- Cảnh Thạc, tao chết thì mày cũng chết! Mày chắc không được chết vì chúng anh hùng bên ngoài tới tru diệt, mà thế nào cũng chết về tay bộ hạ...

Các tướng từ đầu đến giờ chỉ im lặng bứt rứt. Đến khi Dịch Tụy Đồng ra tay đập vỡ mồm Đốc Mạnh Khanh máu me vậy khắp sàn, thì tướng Cao Cẩm Đính liền lên tiếng:

- Bẩm Chúa công! Phù Liệt cho Sứ lên Đỗ Động ta giả vờ lập thể liên minh để thừa cơ hội cho binh đánh lén, hợp lực với bệnh ngoài toan tính hại ta. Việc đã như thế thì chẳng nên chậm nữa, ta phải ra binh ngày mới được! Còn việc tra xét sứ giả của Phù Liệt, thuộc hạ thấy chẳng cần thiết nữa!

Sứ quân Cảnh Thạc lặng lẽ, ngài nhìn Đốc Mạnh Khanh khiến cho cả tiệc cũng cảm thấy rờn rợn trong lòng. Lát sau, Sứ quân truyền lệnh cho Dịch Tụy Đồng:

- Lẽ ra ta tra hỏi được y nhiều điều hay, bây giờ ngươi đập nát mồm y rồi thì khó mà tra khảo được nữa! Tuy thế, trời mưa dứt hạt chưa chắc đất đã khô ngay được. Vậy ngươi hãy rút gân chân y để cố xem y có khai ra được điều gì nữa chăng?!

Dịch Tụy Đồng “dạ” một tiếng, lập tức cúi xuống gằn giọng bảo Đốc Mạnh Khanh:

- Mày đã nghe rõ chưa, có thế nào hãy khai ra cho mau. Đằng nào cũng chết thì đừng để ta phải ra tay chỉ càng thêm khổ mà thôi!

Đốc Mạnh Khanh máu me đầy mặt, máu đọng thành vũng trên sàn. Phều phào thở chẳng thèm đáp lời Dịch Tụy Đồng.

Dịch Tụy Đồng nói xong thấy Đốc Mạnh Khanh nằm im chẳng nói, liền tức thì cúi xuống nằm ngay lấy chân trái họ Đốc, tay phải lưỡi búa lướt nhanh cắt lòi gân ở cổ chân họ Đốc. Dịch Tụy Đồng buông búa, tay nắm lấy sợi gân chân Đốc Mạnh Khanh mà rút thật mạnh. Các tướng im lặng, nhiều người tuy chẳng phải không quen nghề chiến trận chém giết. Thế mà cũng thấy nôn nao trong dạ, hơi thở như muốn ngừng lại. Dịch Tụy Đồng rút gân chân Đốc Mạnh Khanh, sợi gân kéo dài ra khiến cho Mạnh Khanh đau đớn phải thốt kêu lên. Tiếng kêu không thành tiếng gì cả nhưng làm cho máu tóe ra. Đốc Mạnh Khanh hôn mê không còn biết gì nữa. Dịch Tụy Đồng lôi sợi gân chân Đốc Mạnh Khanh ra, sợi gân trắng bạc lớn bằng nửa ngón tay út.

Sứ quân Đỗ Cảnh Thạc lặng lẽ. Ngài hiểu là không còn hi vọng gì tra tấn thêm để có thể khiến cho Đốc Mạnh Khanh khai ra được gì nữa. Ngài liền ra lệnh:

- Tụy Đồng, ngươi cắt thủ cấp y cho ta!

Dịch Tụy Đồng lại “dạ” một tiếng. Ngay trước bàn tiệc xuống búa chặt đứt đầu Đốc Mạnh Khanh!

Sứ quân truyền cho gọi đám lính hầu của Đốc Mạnh Khanh vào nạt rằng:

- Chủ các ngươi dám toan tính lừa dối ta. Cho sứ giả tới để định lấy miệng lưỡi chống đỡ cho binh tướng xâm phạm giang sơn ta. Lại còn mưu với Hoa Lư chức đánh trộm ta, vì thế ta mới giết sứ giả! Lẽ ra bọn chúng bay cũng phải bị chém đầu hết, nhưng ta nghĩ chúng bay chẳng qua chỉ là đám tôm tép, chẳng đáng làm bẩn gươm đao của ta. Vậy ta tha mạng cho chúng bay, chúng bay hãy mau mau mang thủ cấp tên văn sĩ gian giảo này về trình cho Sứ quân chủ các ngươi biết!

Rồi Sứ quân sai người lấy mâm gỗ mà để thủ cấp Đốc Mạnh Khanh, lại lấy vải đen đậy kín. Sai thuật mọi việc cho mấy tên quân hầu nhớ kĩ, để về thuật lại cho Sứ quân Tây Phù Liệt là Nguyễn Siêu biết.

Đám lính hầu của Đốc Mạnh Khanh thấy sự thể thì đứa nào cũng run rẩy. Đi không còn vững bước, chỉ chực xiêu ngã. Nhìn thủ cấp chủ không đứa nào còn hồn vía. Khi được dẫn đi thì mấy đứa như đã chết rồi. Thất thểu bước đi, đến lúc ngồi trên lưng ngựa thì lại như chẳng có gân cốt chỉ chực đổ xuống. Tình cảnh thật là thê thảm!

Đám lính hầu của văn sĩ Đốc Mạnh Khanh lên ngựa mang thủ cấp chủ về trình Sứ quân. Vừa đi khuất, Sứ quân Đỗ Cảnh Thạc đã lập tức truyền lệnh các tướng mang binh dàn ra các mặt. Trước hết, Sứ quân truyền gấp rút dem binh chặn giặc ở mặt Nam. Lại sai thủy quân xuất doanh để chiến với mặt phía Đông. Sứ quân truyền nghiêm lệnh cho trăm họ biết: “Giặc Phù Liệt liên minh với Hoa Lư, chực hợp sức với Tế Giang bất thần đánh Đỗ Động. May nhờ Sứ quân sáng suốt minh trí biết được gian mưu của giặc. Cho nên đã ra lệnh chém sứ, cử tướng trấn giữ các mặt. Bá tánh phải tuyệt đối tuân theo mệnh lệnh Sứ quân. Cấm không được xôn xao gây điều náo loạn, phạm tội sẽ bị chém đầu tức thì.”.

Lệnh của Sứ quân ban ra khiến bá tánh vừa kinh hãi giặc giã, lại vừa khiếp lệnh trên. Vì thế không ai là không nơm nớp trong dạ nhưng bề ngoài vẫn phải cố ra vẻ thản nhiên. Ai cũng gìn giữ lời ăn tiếng nói, đi lại làm ăn như không có gì xảy ra.

Lệnh của Sứ quân Đỗ Cảnh Thạc cùng với vó ngựa đám quân hầu văn sĩ Đốc Mạnh Khanh lan tràn mau chóng. Chẳng mấy chốc khắp Đỗ Động đều hay biết, tế tác của tướng Mạc Sa Cảnh tức thì đưa tin về trình gấp.

Tại Tế Giang, tướng Mạc Sa Cảnh tiếp tin, vội trình để Quân sư rõ. Quân cư Lê Thảo tiếp tin thì vui vẻ lắm. Lập tức, Lê Thảo truyền tế tác gấp đường tới báo cho Phạm Cự Lượng là: “Hãy lui binh xuống Nam, đợi chờ để tiếp ứng ở mặt ấy, sau sang sông!”.

Tế tác vừa lên ngựa, tướng Mạc Sa Cảnh đã hấp tấp vào trình Lê Thảo:

- Bẩm Quân sư, tế tác của ta vừa bắt được lá thư này. Tôi xem thấy hệ trọng quá phải với trình Quân sư rõ!

