PHẦN BỐN PHẦN VỀ CÁC TỘI ÁC
Đứa trẻ chết xuất hiện ở một khoảnh đất hoang trong khu Las Flores. Con bé mặc sơ mi trắng tay rộng, váy màu vàng dài tới gối, dáng rất cao. Vài đứa trẻ đang chơi ở khoảnh đất đó thì gặp cái xác, liền về báo cho cha mẹ. Một bà mẹ gọi điện cho cảnh sát, nửa giờ sau cảnh sát tới. Khoảnh đất hoang mở ra phố Peláez và phố Hermanos Chacón rồi mất hút nơi một con mương, dọc con mương mọc lên những bức tường của một trại bò sữa bỏ hoang nay đã đổ nát. Trên con phố chẳng có ai, khiến ban đầu đám cảnh sát thoáng nghĩ chắc đây là một trò đùa. Dẫu vậy, họ vẫn đỗ chiếc xe tuần tiễu trên phố Peláez rồi một người tiến vào giữa khoảnh đất hoang. Chẳng mấy chốc anh ta phát hiện ra hai người phụ nữ đầu quấn khăn đang quỳ giữa cỏ dại cầu nguyện. Hai bà đó nhìn từ xa có vẻ già, nhưng họ không già. Phía trước họ là cái xác. Không quấy rầy hai người phụ nữ, viên cảnh sát quay lại theo lối ban nãy anh đã tới, vẫy tay gọi người cộng sự đang ngồi hút thuốc đợi trong xe. Hai người (người ngồi đợi trong xe cầm theo súng) quay lại nơi hai bà nọ đang quỳ, xuống xe đứng cạnh hai bà, nhìn cái xác. Viên cảnh sát cầm súng hỏi hai bà có biết con bé không. Không, thưa ông, một bà nói. Chúng tôi chưa gặp nó bao giờ. Con bé không phải người khu này, tội nghiệp.
Chuyện này xảy ra năm 1993. Tháng Một năm 1993. Từ đó trở đi, người ta bắt đầu đếm những vụ giết phụ nữ với bé gái. Nhưng có lẽ trước đó còn có những cái chết khác. Người chết đầu tiên tên là Esperanza Gómez Saldaña, mười ba tuổi. Có lẽ chỉ là để cho tiện, có lẽ vì con bé là người đầu tiên bị giết trong năm 1993, tên nó được đặt ở đầu danh sách. Nhưng chắc chắn còn có những bé gái khác, những phụ nữ khác chết trong năm 1992. Những người không được ghi tên vào danh sách hoặc không bao giờ được tìm thấy, bị chôn trong những ngôi mộ không tên ngoài sa mạc hay tro cốt bị mang ra rải giữa đêm khuya, khi ngay chính kẻ rải tro cũng không biết mình đang ở đâu, mình đã tới nơi nào.
♣ ♣ ♣Việc nhận diện Esperanza Gómez Saldaña khá dễ. Đầu tiên cái xác được đem tới một trong ba đồn cảnh sát của Santa Teresa, ở đó nó được một viên cảnh sát tư pháp xem xét và được cảnh sát khám nghiệm rồi chụp ảnh. Lát sau, trong khi xe cứu thương đợi bên ngoài sở, Pedro Negrete, cảnh sát trưởng, có hai phụ tá đi kèm, đến khám nghiệm xác thêm lần nữa. Khám nghiệm xong ông liền nhập hội cùng viên cảnh sát tư pháp và ba cảnh sát khác đang chờ ông ở văn phòng, hỏi xem họ đi đến kết luận nào rồi. Con bé bị siết cổ chết, tay cảnh sát tư pháp nói, chuyện rõ như ban ngày. Mấy cảnh sát khác chỉ gật. Có biết con bé là ai không? cảnh sát trưởng hỏi. Ai cũng nói không. Được, ta sẽ tìm ra thôi, Pedro Negrete nói, đoạn quay gót đi cùng tay cảnh sát tư pháp. Một trong hai phụ tá của ông ở lại đồn cảnh sát, yêu cầu được gặp các cảnh sát đã phát hiện xác. Họ đi tuần tra rồi, người ta nói. Thì đưa họ về đây, đồ đầu đất, ông nói. Sau đó người ta đưa xác đến nhà xác của bệnh viện thành phố, cho bác sĩ pháp y tiến hành mổ xác. Theo kết quả giám định thì Esperanza Gómez Saldaña chết vì bị siết cổ. Có vết bầm máu nơi cằm và mắt trái con bé. Bầm máu nghiêm trọng ở hai chân và mạng sườn. Con bé đã bị hãm hiếp qua âm hộ và qua hậu môn, có lẽ trên một lần, vì cả hai chỗ này đều bị rách và trầy xước, chảy máu rất nhiều. Lúc hai giờ sáng bác sĩ pháp y kết thúc giám định và đi khỏi. Một y tá da đen, từ Veracruz di cư lên phương Bắc nhiều năm trước, cho xác vào ngăn lạnh.
♣ ♣ ♣Năm ngày sau, trước cuối tháng Một, Luisa Celina Vázquez bị siết cổ. Cô mười sáu tuổi, thân hình chắc nịch, da sáng, có thai năm tháng. Người đàn ông cô chung sống và một người bạn của y là dân trộm vặt chuyên ăn cắp các cửa hàng và kho chứa đồ gia dụng. Cảnh sát được cấp báo bởi một cú điện thoại của hàng xóm trong tòa nhà nơi cặp này cư ngụ, tại đại lộ Rubén Darío, quận Mancera. Sau khi phá cửa, người ta bắt gặp Luisa Celina bị siết cổ bằng dây cáp tivi. Đêm đó, tình nhân của cô, Marcos Sepúlveda, và đồng phạm của y, Ezequiel Romero, bị bắt. Cả hai bị tống giam ở phân khu cảnh sát số 2 và suốt đêm bị thẩm vấn bởi phụ tá thứ nhất của cảnh sát trưởng, sĩ quan Epifanio Galindo, với kết quả thật mỹ mãn vì trước khi mặt trời mọc Romero thú nhận y có quan hệ luyến ái với người chết ở sau lưng bạn kiêm đồng bọn của y. Khi biết mình có thai, Luisa Celina đã quyết định chấm dứt quan hệ, nhưng Romero không chịu, bởi y nghĩ chính y mới là cha đứa bé chứ không phải Marcos Sepúlveda. Sau vài tháng, vì Luisa Celina vẫn không chịu đổi ý, y nổi cơn điên quyết định sẽ giết cô và cuối cùng y giết cô thật vào một đêm Sepúlveda đi vắng. Hai ngày sau Sepúlveda được thả, còn Romero, thay vì bị tống vào tù, vẫn bị tạm giam ở phân khu số 2, nơi các cuộc thẩm vấn vẫn tiếp tục, mục đích lần này không phải để làm rõ bất cứ tồn nghi nào về vụ sát hại Luisa Celina mà là để buộc Romero nhận tội giết Esperanza Gómez Saldaña, giờ đã được nhận diện thi thể. Trái với điều cảnh sát chờ đợi, do họ bị đánh lừa khi thu được lời thú tội thứ nhất quá nhanh, Romero tỏ ra rắn hơn người ta tưởng nhiều, khăng khăng không chịu nhận là có dính vào tội ác trước đó.
♣ ♣ ♣Khoảng giữa tháng Hai, trong một ngõ hẻm ở trung tâm thành phố, vài người hốt rác bắt gặp một xác phụ nữ khác. Cô khoảng ba mươi tuổi, mặc váy đen và áo cánh trắng xẻ ngực sâu. Cô bị đâm chết, mặc dù trên mặt và bụng lộ rõ nhiều vết bầm do bị đánh. Trong ví của cô có một tấm vé xe buýt đến Tucson chuyến chín giờ sáng, chuyến xe cô chẳng bao giờ bắt được. Người ta còn tìm thấy một thỏi son môi, phấn, chì kẻ mắt, khăn giấy, một gói thuốc lá còn phân nửa, một túi bao cao su. Không có hộ chiếu hay sổ hẹn hay bất cứ cái gì để may ra nhận diện được cô. Bật lửa hay diêm cô cũng không mang.
