SỨC HÚT RIÊNG CÓ CỦA CÂY BÚT HỒNG KÔNG
Sau Hình cảnh mất trí, tác phẩm đoạt giải Shimada lần thứ hai, Chan Ho Kei cho ra mắt 13.67, tiểu thuyết trinh thám suy luận cổ điển với hình thức nhiều mẩu truyện nối tiếp. Nếu gói gọn nội dung cuốn sách bằng câu “Cặp đôi cộng sự Quan Chấn Đạc - Lạc Tiểu Minh nổi tiếng vì khả năng suy luận siêu phàm, liên tiếp hóa giải các vụ án ly kì phức tạp”, dễ làm độc giả sẽ liên tưởng đến Đặc vụ Tokyo(111), loạt phim truyền hình về đề tài cảnh sát của Nhật Bản.
Tuy nhiên, toàn bộ ý tưởng gửi gắm trong cốt truyện còn phức tạp hơn nhiều.
Chương 1 “Đen và trắng” miêu tả nhân vật chính Quan Chấn Đạc rơi vào tình trạng hôn mê do ung thư giai đoạn cuối, cộng sự Lạc Tiểu Minh phải dùng máy móc đặc biệt để giao tiếp với ông, từ đó dần dần khám phá ra chân tướng vụ việc. Câu chuyện với nhiều tình tiết biến hóa khó lường đã bỡn cợt độc giả hết lần này đến lần khác, sau cùng vén lên bức màn của một tấn bi kịch.
Phong cách trinh thám cổ điển được nối dài ở chương 2 “Đạo nghĩa giang hồ”, và bắt đầu kéo người đọc lội về quá khứ. Từ “Đạo nghĩa giang hồ” đến “Borrowed Place”, bằng ngòi bút suy luận sắc bén, tác giả đã tái hiện những phen thay da đổi thịt của Hồng Kông sau khi trao trả cho Trung Quốc. Đúng như Lời tuyên thệ dẫn ở phần đầu, cảnh sát Hồng Kông tựa như bè trầm âm vang liên hồi theo từng nhịp điệu trên mảnh đất này. Tấm màn che giấu bản chất của họ rơi dần xuống theo chân tướng của các vụ án, làm nên điểm sáng cho tác phẩm. Nhờ thế, 13.67 mang phong cách khác hẳn các tiểu thuyết đề tài cảnh sát của Nhật, cũng không bắt chước tiểu thuyết trinh thám cổ điển Nhật Bản hay Âu Mỹ, mà tỏa ra sức hút độc đáo riêng có ở ngòi bút của nhà văn Hồng Kông.
Như đã nói ở trên, mỗi câu chuyện trong tác phẩm đều nối tiếp chủ đề của câu chuyện trước. Từ đó, ta có thể cảm nhận làn hơi sâu xa huyền bí trong cốt truyện và phong cách của tác giả. Xét từ góc độ thủ pháp suy luận cổ điển, việc bạo dạn sử dụng kết cấu nhiều truyện ngắn nối tiếp khác với tiểu thuyết thông thường, ý đồ đặt cao trào lên trước rồi kể ngược lại quá khứ cùng tư duy khéo léo giấu một “quả lừa” trong chương cuối, tất cả đều thu hút tôi mãnh liệt. Sau khi biết rõ cách thức gây án cùng chân tướng tiết lộ ở “Borrowed Time”, độc giả lại bị kéo giật về “Đen và trắng”, để rồi bàng hoàng trước một sự thật khác ẩn sau cao trào đầy bi kịch của chương đầu.
Rốt cuộc, cái chết của nhân vật mang ý nghĩa gì? Cá nhân tôi có cảm nhận sâu sắc rằng, già nửa cuộc đời người đó chính là hình ảnh ẩn dụ cho mảnh đất quê hương tác giả.
Suy đến cùng, tương lai Hồng Kông được dự đoán qua cuốn sách này là hi vọng hay vô vọng?
Đáp án câu hỏi, có lẽ nên nhường lại cho các độc giả của chúng ta.
Tamada Makoto
Nhà phê bình tiểu thuyết trinh thám
AIBOU. Phim truyền hình Nhật, kể về hai cảnh sát tuổi đời, tuổi nghề chênh lệch nhưng phối hợp vô cùng ăn ý, cùng nhau phá giải nhiều vụ án bí ẩn với cách thức có phần ngoài vòng pháp luật.