Quân sư tiếp lá thư, thấy niêm kín nhưng tướng Mạc Sa Cảnh đã mở được rồi. Trong thư viết những gì chẳng biết, chỉ thấy Quân sư chăm chú đọc. Đọc xong vã mồ hôi trán! Tướng Mạc Sa Cảnh đứng hầu một bên cũng lặng lẽ chẳng dám thốt một lời nào. Giây lát sau, Quân sư chậm rãi:

- Những việc như thế này ta từng nói với Động chúa, các ông mấy phen cũng nghe nói. Quả nhiên lại xảy ra ở chốn này! May nhờ được ông khéo tổ chức tế tác mà bắt được thư này! Nhưng, nếu họ mất thư thì tất nghi ngờ, việc sẽ khó khăn ra! Vậy, ông đã khéo mở được phong thư. Bây giờ ông lại cố cho khéo niêm lại đúng như cũ rồi trả lại cho họ. Phải cố làm sao đừng để dấu vết gì khiến họ nghi ngờ được nhé!

Mạc Sa Cảnh tuân lệnh, tự thân đi lo liệu mọi việc. Mạc Sa Cảnh đi chưa lâu, tin dồn dập trình về cho Quân sư biết: Binh Tế Giang dường như sắp xuất chiến. Đại quân Hoa Lư do Nguyễn Bặc thay Động chúa đã lên đường, và Động chúa sắp tới nơi.

Quân sư đón tin vẫn lặng lẽ, bí mật lưu lại Tế Giang để đợi chờ thêm tin nữa.

Việc tướng Mạc Sa Cảnh trả lại phong thư không làm cho Tế Giang biết âm mưu tiết lộ, tiếp tục các dự định. Quân sư lưu lại Tế Giang được hai ngày, liên miên được tin binh Hoa Lư ở Phù Liệt. Quân sư ngồi suy tính đàn xếp các mặt, tin lệnh gửi đi liên miên khiến tướng Mạc Sa Cảnh bận rộn chẳng lúc nào được nghỉ. Có khi bỏ cả ăn để thi hành ngay mệnh lệnh.

Đến khi tin từ Phù Liệt cấp báo về việc sứ giả của Phù Liệt lên đường tới Đỗ Động, thì Mạc Sa Cảnh hỏi Quân sư:

- Thưa Quân sư, liệu việc sứ giả của Phù Liệt lên Đỗ Động sẽ như thế nào?

Quân sư nghĩ ngợi đôi chút rồi đáp:

- Đỗ Động sẽ lại trúng kế của ta lần nữa. Cái mưu liên minh của Sứ quân Phù Liệt không thể thành được!

- Quân sư tin chắc là mưu liên minh ấy không thành?

- Ta quyết chắc như thế? Trước hết, Đỗ Động không hề bị ta làm khó dễ gì. Cho nên sứ của Phù Liệt cầu liên minh sẽ làm cho Đỗ Cảnh Thạc phải nghĩ ngợi. Thạc là người đa nghi, thủy binh ta từ Chu Diên sang sông đón hai tướng Cổ Loa xuống, lại có lúc cải dạng là binh Tế Giang. Rồi đến lượt tướng Phạm Cự Lượng chực sẵn ở phía Bắc Phù Liệt, có tế tác của ta hỗ trợ phao tin là binh Hoa Lư - Phù Liệt đang lên Bắc bất thần đánh úp Đỗ Động. Ngần ấy việc xảy ra thế nào Sứ quân Cảnh Thạc cũng giết sứ Phù Liệt cho mà xem! Chỉ thương sứ của Phù Liệt là văn sĩ Đốc Mạnh Khanh lẻo mép chết oan chỉ vì cái tính đa nghi, dễ lầm lẫn của Cảnh Thạc!

Mạc Sa Cảnh hỏi thêm:

- Thưa, thế còn chính Phù Liệt thì thế nào?

Quân sư hỏi lại:

- Thế ông thấy thế nào?

Mạc Sa Cảnh là tướng hiểu tình hình các mặt được nhiều nhất trong số các tướng của Hoa Lư, nhưng công việc quá rối rắm cho nên Cảnh không thể nào phán đoán được. Nay nghe Lê Thảo hỏi thì ngập ngừng rồi đáp:

- Bẩm, tôi thấy Phù Liệt bị đến bốn mặt ép vào giữa. Cho dù hai tướng Từ Ngọc Tỉnh với Âu Nam Dương có hòa thuận với nhau chăng nữa cũng e khó lòng yên ổn được!

Lê Thảo cười mà rằng:

- Trước khi hai lão tướng ấy giao tranh với nhau, thật ra không dễ gì mà hai ông ấy lại hấp tấp để đến nỗi mang hận được! Dù rằng tình hình có làm cho tướng Âu Nam Dương gấp trở về phủ đường, muốn mau mau tru diệt Từ Ngọc Tỉnh, cũng không còn kịp nữa đâu. Phía trên, thế nào Đỗ Động cũng kéo quân xuống. Âu Nam Dương không về kịp, Từ Ngọc Tỉnh cũng không về kịp. Cả hai không kịp giữ cho quân khỏi tan chỉ vì những đạo nghi binh của ta nương theo bước chân hai tướng ở hai phía Nam Bắc gấp rút gặp nhau. Cả hai không kịp thấy những việc hư thực: Động chúa thân cầm quân, binh Cổ Loa kéo xuống, Tế Giang sang sông, Cảnh Thạc dốc quân chặn đường. Sứ quân Nguyễn Siêu lang thang ở ngoài không thể quyết được việc trở về. Lại thêm trọng binh của Đinh Liễn từ phía Nam đánh gấp tới, Phạm Cự Lượng hết đe dọa ở phía Tây lại nhử cho binh Đỗ Động kéo xuống. Thế nào phủ đường cũng hỗn loạn! Sau cùng thì hai tướng già lão luyện ấy mới bị lầm mà đánh nhau, giúp cho ta triệt tan được sức mạnh của Phù Liệt!

Mạc Sa Cảnh nghe Quân sư nói. Cho dù tướng này đã rất thông hiểu các mặt cũng vẫn thấy hoang mang. Không thể nào hình dung ra được sự thể rõ rệt. Nhất là khi ông nhận lệnh hết gấp trao cho tướng Đinh Liễn, rồi lại Phạm Cự Lượng. Liên miên chẳng dứt khiến có lúc tưởng như chính lệnh của Lê Thảo hỗn loạn. Làm cho cả một vùng lớn lao chuyển động không thể nào xem xét rõ ràng được nữa!

Cho đến chiều tối hôm ấy, khi Quân sư tiếp được tin: Động chúa Đinh Bộ Lĩnh sắp vào Tế Giang. Thì Mạc Sa Cảnh hấp tấp vào trình:

- Bẩm trình Quân sư, quả nhiên bên Phù Liệt đã có biến động lớn rồi, đạo quân của các tướng Nghi Bá Tường, Lưu Cơ trương cờ hiệu Cổ Loa đã đánh vào hậu quân của tướng Âu Nam Dương. Phía Nam thì Từ Ngọc Tỉnh tạt sang mé Đông, có ý tìm đến bản doanh của Sứ quân Nguyễn Siêu chưa biết sẽ như thế nào!

Quân sư được tin, mỉm cười bảo Mạc Sa Cảnh:

- Ông đợi thêm lát nữa, thế nào cũng có tin quân ta vào phủ đường Phù Liệt đấy!

Mạc Sa Cảnh thẫn thờ nhìn Lê Thảo, có thể nào lại như thế được?! Quân sư vẫn không có vẻ gì là thắc mắc làm cho Cảnh càng thêm lạ lùng!

Quân sư nhắc:

- Động chúa sắp tới rồi, tôi phải đi đón ngài. Ông cứ theo dõi việc Phù Liệt nhé!

Mạc Sa Cảnh lui ra chưa được bao lâu thì tế tác bên kia sông các ngả kéo nhau về trình tin tới tấp làm cho Cảnh cơ hồ muốn loạn cả đầu. Không còn biết phải trình lên Quân sư như thế nào nữa! Cảnh chưa kịp đi, thì tin sau đã lại trình về làm cho tin trình trước bỗng chốc hóa thành chậm trễ chẳng còn ích lợi gì. Tất cả dường như cứ lần lượt xảy tới như thể đua nhau xảy ra theo đúng lớp lang tuồng tích, chẳng sai mảy may với những gì Cảnh nghe trước cả! Cho đến quá nửa đêm, tin trình về: Trọng binh Hoa Lư đánh tràn tới phủ đường, giữa lúc binh của tướng Từ Ngọc Tỉnh gấp đường trẩy đi theo hướng Đông Bắc. Khiến cho đạo binh của Âu Nam Dương cũng gấp tràn xuống và Sứ quân Nguyễn Siêu đã vội bỏ đại doanh sang sông vào Bình Kiều rồi! Mạc Sa Cảnh không còn đợi chờ thêm được nữa, lại gấp đi gặp Quân sư.