♣ ♣ ♣Vào tháng Ba, nữ phóng viên làm việc cho đài phát thanh El Heraldo del Norte, cơ quan trực thuộc tờ El Heraldo del Norte, rời trạm phát lúc mười giờ cùng một nam phóng viên và kỹ sư âm thanh. Họ đến nhà hàng Ý Piazza Navona, gọi ba miếng pizza và ba chai vang California nhỏ. Nam phóng viên là người đầu tiên đi khỏi đấy. Nữ phóng viên, Isabel Urrea, và kỹ sư âm thanh, Francisco Santamaría, quyết định ở lại trò chuyện thêm một chút. Họ bàn về công việc, lịch trình công tác, các chương trình, sau đó bắt đầu trò chuyện về một người bạn mới rời khỏi đài, lấy chồng và cùng chồng đến sống ở một thị trấn gần Hermosillo, tên của thị trấn ấy họ không thể nhớ ra nhưng họ tin chắc nó ở gần đại dương và theo lời bạn họ thì năm nào cũng có sáu tháng chỗ đó là nơi giống thiên đường nhất. Cả hai cùng rời khỏi nhà hàng. Viên kỹ sư âm thanh không có ô tô, nên Isabel Urrea đề nghị lái xe đưa anh về. Không cần, viên kỹ sư nói, nhà anh ngay gần đây, với lại anh thích đi bộ hơn. Khi viên kỹ sư cất bước dọc theo phố, Isabel liền về chỗ đỗ xe. Khi cô lôi chùm chìa khóa ra để mở cửa xe, một hình thù đen ngòm xuất hiện trên vỉa hè và bắn vào cô ba phát. Chùm chìa khóa rơi xuống. Một người qua đường cách đó tầm năm mét khuỵu xuống đất. Isabel cố gượng dậy nhưng cô chỉ tì được đầu vào lốp xe trước. Cô không thấy đau. Hình thù đen ngòm lại gần bắn vào trán cô.
♣ ♣ ♣Vụ sát hại Isabel Urrea, được đài phát thanh và tờ báo nơi cô làm việc đưa tin trong ba ngày đầu tiên, được lý giải là một vụ cướp bất thành, do một thằng điên hay một tên nghiện ma túy hẳn có ý trộm xe cô thực hiện. Giả thuyết này cũng cho rằng hung thủ có thể là một cựu chiến binh người Guatemala hoặc Salvador từ hồi các cuộc chiến tranh Trung Mỹ, một kẻ đang ráo riết kiếm tiền chuyển sang Mỹ. Không có giám định pháp y, theo nguyện vọng của gia đình, còn kết quả phân tích đạn đạo, vốn không bao giờ được tiết lộ công khai, về sau bị thất lạc vĩnh viễn trên đường chuyển tiếp giữa tòa án Santa Teresa và tòa án Hermosillo.
♣ ♣ ♣Một tháng sau, một thợ mài dao đang đi dọc phố El Aroyo giữa quận Ciudad Nueva và quận Morelos thì thấy một phụ nữ đang ôm chặt một cây cột gỗ, nom chừng say rượu. Một chiếc Peregrino đen kính cửa sổ tối màu chạy ngang qua. Phía đầu kia đường, tay thợ mài dao thấy một người bán kem dạo đang lại gần, ruồi bâu đầy người. Hai người đàn ông cùng đi đến chỗ cây cột gỗ, nhưng người đàn bà đã khuỵu xuống hoặc không đủ sức bám được nữa. Mặt cô, bị cánh tay che một nửa, là một đống thịt sưng phù đỏ ké, bầm tím. Người thợ mài dao nói họ phải gọi xe cứu thương. Người bán kem nhìn chăm chăm người phụ nữ rồi nói trông như cô ta vừa phải qua mười lăm cữ với Ramírez Bò Đực. Người mài dao nhận ra tay bán kem sẽ không nhúc nhích nên bèn bảo anh trông chừng xe cho tôi, tôi đi tí trở lại ngay. Sau khi băng qua con đường bẩn thỉu anh ta ngoái lại kiểm tra xem người bán kem có làm theo không, thì thấy lũ ruồi ban nãy vòng vòng xung quanh người bán kem giờ đã bu cả lại quanh cái đầu bầm giập của người đàn bà. Vài người đàn bà quan sát từ các cửa sổ bên kia đường. Ai đó phải gọi xe cứu thương, người thợ mài dao nói. Cô này sắp chết. Lát sau xe cứu thương từ bệnh viện tới và nhân viên y tế muốn biết ai sẽ trả tiền xe. Người mài dao giải thích rằng anh ta và người bán kem đã phát hiện ra người phụ nữ này nằm giữa đất. Tôi biết, nhân viên y tế nói, nhưng tôi muốn biết ai sẽ chịu trách nhiệm về cô ta. Làm sao tôi có thể chịu trách nhiệm về một người mà thậm chí tên gì tôi cũng chả biết? người mài dao nói. Thì cũng phải có ai đó chịu trách nhiệm chứ, nhân viên y tế nói. Mày điếc hay sao vậy đồ ngu? người mài dao hỏi, rút từ trong ngăn kéo đựng đồ nghề ra một con dao thái thịt khổng lồ. Được rồi, được rồi, nhân viên y tế nói. Nào, cho cô ta lên xe đi, người mài dao nói. Tay nhân viên y tế còn lại, trước đó vừa xua ruồi vừa quỳ xuống xem xét người phụ nữ lúc này đã quỵ, liền bảo chả nhọc công làm chi vô ích, người phụ nữ chết rồi. Mắt người mài dao nheo lại cho tới khi nom như hai đường vẽ bằng than chì. Đù mẹ mày thằng khốn nạn, lỗi là tại mày, anh ta nói, rồi anh ta lao vào tay nhân viên y tế ban đầu. Tay nhân viên y tế kia cố can thiệp, nhưng khi thấy con dao trong tay người mài dao, bèn quyết định giam mình trong xe cứu thương và gọi cảnh sát. Người mài dao rượt theo tay nhân viên y tế một hồi cho đến khi cơn thịnh nộ, hung hăng và khát máu nguôi đi, hoặc đến khi anh ta mệt lử. Chừng đó thì anh ta dừng, túm lấy xe mải miết đẩy đi dọc theo phố El Arroyo cho đến khi đám hiếu kỳ nãy giờ tụ tập quanh xe cứu thương chẳng còn thấy anh ta đâu nữa.
♣ ♣ ♣Người phụ nữ đó tên là Isabel Cansino, thường được gọi là Elizabeth, làm gái mại dâm. Cô bị đánh đến giập lá lách. Cảnh sát cho rằng hung thủ là một hay một vài khách hàng không thỏa mãn với cô. Cô sống ở quận San Damián, cách khá xa về phía Nam so với nơi người ta tìm thấy cô, và theo người ta biết thì cô không có bạn trai cố định, mặc dù một bà láng giềng có nhắc đến một người tên là Ivan thường hay ghé đến, và dù điều tra thêm người ta vẫn không thể xác định được anh này sống ở đâu. Người ta cũng đã cố truy cho ra tung tích người mài dao, tên là Nicanor, theo lời khai của cư dân các khu Ciudad Nueva và Morelos thì cứ độ một hoặc hai tuần anh ta lại đến mấy khu này một lần, nhưng mọi nỗ lực tìm kiếm anh ta đều vô ích. Hoặc anh ta đã đổi nghề hoặc anh ta đã chuyển từ vùng Đông Santa Teresa đến vùng Nam và vùng Tây hoặc rời hẳn thành phố. Điều chắc chắn là chẳng ai gặp anh ta nữa.