Quân sư vẫn tỉnh táo, vui vẻ bảo Cảnh:

- Ông hãy cùng với ta đi đón Động chúa đã. Rồi thế nào cũng có thêm những việc lạ cho ông nghe đấy!

Lúc ấy, tại đại doanh của Sứ quân Nguyễn Siêu ở sát bên dòng Xích Đằng. Sứ quân liên tiếp đón nhận những tin chẳng lành từ khắp các phía gửi đến, những tin ấy càng lúc càng khiến Sứ quân thêm hoang mang rồi chuyển thành khiếp sợ. Trước hết, ở mặt Bắc, đạo binh của tướng Âu Nam Dương đã tách rời đại doanh gấp đường đi chặn binh của Từ Ngọc Tỉnh. Chưa biết tình hình thế nào, đã lại có tin là Từ Ngọc Tỉnh đã hợp binh với Hoa Lư chuyển hướng sang phía Đông. Có ý muốn đánh gấp vào đại doanh của Sứ quân. Sứ quân lo quá, năm lần bảy lượt mong ngóng tin ở phía Tây Bắc. Chờ đợi văn sĩ Đốc Mạnh Khanh lên Đỗ Động cầu thế liên minh để cứu vãn tình hình thì càng đợi càng thấy mất hút chẳng được tin gì. Cho đến hai ngày sau thì tế tác hấp tấp vào trình: “Đám quân theo hầu văn sĩ lên Đỗ Động đã trở về, không thấy có văn sĩ”. Sứ quân cùng đám thuộc hạ vừa mừng vừa lo, xôn xao bàn tán với nhau mỗi người một cách giảng giải. Cuối cùng thì Sứ quân bảo:

- Văn sĩ Đốc Mạnh Khanh không cùng đi với đám quân hầu. Như thế là ông ấy tất theo cùng đại quân Đỗ Động kéo về sau rồi!

Tế tác lại hấp tấp vào trình, Sứ quân cùng chúng thuộc hạ nóng lòng nghe tin. Ai cũng tin chắc là thế nào Mạnh Khanh cũng mang được binh ngoài về, tế tác vào trình:

- Đám quân hầu đã về tới!

Sứ quân lệnh cho đám người này vào ngay trong doanh. Tại đại sảnh quân doanh, mấy người lính hầu của Đốc Mạnh Khanh áo quần xốc xếch, mặt mày ngơ ngác kinh hoàng còn in rõ trên nét mặt. Cả bọn vừa thấy Sứ quân thì đã vội quỳ xuống rồi có người khóc rống lên mà rằng:

- Bẩm Chúa công, ông Đốc bị hại rồi!

Cả bọn phủ phục trước Sứ quân, mâm gỗ một người bưng có vải đen phủ kín đặt trên sàn. Sứ quân cùng thuộc hạ lặng người chẳng ai nói được tiếng nào. Phu nhân Linh Diên ngồi bên cạnh Sứ quân thong thả lên tiếng dịu dàng mà rằng:

- Việc thế nào, các ngươi hãy trình rõ!

Nghe phu nhân nói, người lính hầu như tỉnh lại, lần lần kể lại mọi việc, rồi giơ tay mở khắn đen đậy mâm. Nghẹn ngào nói:

- Bẩm, chúng con không dám trình sai. Sứ quân Đỗ Cảnh Thạc sai chúng con mang đầu ngài Đốc Mạnh Khanh về để trình Chúa công đây!

Nhìn đầu Đốc Mạnh Khanh vẫn còn vành khăn văn sĩ, máu bết cứng khắp nơi. Hai mắt văn sĩ he hé như đang chăm chú quan sát nơi nào. Sứ quân kinh hoàng thấy nghẹn ở cổ, phu nhân Linh Diên thốt kêu lên:

- Trời đất ơi! Cảnh Thạc quả thật là ngu tối, gian ác. Phù Liệt ta có bao giờ lại liên minh với các nơi mưu toan đánh lén y như vậy, mà y lại giết sứ của ta! Thôi, y lại trúng gian kế của bên ngoài rồi!

Nghe phu nhân nói, Sứ quân Nguyễn Siêu như người vừa mới giật mình tỉnh ngủ còn chưa định thần hẳn. Sứ quân bảo:

- Phải, Cảnh Thạc lầm rồi! Thế thì thế nào y cũng có hành động sai lầm đi theo!

Sứ quân bỗng nghiến răng nói:

- Thằng giặc Đỗ Cảnh Thạc ngu muội! Mày thiển cận chẳng biết việc lớn, lại dám giết sứ của ta như thế này! Thù trước thù nay chẳng trả xong, làm sao ta yên lòng cho được!

Sứ quân vừa nói xong, tế tác đã vào trình: “Đỗ Động gấp rút sai các tướng mang binh trấn giữ các nơi, lại thúc quân sắp tràn xuống Nam đề đánh vào Phù Liệt!”. Rõ thật là đang trong cơn cấp bí lại thêm lửa cháy nước tràn. Sứ quân ngồi thừ chẳng còn biết xoay sở ra sao! Lúc này, dường như chỉ còn một mình phu nhân Linh Diên là tỉnh trí, các tướng văn võ thảy đều hoang mang kinh hãi chẳng ai có định kiến thế nào. Thấy tình cảnh ấy, phu nhân bình tĩnh nói:

- Như thế, thì chẳng phải một mình Phù Liệt ta bị náo loạn nguy ngập, mà cả ba nơi Đỗ Động, Tế Giang, Phù Liệt đều bị Hoa Lư gây rối rồi. Lại thêm Cổ Loa hưng binh bất thần Nam phạt, tình thế không còn thuận lợi nữa. Lúc này, trở về phủ đường thế nào ta cũng bị nguy khốn, vậy xin Chúa công đích thân cầm quân cự với mặt Nam hợp sức với ông Âu Nam Dương để cứu phủ đường. Ngăn chặn binh Bắc ngay mới kịp!

Sứ quân Nguyễn Siêu vốn là tay phú hào, ngày trước ưa đi lại giang hồ. Thuở thiếu thời tự cho là anh hùng hảo hán. Sau cát cứ Phù Liệt quen thói xa hoa, mê mẩn với những phong cách của các triều đại huy hoàng phương Bắc. Dần dần trí cùn sức kiệt, lâu ngày hưởng lạc trong cảnh thái bình riêng tư thì chỉ còn biết trông đợi vào đám thuộc hạ văn võ. Nay tình thế chẳng còn mảy may thuận lợi, lẽ ra như tay hào kiệt thì chẳng nản chí, thế nào cũng dốc lực để phục hồi cơ đồ. Đằng này Nguyễn Siêu lại như u mê, nghe phu nhân nói thì thẫn thờ đáp:

- Đích thân ta mang binh về cứu phủ đường! Ta hợp sức với ông Nam Dương để cự địch. Lỡ ra Âu Nam Dương cũng lại theo giặc như Từ Ngọc Tỉnh thì sao?

Chao ôi, trong lúc cấp bách Sứ quân lại thốt ra những lời lẽ như vậy, có khác nào bảo cho đám thuộc hạ đang ngơ ngác kinh hoàng ở chung quanh rằng: “Cơ đồ ta hỏng rồi!” không? Thuộc hạ của Nguyễn Siêu trong lúc bình an thì huênh hoang đua nhau hưởng thụ, ca tụng nhau là những tay “văn thần, võ thánh” cả. Đến khi tình hình nguy ngập thì cái chí của kẻ thuộc hạ mới tỏ được hết tính chất của đám “gia nhân đầy tớ a dua”. Không ai lại chẳng đang muốn tìm đường thoát thân lánh nạn. Khi nghe Sứ quân thốt ra như vậy thì đến lượt văn sĩ Đồng Vũ bàn:

- Bẩm Chúa công, thưa phu nhân, đúng thế! Nay nếu như ta mang quân về cứu phủ đường tôi e có nhiều điều bất lợi! Lúc này tinh thần binh sĩ của ta thế nào cũng bị sa sút. Từ Ngọc Tỉnh đã làm phản, lỡ ra lại thêm Âu Nam Dương cũng hùa theo, thì lúc ấy hai mặt ta bị chặn lại làm sao thoát được! Việc lớn lâu dài, tôi nghĩ ta hãy tạm nhẫn nhục, lánh sang bên kia sông là hơn cả!

Phu nhân Linh Tiên thừa hiểu con người Đồng Vũ, lại nhìn ra thấy các tướng cứ im lặng thì biết là nếu Sứ quân hay phu nhân không đích thân ra tay, thì khó xoay chuyển tình hình được. Cho nên nghe Đồng Vũ nói thế phu nhân dịu dàng bảo:

- Phải, lúc này ta có điều bất lợi, nhưng tình hình vẫn cứu vãn được! Vậy, Chúa công cứ sang sông làm hậu cứ, để thiếp đích thân cầm quân quay về cứu phủ đường cùng với ông Âu Nam Dương!

Thật là bất ngờ, từ ngày phu nhân về với Sứ quân, chưa hề có ai lại nghe phu nhân nói đến việc chiến chinh. Chứ còn nói gì đến việc đích thân phu nhân cầm quân cự địch nữa! Chính Sứ quân cũng ngạc nhiên, ngài có vẻ sửng sốt đăm đăm nhìn phu nhân như có ý muốn hỏi điều gì. Các tướng thì lại càng sửng sốt hơn nữa, nhiều ông chợt thấy sắp có nhiều điều lạ, thì tất cả liền chú mục cả vào phu nhân. Đợi nghe phu nhân bàn việc. Các tướng trước vẫn biết phu nhân là người đọc sách lại luyện cả vũ nghệ, chỉ cho rằng phu nhân thích cầm gươm bắn cung. Chứ không ai lại cho là phu nhân biết phép chiến trận, hiểu rõ binh pháp. Nay nghe phu nhân nói thì ông nào cũng ngạc nhiên lắm là vì thế.

Phu nhân nói xong, thấy Sứ quân cùng các tướng sửng sốt thì thong thả tiếp:

- Phải, Chúa công cũng như các ông lấy làm lạ việc tôi cầm quân cự địch! Việc cầm gươm lên ngựa vào trận là việc của các tướng, việc xếp đặt để binh tướng mở trận là việc của binh gia. Binh gia không nhất thiết phải là người xông xáo nơi trận tiền. Vì thế mới có việc Hoài Âm Hầu Hàn Tín điểm quân, mới có việc Trương Lương bài binh bố trận, Hoàng Thái Công cắt đặt tướng sĩ vào trận. Rồi gần đây hơn cả là hai Bà họ Trưng ở nước ta cưỡi voi chỉ huy trăm tướng, ai dám bảo những người ấy không biết cầm quân? Vậy, nay tôi tuy không học kĩ nghề sử dụng vũ khí gươm đao, nhưng được đọc ít sách của người xưa, hiểu được đôi chút về phép bài binh bố trận. Cũng xin Chúa công để thiếp cầm quân cùng các tướng trở lại phủ đường, còn Chúa công cứ sang sông làm thế yểm trợ!

Rồi phu nhân sai tướng Cổ Dục Lạc cầm cờ tiên phong theo lời xin của chính Dục Lạc. Lại sai các tướng còn lại theo Sứ quân sang sông. Mấy tướng khác theo phu nhân sẽ tùy theo tình hình mà phu nhân cắt đặt. Sứ quân Nguyễn Siêu lặng lẽ xem phu nhân điều động, lần đầu tiên Sứ quân thấy việc lạ như thế này, đến khi phu nhân xong việc trở lại đại doanh thưa với Sứ quân, thì ngài chợt cười lên ha hả, rồi bảo:

- Quả thật là hay! Ngày nay ta lại có tiên nữ xuống thế cầm quân dẹp loạn! Cứ như phu nhân xem xét, cắt đặt binh tướng, thì phu nhân thấy rồi đây việc sẽ thế nào?

Phu nhân thận trọng đáp:

- Bẩm Chúa công, lúc này thiếp mong là chính thiếp cầm quân sẽ giục được lòng tướng sĩ, còn thật ra ta phải trông mong vào các ông Âu Nam Dương, Từ Ngọc Tỉnh...

Sứ quân ngắt lời:

- Âu Nam Dương thì còn được, chứ Từ Ngọc Tỉnh thì ta nghe y đã làm phản rồi còn gì?

Phu nhân vẫn thận trọng:

- Tế tác của ta đều cho tin là như vậy, thiếp còn hi vọng đôi chút ở chỗ “có sai lầm gì chăng”. Thiếp không tin là người như ông Từ Ngọc Tỉnh lại có thể dễ dàng làm phản loạn! Tuy thế, ta cũng nên đề phòng, biết đâu lại chẳng là mưu kế hiểm độc của Hoa Lư làm cho nội bộ ta chia rẽ nghi kị lẫn nhau thì sao?

Lời nghị luận của phu nhân quả thật sắc sảo, nhưng Sứ quân lại chẳng phải là người không biết việc. Ngài từng ở ngôi cai trị sai bảo trăm tướng văn võ mấy chục năm trời. Nhìn việc lớn như nhìn thấy rõ đường đi có các tiên hiền thánh nhân chỉ bảo cho cả rồi. Cho nên ngài phán xét việc bao giờ cũng tin vào tế tác hay hành động của các tướng nơi trận mạc. Bây giờ tình thế bỗng nhiên rối mù chưa từng bao giờ lại như thế, thì Sứ quân có hoang mang, sau cũng tỉnh trí lại đôi chút, lần lần có chủ định riêng. Khi nghe phu nhân nói như thế về Từ Ngọc Tỉnh thì Sứ quân cũng cảm thấy trong việc này có nhiều điều bất thường nên lặng lẽ suy nghĩ.

Phu nhân cùng các tướng thấy Sứ quân không nói gì, vẻ mặt ngài nghiêm nghị suy nghĩ, thì không ai dám lên tiếng. Chợt Sứ quân ngửng đầu nói lớn:

- Nguy rồi! Đích thị là gian kế hiểm độc của Hoa Lư rồi!

Sứ quân vừa thốt xong, tế tác đập trống xin trình tin khẩn cấp. Sứ quân vội truyền tế tác vào ngay, cả đại sảnh doanh không ai là không lo lắng.

Tế tác vào, áo quần tơi tả, vội quỳ xuống hổn hển trình:

- Quân Hoa Lư sắp đánh vào tới phủ đường rồi!

Sứ quân ngẩn người, thế là mọi việc đều chậm trễ! Linh Diên phu nhân lên tiếng:

- Bẩm Chúa công, việc không chậm trễ được nữa! Xin Chúa công sang sông ngay. Thiếp xin đem binh về phủ đường gấp may ra mới kịp!

Các tướng nghe tế tác trình. Thấy thái độ của Sứ quân rồi lời nói của Linh Diên phu nhân, thì có lẽ chẳng còn ông nào lại gan lớn dám nghĩ đến việc đưa binh về cứu phủ đường nữa! Sứ quân chưa kịp nói gì, thì lại có tế tác vào trình tin khẩn cấp:

- Hai quân của hai tướng Âu Nam Dương với Từ Ngọc Tỉnh đã giao chiến với nhau. Cả hai bên đều sắp tan rã rồi!

Sứ quân kinh hãi, như thế thì quả thật Từ Ngọc Tỉnh làm phản theo Hoa Lư thật rồi! Lập tức, Sứ quân cho lệnh lên đường vượt sông. Sứ quân bảo:

- Việc đã đến thế này, phu nhân cũng đừng về phủ đường làm gì nữa. Hãy sang sông đã!