♣ ♣ ♣Tháng kế tiếp, tháng Năm, người ta phát hiện một xác phụ nữ trong bãi rác giữa quận Las Flores và khu công nghiệp General Sepúlveda. Ở khu phức hợp này có bốn nhà máy lắp ráp thiết bị gia dụng. Mấy tháp điện chuyên cấp điện cho các nhà máy này còn mới, sơn màu bạc. Cạnh đó, giữa vài ngọn đồi thấp, lô nhô những mái nhà ọp ẹp được dựng lên ít lâu trước khi các xưởng lắp ráp này xuất hiện, trải dài suốt đến chỗ đường tàu và cắt qua cả đường tàu, chạy men theo quận La Preciada. Trên quảng trường có sáu cái cây, mỗi góc một cây và hai cây ở giữa, dày bụi đến nỗi nom như có màu vàng. Ở một đầu quảng trường là trạm dừng các tuyến xe buýt chở công nhân từ nhiều khu khác nhau của Santa Teresa. Từ đó phải đi bộ một quãng dài qua những con đường bẩn thỉu thì mới tới chỗ cổng nơi lính canh kiểm tra thẻ ra vào của công nhân, sau đó thì ai làm việc ở nơi nào thì được phép vào nơi nấy. Chỉ một trong các nhà máy có quán cà phê. Ở các nhà máy kia công nhân ăn ngay cạnh máy của mình hoặc tụ tập thành nhóm trong một góc, vừa ăn vừa cười nói cho đến khi còi báo hết giờ ăn trưa. Hầu hết là phụ nữ. Trong đống rác nơi người ta phát hiện người phụ nữ chết không chỉ có rác của dân khu ổ chuột chất đống mà cả rác thải của các nhà máy. Người gọi báo tin cho nhà chức trách về việc phát hiện ra người phụ nữ chết là giám đốc một trong các nhà máy, Multizone-West, công ty con của một tập đoàn đa quốc gia chuyên sản xuất tivi. Viên cảnh sát đến nhận xác gặp ba người quản lý của nhà máy đang đợi anh ta cạnh đống rác. Hai trong số đó là người Mexico, người còn lại là người Mỹ. Một trong hai người Mexico nói họ hy vọng xác được dọn đi càng sớm càng tốt. Viên cảnh sát hỏi cái xác ở đâu, trong lúc đồng sự của anh ta gọi xe cứu thương. Ba người quản lý đi cùng viên cảnh sát vào đống rác. Bốn người bịt mũi, nhưng khi tay người Mỹ thôi không bịt nữa thì mấy người Mexico cũng làm theo. Người phụ nữ chết có nước da sẫm, tóc đen thẳng dài quá vai. Cô mặc áo chui đầu màu đen và quần soóc đen. Bốn người đàn ông đứng nhìn cô. Tay người Mỹ cúi xuống, lấy bút gạt tóc khỏi cổ cô. Thằng cha Mẽo đừng chạm vào cô ta thì tốt hơn, viên cảnh sát nói. Tôi không chạm vào cô ta, tay người Mỹ nói bằng tiếng Tây Ban Nha, tôi chỉ muốn xem cổ cô ta thôi. Hai viên quản lý người Mexico quỳ xuống nhìn những dấu vết trên cổ người phụ nữ chết. Đoạn họ đứng dậy nhìn đồng hồ. Xe cứu thương sao lâu quá vậy, một người nói. Đến ngay thôi mà, viên cảnh sát nói. Được rồi, một trong hai viên quản lý nói, anh lo liệu mọi thứ phải không? Viên cảnh sát nói phải rồi, dĩ nhiên, đoạn nhét chỗ tiền người kia dúi cho vào túi quần đồng phục. Đêm đó người phụ nữ chết nằm trong một ngăn lạnh ở bệnh viện Santa Teresa và ngày hôm sau một trong các trợ lý của chuyên viên pháp y đến khám nghiệm tử thi. Cô ta đã bị siết cổ. Cô ta đã bị hãm hiếp. Cả bằng đường âm hộ lẫn đường hậu môn, trợ lý chuyên viên pháp y nhận xét. Và cô ta có thai năm tháng.
♣ ♣ ♣Người phụ nữ đầu tiên chết trong tháng Năm không bao giờ được xác nhận danh tính, thành thử người ta đồ rằng cô là dân một bang miền Trung hoặc miền Nam, dừng chân ở Santa Teresa trên đường sang Mỹ. Không ai đi cùng cô, không ai trình báo việc cô mất tích. Cô khoảng chừng ba lăm tuổi và đang có thai. Có thể cô đang trên đường sang Mỹ đoàn tụ với chồng hoặc người yêu, cha của đứa con mà cô sắp sinh, một tay khốn khổ nào đó đang sống bất hợp pháp ở Mỹ và có lẽ chẳng bao giờ biết rằng y đã làm người phụ nữ này có thai hoặc biết rằng, nếu phát hiện ra chỗ của y, cô sẽ sang bên đó tìm y. Nhưng người chết đầu tiên trong tháng này không phải là người duy nhất. Ba ngày sau, Guadalupe Rojas (danh tính cô được biết rõ ngay từ đầu) bị giết. Cô hai mươi sáu tuổi, cư dân phố Jazmin, một trong các con phố song song với đại lộ Carranza, quận Carranza, và làm việc ở nhà máy File-Sis mới xây trên con đường đến Nogales, cách Santa Teresa chừng mười cây số. Tuy nhiên, Guadalupe Rojas không chết trên đường đi làm, điều này cũng dễ hiểu, bởi vì khu vực quanh nhà máy vốn hoang vắng và nguy hiểm, chỉ ô tô qua được còn xe buýt thì không, sau đó thì phải cuốc bộ đi tiếp bởi nhà máy cách trạm xe buýt gần nhất không dưới một cây số rưỡi, mà cô chết ngay cửa vào tòa nhà nơi cô sống tại phố Jazmin. Nguyên nhân gây tử vong là ba phát súng, hai trong số đó được xác định là gây ra vết thương trí mạng. Kẻ giết người hóa ra là bạn trai của cô, y tìm cách trốn ngay đêm đó nhưng bị bắt gần đường ray tàu hỏa, không xa quán rượu Los Zancudos nơi y đã uống say trước đó. Chính chủ quán này, vốn là cựu sĩ quan cảnh sát thành phố, đã gọi cảnh sát. Khi thẩm vấn nghi can, người ta kết luận động cơ của tội ác là ghen tuông, không cần biết có căn cứ hay không, thế rồi, sau khi trình diện trước cảnh sát tư pháp và với sự nhất trí của tất cả các bên có mặt, y được đưa vào nhà lao Santa Teresa ngay tức khắc để chờ được điều chuyển sang nhà lao khác hoặc ra tòa. Người phụ nữ chết sau cùng trong tháng Năm được phát hiện trên triền đồi Estrella, dãy đồi nằm giữa quận cùng tên lô xô vây quanh khu đồi, như thể không một cái gì có thể dễ dàng mọc lên hoặc bành trướng ra ở đó được. Duy chỉ mạn Đông của dãy đồi là xoay mặt ra một quang cảnh ít nhiều trống trải. Đó là nơi người ta phát hiện ra cô. Theo bác sĩ pháp y, cô bị đâm chết. Có dấu hiệu rõ ràng bị hãm hiếp. Cô ắt khoảng hai lăm hai sáu tuổi. Da cô trắng trẻo và tóc cô màu sáng. Cô mặc quần jean, áo sơ mi xanh lục, đi giày Nike. Cô không mang giấy tờ nhận dạng nào. Cho dù kẻ giết cô là ai thì hắn cũng đã cất công mặc quần áo cho cô, bởi cả quần jean lẫn áo sơ mi cô đều không bị xé. Không có dấu hiệu bị hiếp qua đường hậu môn. Dấu vết duy nhất trên mặt cô là một vết bầm nơi hàm trên, gần tai phải. Vài ngay sau vụ phát hiện này, El Heraldo del Norte cũng như La Tribuna de Santa Teresa và La Voz de Sonora, ba tờ báo của thành phố, đăng ảnh của nạn nhân chưa được xác định danh tính ở đồi Estrella, nhưng không ai đến nhận diện cô. Ngày thứ tư sau khi cô chết, Pedro Negrete, cảnh sát trưởng Santa Teresa, thân hành đến đồi Estrella, không có ai đi cùng, kể cả Epifanio Galindo, để xem xét nơi họ phát hiện người chết. Đoạn ông rời những triền đồi thấp cất bước trèo lên đỉnh đồi. Giữa những tảng đá núi lửa là những túi siêu thị đầy nhóc rác. Ông nhớ lại rằng con trai ông, đang học ở Phoenix, có lần bảo ông túi nhựa phải mất hàng trăm, có khi hàng ngàn năm mới phân hủy hết. Những túi này thì không, ông nghĩ, nếu tính đến tốc độ mục rữa nhanh chóng ở đây. Nơi đỉnh đồi vài đứa trẻ con chạy vụt qua rồi mất hút xuống triền đồi, về phía phố Estrella. Trời bắt đầu tối. Về phía Tây ông thấy những mái nhà bằng các tông hay bằng kẽm, những con đường ngoằn ngoèo giữa khu phố tồi tàn phát triển vô tổ chức, về phía Đông ông thấy con đường dẫn lên núi và ra sa mạc, đèn pha xe tải, những ngôi sao đầu tiên, những ngôi sao thật, xuất hiện cùng lúc với đêm từ phía bên kia núi. Về phía Bắc ông chẳng thấy gì, chỉ một đồng bằng mênh mông đơn điệu, như thể sự sống không tiến ra xa hơn Santa Teresa, mặc cho ông hy vọng và tin tưởng. Rồi ông nghe có tiếng chó, càng lúc càng gần, cho đến khi ông nhìn thấy lũ chó. Có lẽ chúng đói và táo tợn, giống như bọn trẻ con ông thoáng thấy khi mới đến đây. Ông rút súng khỏi bao. Ông đếm được năm con chó. Ông bật chốt an toàn và bắn. Con chó không nhảy thốc lên trời mà gục xuống, lực của cú bắn khiến nó văng đi trên đất bụi, cuộn lại thành quả bóng. Bốn con chó kia bỏ chạy. Pedro Negrete nhìn chúng chạy. Hai con cụp đuôi vào giữa hai chân, lom khom sát đất mà chạy. Trong hai con còn lại, một con chạy mà đuôi cứng đơ, còn con thứ tư, không rõ vì lý do gì, vừa chạy vừa vẫy đuôi, làm như có ai vừa cho nó ăn. Ông lại gần con chó chết, lấy chân chạm vào nó. Viên đạn đã găm vào đầu nó. Không ngoái đầu lại, ông bước xuống đồi, đến nơi người ta phát hiện ra xác người phụ nữ vô danh tính. Đến đó ông dừng lại châm một điếu thuốc. Thuốc không đầu lọc, ngon. Đoạn ông leo lên xe. Nhìn từ đây, mọi thứ trông đều khác, ông nghĩ.
♣ ♣ ♣Không có thêm người phụ nữ nào chết trong tháng Năm, ngoại trừ những người chết vì nguyên nhân tự nhiên, tức là do bệnh, do tuổi già hay khi sinh nở. Nhưng đến cuối tháng thì có kẻ báng bổ nhà thờ xuất hiện. Một hôm một người lạ bước vào nhà thờ San Rafael trên phố Patriotas Mexicanos, trung tâm Santa Teresa, giữa giờ lễ sớm. Nhà thờ hầu như vắng tanh. Chỉ có vài tín hữu xúm xít ở mấy hàng ghế đầu, còn linh mục đang trong phòng xưng tội. Nhà thờ sực mùi nhang khói và sản phẩm lau rửa rẻ tiền. Người lạ ngồi ở một trong mấy hàng ghế sau cùng và quỳ ngay xuống, vùi đầu vào hai tay như đang đau đớn hoặc không khỏe. Vài giáo dân trọng tuổi quay lại nhìn y rồi thì thầm với nhau. Một bà già nhỏ bé ra khỏi phòng xưng tội và đứng im nhìn người lạ chằm chằm, trong khi một thiếu phụ có nét Anh điêng bước vào xưng tội. Khi nào linh mục đã nghe hết mọi tội lỗi của người phụ nữ Anh điêng thì lễ sẽ bắt đầu. Nhưng bà già bé nhỏ ra khỏi phòng xưng tội từ hồi nãy cứ đứng đó nhìn người lạ chằm chằm, mặc dù thỉnh thoảng bà chuyển sức nặng cơ thể từ chân này qua chân kia, nom như một kiểu bước nhảy. Bà biết ngay người đàn ông này có gì đó không ổn và bà định bụng đến báo cho mấy bà già khác biết. Trong khi bước dọc lối đi chính, bà thấy một vũng chất lỏng loang dần ra sàn từ băng ghế nơi người lạ ngồi, và bà ngửi thấy mùi nước đái. Thế là, thay vì đi đến chỗ các bà già đang ngồi túm tụm vào nhau, bà xoay người quay lại phòng xưng tội. Bà gõ mấy lần lên ô cửa sổ nhỏ chỗ linh mục. Ta đang bận con à, ông nói. Trình Cha, bà già bé nhỏ nói, có một người đang làm ô uế ngôi nhà của Chúa. Được rồi, ta ra ngay đây, linh mục nói. Trình Cha, con không thích chuyện này một chút nào, xin Cha hãy làm gì đi, vì tình yêu Chúa. Trong khi nói, bà già nom như đang nhảy múa. Đừng sốt ruột, ta ra ngay đây con à, ta đang bận, linh mục nói. Trình Cha, có một người đang giải quyết nhu cầu riêng tư trong nhà thờ, bà già nhỏ bé nói. Linh mục bèn thò đầu ra từ giữa mấy tấm rèm xác xơ và dòm qua màn tranh tối tranh sáng nâu nâu vàng vàng để nhìn người lạ, đoạn ông bước ra khỏi phòng xưng tội, người phụ nữ có nét Anh điêng cũng ra cùng và cả ba người đứng như trời trồng nhìn người lạ vẫn đang vừa rên khẽ vừa không ngừng tiểu, làm ướt quần và cho ra một dòng sông nước giải chảy về phía cổng nhà thờ, xác nhận điều linh mục trước nay vẫn sợ rằng lối đi chính của nhà thờ không bằng phẳng đến đáng lo. Linh mục liền đi gọi bõ nhà thờ, ông này đang ngồi uống cà phê nơi bàn để đồ thánh và nom mệt mỏi, đoạn hai người tức tốc đi đến chỗ kẻ lạ đặng quở trách y và tống y ra khỏi nhà thờ. Người lạ thấy họ đến thì nhìn họ bằng cặp mắt đẫm lệ và yêu cầu họ để cho y yên. Hầu như ngay lúc đó một lưỡi dao xuất hiện trong tay y, và trong khi các bà già nơi mấy hàng ghế trước thét lên, y đâm ông bõ nhà thờ.
♣ ♣ ♣Vụ án được giao cho thanh tra Juan de Dios Martínez vốn được tiếng đầy năng lực và uy tín, phẩm chất mà một số cảnh sát cho là gắn liền với đức tin tôn giáo. Juan de Dios Martínez nói chuyện với linh mục, linh mục mô tả kẻ lạ là một người đàn ông trạc ba mươi, vóc trung bình, da nâu, rắn chắc, một thanh niên Mexico bình thường. Sau đó thanh tra nói chuyện với các bà già. Với các bà này, người lạ chắc chắn không giống một người Mexico bình thường mà giống một con quỷ. Vậy con quỷ này làm gì vào giờ lễ sớm? viên thanh tra hỏi. Hắn ở đó để giết hết thảy tụi tôi, mấy bà già nói. Lúc hai giờ chiều, với một họa sĩ vẽ phác họa đi kèm, Juan de Dios Martínez đến bệnh viện lấy lời khai của bõ nhà thờ. Mô tả của ông bõ khớp với của linh mục. Người lạ có mùi rượu. Mùi rất nặng, làm như đêm trước y đã giặt cái áo trong một chậu cồn chín mươi độ. Y không cạo râu đã nhiều ngày, mặc dù cũng khó nói bởi y không có nhiều râu lắm. Làm sao ông bõ biết y không có nhiều râu lắm? Juan de Dios Martínez muốn biết. Thì nhìn cái kiểu tóc mọc trên đầu nó, vừa lơ thơ lại vừa lộn xộn chả ra thể thống gì, cứ như là do con mẹ đĩ chó của nó với thằng bố bú cặc của nó mò mẫm dán lên đầu nó trong bóng tối, ông bõ nhà thờ nói. Rồi nữa: nó có hai bàn tay to khỏe. Hai bàn tay quá to so với thân hình. Và nó còn khóc nữa, cái đó thì chẳng nghi ngờ gì, nhưng mà nó lại có vẻ đang cười nữa, vừa khóc vừa cười cùng lúc. Có hiểu ý tôi không? ông bõ hỏi. Kiểu như đang phê phải không? thanh tra hỏi. Chính xác. Là thế đấy. Sau đó Juan de Dios Martínez gọi điện tới nhà thương điên Santa Teresa hỏi xem có bệnh nhân nào khớp với mô tả mà anh ghi lại được không. Họ nói có hai người, nhưng chẳng người nào hung dữ cả. Anh hỏi hai người này có được cho ra ngoài không. Một người có một người không, người ta đáp. Tôi đến gặp họ đây, thanh tra nói. Lúc năm giờ chiều, sau khi ăn trưa ở một quán cà phê nơi cảnh sát chẳng bao giờ đến, Juan de Dios Martínez đỗ chiếc Cougar màu xám kim loại của mình vào bãi đỗ xe của nhà thương điên. Anh được giám đốc nhà thương đón tiếp, đấy là một phụ nữ chừng năm mươi, tóc nhuộm vàng, bà sai người mang cà phê đến cho anh. Văn phòng giám đốc khá đẹp và được trang trí có gu, anh cảm thấy thế. Trên tường có hai bức tranh in lại, một của Picasso còn một của Diego Rivera. Juan de Dios Martínez ngắm bức tranh của Diego Rivera hồi lâu trong khi đợi bà giám đốc. Trên bàn có hai tấm ảnh: một tấm chụp bà giám đốc hồi còn trẻ, choàng tay ôm một cô bé đang nhìn thẳng vào ống kính. Cô gái có vẻ mặt duyên dáng, không cảm xúc. Ở tấm ảnh kia bà giám đốc còn trẻ hơn. Bà đang ngồi cạnh một phụ nữ trọng tuổi và ngắm bà kia ra chiều thích thú. Bà trọng tuổi thì ngược lại, có vẻ nghiêm trang, nhìn vào ống kính như thể đối với bà cho người ta chụp ảnh là một việc nhố nhăng. Khi cuối cùng bà giám đốc bước vào, thanh tra nhận thấy ngay lập tức rằng từ khi bà chụp hai tấm ảnh kia đến giờ đã nhiều năm lắm rồi. Và anh cũng nhận ra bà giám đốc vẫn còn đẹp lắm. Họ nói chuyện một hồi về những bệnh nhân tâm thần. Mấy người nguy hiểm thì không được phép ra ngoài, bà giám đốc cho anh biết. Nhưng dù sao thì số người nguy hiểm không nhiều. Thanh tra đưa cho bà xem phác họa chân dung người họa sĩ đã vẽ và bà giám đốc chăm chú nhìn mấy giây. Juan de Dios Martínez nhìn chăm chăm vào hai tay bà. Móng tay bà được sơn màu và các ngón tay bà dài, có vẻ mềm mại. Trên mu bàn tay bà anh đếm được vài nốt tàn nhang. Bà giám đốc nói với anh bức vẽ không tốt, đó có thể là bất kỳ ai. Thế rồi họ đi gặp hai bệnh nhân kia. Hai bệnh nhân đang ở trong sân, một cái sân rất rộng chẳng cây cối gì, một cái sân bẩn thỉu giống như sân bóng đá ở khu ổ chuột. Một nhân