Phu nhân khảng khái:

- Trở lại phủ đường, ta có thể còn thu thập lại được các tướng, thêm được quân. Giả sử không thu hồi được phủ đường thì ta cũng không đến nỗi mất cả! Vả chăng, việc lớn còn dài làm sao lại có thể bỏ đi như thế được!

Sứ quân miễn cưỡng đáp:

- Phu nhân nói cũng phải, thôi thì đành vì việc lớn mà ta tạm phải chia lìa nhau vậy! Xưa, Đại Vũ trị thủy ba lần đi ngang qua nhà mà không kịp vào thăm vợ con, chỉ vì việc lớn lo cho thiên hạ mà phải thế. Huống hồ nay ta chỉ sang sông đợi lập lại thế lực, có sá gì một lúc xa nhau!

Rồi Sứ quân sai đem rượu quý ra để uống cùng phu nhân tạm biệt. Sứ quân tay cầm chén Lệ Mĩ tửu, là thứ rượu trong như nước giọt sương đọng trên cánh hoa đang hé nở, thơm mà dịu lắm. Ngài nói:

- Xưa, bà Nghi Địch nấu rượu đặc biến thành ngũ vị, dâng lên vua Vũ để tiễn vua đi trị thủy. Nay ta sang sông lập thế yểm trợ cho phu nhân xét việc phủ đường. Tiếng là tạm lánh mà thật là phục thế tạo lực cho mai sau. Vậy một chén Lệ Mĩ này ta cùng uống để chúc lành cho nhau!

Sứ quân uống nửa chén, còn nửa chén đưa cho phu nhân. Phu nhân không nói gì, cặp mắt long lanh vâng lệnh uống cạn phần rượu. Lúc ấy, tiết xuân đầu năm lạnh mát, hai má phu nhân ửng hồng. Phu nhân diễm lệ như thần tiên, khiến Sứ quân chợt cảm thấy nao nao trong lòng. Ngài cầm tay phu nhân nhỏ nhẹ hỏi:

- Phu nhân liệu khoảng nào thì ta gặp lại nhau?

Phu nhân lưỡng lự rồi đáp:

- Bẩm Chúa công, việc đời trôi chảy chẳng thể nào biết trước được hết. Tuy thế, thiếp nghĩ: Vợ chồng ta tái hợp chóng hay chầy cũng còn phải mong Trời cao xếp đặt cùng với xếp đặt của riêng ta. Nếu như việc lành, thì chỉ năm bảy ngày là xong. Nếu như việc chẳng lành thì đã hẳn là thiếp cũng sẽ sang sông ngay chứ chẳng lâu!

Nói rồi, vợ chồng Sứ quân chia tay nhau bên bờ Xích Đằng. Lúc ấy gió nhẹ hiu hiu, dòng sông thật êm đềm rộng mênh mông một dải trắng xóa. Công việc gấp rút rối bời, khiến Sứ quân quên mất cả những nghi lễ lề thói hành động của bậc vương giả. Sứ quân quên cả việc lập đàn tế cáo trời đất, tiên hiền trước khi hành động!

Sứ quân Nguyễn Siêu cùng các tướng xuống thuyền. Phu nhân Linh Diên đứng trên bờ nhìn xuống thuyền lớn sắp vượt sông. Con thuyền không bài trí lộng lẫy như những lần Sứ quân dạo thuyền tuần du hay đi chơi. Các thuyền nhỏ cùng theo sang sông cũng thật giản dị. Binh tướng theo Sứ quân độ giang chẳng một tiếng trống, không một tiếng chuông khai lộ. Tất cả giữ thật im lặng bí mật sang Bình Kiều.

Lúc thuyền Sứ quân vừa đẩy khỏi bờ, dòng sông mặt nước xao động. Chợt có tiếng quẫy lớn dội nước bắn tung. Một con cá lớn từ lòng sông vọt lên bay thẳng đến chỗ Sứ quân đứng. Tướng Nam Cương Lục đứng ở mũi thuyền nhanh như chớp, phóng ngọn giáo dài đi đâm trúng con cá. Ngọn giáo xuyên qua mình cá rồi ghim xuống sàn thuyền ngay phía trước Sứ quân. Con cá lớn vảy óng ánh giãy dụa, máu tràn ra một vùng ngay dưới chân Sứ quân. Nam Cương Lục là tướng luôn luôn đi bên cạnh hộ vệ cho Sứ quân. Lúc thấy từ dưới sông có vật bay lên nhắm vào Sứ quân, thì tưởng là có ám hại liền ra tay. Hóa ra đâm chết con cá chép lớn. Việc xảy ra nhanh vô cùng, đến ngay như Sứ quân cũng không kịp nhận thấy tất cả. Đến khi ngọn giáo cắm mạnh xuống sàn thuyền và con cá mắc ngọn giáo quẫy lộn lúc ấy Sứ quân mới biết.

Sứ quân không biết, nhưng đứng ở trên bờ Linh Diên phu nhân lại biết, phu nhân đã trông thấy tất cả. Tâm cơ chuyển động khiến phu nhân chợt cảm thấy nao nao trong lòng. Phu nhân không nói ra nhưng lại âm thầm buồn vô hạn, bà vừa nhớ đến điềm “Lý Ngư phân thủy”. Ngày xưa lúc Thần Nông ném hạt dạy dân nghề nông, có con cá từ dưới sông bay lên vướng vào bụi cây mà chết. Thần Nông bảo: “Nghề nông hưng thịnh lẽ ra trăm họ no cả đời. Chỉ vì có con cá bỏ nước mà chết, cho nên việc nông có phen làm cho người đời chết đói”. Thế thì hôm nay, giữa lúc tình thế chẳng thấy có chỗ nào là tốt đẹp mà đã thấy có cá bay lên chết vì ngọn giáo. Hỏi sao phu nhân không lo buồn cho được!

Lo buồn thì cứ lo buồn, phu nhân giữ kín việc ấy trong lòng. Đứng lặng nhìn đoàn thuyền sang sông.

Bên kia sông, bên này sông, đoàn thuyền Sứ quân Nguyễn Siêu bí mật tạm lánh sang Bình Kiều, đã bị mấy chục con mắt tế tác của Hoa Lư theo dõi mà không biết! Lập tức tin trình lên Tế Giang để Động chúa và Quân sư biết!

Tin lệnh lại tức thì từ Tế Giang gấp gửi đến cho tướng Đinh Liễn, mang đến cho tướng Lưu Cơ. Sai Phạm Cự Lượng mau mau dốc quân đánh tới.

Lúc ấy, Động chúa đã gặp Quân sư được hồi lâu. Cùng lúc ấy hai tướng Phù Liệt là Âu Nam Dương và Từ Ngọc Tỉnh lầm lẫn kịch chiến với nhau ở phía Đông phủ đường Phù Liệt.

Linh Diên phu nhân đợi cho đoàn thuyền của Sứ quân khuất vào bờ bụi lau sậy bên kia sông. Biết là Sứ quân đã được an toàn, phu nhân mới quay sang tướng Cổ Dục Lạc mà rằng:

- Bây giờ ta về phủ đường. Chẳng phải là lúc thanh bình đi chơi xa trở về nhà, mà là về để đổ xương máu cứu vãn cơ đồ. Tướng quân có sợ không?

Cổ Dục Lạc vốn là kẻ hung đồ can tội giết người trốn tránh đến nương náu làm thuộc hạ của Nguyễn Siêu. Rất trung thành nên được Sứ quân tin yêu lắm, thì lại tưởng mình là tướng giỏi hay khoác lác khoe tài. Nhưng kì thực Cổ Dục Lạc chưa có cơ hội lớn để phô trương tài nghệ. Mỗi khi theo ngựa Sứ quân đi tảo trừ những đám giặc cướp, thường thường Dục Lạc tay không vào trận, giết người bao giờ cũng phải mổ bụng moi gan kẻ chiến bại ra mới được. Dục Lạc thường nói: “Giết người không mổ bụng moi gan về ăn cơm thấy nhạt miệng!”. Nay nghe phu nhân hỏi thì máu giang hồ hung tàn nổi lên, họ Cổ vừa ưỡn ngực vừa kính cẩn thưa:

- Bẩm trình phu nhân. Bảo là đi để bảo vệ cho chủ sao Lạc này lại chẳng được đi trước để mong được đổ xương máu. Nay phu nhân đích thân cầm quân, đúng là tiên nữ giáng trần điều binh khiển tướng. Lạc mừng được đi trước, quả thật không thấy có gì lo sợ trong lòng cả!

Phu nhân hài lòng vì lời nói trung thành ấy của kẻ thuộc hạ, nhưng nhìn ra thấy các tướng khác chẳng ông nào có vẻ gì là hăng hái muốn vào trận. Phu nhân hiểu rất rõ tình thế, thầm ước lượng hoàn cảnh thật bi đát. Tưởng như đã trông thấy thất bại rồi! Nhưng, phu nhân thông trí vô cùng, bà vẫn vững một lòng tin là nếu về kịp, thì có thể dàn xếp hai lão tướng được. Nhất định không thể có việc ông nào làm phản, mà đây chính là hiểm kế của người ngoài hại Phù Liệt. Phu nhân không được tin gì thêm về hai tướng giao chiến, phu nhân cũng lại không được tin gì về việc Sứ quân Đỗ Cảnh Thạc đem binh trấn giữ các nơi phòng liên minh Hoa Lư - Phủ Liệt xâm phạm bờ cõi.

Phu nhân cầm quân vào trận hôm nay không còn là phu nhân Linh Diên thường ngày ở bên cạnh Sứ quân nữa. Bà không còn là một nhân vật đi bên cạnh và đợi che chở của Sứ quân! Phu nhân thay áo dài bằng chiến phục nhẹ lụa xanh ngọc bích. Ngang lưng treo cây Khuất Nguyệt kiếm. Tóc búi cao, dắt huyết trâm dài ba tấc sáu phân, chân dận giày Cửu Lư Hồ Điệp. Phu nhân cưỡi con ngựa trắng bờm nâu thật dài. Khí thế vừa hùng vừa thanh nhã, đẹp như tiên nữ trong tranh cổ. Khiến chúng tướng sĩ phải ngẩn ngơ vì chưa bao giờ lại thấy quang cảnh lạ mắt như vậy!

Trên đường quân hành trở lại phủ đường. Phu nhân chỉ còn hi vọng kịp dàn hòa được hai lão tướng. Việc xô xát giữa hai ông nếu được hóa giải thì có cơ khôi phục lại cơ đồ.

Cho đến chiều tối, quân đi như chạy. Tế tác đến trình: Phía trước có binh ẩn phục như thể sắp có giao tranh, không biết là quân nào với quân nào. Phu nhân tức thì truyền quân dừng bước, dàn thành trận thế “Núi ngang chặn chân trời” ngay trong cánh đồng Hoa Lạc mà đợi chờ.

Phu nhân hội các tướng lại bảo:

- Bỏ Hoa Lạc, là tới núi Vô Quy. Từ Vô Quy tới phủ đường chẳng bao xa. Bình thường binh trấn ở Vô Quy là che chở được cho phủ đường. Giặc chiếm được Vô Quy thì sẽ có lợi là uy hiếp ta được mau lẹ. Lúc này, binh nào đang giao chiến ở trước mặt, ta phải đợi tế tác cho tin mới biết được. Tuy thế, ta cầu mong đấy là quân của hai ông Từ Ngọc Tỉnh với Âu Nam Dương, nếu đúng thế thì thật là vạn hạnh!

Đêm tối xuống, tiết trời về đêm gió thổi nhẹ, khí lạnh trong đêm dường như tăng lên. Tế tác đến trình: Vì đêm tối nên giao tranh dường như tạm ngừng, không thấy có đuốc lửa gì cả! Nhưng, nửa đêm lại thấy lửa cháy sáng rực ở mé Tây, không hiểu là lửa gì!

Phu nhân Linh Diên lo lắng. Bảo các tướng cho quân nghỉ ngơi, lại dặn là phải cẩn thận thay nhau canh phòng đợi đến lúc trời sáng.

Phu nhân cầm quân thương binh sĩ như thương người ruột thịt. Bà tự thân trông coi việc cơm nước cho quân, lại khuyến dụ bằng lời lẽ nhẹ nhàng nhắc nhở chúng quân hãy vững kỉ luật, nghiêm quân lệnh. Lui không loạn, tiến không sợ chết, có thế mới là binh một lòng với chủ. Chúng binh sĩ nghe phu nhân chỉ dạy thì cảm động lắm, lòng hẹn lòng là sẽ hết sức báo đáp tình nghĩa này!

Trong đêm hôm ấy, phu nhân Linh Diên lần đầu tiên trong đời bà ở vào hoàn cảnh như thế này. Trong lòng ngổn ngang trăm ngàn việc khiến phu nhân không thể nào ngủ được. Bà nóng lòng mong đợi cho trời chóng sáng, mỗi tiếng động là bà lại giật mình lo sợ đủ điều. Trong đêm tối, nhiều điều bí ẩn xảy ra, với chiến trận thì đêm tối càng nhiều bí ẩn hơn nữa. Người không từng trải nhiều kinh nghiệm sẽ không thể nào đoán biết được. Và, phu nhân Linh Diên làm sao có thể định liệu được sự việc!

Trời chưa sáng hẳn. Cả một vùng rộng lớn sương mù dày đặc, có nơi chỉ cách nhau vài bước chân là đã không nhận ra được nhau. Nhìn ra ngoài trời mờ mịt như thế, phu nhân e ngại trong lòng. Bà hiểu là thời tiết như thế này quân địch có thể dễ dàng ẩn mình rồi đánh úp. Bà liền cho lệnh gọi tướng tiên phong Cổ Dục Lạc.

Cổ Dục Lạc trong đời chưa từng bao giờ lại được một mình cầm quân. Nay được giữ cờ tiền phong cho phu nhân thì Lạc sung sướng vô cùng. Thường thường Lạc chỉ là một bộ tướng theo chân các tướng cầm quân khác vào trận. Sở trường của Lạc là chém giết hung tàn, chứ chẳng biết gì về phép hành quân với chiến trận cả. Vì thế, hôm qua Cổ Dục Lạc cho quân dừng bước, cũng bắt chước cắt đặt tuần canh, sai tế tác đi quanh trại đề phòng giặc đến đánh lén, rồi cho quân nghỉ ngơi. Việc cắt đặt an doanh như vậy là nhiều thiếu sót, có thể bị binh ngoài dễ dàng đánh vào hoặc dụng các kế độc khác.

Sở dĩ Linh Diên phu nhân sai Cổ Dục Lạc cầm cờ tiên phong, thật ra bà cũng biết Lạc là tướng thế nào, nhưng bà nghĩ: Từ đây về đến phủ đường thế nào cũng gặp hai tướng Từ Ngọc Tỉnh và Âu Nam Dương. Như thế thì nhất định chẳng có chiến trận với binh ngoài, sai Lạc đi đầu là cốt chỉ đề phòng phải chém giết. Còn phu nhân thì giữ lại tả tướng Phạm Thành Tài, hữu tướng Chung Phúc Nghị, hậu quân phòng hộ tướng Hứa Thiếu Thụ. Ba người này phu nhân tin là có sức để vào trận. Nhưng, phu nhân lòng thành dàn xếp việc quân theo ý riêng của bản tính là hòa nhã. Mà quên mất những tính chất của các võ tướng, nhất là những người lúc này đã hoang mang sợ hãi nhiều về tình thế mới được thấy, tai được nghe từ mấy ngày nay. Ba tướng không bằng lòng Cổ Dục Lạc vì không hiểu ý phu nhân lúc cắt đặt, thành ra ông nào cũng mang sẵn tâm trạng riêng.

Trong đêm, các tướng thấy Cổ Dục Lạc xếp đặt việc an doanh, thì lén gặp nhau bàn bạc.

Trước hết là tướng Phạm Thành Tài nói:

- Tình hình xem ra chỉ toàn những bất lợi, khó mà xoay chuyển được. Đến nay binh kéo về phủ đường sẽ gặp biết bao nhiêu khó khăn, lại thêm phải đối đầu với hai ông Từ Ngọc Tỉnh và Âu Nam Dương. Thế mà phu nhân lại trao binh quyền vào tay Cổ Dục Lạc. Chỉ một sơ suất nhỏ cũng đủ tan quân, khó lòng toàn mạng được, tôi lo quá!