viên bảo vệ mặc áo phông trắng quần trắng đưa bệnh nhân đầu tiên tới. Juan de Dios Martínez nghe bà giám đốc hỏi sức khỏe anh ta thế nào. Rồi họ trò chuyện về đồ ăn. Bệnh nhân nói anh ta hầu như chẳng còn ăn thịt được nữa, nhưng anh ta nói câu nọ xọ câu kia đến nỗi viên thanh tra không thể hiểu anh ta đang than phiền về thực đơn hay đang báo cho bà giám đốc về chứng sợ ăn thịt mà anh ta mới bị. Bà nói về protein. Làn gió nhẹ trong sân thi thoảng thổi bồng tóc người bệnh. Chúng ta cần xây một bức tường, anh nghe bà giám đốc nói. Mỗi khi gió thổi là họ lại bồn chồn, bà nói với anh bảo vệ mặc đồ trắng. Đoạn người ta đưa bệnh nhân thứ hai tới. Juan de Dios Martínez ban đầu nghĩ hai người này là anh em, mặc dù khi hai người đứng cạnh nhau thì anh nhận ra thoạt trông có vẻ giống nhưng không phải. Có thể nhìn từ xa thì người điên ai cũng giống như ai, anh nghĩ. Về lại văn phòng giám đốc, anh hỏi bà điều hành nhà thương điên này được bao lâu rồi. Hàng thế kỷ rồi, bà bật cười đáp. Tôi chả nhớ là bao lâu nữa. Trong khi họ uống thêm cà phê, bà giám đốc rõ là rất thích cà phê, anh hỏi bà có phải dân Santa Teresa không. Không, bà giám đốc nói. Tôi sinh ở Guadalajara và học ở thủ đô, sau đó học ở San Francisco, trường Berkeley. Juan de Dios Martínez lẽ ra muốn cứ tiếp tục ngồi uống cà phê trò chuyện với bà, có thể sẽ hỏi bà đang có chồng hay đã ly dị, nhưng anh không có thì giờ. Tôi mang họ đi được không, anh nói. Bà giám đốc nhìn anh không hiểu. Tôi mang hai bệnh nhân đó đi được không, anh nói. Bà giám đốc cười vào mặt anh mà hỏi anh có bình thường không vậy. Anh muốn đưa họ đi đâu? Kiểu như một cuộc nhận diện hung thủ, thanh tra nói. Nạn nhân đang ở bệnh viện và chẳng đi đâu được. Bà cho tôi mượn mấy bệnh nhân này trong vài giờ, tôi cho xe đưa họ đến bệnh viện, rồi trước khi trời tối tôi lại đưa họ về cho bà. Anh yêu cầu tôi đấy à? giám đốc nói. Bà là chủ, thanh tra nói. Đem trát tòa đến đây cho tôi, giám đốc nói. Tôi đem đến được, nhưng nó chỉ là giấy tờ thủ tục thôi. Với lại, nếu tôi đem trát tòa đến, bệnh nhân của bà sẽ được đưa đến đồn, họ có thể bị giữ ở đó một hai đêm, không hay ho gì đâu. Nhưng nếu tôi đem họ đi bây giờ thì sẽ không sao cả. Họ đi cùng xe với tôi, cảnh sát duy nhất là tôi, và nếu nạn nhân có nhận diện được một trong hai người, bà vẫn nhận lại được những người điên của bà, cả hai người. Thế chẳng phải dễ hơn sao? Không, với tôi thì không, giám đốc nói, đem trát tòa tới đây rồi ta sẽ xem. Tôi không có ý xúc phạm bà, thanh tra nói. Tôi bị sốc quá, giám đốc nói. Juan de Dios Martínez cười to. Thôi được, tôi sẽ không mang họ đi, coi như xong nhé, anh nói. Nhưng bà hứa cho là sẽ không ai trong số hai người này ra khỏi nhà thương, được không? Bà giám đốc đứng dậy và trong một khoảnh khắc anh cứ ngỡ bà sắp đá anh. Thế rồi bà nhấc điện thoại gọi thư ký đem thêm một tách cà phê tới. Anh muốn tách nữa không? Juan de Dios Martínez gật đầu. Đêm nay mình không ngủ được rồi, anh nghĩ.
♣ ♣ ♣Đêm đó kẻ lạ ở nhà thờ San Rafael mò vào nhà thờ ở San Tadeo, quận Kino, một khu dân cư bung ra giữa vùng cây bụi và những ngọn đồi thoai thoải phía Tây Nam Santa Teresa. Thanh tra Juan de Dios Martínez nhận được điện thoại lúc nửa đêm. Anh đang xem tivi và sau khi gác máy anh thu dọn hết mớ đĩa bẩn trên bàn cho vào chậu rửa. Từ trong ngăn kéo bàn ngủ anh lấy ra khẩu súng lục và bức phác họa được anh gấp làm tư, rồi xuống cầu thang đến nhà để xe nơi anh đỗ chiếc Chevy Astra màu đỏ. Khi anh đến nhà thờ San Tadeo, mấy phụ nữ đang ngồi trên các bậc thang bằng gạch sống. Họ không đông lắm. Phía trong nhà thờ anh thấy thanh tra José Márquez đang thẩm vấn linh mục. Anh hỏi một viên cảnh sát xem xe cứu thương đã tới chưa. Viên cảnh sát nhìn anh mỉm cười rồi bảo không có thương vong. Vụ này là chuyện khốn kiếp gì vậy? Hai người bên kỹ thuật hiện trường đang cố gắng tìm dấu tay trên một bức tượng Chúa gần ban thờ, trên sàn nhà. Lần này gã điên không làm hại ai, José Márquez nói với anh sau khi thẩm vấn linh mục xong. Juan de Dios Martínez muốn biết đã xảy ra chuyện gì. Một thằng say chó chết nào đó xuất hiện ở đây vào khoảng mười giờ đêm, Márquez nói. Hắn mang theo một cái dao cạo hoặc một con dao. Hắn ngồi ở dãy ghế cuối. Đằng kia. Chỗ tối nhất. Một bà già nghe tiếng hắn khóc. Thằng đó khóc vì buồn hay vì vui tôi không biết. Hắn đái. Thế là bà già đi gọi linh mục và thằng đó nhảy xổ lên bắt đầu đập mấy bức tượng. Một tượng Chúa, một tượng Guadalupana và hai ba thánh nữa. Rồi hắn bỏ đi. Thế thôi sao? thanh tra Juan de Dios Martínez hỏi. Thế thôi, Márquez nói. Hai người nói chuyện một hồi với các nhân chứng. Mô tả về kẻ gây rối trùng với mô tả về kẻ ở nhà thờ San Rafael. Juan de Dios Martínez đưa bức phác họa cho linh mục xem. Linh mục rất trẻ và có vẻ rất mệt mỏi, nhưng không phải vì chuyện xảy ra hồi tối mà bởi cái gì đó đã bào mòn vị linh mục suốt nhiều năm. Trông cũng giống, vị linh mục nói vẻ thờ ơ. Nhà thờ sực mùi nhang khói và nước tiểu. Những mảng vữa rơi tung tóe trên sàn khiến anh liên tưởng tới một bộ phim, nhưng phim gì anh không nhớ. Anh đá mũi bàn chân vào một mẩu vữa. Nó trông như một mẩu bàn tay và ướt sũng. Anh có nghĩ thế không? Márquez hỏi. Cái gì? Juan de Dios Martínez hỏi. Thằng chó chết chắc phải có một bọng đái bự tổ chảng. Hoặc không thì hắn phải cố cầm cự lâu được chừng nào hay chừng nấy rồi chờ đến khi vào trong nhà thờ mới hành sự. Khi Juan de Dios Martínez ra ngoài, anh thấy mấy nhà báo từ El Heraldo del Norte và La Tribuna de Santa Teresa đang nói chuyện với những kẻ hiếu kỳ. Anh tản bộ qua mấy con phố gần đó. Ở đó không có mùi nhang, mặc dù không khí thỉnh thoảng như từ một hố rác tự hoại bốc thẳng ra. Mấy con phố này đèn đóm tù mù. Mình chưa bao giờ tới đây, Juan de Dios Martínez tự nhủ. Ở cuối phố anh thấy bóng một cây to. Cây ấy đứng giữa một quảng trường thật ra chỉ là mô phỏng thảm hại một quảng trường, và là thứ độc nhất khiến cho khoảnh đất hình bán nguyệt trụi lủi đó hao hao giống một nơi công cộng. Quanh cái cây ấy là dăm ba băng ghế dựng quấy quá để cho dân trong khu xóm ngồi hít thở khí trời. Ở đây trước kia là một khu định cư của dân Anh điêng, thanh tra nhớ lại. Một cảnh sát sống ở quận này từng kể với anh thế. Anh ngồi phịch xuống một băng ghế rồi ngước nhìn lên bóng đen đáng ngại của cái cây hung hãn in hình lên bầu trời sao. Mấy người Anh điêng đó nay đâu rồi? Anh nghĩ đến bà giám đốc nhà thương điên. Giá ngay lúc này được nói chuyện với bà thì anh cũng thích, nhưng anh biết mình sẽ không có gan gọi điện cho bà.
♣ ♣ ♣Hai vụ gây rối ở nhà thờ San Rafael và nhà thờ San Tadeo được báo chí địa phương đăng tải nhiều hơn so với những người phụ nữ bị giết mấy tháng trước. Ngày hôm sau, Juan de Dios Martínez và hai cảnh sát trở lại quận Kino và quận La Preciada cho mọi người xem chân dung phác họa kẻ gây rối. Không ai nhận ra hắn. Đến giờ ăn trưa hai cảnh sát đi xuống phố và Juan de Dios Martínez gọi cho giám đốc nhà thương điên. Bà giám đốc không đọc báo nên chẳng biết gì về chuyện xảy ra hồi đêm. Juan de Dios Martínez mời bà đi ăn trưa. Trái với anh dự đoán, bà giám đốc nhận lời và họ đồng ý gặp nhau tại một nhà hàng chay trên phố Río Usumacinta, quận Podesta. Anh chưa tới nhà hàng đó bao giờ, và khi đến đó anh gọi một bàn cho hai người và một chai whiskey trong khi chờ đợi, nhưng ở đó người ta không phục vụ đồ uống có cồn. Tay bồi mặc sơ mi ca rô, mang xăng đan và nhìn anh làm như anh có gì không ổn hoặc đã vào nhầm nhà hàng. Chỗ này thích đấy, anh nghĩ. Người ngồi ở các bàn khác nói năng khẽ khàng còn tiếng nhạc nghe như nước tuôn trên đá phẳng. Bà giám đốc bước vào là nhìn thấy anh ngay, nhưng bà không chào mà đến nói chuyện với anh bồi lúc ấy đang ép nước trái cây sau quầy. Sau khi trao đổi dăm lời với anh ta, bà đi lại bàn. Bà mặc quần xám và áo len hở cổ màu ngọc trai. Juan de Dios Martínez đứng dậy khi bà đến gần và cảm ơn bà đã nhận lời mời. Bà giám đốc mỉm cười: bà có hai hàm răng nhỏ đều, rất trắng rất bén, khiến nụ cười của bà phần nào giống của loài thú ăn thịt và trật nhịp với cái nhà hàng này. Anh bồi hỏi họ muốn ăn gì. Juan de Dios Martínez nhìn thực đơn rồi bảo bà chọn cho anh. Trong khi chờ thức ăn anh kể cho bà nghe vụ San Tadeo. Bà giám đốc nghe chăm chú và cuối cùng hỏi còn gì nữa không. Có thế thôi, thanh tra nói. Đêm hôm qua hai bệnh nhân của tôi ngủ ở trung tâm, bà nói. Tôi biết, anh nói. Làm sao ông biết? Sau khi rời nhà thờ tôi có đến nhà thương điên. Tôi yêu cầu bảo vệ và y tá trực cho tôi vào phòng các bệnh nhân của bà. Cả hai người đang ngủ. Chẳng có quần áo hôi mùi nước tiểu nào hết. Chẳng ai cho họ ra ngoài hết. Chuyện ông vừa kể là bất hợp pháp đấy, giám đốc nói. Nhưng giờ thì họ không còn là nghi can nữa, thanh tra nói. Với lại tôi chả hề đánh thức họ dậy. Họ có hay biết gì đâu. Bà giám đốc ngồi ăn một hồi không nói gì. Juan de Dios Martínez càng lúc càng thích tiếng nhạc đệm tiếng nước. Anh nói với bà giám đốc thế. Tôi muốn mua cái đĩa này, anh nói. Anh nói một cách chân thành. Bà giám đốc có vẻ không nghe thấy anh. Họ chọn tráng miệng bằng quả vả. Juan de Dios Martínez bảo đã nhiều năm rồi anh không ăn vả. Bà giám đốc gọi cà phê rồi muốn trả tiền, nhưng anh không chịu. Cũng không dễ. Anh phải nài nỉ không ít và bà có vẻ như hóa đá. Khi ra khỏi nhà hàng họ bắt tay như thể sẽ không bao giờ còn gặp nhau nữa.
♣ ♣ ♣Hai ngày sau kẻ lạ mặt bước vào nhà thờ Santa Catalina, quận Lomas del Toro, vào đêm khuya khi nhà thờ đã đóng cửa, hắn đái và ị lên bàn thờ, lại còn hầu như đi đến đâu là đập vỡ đầu các tượng đến đó. Lần này vụ việc được đưa lên báo chí quốc gia và một phóng viên tờ La Voz de Sonora đặt biệt danh cho kẻ quấy rối là Kẻ Ăn Năn Quỷ Ám. Theo Juan de Dios Martínez biết thì can phạm có thể là bất cứ ai, nhưng cảnh sát quả quyết đó phải là Kẻ Ăn Năn và anh nghĩ tốt nhất là cứ thuận theo. Anh không lấy làm lạ rằng chẳng ai sống gần nhà thờ nghe thấy gì sất, cho dù đập vỡ cho hết ngần ấy thứ đồ thiêng mà không gây nhiều tiếng ồn thì mất nhiều thời gian lắm. Chẳng ai sống trong nhà thờ. Linh mục hành lễ có mặt ở đấy từ chín giờ sáng đến một giờ chiều, sau đó ngài đến làm việc ở một trường học thuộc giáo khu ở quận Ciudad Nueva. Không có bõ trông coi nhà thờ còn mấy chú bé phụ lễ thì khi tới khi không. Kỳ thực, Santa Catalina là một nhà thờ hầu như không có giáo dân, các đồ trong nhà thờ đều là thứ rẻ tiền, do giáo khu mua ở một cửa hàng dưới phố chuyên bán vừa sỉ vừa lẻ áo lễ và tượng thánh. Linh mục là người đầu óc cởi mở, suy nghĩ thoáng, hoặc theo Juan de Dios Martínez là vậy. Họ nói chuyện một hồi. Nhà thờ chẳng mất thứ gì. Linh mục không có vẻ bức xúc hay tức tối vì vụ việc xảy ra. Ông nhanh nhảu tính toán tổng thiệt hại rồi nói rằng đối với giáo khu đấy chỉ như một giọt trong xô nước. Ông không kinh hoảng vì đống phân trên bàn thờ. Sau khi anh đi khỏi thì cái thứ này sẽ được dọn sạch trong vài tiếng, ông nói. Nhưng lượng nước tiểu thì làm ông hoảng. Vai sát vai, như hai anh em sinh đôi dính liền, thanh tra và linh mục kiểm tra mọi xó xỉnh đã bị Kẻ Ăn Năn tiểu vào, và cuối cùng linh mục bảo thằng cha này chắc phải có bàng quang to cỡ quả dưa. Đêm đó, Juan de Dios Martínez tự nhủ anh bắt đầu đâm thích Kẻ Ăn Năn rồi. Vụ tấn công đầu tiên thì hung tợn và bõ nhà thờ bị đâm suýt chết, nhưng càng ngày thằng cha càng hoàn thiện kỹ năng. Đến vụ thứ hai hắn chỉ làm vài người đi lễ sợ hết hồn, đến lần thứ ba thì chẳng ai thấy hắn và hắn có thể hành sự rất chi êm thắm.