Chung Phúc Nghị bảo:

- Phu nhân là người nhân đức hiền hòa, nay bà cầm quân thì nhất định chẳng hiểu gì về phép chiến trận. Cho nên bà mới cho họ Cổ đi tiên phong! Thảng hoặc có sự xảy ra, làm sao để đối phó được! Chi bằng, anh em ta dàn xếp trước là hơn, ông Tài hãy sẵn sàng hành động ở chỗ tướng tiên phong, ông Thụ giữ thế trợ chiến, tôi xin đi ở trung quân lấy tính mạng đền ơn phu nhân!

Hai tướng nghe Nghị bàn, thì bằng lòng. Phạm Thành Tài lại nói:

- Phải đấy, từ lúc Chúa công quyết định sang sông, phu nhân kéo binh về phủ đường. Sao tôi cứ thấy bồn chồn trong dạ không yên, linh tính như báo trước điều gì không hay thì phải!

Đến lượt Hứa Thiếu Thụ nói:

- Đành rằng ta gặp nhiều khó khăn, ở đây chỉ có ba chúng ta thì ông Nghị vì ơn lớn ngày trước xin ở lại bảo vệ phu nhân rồi. Còn ông Tài với tôi thật ra so với bất cứ đạo quân nào sức ta cũng yêu quá, khó làm nên chuyện được. Tuy nhiên, ơn huệ Chúa công ban cho bạn ta mấy chục năm nay. Cho dù bây giờ là lúc chúng ta có phải chết, tôi cho cũng là không có gì quá đáng, đủ lắm rồi!

Ba tướng bàn với nhau, một lòng quyết liều thân đền ơn chủ. Ơn thì tướng Chung Phúc Nghị là người ngoài những ơn lộc được hưởng bình thường như các tướng khác, còn có một món nợ lớn riêng đối với phu nhân Linh Diên.

Nguyên lúc phu nhân vừa về với Sứ quân, mọi công việc thu thập văn võ các tướng còn đang hỗn độn. Có người tự tìm đến xin theo, có người Sứ quân nghe tiếng cho người đi mời, có người là tội phạm của triều đình trốn chạy đến xin nương náu nhờ Sứ quân làm chủ mới. Riêng Chung Phúc Nghị lúc ấy là tay thương hồ giao du rộng, bọn thương hồ thời loạn thường là những tay chọc trời khuấy nước, tình nghĩa cũng nhiều mà tàn ác cũng chẳng thiếu. Đến khi Chung Phúc Nghị đi chuyến hàng xa về dọc đường sóng gió biển rộng dìm cả đoàn thuyền. Chỉ riêng thuyền của Nghị là thuyền lớn nhất chở nhiều đồ quý may mắn thoát nạn. Thế là người đời có kẻ ganh ghét nói là chính Nghị ra tay giết hết bạn cướp hàng. Giang hồ cứ dựa vào những lời đồn ấy, dù Nghị ra sức cãi là chẳng như vậy, giang hồ vẫn cứ tìm cách hại Nghị. Trước là muốn cướp tài sản của Nghị, sau là muốn chiếm đoạt vợ và con gái Nghị. Hai người đàn bà này nức tiếng diễm lệ trong giới sông hồ. Vợ Nghị vốn là người ở tận Tô Châu nước Trung Hoa, gái Tô Châu vẫn nổi danh về nhan sắc. Nghị đưa vợ về chẳng khỏi làm cho nhiều kẻ thèm muốn. Đến khi con gái Nghị ra đời, càng lớn càng như tiên trên trời, nhan sắc vừa diễm lệ lại vừa có nét gì mê hoặc lòng người vô cùng. Hai người đàn bà này vừa là hạnh phúc vừa là họa hại của Chung Phúc Nghị.

Ngày nọ, nguyên tiết Nguyên Tiêu ở bộ Lục Hải, bộ này còn gọi là Giao Chỉ bộ (tức Nam Định ngày nay). Nơi đây thường hay có nhiều lễ hội, vì dân ở đây gái lấy việc tầm tang dệt cửi làm sinh nghiệp. Trai thì chuộng văn sách, nhưng khi lớn lên lại hay bỏ sách để chuyên nghề buôn bán, hay ham lợi mà ít thích làm điều nghĩa, lại có nhiều người làm nghề đồng bóng tà thuật. Vì thế mỗi lần có lễ hội là nơi đây thật náo nhiệt nhiều ngày mới hết. Ngày ấy, Chung Phúc Nghị đem vợ con cùng thuộc hạ kéo thuyền ngược dòng Xích Đằng đi hội Lục Hải. Khách bốn phương tụ hội vàng thau lẫn lộn, lại có những đám lưu manh trà trộn nhân cơ hội người đông tìm cách để kiếm chác.

Lúc ấy ở Vũ Định có tay giang hồ đại đạo cầm đầu một đảng cướp cạn chẳng coi triều đình ra gì. Xem các Sứ quân chỉ là những phường cướp lớn, đảng cướp này do tên Lã Bốc Kiệt cầm đầu. Bốc Kiệt không vợ con thân nhân, thường kéo đảng đi khắp nơi. Thích đâu thì ở lại đó, cướp lương thực của địa phương mà sống. Ở đâu có gái ưa nhìn thì ngang nhiên lấy làm vợ qua đêm. Thích dinh cơ của quan lớn nào trong triều thì cứ việc chiếm ngụ, chán thì lại bỏ đấy kéo nhau đi nơi khác. Đảng của Bốc Kiệt cả bọn quấn trên đầu chiếc khăn nhiễu đỏ máu, áo khoác cũng là vải đỏ cho khác người. Tết Nguyên Tiêu năm ấy, Hồng Đại Đảng kéo nhau về huyện Thư Trì, đến xã Phiên Kiều nghe nói là xã đó có nhiều nhà giàu có, nhiều phong cảnh đẹp. Mà ở xã này lại nức tiếng suốt bảy tổng của huyện là con gái ở đây nhờ có được giếng tiên, nước quanh năm tràn đầy trong hơn cả gương soi. Cho nên có nước da trắng như ngà, tóc như mây. Nhất là cặp mắt thì thăm thẳm dễ dìm chết hồn người. Bốc Kiệt chọn nơi này để đến chơi Tết năm nay.

Phong cảnh ở đây quả nhiên đã đẹp lại diễn ảo như phong cảnh chốn thần tiên. Nào là gò Bạch Hạc ở mé Đông, đồi Hồng Cúc ở phía Nam. Lại có trụ Kinh Thiên bằng đá ong cao chục trượng. Nghe nói có lần con Hồng Hỏa Tước từ phương Đông bay đến đậu trên đỉnh trụ, cho nên trai tráng trong làng dũng khí hơn người. Chỉ những lời đồn đại ấy, Lã Bốc Kiệt cũng đủ thấy nức lòng muốn đến thưởng thức một lần xem sao.

Bây giờ trong hội, quả nhiên tướng cướp họ Lã thấy trai tráng ai cũng đẹp như dũng thần, con gái như tiên trên trời lạc bước xuống thì Lã thích lắm. Cả bọn đi loanh quanh khắp nơi hòa vào với trăm họ khắp các địa phương đổ về dự hội vui không kể xiết. Nhưng ai cũng có ý đợi đến khi đêm tối xuống thì hội Nguyên Tiêu mới thật là vui đến vô cùng. Thường trong đêm, năm nào xã cũng có hội “Tắt đuốc tìm duyên”, tức là hội vui vào đến lúc đêm khuya thì theo lệnh của trưởng thôn bao nhiêu đèn đuốc tắt hết. Lúc ấy trai gái tha hồ tìm đến nhau cho đến tận sáng. Nhờ hội này mà trai gái có cơ hội thành vợ thành chồng nhiều lắm.