♣ ♣ ♣Ba ngày sau vụ báng bổ ở nhà thờ Santa Catalina, sáng tinh mơ, Kẻ Ăn Năn lẻn vào nhà thờ Nuestro Señor Jesucristo, quận Reforma, nhà thờ lâu đời nhất thành phố, xây hồi thế kỷ mười tám và từng là nơi tọa lạc giáo khu Santa Teresa. Ba linh mục và hai chủng sinh trường dòng Anh điêng Pápago đang học khoa nhân loại học và lịch sử ở Đại học Santa Teresa ngủ trong tòa nhà bên cạnh, nằm ở góc giữa phố Soler với phố Ortiz Rubio. Ngoài việc theo học, các chủng sinh còn đảm trách vài việc vặt, như là rửa bát mỗi tối hay thu quần áo bẩn của các linh mục mang đến chỗ bà thợ giặt. Đêm đó một trong hai chủng sinh không ngủ. Anh ta ráng ngồi học trong phòng và rồi đứng dậy vào thư viện lấy cuốn sách, và ở thư viện, chẳng vì lý do gì, anh ta ngồi xuống ghế bành đọc sách cho đến khi ngủ thiếp đi. Tòa nhà này ăn thông với nhà thờ bằng một hành lang dẫn thẳng tới phòng linh mục. Người ta nói còn có một hành lang khác ngầm dưới đất mà các linh mục từng dùng dưới thời Cách mạng và hồi Chiến tranh Cristero, nhưng anh chủng sinh người Pápago chưa bao giờ nghe nói tới chuyện ấy. Anh ta bị đánh thức đột ngột bởi tiếng thủy tinh vỡ. Thoạt đầu, rõ là kỳ cục, anh ta tưởng trời đang mưa, nhưng rồi anh ta nhận ra tiếng động phát ra từ trong chứ không phải ngoài nhà thờ, vậy là anh ta bèn đi xem thế nào. Khi đến phòng linh mục anh ta nghe có tiếng rên rỉ, liền nghĩ hay là ai đó đang bị nhốt ở một trong mấy phòng xưng tội, nhưng chuyện ấy tuyệt không thể xảy ra, bởi các cửa đâu có khóa. Anh chủng sinh người Pápago, không như người ta thường nghĩ về tổ tiên anh ta, chẳng gan dạ chút nào và không dám vào trong nhà thờ một mình. Đầu tiên anh ta đi đánh thức chủng sinh kia dậy, rồi hai người gõ rất khẽ lên cửa phòng Cha Juan Carrasco, như bất cứ ai khác trong tòa nhà, lúc ấy đang ngủ. Cha Juan Carrasco lắng nghe anh chàng người Pápago thuật lại chuyện nơi hành lang và bởi đã đọc báo nên Cha nói: ắt là Kẻ Ăn Năn rồi. Lập tức Cha vào lại phòng, mặc quần và mang đôi giày Cha thường mang để đi chạy bộ hay chơi frontón, rồi lấy một cây gậy bóng chày cũ để trên tủ. Đoạn Cha cử một trong hai anh chủng sinh Pápago đi đánh thức bảo vệ, ông này ngủ trong một phòng nhỏ nơi tầng một, cạnh cầu thang, thế rồi Cha tiến đến nhà thờ, theo sau là anh chủng sinh người Pápago đã phát hiện vụ việc. Thoạt nhìn hai người có ấn tượng ở đó chả có ai. Làn khói nến đùng đục chầm chậm bốc lên trần vòm và một đám mây dày đặc hung hung nâu nâu lơ lửng bất động bên trong giáo đường. Một thoáng sau họ nghe có tiếng rên, như một đứa con nít cố nhịn để không ọe, rồi một tiếng rên nữa và một tiếng nữa, rồi thì đến âm thanh quen thuộc của tiếng ọe. Chính là Kẻ Ăn Năn, anh chủng sinh thì thầm. Cha Carrasco cau mày cương quyết đi về phía phát ra tiếng động, hai tay nắm chặt cây gậy bóng chày, làm như Cha đang bước lên vị trí đánh bóng. Anh chàng người Pápago không đi theo Cha. Có thể anh ta đã bước một hai bước theo hướng Cha vừa đi, nhưng rồi anh ta khựng lại, hoàn toàn tê liệt trước một nỗi khiếp đảm thánh thiêng. Sự thực là đến cả răng anh ta cũng gõ vào nhau cành cạch. Anh ta không tiến nổi cũng không lùi nổi. Thế là, như về sau anh ta phân trần với cảnh sát, anh ta bắt đầu cầu nguyện. Cầu gì? thanh tra Juan de Dios Martínez hỏi. Anh chàng người Pápago không hiểu câu hỏi. Kinh Lạy Cha hả? thanh tra hỏi. Không, không, không, đầu óc tôi trống trơn, anh chàng người Pápago nói, tôi cầu nguyện cho linh hồn mình, tôi cầu Đức Mẹ, tôi van xin Đức Mẹ đừng bỏ rơi tôi. Từ chỗ đang đứng anh ta nghe có tiếng gậy bóng chày quật cái rầm vào một cây cột. Đó có lẽ là (lúc đó anh ta nghĩ hoặc anh ta nhớ là lúc đó mình nghĩ) cột sống của Kẻ Ăn Năn hoặc là cây cột cao mét chín trên đó có tượng Tổng Thiên thần Gabriel đẽo bằng gỗ. Rồi anh ta nghe có tiếng ai thở hổn hển. Anh ta nghe tiếng Kẻ Ăn Năn rên. Anh ta nghe tiếng Cha Carrasco chửi tục với ai đó, một tiếng chửi tục thực sự là nghe rất lạ, anh ta không biết đó là Cha chửi Kẻ Ăn Năn, chửi anh ta vì anh ta đã không đi theo Cha, hay chửi ai đó không rõ là ai trong quá khứ của Cha, người nào đó mà anh chàng người Pápago sẽ không bao giờ biết và Cha sẽ không bao giờ gặp lại. Rồi vang lên tiếng gậy bóng chày rơi xuống những tảng đá đẽo khéo léo và chuẩn xác. Cái vật bằng gỗ đó, cây gậy, nẩy lên mấy lần cho đến khi cuối cùng tiếng ồn chấm dứt. Gần như cùng lúc, anh ta nghe thấy một tiếng thét khiến anh ta lại nghĩ tới nỗi khiếp đảm thánh thiêng. Nghĩ mà bằng như không nghĩ. Hay là nghĩ thông qua những hình ảnh rung rung chuệch choạc. Thế rồi anh ta thấy, như được soi bằng ánh nến mặc dù cũng rất có thể là được soi bởi một tia sét, hình ảnh Kẻ Ăn Năn đang bằng một cú độc nhất vụt cây gậy bóng chày đập nát xương ống quyển của vị tổng thiên thần và quật ngài rơi khỏi bệ. Một lần nữa tiếng gỗ, lần này là gỗ rất xưa, chạm vào đá, như thể gỗ và đá, ở nơi đó, là hai thứ hoàn toàn đối nghịch nhau. Và lại thêm những cú đánh nữa. Thế rồi đến tiếng chân của người bảo vệ, ông này chạy tới và cũng mất hút vào trong bóng tối, rồi tiếng của cậu đạo hữu người Pápago hỏi anh ta, bằng tiếng Pápago, rằng chuyện gì vậy, đánh đấm gì vậy. Thế rồi thêm tiếng la hét thêm nhiều linh mục thêm những giọng kêu gọi cảnh sát và một bầy sơ mi trắng phấp phới và mùi chua loét, như thể ai đó vừa đổ hàng mấy lít ammoniac lên các mặt đá của nhà thờ, mùi nước tiểu, như anh ta được thanh tra Juan de Dios Martínez cho biết, quá nhiều nước tiểu nếu chỉ là một người, một người có cái bàng quang bình thường như mọi người.
♣ ♣ ♣Lần này Kẻ Ăn Năn đã nổi khùng, thanh tra José Marquéz nói trong khi quỳ xuống xem xét xác của Cha Carrasco và người bảo vệ. Juan de Dios Martínez kiểm tra ô cửa sổ Kẻ Ăn Năn đã chui qua để vào nhà thờ, đoạn anh đi ra ngoài thả bộ một hồi dọc phố Soler rồi phố Ortiz Rubio và rồi băng qua một quảng trường mà về đêm dân trong khu lân cận dùng làm bãi đỗ xe miễn phí. Khi anh quay lại nhà thờ, Pedro Negrete và Epifanio đã ở đó, và ngay khi anh bước vào, cảnh sát trưởng liền ra hiệu bảo anh nhập hội. Họ ngồi nơi mấy băng ghế cuối, vừa hút thuốc vừa nói chuyện một hồi. Bên dưới áo khoác da, Negrete mặc áo pijama. Ông tỏa mùi nước hoa đắt tiền và không có vẻ mệt. Epifanio thì mặc bộ com lê màu xanh dương nhạt trông ưa nhìn trong cảnh tranh tối tranh sáng của nhà thờ. Juan de Dios Martínez bảo cảnh sát trưởng rằng Kẻ Ăn Năn ắt có xe hơi. Làm sao anh biết? Hắn không thể đi bộ mà không gây chú ý, thanh tra nói. Nước tiểu của hắn hôi rình. Kino cách Reforma rất xa. Reforma cũng cách Lomas del Torro xa như vậy. Cứ giả định là Kẻ Ăn Năn sống ở khu trung tâm. Từ Reforma đến khu trung tâm có thể đi bộ, nếu ban đêm thì chẳng ai để ý thấy hắn hôi mùi nước tiểu cả. Nhưng nếu từ trung tâm đến Lomas del Torro thì phải mất, coi nào, ít nhất một tiếng. Có khi còn hơn, Epifanio nói. Còn từ Lomas del Torro đến Kino thì sao? Ít nhất bốn lăm phút, nếu hắn không lạc đường, Epifanio nói. Ấy là còn chưa nói từ Reforma đến Kino, Juan de Dios Martínez nói. Vậy thì thằng chó đẻ đi bằng xe hơi, cảnh sát trưởng nói. Mình chỉ chắc được có một điều duy nhất đó thôi, Juan de Dios Martínez nói. Với lại thằng đó chắc có đem theo trong xe áo quần để thay. Để làm gì? cảnh sát trưởng hỏi. Để phòng xa. Vậy nói cách khác anh nghĩ Kẻ Ăn Năn không phải thằng đần, Negrete nói. Hắn chỉ nổi điên khi vào trong nhà thờ, còn ra khỏi nhà thờ thì hắn bình thường như ai, Juan de Dios Martínez thì thầm. Mệ nội nó, cảnh sát trưởng nói. Cậu thì nghĩ sao, Epifanio? Có thể, Epifanio nói. Nếu hắn ở một mình, hắn có thể về nhà người hôi như cứt, bởi chỉ mất chưa quá một phút là hắn có thể từ ngoài xe đi vào trong ổ của hắn. Còn nếu hắn ở với một ả phụ nữ hay người thân thì hắn phải thay đồ xong mới vào. Nghe có lý, cảnh sát trưởng nói. Nhưng vấn đề là làm sao chúng ta ngăn chặn được toàn bộ chuyện này. Có ý gì không? Tạm thời ta cử một cảnh sát trực ở mỗi nhà thờ, chờ cho Kẻ Ăn Năn động thủ lần kế, Juan de Dios Martínez nói. Anh tôi là người sùng đạo, cảnh sát trưởng nói, như đang nói thành lời các suy nghĩ của mình. Tôi phải hỏi anh ấy đôi điều. Còn cậu, Juan de Dios, theo cậu Kẻ Ăn Năn sống ở đâu? Tôi không biết sếp à, viên thanh tra nói, có thể là bất cứ đâu, chỉ là nếu có xe hơi thì chắc hắn không sống ở Kino rồi.
Lúc năm giờ sáng, khi thanh tra Juan de Dios Martínez về tới nhà, có một tin nhắn của giám đốc nhà thương điên lưu trong máy trả lời tự động. Người các anh đang tìm là một kẻ mắc chứng ghét thánh thần, giọng bà giám đốc nói. Gọi điện cho tôi rồi tôi giải thích cho nghe. Dù mới sáng tinh mơ, anh vẫn gọi ngay cho bà. Giọng bà giám đốc trong hòm thư thoại trả lời anh. Martínez đây, ở Sở Cảnh sát, Juan de Dios Martínez nói, xin lỗi đã gọi bà vào giờ này… Tôi vừa nhận được tin nhắn của bà… Tôi mới về xong… Đêm rồi Kẻ Ăn Năn… Cơ mà, mai tôi gọi cho bà… À không, hôm nay… Chúc ngủ ngon, cảm ơn bà đã gửi tin nhắn. Đoạn anh tháo giày, cởi quần và ngã vật xuống giường, nhưng không ngủ được. Chưa tới sáu giờ sáng anh đã đến đồn. Một nhóm lính tuần tra đang mừng sinh nhật một đồng nghiệp, họ mời anh uống nhưng anh bảo không. Ngồi trong văn phòng thanh tra cảnh sát lúc này còn đang vắng hoe, anh nghe họ hát đi hát lại “Chúc mừng sinh nhật” ở tầng trên. Anh lập danh sách các cảnh sát anh muốn làm việc cùng. Anh viết báo cáo gửi cho văn phòng ở Hermosillo rồi đứng dậy ra chỗ máy bán hàng tự động lấy một cốc cà phê. Anh thấy hai lính tuần tra đang quàng vai nhau đi xuống cầu thang, liền đi theo họ. Ở hành lang anh gặp mấy cảnh sát đang chuyện vãn, thành từng nhóm hai, ba, bốn người. Thỉnh thoảng một nhóm lại phá lên cười. Một người áo vét trắng nhưng mặc quần jean, đang đẩy một cái cáng. Trên cáng, phủ kín một tấm nhựa xám, là xác Emilia Mena Mena. Chẳng ai để ý.
♣ ♣ ♣Emilia Mena Mena chết vào tháng Sáu. Người ta phát hiện xác cô ở bãi rác bất hợp pháp gần phố Yucatecos, trên đường đến nhà máy gạch Anh Em Nhà Corinto. Báo cáo pháp y viết rằng cô đã bị hãm hiếp, đâm chết và bị bỏng, không nói rõ các vết đâm hay vết bỏng là nguyên nhân tử vong, cũng không nói rõ khi lửa được châm lên thì Emilia Mena Mena đã chết hay chưa. Thường xuyên có người báo cáo về các đám cháy ở bãi rác nơi cô được phát hiện, hầu hết là phóng hỏa có chủ ý, những vụ khác thì chỉ tình cờ bùng lên, cho nên cũng có khả năng xác bị cháy do một ngọn lửa ngẫu nhiên chứ không phải bị kẻ giết người châm lửa đốt. Bãi rác không có tên chính thức, bởi nó là bãi rác lậu, nhưng tên không chính thức thì có: nó được gọi là Chile. Ban ngày chẳng có ma nào ló mặt ở Chile hay ở những cánh đồng xung quanh chẳng mấy chốc sẽ bị bãi rác nuốt chửng, về đêm thì xuất hiện những kẻ chẳng có gì hoặc còn tệ hơn chẳng có gì. ở Mexico người ta gọi họ là teporocho, nhưng teporocho là một người có khả năng sinh tồn, một người yếm thế biết phản tỉnh và có óc hài hước, nếu so sánh với những con người lúc nhúc một mình hay theo từng cặp ở Chile này. Số này không có nhiều. Họ nói một thứ tiếng lóng khó hiểu. Cảnh sát tiến hành một cuộc bố ráp vào buổi đêm sau khi xác Emilia Mena Mena được phát hiện song chỉ bắt được mỗi ba đứa con nít đang gom thùng các tông nơi đống rác. Cư dân về đêm ở Chile không nhiều. Tuổi thọ của họ ngắn. Họ chết sau tối đa bảy tháng sống bằng cách nhặt rác trong bãi. Thói quen ăn uống và đời sống tình dục của họ là một bí ẩn. Cũng có thể họ đã quên ăn và quên làm tình. Hay đồ ăn và tình dục đối với họ là một thứ ngoài tầm với, vô phương đạt tới, vô phương miêu tả, nằm ngoài hành động và ngôn từ. Tất cả, không ngoại lệ, đều đau ốm. Lột quần áo một cái xác ở Chile tương đương với lột da. Dân cư ở đấy ổn định: không bao giờ dưới ba người, không bao giờ trên hai chục.
♣ ♣ ♣Nghi phạm chính trong vụ giết Emilia Mena Mena là bạn trai cô. Khi cảnh sát đến tìm anh ta ở căn nhà anh ta sống cùng cha mẹ và ba anh em trai thì anh ta đã đi mất. Theo gia đình cho biết, anh ta đã lên một chiếc xe buýt khoảng một hai hôm trước khi người ta phát hiện xác chết. Người cha và hai anh em trai phải ngồi xà lim ít hôm, nhưng thông tin nhất quán duy nhất người ta moi ra được từ họ là địa chỉ ông anh trai của người cha, ở Ciudad Guzmán, đoán chừng là nơi nghi phạm đã đến. Khi cảnh sát ở Ciudad Guzmán được cảnh báo, một số nhân viên liền đến chỗ ngôi nhà trong diện nghi vấn, mang theo đầy đủ trát đòi các thứ, nhưng không tìm thấy dấu vết nào của gã bạn trai đồng thời là nghi phạm sát nhân. Vụ án được để ngỏ và chẳng mấy chốc bị quên lãng. Năm ngày sau, trong khi cuộc điều tra vẫn chưa đi đến kết luận, người gác cổng ở Trường Dự bị Morelos phát hiện ra một xác phụ nữ khác. Nó nằm trên một khoảnh đất nơi sinh viên hay tụ tập chơi bóng đá và bóng chày, một cánh đồng có tầm nhìn sang Arizona và lán trại