Bọn Lã Bốc Kiệt năm ấy đi hội Lục Hải, trong cái rừng trai thanh gái tú ấy nhác thấy vợ con họ Chung thì động lòng tà. Lã đầu đảng mê mẩn người mẹ bao nhiêu thì lại cuồng điên si mê người con bấy nhiêu. Thế là Lã Bốc Kiệt liền giở trò giang hồ cường đạo ra toan bắt cướp vợ và con gái của Chung Phúc Nghị. Nghị cầu đến bạn bè trong giới thương hồ trợ giúp cự lại với bọn họ Lã thảo khấu “Hoàng đạo đảng”. Bên họ Lã tuy ít người nhưng toàn là những tay vong mạng quen nghề chém giết, cho nên đánh bại được phía Chung Phúc Nghị. Biến hội thành trường đẫm máu, làm náo loạn cả một vùng. Việc đến tai Sứ quân Nguyễn Siêu. Siêu giận là giặc dữ dám về đến sát giang sơn của ngài mà lộng hành, liền sai binh tướng đi dẹp giặc. Nhờ thế mà vợ con Chung Phúc Nghị còn mạng, đến khi Sứ quân thấy mặt vợ con Nghị cũng lại động lòng. Phu nhân Linh Diên thấy thế liền lập mưu lấy cớ là bà không có con, liền nhận ngay con gái Nghị làm con nuôi đặt tên cho là Linh Tiên. Bà nhún nhường gọi vợ của Chung Phúc Nghị là chị, thành ra như thế bà cứu được cả hai mẹ con mỹ nhân. Nhờ vậy, Chung Phúc Nghị mang ơn sâu đối với phu nhân. Trong lòng chăm chắm một điều tâm niệm là: Phải có ngày xả thân đền đáp ơn này của phu nhân.

Nay theo quân trở lại kinh lí việc phủ đường, Chung Phúc Nghị biết là lành ít dữ nhiều, trong lòng lo lắng lắm.

Sớm tinh mơ tiết xuân đầu năm mới, dọc ven sông sương mù dày đặc. Binh của phu nhân Linh Diên sửa soạn ra khỏi doanh, chợt nghe có tiếng quân reo ngựa hí rầm rầm ở phía Bắc. Các tướng hốt hoảng vội hộ tống cho phu nhân lên ngựa, binh nghe lệnh sẵn sàng cự chiến. Tiếng quân reo ngựa hí rầm rầm như thế phải trong một hồi lâu mới thấy hết, mọi người không hiểu là binh nào đi đầu. Sau, tế tác đến trình: “Có một đạo quân dường như của Hoa Lư rầm rộ kéo gấp ra phía bờ sông không biết có việc gì? Sương mù dày quá nên đạo quân ấy không trông thấy ta ở đây!”. Phu nhân nghe trình trong lòng lo lắng, liền hội ba tướng lại bảo:

- Nếu đúng là binh Hoa Lư, thì có thể phủ đường đã mất. Hai đạo quân của hai ông Từ Ngọc Tỉnh và Âu Nam Dương trôi giạt đi đâu mất rồi! Bây giờ ta nên hành động như thế nào?

Cổ Dục Lạc tự thị sức mạnh, hăng hái nói:

- Thưa phu nhân, nếu quả thật phủ đường đã mất, thì ta càng nên phải trở về đoạt lại. Hai ông Từ Ngọc Tỉnh với Âu Nam Dương dù có trôi giạt đi đâu, đến khi nghe tin binh ta đang chiến thì thế nào cũng phải tìm đến tiếp sức. Vậy tôi xin lệnh tiến quân ngay!

Lời bàn của Cổ Dục Lạc quả thật là phải, nhưng phu nhân ngập ngừng, rồi bảo:

- Đánh chiếm lại phủ đường là điều phải làm, nhưng nếu quân Hoa Lư đã lấy xong phủ đường, trấn binh các nơi hiểm trọng, một đạo quân của ta làm sao thắng thế được! Vả lại, lúc này ta chưa liên lạc được với hai ông Từ Ngọc Tỉnh, Âu Nam Dương, lại thêm một đạo quân của Hoa Lư tiến ra phía Đông. Lỡ đạo quân ấy quay lại đánh vào hậu quân của ta, thì có phải lúc ấy ta lâm vào thế tiến không được, lui không có đường không! Các ông hãy thận trọng cố tìm cho được hai ông Từ Ngọc Tỉnh với Âu Nam Dương trước đã. Các ông cũng lại phải hết sức để ý xem đích xác đạo quân nào vừa ra phía Đông. Có thế ta mới có thể vào trận mà bớt lo lắng được!

Các tướng nghe phu nhân nói, trong lòng lo lắng lắm, đành vâng lệnh cho quân dừng lại. Lại dặn phải thật im lặng, không được chểnh mảng canh phòng, đợi lệnh bất thần. Mặt khác, các tướng cho quân đi các nơi dò la tin tức xem sao.

Đến gần giữa trưa, tiết trời trong sáng, gió thổi nhẹ, cả một vùng rộng lớn phía Đông Bắc phủ đường Phù Liệt ra đến tận bờ Xích Đằng vẫn im lặng. Quân đi dò la ở các nơi hấp tấp chạy về trình: “Hai ông Từ Ngọc Tỉnh, Âu Nam Dương có giao chiến dữ dội với nhau. Sau lại bị quân Hoa Lư thừa cơ hội cướp phủ đường rồi bất thần nửa đêm dùng đến hỏa công phá tan cả hai đạo quân rồi. Quân Phù Liệt phần theo hàng Hoa Lư, phần bị giết, có một số trốn thoát. Các tướng Phù Liệt cũng có người thiệt mạng, lúc này tan tác bỏ đi hết rồi”. Phu nhân nghe trình thì rụng rời tay chân, bà kinh hãi quá chừng. Thế là chẳng còn hi vọng gì với việc đánh chiếm lại phủ đường nữa rồi!

Tướng Phạm Thành Tài thưa:

- Thưa phu nhân, như thế thì ta không nên về lại phủ đường nữa. Bây giờ nên quay lại sang sông hội quân với quân của Chúa công là hơn cả!

Phu nhân cho là phải, lập tức sai tướng Cổ Dục Lạc đi đầu mở đường. Đem binh quay lại phía Đông, nhằm bờ sông Xích Đằng tiến tới.

Cổ Dục Lạc vừa ra lệnh cho quân cất bước, quân dò tin dã lại chạy về khẳn trình trước ngựa phu nhân: “Hoa Lư có một đạo quân vượt Xích Đằng truy đuổi Chúa công bên kia sông, chưa biết tình hình thế nào!”.

Nghe tin này thì phu nhân thật sự hoang mang không còn biết nên phải hành động ra sao bây giờ! Phu nhân còn đang kinh sợ bối rối, đã nghe có tiếng quân reo ngựa hí. Rồi quân trình tới: có một đạo quân Hoa Lư từ mé phủ đường đang tiến đến, khí thế hùng mạnh lắm!

Phu nhân lập tức lên ngựa. Cổ Dục Lạc theo lệnh dàn quân đợi sẵn, bên trái phu nhân là tướng Phạm Thành Tài, bên phải phu nhân là Chung Phúc Nghị. Cổ Dục Lạc cho chiến mã tiến lên phía trước mươi bước đợi chờ. Mặt trận im phăng phắc, ai cũng hồi hộp. Nghe rõ tiếng vó ngựa, tiếng quân reo ở xa xa.

Chẳng mấy chốc từ xa xa đã thấy xuất hiện một đạo quân, cờ xí căng gió. Đạo kị binh đang tiến lại thật nhanh. Rồi mọi người trông rõ một tướng vóc dáng to lớn, tướng này gác thanh đao to bản trên đầu ngựa đang gấp đường chạy tới. Bên cạnh tướng ấy một lá cờ lớn trương cao, mọi người nhìn rõ lá cờ có viết chữ Đinh. Bây giờ thì phu nhân và các tướng hiểu tình thế rồi!

Tướng đi đầu đạo quân bị này chính là trưởng tử của Hoa Lư Động chúa, Đinh Liễn.

Liễn nghe lệnh kế tiến quân lấy phủ đường Phù Liệt chẳng khó khăn gì. Phía trên lại có Phạm Cự Lượng từ phía Bắc tràn xuống hợp binh với Liễn, bỏ phủ đường ti